De dingen om ons heen
VOGELVRIJ
TWEEDE BLAD.
FEUILLETON.
Binnenlandsch Nieuws.
Zaterdag tl Januari 1919.
62sle Jaargang No. 6342.
I
In de Toekomst zien.
Toen de Eerste Vredesconferentie in den Haag zou
pcglnnen, kwamen uit alle oordein van de wereld be-
l,iaghebbenden en belangstellenden naar ons land.
De een had wat te vragen, de andere wilde gaarne
ergens op wijzen, een derde had eigen plannen, waar
mede Mj de groote zaak meende te kunnen bevorderen.
Een van die bezoekers maakte een uilzondering.
HIJ had biets te vragen, niets te wenschen of te zeg
gen. Hij was, zooals een der voornaamste journalisten
een vred es co nieren tiejiwlchzelf,"
Dat was Joan de Bloch, Bankier in Warschau eu
Keizerlijk Staatsraad. Niet groot van postuur, vrij ge
rei, grijzend, mei wit puntbaardje. Vloeiend een vijf.
of zestal tel®11 sprekend, bereid iedereen, die van goe
den wille was, te woord te staan. Financier, spreker
schrijver, bovenal denker.
Van zijn hand verscheen een zeer omvangrijk werk
over dei oorlog der toekomst, waarvan destijds uit
treksels In verschillende talen werden verspreid.
Men wist te vertellen, dat niet het bekende inter
view ren Stead met den Czaar, doch vooral dit boek
van Joan .{le Bloch bij Nicolaas den doorslag gegeven
bad, i n hij zijn beroemd rescript aan de Kabinetten
van alle landen zond.
Als dit juist fc, dan bewijst dat veel voor den
helderen blik en het inzicht van Czaar Nicolaas, die
nu éigens door Bolchewicki geslacht in Siberië an
der den grond ligt.
Het zou nl. bewijzen ,dat hij de eerste geweest is,
die de juisthdd erkende van de stellingen en profe-
liën ren Bloch. Voorspellingen, die grootemdeeni be
waarheid zijn en die geheel tot den laatsten letter
juist zouden zijn gebleken, jndiem de regeerden meer
aandacht hadden geschonken aan zijn woorden, dan
aan de taogelijkheid van door opschroeving der be
wapening op land, ter zee en in de lucht elkaar een
vlieg af te vangen.
Dat er veel te weinig aandacht aan gewijd is, blijkt
al hier uit, dat het kennen van dit boek niet het aller
eerste vereischte was voor het eindexamen van elke
hoogere krijgsschool in welk land dan ook.
Maar De Bloch was geen militair „..Never danked
sword by his side never wore spurs at hls heels,
zooals Kipling zegt en duz kwam het er minder
op aan, wat zoo n burger te vertellen heeft.
Eerst toen in den Russisch—Japanschein oorlog een
deel van zijn voorspellingen bewaarheid werd, heeft
men schuchter hier en daar, er op gewezen, dat er
toch wel iets juitsts zou kunnen steken in dat boek
van een niet.milltalr.
Wat was dan de leer door Bloch in zjjn fameus
boek ontwikkeld?
In het kort was zijn hoofdstelling, dat geen oorlog
voortaan meer mogelijk zou zijn.
In dit opzicht had hij helaas ongelijk, gelijk de
uitkomst bewees.
Maar
Maar zijn redeneering en de stellingen, waarop hij
de redeneering bouwde, waren zoo juist, zoo over.
tuigend, dal alleen het feit. dat „militairen' zich meer
bezig lijelden met nieuwe uniformen, paradepassan en
*+ïTgelljke, dan met de studie van hun vak. nl. „oor
logvoeren', het mogelijk heeft gemaakt, dat zjjn hoofd
stelling een verkeerde profetie bleek.
Bloch's gedachtengang was als volgt;
De verbetering der bewapening, het steeds verder
dragend geschut en geweervuur maken alle bestaande
forten waardeloos. De geschutsstrijd zal worden ge
voerd op zulk een afstand, dai van directe waarneming
noch door beschieter, nocjh door beschotene sprake
kan zijn.
Daarom zullen alle restingen in den zin van voor
1900 hebben te verdwijnen en zal de strijd voortaan
gevoerd worden in versterkte stellingen, die het ge
heel te verdedigen gebied, dus in veile gevallen hét
geheele land zullen omvatten.
Daden van menscheljjke dapperheid zullen slechts
sporadisch voorkomen. Ingenieur en machine zullen het
werk doen.
Vliegtuigen (Bloch sprak nog slechts van bestuurs-
bare hallons doch blijkbaar voorzag hjj ook bet
vechttuig „plus lourd que 1'air"), gasbommen, stik
gas, beton, dat zullen zoo voorspelde hij de
wapenen zijn waarmede men aanvalt en verdedigt.
Wij vragen den lezer of die voorspelling niét tot
de laatste letter °is uitgekomen en of de mogelijke
militaire lezer in 1899 ooit aan de mogelijkheid
van iet» «JergdfJka heeft gedacht. En zooja waar
net resultaat ren dit danken ooit kx een militair tiidr
•chrift u neergelegd,
A plus lor te raieon, waar het legerbestuur deze
vingerwijzing (die niet van een bankier, doch va®
een soldaat had moeien uitgaan, als de militairen
tun vak en bun plicht hadden gekemd) ooit ter harte
heeft genomen.
Het antwoord zullen wfj zalf geven: nooit, niemand,
nergens I
Bloch voorzag dit alles, hield bij de uitwerking
zijner theorie rekening met veldslagen, die weken. Ja
maanden zouden duren, die in de meeste gevallen
behalve door geweldige overmacht of uitputting niet
tot een beslissing zouden kunnen worden gebracht.
En eveneens hield hij rekening met den onderzeeër
als factor der blokkade ren een geheel land.
Zouden er vele menschekinderen zijn. begaafd met
zulk een zienersblik?
(^eze militaire voorspellingen waren slechts de
inleiding tot zfjn feitelijk betoog dat zich op finan
cieel en economisch terrein bewoog.
Daarin gebruikte hij al het voorafgaande als factor
voor zHn slotsom: een oorlog is onmogelijk, ómdat hij
de algehcele uitrusting der strijders met ach inevbc-nip
Geen staat, meende Bloch. zal zoo verblind zijn
alles op te offeren, zfln heden, zijn toekomst, rijn
bezit, zijn mannen en vloten, rijn handels, en indu-
strirêle ulaties en vooruitzichten.
Hierin heeft hij oogeuóchjjniljk wederom onjuist
gezien.
Want do oorlog is toch gekomen.
Strijdlust en hébzucht hebben het gewonnen van
het gezond verstand en do financieolo en economische
ondergang van alle strijders is uitgebleven. Slechts
één groep en een der strijders van de andere is voor
langen tijd reddeloos neergeslagen. De andere zitten
op zware lasten en hebben enorm geleden, doch zij
slaan nou overeind en bezitten niet slechts de mo
.gelijkheid, doch het vrij zekere vooruitzicht er bin
nen niet te langen tijd weer „bovenop" te zijn.
Toch is Bloch's voorspelling verdedigbaar geweest.
Want niemand, zelfs geen ziener als hij,, kon voor
een oogenblik aannemen, dat met uitzondering ren
«enige neutralen en een paar veraf gelegen landen al
len zouden samengaan tegen de rustverstoorders. Dat
alle hulpbronnen der wereld: mannen, vloten, grond
stoffen, machines, en goud. alles zou worden gemobi
liseerd tegen de militaire machine in het hart van
Europa. Hoe voorbeeldig die machine was geoutilleerd,
hoe telkens nieuwe wapens en uitvindingen en methoden
door haar leiders werden toegepast, met al de rück-
sichtloslgVrét waartoe alleen een zich onfeilbaar wa-
uenden Generale Staf in staat is, tegen die over
macht en tegen den latenten weerstand van de vloten
was CentraaI.Eufopa niet opgewassen. Dat Bloch dit
samengaan niet vooruit zag, kan men hem moefflijk
als fout aanrekenen, vooral niet als men b'rienktt.
dat het militair gesproken toch nog met een
remise eindigde.
Speciaal op economisch gebied blijkt Bloch volmaakt
juist te hebben gezien.
De schaarschte aan Voedingsmiddelen en grond
stoffen voorzag hij volmaakt, omdat In bijna alle landen
het verbruik de gewone productie reeds overtrof en
dat het mobiUseeren van hel bruikbaarste deel der
bevolking en het in beslagnemcn van het overgroots
HBSRHUdO WAARJX
Alhier is weer een schaap geslacht in de weide.
Huid enz. werd achtergelaten. Het schaap was eigendom
van den heer C. O,, te O. Niedorp.
OUDE NIEDORP.
bte* goed tn De bakken zitten vat.
al Nieuwjaar al zonder meel, dus ook zonder brood.
Enkel wat bruinbrood. Door velen wordt dan ook
brood gehaald uit naburige gemeenten Buiten deti
last van alles is het een schadepost voor de bakken.
DB AtVTUIKvOLUYIONNAULLN EN HET VROU
WENKIESRECHT.
De stellingen op het as. Centrale® Convent der
Antirevolutionaire Partij te verdedigen door prof. dr
11. «Bavinck, luiden aldus:
1. T gen het politieke stemrecht der vrouw bestaan
ren Antirevolutionair en ook van algemeen mensch-
kundig standpunt verschillende bezwaren, ontleend zoo
wel aan de natuur der vrouw, als ook aan hare ver
houding tot man en gezin, tot maatschappij en staat.
2. Toch is het noch noodzakelijk, noch wenschelijk.
dat de Antirevolutionaire partij rich In den tegen,
woordigen tjjd tegen het verieenen van het stemrecht
aan de vrouw verzet, wijl het individualistische stom
recht, alsmede het passieve vrouwenstemrecln, bij dc
laatste Grondwetsherziening met nagenoeg alle stem
men, ook van rechts, in de Staten_Generaal werd aan
vaard, en dit bij logische consequentie tol het actieve
vrouwenstemrecht leidt.
aangekomen nieuwe stoamndhitp ^ürené", van de
Kon. Ned. stoomboot Mij., een Uudir,* cacao Innamen
voor Anvxerdam.
COUMiAHUt VAN DEN NKDERLAND&au -EN-
GEL&CHEN HAND EI*
De oprichting van een eornmtaate vootr <1«n Ne-
dertamdacht—iKngoledhen handel is verzekerd!. Zij zal
een zusterlnstetlling rijn -van de commlaalo voor den
Nader tondacb—Fïanache® handel.
BACON.
Tihane te met de Rngetedtie regeetrtraft onder voor
behoud wam keuring, een contract afgesloten Inzake
de bereiding van 12.000 ton bacon, die bulten het
„agra«c©ment" om zullen worden1 geleverd. Vermoe
delijk nog deze week rullen keurmeesters wan den
veterlnairen dienst naar Engeland vertrekken om
de bacon te keuren.
Zij imoet over het algemeen van bruikbare quali-
tett rijn niet uitzondering «van een partij van 2800
ton.
HUIDEN.
De „Vee- en VUeescNhandel" verneemt, dat met de
geassocieerden te onderhandeld over uitvoer van
400.000 kalfsvellen- en een partij huiden in ruil voor
looistoffen en exotische hulden. Een proefzending
vellen en hulden gaat spoedig naar Engeland. Daar
na worden- prijzen vastgesteld.
EEN ONTROUWE KASSIER.
Men meidti uit Oudenbosch aan het N. v. di. D.:
(De kassier van de R.-K. Boerenleenbank en oud-
secretaris dezer gemetente, te In hechtenis genomen
en zit thans In de gevangenis te Breda Men «preekt
3. Het innemen van dit standpunt vindt voorts
daarin steun, dat de positie der vrouw in de heden- van een tekort van f80.000.
daagsche maatschappij veelszins gewijzigd tenge- HUISVREDEBREUK,
volge waarvan zij veel meer dan vroeger met de pu-1 Tegen heit Kamerlid mr. dr, H. van Groenend»»!
blieke zaak in aanraking komt,
4. Het wordt ten slotte ook daardoor aanbevolen,
dat de moderne staat zijn werkzaamheden in sociale
richting zoodanig uitbreidt, dai het oefenen van in
vloed daarop aan de vrouw niet kan wordeu ontzegd.
De stellingen, die dr. Beu mier verdedigen zal. ziin
ren dezen inhoud j
1. Tegen het politiek stemrecht .der vrouw bestaan
ren antirevolutionair en ook ren algemeen mensch-
kundig standpunt verschillende bezwaren, ontleend zoo
wel aan de natuur der vrouw als aan hare verhou
ding tot man en gezin, tot maatschappij en staat; in
overeenstemming hiermee wordt door net program dar
antirevolutionaire partij sinds de laatste herziening ver
klaard, dat zij, krachtens beginsel, een staatkundig
vrouwenkiesrecht wraakt.
te bij de politie te Heerlen een aanklacht wegen*
huisvredebreuk, op het bureau der Bruinkolenon-
diernerning „Bergerode" aldaar, ingediend.
ONDER DWANG NAAR DE BIJZONDERE SCHOOL
Uit Den iHaxn, Ov„ 8 Jan. De kerkeraad der iNed.
Herv. Gemeente ailhler heeft aan oudere of voogden
van kinderen-, die onderstand1 van de diaconie der
Ned. Herv. Kerk ontvangen, medegedeeld, dat rij
hun kinderen met ingang van 3 Januari naar de
Hervormde school moeten Benden, daar anders de
ondersteuning werd Ingetrokken. Een zestal (kin
deren hebben daarop de ojienbare school verlaten.
TeL
EEN SLIMME STROOMDHTF.
Gisteren trapte een agent van poflitie, die op den
Strekdam -t» Amsterdam surveilleerde, op eien stuk
2. Noch in het feit, dat ten onzent het algeméén koperdraad. Hij zag tot rijm verbazing, dat deze
mannenkiesrecht en de verkiesbaarheid der vrouw be- draad een eind Langs den dam gelegd was. Dit -vol
staan, noch in de zich wijzigende positie der vrouw in gende, kwam hij aan een kabel der electriciteitswer-
de maatschappij, noch mde uitbreiding der staats- ken, w aaraan de draad bevestigd was. Hij ging te-
werkzaamheid, is voor de antirevolutionaire partij re- rug, weer dan draad volgende em kwam bij een
den gelegen, ten gunste van het bij de Tweede Kamer scthlpper -terecht. Een onderzoek wees uit, dat het
aanhangige voorstel van wet tot toekenning ren vrou- eohlip al-ectrtecb gratis iverlicht kon worden ten
wenkiesrecht, de beteekenis der bovenbedoelde bézwa- koele der gemeente. Tegen den „stroom-aftapper"
ren te negeeren. werd' -procesverbaal opgemaakt wegens diefstal.
3. Er is geen bezwaar tegen, wanneer aan de vrou SMOKKELAARS,
wen het kiesrecht mocht worden toegekend, haar als De corresp. van het Hdbl. te,Enschede meldt:
leden der kiesvereeniging toe te laten. 't Komt meermalen voor, dat een trein naar hier,
DE NEUTRALE SCHEPEN IN AMERIKAAN- komende uit de richting Hengelo, ter hoogte van de
SCHEN DIENST. I ijsbaan Fier fen Hus, op 10 minuten afstand ren
Reuter sednt uit Washington: 't station Enschede, waar de spoorlijn sterk helt, moet
---- o- Er zullen 357 schepen, toebehooremde aam nou- stoppen wegens gebrek aan stoom. Daar stapt dan v,ei
deel der andere werkers voor de oorlogsindustrie ae lauden, o.a. Nederland en Scandinavië, die eens een deel der reizigers uit om even later, als de
productie nog zou doen dalen, lerwijl de vraag naar (jien shippmg Board waren gecharterd, worden trein verder stoomt in de lichting van 't station te
voedingsmiddelen v<*>r het leger enorm zou stijgen, vrijgegeven zotfdra die bestaande contracten rijn af- loo
toon reeds den nadruk op het af- geloapen, hetgeen otvetr het algemeen over 7 8
.snijden der internationale verbindingen te land enter maanden het geval ia Er wondt een speciale rege- 'i
zee, daar die verbindingen, hetzij door het n^hteir verwegen voor de Nederlandsche schepen,
bestuur van het eteen land buiten gewoon gebruik dl<, het vori^ VXK>r oorlogsdoeleinden in
zouden woiden gesteld, hetzij door den vijand zouden wesrdan gemoanen.
worden afgesneden.
Doch het allerbelangrijkste is Bloch's voorspelling
ten .aanzien van de sociale onlusten. die niet konden
(dagavond was 't bovenstaande weer het gerei;
gingen twee heere®, die waren uitgestapt, in
•gestelde richting. Ze hadden echter gerekend
de aanwezigheid van soldaatJtommiozen en wer-
ngehouden. Het bleek dat men met lieden van
vreemde nationaliteit had te doen, die in 't bezit
waren van handkoffers met smokkelbear; o.a. choco-
noeften konden blijven voorzien.
Dit moest den grond geschikt maken voor de pu.
litieke, doch vooral voor de sociale ontevredenheid,
die speciaal In Rusland en de Overwonnen rijken,
doch feitelijk overal aan den dag treedt. Dit moest
leiden tot bolchewistische uitspattingen en tot onlusten
veroorzaakt door de ontevreden elementen ander 1«-
Retuter bijzondere ddenst eeimit uit Londen:
c J Verscheidene millioenen panden thee zijn giste- lade. Aan 't bureau van ptdiüe kwam echter de aap
uitbüiven Eri die helaas dan ook n«t zun uitaebleven. met machtIging. van, hriministerle van levens- uit de mouw; want de koffers bevatten behalve em
Kvm V ïL, .en bonnetiss mdddeisni geveild; mat het doel om den Britechein uit kapitale som aan effecten en bankpapier ook de voL
bliift het feit bestean, dat de armen honger leden, ter ^-oenhandc; in thee te heropenen. Er werd een brief gende bedragen aan goudgeld: 11.780 francs, 100 pond
ruime schaal vergunnjngen 4a (verieenen voor den lieden, een Hongaar ta eeo Duitscher, zijn in ar-
uitvoer van thee naar de neutralen zooate be» rest gesteld.
kend 1», zal Nederland ten gevolge van de averecht- KERKELIJKE GOEDEREN IN FRIESLAND.
scha politiek «van onze regeering hiervan niet kun- Men schrijft aan de Af.R.Grt
oen profitaeren en de geallieerden. Er werden In (!Pen provincie bezit derr Herv. kwk waarachijn-
uitstekende prijzen gemaakt Komende week zal lijk zoovele kerkelijke goederen, als in Friesland. Zeer
- vreemd is dikwijls met deze goederen omgesprongen.
waarbij het ad pios usus ver te zoeken was. Ngg jiiet
lang geléden was het in vele dorpen gebruikelijk dat
de geheele hoofdelijke omslag geheven door de bur
gerlijke gemeente voor alle dorpelingen uit de kerk-
voogdijk&s betaala werden.
Uit het volgende kan blijken, dat aan dergelijke mis
bruiken nog lang niet een einde is gekomen. Vóór
een tiental jaren was er behoefte aan een nieuw ge
meentehuis in gem. Baarderadeel. Onderscheidene
dorpen wenschten het ter plaatse. Het dorp Mamt-
gum (el. Leeuwarden) bepaalde de zege, doordat tout
court 10 a 20 mille voor dit doel werd beschikbaar
gesteld uit de kerkvoogdijkas. Wel protesteerde het
prov kerkbestuur van Friesland tegen deze handel
wijze van kerkvoogden te Mantgum bij Gedeputeerde
ding der ultra's.
Wat
zou de wereld heden een ander aspect hm
ben, als de machthebber» twintig jaar geleden hadden
geluisterd naar het woord van Bloch, ris één procent
van de jaarlijksche defensie uitgaven was besteed voor
de versprei -.ii.ng van uittreksels van zya werk onder
het -publiek en wanneer elk regeerder en volksvert,-
genwoo.dige. tegelijk met zijn zuiverings. of ambtseed
eens de verklaring had moeten ,overleggen het boek
van Von Bloch te hehben bestudeerd!
Zal men nu verstandiger zijn en luisteren naar
wat Bloch's vriend, Wt. T. Stead, schreef pvex de
,.Vereenigde Staten van de wereld'
Het is haast te mooi om te gelooven, dat urt die
vier jaren van naamlooze ellende werkelijk een gouJ
den eeuw zal voortkomen.
UITKIJK.
DOOR DAVID HENNESSEY.
Naar bet Engelsch bewerkt door VV J. A. Uoldanus Jr.
Uitgave W. De HAAN. Utrecht.
31.
HOOFDSTUK XXXVIII.
Sydney laat den gouverneur sgn tanden
ten.
De couranten,* die den volgenden ochtend uitkwa
men. stonden vol over de rustverstoringi< in Sydney,
doch bevatten slechts een korte mededeeling omtrent
het belangrijke nieuws, den vorige® avond door kou
lonel Thompson verteld. Tot 1851 oestond er in Austra
lië geen telegraafdienst, zoodat de uitgevers niet om
nadere inlichtingen kotndeu seinen maar rij spraken
van zekere geruchten, die hen uit ofticieele bron be
reikt hadden. Men geloofde, dat kapitein Moore's ex
peditie om den vogelvrij verklaarden Salathie! gevangen
te nemen, mislukt was. Bericht werd, dat de Inspecteur
dood en majoor McFarlane zwaar gewond was, maar
zij verwachtten nadere berichten van hun correspon
denten in het Noorden. Een blad merkte op, dat, ,,het
in overeenstemming met de zwakke politiek der re
geering was om belangrijk nieuws achter te houden,
ten einde haar eigen belangen te dienen. WQ zouden
er .ons niet in hot minst over verwonderen, wanneer
het bericht kwam. dat de autocratische wotidlooper
van het noordelijk district zoowel den militairen als
de ^politie weer een volkomen nederlaag toegebracht
Tusschen twee haakjes zij hier gezegd, dat de regee-
'1ng intusschen een omstandig verslag over de ramp
hy Kingdon Ponds ontvangen had; doch met het oog
op de opwinding In de stad over het schip met gede
porteerden, dat nog met zjjn gevangenen aan boord in
de haven voor anker lag, want de leiders der volks
partij hadden de regeering getart ze aan land te bren-
Sen, achtte men het wenscheljjker het nieuws van de
ramp zoo lang mogelijk stil te houden.
De j.Banditti.regeering" zooals de hervormers hsar
smadelijk noemden, begon ten slotte in te zien. dat rij
tegenover een steeds groeiende volksbeweging stond,
die de oude bureaucratie, welke meer dan een halve
reuw hot openbare leven van het Australische volk in
boeien gehouden had, dreigde te vernietigen. Het was
v«n aloemeene bekendheid, dat de regeering bang was
>oor haiathiai, die In de publieke opuu* een op 'den
voorgrond tredende figuur geworden was. Door de ra
dicale bladen werd hij tq^nover de autoriteiten eau-
gewezen als een voorbeeld van het verkeerde van het
bestaande dwangarbeidstciscl en vau den autocratischen
regeeringsvorm Het yolk was verbitterd tegen de re-
geenug, de militairen en de politie, en hef was zeer
goed mogelijk, dat hun nederlaag bij Kingdon Ponds
van Salatnicl een volksheld zou rnsk.cn.
'Toen de drie vrienden van den vogelvrij verklaarde
den volgenden ochtend in Sir 'James Benuett's kamer
zaten, werd de algcmeene toestand in den breed® be
sproken. Sir James had veel meer hoop dan hij den
vorigeii avond gehad had, want met den ochtendpost
had bil een langen brief van Salathiel gekregen, waarin
hij in bijzondeineden het verraad van renten en Smow,
de hinderlaag en de ontmoetingen qaet de militairen en
de politie mededeelde. Iu een postcriptum had hij
nog bericht, dat majoor McFarlane buiten gevaar was.
Zijn hoop was verder toegenomen door een couranten
verslag van een openbare vergadering, die otniags in
de sta dgehouden was. Het was dan ook oen interessant
relaas
Het had dien dag hard geregend, uiaar zoo groot
was de publieke belangstelling geweest, dat om w uur
's ochtends alle winkel* en magazijnen van Sydney ge
sloten waren, ten einde de zakenmenschen ui de ge
legenheid te stellen een oponluchtmeeting op de Csr-
cular Wharf bij te wonen, om te protesteeren tegen de
deportatie van de veroordeelden aan boord van een
schip, dat toen in de haven lag. Van af de imperiale
van een omnibus hadden de sprekers mannen uit
de voornaamste kringen der stad een menigte van
vijfduizend personen toegesproken, die uren lang ln
den regen hadden staan luisteren en onder groote geest
drift kras gestelde moties hadden aangenomen. Zelden
was ln scherper termen een beroep gedaan op een gou
verneur en een regeering; en de mees tan vérwondéraén
er zich over, .dat de sprekers wegens opruiende taal
niet gearresteerd en in ae gevangenis geworpen waren.
„Australië", zeide de voorzitter, heeft geen dwang
arbeiders noodig. Zij rijn voor velen een bron van
rijkdom geweest, en ongetwijfeld hopen nu ook an
deren, groote voordeeten uit hun diensten te trekken.
Maar wij, vrije burgers van Australië, willen er geen
hebben. De gouverneur heeft ons met het. oog op
onze vergadering gedreigd en de kanonnen van een
oorlogsschip op ons gericht, maar wij zjjn vreedzaam
bijeen gekomen we zijn bijeengekomen in alle loya
liteit ,ln allen eerbied voor de over Ons gestelde auto
riteiten, ln de meest verheven en heiligste vaderlands
liefde, die ons burgers kan bezielen, lm liefde voor
Groot Bnttannië en in de diepste onderworpenheid san
den Al machtigen God om te protesteeren tegen
het Veder een And Zetten van Britsche n. sdadigen,
weer een millioem pond af meer aangeboden wor
den.
- DEN HELDER.
Bij de eergisteren gehouden voortzetting van de
behandeling der gemaen-tebcgrooting, dienst 1919,
werd naar aanleiding van daartegen bij vele raads
leden gerezen bezwaren door B. en W. teruggeno
men hun voorstel om de jaarwedden der wethou
ders van f 1000 te brengen op f2000. Het presentie
geld voor leden der stembureau! voor de rverkie-
zingen werd «verhoogd tvan f2.50 op 15 per zitting.
KOLEN AANVOER UIT DUITSCHLAND.
Naar men mededeelt, zullen de kodentrednen die
uit Lniitschlend naar ons land loepen, voor de
richting Den Haag en voor de reat voor Twente be
stemd zijn.
EEN LADING CACAO VOOR NEDERLAND.
Naar wij vernemen, zal het onlangs te Lissabon
GStaten, doch zonder gevolg Kort geleden wenschten
de bewoners van Mantgum electrisch licht. De kerk-
,1
De volgende spreker was een der voornaamste koop
lieden. „Alleen om de materieele belangen van een
kleine kliek te dienen,1, zeide hij. rijn dwangarbeiders
noodig; maar de kolonisten van Australië hebben als
een groep vrije mannen die vergulde onrechtvaardig
heid met verachting geweigerd."
De oogen van Sir James schitterden, toen hjj den
naam las van den volgenden spreker, een bekend advo
caat, bestemd pm later in een Britsch kabinet een
voorname plaats te bekloedea Zjjn rede was door het
blad ln extenso vermeld, en zijn gloeiende taal was
nu niet bepaald geschikt om den gouverneur van
Nieuw Zuid Wales gerust te stellen. Hij werd geest
driftig toegejuicht, toen hjj verklaarde, dat „dc her
vatting der deportatie door de regeering een beleedi-
ging as, die Zijne Excellentie de Gouverneur ons wil
lens en wetens op smadelijke wljse heeft aangedaan.
Zijn dreigement ons te vernederen is vervuld. Onze
mooie stad. onze prachtige haven zjjn nu weer op
nieuw bezoedeld door de aanwezigheid van die drij
vende bel een schip met veroordeelden. Men zegt,
dat zij tot de gemeenste ep laagste misdadigers van
Engeland behooren; maar wij willen, zooals een vorige
spreker reeds heeft opgemerkt, niemand van hen heb
ben, Ik beschouw deze poging om de kolonie de meest
vernederende slavernij op to leggen slechts als een
gevolg van de tyrannie, die de landen der kolonie te*
bate van één klasse gcconfiskeerd heeft. Deze klasse
kent haar macht en is niet tevreden met het beril «Heen
van die landen; zonder goedkoojxs arbeidskrachten zijn
zU waardeloos, en daarom moeten slaven worden in
gevoerd. Maar hot is niet 'de vrees alleen van con
currentie tusschen werklieden, die ons hier tezamen
brengt; het ls geen geldkwestie van de' arbeidersklasse.
Het is een strijd voor vrijheid een strijd tegen eeu
stelsel, dat in ieder land, waar het geheerscht heeft, de
vrijheid vernietigd heeft. Laat duidelijk blijken, dat
het volk van Nieuw Zuid.Wales het geschenk, hoe
bedriegeiijk verguld het ook moge zijn, versmaadt, dat
het de vernedering, hoe welsprekend er ook over ge
sproken «mag worden, van zich werpt. Laten wij over den
Stillen Oceaan onze nadrukkelijke verklaring zenden,
lat wli geen slaven willen zjjn dat wjj vrjj willen
4jn"
BU een ander punt van rijm rede wachtte de spreker
even en liet rijn blik gaan over de menigte, die. dan
regen vergetend .met open mond en schitterende oogen
aan zijn lippen Wig, em bedreigingen tegen de regee
ring mompelde.
„Ik zie, zoo ging hU verder, ,Jk zie in deze mee
ting het bewijs, aat de tijd niet ver meer Is. dat wij
onze vrijheid niet met woorden alleen zullen opefechan.
In Amerika was onderdrukking de oorsprong aer onaf-
hankebjkhaid, zoo aal hot ln Australië ook gaan. H«t
zaad zal groeien tot een plant en de plant tot een boom.
Zooals het altijd en 'bij alle volkeren gegaan is, zal
onrecht en tyrannie rijp worden tot verzet en verzet
tot onafhankelijkheid." (Oorverdoovende toejuichingen.)
„Er zal bloed vloeien, als rij niet oppassen," dacht
SirJames bij zichzelf. „Het gouvernementshuis mag
wel bewaakt worden doe soldaten met opgestoken
bajonet Doch laat ik eens zien wal er verder gezegd Is
De volgende srepker, dien hij eveneens kende, was
een uitstekend journalist, die iaren later langen tijd
oerste minister van Nieuw ZuidWales was.
Hb zeide: „Ik kan alleen mijn diepe veromtwaardtt-
uitspreken over de jbeleodiging, die aan de ge
meenschap in haar geJieel is aangedaan, en het eenlg
middel aat ik rie het eeuig middel ,oin aan het
rechtsgevoel van de kolonisten Ugemoet te komen, is
dat het schip met rijn lading naar Engeland terugge
zonden wordt Het onrecht waartegen we hier samdi
zUn komen protesteeren, is neel wat grooter heel wat
ernstiger dan dat, hetwelk aanleiding gaf tin den op
stand in Amerika."
Nog meer toespraken, in demzelfdjen geeet volg-
dkin, waarna paarden 'voor de omnibus werden ge
spannen en een deputatie van ivler-enrtwintig leden,
door de vergadeining gekozen, naar toet gouverne-
memtoliud» ging, om ©en audiëntie te vragen aan
Zijne Excellentie en hem de mot algeimeeiie stem
men aangenomen motie te overhandigen; doch tot
bun verwondering werden zij ontvangen door een
wnicht soldaten met opgestoken bajonet, en werden
er slachts zee toegelaten, die die particuliere secre
taris van den gouverneur koel ontving en «onder
meer weer liet vertrekken. De voornaamste counan'
o\er zulk een ontvangst verbaasd, deed een beroep
op Zijne Excellentie om het volk anders te behan
delen en waarschuwde hem en zijn raadgevers voor
dc mogelijke gevolgen van hun hooghartige' hou
ding. „1 e recht of ten onrechte", luidde het artilkieü,
toe openbare meening is in een toestand van ver-
bi tering en moet tot kalmte gebracht worden".
,0", zeide de luitenant tot Sir James; „zij houden
bi na iederen dag vergaderingen, en de kolonel zegt,
dat de gouverneur buiten zich zelf is van angst,
en zijn keuken en bijgebouwen vol soldaten heeft
Als het verhaal van Salathiel en Moore en de
bosebbranden met de bijzonderheden, die jij zoudt
kunnen verscliaffen, op dit oogenblik in de couran
ten verscheen, zou de regeering tot moes geslagen
worden. Ik voor mij geloof, dat de gouverneur lie
ver zal medewerken om Salathiel te laten ontsnap
pen dan dat die dingen gepubliceerd worden. ZIJ
nehben nu op het oogenblik hun (handen (vol en «het
zou \oot de regeering beter zijn, dat Salathiel kalm
Auatrallê veruit dan voor hem, om gevang er p »o-
