j STUURMAN, Kapper-Haarwerker
NATIONAAL GRONDBEZIT"
Firma J. SCHOORL Pz.
TABAK
J. R. KEUSS
Geen beter middel
Dr.Dralle'sBirkenwasser
Kassier,
NAAML0QZE VENNOOTSCHAP
's Gravenhage.
van
ZATERDAG 8 DECEMBER 1917.
50ste Jaar gang. No 6120
EERSTE BLAD.
Uitgevers TRAPMAN Co.
Raad Heerhugowaard.
tegen het uitvallen der Haren dan
ALKMAARSCHE
SCHAGEN.
Deposito's, Rekeningcourant, Credieten, Hypotheken, Effec
ten voor geldbelegging, Coupons, Incasseeringen, Assurantiën,
Inschrijving op elke nieuwe leening, franco provisie.
99
te Schagen, de vertegenwoordiging harer Yennootschap heeft aanvaard.
Binnenlandsch Nieuws.
het premiestelsel bij het scheuren
alkmaar.
callantsoog.
SCHAKER
Alieitei Niens-
iifeitEitie- Laiilowllii,
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag
Tn rDVERTENTtfrNag: mZending tot 's m°rgen$ 8 ure wor^
eerstuitkomend nummer geplaatst.
SCHAGEN, LAAN D 5. - Int. Teleph. No. 20.
Dit Bummer bestaat uit drte bladen.
Vergadering van den raad van Heerhugowaard, ge
houden Op Donderdag 6 December. Voorzitter Burge
meester Van Slooten. Allen aanwezig.
De voorz. opent de vergadering, waarna de notulen
worden gelezen, die worden goedgekeurd.
ingekomen is missive van Gedeputeerden, die er be
treffende de regeling der- onderwijzersjaa rwed den op
wijzan, dat de door den raad bepaalde verhooging
van 't eindsalaris der onderwijzers minder bedraagt
dan de bedoeling was, die Ged. Staten in hunne des
betreffende circulaire hebben neergelegd, evenals de
toegekende vergoeding voor acte landbouwonderwijs.
Do heer Met vindt dat het aanvangssalaris, dat f 600
was, te laag mocht worden genoemd. De regeling
met f 700 aanvangssalaris is beter en de nieuwe ver
ordening bepaalde f 100 verhooging na 2 dienstjaren.
Besloten wordt, overeenkomstig voorstel van B. en
W. da vastgestelde eindsalarissen op f 1300 te houden
en het aanvangssalaris op f 700.
Van den Minister is eene missive ingekomen, hou
dende mededeelinn dat het adres der gemeente Soest
inzake het verstrekken van goedkoope petroleum is van
de hand gewezen. Voor kennisgeving aangenomen.
Aan de orde is benoeming van Hoofd der School
No. IV te Veenhuizen. Voordracht: 1. W. Smits, hoofd
onderwijzer te Dubbeldam; 2. J. Sinjewel, onderwij
zer te Helder; 3. N. Heersma, onderwijzer te Beesa.
De heer J. Smjewel, No. 2 der voordracht, verwierf
alle stemmen en is aLzoo benoemd, waarvan hem
mededeeling zal worden gedaan. De datum voor "zijne
indiensttreding wordt bepaald op 1 Februari 1918.
Van taej. P. v. d. Pol, de gemeentelijke vroed
vrouw, is verzoek ingekomen om haar salaris met
f 200 te verhoogen. in verband met de huur, die
zij voor hare woning zal hebben te betalen.
B. en W. hebben ait voorstel overwogen en stellen
nu aan den raad voor, om de vroedvrouw f 150
toeslag te geven over 1917, om met ingang van 1 Ja
nuari 1918 haar salaris, dat thans f 400 is. met f 200
te verhoogen en al zoo te brengen op f 600, terwijl zij
in de woning, die voor haar wordt gehuurd, f 200
zal verwonen, terwijl deze woning zal zijn ambts
woning voor de vroedvrouw.
De heer Does zegt, naar aanleiding van de vorige
besprekingen, dat we het zeker allen eens zijn, over
de groote wenscheljjkheid om deze vroedvrouw hier
te houden. Ik zou graag, zegt spr., het voorstel-Krom
willen steunen om het salaris op f 400 's jaars te
benalen en vrij wonen voor de vroedvrouw.
Voorzitter zegt, dat dan het voorstel van de vorige
vergadering, om de vroedvrouw huur te laten beta
len, dat met 7 stemmen voor en 4 tegen is aanger
nomen, eerst zou moeten worden ingetrokken.
De heer Does wijst er op, dat als de normale tij
den weer zullen zijn gekomen, en de zhster is als
wij allen sterfelijk en er moest eens een ander worden
benoemd, dan zouden we ook op dit besluit, thans
in abnonnalen tijd genomen, moeten doorgaan.
Voorzitter meent, als deze vroedvrouw eens mag
komen te vertrekken of hare betrekking opzegt, dan
zou de raad toch immers geheel vrij zijn, om geheel
opnieuw te beslutien. N uvinden wij voor haar voor
1917 f 150 toeslag wel voldoende Ze heeft dit jaar
al f 30 toeslag gehad en is bovendien niet 1 Ja-
Alleen echl verkrijgbaar bij
SCHAGEN, LAAGZIJDE B 50.
thans doen, in stemming. Dat is dan. zegt voorz.,
om over 1917 f 150 toeslag aan de vroedvrouw te
geven en haar voor 1918 f 200 salarisverhooging toe
te kennen en de voor haar te zetten woning hls ambts
woning te beschouwen voor haar, die door haar moet
worden gehuurd en bewoond tegen f 200 huur per
jaar.
Met allen voor wordt nu B. en W.'s voorstel aan
genomen.
Voorz.Dus nu is het opgelost en de vroedvrouw
zal met den "toestand wel tevreden zijn.
Voorz. zegt, van den heer Bruin, administrateur
van heit gemeentelijk electriseh bedrijf te hebben ver
nomen, dat het Provinciaal Electriseh bedrijf
minstens 6H cents per kilowattuur verhooging van
prijs moet toepassen op electriseh licht. Dat komt
op de kas van het bedrijf te druipen. B. en W. doen
nu het voorstel om voor de afnemers hier den prijs
van electriseh licht met 5 cents per kilowatt-uur te
verhoogen, ingaande op 1 Januari a.s. 't Is echter
niet in de commissie besproken, daar het bericht
eerst van hedenmorgen is. Meerdere gemeenten zijn
in dezefde conditie en die verhoogden ook met 5
cents per kilowatt-uur.
De heer Overtoom stelt de vraag of het wel met
5 cents toe kan,, als de Kennemer 6K cents eischt.
Voorzitter meent van wel. Als het erger wordt
Later, kunnen we zoo noodig nog wel eens verhoo
gen. Dat kunnen'we later zien. Nu kunnen wij er
wel mee rondkomen. De toestand van het bedrijf is
nu nogal gunstig en 5 cent zal thans wel voldoen
de zijn.
De lieer Met: De hooge kolenprijzen zijn hier do
oorzaak. Spr. meent dat 5 cent wel voldoende zal
zijn. Maar hoe denkt voorzitter over de ol^ctricdtclt
die voor kracht wordt verstrekt?. Moet die ook met
5 cent per kilowatt-uur verhoogd worden?
Voorzitter zou het daarover liever op de volgen
de vergadering hebben
De heer Met zou de beslissing over alles ook
wat electriseh licht betreft, liever aanhouden. Al is
het een week in Januari dat we beslissen, dan kan
wel terugwerkende kracht op 1 Januari 1918 gege
ven worden.
Voorzitter: In ieder geval is de Baad er nu mede
in kennis gesteld dat er zooieits op komst is.
De heer Met wijst er op, dat ter nu kolennood is.
Voorz. vraagt: Dus men,wil lierver de volgende ver
gadering afwachten om dan nader te bespreken? Dan
Zullen we meteen misschien een officieel voorstel van
de Kennemer 'hebben.
Algemeen goedgevonden hierop op de volgende ver
gadering terug te komen.
Hierna sluiting.
MARKTPLAATS A 88
J. Schoorl Pz.,
GEPLAATST KAPITAAL 11 000.000.
RESERVES oll. December 1916 1693.000
De Directie bericht, dat de
Bij deze iirma zijn tegen beurskoers verkrijgbaar de 4'/i°/o en 5% Obiigafiën onzer instelling,
terwijl de coupons en dividendbewijzen aldaar betaalbaar zijn.
Jaarverslagen, statuten en prospectussen zijn ten kantore der Firma J. Schoorl Pz. verkrijgbaar
OVERAL VERKRIJGBAAR.
nuari, maar half Februari hier gekomen.
Is er imtusschen genoeg liefhebberij voor onder de
raadsleden om het raadsbesluit van 19 November,
waarbij B. en W.'s voorstel is aangenomen, in te
trekken, dan kan dat
De heer Krom zegt dat het verworpen voorstel
en dit wat B. en W. nu doen, al ongeveer dezelfde
strekking hebben. Maar het verworpen voorstel van
spreker ("om de vroedvrouw vrij wonen te geven bij
400 salaris) was meer practisch. Immers, nu zal
die f 200 eerst met de eene hand worden ontvangen
°m met de andere meteen weer te worden uitgegeven.
En bovendien, wie kan iemand verplichten 1 200 in
dat nieuw te bouwen huis te verwonen? lm normale
tijden, zal zoo'n huur voorzeker voor zoo'n huis hier
Wet zijn te verlangen. Ik keu, zegt spr. in mijn buurt
een woning, die beter is dan deze, die de vroed
vrouw bu zal krijgen en die voor t 3.25, huur door
ten onderwijzer was betrokken.
Voorz. zegt dat de nieuw te bouwen woning, die
honing zal zijn, die de vroedvrouw zal hebben te
fewouen voor f 200 's jaars. Het zal de ambtswoning
voor deze ambtenaresse zijn.
De heer Krom zegt, dat het dan al op hetzelfdlö
Neerkomt
De heer Met kam meegaan met B. en W. s voor
stel. Er js aanmaal besloten, huur te bepalen en B.
0,1 W. handelen oorrect in deze.
Voorz.De vroedvrouw lijdt er ook geen schade
"ij. En als rij vertrekt hebben we nieuwe toestan-
en kunnen «we opnieuw bepalingen maken,
heer Poolland zegt het verworpen voorstel-Krom.
wanen, te steunen.
Voorz.Dan moet eerst het voorstel van B en
dat 19 Nov. aangenomen is, ingetrokken worden.
Ge Leer Poolland zou datnu niet zoo n vreemd
verschijnsel hier vinden. Dat is immers wel meer ge-
r^d, dat een. voorstcd werd aangenomen door den
en. 14 dagen later weer werd ingetrokken of
°Pgedoekt. Ik vind B. en W.'s voorstel onpractisch om
/f vroedvrouw f 200 salarisverhoogiing te laten ont-
amgen (ïn jlaar f 200 weer aan huishuur te
uitgeven. 1
*oorz. blijft er op wijzön, dat voorstel B. en \V.
aan ^ov- op ae toen gehouden vergadering is
oenen.
'J® hc®r Schilder vindt het voorstel dat B. en W.
brengen, billijk.
"Witter brengt mi hét voorstel dat B. en \N.
VAN grasland.
Men schrijft aan het Hdbld.
Er zijn, zooals bij een onderzoek op het platte
land kan blijken, in verschillende streken boeren te
vinden, die. nu de Minister eenigen tijd geleden de
premies op het scheuren van grasland heeft verhoogd,
voorloopig de kat nog eens uxt den boom kijken, ut
de stille hoop, dat tegen "t voorjaar, als 't er mis
schien nog erger gaat nijpen, de vergoedingen opnieuw
hooger bepaald zullen worden. En komen ze «.tan
weer niet hoog genoeg naar hun zin, dan zullen
ze 't waarschijnlijk nog eens aanzien tot het najaar
van 1918. In den zomer van 1918 zullen de per-
ceelen, die dan nog weiland zijn, aan veevoeder een
ruime' opbrengst geven, zoo redeneeren ze. en wordt
dan in t 'najaar de minister door de dreigende om
standigheden gedwongen om de premies tot zoo'n f 400
a f 500 per H.A. te verhoogen, dan zijn ze in ieder
geval goed af.
Het gevolg van dergelijke opvattingen is echter, dat
Ar ia 't oogstjaar 1918 veel minder graan zal groeien dan
't geval zal kunnen zijn 't Begint dan ook hoe lan
ger hoe meer de vraag te worden of. de minister met
3e invoering van het premiestelsel den weg heeft in
geslagen die voert naar een maximale bodemopbrengst,
en of 't niet juister was geweest, om in plaats van
premies toe te kennen bi] omlegging van wei- tot
bouwland, de minimumprijzen per 100 Kg. belangrijk
hooger te 6tellen.
Bij een premiestelsel toch zullen er, hoe hoog men
de .vergoedingen ook opvoert, steeds tnenschen met
speculatieve neigingen blijven, die hemen dat het la-
ter ffiog voordeeliier zal worden, en bovendien g-aeit
dat stelsel aanleiding tot verslapping van de energie
er is onder de boeren een niet gering percentage dat
zich blind staart op ei zich in slaap wiegt met hel
mooie bedrag, dat er enkel door omlegging gewon
nen wordt, en zich dientengevolge niet met de noo-
dige kracht toelegt op het verkrijgen van oen maxi
male opbrengst vooral in de streken met lichteren
grond, waar liet keuterdom bloeit en de boeren niet
aan het ontvangen van groote geldelijke bedragen ge
woon zijn, zal dit verschijnsel zich in sterke mate
laten gevoelen.
Worden echter de minimumprijzen, waarlegen over
neming door de regeering zal plaats vinden, zoo hoog
gesteld, dat ook zonder premie, de teelt van koren
op gescheurd grasland beter loonend is dan het ex-
ploiteeren voor veeteeltdoeleindeD. dan zal met alle
mogelijke middelen getracht worden de productie tot
het hoogste op te voeren. En niet alleen aan de
teelt van koren op gescheurd grasland zal dan zooveel
mogelijk zorg worden besteed, maar ook de bouw
landen, die steeds als zoodanig in gebruik waren, zul
len tot grootere opbrengsten gedwongen worden, ter
wijl de neiging om clandestien koren èan het vee
te voeren (wat thans, ondanks de daartegen genomen
maatregelen nog veel voor schijnt te komen) izeer-
sterk zal afnemen.
Weliswaar zou het brengen van de regeeringsprijzen
voor tarwe en rogge op b.v. f 30—35 tot gevolg heb
ben dat er bij normale oogsten door kie boeren een zeer
ruime winst werd gemaakt, maar al mag dat op
zichzelf onlogisch en onbillijk heèten, het mag den
Minister toch niet weerhouden om thans nog met
het bestaande systeem te breken, wanneer daarvan
het gevolg zal zijn dat er in 1918 een veel grootere
korenopbrengst gewonnen wordt dan bij de thans be
staande cultuurvoorwaarden «n dat is op 't oogenblik
de hoofdzaak. Met een voldoende hoeveelheid duur
koren zijn we in ieder geval meer gebaat dan met
een onvoldoende hoeveelheid van lageren prijs. En
wel zal het telen van dat dure koren tot gevolg heb
ben, dat er opnieuw een extra bres in de schatkist
geslagen Zal worden, doch die bres kan voor een
Ueel gestopt worden met de oorlogswinstbelasting, die
de boeren, door de hoogere prijzen, die ze ontvangetn,
méér zuilen moeten opbrengen.
Aan de Tweede Kamer is een adres gezonden door
de .yereaniging van. Ned. Akkerbouwers len deze spre
kende namens honderden det grootste akkerbouwers
in Nederland.
,.Maak de teelt van broodkoren zoo loonend, dat
zelfs de teelt van speculatieve gewassen geen betere
financieels resultaten oplevert," adviseerl zij daarin.
,.Laat men een prijs vaststellen vaststellen ftlet
voor één jaar, maar tot zelfs een of twee jaar na
den oorlog geldende een prijs, die den boer scha
deloos stelt voor de omzetting van rijn bedrijf, die
het hem mogelijk maakt een zaaiplan voor meer
dere iaren te maken, die hem tevens in staat stelt
te voldoen aan de hooge fin&ncieele verplichtingen
die men hem oplegt, in den vorm van hoogere huur.
hoogere lasten, hoogere arbeidsloonen etc. en alle
gronden, geschikt en voor andere gewassen bestemd,
zullen én voor nu én ook nu voor de toekomst, voor
tarwe en rogge worden gereserveerd. Maar het doel
willende, moet men odk de middelen willen, en dat
middel is niets anders dan een goeden, niet krente-
rigen prjj3 vaststellen, een prijs, waarbij de landbou
wer schadeloos ook wordt gesteld voor 't missen van
de opbrengsten zijner 1 iandeisgewassen, opbrengsten,
waaruit hij in gewone tijden voor verreweg 't grootste
deel z(jn inkomsten trok.
Een prijs van f 25 per 100 Kg. en voor rogge én
voor tarwe achten wij een billijken, maar ook een
iioodigen prijs.
Wij meenden deze hoogst belangrijke zaak onder
uwe aandacht te moeten brengen, omdat wij niet al
leen overtuigd zijn (maar zeker weten), dat thans niet
alle geschikte land met tarwe of rogge wordt bezaaid,
dat we dus, indien de toestand niet verandert, zullen
ervaren, dat er een tekort ontstaat, omdat niet alles
gedaan is om ons land van 't zoo noodige broodkoren
te voorzien."
KOLENSCHAARSCHTE.
Naar wij vernemen, hoeft de firma Van den Bergh
Krabbendam, te Tilburg, gisteren haar fabrieken moe
ten stopzetten wegens gebrek aan steenkolen. Hier
door zijn 900 arbeiders werkloos geworden.
De N.V. Wollendekenfabriek Nederland te Geldrop is
wegens kolenschaarschte stop gezet.
JACHTAVONTUUR.
Toen dezer dagen eenige jagere een drijfjacht hiel
den bij Vlijmen, ontdekte er een, dat er iets bijzon
ders uit dén grond te voorschijn kwam.
Juist wilde hij schieten, toen hij bemerkte, dat het
een mensch was. Naderbij gekomen bleek het een
gevluchte Russische soldaat, die in den grond, met
een hol als kamer zijn verblijf hield. Vad.
Wellicht tengevolge van het stoken met hout ont
stond Donderdagavond brand in bet nog kort geleden
in 'gebruik genomen kantoorgebouw van de Nationale
Bank vereeniging in de Langestraat, hoek Krebbesteeg.
De brand ontstond in het plafond van de kantoor
lokalen. De politie was onverwijld ter plaatse, gaf
dadelijk water uit slangeu Op de waterleiding en alar
meerde de brandweer, Met vereende krachten was men
weldra den brand meester, die zich bepaald heeft
lot inwendige schade.
Het huis van mej. de Wed. Kooger—Baken, staan
de in den Jewelpolder, is in eigendom overgegaan
aan den heer A. Baken G.Az.
De heer D. de Haan, met ingang van 15 December
a.s. postbode, alhier, heeft de woning van den heer H.
Koogpr op net Dorp onderhands gekocht.
CALLANTSOOG.
Werd verleden jaar; omdat er toen geen school
feest nahouden was, in de Openbare School alhier
Sinterklaasfeest gevierd, ook dit jaar is de school
jeugd niet vergeten, al is er deeren zomer wel school
feest geweest. Door een gift van Burgemeester Lo-
vink daartoe in staat gesteld, kon de heer langhorst
allen kinderen een chocoladeletter en een chocolade-
of marsepeinfiguur uitreiken.
HET STRAND TE oostvoorne.
Door de jongste vloeden is weer een deel van de
(duinen te Oostvoorna weggeslagen, zoodat men, er
langs wandelend, die steil boven het strand ziet op
rijzen. Was de afstand van de twee groote hotels
op de duinen tot den duinrand door Üea vloed van
13 Januari 1916 tot zeven meter verminderd, thans
bedraagt die afstand nog een drietal meters. Wel rijn
die hotels stevig gefundeerd, maar het gaat er voor
die eigenaars minder aangenaam ui trim, hoewei er
voorloopig geen gevaar bestaat
De duinen, rechts van den nieuwen strandweg, dm
kant van het zoogenaamde groene strand uit hebben
niet te lijden gehad, beschermd al zij rijn door de
Zeehondenplaat
EEN NIEUWE WIJN.
Onlangs is er een maatschappij opgericht die zich
ten doei stelt uu titer W, ger„a.,jen wijn te bereiden.
Het best geschikt werd de rhabarbarplant gevonden.
Uit de dikke bladstelen bereidde men een vocht
waarvan de smaak werkelijk aan hooi sterken Cote
d'or dcod depten. De wijn was verbazend koppig,
ondervonden de proc-r#. Waarschijnlijk zal hij bin
nenkort in den handel gebracht worden. Een bezwaar
is dat men den wijn niet l«"(j kan bewaren.
ANNA PAULOWNA.
Donderdag trad voornamelijk voor de Zaadtelers in
Veerburg op de heer W. G. Roozen van Overveen,
In rijn inleiding deelde hij mede, dat op 1 Novem
ber 1917 eene vereeniging was opgericht van Zaad-
handelaren en teelexs van zaaizaden, en dat rijn op
treden ten doei had, voor deze vereeniging alhier pro
paganda te maken. De vereeniging had Ln de eerste
plaats tan doet een tegenwicht te vormen tegen de
onbillijke maatregelen der regeering, waarvan teelers
en zaadhandelaren groot nadeel ondervonden. Het on
recht huln aangedaan, schuilde voornamelijk hierin,
dat enkel contract-zaad voor «port in aanmerking
kwam, waardoor de vrije hamdel verdween en ide bou
wers werden overgeleverd in handen van enkele groot
liandelaren, die den prijs naar hum believen vast
stelden. Bovengenoemde maatregelen beoogden het vol
gende:
le. den verbouw van zaaizaden te bejperken;
2e. den export van zaaizaden te verminderen, om-
door aan den export als voorwaarden den verbouw
van zaden o pcontract en tegen uitbetaling te ver
bieden;
3e. op een gedeelte van den binuenlandschen handel
een stelsel van distributie toe te passen.
Het beginsel, neergelegd in 1 en 2. acht de opge
richte vereeniging strijdig met het algemeen landsbe
lang. Ten opzichte van piumt 3 wordt door de ver
eeniging eene regeling voorgestaan, die de vooruit
richten van den binmenla ndschen handel verbetert en
zich nauwer aansloot bij de eischen van den binnen
lands chen verbruiker. Om tot betere toestanden te ko
men wordt gewenscht:
le. Eene deskundige vertegenwoordiging bij de re1
2e. De regeering ervan te overtuigen, dat volksbe
langen worden geschaad, indien de verbouw van zaai
zaden blijft beperkt
3e. Te bevorderen, dat als het landsbelang eene ver
mindering van dm export van zaaizaden mocht ver
eis chen, dat deze vermindering zoowel tan koste van
het contract-zaad, als ten koste van het vrije zaad
geschiedt
4e. Krachtigem steun te bieden aan de regeering
bij haar gewaardeerd streven, om de «minsten voor
binnenlandsch gebruik niet abnormaal te laten op
drijven.
Al deze punten werden door spreker ln den breede
toegelicht Hij wees op de onbekwaamheid der des
kundige vertegenwoordiging. Wel bestond er eene oom-
missie van advies, die der zaken kundig was, doch
hare adviezen werden zeiden gevolgd, an dan soms
nog tóó gewijzigd, dat er meer kwaad dan goed van
kwan£ Omdat raad ,dat voor etigen rekening geteeld