STAM STOOMT a||e Gordijnen, enz.
een iliike Hond,
voorloopig
HH. Hengsteneigenaars
een jong Dagmeisje,
een vast Werkman,
een vast Werkman,
een vast Werkman,
I
een vast Werkman
een vast Arbeider,
een luie Dresseerkar,
Huismanswoning,
een Werkman metZoon,
een vast
een vast Werkman,
5 morgen bestweiland,
1000 grenen' BIELS,
geïllustreerd zondagsblad,
Paard of Ktt.
uzKDE BLAD.
Brieven uit Engeland,
Binnenlandsch Nieuws.
geen glacé Handschoenen. Alle kleuren kunnen geverfd worden.
Sloomververij Chemische Wasscherij te Hoorn.
dekhengst te stationneeren,
een net Meisje,
BOUWLAND,
Botermaker Centrifugist.
Gaafjesmahen,
MEST,
een net Meisje,
twee werklieden
Schrale,
i
I
verkeerde Rijjas
2 penen machines, I parüj
ploegen, I wiedmacltine, I
„Steila" zaaimachine en l
keltingegge,
Pootaardappelen, Schotsclie
Muizen, ligenheimers.Roode
Star, beslist zuivere soorl
e t Aard ippeienbakken,
Zdii.iiia<{ 3 Jduuan s2ü.
ü-^ii Zn i\u. t>543.
Amsterdam, 27 December 1919.
Wij leven in een lijd van wonderen. O'ntdekkingjen
op allerlei gebied volgen elkaar op. Vijf jaar lang heb-
beffi de denkers van de wereld zich ingespannen, om
middelen te vinden tot verdelging op groote schaal.
Thans al zijn we nog lang biet tot de zoo lang go-
wénschte normale toestanden teruggekeerd, kan het
intellect zich weer eens op andere dingen richten.
Wat is wonderlijker dan de dingen om ons heen?
De menschen, schreef Carlyle. spreken van een won
der, 'wanneer de zon stil zou staan. Is het geen veel
grooter wonder, dat zè .eiken dag opkomt, schijnt ten
weer ondergaat? Maar een wonder» dat tweemaal plaats
grijpt, is geen wonder meer.
De geheele sterrenhemel 'is .eén groot wpndétts waar
van we allen, zonder uitzondering, zoo graag veel
meer zouden weten. Komt 'er zoo af en toe eens
een populair geschreven artikeltje, over Mars onder
onze oogen, in dag- of weekblad, we vallen er meestal
vol belangstelling op aan. Maar het brengt ons niet
veel verder.
De sterrenhemel is een wonder, en het wondér is
zoo ver. We maken telescopen, grooler steeds en
krachtiger, en over honderd jaar zullen ze weer groo"
ter en krachtiger zijn dan thans, rhaar Mars komt niet
dichter bij. Zullen we ooit zeker weten, wat .de
strepen op haar oppervlakte betieekenen
Wij hebben bok wonderen om ons heen. Maar vaak
zijn we te oud, om het wondere er yan in te zien.
Onze kinderen wijzen ons er pp.
We leggen een zaadkorrel in den grond en weten,
zoo goed als zeker althans, dat die korrel over en-»
kele maanden een plant zal rijm m<et bloemen, die
nieuwe korrels zullen voortbrengen, honderd of meer.
Ein we vinden het gewoon. Maar onze kinderen vinden
het een wonder. Zij zien het voor de eerste maal,
wij hebben het duizendmaal gezien. Een wonder houdt
op een •yvonder te zijn ,waninder het twee maal plaats
grijpt. Carlyle zag het heel goed 'in. De volgende maal
is odk voor ónze kinderen de ontkieming géén won-*
der meer.
Nu is de plant opgegroeid. Zij staat voor'ons, in
een pot op ae tafeL Wat weten wij van haar? Veel,
zult gij zeggen. O ja, een massa, en nog wel met
een heele hoeveelheid geléérdé woordén. Wé kunnén
haar naam zeggen in net "Latijn, en in dezfelfde taal
spreken we over haar familie. Wie wieten alles van haar
wortel tot aan haar bloemblaadjes en helmknopjfcp.
Ja, we gaan verder zelfs, en bekijken den inhoud van
die helmknopjes onder den microscoop. Wie weten,
waar de stuirmeelkorrels voor dienen, en kunnen boe
ken schrijven over kruisbestuiving en zelfbestuivilng.
Doch dat alles is uitwendig. Den kt "de plant, voelt
ae plant? Wat een vraag. We weten niet eens zekér,
,óf en zoo ja in welke mate, de visschen voelen, die,
evenals de planten geluidloos rijn. Poes vertelt ons
•duidelijk genoeg wat ze over het gevaf denkt, wanneer
we, na herhaalde ontwijkingen, op het laatst wel op
haar poot moetetn trappen', omdat ze maar steeds
om ons heen blijft loopen, vragend om haar bakje
tmelk. Wat poes over het geval drenkt? Ja, voelen
doet ze zeker, maar denkt zJe? En zoo ja, hoe? In
mauw, mauw, mauw?
Er zijn nog zoo veel raadsels om ons heen, én: dich
ter bij dan Mars. Op te lossen zonder telescoop, bf niet
op te lossen?
De directeur van het Bo6e Instituut voor Ond'e^rV
zoekingen te Galcutta, Sir Jagadis Chandra Bose, hééft
onlangs te Londen voorctracnüen fteinotostra tires ge-'
houden, die de b% ,én Verwondering van velen heb
ben opgewekt
Tot rijn onderzoekingen behoort een langdurige dn
diepgaand» studie van het leven van planten, dn
een vergelijking tusschen plantenleven, ein dierénlévén.
Doch aangezien planten zoo bewegingloos rijn, of liever
bewegingloos scnijn«n moesten Voor onderzoekingen
op dit gebied werktuigen vervaardigd wgj-den zoo fijn,
dat ven apolheK-ersweegschaaltje' "dat onder glas bef
a-.r, Worm, mi- eanjomp, juw ding bij lijkt
P.auiten s c h ij n e n bewegingloos, ze z ij n hét iniet
Dit heeft Sir Jagadis met rijm proeven aangetoond. Zijn
instrumentje, de crescograph. schrijft e.k beweginkje
van de plant op, ook. al is het kleiner dan micro^
copiscb klein.
Zoo is gebleken, dat planten gevoelig zijn voor elke
verandering, die om hen heen plaats grijpt, dal zij
op alles reageeran, zelfs op de geringe lichtvermindé-r
rung, veroorzaakt door een voorbij trekkende wolk.
Het is zeer wel mogelijk, dat bij verder onderzoek
deze proefnemingen tol gewichtige resultaten voor land"
etn tuinbouw kunnen leiden. Allerlei dingen, die tot
inu toe slechts proefondervindelijk kondein worden aan"
getoond, na maanden, of laren, gullen nu misschien in
evenzooveel minuten kunnen worden vastgesteld.
Hoe staat het met de gevoeligheid van planten voor
lichtindrukken Wij weten, dat het menschelijk oog
ten ©enenmale ongevoelig is voor allerlei Ijchtstralen.
Planten, zoo heeft Sir Jagadis bewezen, staan op dit
punt veel hooger dan wij. Zij nemen bijvoorbeeld ultra
violette stralen waar. Veel sterker nog, zij vangen draad,
looze telegrammen op, en met behulp van een speciaal
daarvoor uitgedachte werktuigje, schrijven ,zij hun in*
drukken, zoowel van draadlooze telegrammen als van
lichtstralen, neer in schrift
Op drie manieren geven plantein te keninen, dat rij
op draadlooze signalenreageeren. Ten eerste door
electrisch antwoord, ten tweede door de trilling van
blaadjes van planten als kruidje roer mij niet, ten
derde door plotselinge versnelling of vermindering van
groei in nog niet volwassen planten.
Zelfs de gewoonste groentesoorten zijn gevoelig. Een
wortel, een gewone peer kan onder chloroform ge?
bracht worden. In normale omstandigheden, antwoordt
de peen electrisch op een draadloos signaal. Chloro
form wordt toegediend en de antwoorden worden zwak"
ker en verdwijnen.
Kou werkt als chloroform, alcohol maakt de plant
onvast als een dronken matn, bedorven lucht verstikt
haar, electrisch licht windt haar op. In zonneschijn
is rij opgetogen, bij regen terneergedrukt. Door ver
gif en ruwe behandeling wordt zij gedood.
Sommige, of de meeste vain deze dingen, wisten wij,
proefondervindelijk. Thans worden zij ons door de
plant meegedeeld. Niet langer Is hot plantenrijk stom.
Het'kan schrijven, en fluistert ons toe, wat het voelt.
Het grootste mysterie in ons leven js een evengroot
mysterie bij de planten het sterven. Ook daarbij
rijm ,door Sir Jagadis zeer belangwekkende proeven
genomen.
Aan den hefboom van zijn registreerend instrumentje
heeft bij een plant bevestigd, en die daarna in een
glas water gezet, dat geleidelijk verwbrmd wordt De
temperatuur gaat op, de plant trek aan den hefboom,
en een opgaande lijn wordt afgeteekend op een bé-«
rookt glazen plaatje.
Steeds heeter wordt het wkter, en de lijn wordt eén
neergaande. Verder en verder daalt zij. Dan gebeurt
het merkwaardige. Een temperatuur van 140 graden
Fahrenheit is gereikten plotseling' yliegt lijn om
hoog. Dan is het afgeloopen. De plant heeft haar
Laatste stuiptrekking laten .zien.
Proeven rijn genomen met allerlei soorten van
bloeiende planten, en bet is gebleken, dat rij alle dié
laatste trilling Vertoornen en sterven bij dezelfde tem"1
peratuur. Wij begrijpen nu ook, wat die, eigenaardige
bewegingen beteekenen in bloemen éin bladérên, wUn~
neer rij in aanraking komen met eed vlam of een
heete vloeistof. Het is de stuiptrekking van den dood.
Het plotseling verbleeketfi van de passiebloemen kan
nu verklaard worden als het einde des levens. De
strepen, die verschijnen op de bloembladen van oude
bloemen, de gekleurde- plekken, die steéds grootér Wor
den op bladen en bloemen, én die door kweekers
van planten zoo "boog gewaardeerd worden, blijkén bij
onderzoek stervende gedeelten te zijn.
Wat hebben wij bewonderd in vele eigenaardig ge*
tinto MaaerenT De kleur van den dood. Is de herfst
niet haast.even mooi als de lente? Doch al die róode
ein bruine tinten, die wij bewonderen in de vrije na"
tuur, waarmee wil onze kamers vullen in October, zij
rijn als de teringblos, die aan het sterven voorafgaat
Reclames.
Als geneesmiddelen noodig zijn.
Matigheid, opgewektheid en lichaamsoefening zijn na"
tuunijke levenswetten, die u gezond dienen te houden.
Maar voor de ve.en, die deze niet hebben beoéfénd,
het iniet wilden of konden, zijn geneesmiddelen eén
noodzakelijke behoefte om de kwade gevolgen van bet
verwaarioozen der gezondheidsregeis van de Natuur te
hers leden.
Dit geldt de vele, pijnlijke verschijnselen van mier'
aandoening, vooralals door overwerking, zorgen laat
naar bed gaan, te veel eten en drinken, en in t al
gemeen door een onverstandige leefwijze, ovérmatig
veel urinezuur de nieren overweldigd heeft én hét
bloed heeft vergiftigd, waardoor miergruis. rugpijn, spit.
nier-waterzucht, niersteen, ischias, rheumatiek of ont
stoken nieren en blaas worden veroorzaakt
Verandering in al uw .gewoonten is niet voldoeadje
om "beter te worden. Een verstandige leefwijze is
noodzakelijk, maar de verzwakte nieren dienen even"
eens versterkt te worden door een speciaal niergéf
neesmiddel.
Poster,'s Rugpijn Nieren Pillen zijn uitsluitend voor
de mieren, de biaas en urinewegen. Zij hergevén aan
de nieren de kracht om baa|r taak bet Uitroeren van
het urinezuur en vloeibare onzuiverheden uit het bloed
te verrichten. Zij verzachten de blaas en regelen
de uriineorganen. Duizenden zijn door Foster's Rugpijn
Nieren Pillen duurzaam bevrijd van ernstige iniervear
sehijmselen.
Wacht u voor namaak, elke echte doos draagt de
hamdteekening van James Foster. Fo&ter's Rugpijn NieL
ren Pillen rijn te Schagen verkrijgbaar bij Gebr. Rot
gans f 1.75 p. doos of f 10.— per zes doozen.
- ALKMAAR.
De raadsvergadering, die Woensdagavond voor het
eerst werd geleid door den nieuwen burgemeésté, kon
ma een aanvang te zeven uur, niet eerder eindjgémj
dain na middernacht, dank zij eén interpellatie over <te
benoeming der vrouw in het algemeen tot gem.-ambte-
inaar en van de verhuring van gem.-woningen, alsmede
van een voorstel der raadsfractie van dp S.D.A.P. pm
f 5000 uit" de gemeentekas te voteeren ten baté dér
Weemsche kinderen en een ander van de comniissié
voor tie financiën fot goedkeuring der begrootingen
van de burgerwacht voor 1919 en 1920 met toekfenning
van subsidiën uit de gemeentekas, onderscheidenlijk
van f 228^.47 en van f 4150. Het vodrstel der genoem
de raadsfractie, om ten behoeve van de noodlijdende
Weensche kinderen f 5000 subsidie te verleéném, wérfd'
na ampele bespreking verworpen met 12 tegen 5 stémr
men, die der S.D..AP.
Het debat over de begrootitngen van de burgerwacht,
voor 't welk zich verschillende sprekers hadden aange"
meld, duurde, inadat de heer Westerhof (S.D.A.P.) als
eersten, spreker daarover in eersten termijn rééd lan
ger dam een half uur had gesproken, zoo lang dat de
voorzitter zich genoodzaakt zag den Raad voor te stel
len dit onderwerp tot een volgende vergadering uan
te houden, met welk gevoelen de spr. onmiddellijk
instemde, onder mededeeling dat hij nog veel te zég
gen had en met welk voorstel de Raad zich vereenigde.
Aan de werklieden der gemeente en aan dé agén-
ten .'van politie ..zal, niettegenstaande de mededeéling
van den voorzitter, dat de voorsteilen tot loonsherzie"
ming over veertien dagen in behandeling zullen komen
voor de werklieden en voor de politie spoedig daarna,
aan welke herziening terugwerkende kracht zal wor
den verleend, een voorschot op de te verleéném loons-'
verhoogimg worden gegeven van f 100.
De voorzitter deelde méde, dat sle openbare straat
verlichting, welke tot beden inog steeds voor een derdé
was ontstoken, met ingang A-aa 1 Januari a.s.. in
verband met vele klachten over onvoldoende verlich"
tinef, voor twee derde ontstoken ?al worden.
Aan 'Dr. Keijzer werd ingaande 1 Maart a.s. eervol
ontslag verleend als directeur van liet openbaar slacht
huis, wegens zijne benoeming als zoodanig te Haarlem.
De Raad benoemde, nadat vooraf besloten was het
directoraa tvan de handelsavondschool te scheiden van
dat over de boogere handelsschool en de handelsdag-
school, tot directeur van beide laatstgenoemde Lnrich"
tingen van onderwijs de heer J. Postma, di"
rectjeur dér handelsdagschool te Zwolle.
Het loon der lantaarnopstekers werd .ingaande 1 Ja
nuari a.s. bepaald op f 8 per week.
Vastgesteld werd een deel van het plan van uitbrei
ding dezer gemeente, begrensd door Emmastraat, Straat
weg, 'Heiloërdijk. N.H, Kanaal, Zeglis én Nieuwlander-
sitngêL
Vastg
'astgesteld werd eeme nieuwie verdeéling dér g&i
meemte in stemdistricten voor de verkiezing van leden
van den Gemeenteraad. Het bestaande aantal van 9
werd tot 16 uitgebreid, als gevolg der invoering van
het vrouwenkiesrecht.
Besloten werd aan d,e woningbouwvereemiging Mid
denstand" te verkoopen een stuk gemeentegrond aan
den Westerweg voor f 6 per vlerk. M., voor den bouw1
van 20 middensta ndsw oningen en voor dezen bouw,
onder hypothecair verband ter leening te verstrekken
een bedrag van f 138567, zijnde lVt maal de bouwkos
ten dezer huizen in 1914; voorts een renteloos voor
schot te verstrekken van f 3140 per jaar tot dekking
van het geraamde tekort op de exploitatierekening be
nevens ais fonds perdu een bijdrage in de bouwkosten
van f 20304 en aan te vragen en te aanvaarden uit
's Rijks kas op de voorwaarden van het K. B. dd. 6
Nov. 1919, No. 51. een© lbijdrage van f 60912.
De Raad benoemde tot onderwijzeres aan die 4e
Gem..school met 9 stemmen, na tweede vrije stemming,
mej. M. G. Bruijinste^n, te Bloemendaal. Op mej. G.
J. van Wijk te _Wieringerwaard wérden 8 stemmen uit
gebracht
4
BK LANG RIJK BERICHT.
Wie onzer lezers oog niet op ons Geïllustreerd
Zondagsblad geabonneerd mocht zijn en zich
thans door inzending van onderstaand inteeken-
biljet als abonné op deze uitgave opgeeft, ont
vangt hei
KERST-NUMMER GRATIS
en kan tevens geheel kosteloos mededingen naar
een der
100 FRAAIE PRIJZEN,
welke aan de kerstboom prijsvraag in dit nummer
zijn verbonden.
Proefnummer is op aanvraag- gratis verkrijgbaar
aan het bureau van ons blad.
DE UITGEVERS.
IN TEEKENBILJET.
Ondergeteekende abonneerrt zich op bet
tegen den prijs, met ingang van 1 Januari
1920, van 57'/j cent p. 3,maanden (franco per
post f0.65) en*wenscht gratis toezending van
het Kerstnummer.
Is aam:
Woonplaats
DEPOTS:
te Schagen A. TUIN, Hoogzijde C 138.
Barsingerhorn C. PRINS.
Winkel D. MUL.
Kolhorn C.ERIKS.
Anna Paulówna Wed. P. BAAS.
Nieuwe Niedorp A. DE GROOT.
B Alkmaar GEZ. KAAN. Langestraat.
Dirkshorn P. WINK.
St. Maarten L. DE PEE.
Wleringen C. SLIKKER.
Keinsmerbrug (gem. Zijpe) C. DE GRAAF.
't Zand G. ZOMERDIJK.
Te Heer Hugowaaard bestaat
bij iemand gelegenheid een
daar bij steller dezer gelegenheid
is voor stalling en gras en de
verdere verzorging.
Tot nadere overeenkomst en
condities worden brieven franco
ingewacht aan het bureau v. d.
blad, onder no. Vil.
GEVRAAGD:
voor hulp in de huishouding,
boven de '20 jaar.
Mej. Gt GARRIT.SEN-de Leeuw,
v. Hogendorpstraat 24, Helder.
Hoor trlc.urslclljnu acvraadd i
voor den Maandag en Zaterdag,
de overige dagen voor de morgen
uren behulpzaam te zijn met het
werk. 's Middags onderricht in 't
naaien, zoowel in 't costuum- als
huishoudnaaien, of
een flinke Werkster
voor den Zaterdag, bij K. VISSER
Jz., Wieringerwaard.
Hooi, Stroo, Erwt,en-
strooen Turfstrooisel,
prima kwaliteit. Aan hetzelfde
adres gevraagd in bruikleen een
C. BART, Scha pen weg, Heer Hu
gowaard. Noord
TE HUUR GEVRAAGD:
nieuw, of best gebruikt
om één jaar met kool te beplanten,
door K. WAGENA AR Wz„ Oosler-
straat 24, Noord-Scharwoude.
GEVRAAGD: tegen Maart,
goed kunnende ploegen, bij P.
KOOMEN Tz. Kolhorn.
GEVRAAGD: tegen 1 Maart,
goed kunnende melken en' ploe-
geu, door A. DE HEER te Koe
gras, gem. Callantsoog.
GEVRAAGD: tegenM Maart,
goed kunnen.de melken en ploe
gen. Woning beschikbaar bij A.
VRIES, Groote Keeten, Callants
oog.
Aan de Coöp. Stoom-Zuivel-
fabriek „De Dageraad" te Bur-
gerbrug, (N.Hj, wordt gevraagd
een bekwaam
Gegadigden gelieven zich per
soonlijk of schriftelijk opte geven
voor 10 Januari 1920 bij den Di
recteur den Heer W. PAARL-
BE-RG te St. Maartensbrug.
ADMINISTRATIEKANTOOR
voor
Zuivel-, Land- en Tuinbouwfondsen,
NIEUWE NIEDORP
Directeur: S. VAN DER STOK.
Commissarissen
R. Visser I.z.. Berkhout, Voorz. Mr. D. A. Kley.'sGravenhage.
Jb. Spaans, Winkel. J. K. Knottenbelt, Hoogland
W. Groot, Starnmeer. Mr.S de Meester, Amsterdam.
Uitgifte van 5'/2°/o Schuldbrieven,
verkrijgbaar bij de
N00R0H0LLAN0SCHE BANK,
Alkmaar. Nieuwe Niedorp. Hoorn.
Vraagt prospectus.
WEDER VERKRIJGBAAR:
gevlochten
Aanbevelend,
H.J. ROGGEVEEN,
Bierkade SCHAGEN.
GEVRAAGD: met 1 Maart,
met zoon's\ bij J. LINDENBERGH,
Boermansweg.'Anna Paulówna.
GEVRAAGD, met 1 Maart,
goed met bouwerij bekend zijnde,
bij C. POOL, Bnrsingerhorn.
GEVRAAGD:
wordt geleverd aan vaarwater, bij
R. 11 OOG SCHAGEN, Koegias 23.
1 tegen flink loon en huiselijk ver
i keer. Adres M. W. VAN DE
GARDE te Achoorl.
GEVRAAGD: met Maart,
bij S. BIERSt EKER, Iulianadorp
TE KOOP:
bij K. BfJLSMA, Smid, Koegras.
bij J^C. BREED, Wieringei waard.
gesprongen of ruwe huid.
Gebruik PUROL.
Degene, die Woensdag j.1. een
heeft meegenomen bij G. PLE
VIER, wordt verzocht die daar
zoo spoedig mogelijk te komen
ruilen.
UIT DE HAND TE KOOP:
met erf en uitmuntende weilanden,
op Tweewegen, gemeente Wie
ringerwaard, groot i 2.86 H.A.
Aanvaarding dadelijk en 1 Mei
1920. Te bevragen t)ij
Notaris VRIJBURjjt te Zlfpe.
bij WISSEKERKE, Machinehandel
Kolhorn.
TE KOOP:
één j aai gebruikt, bij Jb. ZEEMAN,
Winkel.
WORDT GEVRAAGD:
béide goed kunnende melken, om
1 Maart in dienst te treden, bij
Ab. KOOIT, West-Einde, Koegras
GEVRAAGD: tegen 1 Maart,
5
goed kunnende melken, liefst met
zoon en aankomend meisje voor
dagmeid.
Nieuwe woning beschikbaar.
W. JIMMINK Hz., Belkmerweg,
't Zand.
GEVRAAGD:
een flinke hulp in de
huishouding.
in klein gezin.
Br. lett. M S., bureau v d. blad.
GEVRAAGD: met 1 Maart.
goed kunnende, ploegen bii Jb.
KAAN Jr. Slikkerdijk, Wierin
gerwaard.
TE KOOP:
nabij Burgervlotbrug, gem. Ziipe
Te bevragen bij Wed. P. RAM
PEN, Burgervlotbrug,
TE KOOP:
van puike kwalit* it
Beleefd aanbevelend
J. KOSSEN - Koegras.