Mager Courant.
STAM STOOMTa|)e m|ni enZi
voorloopijj geen glacé Handschsensn. Aüe kleuren kunnen geverfd worden.
Werktuigen v. Landbouw Zuivel
zacht
jolvend
r r\J}aar
uS
op partij goedgekeurde Zaaitarwe en -rogge;
asch-
Ammonia,
wiiijMt „Hel Groene Kruis"
De dingen om ons heen.
I
Stoomververij Chemische Wasscherif le Hoorn.
Koninklijke Handel-Maatschappij
VERTEGENWOORDIGER voor Schagen de heer
P, KRAMERS, Landbouwstr,, SchötJBïl.
Wilhelmina Zaaifarwe;
Pelkuser Zaairoggej
op stam en op partij goedgekeurde Wintergerst.
Fi. W. ZmWHll W
DE WAARD, llooyzijde CI63, Schagen
prachtig schuimend,
•Ti
VIERDE BLAD.
Binnenlandsch Nieuws.
krijgt men met LAX
Zaterdag 19 Oclober 1918.
61ste Jaargang No. 6296.
UITKIJK.
DEPOTS:
Groole voorraad Electro-motoren en materiaal.
Levering van complete licht- en kracht-installaties.
Groningen, Haarlem, Leeuwarden, Kampen,
Vriescheloo - Bergen op Zoom - Schagen.
Steeds voorhanden de Nieuwste Modellen
Speciaal adres Yoor Blauwlaken Pellen,
in het origineele model.
LAX wordt verkocht als poeder in doosjes van
25 cent Door den inhoud eenvoudig in Liter
lauw water op te lossen, verkrijgt men een
hygiënisch haarwater, dat niet schadelijk is en
met bederft Neem er eens de proef mee,
Stof, roos, onrein en neten
worden afdoend verwijderd met
Als erkend Zaaigraanhandelaar zijn wij
in staat U te offreeren
Monsters Donderdags te Schagen in Hotel Igesz
en bij onze Agenten.
Aanbevelend,
2 GULDEN PER LITER,
Hoogzijde E 16
Schagen.
Vfif procent?
Sedert goruimen ty<l stond het vast dat eon nieuwe
niet zou kunnen uitblijven. Het bedrag
dor vin ttndo schuld w^rd geregeld grooter. het b«-
drag der uitstaande en der nieuwe schatkistbiljetten)
klom aanhoudend en derhalve moet zoo spoedig mot-
g<iijk consolidcoring dier nieuwe schulden volgen.
De vraag is alleen, pp welke voorwaarden du nieu*
we minister van FmanclOn zich denkt te richten aan
hett publiek, welke voorwaarden hij aanbiedt aan de
beleggers of oplegt aan de natie.
Onze leeninfion tijdens den oorlcw ilroegon een duhl-
bel karakter. Immers steeds „stona de stok achter do
deur" Dat wil heggen, dat de minister l>y het uilj.
schrijven mededeelde, dat zij, die vrywiilig inschrü.
ven een rente van 5, later van 4y, kantten maken
wat voor een leening van een financieel krachtiaen
Siaat als Nederland, zéér goed is te noemen Doch
lerzclfdcrtijd deelde de minister ook nog mede dat
wanneer het gewenschte bedrag niet bereikt wunl hij
de vennogeudeii in den lande zou dwingen tot doiri
naine in verhouding tot het kapitaal dat zij bezaten
en dat hg voor die gedwongen ieenkig een veel geringere
reme zou vergoeden.
Wij aarzolen niet deze tnktiek ondeugdelijk te noemen,
In de eerste plaats omdat dit plan hinift op twee
gedachten.
Aan den een en iaat maakt men de leening bui leni
ge woon aahtrekkelijk.. Immers vijl procent is voor ons
land zeer Jhoog» Zij, die inschrijven krijgen een zeer
solied schuldenaar en zijn 'gedurende een zeer langen
lijd men ^preekt van veertig jarenI zeker van
hun rente. Dit is «en mogelijkheid tot geldbelegging,
die geen enkel voorzichtig en vooruitziend kapitalul
zich kan laten ontgaan.
Doch lei zelfd*rtijd vreest men, dat het geld toch
niet bij elkaar zal komen en begint men te dreigen,
wat er za! geschieden als de 350 millioen er oens
niet mochten komen. Dan moeten de rijken, do bek
zilters van groote vermogens of hooge inkomens, .gek
drongen deelnemen naar gelang hunner draagkracht
en z-il men hun een veel lagere rente vergoddeH.
He is duidelijk, dat men door dit dreigement, dat
wij tijdens den oorlog bij elke leening gehoord heb)-
ben, het crediet van zijn eigen papier ondermijnt.
Want de regeering geeft door haar stok achter de
deur als Jiet 4are te kennen, <krt de condities, die zij
aanbiedt, toen npg niet gunstig genoeg zyn om de
loening vrijwillig tot een succes te maken.
Dit is een psychologisch beswaar, dnt niet zonder
invloed is op ae beurs en op de noteering der andere
Nedeiiandsche leening.
Al* de regcering zelf vindt, dat haar papier met een
rente van 5 nog niet goed genoeg betaald is.
bestaat er geen enkele reden voor het beleggend po-
bliek om er een hoogore waarde aan jpe te kennen,
dan de leener zelf blijkt te doen.
De gevolgen zijn dan ook niet uitgebleven. De vier
enhalf proceutskening daalde alleen op hef gerucht van
^fin vijfprocentsleening tot beneden 90 °/o. En dit ten.
wijl gemeen elceningen als Rotterdam en 's-Gravmhage
die toch ook slechts 5 °/o gaven, boven pari stonden.
Gaal het regeertnpplan door en wordt het papier,
waarachter als dekking het geheele nationale crediet
staat. m«* 5 °[o Interest betaald, dan kan het niet
anders of voor alle papier .van gelijke soliditeit en
courantheid ter beurze zal een gelijke rente moeten
worden betaald. Dat wil zeggen..dat leder die acid
wil opnemen en wiens solidi.eit minder is ,dan die
van oen Sttaat der Nederlanden méér dan *5 '0/0 zal
moeten gevan.
Dat dus elke ondernemer, 'elke fabrikant, die voor
enkele jaren bij zijn bedrijf sopzet met oen algemwne
rentebasjs van ongeveer vier procent kon rekenen
voortaan zes procent of daaromtrent ais tv-™ yoor zyn
bedrijf moet nemen.
Dat hierin een motief zit tot prijsverhooging van aJL-
Icrlei irtikcien en levensbenoodigdheden, behoeft wel
geen lang betoog.
Zoomin als wij er hier op behoeven te wijzen» welke
rol do prijsverhoogingen toch al in ons leven speten.
Terwijl wij er echter mede mogen rekenun, dat eon
groot doel van de prijzen op den langen duur weer
zal achteruit loopen, al zal het niveau van voor den
oorlog allicht nooit meer bereikt worden, gaat de staat
thans door een onnoodigen en ko6'lbnresn maatregel
onze rentebasis opzettelijk verhoogen.
Het is het algemeen belang dit te verhinderen.
Op bovenstaande en op andere gronden.
Gesteld een oogenblik, dat het tot een gedwongen
loening zou komen en dat die het raitetype 2V» °/o
zou vertoonen, gelijk het plan schjjnt te ttjjn, wat
zou dan hel' geval zijn?
Een ipar of wal geloden waren er i* de vermogens
belasting aangeslagen byna 90.000 personen die in to
taal 6500 millioen vermogen bezaten. Van die 90000
liepen de aanslagen van ruim 50000 over vermogens
van minder dan een halve ton.
De negantienduizend hadden 6500 millioen
de 50.000 1500 millioen
zoodat 40.000 zeer rijken 5000 millioen
bezaten.
In datzelfde jaar waren er totaal in de Inkomsten
belasting aangeslagen 340.000, waarvan er 310.000 hoog
stens 3O00 gl. inkomen hadden. De dertigduizend groote
inkomens betaalden het leeuwendeel der acht millioen
die de Inkomstenbelasting opbracht.
Komt het nu tot een gedwongen leerling, waarvan
de jaarrente ad 2Va en de aflossing uk de belas
tingen moet worden voldaan, dan zyn die bezitters
der groote vermogens en hooge inkomens het eerste
aangewezen om daar in deel te nonwn.
De veertigduizend zeer rijken zouden bjjjv. driehont-
derd millioen a 3 °/o moeten opnemen.
Ware het een vrijwillige leoning a 5 °/o aflosbaar
in veertig jaar, geweest, dan hadden zij '40 Jaren lang
tezamen vijftien millioen ontvangen of met de af
lossing meao bijna 17# millioen.
Is de rente echter 3 0/0 dan zouden zij "hebben
ontvangen aan interest negen en met aflossing bijna
15 millioen 's [aars.
Zy sparen dus 4Vr millioen aan belasting (die inf-
mors waarschijnlijk in hoofdzaak uit directe heffingen
zal moeten komen) en ter zelfder tyd derven zij
2 0/0 over 300 millioen is zes millioen per jaar, die
zij hadden kunnen, genieten, wanneer do wetgever zoo
dwaas ware geweest de reniebasis opzettelijk op 5 °/o
.0 brengen.
Iets wat hen buitendien in staat zou stellen over
hun geheele vermogen van 5000 millioen 5.°/o te be
dingen in prima belegging.
Zy zouden dus, als het tot een 5 °/o Iete-
ning komt van den Staat allereerst over het al-
leende geld een te hooge rente krijgen en bovenain
ook nog indirect over hun geheele verdere bezit.
De extrawinst op de leening zou voor een groot
deel uit hun eigen zak. c^w.z. uit de door hen btt
aaide belastingen komen. Maar hetgeen zij genieten
door de aigemcene verhoodog van hol rentetyjie komt
uit de zakken van geheel het volk.v^mdat dé ouden-
nemer het moet verhalen op don consument.
Dus een gedwonjjen leening?
Volstrekt niet. Zoomin als flians een kapitaal»,
heffing in eens. Zoolang de aigemcene toestand niet te
fc zootong men niet vreet vrat er nog
geleendmoet worden in de .naaste toekomst, is luit
g°ca tijd om tot dergelijke krachtmaatregelen over te
gaan. Die behooren misschien tot de finale
consolideering van onzen financieel en toestand.
Maar wat wij wel zouden wenschen ware een terud-
«ecT tot het 4 o/0 type «jat voor Nederland voldoende
is. Vooral wanneer men daaraan de voorwaarde verv
bindt van terugbetaling door uitloting pari dus niet
door inkoop ter beurze Wil men de aan dealen vóórts
zoo jhrichten dat zij ter voldoening van alle betai-
hngen aan het Rijk belastingen enz. pari
worden aangenomen, dan zal dit een aantrekkelijkheid
te meer zijn. Doch zeker zullen wij daardoor het oxv-
noodig opschroeven van den rentealandaard ontgaan.
DB VLUCHTELINGEN UIT NOORD-FRANKRIJK
EN BEL&ia.
•Men nuald/t uit Roazendaail aan die N. R. CL:
In verband; met do telegrammen In hot ochtend-
bind' orver die vluchtelingen uit Frankrijk en België
kan nog het volgende worden meegedeeld. Deze
drommen vtam menschen, bestaan, uit de burgera van
steden, en dorpen, die sedert het offensief der ge
allieerden, door angst bevangen, hum woonsteden heb
ben verlaten, en in paniek vertrekken voor het
wijkende front der centra Ion. Niet alleen de bevol
king van de door de Duitsche bezettingen reeds prijs
gegeven gebieden rijn het, maar ook rij uit de stre
ken, die daar vóór liggen, en die bevreesd rijn voor
de komst van de terugtrekkende vijandelijke troe
pen.
Men heeft hier te doen met menschen, wier ze
nuwgestel, wier weerstandsvermogen veelal geschokt
is door vier jaren van oorlogsellende, door den aan
houdenden donder van het geschut, door vrees voor
het lot, dat hen woel Et, door ondervoeding, door de
bitterste zorgen. Do gebeurtenissen van den laat-
sten tijd' hebben hun vrees tot paniekstemming op
gevoerd en met wat rij inderhaast van hun bezitting
roede konden voeren, rijn rij gaan loopen. Er rijn
«r, die nu al een maand op de vlucht rijn en dag
en nacht bij lederen druk van de entente-legers ko
men er meer. Blijft het vechten, blijven de Duit-
schers en Oostenrijkers wijken, dan is niet te schat
ten, hoe groot het aantal dezer rampzalige slacht
offers worden saai, het stijgt ongehoord door de be
woners der Belgische steden en dorpen, die het oor-
Jogstranspont op rich af zien komen.
De vluchtelingen uit Noord-Frankrijk, die nu
verre in de meerderheid rijn, ver koeren in deso laten
toestand. Vier jaren oorlogsgebrek, met verzwakking
met uitputting en de gevolgen <in riekten daarvan,
oarlogsriotaten, besmettelijke riekten van ongediertcn,
van volkomen demoralisatie, zoo leven rij nu het
zwervend bestaan van verdrevenen, veelal met geen
ander geld dan de papieren stedelijke bons, aange
wezen op de gastvrijheid van de bewoners der stre
ken, waar rij doortrekken. En die gastvrijheid in Bel
gië moet treffend rijm; maar ook daar loven de
mfensohen in onrust, ook daar is het oorlogstijd mot
hot tekort aan alles. Gelukkig komt de Relief mot
voeding te hulp.
Het Duitsche militaire gezag kan rich uiteraard
in deze critieke tijden weinig gelegen laten liggen
11 an deze rampzalige slachtoffers van don strijd, al
doet hot het mogelijke om hom to helpen. Uit oor-
logso\ erwegingen 'is het hen bovendien niet onwel
gevallig, dat het achterland voor de ontwijkende
legers rich ontvolkt. Doch iraar moeten deze, steeds
grooter wordende drommen van vluchtelingen naar
toe, wanneer hot vechtende terugtrekken voortgaat
door heel België heen?
Nederland heeft rich beschikbaar gesteld; hen zoo
noodig op te nemera. Maar hoe andera is ook hier
de toestand; dan vier jaren geleden bi) de Antwerp-
sche vlucht, want niettegenstaande do ellende, dio
i deze «arttoebt te zien gaf, toch' bakkien demo men
schen weinig of niets van den oorlog geleden, kwa
men 2» normaal gevoed, in eon tandi, waar nog le
vensbehoeften in overvloed bleken te rijn om het
hum zoo goed mogelijk te geven. Nu echter zijn het
verkommerden en rieken, waarom het gaat, nu
verkeeren wij zelf in voedselnood, maarin het
aanzien van don vrede zal Nederland', .trouw aan zijn
traditie, voor de verdrevenen de grenzen openstel
len en hun laten doelen in wat wij zelf over heb
ben, waarbij de Relief helpend zai optreden.
Alles langs do grens wordt ingericht voor de ont
vangst, want «enigen tijd zullen rij in' deze door
vreemdelingen en militairen nog steeds overbevolkte
grensgebieden moeten vertoeven. Hospitalen, groote
asy len worden voor ben ingericht en voedsel in ge
reedheid gebracht. Het veldleger zal bet werk ver
richten. De orgarjimiie is ln vollen gang. Don ge
neeskundigen dienst wacht een zware taak om te
helpen en voor ons volk besmetting te voorkomen.
De Duitsche militaire overheid zal zooveel mogelijk
do vluchtelingen geleiden langs de groote toegangs
wegen tot tens land, dat rij niet door bosschen en
akkers de grens overkomen. En om hen zoo spoedig
mogelijk uit het grensgebied, waar ze vooral in dezen
kritieken tijd niet blijven kunnen', af te voeren, is
een treindienst ingesteld, die er dagelijks 20.000 zou
kunnen transporteeren.
iMaarwéér zullen rij komen? Vermoedelijk
wei niet uit do richting Essen^ want strategische
belangen der Centralen zullen hen willen houden
buiten de Antwerpsehe stelling, die immer» thans
reeds etappe-gebied is. Dat zou dus zijn langs de
Zoeuwsche grens, tanga een deel der Brabantsche
en Limburgsehe grens.
En wanneer zullen rij komen?de vluchtelin
gen bevinden zich nu nog zuidelijk van Brussel.
Treinen kunnen de Duitse hers - thans allerminst te
hunner beschikking stellen. Zij zullen dus te voet
moeten komen. De afstanden voor uitgeputte men
schen rijn bijna, onoverkomelijk, al geeft een oor
loge pandek wonderen van utthoudingsvermogen met
de lievige inrinkingen daarna..
(Bovendiensnellere achteruitgang van de Cen
trale legers jaagt er zeker ook uit de dichter bij
gelegen gebieden op de vlucht. Dat geeft die onze
kerheid hier omtrent den tijd, waarop zij rijn te
verwachten en omtrent het mogelijke aantal Terwijl
als de strijd binnenkort mocht wonden gestaakt,
dan,.zou er geen reden rijn, waarom de vluch
telingen over onze grens Zouden komen.
Inmiddels Is alles klaar om hen elk oogenblik te
ontvangen.
-DERKSHORN.
Op Woensdag 16 Oct. I.l wend bij 't café van den
heer D. Bruin alhier, onaer ongunstig weer, de eerste
najaarskeuring gehouden vanwege de Rutndveetfokven-
eeniging „Vooui:gang". Keurmeesters waren de- heeren
C. v. a. Oord van Barsingerhorn en Nic. Kaan, ge
delegeerd lid van de Provinciale Commissie. De uilt-
slag dezer keuring is als volgt:
a Stierkalveren met ingeschreven moederdiereule
Jan 4. van A. Brak Jr.; 2e pr. Adolf van C.
'ink.
c. Kuikalveren van ingeschreven oudersle pr.
Guurtje 3 van A. Brak Jr.; 2e pr. Trijntje 6 van
A. Brak Jr.
d. Hokkelingenle pr. Greta 2. van R, Vader; 2e
pr Wilhelmina 2 van R. Vader; 3e pr. Guurtje 2 van
A. Brak Jreerv. vorm. Mina 2 van R, Vader
e In onderzoek zajnde vaarzen: le pr. Marie van
A. 'Wink Cx.
f. Oudere koeien: le pr. Greta van R. Vader; 2e
pr Geertje 2 van A. Brak Jr.; 3e pr. Koba van C.
Francis; ierv. verm. Mina van R. Vader, Meintje en
Guurtie van A Brak Jr. en Borstje van C. Wink
g. Vee ter opluistering: eerv. verm. Klaasje en Mora
van C. Francis? Anna mie, Botje en de stier Jonge
Frans 17 van G. Schoorl Pz.
c Schagen A. Tl 'IN, Hoogzijde C 13K.
Barbingtirhorn C. PRINS.
Winkel IJ. VU L.
Kolhorn C.ERTKS.
Anna Paulowna Wed. P. BAAS.
Nierawe Niedorp A. DE GROOT.
Alkmaar GEZ. KAAN, Langestraat.
Dirkshorn P. WINK.
St. Maarten L. DE PEE.
Wieringcn C. SLIKKER. -
Schagerbrug (gem. Zijpe) J. SCHUIJT,
Mannfacturier.
•t Zand G. ZOMERDIJK.
Hoeden en
Petten.
-
van goedgekeurd zaaizaad en weder op sfam goedgekeurde
van goedgekeurd zaaigraan en weder op stam goedgekeurde
Cischl afsiuiiband mef onze hfiadleekeningL. I. AhhEH. Wolierrtom
VERKRIJGBAAR BIT MEESTE DROGISTEN.
Te SCHAGEN in de DrogUterfl .DE NIEUWE GAPER", Mqlen-
•traat C 14, Schagen.
Dll
