Mr. P. J. Oud te Winkel.
TWEE MENSCHEN.
a*6r s* w 1
«jnr» - -
WOEOTü !2 FTPOfl ""1
52stp j n i p y i n ft, r. Ü36I)
Uitgever*: TRAPMAN tfc Co.
EERSTE BLAD.
FEUILLETON.
Vervolg.
JÊÊj
SC1A6
Alpieei Niens-
AiïETlEDÜE- M\mM,
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag,
ponderdag er Zaterdag. Bij insending lot 's morgens 8 uur wor
den ADVERTENTIËN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
SCHADEN, LAAN D 5. Int. Teleph. No. 28.
Prijs per 3 maanden f 1.16 per post fl.3*. Losse nummers iecnt
ADVBRTENTIËN van 1 tot 5 regels f0.75, iedere regel meer 14 cent
(bewijsno. inbegrepen). Groote lett. worden naar plaatsr. berekend
Dit nummer bestaat uit twee bladen.
flet debat
Voor het delb&t gaven dch een drietal aanwed-
■en op.
Allereerst kwam aan hst woord de heer Galjeard,
rooriitter van de afd. Winkel der &DAR, die
wees op bet nogal optimistisch rijn van den heer
Oud, toen de heer Oud in de verkiezingsperiode te
Winkel een rede hield en het beste verwachtte
vul het afgescheiden optreden van de Vrijx.-Dom.
met de andere liberale partijen- Spreker wijst op
den achteruitgang van de Vrija-Dam zoowel, als
ven de liberale partijen, de vooruitgang (Laaie o-
Tvan de SJXA.P.
heer Oud heeft verder gewezen op de dlotrt-
hutietniaère en dit als bewijs aangevoerd als zou
den de socialistische inzichten niet goed zijn. Den
socialisten echter treft hier geen verwijt, want de
socialisten hebben bet niet gedaan, het waren de
bureaucraten, de kapitalisten, die de distributie
hebben uitgevoerd. Het waren geen arbeiders of
socialisten die hierbij belang hadden en spreker
ontzegt den heer Oud het recht om de distributie
sis bewlje aan te voeren dat het in de socialisti
sche samenleving zoo beroerd zou loopen als het
met de distributie ls geloopen. Ais er echter geen
distributie was geweest, had er nog enorm veel
meer gehaperd, dan was het met den toestand van
den arbeider nog veel treuriger geworden dan nu
het geval was. Dan zouden 20-, 100-tallen uitgeput
van honger, aan den weg hebben gelegen en wie
souden er wel bij hebben gevaren? Spreker wijst
op de enorme toename van inkomsten van hande
laren in artikelen, die vrij zijn gebleven-
De heer Oud heeft verder gewezen op Duiteoh-
land en op Rusland, waar die arbeiders tenslotte
tot arbeid worden gedwongen, maar de heer Oud
heeft er niet bijgezegd, dat ze in Rusland zoo onont
wikkeld zijn, dat ze daar voor 83 pet analphabeten
lijn. Hoe willen we verwachten dat ze daar onver
wachte in staat zijn op eigen pooien te staan, dat
w sooveel liefde voor de gemeenschap is. Spreker
ontzegt den heer Oud het recht Rusland als voor
teek! te noemen.
De VrijnDem. willen zoo spoedig mogelijk tot
hst partic ïliere bedrijf, fcot bet particuliere ini
tiatief terugkeeren, maar daardoor ontstaat den
groot en concurrentiestrijd en die strijd heeft juist
geleid tot den verwoestenden oorlog, het was ds ka
pitalistische maatschappij die ons dis beeft ge
bracht.
Ook Duitschland, zegt spreker, ls nog niet rijp
mor het socialisme, staat nog niet boog genoeg,
evenmin als Rusland, waar bet nog 10-tallen jaren
tal duren en waarom men nu gedwongen is dwang
maatregelen te nemen. Maar juist daarom willen
de SD.A-P.ers verbetering brengen in de ontwik
keling van het proletariaat.
Spreker ontzegt Mr. Oud het recht, am.de distrl-
butU-ellendo als voorbeeld te noemen, omdat nog
rooit het bewijs is geleverd dat de socialistische
staat niet deugt, want die is er nog nooit geweest
De heer Oud heeft verder besproken, wat de heer
Troelstra heeft misdaan,, doch de heer Troelstra
heeft later erkend, dat hij zich heeft vergist. Doch
we hebben nu veel vooruitzicht gekregen, het voor
uitzicht op algemeen vrouwenkiesrecht, 8-urigen
werkdag en dat hebben we te danken aan de woor-
NAAft HET DUITSCH VAN RICHARD VOSZ.
giateren op mijn zeventiendien verjaardag gaf
lieve, lieve moeder mij dit leeijjke boek. Bovwr
•Jwn kreeg ik een nieuw pak kleeren van bruine zwa-
lodens'.of, grof maar stevig. Het werd stilletjes .In
keif geknipt en genaaid; want de kleerma.
t» Brixen zijn voor ons* arme graven, te duur.
rij zouden ooo"n duurzame «tof ook niet gebruikt heb-
*bi en dit niet zoo gemaakt hebban, dat
Jtyta en jaren mee kan. Mijn vader
e bij het pak van moeder oen zilveren gulden,
Boe hij ook mocht blinken, tot den laatsten stuiver
J*V*w*rt kruit beateod zal worden, jln de kapelaan
OBht mjj van zijn beetje armoede een mooi boek met
(j^.'Jen van de heilige Barbare, onder wier bij
luw1*, voorbede de graven van Enne sedert Jaren
««baren. Een machtig en rijk geslm ht zijn zij,
ndardu alle hulp der goede heilige, nooit geworden.
M tr jn plaati daarvan een vroo: JE, krachtig, koppig
B*®*1 «a^agdi „Die maakt gen
"WU' in gen es. nrol gezegd „Dit
,?w het hof als een graaf von Eana."
geloof, dat bet spreekwoord wil
jfHf von Enne, neemt de vrouw, die hlf
zeggeneen
ueemit ae vrouw, die hij graag heeft;
toovst hij haar van den Schlern uit den Rozentuin
mi, koSin^ Laurin hjden- Maar ik weet niet, of de
2"ge Barbare ook bij zulke wilde hofmakerijen onse
^«schutspatrones is. Nu, dan vrijen wij maar zoo-
w hemels che bescherming
,.TRVll1 bflna veneten hebben ep te schrijven:
Ska▼«laarsgebmsd giateren. Ik heb hem zeU om-
gehaald van de Plosa. Menig keer bm midder-
opgestaan voor g*zen boschhaan De vogel had
dulvd in het lijf; want hd was niet te naderoi.
*«1 lagere tusschen Muhlbach en Brixen ken.
<**1 ouden heer, loerden op hem en... krwNtn hém
Dvu ilui bem op mijn geboortedag opeten
miln .Üt k*™ mets. Het was een zwaar dier, dat
het
.J^oudevs pjjn deed ,toen ik rn^i bult
oacW**, D«*rom was het gebraad ook danig taéi,
■,w. de aanwending van alle middelen am het
ma lach te maken. Mij «maakte hij toch.
.«dn moeder mff hst boek
wÜ _Uf omjoOjta
den van Troelstra. Spreker noemt hier de revo
lutie die de liberale partij heeft gemaakt en waar
bij de arbeiders werden lekker gemaakt en herin
nert aan wat door den heer Marchant, den leider
der Vrtjx.-Dem., ie gezegd in het Parlement, toen
er sprake van wa« dat de kapitalisten van België,
want arbeiders doen dat niet. Limburg en Zeeuwscfi
Vlaanderen zouden annexeeren. Toen heeft de heer
Marchant niet minder gezegd, dan, mocht de En
tente ertoe, besluiten, onze neutraliteit niet te
handhaven, we ons met wapengeweld moeeten ver
dedigen. Dat had beteekend, dat onze jonge mannen
waren opgeofferd, alsof nog niet genoeg bloed was
gevloeid.
Spreker vindt goed dat de SJXA.P. beeloot de
regeering tijdens den oorlog te steunen, om de neu
traliteit te handhaven, doch spreker hoopt van
harte dat de menschen niet sullen luisteren naar
Mr. Marchant, want dat zou bloedvergieten zijn,
menschenmoord op groote schaaL
De heer Gaijaard vraagt zich verder af of de
menschen wel gesteld zijn op het particuliere Ini
tiatief, omdat de boeren zich 'steeds meer organlsea-
ren, groote zuivelfabrieken, eoop. malerijen, en*.
De heer Oud heeft verder wel gezegd dat er S
klassen zijn en als derde genoemd de middenstand,
die meer moet worden uitgebreid, doch die lijn
ooral tijdens den oorlog al gedreven naar den kant
van de arbeiders. Spreker is ervan overtuigd, dat
de woorden van Man waarheid bevatten en spre
ker is er niet van overtuigd dat ar in een socialis
tische maatschappij minder zal worden geprodu
ceerd, als men maar rijp ie voor het socialisme, ge
groeid in den geest van het socialisme. Indien men
de hoogste trap var. beschaving heeft bereikt, zal
men voor de menschheid willen samenwerken.
Dat men nu wil komen tot de oprichting van een
Vrijzinnig-Democratische kiesvereeniging, vindt zijn
oorzaak In de oppositie, die de S.D-AJP. heeft ge
voerd tegen den tegenwoordig zittenden gemeente
raad. Maar wanneer men van meening is dat die
menschen het niet goed doen, door de Sociaal
Democraten zijn zee candidaten gestéld, en
ik hoop dat er velen van zullen worden gekozen en
Ik roep den kleine man dan ook op zich niet aan
te sluiten bij de Vrite-Deim, maar geef u op als lid
van de S.DAP., die even goed uw aller belang
zal verdedigen ln den gemeenteraad. Applaus.
De heer Van Woggelum wijst er op, hoe in den
verkiezingstijd iedere candldaat de beate ia, maai
bewijze het lanöweerontwerp, waarbij de Kamer
niet kon beletten, dat de landweer voor 6 dagen
moest opkomen, beteekent de Tweede Kamer zeer
weinig.
Wat betreft de gelegenheid dis de Vrijt-Dem. wil
len geven om kleine baas te worden, daardoor zul
len die kleine bazen weer kneohts krijgen en op
hun beurt die moeten uitzuigen om hst hoofd bo
ven water te houden.
Mej. Houitkooper erkent, dat de menschheid nog
niet rijp is voor hst ware socialisme, doch Juist daar
om moeten we vasthouden aan dat ideale principe.
Wat betreft de prikkel voor den arbeider, spreek
ster meent dat die er voor den arbeider en arbeid
ster al lang niet meer is, zij hebben niet één wa
pen waarmee ze kunnen strijden. De socialistische
gemeenschap zal voor ons een leerschool moeten
zijn.
De heer Mr. Oud antwoordt den heer Gaijaard,
dat hem bitter ia afgevallen dat bij de laatste ver
kiezing de Vrijn-Democratan niet meer dan 5 ze
tels hebben gekregen, maar dat is toch geen argu
ment tegen onze beginselen. Dat ls nu eenmaal een
feit en dat veroorzaakt zal zijn omdat de menschen
nog niet voldoende bekend zijn met onze beginzo-
zaak, waarover ik nu soo getrouw mogelijk al ver
tellen, wou Ik eigenlijk geheel anders doen. Want zij
verdroot mij al te zeer. Ik had het gisteren dadelijk
san mijn moeder willen vertellen, maar Ik liet het toch
na om haar niet aan het schrikken te maken. Zij is zoo
teer en fijn en ik ben soo wild en onbehouwen. £fu
wil {k het. sooels het mij oo het hart ligt, neerschrijven.
U'lukkig is het weer slecht, ofschoon voor rnjj geen
weer ter wereld te slecht kan zijn om buiten rond
rte zwerven, hetsij te paard in het dal of per pedes tol
aan den hoopten top omhoog.
Gisteren dus in alle vroegte komt iemand mijn
steile jorentrap op klauteren. Ik lig nog op mijn
matras zij is zoo hard als een rotsplaat maar
ik heb de oogen toch al wijd open an kijk toe, boa
van den hemel het gouden morgenrood op de toppen
der Dolomieten neerdaalt; luister naar da mareis, in
ons kastanjeboach, en daar valt mij opeens te binnen,
dat het vandaag mijn geboortedag is, dat s middags de
boschhaan gegeten moet worden, en dat nu in naar
wit bedje de kleine Judith Platter aan mij 'denkt Want
Judithje staat ok met de zon op. Zeker zal zij lp
den middag met haar oude burgemeestersvrouw, van
Vahrn naar hier komen. Dan loopen wij twee jongen va&
de .grooten' weg en gaan forellen ia de Elaack vangen
Zoo lig ik juist aan de kistna Judith te danSeb
als ik iemand de timp hoor opa tommei en.
Ik denk: het aal Florian rijn. Hij aal willen vra
gen of lk in alle vroegte uitrijd?
Anders neemt Florian den isabel om naar hét
klooster Neuatift te pan en aan de monniken van den
heiligen Augustinus de drie zakken gerst te brengen,
die jöj onlangs van aas hebben gekocht... Het was
evenwel met Florian. maar mijn gestrenge vader in
eigen persoon, dis mijn boom torenkamertje binnen
kwam, waarin het er wonderlijk uitziet: want een
flinke ruiter, bergbeklimmer, visscher kan niet als een
kleine huizen. Ook zyn er te mijn slaapkamer
meer sporen, buksen, vallen, netten, viacnhaken, vellen
van dieren, voeren van vageJs, alpenstokken, sneeuw-
■choenen en üspikken en dergelijk nutteloos opvroo-
lijkend „allerlei dan gelieerde of van vlijt getui-
getuta scan/ten.
Mijn veder blijft dab ook op den drempel staan,
laat de bulhotsdcn. die de kamer met hun meester
doelen, zonder op te letten, lanp hem heen springen,
de 4«ur uit Kijkt weemoedig rond, schudt W
rijn geweldig hoofd, zucht uit volle borat over zfln
lieven, v rooi ij ken zoon Rochua, die onmiddellijk wv
gwprongan en in zUn broek ia gescholen eP nu Int
Jen, maar dat bewijst daarom nog niets tegen den
inhoud van dat beginsel. De heer Gaijaard heeft
verder gezegd, dat de S.D.AJ». niet schuldig waa
aan de distributie-ellende, maar het is geen oogen-
bük bfj me opgekomen om dat te beweren, want
dat zou een schromelijke onwaarheid zijn. Ik heb
aangetoond hoe verkeerd ik het acht dat alle moge
lijke ambtenaren en comimdssi&n belangrijke op
drachten geven, dat een commissie van 3 4 men
schen maar beslissen kan over Iemand* toeetand,
j door te bepalen of hij al of niet erkend handelaar
is en dat we daarom dubbel waakzaam moeten zijn
tegen hen die dien toestand' blijvend willen maken.
I>e heer Gaijaard heeft er op gewezen, dat nooit be
wenen is dat de socialistische maatschappij niet
deugt, want dat die nooit ia ingevoerd. Maar als we
op dien grond onze besprekingen moeten houden,
dan zou ik ook kunnen zeggen, dat de heer Gaijaard
niet kan zeggen, dat de Vrijn-Dem. beginselen niet
deugen, want ook die zijn in de praktijk nog noodt
volkomen toegepast. Met een dergelijk betoog ko
men we niet verder. Spreker toont met voorbeel
den aan hoe onlogisch het is om iets nieuws ln te
voeren alleen omdat nog niet proefondervindelijk ls
gebleken, dat het niet deugt. Op deze wijze zou
men allerlei malligheden krijgen. Wij Vrijzinnig-
Democraten willen veranderingen aanbrengen, wan
neer we als verstandige menschen van te voren
zijn overtuigd tot een beteren toestand te komen
en niet zonder overweging welke bezwaren aan die
veranderingen zijn verbonden. En nu ls het wel heel
vn akkolijk om te zeggen, het vergelijk met Rus
land wijs ik af, want Rusland is zoo onontwik
keld, maar ik wijs er met nadruk op dat datzelfde
Rusland een wetboek op de arbeidsplicht heeft, dot
op een haar gelijkt op het wetboek van den Fran-
schen eoci&liat Dellinière, terwijl men toch om den
drommel niet zal zeggen, dat die zoo dom was.
Wat me buitengewoon heeft gefrappeerd in 't geen
door den heer Gaijaard is gezegd, is, dat de men
schen nog niet rijp zijn voor het socialisme, dat de
menschen nog meer moeten worden ontwikkeld. Wel
nu, ik heb ln den aanvang van mijn rede er op gewe
zen, dat de Vrijtz.-Democraten willen, dat alle groe
pen zich kunnen ontwikkelen, en wanneer gij daar
toe pogingen aanwendt, zal ik de eerste zijn die u
daarbij helpt. Maar dat de menschheid nog niet
rijp is voor het gemeenschapsgevoel, is precies wat
ik heb gezegd. We hebben rekening te houden met
de tegenwoordige menschheid.
Dat de concurrentiestrijd opnieuw zal leiden tot
den oorlog, en het kapitalisme de schuld van den
oorlog draagt, waarvan ook de heer Van Wogge
lum heeft gesproken, dat is een redeneering waar
over ik dacht dat wij nu toch heen waren. Immers
er is nu verschenen van den Duitschen S.DA-P.er
Kautsky een beschouwing die dat volkomen ont
kent De heer Kautsky noemt deze bewering ook
groeten onzin en al mogen nu misschien enkele
kapitalisten mat bedrijven al* wapenfabrieken en*,
belang bij den oorlog hebban, de overgroots meer
derheid van het kapitaal, van het zg vreedzame
kapitaal, al* belegging enz., daarvoor 1* de oorlog
evengoed een ramp. De oorlog is ontstaan door een
geschil tusschen Oostenrijk en Servié en ln Servié
was zelfs geen sprake van kapitalisme en Impe
rialisme.
Verder wijst spr. op het feit, dat tijdens den
oorlog «die socialisten, zoowel van Duitschland als
van Frankrijk en Engeland zich achter de regee
ring hebben geschaard. En dat au, na den oorlog
nog geen eendracht bestaat Wisse hen de sociaal
democraten, blijkt wel uit hertgeen men over Bern
leest, waar op 'i oogenblik het Internationaal soci
alistisch genootschap bij elkaar ia en waar de soci
alisten in plaats van met woorden van vrede en
broederschap bijeen te komen, *ij elkaar nog niet
schijnen te vertrouwen, maar de «Franeche socialia-
Zeventien jaar wordt de jongen vandaag I En wat
mi ar van ham groalan f'
Dus daarom komt mijn vader In alle vroegte de
hooge .steile trap op geklauterd? Gij Usva, heilige Bar
bara... daarom?
Wat «r uit mU «1 groeien? Aan soo iets selfs
maar ta danken, al* man sulk san j«iu( oeioud naar
het laven dorstend en levenslustig maaien u, een echte
Ti rok-rjongen «n daarbij nog aan hooggeboren graaf
van Eunsl -
„Juist daarom", sri mijn vader, .want
„Geteerd beeft hij niets, da juuksr.
Die sou niets geleerd hebben? Schrijven, lezen sn
bidden van rijn lieve moeder; kerkgeschiedenis en
de ttcschiedoii* van Urol van sljn ouden, goeden
kapelaan Plohner. Zelfs Latijn van rijn goeden kape
laan. Rijden, schieten en jagen van sljn gestrengeb
vader. En hoe rijdt, schiat en jaagt de juukarl En wat
heeft .hl) bovenalen nog geleerd of van Florian, of
van dan Haven God, of geheel van zeil
Dat antwoordde Ik aan mijn vader an dacht daarbij
„Ik sou toch wal ««na willen weten, wat ik nog
verder heb ta teoran? Misschien ook aan beetlé hét
drinken m fuiven. Jt, sn nog watjong*, roode lip
pen ta kuasaa
zeer jonge en mr nood*..
Hst drinken «n fuivan zou overigens met zeer nood
rakel ijk zlin gawaaat «n hat tastste... hoa «ou het
rijn, sla ik nat daarmede eens beproefd»? Ik ben
vandaag toch reeds volla zeventien jaar oud, zonder
van zulk e«n gehtimxifiiiigt wettnjchap ook maar het
muDflte te i^men, Judith ie aou er trouwani haar |on
gm, rooden mond waarschijnlijk niet ela Pfo^voor-
werp voor lecnan; «n andere llppan wü lk niet kus
sen, hoa jong, rood en zacht sa ook zijn.
Terwijl raQ dat door de gadaechten gut, segt mijn
vader
„Rochua, je geeft m<f en je moeder zorg Wij rijn
arm, mijn jongen. Ona slot Enne ia an ruina en
«ia* oude naam loopt op varicheurde laarzen door
de wereld. Wat nog da moeite van 't bewaren loonU
dat ls slechts weinig. moet je broer eens hebben
Hit is de oudste en de stamhouder. Al wordt hij
nu ook door de genade van den keizer verzorgd, dan
b« jij er toch nog En wat gebeurt er met jou? Zullen
wh miam-Jii^i ook voor jou in Waanan smaeken en
bedelen? Smeaken en bedelen om wal?'
Het bloed acboot aQ haar hal hoold, hat éoimlda
arij- Ik stiet uit:
„Voor mij «rij Am hftmrgiW hadalm tadUa u mij
4M oandeedtl
ten bijv. tegenover de Duitsche socialisten staan.
Dat dus bet kapitalisme de schuld van den oorlog
is. is ook hier weer veel te eenvoudig voorgesteld.
Spreker zet nu uiteen het standpunt van Mr. Mar
chant, Inzake zijn uitlating over de annexatieplan
nen van België jegens ons land. De bewoners van
Limburg en Zeeuwsch-Vlaanderen zijn door en door
Nederlandsdh, die met gebruikmaking van het door
Wilaon bepleitte zelfbeschikkingsrecht niet WJ Bel
gië willen worden ingelijfd. Er nu is het wel heel
gemakkelijk om als Noord-Nederlander te zeggen:
daar bemoeien we ons niet mee, maar wat zou u
hebben gedaan als u van uw kant een hekel aan
België had. gehad en men had' u daarbij willen in
lijven?.
De heer Gaijaard: Dan zou ik nog niet met den
kop tegen den muur hebben geloopen.
De heer Mr. Oud: Goed, maar laten we nog wat
dieper op de zaak ingaan. De Entente heeft volgens
beweren altijd gestreden voor het recht van de klei
ne natiën en men is ln Versaille bezig een volkeren
bond op te richten, door wien, wanneer geechlllen
ontstaan, deze moeten worden opgelost en het ge
weld' voor eeuwig moet worden afgeschaft. Alvo
rens nu die volkerenbond te stichten, zou de En
tente dan eerst nog even een onrecht jegens ons
land hebben begaan, wanneer men ons Limburg
en Zeeuwsoh-Vlaanderen afgenomen had. En op
grond daarvan heeft de heer Marchant gezegd, dat,
wanneer de Entente ons dat gedeelte wilde afne
men, zij zou aansturen op een nieuwen oorlog. De
Entente zou zich dus door deze wijze onsterfelijk
hebben geblameerd en het is juist de bedoeling van
den heer Marchant geweest daarop te wijzen, en het
was juist het middel om een oorlog te voorkomen,
De heer Marchant ls niet oorlogszuchtig, maar fat
soenlijk anti-militairiet. Spreker wijst er den heer
Gaijaard op, hoe SJD.AJP.ers ais Schaper en Schel-*
dsmann zelf erkennen, dat, wanneer een ander rijk
zou trachten land van het hunne te nemen, ook zij
naar de grenzen zouden snellen om hun land te
verdedigen. Bovendien staan er voor het behouden
van ons zelfbeschikkingsrecht ontzaggelijke groote
dingen op het spel, want bij het verlies daarvan
zou onze verkregen vrijheid en democratie ten gron
de gaan.
Spreker komt nu aan de revolutieplannen van den
heer Troelstra. De heer Geilaard heeft gezegd, dat
Troalstn heeft erkend, dat hij zich had vergist. Maar
waarin bestond dia vergissing? Had de heer Troelstna
gezegd, ik erken dat u niet op wapengeweld mag
steunen, ik erken dat de theorie om de stemmen te
wegen, maar niet te tellen, ondemocratisch is., had de
heer Troelstre dus die theorie afgezworen, dan hadden
we die erkenning moeten acoepteeren, al bleef hét
dan ook een buit«^»v.«on gevaarlijke vergissing. Maar
de heer Troelstra heeft dat niet g. zq^d. De heer
Troelstra beeft volgens een verslag in „Het Volk'
op het congres te Rotterdam gezegd, dat hii zich
had vergist m de machtsverhouding, dat hij dus de
bajonetten eb da geweren, die hij meende achter zich
te hebben, verkeerd geleid had De heer Troelsti»
heeft dus rijn verderfelijke theorie volstrekt niet af
gezworen en juist op het gevaarlijke daarvan meent
(preker ta moeten wijzen.
Spreker wijst er op, hoe andere de toestand waa in
Duitschland, toen daar de revolutie uitbrak, hoe Duitsch
land gebukt ging onder den 4.jarigen oorlog, waarin
millioenen en nulhoen gedood of verwond werden en
waardoor op de Duitsche regeering een bloedschuld
rustte, de zenuwen van dia regeering totaal op waren
Bij ona daarentegen, en dit is een groote verdienste,
zoowei van de vorige regeering als van de tegenwoor
dige, was de regeering totaal onschuldig aan den te-
genwoordigen oorlog en was dus de bodem voor re.
volutie piert aanwezig. Spreker wijst' verder op het
feit, dat, terwijl in Duitschland do eene minderheid
voorloop ïg can hat bewind was, een andere minderheid,
mijn oudara «n esn Ttrolar. Alsof dat ntet genoeg waa?"
Mijn vader kijkt mij ernstig aan, zwijgt Mn pooa,
zegt dan, zacht an naar het mij toeschijnt mei treu
rige stam:
„Voor jou blijft maar een ding over naar Rome te
gaan an geestelijke ta worden. LJU Rome krijgen wi)
voor eiken tweeden en derden zoon, die geestelijk
wordt, aanzienlijke prebenden.
„.Voor mij blijft niets andera over dan geestelijke
la worden,' zei lk mijn vader na. zonder recht te
weten, dat ik het deed, en wat het eigenlijk be
teekend*
M1}(1 vader freakt op dan zeilden zochten cn trau-
rigen toon verder
„Je weat, dat bijna iedere twaede en dorde zoon van
ooi huia gee* eiijke Is geworden an dat wed Sedert
eeuwen. De meeste dochters van ons huis worden
non. Indien ons geslacht het met zijn zoons en doch
ters anders had gedaan dan bestond het reeds lang
niet fineer. Er zal ja dus niets andere overblijven.
Dank ar over na."
Daarmede verliet hij mij.
Ik riep mijn vader na: „Ik wil een graaf von
Eiuia blijven en Judith Platter trouwen!'
Woest riep lk hat mijn vader na. En nu moot ik
«r over „nadankon^.
Waar over padsnken?
Of lk ib hot „geestelijke' wil' studaeren, zooals
onze Ttroler boeren zeggen.
lk. jonker Rochus, oen priaator, een monnik, een
knecht in da pij... Liever dood ik mij jsedi.
Florian kon gistermorgen do drie zakken gerst niet
ar hot klooster Neuatift brem
brengen; want dpi jonker
maakte aan langen ril Hot was «an wilde rit. De laa-
bal kraag do «poran ga Steeds weer do sporen. Hü
i*nd* Ais oen valk vloog mijn mmbel. Binnen veer'tg
minuten over Brixen tot omhoog naar Muhlbach. Laat
aan ander mij dat nadoen.
Ik u<*.-ïioHjke worden? Heidaar» tzaboll Ik naar
Rome om in Rome geestelijke prebenden ta vorkrij
gen? Loop, izaball Jaagt Ren1 En ik rende mHn ze-
ventianjarige jonge atf op mijn armen babel stiL
Den terugweg nam ik over hat stoom, groen Vahrn
Tom lk van verre don Ptatterhor mg lijucn, wist Ik
haal askar: eerder stort de Schlara maan... eérdér bloéit
de „Rozentuin'' la geurenden gloed, dan dat lk user
Rome ga, om mot alk pv«be«Maa dor kerk gomt*
Iflk»* «O** sant:
ta ta*
