Firma MEIJER S PELS,
Correspondenten van de Utrecht-
sche Hypotheekbank te UÏRECHÏ.
VOGELVRIJ
De dingen om ons heen.
Langesiraal Jffia,AL K M A A 8.
Brieven uit Engeland.
Firma MEIJER PELS.
Zaterdag, 7 December 1918.
61st* Jaargang No. 6325.
TWEEDE BLAD.
FEUILLETON.
Hebben steeds beschikbaar voor Ie
Hypotheken gelden Yao Particulieren.
Spaarbanken, RijksKondsen, Levensver
zekering-Maatschappij enz. enz.
Tweede Kamer.
t
Baarn, 30 November 1918
Tusien. Nog Ls de oorlog wei VJet
I h I k°« hervatting der vijandelijkheden
*d dan todi Wel. bultwmosloten zijn, iJ mag do on-
Maar «r Hjn diingun, dio geen maanden, zolfs geen
weken of dagen den tijd hebben om to wachten, Wij
da,t do aanmaak van munitie In Engeland tijdens
u? 1<x'rl(?8 nictvyl duizend percent is gestegen. Maar
dat Mcekent, .dat hij zeer spoedig met evenveel për-
cqat zal dienen te tjemem. Wie hoeft thans behoefte
aan brandbommen en handgranaten? Ploegen en duizend
andere voorwerpen des vxedes zijn over en. ovemoodig.
„Ik zmg valn wapenen en den inensch" zoo begon
vireillua 7.1in errnm rv„ ,::j" i
orkiuigen
'islj>irecrd zuilen zijn om Carlyle's voorspelling in ver
vulling te brengen, moeten wij afwachten, mogen Wij
misschien betwijfelen. Maar de duizenden ammunitiefa-
un^ken doen beter dan zingen. Zn veranderen hare ma~
-ui ïes en niet langer verlaten de tonnen metaal, die
in onafgebroken massa binnenkomen, gereed om tot alles
te worden geschapen, Wat de mens31 er van maken
wil, de werkplaatsen in den vorm van moordwerktui
gen. vredesartikelen zullen over de Wereld worden
uitgestort, in eiken vorm en hoeveelheid.
Reeds lezen w^j van groote plannen om de landen
der wereld te vereenigen, niet alleen in eén staténbond
met jegeeringan, die vanuit hun hoofdsteden alle voor
komende vraagstukken met elkander zullen overleggen,
maar ze te vereenigen in een andere, meer léttérlijké
beteekenis, door de ruimte, die hen scheidt, weg te
nemen, oceanen en werelddeelen weg Je cijferén én
een verbinding in te stéllen tusschen de verst verwij
derde doelen .onzer aarde, waarvan tie snelheid een
Jules Verne zou hebben doen duizelen, als hij tenminste
niet ongeloovig glimlachend de schouders had opge
haald.
Waarom ook niet? Hebben vier jaren van oorlog, van
mcnschenhaat, en blinde woede, net memschelijke ver
stand niet aan het werk gezet, om 'de luchtvaart tot
een kort geleden nog ongelooflijk schünende volkomen
heid te brengen? Waarom zouden de groote-ofstands
machines, in staat zooveel honderd K.G. ontploffings-
stoffen met zich mede te dragen, bun kracht en ver
mogen niet eens gaan gebruiken, .om andere Hingen
dan doodaanbrengeiide te vervoeren?
Zoo gauw als do omstandigheden het veroorloven,
zal een luchtdienst voor passagiers worden ingesteld
tusschen Londen en Parijs. Met goed weer zuilen pas
sagiers 's morgens om half 11 te Londen instappen, om
's middags 1 uur te Parijs aan te komen, In dien tijd;
gaan wij zoowat per trein van Amsterdam' naar Zwolle
t Groote verschil zal natuurlijk liggen in den vracht
prijs, 't Verkeer tusschen Amsterdam oft Zwolle zou
waarschijnlijk zoo goed als stil staan, als een kaartje
met f 189 betaald moest worden. Eb dit is do prijs
die» men reeds heeft berekénd, dat een luchtkaartje
Londen—Parijs zal kosten. Weliswaar sluit die prijs
een verzekering in van 12 duizend gulden voor pik.
passagier, maajr dit is een tamelijk schrale troost.
Een van de machines, dié men zich jp Engeland
voorstelt te gebruiken voor de nieuw in to stellen
,luchtdiensten is de D.H. 10, uitgevonden met de bo-
doeling om lange reizen tot ver in DuiEchland te
ondernemen, beladen met een flinken voorraad bom
men. Deze machine gaat met een snelheid van 192
K.M. per uur, kan een drie duizend .pond gewicht
torsen, stijgt in 5 minuten tot een hoogte van 16 a
17 honderd meter, en. wat nog misschien het merk
waardigste is, kan de grootste acrobatische .toeren in
de lucht uitvoeren, looping the loop niet uitgesloten.
Ik weet niet, of dit laatste als raJamemldael moot
dienen ]>c mee.ste passagiers zullen misschien bever met
oen machine reizen, ,die zeer beslist geen acrobati
sche kunsten kan uithalen. Do bestuurder mocht het
ondérweg eens in zijn hoofd krijgen om kopje te gaan
buitelen, wat voor een ingewijde mogelijk pen beel
prettige gewaarwording is, maar bij oen nieuweling in
de eaele luchtvaart waarschijnlijk andere gevoelens zou
veroorzaken.
Het pleit voor de Engelschdn, dat zij nu reeds
met dergelijke planben voor den dag komen. Zij heb
ben helaas, ook al weer hun zorgen .over de toekomst.
„Ongelukkig." lees ik in een Engelsche blad. „eindigen
onze rochien in de lucht midden in het Kanaal. Het is
dus zeer oiwvaarschijnlijk, dat de Fransche Regeering
oen zuiver Brilsche maatschappij zal toestaan den post
dienst tot stand te brongen tusschen bonden en Parijs,
of de Italiaansche tusschen Londen en Rome, of de
Jusschsn Londen en Madras". De schrijver
rn *i de conclusie, blijkbaar tegen zijn zin dat der
fïn 11161 Rlleen door Engelseti' kapitaal
zulten ingesteld kunnen worden.
men
diensten JH
m- „vui ai.Viuau »ttU ItAJ IV.iTL,
kan men van Londen uit in 12'/j uur Rome bereiken,
en Kotaslantinopel in 20 uur. Om nog een beetje verder
van huis te gaan, Bombay ligt maar twee dagen reizen
vnn I rWnartawn OT' 1 _1_ r-
MAUilÜVU iAUli.
luchtreiziger Verrier van Hendon in 'Enger
land naar .Monaco, een afstand, die ook toen best
was of to leggen. Maar wat gebéurde? Verrior. moest1
onderweg landen, en daalde, zoodrè hij oen geschikt
land onder zich zag. Doch de geschiktheid van een land,
boven uit jjo lucht aanschouwd, kan wot eens tegen
vallen, als men er eenmaal midden op zit, Verrior kwam
in biets meer of minder dan oen moeras terecht in
do buurt van Dijoti, brak do staart van zijn machine., en
had uren noodig, oer hij in de bewoonde we raid kwum
en bericht van zijn ongeval kon zenden.
De handels, m postvliegmachinw behoort ilaaroin
steeds in verbinding te staan met een of andere ge
schikte landingsplaats. Als dio worden aangelegd op
atelandcn van een K.M. of vijftien over do gehoelc wereld,
zoo stelt Mr. Halt Thomas voor, die de geheelo luchL
onderneming in zijn hoofd reeds gereed hoeft gemaakt,
en als al_ die plaatsen draadloos of per telephoon met
depots zijn verbonden, Js de zaak volkomen in orde.
Een kleine hapering aan de machine, de
bestuurder komt neer op landingsplaats num
mer zooveel, telephoneert haar het dichtst bij-
zijnde depot dn enkele oogenblikkdn jatetr komt door
de lucht reeds iemand aatazetten met een nieuw onder
deel, om. het gebrokene te vervangen, met benzine,, met
een nieuwe machine, als het noodig is.
We gaan nieuwe, wonderbare tijden tegemoet. Ten-
nyson voorzag ze reads in zijn .gedicht Loehsloy Hall.
Fv>r I (dipt info the future, far as numan eye could see
Saw the Vision of the warld, and all the wondér
tliat would be;
Saw the heavens ÖH wïth commerce, argosies of
magie sails,
Pilots of the purple turlight, dropping down with
costly bales.
Dat het zoo zijn mggel
DOOR DAVID HENNESSEY.
Naar hot Engelseh bewerkt door W, J. A. Roldanus Jr.
Uitgave W. De HAAN. Utreeht
-22.
Hij had, om zijn troep tevreden to stellen, er echter
in toegestemd, mee te doen aan het aanhouden van
hel goud van Brown Co., en toen hij daar een-
maar toe besloten had, had hiji hol plan met onnoo-
dig vertoon en bravoure volvoerd. Hiji liad nu een ge
heim inkomen, dat hem ruim do middelen verscliafle
om mot zijn troep in comfort te leven, tot zij een
goodc gelegenheid zouden krijgen om uit. Australië, te
ontsnappen. Maar de Bakers Creek-affaire was een
totale mislukkig geweest en Salathiel begon zich af to
vragen of cenbovonuatuurlijko macht niet verlünderd
liacT dat hij dat goud in handen kroeg, niet tor wille
van hemzelf, maar ter wille van Ruth en Betsy.
Het zou moeilijk vallen don lezer een dankbeeld to
geven hoo eonzfuim en troosteloos Sa lal hiel s levefii.
ia dim tijd was. Do troep doolde in zijn geld mam
bad weinig denkbeelden met hom gemeenzij konden
hein niet liegrijiKTi cn begonnen iangzamerliand hun
vertrouwen in hem als leider te verliezen. De couranten
in cl® kolonie maakten hem belaclielijk en dreven den
!P°.1. niet hem, en de troep werd met den dag on,-
r)ls,18er on ontevredener over zijn leiding. Hij was te
streng Voor solmni-m> le goed voor anderen, en dat
ln de gevaarlijk" posiÜe> d^ °^d®T
volk „beu^ the devil and the deep sea' 1) genoemd
£SlL inderdaad liep hij juist nu kans oen erger mter
dadiger eu een oJ..*riïJ.>r man to worden dan hij
dadiger eu een gevaarlijker man te worden dan luj
tevoren geweest was Indien zijn zuster of Betsy tem
bidden hiatstc streek mets meer van hem
Ydl«n weten, zou hij in wanhoop waarschijn-
Doch Benomen l/obben tpt erger misdaden,
in cesliü ira kend, geworden was, da' hij cr met
oiior m ü?5, zidh van het goud van Brown Co.
nnxsier to maken, had Ruth hein een nanzicnhjke
gestuurd, terwijl Betsy liein van harte geluk-
■J^ifi j mo^ kot mislukken van ziftt poging om de
viri ranHS,Cllei/ir"ia t0 Wen. IHj i field en
^rbranddo Bolsy's brief, bq ^,,/d Rdi, gciiecl door
1) tusschen Scylla en Charybdis.
Herstel Ineens?
Betrekkelijk; ls er In Nederland weinig Beschreven
over de vooruitzichten vun den terugkeer tot normale
verhoudingen
De onzekerheid van den toestand, ijifi veranderde
van den oenen .dag op den anderen, het zwevende
begrip wat men onder „normale verhoudingen" zou
hebben te verstaan, 'de overweging dat „veel .gissen voel
doet missen", dat alles zal menigeen er van heb
ben teruggehouden zijn licht te laten schijnen pp de
feiten, die de heropbouw van de maatschappelijke
structuur zou mede brengen.
Zoo goed als geen enkele vertegenwoordiger der
officieele economische wetenschap hèeft over dit onder
werp méér verkondigd dan algemeenheden.
Heigeen weer opnieuw bewijst, 4lat de économie in
haar tegenwoordigen vopn feitelijk" nog geen weten
schap is, doch in hoofdzaak een samenvoegsel is van
allerlei theoriën. die weliswaar juist blijken te zijn in
bijzondere gevallen, doch geenszins in het algemeen
mogen worden toegepast.
Want als er algemeemo economische wetten ontdekt
waren, dan zouden de economen in de verschillende
landen het vermoedelijk vrijwel eens zijn over den
tijd, <ne er zal verloqpen voor die normale tijden wreer
zijn teruggekeerd en welke maatregelen er noodig zijn
om dien terugkeer te bespoedigen. Bovenalom de
gevaren aan to wijzen, die zieb bij het herstel kunnen
voordoen en om qan te wijzen wat qt verkeerd was
in die oude maatschappij van vier, vijf jaar geleden
en wat dus niet medehersteld moet worden.
Do economen hebben het hiet geraden en zoker
hebben zij verzuimd op grond van de wetten en thoou
riën te waarschuwen en raad te geven.
Alles wat er gebeurt, geschiedt volgens de schoohe
leer van „god zegent oen greep" ^ooaE die loer ons
5;heelc economische leven tijdens de crisis hoeft bc-
ïeerscht. Wijfel en twijfel, onzekerheid omtrent te
doen en te laten, waren de voornaamste kenmer
ken van de leiding van ons economisch Leven.
Wat heden besloten werd, moest morgen worden
teruggenomen en veranderd. En na deze ervaring zijn
er z°° waar th&n* optimisten te vinden, dio mevnen.
dat wij gemakkelijker het herstel zullen doormaken,
dan voorheen de crisis. Wij zijn zoo vrij! met hen
van mening te verschillen.
Als de crisis van hot herstel beter cn gladder ypr-
loopt'dan de crisis van den oorlog, jkn zal het niet
te danken zijn aan de re^eeringsmaatrcgden of aan da
raadgevingen der economen, doch aan den zelf her
stellenden kracht van het maatschappelijk leven alleen.
Zeker, we hebben nat meer brood gekregen en het
is hier cn cfyar van beier kwaliteit en de boiarkaart
kan 'n dag sneller worden opgebruikt. Dit zijn olie
drie feilen, jjde spreken tot het volk en die meer in-
zijn eigen godachiem ïn beslag genomen, nog meer op
een afstand van zijn troep.
De teleurstelling van zijn manschappen was groot.
Zii hadden dit als oen coup do grace beschouwd en
genoopt hot goud to verdoelen cn met den buit ta
verdwijnen, want onder den invloed van Salathiel wa
ren de meeaten tot de overtuiging gekomen, dat bij
liet woudjoopen de sop de kool niet waard was cn
liet slechts tot de galg zou leiden.
Maar een niouw gevaar dreigde; Salathiel'» rofsachtigo
schuilplaats in de Li verpoot Rungas werd een soort
dal Adullam waarhoen radeloozo misdadigers zoowel
als zij, dié door slechte behandeling woudloopers wer
den, hun toevlucht namen. Ruwe, niets ontziende die
ven en moordenaars, dio meenden, dat zij er recht
op hadden zich op één lijn te sjellcn met Salathiel en
zijn troep, verborgen zich daar; en voor zijn eigen,
veiligheid eu dio van zijn manschappen, durfde hij
niet openlijk twist mot hen te zoeken.
Men zal begrijpen, dat een crisis niet lang meer kon
uitblijven; diefstallen en moorden, waarmede Salathiel
en zij// troep niets te maken hadden, doch waarvoor
zij strijk en zet verantwoordelijk gostebl werden, kwa
men menigvuldig voor. De politie werd met den dag
actiever, groote beloonimgen werden op de hoofden van
woudloopcrs, dood of lovend, gestold: aan dwangarbei
ders, dio inlichtingen gaven of hulp verleenden bij
het gevangennemen van woudloopcrs, word een vrijge
leide en vrije overtocht naar huis beloofd. Er was
zelfs sprake van oen georganiseerde poging om van
rcgceringswege de bijna onneembare sterkten, die dé
schuilplaatsen van do desperado's vormden, te be
stormen.
Nu hij weer een welgesteld maln geworden was, had
Salathiel besloten bij do eerste de beste gelegétnliéid!
Australië te verlaten; liij wilde echter niet wegloopen
en de nv^en, dio hém tot hun leider gekozen had
den in den steek Jaten. daarom nam hij zich voor
de 'koe bij do horens te vatten en zich door een
coode organisatie on door kracht van wapenen M
oppercommando van de vogelvrij verklaarden van het
Idistrict to verzekeren. Hij kwam tot dit besluit Jia
een lang gesprek mot zijn manschappen en nam met
huil fioedvinden enkele van de meer vertrouwbare oud-
dwangarbeiders in zijn troep op, waarna hij in M^district
bekend liet maken, dat alleen die roovenjon. diefslal-
bekena j em VOorbereid werden, geoor-
«Jrf^udSrril? Hei wis Salathiel's bedoeling, dat
[ft SrSeSgeen gewelddaden meer gépléégJ zou-
L w^eCn^ vond het uiot ge— oh'. Jat nu
Sezorgen gelden voor soliede 2de Hypotheken.
HOUDEN ELKEN DONDERDAGMORGEN VAN 8 12
UUR ZITTING IN HET HOTEL „DE ROOS"
VAN DEN HEER H. DE LIGT TE SCHAbLN
Beleefd aanbevelend,
vloed zullen hebben gehad op het jiacificeoren der on
tevreden lieid dan centge afgespannen paarden, van. het
koninkliik - riituj"L
Maar allés wel beschouwd, bewijzen die feiten nog
niets ter Wereld. Nu er circa honderdduizend soldaten
rujar huis zijn gegaan en het blijkbaar 'niet meer noodig
wordt geoordeeld de vesting.Holland
houden, komen die voorraden ter beschikking. Zeer ver
moedelijk komt er nog belangrijk veel meer uit de
stelling en uit de verschillende andere depots en dpf
koelhuizen vrij.
Ook de ketlinghandeJ, die vreest, dat de gelegenheid
om het publiek te bestelen voorbij is, begint zijn
uitverkoop en alles wat klaar lag voor export of
fcmokkel naar Duitschland blijft eveneens voor ons
publiek behouden, tnademaal de toestanden bij den
buurman zou ongeregeld zijn en niemand weet wat een
mark eigenlijk waard fs.
Het economische leven voor den verbruiker is dus
momenteel gemakkelijker geworden en eerstdaags zal
wellicht ook de handelaar en winkelier zich iets vrijer
gaan gevoelen.
Doch dat dit beteekent dat eerlang een tijd komt
zonder bonboekjes en legilimatiekaarlm, van vrijheid
van handel en verkeer, van productie en alles wat de
maatschappij van voor den .oorlog kenmerkten', zie,
dal gelooven wij hiet.
En hopen doen wij liet evenmin. Want vVff ^fijn
etr noc lang niet. Niet alleen E de wapenstilstand nog
geen vrede, doch omtrent de gedaante waarin die vrede
zal verschijnen verkeert men nog steeds in het onzekere.
Het E mogelijk, dat Wiison's komst naar Europa
hoopgevend E, als men er de bekroning van rijn
werk en de verwezenlijking zijner idealen van mag
verwachten. Doch het E evenzeer mogelijk, ijnt rijn
komst die blijkbaar in Frankrijk zeer gevreesd wordt,
evenals door de Engelsche jingoes een noodschot E,
een poging om te verhoeden, dat de hoeren in Parijs.
Londen en Rome te hebzuchtig worden en voor de
eene tyramnie cn wereldbeheersehing de ander in plaaE
zouden stellen.
Het Franschej Engelsche en BelgEche gestook in
de ,pers tegen Nederland E in dit opzicht een beden
kelijk toeken, dat WiEon's komst wei eens harc[e nood
zaak zou kunnen rijn om orde te stichten in het oude
Europa.
Inlusschen 'spreken wij Onze voorraden aan, zonder
te weten hoe wij in staat zullen zijn, ze aan tb vullen
wanneer onverhoopt de algomeeno regeling van de nieu
we samenleving eens scheef zou loopen of ging traineercöi.
Doch zelfs aE alles glad verloopt, meent pion dan.
dat we er rijn, dat do vrede, waarover men in Ja_
nuari zal gaan '/onderhandelen en die voor allerlei
regelingen vele maanden in .beslag zal nomen, ons
aanstonds de oude orde terug geeft?
Geen sprake van dunkt oins.
Wij zullen in staat rijn een beperkten dienst te
onderhouden op Indië en overigens zullen wij genoce
gen hetföem te nemen met de voorraden, die Amerika
cn andere produceerende landen tor beschikking willen
stellen, tnadat hun eigen behoeften rijn gedekt. Ver
moedelijk zal hetgeen wij van velerlei producten krijt-
gen, niet hijster veel rijn. Ook omdat zeer véle arti
kelen die wij plachten uit te voeren van IndEche oor
zijn en voorlaan misschien niet in Europa,
loch in Australië of Amerika ter markt zullen komen,
wijl» dit pon besparing van tijd cn .vracht meebrengt
Do ruil van goederen zal dus (op ditzelfde principe)
•in de allereerste plaats geschiedén in waren, waaraéh
in Indië.zclf behoefte bestaat.
Een onder punt E, dat een onzer beste en koopt,
krachtigste afnemers, van wien wij eveneens vele goe
deren plachten te ontvangen, nl. DuiEchland. voor ge-
ruimen tijd. misschien zolfs voor zéér Eng als
afnemer zal rijn uitgeschakeld en aE producent voor den
exporlhandel beperkt zal rijn op enkele artikelen.
DuiEchland zal blijven uitvoeren, .omdat het door
den toestand zijner financiën daartoe verplicht E, doch
het zal vermoedelijk slechte dat zenden, waarvan het
reeds bekend ,1e maken. Ook lag het in rijn voornemen
het zoo in te richten, dat de kolonie aan hem en
zijn troep schatting zou betalen, maar hij wilde dal
op meer beschaafde Wijze doen.
Hét gevolg hiervan Was, dat de gewone gewelddaden
in het gcheele dtetrict zeer merkbaar in Bantal af
namen, on dat de bevolking wat vrijer adem begon te
halen terwijl de 'autoriteiten, zonder haar waakzaam
heid te verminderen, nauwlettend toezagen, hoe het
met het nieuwe regime van Salathiel zou loopen. Al
gemeen geloofde men, dat sommige van de ergste
misdadigers zich J)iji elkaar hadden aangesloten, om
Salathiel uit den weg te ruimen eu dat er in de
Ranges doorloopend gevochten werd tusschen Salathiel's
troep cn minder beschaafde vogelvrij verklaarden. Iin
dien tijd werd- Eurirahla Station door de Gilbertbèndo
zv 11 v 1 J m I t i i la lo 111 IAaI aftnln h aDI .Ia I S 4 ma 4
een möaoonjie heeft of waaraan het veel kan verdienen.
Van gtv -kooe invoeren uit welk land dan ook zien
wy in ua&sw ivekomst zeg de eerste vijf jaar
heelemaal niets em. zelfs met heft bereiken van het prijs
niveau. vies dj u4jaoor lYeub genoemd, van 80 pet. bo
ven 1914, zullen nog wel 'tien jaar gemoeid zijn. ais
wij de teekenda jutet uitleggen.
Het
rèederij hoe duur zijn schepen
kost, in staat zal rijn veel te rekenen, boven den prijs,
waartoe do redeers die over oudo tonlange bcsc/ukken,
Uereid zullen zijn te varen.
Geen vervrachter ter wereld zat oen gulden neer
peY ton vracht betalen omdat het schip aan de rcudurij
zooveel heelt gekost.
Dit zal zich normaliseénen en to eerder naaiiuate
Armiik s concurrentie groeier wordt. In dein tarieven
strijd op vrachigebied zullen do kleinere vloton. die
het minst geleden hebben, dus de Oiuet, de Scaud ufli
sche en misschien die van Span ja, J talie en Portugal
den doorslag geven.
Doch wat beteekent die stuiver (dio gulden ibvnood-;,
meer of minder op den svereldprijs van allerlei waren?
Zelfs In de Jaitiekste dagen van den duikliootoorlog ging
het hl" .'Stens om twee procent van dé doorsueawaardo
van buixv. nrlikelcia .v graan eu kolen.'
Er E een woreldtekort aan producten, aan ptrou
ductie middelen, uaa werkkrachten, aan grondstoffen, aan
hulpmiddelen, nam kapitaal.
Wat de wereld in de lucht Jiceft geploefd is verloren.
Wie gedood of invalide werd, E verloren voor de pro
ductie. Slecht bebouwd land vercdseiil tijd en werk
om weer le worden aE voorheen. Kapitaal in den
vorm van kolen, metaal, chemische stoffen, die voor
de productieve industrie waarde hadden, zijn jn den
oorlog verspild.
Het oude spreekwoordwaar de brouwer zit, kan de
bakker niet zitten, gaat nog steeds op. Beter dan ma.
nige .„economische wet."
De krachten, transporten enz., noodig om industrie
en bedrijf van allerlei aard aan .grondstof te hfclpetn;
kunnen niet levens' werkzaam aandeel nemen aan de
verbruiksproductie.
Of het een of het ander moet er ander lijden.
Ziedaar oenige der gronden, waarop wij nog lang /liet
overtuigd zijn, dat we bonboekjes en maximumprijzen
binnenkort zullen 'zién verdwijnen of zullen kun
nen ontberen,
UITKIJK.
Den Haag, 5 Deo.
Den braven Sint hebben wij 't te danken, dat de
vergadering hedenmiddag reeds te vier ure eindigde.
Toen onderbrak op verzoek van den juaesus, dia
gehoord had, dat Sinterklaas al begon te strooien
de heer Schaper zijn rede.
Bij 'de Algemeene Beschouwingen hadden wij heden,
behalve de waarn. leider der soc.-democraten, de h.h
Nolens, De Geer. A. P. Stftalmom.
Heel veel bijzonders gaf de rede van den leider
der katholieke club niet. Dr. Nolens zette voorop, dat
een parlementair Kabinet in 1918 moest worden ge
vormd. Va» een gemengd ministerie model-Marchant
kon geen sprake rijn. Ook hij vroeg de soc._democratcn
nadere verduidelijking van hun standpunt tegenover de
revolutie-idee, met ingenomenheid daarbij gewag makend
van het artikel, door dm heer Schaper in „Het Volk"
van Woensdagavond geplaatst en dat lijnrecht ingaat
tegen mr. Trodstra's revolutie-prediken.
En de heer Nolens sprak over de voorseschiedenfe
van de jongste Kabinetsformatie. Dat hij zich toen
hem1, nadat do poging tot vorming van een gemengd
Kabinet als' parlementair ministerie onmogelijk was ger
bleken, de opdracht was verleend door H. M„ niet
tegenover de pers wilde uitlaten, het geschiedde
(aldus dr. Nolens) Iniet lilt geringschatting voor de
pers. Maar om .alle misverstand te vermijden. ..met oen
gerust geweten over straat te kunnen gaan;Er rijn,
zeido de katholieke afgevaardigde toch al genoeg
onjuEte berichten de wereld ingestuurd. Enkele per
sonen van Rechts heeft dr. Nolens geraadpleegd. Eln
die personen „waren overigens buiten de be
moeiing en bleven daarBuiten staan". Hij
fif toe, dat de formateur slechte hij hoogo uitzondering
uiten het Kabinet moet blijven staan, „Voor rijn plczicra
zei bij, „behoeft waarlijk geen mensen 't langer te lat«n
duren dan strikt noodig is." Hem, Nolens." E de op
dracht niet gelukt. Over de oorzaken dier mElukhing
liet 'hij zich verder niet in bijzonderheden uit. Consta
teerde slechts even, dat „de scherpzinnigste genealoog"
geen „verwantschap" zou kunnen ontdekken tusschen
het JKabineLRuys en dr. Nolens' streven tot Kabinets
formatie.
„Daar E geen genealoog voor noodig 1" riep mr.
Marchant uit.
En de heer Nolcins voegde erbij„Maar dit KaKnot
tnag er rijn, al zeg ik "t zelf!...,.,"' Welk woord na
tuurlijk een lachsalvo uitlokte.
De heer Nolens verklaarde nogmaals, democratische
hervormingen te willen steunen en die lieEt van de Re
geering te zien uitgaan. Wat de Verzekeringswetten be
treft. /iet hij de moeilijkheid hjeriii „dat wij ,de ar
beidersverzekering verwarden met de sociale verzeke
ring, namelijk het zelfstandige met het Onzelfstandige,
Besloten werd na 'dr. Nolens' rede. al wat met liet
verblijf van Wilnelm vod 'Hohenzollem in betrekking
staat, evenals da kwestie van den doortocht der Duitsche
opgeblazen, bij welke gelegenheid de adminEtratour
"adv, Jack'
vermoord word,
Joc Brady, Jacks oude vriend, op onmenschelijke wijze
Dtie dagen later vond men twee berichte vogelvrij
verklaarde moordenaars, Gcci-go Gilbcrt dn Pat Mor
gan, dio den aanval op Eurlmbla Slation geleid had
den en medegedaan handen, aan den moord op Brady,
aan boomc'n op don weg naar Mailland hangen. Op
de lijken vond men een brief, dto luidde;
„Na onderzoek on bewijs van schuld ongchangen
voor den onnicnscholijken moord op Joe Brady, een
eerlijk on verdienstelijk burger. J. J. Salauiiel
De
gevolgen
■clerici. Zi
van deze toei
der lynchwet wa
ren velerlei. Zij bezorgde Salathiel hiet weinig vijan
den onder do misdadigers, die. evenals hijzelf, als.
vogelvrij verklaarden in do bosschen loefdenen do
autoriteiten de Couranten en het groote publiek wis
ten eigenlijk niet \wat zij er van moesten denken.
Zij juichten hot toe, dat twee van die bloeddorstige
misdadigers uitj den weg waren geruimd, maar die
blijdscliap ging gepaard met angst, want dit was een,
omzetting van gezag, die tot onvoorziene gewelddaden
jou kunnen Jaden.
De man, die op die manier de wet kon steJlen, was
tot alles in staat
Doch het was meer de drang der omstandigheden
dan vrije keuzo, die Salathiel tot zullm wanhopige
dingen bracht. Eenzaam levend in een hol, dat over
het dal uitzag, was hii bijna een dweepziek menr
schenhater geworden. Schildwachten stonden bij1 ieder
toegangspunt en hij iegdo zijn wil op pan de leden van.
den troep, dio hij een eed had Eten afleggen, dat zij
hem onvoorwaardelijk zouden gehoorzamen. Hg peinsde
over zijn verkeerde daJéa eu over ztjn hopelOoze toe
komst en verbeeldde zich', dat hij ectn moderne David
in het dal Adullam onder goddelijke bescherming was.
Zijn zinsbegoochelingen, tnunkten, dat hij voor niemand
of niets batig was en. dat zijn eigen leven hem niets
waard scheen. Hij geloofde, dat hij op bovennatuur
lijko wijze geleid werd door stemmen, visioenen pa
droomen, dat hij onvatbaar was voor gewone menschcr
lijko ziekten, dat hij iemand was. die door geen enkel
wapen gewond kon worden. „Zijn vijanden zochten hem.
maar vonden hem niet, want God gaf hem niet in
hnu handen over." Ileele dagen en nachten bracht
hiji door met het lezen van do oudo Joodsclie Schrif
ten en hij kroeg een invloed on eou overwicht op zijn
troep, zooals die slechte bij godsdienstig, en bijgeloo»
vig fanatteme voorkomen; hij was even hard en on-
veihiddifluk geworden als do eenzame, ruwe borg-
vesting, dio hij genoodzaakt was tot zijn woonplaats
te maken.
Hij. werd de dictator en de sclrnk, ten goede cn
ten kwade, van het gehoele dtetrict cn degenen, die
het incest van zjjn wonderlijk regime profiteerden,,
varen de dwangarbeiders, die uit vrees voor een ba-
zoek van den troep, niet mishandeld werden door
fiun m'"esIers, In dergelijke gevallen was het Sfilnlhiri'a
gswoolite de zondaren te geesclcn on hun zwa-c boo
ten op te leggen, dio L(iiiiieai zeer korten tijd betaald
moesten worden. Salat'hiol noemde dergelijke In-zoe
ken daden van rechtvaardigheid", doch de autoriteiten
noemden ze „gewapende rooverijen."
Van tijd tot tijd werd een geheele stad door Sa-
h thiel gevteiteerd en onderzocht hij de beschuldigingen
legen personen en instellingen ingebracht, en in
den hij die tegen een bank gegrond oordeelde, legde
hjj haar steeds oen zware boete op. Dit alles was in
volkomen strijd met de wet, doch het ging den winter
c de lente door zander eetnige krachtige poging van
dm kant dor regeering, .om het den kop in te druk*
ken. Gewoner plunderingen 'pp den weg kwamen zoo
goed als niet meer voor, doch oen meuwe toestand
was daarvoor in de plaats gekomen, die op den duur
onhoudbaar was.
Door misdadigers van alle klassen; en zij vormden
oen groot tjpel van de gemeenschap, werden Salap
thiel's krachtige on shcl werkende middelen, als er-
gcr dan do kwaal beschouwd.
HOOFDSTUK XXVI.
Jack's tegenstanders beramen plannen
De volgende zomer was da warmste «L v*