zingt Zondag 3 November in de
NEB. HERV. KERK Ie SCHAGEN.
Het inisüwe antwoord m Wüsgü.
ENTREE me) inbegrip van plaaiseiijks belasting
Kaarten vanaf heden verkrijgbaar bij TRAPMAN ft Co.
tasartsK^1 Jntt wfüft
Binnenlandsch Nieuws.
Plaatselijk Nieuws.
I)K OORLOG.
Wognum's Zangkoor
*9 DiRBCTELBD. SAALWi.
hi'
DE TOESTAND IN HONGARIJE.
In Hongarije 1a het op het politieke toooeal een
echte warboel en alles wijst er op, dat er nog heel
wat water üxxxr de Donau zal inootea ioopm, eer
de sakem daar geregeld zijn.
In, Fi'.vme, een Hongaarsehe ^«-T'nsrt'ad, is een op
roer der Kroa-ten uitgehiokeni. De Hónvedtroepen
werden ontwapend en openbare gebouwen zijn be
zet. Het oproer ia, zonale heit heet, door andere troe-
Ipen gedempt en de rust heet weer hersteld. Er
zijn eenige dood en gevallen.
Het gevolg ia echter geweest, dat de minister-pre
sident Wekerlie, zijn ontslag heeft gevraagd en ook
van het heele kabinet Graaf Bnirian, de minister
van Buitenlandsche Zaken is afgetreden. Graaf Axi<-
drasay is tot. zijn opvolger benoemd.
GEEN DUlfSCHE DUIKBOOTEN OVER
DE
SCHEI.DE
In het Engelscho lagerhuis reide Mac Naman, In
antwoordop ven desbetreffende vraag, dat er pem
officicelo of officieuze berichten rijn, die er op zouden
kunnen wijzen, dat Duitsche duik booten vajn Anhver
pen naar zee vertrekken lamgs de neutrale wateren van
de Schulde De Admimtoejl twijfelt pr „ri* aan, dol ,1e
Nederlandsche regeering haar verplichtingen zal tin-
komen, en. zoo noodig, zulk een vlucht zal beletten,
UIT BEVRIJD BETGIë.
De postdienst met geheel West-Vlaanderen is thans
hersteld
In verband met de wederbezetting vain de geheel»
provincie West.Vleanderen m van bat deel der provin
cies Oost-Vlaanderen en Henegouwen, heeft de Belgi
sche regeering, die op de beste wijze aan de behoeften
der bevrijde landgenooten tegemoet wil komen, beslo.
ten \;<v>floopig te Brugge de noodzakelijke hensttaJu-
ken in te richten voor de gestadige ontwikkeling ynïi
een .goed bestuur
ALGEAEEENE VERKIEZINGEN IN ENGELAND?
Uit Tonden, 25 Oct. De parlementaire rorrespon,.
dent van de „Daily News" zégt dat in politieke krinf.
gen slappen rijn genomen, die wijzen op algemoerje
verkiezingen legen heb inleiden van November In de
afgeloopen week heerschle er groote levendigheid In
verscheidene politieke kringen. De pogingen van een
deputatie uit Manchester dra den godsvrede te Ub
werken lusschen de verschillende liberaie groepen mis
lukte, omdat de plannen te vroeg bekend rkattea
5**a SIADFTOTERS ^AN DE SPAANS CHT
CRTEP TE PARIJS.
De griep blijft ie Parijs hevig woeden. De eecste
week bedroeg het aantal slachtoffers 989, gedurende
de tweede week 1445, gedurende de derde wek 1944
Voor de yierde week wond4 het aantal slachtoffers «,p
880 geschat. Teekenen van verbetering hebben zich m
den toestand voorgedaan
4
LANGEDIJKER GROENTEVEILING. Bf&o op L
25 Oct. Bloemkoolf 13.10 a lo./u. mem)
2e soori f 3.60 a 6.10. rood» kooi f 3 50 a 7.50. .gek
kool f 3.50 a 7.50, witte koot f 2.50 p; 4 peen f *.50.
bie'en f 7 50 a 8450, nur^ias f 5.30. uien f 5.50
ANNA PAULOWNA, 25 Oct.
Witte kool, binnenl. f 3. idem fabrieken f 2.10 a
2.30 idem uitschot f 1. uien f 7 per 10O Kg.
ALKMAAR, 25 Oef.
Kaas. Aangevoerd 96 stapels, wegende 77000 Kg.
Kleine fabriekskaas f 60, kieine boerenkaas f 60.—.
comm boerenkaas f 60, middelb. boerenkaas f 60
WARMENHUIZEN, Ü5 Oct.
Gele nep f 7.30. a 10.20, witte kool f 3.10 a 4.20.
uitschot idem f 1.90 a 2.70, uitschot roode kooi 11.10
a 3. alles per 100 Kg.
HOORN, 24 Oct.
KI. Fabriekskaas f 60, kl. Boerenkaas f 60. Boeren
Comm. Kaas f 60.
Aangevoerd 75 stapels, wegende 57635. Kg.
Handel matig
ANNA PAULOWNA. 24 Oct.
Witte kool, binnenl. f 3. idem fabrieken f 2.70 a
3.20, idem uitschot f 1 a 150. per 100 Kg
WINKEL 25 Oct.
Appelen f 16 a 38, peren f 18 a 47.50. slaboonen
f 10 a 20, wortelen f 2.50 a 3,50. spruitkool f 8 a
12.50, nep f 3 a 4.25. per 50 Kg, andjjvic f 2 a
3.50, koof f 8 a 17.75 per 100 stuk
OUDE NTEDORP.
ï)e landerijen van den heer T. Rootjes alhier, dis
Vrijdagmiddag dloor notaris De Boer in het café'
van dea heer T. de Jong publiek zijm geveild, rijn
gekocht.: Perceel 1—3, prooi 1.41.73 'TLAvoor
f 5953HO door A. Kouiwenbekig' alhier; perceel 4, groot
0.47.81 H.A-, voor f 1919.62/4 door J. Mijts e.a^; perceel
5, groot 0.58.22 KLA., voor f2450 door A zinder te
Nieddrp; perceel 6, groot 0-V>.&4 UA.V voor
f2100.75, door C. Wonder alhier; perceel 7, groot
0.66.10 H.A., voor f2386.50, door K. Boe te Opmeer;
peroeal 8, groot a60.90 HA, voor f2346 door P. KoolJ
ZutUtoharwonjde; Perceel 9—12, groot 1.86.19 H.A.,
voor f6029.25 door J. Mlj-ts alhier.
Pfd 14—14, groot ,1.13.61 II.A. voor t 4586 25; door
f 214 50 door C. Wonder alhier: porc. 1618, groot
C- Perc. 15, groot -.46.30 H.A.. Notw^'W
—86,84 H.A.voor 2427.25 door C. Witsmcr alhier
perc. 19, groot -.35.69 H.A. voor f 900 door G, LioL
hebW a.; Pre. 20-21 groot -.50.92 H.A. voor f 1161
door I. Hage e.a., H. Hugotwaard; perc 22 öroot
—.29.29 H.A. voor f 673.75, door C. Groen alhier
Het geheel is groot 9.77.20 H.A. en bracht totaal od
f 33154371/». V
Hierop wierd geveild het land van den heer D. Krille
liggende ,in den Vogelenzangpoldcr, alhier. groot' 2 45 70
HA. Kooper hiervan werti die heer J. Mijts voor f9625.50
Het land: van Mevr. de Wed. R Bos, groot 1.36.—
H.A, 'werd opgehouden op 780 per 25 Aren.
SPAANSCHE GRIEP.
Te Veendam rijn gisteren drie meisjes alle drie
beneden 8 jaar, vnn dan landbouwer E. B. aan
Spaansche griop overleden. De ziekte heeracht hier in
zeer erge mate; gehcele gezinnen zijn aangetast.
Reeds heel wat menschen op middelbaren leeftijd rijd
aan de ziekte overleden.
Qp advies van* hpt gemeentelijk schooltoezicht rijn
In de gemeente Rotterdam in verband met het heen-
schen van Spaansche griep tol en met 2 November
gesloten; 59 openbare lagere scholen, 13 openbare bet-
wanxscholen, de beide Hoogere Burgerscholen voor
meisjes en de kweekschool voor onderwijzers. Het go-
meentcbestuur heeft voorts op grond van een rapport
van het .gemeentelijk geneeskundig schooltoezicht de
besturen van 31 bijzondere scholen en 5 bijz; bewaar»,
scheden don raad gegeven tot sluiting over te gaan.
Een 3(Ual openbare en bijzondere scholen is boven
dien g. deel lelijk gesloten
De Spaansche gr iep neemt te Wijk bij Duurstede een
meer kwaadaardig karakter aan cn breidt zich nog
steeds uit. In dne dagen tijds rijn er reeds vijf pak
tienten aan deze riekte overleden Er rijn vele go-
rinneru waar alle leden, zijn aangetast
Te Echt heerscht de Spaansche ziekte In hevige
mate. In nagenoeg elk gezm liggen meer dan één
zieke. De scholen zijn gesloten. TO liulp van dfe twee
genecsheercn waarvan er één 700 patiënten heeft, is een
militaire dokter aangewezen. In de eerste helft van deze
^inSS, °°«#v6r
tVCWCIXjt GOP E KLEED ING.
De aristouv van UuaW» m* tak óm
Om te voorzien in de huidige algemeen» schnnrschk
te var. volkskleeding, hoeft de door mij ingestelde
zigaehouden, met den aanmaak in hef groot van
gdaikoopo wollen, half '.voUen en katoenen Weeding-
stukken on diversen.
Hei is mila wensch, dat om in aanmerking te komen
yocr dez» verstrekking, slechts één maatstaf mag
gelden: de behoefte vpn d»a panvrager, m. a. y,
diens financSeele omalaHdijpiedci blijven daarbu bul.
ten beschouwing. Aun de gemeentcBesturen .wordt
mits mei inachtneming va/n. dit beginsel geheel
overgelaten tc bepalen welke personen in aanmer
king komen voor h«! ontvangen van kleeding en in
welke volgorde de verstrekking daarvan zal plaats
hebben.
- Ik maak hierbij hei uitdrukkelijk beding, dat als
regel voor eik niouw stuk. bovenVleedrng ee(n *>ud
bóvenkleeding, afgedragen door den kooper zelf.
moet worden ingeleverd. De gemeentebesturen heh-
ben de bevoegdheid in zekere gevallen ontheffing van
deze bepaling te verleenen, met dien verstande, dat
in de« regel voor minstens 75 pet. van hel aantal ge-
disribiieerde bovenkleedingst ukken oude bovenklce-
dingst ukken zullen worden ingeleverd. De wijze de-
z»t inlevering en de vergoeding voor het oude kletj-
diugsluk zal u door de K. >7. worden bekend get-
maakt. -
De aanmaak is thans zoover gevorderd, dat spoep
dig een begin kan worden gemaakt met de verzenp
ding der goederen. In verband daarmede zai "de R.
K. v. JJ binnenkort kennis stellen met leveringa-
voorwaarden^ prijzen en omschrijving der artikelen
terwyl u ter.mns een sfaat zal worde^ gezonden, ven-
meldende de voor de aistiibutie gereed zijnde en
successievelijk geneed komends a&mallen.
PASMUNT.
De gemeente Enschede, «die, om in de behoefte aan
pasmunt te voorzien, voornemens was kassiersbrief
jes uit te geven, heeft van de rogeering de inede-
deeiing ontvangen, dat daartegen overwegend be
zwaar bestaat.
Het rijk. beeft, om in bet gebrek te voorzien, eaa
uw»wsCmJ ik.-.-aai.jeM, iiu.—b— --jecs en cccftoa a.go-
zondem
De burgemeester van Dinxpcrlo beeft aan de
reÊ^Kia(r, die het vurucok van don gameonteraari,
•jui v.toselDcm: te iuogen uitgeven, niet heen ia.se-
wóaigö, verzocht voor pasmunt daar ter plaatse te
xorg-ao.
BEROOYING
Men moidt u»+ Mabsq ichf w
Gistornvcnd cm 1.C upr rijn te Mnssiïicht iwee
AmctoirdanjjuivlL» tberooid van een 'lacch,
inttou^er^e oiam-vtou ter waards van i!f>u.0u0.
IN HCCEZG EETvOET.
Mr. W t-, Bcsman, boeit nle verdediger, hwoger
beroep taaen hot vonnis van' de Ar-
rondicsemento-èvechtbir'k to AtUmaaar,
heer A J. B. aadonr tr*. 1 Jaar en maanden g&-
vangeüilacii ai werd' veroordeeld.
O"*4 de officier, dia 8 maanden geëist h,ad ia
in beiw.jp g^gaar, waarschijixlvk omdat 'be-
v Vaagde inzake de <rar kvritamie is vrij-
êfospioken. Al tem. Ct.
GEVECHTEN RU CNZE GRENS.
Het Puibfbe fïOnt slaat onveranderd vast aan
die grona, Z»if» zijn de bochten vocoruii^eschoven tot
voor in) het dorpje Belgisch node, vanwaar de Bel
gische vooipostan. teruggenomen rijm Ook Stroo-
brngge zelf is weer in Duitsch® handen. De ge-
schutsactie waa vannacht zeer levendig, vooruame-
lijk klanken de Duitsche kanoenen in de streek van
St. Laurcmt. Do voorhoeden van: de Duitsche linie
gebruikten mltaiaiitoiravuur, dat door de Belgen
werd beantwoord- De actie der géailieeraën. is zuide
lijker op net vak Gent Fecdoo. Als daar het front
zwicht, daa Idgt St- Lauront weldra ingeeloten, of
een haaotige terugtocht op Selzaete wordt noodza
kelijk. De Duitacho troepen wilden, niet naar Neder
land uitwijken. Gisteren kwamen er 17 Duitsche
deserteurs over de .grens. De Duitschera namen gis
ternacht 32 Belgen gevangen.
DE HZCTOE.
Het stoomschip Hector van. de K. N. S. M. ligt
thans gehoed gereed om te vertrekken naar Amerika
met het doel graan te balen voor de Nederlandsche
regeering.
Het stoomschip -wócKx echter nog op toastem/ming
van de regeering om uit te varen, hetgeen in ver
band staat met de vraag, of de uitgaande schepen
naar Amerika nog Halifax moeten aandoojen, waar
omtrent harioht gewacht wordt, dat van Engelsche
zijde moet komen. HdhkL
VERBINDING MET PARIJ?-
Naar het Vïslk m?ldt, hee't hot ministerie van biji-
tenlardiche os. in verhand met de verandering
van den militairen toestond in Beigiö en Noord-
Frankrijk, een rechtatreekschen koerlerdJenst qp Pa
rijs ingesteld.
RIJWÏELBANDPN.
Naar wij vernemen, is een nieuwe diatrlbutlorage-
ling van rijwielbandon in voorbereiding. Aanleiding
hiertoe is het ernstig tekort aan rijwielbanden ten
gevolge van de omstandigheid, dat de fabricage
daarvan in hoog» mate wordt bemoeilijkt door ge
brek aan benzine en canvas, terwijl bovendien de
invoer van. buitenlandse he banden thans geheel stop
staat.
GEMEENTE ZIJPE.
Overleden] Jannelje Zwaan, 88 jaar. wed. van
Rijs alhier. Sytje Veuger, 14 jaar. alhier, d. v. Gen-
rit Veuger en Bregtje Plevier.
t ZONDAG, 27 OCT.
NED. HEK V. GEMEENTE te:
Valkkoog, voorn, haiftien. Ds Tinholt.
Huisduinen, voorm. 10 uur, da heer G A Nfessink
Juhanodorp, goen dienst.
RAAD VAN BG HAGEN.
Vergadering van den Itaad der gemeente Schagem
op DiUMiiig M october 1918, des voormiddags 10 uur
Punten van behandeling:
1. Ingekomen stokken
2. Voorstel met betrekking tot de controle van de
boekhoudiiig der G&sfabriek.
3. Voorstel betreffende den verhuur van pereeeitira
tuingrond. 4 J
Voorstel betreffende de centmie keuken
Voorstel tot verzekering tegen diefstal van het ko.
ner van het electrisch net.
Vaststelling verordening op do heffing voor het
gebruik van die weegbrug.
7. Vaststelling gcmeenli'.iugrooting, dienst 1919
Scliagen, 23 (Jetober 1918.
D» Butgsmetèier
1. CORNELJ5IEH
VOLKSONDERWIJS.
Op de aanibevelinigalijet voor lid van het Hoofdbe
stuur van de Vereenigiing Volksonderwijs komt o.m.
voor mevrouw N. Roggovoeri^Slammes alhier.
TEGEN VKRBODEN VERVOER.
Eeno afdecling van de militaire wielrijders, gedeta
cheerd In om» gemeente, was tegeffi Donderdagavond
beiast .ie Aucmaar bij de aankomende veerschep en een.
ondersoek in te stelten Daar producten, waarop het
vervoerverbod rust. In een der schepen werd 18 zak
aardappelen gevonden, in een ander 100 zak tarwe,
wuarvan goen v»rvoerDewjjs aanwezig was.
AANGESTELD.
Mej. M. Raat uir onze gemeente Is aangesteld als
le&iarés bij het r.and.bouwhujshou.dondsrwijs In de pro
vincie Overijssel, standplaats Zwolie.
WEL. LIEFHEBBERS.
Voor do betrekking van klerk aan het kontoor van
Registratie alhier zijn 25 sollicitaties ingekomen.
OPGEHOUDEN, 1
Uitslag der vwkoouiug van notuib II. >fio Boer le
Hoogwoud van een Hoerenhuis in de Hoop te Schagen,
eigendom v. d. Jieor G. Nobel, te Haarlem, roict verkocht.
VERKOCHT.
Het burgerhuis van Mej. T. de Ruijter aan den
Stationsweg alhier is gekocht door den heer D, Kramer,
MARKTOVERZICHT.
Een flink bezette markt, maar men vergete daarbij
niet, dat hot de Donderdag voor da grootte koemarkt was
Ter vergelijking hebben wij de markt voor de jjroote
koemarkt van 1913 eens opgezocht, teneinde eenige cij
fers ter vergelijking te geven, in hoeverre de markt üi
de mobilisa tb-jaren voor of achteruit uitgegaan was. Men
neme daarbij in acht, dat het vee op de groote rei jaars
koe markten voornamelijk bestaat uit stalvee, magere
geidekoeien, graskalveren en vaarzen. In 1913 gif het
marktbericht op: 500 geidekoeien mag., 120 graskalveren
en 250 vaarzen. Donderdag j.I. waren ex aangevoerd:
264 geidekoeien. magere. 144 graskalveren, 135 vaarzen.
In 1913 dus 8/0 stuks en in 1918 443. Een belangrijk
verschil dus. Het vee was in den vrijen handel duur.
Geidekoeien waren duurder dan de vette. Men verze
kerde ons, van geloofwaardige zijde, dat een geldekoe.
die 600 pond kan worden, evenveel kost ais een vette
van dat gewicht. Ook de melkkoeien zijn zeer prijzig
Er zijn velen die één of twee koeien opzetten om "aan
melk te komen. Personen, die dit nog nimmer hebben
gedaan, doen het thans. Veel vraag doet de prijzen
stijgen.
In schapen was ook mor leven. De handel was vrij
vast; de prijzen iets hooger. Bests fokschapen werden
oi 64 gld verkocht, overhouders tot f 44. rammen
liepen 'van 65 tot 75 gld. Vette schapen voor de re
giering waren er 1*4, flet wacht de prijs verhooging at
De aanvoer van biggen was zeer belangrijk. Wij telden
30 manden. De weekprijs bedroeg van f 2.25 tot f 3.50.
Konijnen waren Lgei Men kocht konijnen ongeveer
3 dopq. voor 2
Ur waren 40 sïach(kalveren, voor de regeering Het
zwaarste kwam van .1. Kooij Cz, Nieuwe Niedorp en
woog 283 Kg Al, 60 cent per Kg levend gewicht.
C'-CtoBENTE SCKAGbN.
Gerouwd: Eduard Kooij 25 jaren vel da roei eter te
Zijpe, en Guur:je Kossen. 25 Jaren, ponder beroep te
Scliagen
POLITIE.
Verloren; ren daireslioiiogc-amband en een gouden
dameshorloge. Inlichtingen ter Secretarie.
He eenige groote krijgsbedrijf dat cp oocenblik aan
der. gang is, is de rieuwe aanval der liiigelschetl tusu
schen Sc heide en Lambre ten zuiden van ValeRciennes.
De berichen wijzen ei op, dat deze aanva: wei eesijg
sucoei heeft. Of doorslaand zal ajnv zullen de vol
gende dagen moe: en loeren. Weten d» Engelse hen hiér
vliudot ie schieten dan kan "dat zeer versutkkende oe-
volgen hebben. Het zou van grooten invloed zijn voor
de Duitschers in Noordelijk Belgis en Brussel zou
hoogstwaarschijnlijk moeien worden ontruimd en ook
naar hei Zuiden toe zou het verstrekkende gevolgen kun.
nen hebben en de Duiischeis kunnen dwingen direct
op de Maas-linie terug te trekken. Maar daar moeten
de JEngelschen ook meer dan plaatselijke successen
behalen en flink opscho on.
De eerste resultaten zijn niet slecht en zij behalen op
breede vakken eiken dag nog ongeveer vijf kilometer
terreinwinst. Verschillende dorpen zijn yeroverd on ver
scheidene duizenden gevangenen zijn gemaakt en vele
kanonnen genomen.
De Engelsche troepen bereikten de aLgemeene -)ini<
langs het Sambre. en Oisejianaa], <*imiadellijk ten O.
van Le Catenu, aan den Westelijken rand van het
Woud van Monnai, de buurt van Le Quoraoy. Vcndi-
gics-sur^Ecoillon en het Schcldckanaal bjj 'Mabig.
De Fnanschen zijn lusschen Oise en Serre met succes
blijven aanvallen öij hebben vorderingen gemaakt.
Op het front van Verdun heeft de slag beoosten de
Man s zeer onstuimig voortgeduurd. Ook da re werden
door de Amerikanen vooraeelen behaald. Overal ver
dedigen de Duitschers zich met groote hardnekkigheid.
In Servië en Montenegro treden de Goelcmrijhschct.
Hongaarsehe troepen Hoéds terug en het heet dat do
Hongaarsrhe troepen afzonderlijk zullen worden terug
geroepen.
De Italianen h*bt«n ook ree ae-ival aewaagd 4n den
Greppe-sector teu "w. van dc Piave. die ^ij hij Qrnio
overstaken. Zij namen den Monto-Solarola en een deel
van de Monfe-Prcssria en Monle Pertica etn maakten
zich eveneens meester van drie eilanden m do Piave,
Ln een gedeelte van onze opdaag van Donderdag
hebben wij reeds onze lezers de 'kort® inhoud kun
nen meedeelen van het laatste antwoord, van Wil-
soin aan Duitschdand. Thans laten wij hieronder den
vol ledigen tekst volgen:
l>e secretaris van staat maakt het volgende bekend
Van den secretaris van staat aan den zaakgelastigde
ad interim belast met de behartiging der Duitsche dc-
langen in de Ver. Staieu:
Sir, Ik heb de eer de ontvangst te bevestigen van
van uw nota van 22 dezer, insluitende eetn mededeo-
ling van 20 Oct. van da Duitsche regeering, en deel u
mede, dat de president mij ppdraagt daarop ais volgt
le antwoorden:
Na ontvangst van de plechtige en duidelijke fexi-
placit) verzekering van do Duits3ie ragoering, dal zij
zonder voorbclioud de vredesvoorwaarden aanvaardt
die zijn noergekgd ln zijn boodschap aan het Congres
der V. S van 8 Januari 1918, alsook do regelende'lm.
gimoioij (principes of ssltloments) aangekonimgd in zijn
voJgcr^ Wchappon, üi bet bijzonder do hap
van 27 beptemhor, en dal rij de bijzonderheden van
de iocj-assnig daarvan Wenscht tc bespreken cm dat deze
bedoeling en <nt oogmerk uilgaan, met van hen die
tot dusverre de Duilsche poUÜek hebben vooracsihro-
iC^^WOCrdi^ °°rl"« Duitsland
hebben gekid maar van minlslers die voor de meen.
dernead van den Rijksdag spreker, en voor eeti overw^
digende nieerderheid van het Duitsche volk en na evm-
eem, de duidehjke (explicit) belofte van de tegenw^.
digo Dm sche rogi-ering te hebben ontvangen* dat de
menscheHjko Voorschrüien van beschaafcto o^rlogvo^
rmg, ^vvdfeland als ter zre door de Duitschf
wapende stqjdkrach en ln acht zullen worden (jam
men, meen. do preoldtrA van de Y S j
dat luj toet kan weigeren om met' 'de regeeritngdn
J'VS Aa hct^fÖ
r« ^.,e bespreken (to take up)
hij ach. bttzijn plicht echter nog weer eens opnieuw
r hf^n' i f 0Bnl«e wapenstilstand, dietn Lij K,c
rocht^zou 4£jf ^rweging voor te stellen, er ren
v"reerjgde Stalen cn de met deze m-
assovueerdo mogendheden ln staat zou stellen elke re-
Bolinfi te doen «rbtedjgen, waartoe m» aou h^b^
besloten en dl® een hernieuwing der vijandelijkheden
van du zijd» van Duitschland on..iegelijk zou maken.
De prcöidcul heeft daarom rijn correspondentie met
(do legcuwoordigu Duitsche autoriteiten overgelegd aau
de negoeilngen waarmede de regeering vatn de Veroénig-
de Stalen als ooriogvoorende Is vu.bondon, uici dun
weiisch dal wanneer die regeeringen bereid zijn vrodo
tot stand te brengen» volgens du uaogegevon voorwaar
den en beginselen, hare militaire raadgevers en de
militaire raadgevers van de Vexeenigde Staten zullen
worden verzocht om voor de tegen Duitschland ge
associeerde roweriiigen de noodige voorwaarden vast
te stollen, welke volkomen het belang der betrokken
volken zulten beschermen, en aan de geassocieerde
regecringen onbeperkte macht zullen verzukerm ter
waarborging en tot het doen eerbiedigen van de bjjt-
zonderheden van don vrede, waarin de Duitsche re
geer mg heeft toegestemd.
Indien althans zulk oen wapenstilstand van militair
standpunt mogelijk wordt geacut.
Indien zulke voorwaarden voor een wapens, lis tand
zullen worden aangegeven, zal de aanvaarding er van
door Duitschland liet beste concrete bewijs rijn van
zijn ondubbelzinnige aanneming van de vredesvoor
waarden en beginselen waaruit de gcheele actie is voort
gekomen.
De president is van oordeel dat hij gebrek aan op
rechtheid zou toornen, indien- hij met in zoo rond
mogeljjke woorden uiteenzette waarom buitengewone
waarborg moet worden verlangd. Hoe beteekeueud ai
belangrijk de constitutioneele wijriguigan ook schijnen
le zijn waarover door den Duitsehen staatssecretaris
van buitenlandsche zaken in zijn nota van 20 Oct. wordt
gesproken het blijkt nog niet dat het beginsel van
ren aan net Duitsche volk verantwoordelijke regeering
volkomen is uitgewerkt, of dat ur ceoigt waarborg is
of wordt overwogen, dat de wijziging in beginselen co
methoden, waarover men het nu gedeeltelijk eens is
ook blijvend zal zijn. Bovendien blijkt nog toet, dat
het hart van de tegenwoordige moeilijkheden b be
reikt. Het is mogelijk dat voor de toekomst oorlogen
onder controle van bet Duitsche volk zijn gekomen,
maar mei den tegenwoordigon oorlog was <la: met het
geval, en met •den tegenwoordige.-! corlog lubben wij
e maken.
Het spreekt vanzelf dat het Duitsche yolk de moga-
lijkheid toet heeft om de berusting van de militaire
autoriteiten van het rijk ln den volkswil af te dwingen:
dat de macht van den Koning van Pruisen om de po
litiek van het rijk te controleeren, onverzwakt is; dat
het beslissende initiatief nog altijd bij hen berust, die
tot dusver de meesters van Duitschland waren.
In de overtuiging dat de vrede v.ui de vkereld thans
geheel afhangt van openlijke verkLiringen en oprechte
vstraightforward) actie, acht de president het zijn plicht
te zeggen, zonder eenige poging om te veraichtei jvaj
scherpe woorden mogen ijjken, dat de natiën van de
wereld de woorden Van hen die tot dusverre de mees
ters der Duitsche politiek rijn geweest, niet vertrou
wen of kunnen vertrouwen; en oin nogmaals uiteen 1c
zeiten dat bij 'het sluiten van doi vrede en bij de
poging om de oneindige schade en onrechtvaardighodw.
va n dezen oorlog goed te maken, de regeering der V.
S. Mei kan te doen hebben met andere dan dc we
zenlijke vertegenwoordigers van het Duitsche volk, die
verzekerd zijn van ren waarachtige' constitutionele "po
sitie als de werkelijke regeerders van Duitschland
Wanneer zij (dc regeeirag der V. S.) nu ie doen
hoeft met de militaire meesters, den monarch en de
autocraten van Duitschland, of later met hen zai heb
ben te doen, dan moet zij niet vredesonderhandelingen
eischen, maar overgave. Niets kan worden gewam.tn
doorde hoofdzaak ongezegd te laten."
Aanvaard de hernieuwde verzekering vau mijn hoog
achting,
wg Robert Lansing.
In dit stuk van Wil sou, treft het meeet, dat hij, al
is hen dam niet vier kamt, toch vrijwel het heengaan
vam Keizer Wilhelm ei icht Witeon doet dat ln de
zen voim dm 'nlj zegt: al» ik met de monarchisti
sche autoriteiten io doen zou krijgen, dan zou ik
capitulatie moeten eischen. Dua moet hij niet met
dat soort menschen onderhandllen, dan zullen de
edschen minder scherp zijn en geen overgave in
houden.
Verder gaf Wllson thans de mededeellng. dat hij
mei zijn bondgenooten de kwestie van den wapen
stilstand zal bespreken, en zien wij dit Juist ,dan zal
hij dat alleen doen door te vragen, du de geallieer
den zich alleen zuilen plaatsen op den grondslag
vaii de 14 punten, den volkerenbond enz. \\v zieu
blei dus weer een WLsopv-yac in uitzicht en
Duitschland zal ter vredes: >:ifer intlc kunn *n v»r-
scii.inen om daarover mee ie onderhandelen. Maar
het hinkende paard komt achteraan, n.1.: Duitach-
laiid moet eerst ln een positie gebracht worden, dat
rat onmogelijk den oorlog zal kunnen hervatten,
m.a.»»'., je zult niet veel meer htopen in ts bren
gen. Gaat Duitochland op deta eischen in, <lan geett
het zich onvoorwaardelijk over. dat ia de korte zin
van de lange rede.
De indruk van Wllson'» laatste antwoord is ln
Frankrijk en Engeland- gunstig. De Duitsche pers
uit zich nog wet gereserveerd en legt er vooral den
nadruk op. dat Wlleon niet verder dan tot de gren
zen der mogelijkheid moet gaan. Er ls voor het
Duitsche volk een grens, n.1. waar militaire nood
zaak ophoudt en de schande en oneer begint.
De Duitse Ito conservatieve .groep in den Rijksdag
heeft den Rijkskanselier een motie overhandigd,
waarin wordt uitgesproken, dat de Duitsche eer ge
biedt dat de veiligheid des rijks elscht dat het Duit
sche volk tot den laatsten strijd wordt opgaroepen.
Leger en volk willen ndet op bevel onzer vijanden
de trouw aan den ked zier-koning breken. Nog leven
in beide de wil en de kracht om een vijand, die
onvoorwaardolijke onderwerping verlangt, tot het
uiterste het hoofd, te bieden.
Wel teekeneiiu voor den toestand in Duitschland
is wel, dat eteeds weer de aftreding van Keizer
Wilhelm naar voren komit. De Frainikf. Zeltunz
schrijft b.v.:
Wilson's uiteenzetting over do kern der mod'.Hkhe
den betreft klaarblijkelijk den keizer. IncFsn hot er war,
kriijk op aankomt of Duitschland zal capituloeren at
wol of m®n daarmee vijj pver den vrede "zal onder
handeion, gteat de beslissing in de eerst»
plaats bil den keizer. Van zijn besluit zal voo
Duitschland s tockoQist on de ontwikkeling der vrede*
kwestie veel afhangen Wij hopen, dat het weldr
en wjjs zal worden genomen.
Van andere zijde komt het gerucht, dat men sooed',
pen verklaring van dém keizer verwacht, dlegeschik
zal blijken te zijn om de geweldige vei
warring ts-doen verdwijnen en een volkc
men heldere atmosfeer te doen ontscaar
Of dit gerucht waar is, Ls nog moeilijk te zeggci,
De Soc.-Dem. Frlnfc Tagespast acht hot zelfs al noodl
te schrijven, dat do kroonprins niet don opvolger vn
keizer Wilhelm mag rijn.
De „Munch. Poef' zegt in een artikel dat do 1
zoor breede kringen van het Duitsche volk en w»
tot in do z.g. hoogjte kringen toe bestaande brai
dendo wensch, /Lij de keizer cn zijn' zoon door hu
lenigtreden dc ojiIo«;sing Itiogr-n vergemakkelijk en va
de vreesclijke crisis, waarin Duitschtend zich bevind
nie' sterker moer kan worden."
Dat alles rijn toch wei zooveel lijkenen dst h<
rommelt «n grommelt ln Duitschland.
