DUIKBOOTOORLOG.
De Revolutie in Rusland.
-f AT SL" 4E
Gemengd Nieuws.
Tweede Kamer.
Amerika en Duitschland.
Plaatselijk Nieuws.
de grootst mogelijke zuinigheid te betrachten. De hier
te lande aanwezige voorraden tarwe, rogge en bloem
zijn gering en ieder, die meer brood gebruikt dan voor
zijne voeding inderdaad dringend noodzakelijk is, han
delt daarmede tegen het algemeen belang.
Ik vertrouw dan ook er in de allereerste plaats op
te mogen rekenen, dat door u, voor zoover u ter zake
de beslissing is opgedragen, geen aanvullingsbrood
kaart zal worden uitgereikt dan in gevallen waarin
inderdaad gebiedende noodzakelijkheid bestaat
Die noodzakelijkheid zal in het algemeen slechts
aanwezig zijn bij personen die door den aard hunner
werkzaamheden niet in staat zijn in den loop van dein
dag oen vfarm maal te gebruiken en dus den geheel en
dag alleen door middel van brood in hunne voeding
moeten voorzien.
Het Haagsche Coit. bureau meldt ons, In verband
met het bovenstaande:
De minister van landbouw hoeft zich genoodzaakt
gezien, met ingang van 2 April e.k. het tot nu toe
aan het Nederiandsche volk g ;even broodrantsoen
te verminderen.
De oorzaak. Sinds 18 Februari wordt te Ilalifax»
vastgehouden de Oos ter dijk, van de Holland—Ame-
rika-lijn, met 8000 ton tarwe en 700 ton Amerikaan,
sche bloem. Dit is ook het geval, van dien datum af,
met de Soestdijk, inhoudende 7100 ton tarwe Van 19
Februari af ligt op dezelfde plaats de Noordam, met
8000 tan tarwe en 600 ton bloem; sinds 24 Februari
de Beukelsdijk, met 9000 ton tarwe en 275 ton bloem;
sinds 10 Maart de Sloterdijk, met 1080 ton tarwe en
3250 ton bloem en sinds een onbekenden datum de
Megrez, met 3850 ton tarwe. Het kan ook zijn. dat de
laatste boot nog in Amerika is. (De vorenstaande
schepen hebben ook in 1090 ton lijnkoeken, verdeeld
over drie schepen).
Afgeladen om te vertrekken liggen in Amerika de
Rijndam, met 7900 ton tarwe eu 1600 ton meel, de
waaldijk met 4350 ton tarwe en 2050 ton meel en de
Algenib, met 5400 ton tarwe. Deze schepen kunnen
niet uti Amerika vertrekken, omdat er geen zekerheid
bestaat, dat Zij te Hulifax aankomende, niet eveneens
zullen worden vastgehouden Verder liggen In Engel-
sahe havens de Sommelsdijk, met 7700 ton tarwe en
de Gorredijk, met 2700 ton tarwe en 4000 ton rogge
Er bestaat tot op heden niet de minste zekerheid, om
trent het tijdstip, waarop bovengenoemde schepen uit
de havens, waar zij worden vastgehouden, zullen kun
nen vertrekken of omtrent het tijdstip waarop de
scheepvaart van Noord-Amerika naar Nederland ge
acht kan worden, weder eenigszins normaal te ver-
loopem.
Deze feiten zijn de oorzaak, dat tot een verminderd
broodrantsoen moest warden Desloten, om nog zoolang
mogelijk uit de aanwezige voorraden brood te kunnen
verstrekken.
Het verminderde rantsoen. Het rantsoen
zal op deze wijze verminderd worden, dat een brood
kaart, die oorspronkelijk voor een weck geldig is
verklaard, van 2 April af, dus van a.s. Maandag af,
niet in een week, maar in negen dagen kan worden
opgebruikt Iedere houder van een broodkaart moet
dus van a. s. Maandag af erop rekenen, dat hij niet
tot en met den daarop volgenden Zondag met zijn
broodkaart moet toekomen, doch dat hij daarmede twee
dagen langer moet doen, m.a.w. tot en met den Dins
dag na Paschen. De huismoeders zullen dus, behalve
de vele andere zorgen die zij reeds hebben te door
worstelen, ook m dezen nog moeten toonen. zooveel
mogelijk te kunnen overleggen en Zij zullen van deze
zorg weder worden ontslagen, zoodra de scheepvaart
weder normaal verloopt
LEGER EN VOEDSELVOORZIENING.
Het Kamerlid de heer Knobel, van oordeel, dat
voedselvoorziening tot 's lands verdediging behoort,
heeft tot den minister van oorlog een schriftelijke
vraag gericht, waarvan de strekking ia, het leger
zooveel doenlijk ter beschikking te doen stellen van
den landbouw, opdat met behulp van de gemobili-
seerden de beschikbare dn geschikte ijronden kun
nen worden dienstbaar gemaakt aan den landbouw.
Dit zou dan naar het voorbeeld van Frankrijk en
Zwitserland zijn.
GEEN INVOER VAN BLOEMBOLLEN IN DUITSCH
LAND.
De Kamer van Koophandel te Hillegom heeft po
gingen in het werk gesteld om voor reizigers in
bloembollen vrijheid te verkrijgen Duitschland to
bereizen voor het innen hunner kwitanties en het
openemen van nieuwe orders. Haar is de mededee-
ling gedaan, dat daartoe geen passen worden afge
geven.
Verder trachtte ze wederom Invoer van bloembol
len te verkrijgen. Doch van het ministorie van Bui-
tenlandsche Zaken ontving de Kamer een schrij
ven, dat blijkens door Hr. Ms. gezantschap te Berlijn
van de Duitsche regeering ontvangen mededeeling
de invoer van bloembollen in Duitschland niet kau
worden toegestaan.
DE VOEDSELTEELT.
Het Kamerlid Sannes heeft de volgende schrifte
lijke vraag gesteld aan den Minister van Landbouw;
Overeenkomstig de aansporing van den minister
van landbouw, nijverheid en handel tullen verschil
lende levensmiddelen ln het bijzonder aardappe
len, peulvruchten en groenten geteeld worden,
hetzij direct van gemeentewege, hetzij op door ge
meenten, werkgevers enz. voor dit doel beschikbaar
gestelden grond, hetzij in eigen tuinen, parken, enz.
Wil de minister zoo spoedig mogelijk meedeelen:
le. Of hij voornemens ls maatregelen te treffen
ten opzichte van de aldus geteelde producten?
2e. Zoo ja, welke deze maatregelen zullen zijn
en of daarbij onderscheid zal worden gemaakt tus-
schen de van gemeentewege en de door particulie
ren geteelde producten? Volk.
MOERBEEK.
In dit blad van Dinsdag staat:
Niettegenstaande de ijverige pogingen om tot uit
breiding te kunnen overgaan, enz. Hier is zeker een
abuis ingeslopen, en had moeten Btaan: „ontbin
ding" ln plaats van „uitbreiding",
NIEUWE NIEDORP.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer Xatrinus A.
Sleswerda, thans te Santpoort, is bij het te Den Haag
gehouden examen voor 3e stuurman voor koopvaar
dij geslaagd.
BROEK OP LANGENDIJK.
Roode en gele kool worden van heden af alleen
geveild voor de distributie, terwijl witte kool al
len geveild wordt voor het buitenland.
ST. PANKRAS.
Uitslag van de veiling van een koffiehuis, met
doorrijdstal en 5 perceelen bouwterrein aan den Bo
ven weg, samen groot 15 Aren, ten overstaan van
den Notaris van Toornenburgh; kooper van het
geheel A. Oudes alhier voor f3165. Eigendom van
den heer D. Stammes.
ONZE SCHEEPVAARTMOEILIJKHEDEN.
Hot Hdbld. meldt:
zaJ herinneren, zijn indertijd vele
dat d» zake den uHvoer ontstaan, dooi
de eliren ï"4? <X)rdoel waren, dat we eerst
eerst rechTk™uJ£? ^hoorden te verbruiken en dan
ontbrekende gelden °P aanvoer van het
jsm r sSr^s^sifis sa
tosprektage» S&? M
De bemoeiing van Engeland schijnt nu echter nou
venier te gaan en ten doel te hebben te belatten d.
wU van bepaalde artikelen meer pr^uceeron'd^
wij voor onze nationale productie noodlg hebben
Zoo b.v. ten aanzien van on?e suikerproductie
Naar bekend is, was de opbrengst de laatste jaren
ongeveer tweemaal zoo groot als door de nationale
behoefte wordt vereischt: Engeland nu vindt l
blijkbaar niet gewenscht, dat in zoo groote ms
voor den export wordt gewerkt en dit moet z
wij wél ingelicht een van de voornaamste» ree:
nen zijn waarom ons bij den aanvoer van kunstmest
stoffen zoo vele moeilijkheden in den weg worden
gelegd en een aantal onzer schepen wordt vastge
houden.
Worden er minder suikerbieten verbouwd, dan
komt natuurlijk méér land vrij voor de teelt van
landbouwproducten, die wij zelf wèl kunnen gebrui
ken. In zooverre loopt dus Engelands vérgaande
elsch parallel met onze zuiver nationale overwegin
gen. Men weet trouwens, dat de Minister de met
suikerbieten te betelen oppervlakte reeds tot 80 pet.
van het vorige jaar beperkt heeft
ENGELSCHE TROEPENTRANSPORT OP EEN
MIJN GELOOPEN.
Uit LONDEN, 28 Maart Het transportschip Tyn-
dareus. met een regiment infanterie aan boord, is
den Oden Februari bij Kaap Agulhas de zuidelijk
ste kaap van Afrika op een mijn geloopen. Twee
te hulp gezonden stoombooten hebben de troepen
van boord gehaald; later is het schip zwaar bescha
digd te Simonstad ten zuiden van Kaapstad
binneutfMoopen.
Toeff de Tyndareus op een mijn liep, stond er een
zware storm. Het schip begon dadelijk aan den boeg
te zinken, waarbij de schroeven uit het water wer
den opgeheven. Terstond werd het sein „verzame
len" gel e ten en den mannen gelast in de reddings
booten plaats te nemen, hetgeen met de meeste orde
geschiedde. Nadat de namen van de mannen waren
afgeroepen, hief het heele bataljon een lied aan.
Twee stoomschepen werden aanstonds ter redding
gezonden. Ze bereikten de plek een half uur daarna.
Jn dien tusschentijd toonden de troepen, ofschoon ze
den dood voor oogen hadden, zich standvastig, dap
per en gedisciplineerd.
Dank zij d? toewijding en de volharding van den
kapitein, ae scheepsofficieren en de machinisten, is
het schip gered. De troepen werden overgebracht op
stoombooten en naar Simonsstad gebracht, waar la
ter ook de Tyndareus onder eigen stoom terugkeer
de met twee ruimen vol water en een derde lek.
De koning heeft zijn bewondering betuigd voor
het gedrag van alle opvarenden, die de roemrijke
traditie van de Birkenhead hebben hoog gehouden.
DE TORPEDEERING VAN DE ASTURIAS
Het Engelsche hospitaalschip Asturias is door een
Duitsche onderzeeër getorpedeerd.
Uit LONDEN, 27 Maart De Asturia» had meer
vrouwen dan gewoonlijk aan boord, daar vele ver
pleegsters, na ommekomst van haar diensttijd bui
tenslands, naar Engeland terugkeerden. Een boot
sloeg om, toen zij neergelaten werd. Degenen, die
erin zaten, vielen te water, maar de meesten wer
den opgevischt Een verpleegster, die uit een Ser
visch hospitaal kwam, zeide in een gesprek, dat er
geen verontschuldiging was voor het torpedeeren.
Het schip voer openlijk en had aan het strengste
onderzoek onderworpen kunnen worden. Wij ver
wachten zeide de verpleegstor, dat deze poging om
hulpelooze helden naar den kelder te zenden, ge
wroken zal worden. Ik vraag mij af, wat de gevoe
lens zullen zijn van de moeders, vrouwen en zus
ters in onzijdige laaiden, als zij dit vernemen. On
getwijfeld zullen zij bij duizenden hun stem verhef
fen en een meedoogenloozen oorlog tegen deze on-
menschelijke monsters eischen.
LONDEN, 28 Maart Het Engelsche hospitaalschip
Asturias werd omstreeks middernacht getorpedeerd.
De torpedo trof het achterschip, beschadigde het
roer en drong de machinekamer binnen, waar de
machines gehavend, werden. Het electrische licht
op het schip ging uit Het schip had ongeveer ne
gen honderd zieken ontscheept Degenen die aan
boord van het schip waren, bestonden uit de be
manning, leden van het geneeskundig corps van
het leger eu verscheidene verpleegsters. De nood
seinen werden door een patrouillevaartuig beant
woord, die een aantal booten op sleeptouw nam.
Tusschen de drie en vierhonderd werden geland en
door de bewoners van de landingsplaats verzorgd.
Velen waren dun gekleed, sommigen door de ont
ploffing gewond. Drio bezweken er nadat zij aan
land gebracht waren. Anderen werden door een
tweede patrouille-vaartuig eu een torpedojager ge-
ARGENTINI8 VERBIEDT DEN UITVOER VAN
GRAAN.
Uit Buenos Aires, 28 Maart. De uitvoer van graan
en meel uit Argentinië is verboden, om met de be
schikbare voorraden in eigen behoefte te kunnen
voorzien.
oorlogsschepen yorden ojergcb»Ac^
EEN BEPUBLIKEIN8CH-DEM0CRATI9CHE
T De Petit Pari si en verneemt uit Petrogrod,
het oogenblik een repuhlikeinsch-democraJlisch p
tii in wording is. Zij zal de regeeringsp^ ïlln ej
haar krachten concentreeren op de v<£r^™d'jng
der verkiezingen voor de constitueerende
ring. Zij zal de be3tudeering der sociale vraagstuK-
ken tot na de verkiezingen uitstellen en vo™" h
oogenblik slechts politieke werkzaamheid ontwiK-
kelen. Zij zal in den tegenwoordigen verwarden po-
litieken toestand van Rusland een belangrijke
spelen door een tegenwicht te vormen tegen de roe
rige uiterste partij. Ook zal de partij een eigen
blad uitgeven, getiteld „De Republiek".
AMERIKAANSCHE TOEBEREIDSELEN.
Uit WASHINGTON, 27 Maart. Twee regimenten
van de militie in Massachuetts zijn opgeroepen ter
bewaking van de inrichtingen van de Ford-River
rhoepsbou w-maatschapplj, waar een groot aantal
oorlogsschepen in aanbouw la
Bovendien zou het departement van Marine kort
geleden de contracten hebben afgesloten voor den
bouw van 24 torpedobooten met de groote snelheid
van 35 knoppen.
De noodige inkoopen zouden spoedig volgen voor
de onmiddellijke uitrusting van 500.000 vrijwilligers
bij het leger der Vereenigde Staten.
Uit NEW-YORK, 27 Miart. De reeds aangekondig
de militaire maatregelen hebben gisteren vasten vorm
aangenomen. Deze maatregelen zijn: le. Oproep van
elf regimenten nationale garde op volledige sterkte in
de tien staten van de oostkust en het district Columbla
voor politiedienst en bescherming van het land; 2e.
Je verdeeling van Amerika in zes militaire districten
in plaats van de vier bestaande met benoeming van
generaals tot bevelhebbers dier districten; 3e. mach
tiging tot aanwerving van 18300 man om de sterkte
van de i at op 87000 man te brengen. De maatregelen
zijn genomen om elke vijandelijke handeling van Duit
sche pgenten tegen munitiefabrieken enz. tegen te gaan
De grootvorsten Nikolaas Nikolajewits], Nikolaas
Michaelof, Alexamler Michadowitsj, Boris Wladimi-
rovvitsj, Sergius Michaelowitsj. George Michaelowitsj
en Dimitri Konstantinowits], prins Gabriël Konstanti-
nowitsj en hertog Alexander van Oidenburg hebben
de voorloopige regeering telegrafisch verwittigd
dat zij geheel instemmen met het inzicht, door groot
vorst Mlchael Alexandrowitsj in zijn oorkunde van
afstand van het regentschap neergelegd Tevens ver
klaren zij de voorloopige regeering te zullen steunen
en geven te kennen, dat h. i, de apanage-goedereki
der grootvorsten en prinsen voortaan staatseigen
dom zijn.
Uit BERLIJN, 28 Maart De correspondent van
de Roekoje Slowo te Stockholm heeft eon telegrafisch
bericht uit Moskou ontvangen, volgens hetwelk de uit
roeping van de republiek spoedig verwacht wordt Hei
is niet aan twijfel onderhevig, dat ^Rusland besloten
is, de monarchie voorgoed af te schaffen.
Uit LONDEN, 28 Maart. Een correspondent van
Central News neeft Dinsdag een onderhoud met
Kerenski gehad Deze is overtuigd dat de groote
meerderheid van het Russische volk zich ten gunste
van een republiek zal uitspreken.
Uit LONDEN, 28 Maart De Times verneemt uit
Riga: De berichten uit Joerlëf (Dorput) zijn minder
bevredigend Do joodsche studenten aan do universi
teit hebben hun eigen militie opgericht, die het gezag
van de gemeentelijke militie en van de voorloopige
i egeering tartte. Ten gevolge van de daardoor ohtstane
anarchie is bloed vergoten ea zijn eigendommen ver
woest.
HET KEIZERLIJK GEZIN NAAR ENGELAND?
Uit STOCKHOLM, 27 Maart. Volgens de Roeskaje
Wolja, zai de Tsaar met zijn gezin naar Engeland
ZW<racht zoodra de tieko kinderen her-
en T' onder Persoonlijk toezicht van den
minister van Justitie Kerenski De familie zal met
den Moerman-spoorweg naar do hlveSaats RomL
W0rd6n eebr*cht «o »»<ier ael^e C RussS
Zendag 1 AprU 1917.
N1D. HKRV. GEMEENTE ttt
Barsingerhora, 's avonds 7 uur. Ds. Loon, Be
vestiging nieuwe lidmaten.
Cailantsoog, 10 uur, Ds. van Loon, Bevestiging Van
nieuwe leden. Avondmaal.
Heerhugowaard, voorm. 9.30 uur, DA Broekamra
Bevestiging van nieuwe Lidmaten.
Nieuwe Niedorp, geen dienst
Kolhorn, voorm. 10 uur, Ds. Theeaings. Bervestiging
van nieuwe leden.
Hippolytushoef, 10 uur ds. Poort,
Dep Oever, 2 uur ds. Poort.
Wienngerwaard, voorm. 10 uur, Ds. Barnouw. Be
vestiging van lidmaten.
Winkel, voorm. 9.30 uur, Ds. Kara
Burgerbrug, voorm. 9.30 uur, Da Gro..teveld.
Dirkshorn, voorm, Ds. Damsté. Bevestiging van Lid
maten.
Oude Niedorp, nam 2.30 uur, Da Broekema. Bevesti
ging van nieuwe Lidmaten.
Huisduinen, nam 7 uur, Da Van Griethuijsen.
Julianadorp, voorm. 10 uur, Ds. Van Griethuijsen.
Bevestiging van nieuwe leden.
Anna Paulowna, geen dienst.
DOOPSOEZINDI OBMEENTH tai
N. Niedorp, 10 uur ds. Haars, Avondmaal
Wieringerweard, voorm, 10 uur, D», Van der Veen.
Avondmaal.
Hippolytushoef, voorm 10 uur, Ds. LaaadarU. Doop.
EVANGELISATIE te:
Breezand, \-oarm. 10.15 uur, Da Baak*
Voorbereiding H. Avondmaal.
Scbagen, nam 8 uur, Da Boska
MARKTO VERZICHT.
Gelijk wij gewoon zijn, was Woensdag aan de Ten
toonstelling een belangrijke handel in vet vee verbonden
Toch viel de afzet niet mee, 102 vette koeien en 17
varkens, een gevolg van den trekkend en aard. Voor
eerste klas vette koeien werd 70 cent besteed, eên
enkel bekroond beest kon 3 a 4 oent meer gelden
Vette varkens liepen tot 52 cent
De hoeren Gebr. Geel verkochten een os voor l 840,
kooper Korver, Helder, de heer J. Blaauboer Kz„
Barsingerhorn, maakte de hoogste prijs voor een vette
koe, f 780. kooper H. van Rijswijk, Midden Beemster.
Een koppel slacht-overhouders van den heer K. Mijts,
Oude Niedoro, werd verkocht voor f 49 aan den han
delaar C. Hoogland, Alkmaar. Een bekroonde stier
jracht voor den dood 725 gld. op.
Heden was de aanvoer gering, met bijzonder veel
minderwaardige kwaliteit De prijzen liepen terug, be
steed werd 60 a 62 cent voor de beste waar.
Wü teekenden voor P. Keijzer, Wieringen f 412 aan
Melkkoeien, waarvan de handel voornamelijk op de
stallen gedreven werd, liepen tot f 450. met trekkende»
liandel. Overhouders, waren strekkend duur en liepen
iot f 38. Vette varkens geen handel, kippen en konijnen
aanvoer onbeduidend. Eieren iets hooger.
BRANDSTOFRANTSOENEERINQ.
Ook in onze gemeente is een Brandstoffencommls-
sie ingesteld, die zich volgens aanschrijving van den
betrokken minister met de rantsoeneering der
brandstoffen zal hebben bezig te houden. In deze
commissie hebben zitting de hoeren J. Cornelissen,
Burgemeester, P. Trapman en Jb. Molenaar. Ala
secretaris fungeert de heer A. C. Roggeveen.
DUITSCHE VREDESVOORWAARDEN?
Minister Vandervelde heeft onlangs in een rede
in het Trocadère de tegenwoordige vredesvoorw aar
den, die Duitschland aan België zou willen opleg
gen, medegedeeld. Het „Journal de Genève" is in
staat deze verklaringen te bevestigen „uit volkomen
zekere bron".
Duitschland zou bereid zijn aan Frankrijk de
daar bezette terreinen terug te geven op de vol
gende voorwaarden:
a. afstand van Briey en zijn mijnbekken;
b. afstand van een haven aan het Kanaal, Calais
of Duinkerken.
c. betaling van een oorlogsschadevergoeding van
15 milliard.
Wat België betreft, zou Duitschland zich bereid
verklaren het te herstellen in zijn territoriale in
tegriteit en zijn souvereiniteit, onder het volgende
voorbehoud:
a. het zal aan België verboden zijn een nationaal
leger te onderhouden;
b. het Duitsche rijk zal duurzaam het recht van
garnizoen hebben in de vestingen Namen, Luik
en Antwerpen;
c. een Duitsche commissie zal op de Belgische
spoorwegen en havens toezicht oefenen;
d. een voor Duitschland gunstige economische
overeenkomst zal tuBachen beide landen worden
gesloten.
SCHAGEN, 29 Maart
20 Geldekoeiein, mag. f 210 320.
100 Idem, vette f 220 a 412.
30 Kalfkoeien f 280 a 450.
193 Nucht kalveren f 10 a 25.
343 Overhouders f 24 a 38.
52 Biggen f 8 a 12
77 Kippen f 1,25 a 2.
387 Kg. Boter f 1.85 a 195.
33304 Kipeieren f 7.50 a 8.50
1500 Eendeieren f 9.
NOORDERMARITBOND, N.-SCHARWOUDE
28 Maart Roode kool f 1350 gele kool
f 1350, Deensche witte f 1350. wortelen f 6(50 a 6 70
grove uien f 8.80 a 9.40, id. voor exp f 7 20 a 14 70.
WARMENHUIZEN, 28 Maart. V
Roode kool f 1350 per wagon, uien f 7.20 a 1490
LAN GEL IJ KM GROENTEVEILING. Bioak op L
28 Maart Roode kool f 1350, gele kool f 1350,
witte kool f 1350. uien over zee f 7.30 a 7.60 over
land f 12.80 a 13.70, binnenl f 9.20 a 9 30 roode 9 90
wortelen f 7.15.
TELEGRAFISCH WEERBERICHT
u-wStmiT' verricht in den morgen van
29 Maart 1917, medegedeeld door bet Kon. NedL Met
Instituut te De BildT
Verwachting tot den avond van 30 Maart
Maüge tot stormachtige later tijdelijk afnemende Z.
z^rbewolkt met tijdelijke opklaring
waarschijnlijk regenbuien, aanvankelijk zacht»
De heer Troelstra heeft voo?°de
ontwerp tot wüziging van art 113 ifie r JS
ringsreglement Jet in 't leven roepen van seneX
S5 r*™1) ruim drie uren noodig gehad
mende, spontane beweging voor de gedochte. a9n dit
ontwerp en tgrondslag liggend. De groote massa in
Indië zegt nij staat daar voorshands nog geheel
buiten; ..slaapt nog den tropischen slaap". Wel gelooft
mr. T. cr onder dc inlandsche intellectueel en verzet
wordt gevonden; eene beslist-vijandige stemming." Een
telegram hedenochtend door den h«i«r Soewardi ont
vangen van een lid der ^.Sareknt Islam" te Batavia
(dus volstrekt niet namens dat lichaam) verzekert, dat
de groote meerderheid (het telegram gewaagt van 99
net) niets van de inlandsche militie wil weten. En
W nu de soc.-democ:ra tische partij betreft, haar leU/e
was steeds >diö voorop' - „vrij van persoonlijke
baatzucht en ook van Nederiandsch-nationale baaL
rueht" Over het „Japansch gevaar" maakt de Eeer
Troelstra zich niet zeer bezorgd. Hij citeerde flr_
ükel van den heer Roeper Bosch in 1916 in D
Gids" verschenen, waarin gewaarschuwd wordt
overdrijving in deze Japon - zegt de heer R. B
hwft ïauÏÏnde niet noodig. Wat suiker en petroleum
wordt 't al-meer onafhankelijk. Ijzererts kan
f dichterbij krijgen- -Van China heeft Janon behoefte,
niet aan ons Irnfië. En de droom eener Oost-Aziatischè
federatie' van „Azië voor de Aziaten Wel, -
3mr 'Troelstra-als die leuze voor de bewoners van
Archipel zulk eene tooverkracht bezit, dan is 't
dubbel-cevaarlijk hen de wapens in handen te geven...
Voor arbeidersklasse is volstrekt geen levensbelang
betrokken bij de vraag, of wij onze koloniën in ui
hun uitgestrektheid zulten behouden. Zal - vroeg.dc
heer Troelstra ten slotte na den oorlog het
proces der bewapening yan de volkeren ongehinderd
voortgaan? En hij betwijfelt dat De meeste natiën
zullen geheel of gedeeltelijk finantieri uitgeput zijn. Mcr.
zal op verhaal dienen te kernen. Ook gelooft hij
weinig of niets van het vertrouwen, dat wij in de
inlandsche bevolking heeten te stellen Waarom is men
zoo bang om Soewardi te laten terugkeeren?... En
het onrustbarend getal opstandtes van allerlei aard:
wiizen die op verbeterde gezindheid? Hij acht de
inlijving bij de militie der inlandsche bevolking „minst
genomen prematuur" en vroeg minister Pleyte met
uilen nadruk wat diens meening is over het woord, door
den tt-G Idenburg gesproken bij de ontvangst der
Indische 'Partij: „Nederland zal nimmer aan Indië
een onafhankelijk volksbestaan schenken Een „blanco
volmacht" om eene Indische militie in te voeren, -
besloot mr T kunnen wij. soc.-democraten, niet
geven, 't Geldt hier een raak van priDcipe. Eerst
moeten fle sociale eischen vervuld. Wél zou hij te
vinden zijn voor verbetering, uitbreiding van het in-
landsch element in het leger, mits op den voet van
vrjj willigere chap men vroeg h|j 06
soc.-democraten hier alleen laten staan en, het Impe
rialisme versterkend voortgaan op den ouden, nood-
lottigen weg? Of meewerken tot den toekomstigen vrede?
Na de pauze had de heer Snoeck Henketnans het
verzoek aanhangig gemaakt om den ministe rvan oor
log te mogen interpelleeren over de buitengewone ver
loven gedurende <ut voorjaar, over welk verzoek
Woensdag na de pauze zal worden beslist.
En het debat over de wijziging van art 113 I.-B.
werd voortgezet Welke zinsnede ik vermoedelijk in de
eerstvolgende dagen nog wel eens zal hebben neer te
schrijven.
Hi of. Heeres verdedigde zijn amendement, strekkend
om voor de woorden „tevens tot handhaving van het
Nederlandsch gezag in Indië" te lezen tevens tot
verdediging van het grondgebied van Ned.-Indië". Ook
eischt prof Heeres dat de Sta ten-Generaal medezegguigs.
recht op de uitvoering rullen hebben. Terwijl de hoer
Bogaarat die ook het ontwerp verdedigde wenscht
dat de dienstplichtigen slechts met hun toestemming
buiten Indië zullen kunnen worden gezonden.
Dr. Scheurer wil het ontwerp steunen, uuiar e.si ht dal
de vloot niet veronachtzaamd worde, hoofdzaak zal
blijven. Dr. De Visser verlangt slechts zoo spoedig
mogelijke verwezenlijking van wat de Regeer mg hier
voorstelt
Men ziet: het voorstel staat er, ondanks de soc.-
democralische oppositie, vrij stevig voor.
Den Haag, 28 Maart.
De voorzitter heeft heden aangekondigd, dat morgen.
Donderdag, na de pauze (als wanneer ook zal be
slist worden omtrent het tijdstip, waarop de heer
Snoeck Henkemans minister Bosboom zal interpel
leeren over de buitengewone voorjaars-verloven zal
worden uitgemaakt, of er morgen avondzitting zal noo
dig wezen. .„Dat zal", zei de heer Fock „van den
stand der werkzaamheden afhangen," En deze ,waar-
schuwnig" droeg er heden zoker toe bij, de redi-voo-
ringen over het ontwerp tot wijziging van art 113
Indisch Reg.-reglement, vóórdat minister Pleyte aan
't woord kwam, te bekorten.
Het uitvoerigst was de leider der vrjjz-democraten,
de heer Marchant, die betoogde dat oecouomische or
ganisatie den achtergrond moet vormen van de militaire
verdediging in Indië en ten sterkste betwistte dat man
hier met oen „noodwet" te maken heeft Geestig, iM«r
vaak vlijmscherp kwam mr. Marchant voorts ertsgou
op, dat de actie Van Heutsz een „ethisch karakter" zou
dragen. Deze actie zegt hjj is niet anders dan
eene exploitatie-beweging. Hij noemde haar „onbe
kookt, ondoordacht en schadeiijijk." Ook protesteerde
mr. Marchant tegen het maken van eene vergelijking,
in deze, tusschen Insulinde en Japan, dat vijftig jaar
noodig had om zijn weermacht te organiseerea Ter
wijl men het Indisch leger hier „uit den grond wil
stampen." Ook waarschuwde hij tegen het vermengen
van politie- en militieleger. Tijdens den oorlog wil
de heer Marchant slechts voorbereidende maatregelen
tot ingrijpende reeds over te gaan ware z.i. praematuur
Zjjn slotwoord was: „Van Heutsz as. stilletjes laten
praten."
De h.h. De Meester, Notens en v d. Voort van
Zijp respectievelijk woordvoerders van de Unie-
liberale, Katholieke en anti-revolutionaire fracliën
verdedigden het ontwerp Eerstgenoemde betoogde o.a
dat de inlandsche bevolking wel degelijk gelooft aan
het gevaar voor een aanval En drong ook aan op
krachtige steun in de richting der associatie van de
rassen. Dr. Notens vroeg met nadruk, waar de Regee
ring liet zwaartepunt van Indië's verdediging zoett:
ter zee of te land? Terwijl de heer v. d. Voort van
Zijp betoogde dat de Straat Soenda en niet Tandjonk-
Triok de vlootbasis moet zijn.
De ministers Pleyte en Ram bonnet hebben op -
wonderenswaardi^-beknopte wijze dc sprekers beaut-
woord De minister van Koloniën gaf toe, dat hier van
noodwet geen sprake ia Maar wachten totdat in In>u-
iinde aan alle sociale «Ju-Kf-n zal zijn voldaan,
kan nu eenmaal niet a„
Het amendement-Heeres, c.s. om te gcwa^ii
,.dc verdediging van het grondgebied van N door
in plaats van handhaving van ons /ag'j
ZExc. aanvaard De heer Pleyte ga uoe, dat p
vloot allereerst de taak dor verdediging rust; M*
leger heeft slechts Java te verdedigen. En
is een macht van 90.000 man voldoende.
Java zal de militie plicht gelden, in de BuitCT"'®2
wordt de weermacht uit vrijwilligers gevorm
De minister van Marine stelde voorop, da' .i^hts
fensieve verdediging tegen een ouderenden
te-water «kan K Jhi«W De verdediging teJand e»
ter zee moeten - zegt de minister van Marin
bij elkaar aansluiten. Bij dc verdediging v®" s(rtia-
<te Regeering thans alleen aan de
dei bevolking
«i tactische eischen, aard en karaxier
Het kiezen van Straat Soenda „en
toekomst denkbaar. Voor het riocJo ejschen
rekening houden daarbij met <te 'n us ^HU-ern
van den Archipel En Soerabaja dient in verdedigd
slaat te worden gebracht namidag aan
De replieken vingen ln den zeer late Don-
Zeer waarschijnlijk wordt het oalwqrj11k
derdag, aangenomen. Gevaar is
scheti|k uitgesloten. Maar dat .wl 't staal
aan nog eene avondzitting moeten
ook vrij wal vaak Mf ajjtoNIO.
