DONDERDAG 27 NOVEMBER 1919
Jaargang Sc, 6521
ar
UitKcversTKAl'MAN Co.
^rondissements Rechtbank
te Alkmaar.
Staatsloterij.
Binnenlandsch Nieuws.
SCHA
tl
IIïMifi- MÏWtM
Qjt blad verschijnt viermaal per wéékDinsdag, Woensdag.
[)onderci',J' en ^aterdag. Bij inzending lot 's morgens 8 uur wor-
den aDVER 1 1IEN in het eerstuitkomend nummer geplaatst.
SCliAUEN, LAAN D 5.
Int. 'ielejjh. No. 2a
Prijs per 3 maanden f 1.40. Losse nummers beent. AUVER1EN
TIEN van 1 tot 5 regels f0.80. iedere regel meer 15 cent (bewijsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend
Zitting van Dinsdag 25 Novietóber 1919.
gen ernstig feit,
De eerste zaak. die van Corhaiis Egbergen uit Alk
maar was van nogal ennstigeu aard. Hij had in dein
nactit van 29 op 30 JuJi j.i. te Heilo iin een pp
(ia kennis aldaar staande danstent eenig ongenoegen
Inregen met Corneiis Ploeger. die met eén diénsE
meisje Uit .Vlkmaar Dieuwerlje de Waard genaamd,
uit was. Op wieg naar huis werden Ploeger «n zijn
Lueisje door Egbergen gevolgd, die voortging, ruzie met
Ploeger te zoeken. Tenslotte kwam het tot een vécht-
j uaruj en kreeg Plotter een schop, terwijl Egbergen
luan niet oen asciije in iiet gemat' sloeg en tiei me
talen beslag vqn dat taschje den getrol.eue vrij ern-
»ug aan tipt oog verwondde. Ploeger neeft zich onder
behande,ing van een oogarts moe.en steden en is zelfs
geruimen ujid in het znokentiuis te Alkmaar opgenomen
geweest. Het oog zaï naar de meening van ut. v. d.
t-léijde. de oogarts die Ploeger hoeft betiandè/d, wél
niei moer gelice. goed woruep.
Egbergen zegt. dat hij Pmugor niet heeft achtervolgd
niet .het doei om i,eni te nnsnanuexiL Maar Ploeger
zochl de twist en lieeft zelfs naar een mes getast He
O.v.J. achtte liet bewijs tegen Egbergen gekeverd én
vond het heslist oen ernstig feit Om voorwaardelijke
veroordeeling ie vragen, zooals beklaagde wel dPBnschle,'
daartoe ziet de heer Officier absoluut geen aanleiding
en Z.E.G. requireert '1 jaar gevangenisstraf tegen Eg
bergen. Bekt beweert uit ze.fveruediging te héhbén
gehandeld.
Hare mevrouw te vlug ah
He voigenue bekiaaguo is jannelje Koll^p uit den
Helder. Zij is daar in betrekking geweest hij juffrouw
Hoogendijk. waar zij zich aan oneenijkhetlen bezon
digde. Op 18 Juni j.i. heeft zij geld uit de kast van
hare mevrouw gestoien. Latei' werd het gestolen geld
op haar kamertje teruggevonden, legen Jannetje werd
een maand gevangenisstraf gecischt
Da's samen een half jaar.
Haar na was blaas hossen, een 31 jarig los werkman
uit .behagen aan de beurt Hij heeft in den nacht van
5 op b Üeptember j.i. bij deu landbouwer P. H, Dék.
kor te Zijpe een zevental kippen gestolen, té samén
f 56 waarde hadden, hiaas bekent, maar is door ge.
brek aan werk er toe gekomen. Henze.lden nacht weir-
den Jiij gander te Zijpe ook eenige kippen gestolen
en ziju kippen, die sprekend op die van Zander ge.
leken .in het bezit van Klaas Bevonden. Maar Klaas
beweerde nu dat hij die kippen gekocht had. De
O.v.J. vond aanleiding, om tegen Kossen 4 maanden
gevangenisstraf te eiscnen. Klaas wou graag voorwaar-
uelijke straf hebban.
Kossen moest nog eens terechtstaan en wel wegens
poging tot kippiendiefstai bij EL Korver ook te Zijpe.
Maar daar gelukte het niet. want men merkte daar on
raad en.... Kossen werd in het kippenhok aangetroffen.
Hij gaf wiel voor daar nota bene te willen overnach
ten .inaar dat vliegertje ging miet op. Klaas werd door
Korver en diens zoon gegrepen en gebracht naar den
eh<ef van politie. A. Bult, Klaas had een rijwiel bdj
zich en fiad daar èeu kistje op. De heer Bult |>e_
schreef Klaas als 'iemand die niet als oneerlijk be
kend is. Wel lust Klaas graag eeii borrel en, is hij
eenmaal beschonken, dan kan hij ook nogal lastig
wezen. Tegen Kossen werd door eten O.v.J. 2 maan
den gevangenisstraf gerequireerd.
Verboden slachting.
Beklaagden Wijbraiid Blauw en Volkert Koeman
luidjes uit Zuid. en Noordschermer, hadden .zich, al
geruimen lijd geleden .schuldig gemaakt aan verboden
siachting. maar dat zaakje was wegéns ziekte der ge
tuige nog steeds hangende. Nu is de boerin, die ge
tuig© moest zijn nuej. J. Jongkind, overleden. De O.
v. J. nam nu requisitoir ein eisch,ie tegen Wijbrand Blauw,
die absent was f 151) boete of 50 dagen hechtenis. Be
klaagde V. Koeman, wel aanwezig, hoorde vrijspraak
tegen zich requireeren.
Al te vrijpostig.
Johunnes Klemhout .een los arbeider te Alkmaar,
had .toen hij op 1 September j.1. aldaar aan de Huis
houd. en Industrieschool'ais opperman werkzaam was
de brutaliteit om eenige Meters compositiebuis van
jt karwtei" te stelen. Zulks ten nadeeje van Adriaan
Johan Coppens. eigenaar van die buizen. Klemhout
Verkocht het gestolene voor f 2. Do'O.v.J. ^ischte 14
dagen gevangenisstraf.
Nog zoo'n vlugge.
Bart Hieijblom. ook een Alkmaarsoh los werkman,
Btal op 2 September j.1, van het Waagplein aldaar
eenige zakken blauwe aardappelen, ten nadeelé van
dien bekenden handelaar J, Hoogland van Broek op
hangen dijk. Bart. evenals zooven Klemhout als be
klaagd© heden absent, verkocht de zakken aardappete11
later a f 1.50 per stuk ,(dat wil zeggen dan per zak.
*iel te verstaan). De O.v.J. stelde Yoor. Bartje 3 maan
den de doos in te drukken.
Deuren dicht
Volgentwee zaakjes met gesloten deuren.
tn de war.
Jan Jacob Brouwer en Pieter Jan Brouwer, tweeling
wonders, geboren op Texel, den 20 Dec. 1894 en bei
den nog aldaar wonende hebben daar op 30 Aug.
wtst wederrechtelijk andermans gras afgemaaid, al-
maus Jan Jacob deed dit. en, toen 'dat gras hooi was
8eworden. hebben beiden in vereeniging, dit op 2
Sppteniber wederrechtelijk opgeladen en méégétnomé11,
geslaagden beweerden, aat zij dien dijk, waarop gemeld
as. groeide, hadden gehuurd van Thijs Witte Maar
'Js ziei dat tpj wel een gedeelte dijk aan hen
f Verhuurd, maar niet dat stuk berm, over <Je
Fas en hooiopbrengst waarom het nu gaat De ge-
j^eders zeggen/ den geheeiein dijk, inbegrépén déln
"•joelden berm met hel bewuste gras te hebbén
Buuuurd. In den bréede lichten partijen nu huin stand-
f„.m l°e nochtans zonder elkander te kuUnan over-
lui0eta.
O.vJ. wijst er op. dat beklaagden heweren, het
jWoeej waar liet gras door Jan Jacob was- gemaaid
h huur t© hebben. Maar een .andere mceilijktiéid is
den der beklaagden (Jan Jacob) het gras (ïoeft
l^jaid en zich daarmede heelt schuldig gemaakt aan
■Man ^rij a's het systeem van den getuige juist is.
oernf.<Ja' hij, die 30 Aug. gras stroopt, datzelfde gras,
hooi geworden op 2 September zou ehbben
vrjt, 'en .dat kan niet juist zijn- Z.E.Gestr. eindigt met
J Praak te requireeren.
Dto 81 schappelijk af.
jarige Üielia Elisabelh Ruhrman. dienstbode,
geboren en wonende te Utrecht was In September j.1.
I in betrekking bij Eulalia Threse Tiequelmónt de Vijle.
I douarière van Jonkheer Willem A. Beelaert van'Blok
land ..die toen te Bergetn aan Zee vertoefde, in ééné.
villa, die ifij met al wat er in was, had gehuurd.
D©1 ia heeft den 8sten Sept toen hare mevrouW naar
Alkmaar was en de dienstbode alleen in huis achterliet
een strijkijzer en een „vuilnisblik gestolen en. de dou
arière. die nu te Zandvoort woont, deed daarvan aan
gifte. Mevrouw Beelaert van Blokland gaf ia hare
getuigenverklaring aan. dat beklaagde wel onder ver
denking stond, meer oneerlijkheden op haar geweten
te hebben. _Die President wees er beklaagdé op. dat
zij ovtfigens gunstig bekend staat en beklaagde be
kende ónder tranen, dat zenuwachtigheid haar tot de
daad had gebracht. De O.v.J. wilde in aanmerking ne
men. dat het meisje overigens gunstig staat aange
schreven en nu voor het eerst terechtstaat en eischté
slechts f 10 boete of 10 dagen hechtenis.
Des burgemeesters suikerpenen.
'leunis Minnes van Andijk had ten hadeele van den
Burgemeester dier gemeente wat suikeipénên van hét
bouwiand gestoten, Oen vrijmoedigheid, die Teun nu
op f 20 boete of 10 dagen brommen kan komen te staan.
Verzet
Die 23jarige Pieter Vader los werkman te Helder,
heeft zicti aidaar op 30 Augustus j.1. nogal ernstig te.
gen de politie verzet piet als gevolg dat nu tegen
hem een maand gevangenisstraf werd geëischt.
Aan het knoeien.
Margaretha Jonanna Potgieser. winkelierster te Hoorn
was van den zomer een beetje aan het knoeien gé-
wieest op een ten haren behoeve ingevuld suikér-
bestelbiljet van het Levensmiddelembearijf te Hoorn.
Dit biljet was ingevuld als goed voor 100 kilogram
Melis No. I. of daarmede gelijkgestelde soorten zooals
de geijkte distributieterm daarvoor dan luidt. Zulks was
gescliied in overeenstemming met de door Margret in
geleverde bonnen. Maar 10 Okilo was 't mensen, blijk
baar te wéinig en zij maakte daar heel 'netjes „eigen
handig'' 200 kilogram .van. Maar .dat was valsctiheid
in jjeschrtlte, waarde juffrouw, en de f 50 boete, in
191/ wegiens'distributieovertreding (verkoop boven maxi.
maalprijs) opgeloopen. waren zeker nog geen ernstige
ie» genoeg geweest De O.v.J. vorderde thans 14 da
gen gevangenisstraf. Margret wilde „voorwaardelijk.",
maar
Hen mooi stelletje.
Jurry Anker. Evert Weerstand (die we van onlangs
van die dameskteedingvernieling nog kennen) en Fokke
Bakker, een drietal jonge Urker visschersknectits, heb
ben den 5dcn Augustus ji. op Urk geweldig den beest
gespeeld Alleen Bakker was nu als beklaagde pre
sent Jurry was op dien 'Augustusdag dronken en de
veldwachter Jongkees wilde hem opbrengen. Daarin
had de beschonkene -geen trek en verzet volgdé. Evért
en Fokke wilden hem nu thuisbrengen en daar dat wei
meer zoo gebeurde met Jurry. was Jopgkees toegevénd
genoeg om Anker los te laten, in goed vertrouwen
dat het nu verder „gaan zou Maar weldra keerden
zoowel Jurry als Evert en Fokke zioh tegen Jongkees,
die zeer moeilijke ©ogenblikken doormaakte; bokke
trok een groot visschersmes uit zijn gordel en maakte
daarmee kapsiolen boven Jongkees' die gevoegd bdj
de grove woorden en bedreigingen, door den ruwen
Fokke geuit, grond gaven tot de verenderstelling, dat het
Kem ernst Was om Jongkees aan te vallen. Ook Anker
en Weerstand waren zeer ruw en uitten hevige hé-
dreigingen tegen Jongkees, die ten slotte van zijn sa
bel dreigde gebruik te zullen maken, maar daartoe
toch niet is overgegaan. De veldwachter is taclvoi
en kalm opgetreden, maar tegenover jzulke exempla
ren was dat echter wet een zeer ondankbaar werk.
Dka 52jarige politieman werd, jtoor hij Anker goed
en wel kon opbrengen, zelve ongesteld van alie door
sla ne emotie en vermoeienis en wel zoo erg dat hij
zijn werk moest laten rusten. De arme mjm kreeg'
hartkloppingen en ,nóg schijn! bet daarmee niet geheel
in orde te zijn. Bakker zei. dronken te zijn geweest:
van wat in dan vooravond gebeurde, weet hij totaal
niets meer van. Hij weerspreekt iniet. wat hem ten
laste is gelegd.
De Praesus laakte zeer het optreden van het drietal
en ook de D.v.J. sprak er zijn afkeuring pver uit.
Z.E.Gestr. zei. dat ais hijzelve je stukken over deze
zaak in handen liad gekregen, hij geen ©ogenblik zou
hebben geaarzeld om deze drie menschen in voor
arrest te doen stellen. De Burgemeester béschrijft dé
toostand als onhoudbaar, 't 'Is werkelijk een zeer moei
lijke taak vooral als dergelijke feiten voorkomen, om
gemeenteveldwachter op Urk te zijn. De beklaagden
staan hoogst ongutnstig bekend. Sp'r. eisch't tegen iéder
H. A. v. d. Vaart, remmer, beiden te Schagen, be.
hoefden niet eens te worden gehoord. De Praesus
Wees .er Brammer op. dat hijzelf aanleiding tot het
voorgevallene had gegeven. De O.v.J. eischte tegésn
beklaagde van Wieruigen 1 boete of'1 dag hechtenis.
Piet contra Tiert,
Piel SlagLer van Lutjebroek had op 2 September
niet <le kermis aidaar er zat 'n sJokkie en n ouwe
wrok in „zie je zijn dorpsgenoot Ewaldus Tiet
mishandeld. Piet zei dat hij Itet had afgeweerd en
dat zo beiden toen zijn gevallen over twee jongens, dié
(kar buiten aafi eükaar vastgebonden lagen; wat ze
deden, weet ik niet, voegde Pieter nog ter „ophldé-
rixig er bij. De O.v.J. achtte het bewijs niet geleverd
|en requireerde vrijspraak Voor Siagier
Verboden uitvoer.
De-laatste zaak bracht een viertal beklaagden^ jXiit-
hadden gepoogd verboden uitvoer te plegen.
Tegen eik hunner werd f 10 boete of 10 dagen hech
tenis geëischt. Fine.
A.s. Dinsdag uitspraken.
hunner eon jaar gevangenisstraf. Fokke wil „voorwaar
delijk". Nu hij kan 't probeeren of zijn verzoek zai
baten.
De kommies „meest" niet.
Piel BooIJl. een timmerman van Sint Pancras, be.
vond 'zich op 1 Augustus j.1, te Bergen -in den slagers
winkel van A. Louwe.' waar de belastingambtenaar
S. Boersma vleesch, waarvoor geen dekklngsbewijs kom
worden getoond, kwam in besiagnemen. Booij heeft
toen den commies met een hakmes van vervaarlijke
grootte gedreigd en de commies liet het vleesch
Iiggi-ii. Omdat het te zwaar was. meende heel lako.
nisoh de slagersknecht Jaap Braas. De 0„v.J. eischte
wegens de bedreigingen 2 'maagden gevangenisstraf te
gen Booij.
Beleed i ging. 1
Maartje Brink, de ST^arige huisvrouw van Pieter
Smit te Opmeer had zich te verantwoorden wegens
©ene haar ten laste gelegde beleédigi'ng van dén 40-
jarigen Jacob Meilink, woonachtig aan den Koninginne
weg te Opmeer, wien zij op 11 September j.1. zou
hebben verweten, dat hij doeken van haar had ge
stolen. Maar het Jbewijs van de beleediging was zeker
niet voldoende geleverd, althans de heer Officier vroég
vrijspraak voor Maartje. i
Baggerstrooper.
Andries Smit van Opperdoes had ten nadeele van
het waterschap „Vier Noorder Koggen" bagger gestroopt
met behulp van een vaartuig. De rijksveldwachters
Kossen en de Koekoek sinapten heim. Eisch f 10 of
5 dagen brommen.
Hij wed kriegel,
D© 20Jarige veehandelaar Aris van Wieringen uit
Alkmaar was op 11 SepL j.1. te Schagen. waar de
15Jarige M. Brammer hem met paard en platte vracht
wagen 'bijkans „van de sokken" reed, waarop Aris
ook „uit z'n sloof" schoot boos als ie werd op den
jongen, die nog schertsende bemerkingen tegen Aris
bezigde. Aris, een groote kerel, roste 'len jongen wat
af en werd wegens mishandeling .geverbaliseerd. De
getuigen Philippus Coens assistent bij de H.S.M. en
Trekking van Dinsdag 25 November.
No. 10492 f 5000.
No. 17563 f 1500.
Nos. 20153 21176 en 22542 elk: 1 100Q.
Nos. 1221 en 20562 eük 1 400.
No. 6537 f 200.
Nos. 583 9767 10891 15270 en- 19578 elk X 100.
Prijzen van f 20.
88 149 196 210 249 284 289
348 380 404 422 519 530 657
781 817 870 -871 880 881 884
1005 1053 1078 1088 1096 1140 1163
1189 1191 1331 1336 1381 1456 1459
1466 1588 la9/ 1689 176/ 1786 1819
194J. 19«1 2199 2209 2307 2397 2478
2511 2546 2575 2808 2850 2885 2949
2974 3030 3026 3069 3150 3172 3307
3313 3446 3463 3468 3559 3569 3619
3664 3688 3709 3775 3893 3896 3909
3923 4007 4106 4108 4143 4157 4159
4203 4220 4230 4438 4444 -^7 4558
4569 4719 4765 '4781 4783 '4795 4863
4895 4901 '4977 5038 5067 5109 5131
5207 £222 5280 5285 5312 5445 5464
5494 5525 5537 5546 5551 5566 -97
5615 5620 5634 5861 5863 5908 5932
5946 6028 6054 6080 6092 6181 6204
6245 6263 6277 6413 6455 6541 6555
6789 6883 6927 6937 6981 7006 7013
7038 7090 7174 7191 7250 7261 7395
7405 7442 7470 7500 7514 7542 7548
7783 7835 7864 7875 7888 7928 7939
7977 8002 8030 8031 8044 8072 8419
8664 8679 8685 8722 872A 8765 8823
8849 8851 8860 8861 8944 8975 9014
9017 9047 9094 91.58 9173 9196 9254
9313 9373 9133 95S0 9784 9805 9832
9878 9933 9941 10004 10081 10088 10137
10227 10235 10308 10509 10578 '10394 10776
10778 10889 10/07 10975 11016 11092 11093
11103 11114 11197 11396 -733 -773 -815
11888 12004 12164 12173 12263 12.286 12373
12387 12408 12517 12531 12540 12515 12572
12605 12635 12636 127i7 12719 12750 12751
12782 12828 12863 12930 12953 12968 13013
13143 13167 13203 13237 13285 13293 13309
13326 13328 13315 13501 13568 13651 13661
13793 13814 13833 13838 13892 13949 13970
14034 14069 J4095 14115 14114 14201 14237
14293 14315 14331 14337 14347 14365 14402
14415 14555 14567 14699 14770 14781 14809
14887 14969 11974 15032 15044.15045 15121
15123 15125 15189 15216 15274 15356 15375
15387 15388 15406 15454 15474 15482 15519
15565 15631 15700 15722 15778 .15901 15903
15912 16058 16063 16128 16221 16425 16510
16512 16524 16624 16632 16724 16729 16781
16876 16902 16917 17933 17044 17105 .17129
17214 17241 17276 17290 17305 17308 17318
17390 17459 17513 17516 17527 17551' 17561
17571 17592 17612 17688 17701 17708 1/753
17778 17794 17819 17852 17861 17920 17923
17927 17978 18ó*ö 18088 löllO 18117 18163
18168 18221 18241 18366 18368 18464 18473
18534 18574 18720 18759' 18768 18805 18882
18903 18914 18971 18985 19004 19077 19137
19179 19202 19208 19253 19236 19354 19380
19114 19562 19620 19650 19703 19714 19740
19914 19928 19947 20000 20058 20155 20170
20197 20199 20242 20276 20310 20349 20382
20440 20565 20682 20690 20760 20779 20788
20800 20810 20820 20905 20961 20964 21007
21012 21055 21132 21250 21255 21291 21330
21332 21551 21567 21631 21751 21929 21973
21991 22074 22110 22139 22152 -167 -327
22389 22435 22442 22474 22505 -519 —541
22555 22567 22601 22643 22664 -682 —743
22925 22969 22988
le klasse lè lijst t 3697 m.z. 3667 22623 miz. 22622.
Trekking van Woensdag 26 November.
Ie Klasse. 3e Lijst
Nb. 602 1 20.000.
No. 5172. 2000.
Nó. 4698 f 1500,
Nos. 9683 en 12617 elk I 1000.
No. 18375 f 4Ö0.
Nos. 4981 6803 7894 9821 10867 17248 22848 elk f100
Prijzen van f 20.
122 124 174 190 226 259 281
372 407 450 451 483 543 571
626 632 659 672 679 793 965
1079 1095 1150 1345 1360 1403 1437
1538 1550 1567 1573 1592 1620 1631
1632 1638 '1690 1746 1857, 1955 2013
2086 2242 2270 2337 2375V 2379 2387
2484 2502 2560 2625 26.26 2633 2682
2726 2788 2833 2925 2998 2999 3029
3148 3165 3264 3295 3363 3391 3394
3492 3568 3605 3606 3650 3799 3835
3885 3910 3979 3989 4123 4161 4204
4234 4263 4288 4307 4310 4319 4346
4359 4361 4390 4508 4561 4673 4810
5024 5047 5059 5135 5155 5160 5212
5244 5410 5412 5536 5567 5610 5640
5650 5664 5702
5903 5905 8065
6371 6445 8468
6631 6651 6678
7087 7115 7163
7379 '7607 7615
7873 7877 7905
8140 8201 8205
8464 8469 8471
8553 8587 8620
8939 8957 8998
9255 3399 9442
9638 9685 9695
10073 10115 10124
10360 10438 10552
10803 10843 10900
11267 11293 11298
11540' 51816 11630
12119 12141 12209
12600 12646 12687
12849 12928 12936
13200 13246 '13247
13540 13549 13588
13741 13869 13896
14120 14166 14173
14411 14455 '14499
H4626 14691 14802
15111 15128 15187
15483 15503 15637
15869 15976 16065
16199 16225 16232
16468 16492 16536
16677 16679 '16797
17135 17231 17279
17526 17537 17638
17792 17817 178.18
18034 18043 18085
18216 18273 18277
18469 18521 18533
18905 18970 18980
19112 19131 19214
19417 19426 19450
19517 19539 19558
19753 17972 19783
19899 20015 20110
20363 20412 20576
20832 20910 20978
21278 21293 21315
21615 21662 21667
21805 21845 21966
22122 22127 -227
22354 22403 22416
22741 E2760 22778
22828 22883 22900
lé .Klasse 2e Lijst
3711 5727 5830 5850'
6116 6140 6203 6252
6554 6558 6571 6585
6815 6829 6971 7085
7212 7237 7358 7369
7617 780-4 7860 7863
7967 8014 8083 8138
8215 8264 8269 8333
8498 8515 8527 8545
8628 8822 8835 8912
9029 9072 91.94 9253
9493 9524 9599 9631
9808 9876 9989 10027
10182 10234 10313 10315
10562 10588 10631 10732
10949 09911 11023 11097
11323 11327 11341 11487
U66D 12021 12069 12104
J2258 12341 12386 12544
12699 12769 12834 12845
12959 12991 13184 13196
13341 13347 13426 13463
13613 13632 13713 13737
13929 13956 13986 14112
14195 14250 14268 14401
14506 14542 14543 14601
14822' 14824 14907 15108
15206 15290 15397 15399
15775 15812 15813 15947
16125 16159 16187 16194
16235 16366 -465 -466
16548 16560 16597 -631
16848 16877 16903 17027
17331 17316 17389 17485
17663 17684 17695 17702
17851 17918 17949 18032
18092 18105 18183 18191
18304 18332 18374 18457
18737 18780 18862 18873
18993 19027 19074 19087
19276 19277 19286 19345
19458 19483 19484 19503
19595 19613 19675 19691
19809 19848 19852 19865
20213 20255 20288. 20357
20622 20641 20696 .20781
21111 '21161 21258 21261
21335 21340 21555 21600
21716 21726 21775 21782
21999 22044 22115 22120
—236 -273 -317 -336
22463 22653 -671 —726
22803 22807 '—818 -82Q
22924
16058 m.a 16052,
HEERHU GOWAAJRD.
Friesland
treden Ds. u»,
batter de heer Van Lingcjn, bestuurslid van de bur
gerwacht te Amsterdam, is 'een een groot succes ge
weest. De heer F. P, Mammen, voorz., mocht aan
minstens een half duizend aanwezigen het wetkotn toe
roepen .althans de groote kolfbaan van den beur Hut
was eivol.
Ook Me cpP. verheugt er rieh ten zoarste op voor
een volle zaal te mogen spreken, niet in de eérsté
plaats voor zichzelf maar vooral cm 71e zaak, waar
voor het gaat. Spr. hoopt dat een ruim gebruik zal
worden gemaakt van die gelegenheid om met hem
van gedachten te wisselen over het onderwerp, dat door
hem zal worden behandeld. Dit onderwerp is: Vader
landsliefde en mililairisme. Dit zijn. naar spr.'s oor
deel .twee zaken, die ten nauwste verband met élkaar
houden. Het militairisme zegt men, moet wordep ge
handhaafd op grond van vaderlanasIieCdle. «Het mdi-
tairisme moet blijven, beweert men, voor 'j heil van
r. T.. .11 4 r, O TT' ili a il
daarbij op, bv«vi|/ wvui m uuuuvu
dat er tweeërlei vaderlandsliefde moet worden onder
scheiden de natuuriyke en de onnatuurlijke
vaderlandsliefde. I>e natuurlijke, welke haar grond vindt
in de gehechtheid aan woning, aan plaats, aan omge
ving. met .hl haar eigenaardigheden, met. haar zetten
ein .gewoonten, met al haar herinneringen. Deze liefdé
strékt zich niet uit tot den Staats tot wa men gewoon
is je noemen het vaderland. Die liefde tot den Staat,
tot het vaderland noemt spr. in minder of sterkere
mate opgedrongen liefde voor eon tamelijk willekeurig
begrensd deel van de aarde, wat men dan het vader
land noemt. Dit is de onnatuurlijke vaderlandsliefde,
wtelke stelselmatig wordt aangekweekt, jen die leidt
tot een nationalisme, waarin ae oorlogen over het al-
reen hun oorsprong vonden .of liever waardoor
oorlog mogelijk wordt gemaakt.
Bij uitstek is djt geschied in Duitschland, jyaar de
plicht tegenover den 'Staat ho. 1 is. En waarom
wlerd deze onnatuurlijke liefde aangekweekt door scllool
en kerk. door pens on andere geschriften? Omdat het
voor onkelen noodig was om 'te kunnen' konten jot
grootheid en glorie, om te kunnen heerschen. om rijk-
dom 'te verwerven. Keizer Wilhelm verkondigde luids
In alles en alles de Staat no. J. Maar toen het misj
liep met 's keizers vaderland heeft hij dat in den
steek gelaten en hier een goed lieénkomén gézocht
mSeit zijn schatten. En moet men thaus niet ia dat
land alle mogelijke maatregelen nemen, om <jje rijke
vaderlanders te Beletten met huri schatten elders héén
te gaan. om te ontkomen aan vaderlands lasten?
Waar bleef thun vaderlandsliefde? De Staatsidee heeft
mén noodig voor het gebruik jneen, voor liet mis.
bruiken van thet- volk. Die onnatuurlijke vaderlands
liefde Jeidt 'jot jnilitairisme. Zonder die kunstmatig
gekweekte liefde voor den Staat zou het militairisme
vrijwtei onmogelijk kunnen worden gehandhaafd. Voor
heen was het soldaatjrijn een broodwinning en vak
eerst langzamerhand ie men gekomen tot staande le
gers met al den aanhang daarvan. Het raüitairisme ia
gegroeid met Schrikbarenden gang en dit kon alleen
door het volk van jongsaf 2n te prenten, dat zijn.
vaderland was het Jand. zijn natie, de -natie bij
uitnemendheid.
Door spr. worden verschillende uitspraken aangehaald
van Duitsche geestelijken, geleerden, kunstenaars, této
bewijze „dat daar maar steeds is gepredikt, dat een
wéreld zo-nder teen groot en machtig Duitschland een
ong-rijmdhekl zo nizijn. Van jongs af wordt daar het
militairisme er als het ware ingegoten. Beweerde niét