De MlLO-school al Langendijk
VIERDE BLAD.
Zaterdag 10 Januari 1920.
62sle Jaargang No. 6547.
Gister Vrijdagmiddag werd te Zuidschar-
woude een gecombineerde-vergadering gehouden
van de raden te Zuidscharwoude, Noordscharwoude
•en Oudkarspel, met het doel, zoo mogelijk de eind
beslissing te nemen inzake de oprichting vaneen
M.U.L.O. school.
Op deze vergadering was de schoolopziener van
Buijse aanwezig, om zoo noodig; nog eenige tech
nische voorlichting te geven.
Met kennisgeving waren afwezig de heeren Goot-
jers te Noordscharwoude en K. Goe'. te Oudkar
spel. De laatste vroeg en verkreeg tevens ontslag,
wegens vertrek uit de gemeente.
De voorzitter, de Burgemeester van Zuidschar
woude, opende met een woord van welkom de bij
eenkomst en deelde mee, dat de schoolopziener
weer spoedig moet vertrekken, zoodat het wel
wenschelijk is, met eventueele vragen...direct voor
den dag te komen.
De Commissie van Onderzoek is met het rapport
gereed gekomen, welk rapport aan alle leden van
~den raad is toegezonden.
Daaruit stippen we aan, dat de oude school met
#onderwijzerswoning te Noordscharwoude door de
combinatie kan worden overgenomen voor een
bedrag van f 18817.50, waartoe dan ook reeds eer
der een voorloopig besluit genomen is.
De kosten van verbouw, aanschaffen vanschool-
meubelen, enz., wordt geschat op 15h 16.000, zoodat
de totaal kosten zullen loopen tot de 34.000 a
35.000 gulden.
Daarvan wordt door het Rijk '/4 vergoed, waar
door elke gemeente ongeveer 10.000 zal hebben bij
te dragen.
De kosten van leermiddelen worden geraamd
voor het eerste jaar op f900, waarbij f500 voor aan
schaffing van platen.
Gerekend is daarbij op een aantal van 20 kinderen.
De heer Bekker (Zs.) vroeg naar aanleiding van
het rapport, of er wel zekerheid was, dat er genoeg
leerlingen komen, daar toch de financiën zwaar
op de^gemeenten. zullen drukken; f35.000 voor 6
gemeenten zal zeer bezwaarlijk zijn, vooral als er
nu weinig leerlingen komen, die'betalen kunnen.
Voorzitter. Dist bezwaar is al eens meer geop
perd, doch toen is geantwoord, dat die bezwaren
niet behoeven te bestaan. De schoolopziener
vreest eerder voor een te groot, dan te klein aan
tal leerlingen.
De Schoolopziener: Mulo-onderwijs is een eisch
van den tijd en waar een zoodanige school wordt
opgericht, gaat het uitstekend. In een nijvere streek
als deze, zal het ook zeer zeker gaan. Over het aan
tal leerlingen dat er zal komen, kan ik natuurlijk
niet oordeelen, doch dat er te weinig zouden ko
men, is niet denkbaar. Natuurlijk heb ik geen po
sitieve bewijzen, doch voornamelijk onder de mid
denklasse wordt de behoefte aan hooger onderwijs
ten zeerste gevoeld.
De heer Bekker: Hoeveel loopen er van hier te
Alkmaar op de handels- en hoeveel op de Mulo
school?' Is dit de commissie bekend? We hebben
hier meer behoefte aan handels- dan aan Mulo-on
derwijs. Velen kunnen hun'kinderen op den dag
niet missen.
De S« nooiopziener: De Mulo is zeer pref^r-mt. de
handelsschool daarentegen zeer eenzijdig. Dmt- en
vakonderwijs krijgt men cok in de Mulo-school en
ook kan er land- cn tuinbouwkunde geleerd worden,
desnoods vacultatief.
De heer Barten, Noor IscLarwoude: 20 leerlingen
voor een onderwijzer is dat niet te erg?
De Schoolopziener: Bij 25 leerlingen krijgt men 2
onderwijzers vergoed. Bij minder leerlingen is het
zeer goed te regelen, dat het eerste jaar slechts één
onderwijskracht noodig is. Als de school een jaar
bestaan heeft, is het aantal leerlingen groo.ter. Van
de capaciteiten van het hoofd hangt natuurlijk veel
af.
De heer Kroon, Zuidscharwoude: De zaak is van
veel belang; allen zijn we" voor Mulo, doch de uit
komsten ,zijn vaag. Met het Iherhalingsonderwijs
hebben we slechte resultaten, waardoor ook liefde
voor de Mulo wel wat bekoeld wordt. Daarom dan
ook zou bet niet ondienstig zijn eerst eens te onder
zoeken.
De Schoolopziener: Uw vergelijking gaat niet op.
Herhalingsonderwijs wordt zeer verbrokkeld gege
ven; er wordt te weinig voor gedaan. Veel beter
zou het gaan, als van de zijde der ouders wat meer
opoffering noodig was. Als dit b.v. 's Woensdags
middags van 15 uur gegeven werd voor meisjes en
jongens tegelijk, zou ook dit onderwijs beter sla
gen. Dit idéé zou wat meer gepropageerd kunnen
worden en daarbij zou het «enigermate verplich
tend stellen, door bij verzuim .leerlingen uit te slui
ten, niet overbodig zijn. Als een jongen op de Mulo
komt, kan hij er niets anders bij doen. Het huis
werk moet hij kunnen volbrengen.
Voorzitter: lk blijf er bij, dat een onderzoek altijd
onzuiver zal uitloopen. Het geeft absoluut geen ze
kerheid.
De heer Brinkman, Noordscharwoude: De Raad
van Noordscharwoude is gisteravond in comité bij
een geweest en daar is besloten aan het instellen
van een onderzoek vast te houden. De stichting
eischt veel kosten en dan is eenige zekerheid wei
gewenscht.
De Schoolopziener: Dit zal moeilijk uitvoerbaar
zijn, omdat men dan verschillende leerlingen krijgt
die men later zou moeten afwijzen. De geschiktheid
spreekt ook een rol. We krijgen een papieren groote
lijst die niet bruikbaar is en bovendien veel kans
van te groote klassen. 'Heit stéllen van een grens van
25 leerlingen was wel gewenscht en de hoofden van
scholen kunnen wel meedeelen welke leerlingen er
geschikt zijn. OËr is iets voor en legen een onder
zoek.
De heer Zeeman, Zuidscharwoude: De finantieele
zijde komt steeds naar voren, doch niet de nood
zakelijkheid van deze inrichting. Helaas voelt het
grootste deel nog niet zoo voor meer onderwijs dan
meer vooraanstaanden dit wel gevoelen. We achten
een onderzoek absoluut niet noodig en achten liet
finantieel bezwaar van ondergeschikt belang.
Is het niet wat klein gedacht als we weten dat
er reeds een tweede school komt en zelfs in het
kleine Winkel en Wieringerwaard het ook goed
gaat. We meenden als commissie de volle verant
woordelijkheid wel op ons te kunnen -nemen. We
achten -het nuttig en noodig: Het spijt me dat Noord
scharwoude deze houding aanneemt.
D'e lieer De Geus, Noordscharwoude: Ook wij zijn
voor een Mulo-school, maar we achten het punt:
Wie zal-dat betalen? van veel belang en daarom
dacht de Raad van Noordscharwoude dat het ge
wenscht was het hoeveel leerlingen te moeten onder
zoeken. Blijkt daaituit een geest te spreken, dat de
burgerij de behoefte gevoelt; dan hebben we eefi
uitgangspunt.
De heer A. C. Kroon, Oudkarspel, sluit zich vol
komen bij het gesprokene van den heer Zeeman aan.
De school is voor deze streek van groot belang.
De heer Berkbout, Zuidscharwoude, protesteert
tegen het instellen van een onderzoek, omdat het
niet wenschelijk is, de stichting daarvan afhanke
lijk te stellen. De mogelijkheid bestaat natuurlijk,
dat er het eerste jaar niet genoeg leerlingen kq^
men. Daardoor zal de stichting van de school ver
vallen, hoewel we zeker kunnen zijn, dat het aan
tal leerlingen zal toenemen.
Voorzitter vindt liet jammer, dat de wet geen ver
plichtingen oplegt; tot den Schoolopziener: Gestel,
dat u -de macht er toe had, zou u van uw macht
gebruik maken door ons tot de stichting te ver
plichten.
De Schoolopziener: Dat kan ik niet zeggen, doch
als u mijn advies vraagt: mijn meening is, dat de
school voor deze streek noodig en wenschelijk is.
De Mulo zal hier zeer zeker in een groote behoefte
voorzien. Als men het groote belang er van gevoelt,
gaat men onverwijld tot stichting over. Het is een
absoluut noodig orgaan, meer dan eenige andere
inrichting. Als we zien wat hier gebeurt, moeten
we zeker respect hebben voor het onderwijs, doch
aan den anderen kant moet dit een aansporing zijn
het onderwijs nog meer te verbeteren. Een bedrag
van f 10.000 voor elke gemeente is toch zoo verba
zend groot niet; het salaris van de onderwijzers
wordt nu door het Rijk betaald, zoodat .het finan
tieel bezwaar niet zoo groot behoeft te zijn. Ik hoop,
dat de heeren het besluit zullen nemen tot stichting
van een Mulo-school.
Voorzitter dankt voor de inlichtingen door den
schoolopziener dezen middag verstrekt, waarna de
Schoolopziener toebereidselen maakt om te vertrek
ken.
De heer Bekker, Zuidscharwoude, vraagt nog
even of een Mulo-school ook door een schoolcom
missie gesticht kan worden buiten de gemeente
om.
De Schoolopziener begrijpt aanvankelijk de vraag
niet, doch spoedig gaat Z.Ed. blijkbaar een licht op,
want dadelijk daarop deelt Z.Ed. mee, dat een bij
zondere school door éen schoolcommissie gesticht
kan worden inplaats van door de gemeente. De
nieuwe wet biedt daarvoor de gelegenheid. Zij kun
nen het in elk gerval niet goedkoop er dan de drie
gemeenten tezamen. Schoolopziener Van Buij-
sen vertrekt.
Voorzitter: Als we onze oogen naar Broek rich
ten, waar ze op ei-gen gelegenheid een school wil
len stichten, moeten we ons schamen met 3 gemeen
ten het bestaansrecht in tiwijfel te trekken.
De heer Brinkman (N.S.): We zijn evengoed door
drongen van de wenschelijkheid van 'n M.u.l.o.school als
elk ander, doch meenen den voorzichtigen weg te
moeten bewandelen. _Wat Winkel betreft deze plaats
ligt geïsoleerd, wat mei Langedijk' niet het geval is.
De behoefte kan hier niet zoo gevoelt worden als in
Winkel. Schagen begint er pas aan. We moeten aan
de stichjiugskosten en aan de levensvatbaarheid denkeu.
De heer Krooin (Z.S.): Voor 't geval de school te klein
mocht "zijn. is reeds een onderzoek gewenscht.
D'e heer Keizer (N.S.): De zin om een M.u.l.o.school
te bouwen, zat bij onzen raad voor. Ik stel me ten
volle verantwoordelijk voor hetgeen ik "n deze doe
en ik geloof ten volle in deze zaak wat belrefl de,stichting
van een M.u.l.o.school Daarom 'dan ook heb ik me
niet direct legen het instellen van een onderzoék:
verklaart, al acht ik het dan ook niet noodig. We krij
gen er absoluut geen zekerheid mee.
De heer A. de Geus (N.S.) onderschrijft dit.
De heer Barle-a (N.S.): Er is in de laatste gecombi
neerde vergadering besloten om een_ onderzoék in té
stellen en dat is niet gebeurt. Het kaïf alsnog met een
gewone oproeping in de bladen geschieden.
"Voorzitter ontkent, dat een besluit genomen is. Als
echter de raad van N.S. op het standpunt blijft slaan,
moeien, we het accepleeren. De zaak wordt er échtér
ontzettend door geremd.
Do hoer Zeeman; lk wil het niet direct afhankelijk
stellen van de burgers. Voor ons slaat vast. dat'er meer
ontwikkeling moet komen. Als we bij elke poging tot
vooruitgang de meeni.ng van de betrokkenen moesten,
vragen, was het onderwijs ia Indië nog 5 ets. per leerling.
Elk moet meer uitgebreid onderwijs kunnen genieten.
Broek komt er een. misschien komll er van andere zijde
nog een. Moeten we nu nog langer wachten?
De heer BerkhoutW ezijn allen voor de school en
toch zou hij vallen als de resultaten van het onder
zoek minder gunstig waren.
De fieer Bekker: Als een landbouwer zaait, onder
zoekt hij ook eerst .of het resultaat kan hebben.
De' heei* BarlenDe bijzondere school heeft ook
eerst onderzocht.
Voorzitter; Wat wil Noordscharwoude. stemmen of
een onderzoek moet 'worden ingesteld? Dit zou wel
het beste zijn, daar dan uiemands meening wordt op
gedrongen.
Dé heer Barlen .- Onze oudste wethouder is afwezig
•u die was voor -een onderzoek' Ik. wil daarom jjeen
stemming houden.
Hierin a wordt de vergadering een poosje geschorst
omdat de raadsleden van Noordscharwoude zich een
oogenbiik voor het houden van oen conferentie willen
afzonderen
Na heiopening deelt de heer Barten meex dat dé
conferentie dit resultaat heeft opgeleverd^ dat de stem
men staakten over het punt onderzoek of geen onder
zoek Waar de oudste wethouder afwezig is en deze
voor onderzoek was. achtten wij ons met dezen uitslag
lot het herroepen van ons besluit van gisteravond niet
gerechtigd.
VoorzitterHet spijl-me ten zeerste en dus zullen
we het zoo hebben op te vatten jlpt N.S. een on
derzoek in de gemeente zal instellen. Blijkt nu dat
Z.S. b.v. 50 N.S. 2 en Oudk 30 leerlingen opbrengt, zal
N.S. njet meegaan.
13e heer BartenDit is niet ons standpunt. Wij
willen onderzoeken of de school bestaansrecht heeft.
Voorz..De andere gemeenten zullen nu ook het
londcrzoek hebben in te stellen.
De heer Zeeman acht dit niet moedig. Spr. betreurt
ten zeerst© het besluit van N.S. Het wordt een lange,
lange weg.
De heer BarlenWe achten de weg zoo lang niet 'doch
willen voor securiteit eerst weten hoeveel léérlingén
er zullen komen.
Naar aanleiding van een vraag van den heer Zee
man tot den heer Barlen gericht, geeft de heer Kéizér
het pertinent© antwoord, als er ©en tekort aan leer
lingen is. Noordscharwoude zich pertinent tegeP de
stichting van de M.u.lo.sehool verklaart.
De heer Keizer deelt hierna als redacteur van dé
N.L.C. mee. daL hij het "rapport in zijn geheel iin
zijn blad zal opnemen en daarbij in een alge'meeln
overzicht zijn. meeni'ng zal kenbaar maken. Hij hoopt,
dat dit ook door anderen zal worden gedaan.
Na ©enige bespreking wordt besloten, het rapport
huis aan huis te verspreiden e'n daaronder mede 'te
deelen. dal mén gelegenheid heeft tol 1 Fébruari zich
voor dit onderwijs aan te melden.
De heer Zeeman vraagt bij d.e rondvraag aio® even
hel woord naar aanleiding van 'het gesprokene in den
raad van Broek door het raadslid Vlug Deze vestigde
er de aandacht op. dat er steeds geschreven wordt,
Broek wenschte niet aan de totstandkoming van de
M.u.l.o.school mee te werken jjoch is nooit een
officieel raadsbesluit genomen. Het zal daarom niet
Ondienstig zijn -aan Broek alsnog gelegenheid te ge
ven zich hij de combinatie aan te sluiten.
Voorzitter: De pers zal web zoo goed zijn. deze
woorden aan Broek kenbaar te maken.
De voorzitter dankt hierop de rapporteurs de heeren
Keizer en Goet voor hun omvangrijken arbeid en hoopt
dat de heer Goet. die inmiddels vertrokken is, in zijn
'nieuwe betrekking succes mag hebben.
Ik hoop vérder, dat dit op ©én na de laatst© vcr_
ga dering mag zijn voor de stichting eener M.u.lo.sehool.
Als Langedijk één gemeente was^ zouden we zeer
zeker minder verschil van gevoelen hebben gehad.
Laat ons hopen vdat eenmaal de raad van 11 kan wordejh.
opgeroepen, inplaats van 21. De oplossing van groote
kwesties in dergelijke groote vraagstukken zal dan
spoediger verkregen zijn.
Met deze woorden wordt de vergadering gesloten,
de vergadering, waarin vele der leaen gehoopt had
den. dat het besluit tot stichting van de M.u.l.o.school
zou vallen
EN
sno
ind
eer
dat
-gr
an
en -
nen
jee-
den
dat
van
fllO-
nd-
het
ten,
een
ide-
wet
ieep
ndl-
ird,
i&r-
lui-
be-
nlij-
>ek-
den
?ela
tge-
-ij 3
als
ïale
be-
its-
ïrst
of
het
ree-
va~
>.edx
ing
;eld
ige
dat
dia
ge-
nu
nge
i&T"
>eid
Don
ide
In-
ifiitJ-
ker
ren
de
der
ing,
'en.
and
ack
uit
tad
EUL-
me
fijn
lijk
iejn.
ack
ldé
dat
les
3en
mi
svat
•rdt
ia"
;t?"
1de
l©n.
lle-
pÏÏT Dev,'e§ln8en ontsnapte, i oen "ïwpn «utoopen
in een magazijn, waren die oogen schijnbaar
gericht op artikelen, welke op een dichtbijzijlnde toon
bank lagen uitgestaldtoen hij1 .in een restaurant iets
gebruikte, bespiedden die oogen hem over den rand
van een spijskaart op de tafel achter fiemen toen hjj
terugliep naar het spoorwegstation en een kaartje nam
naar Yewcroft en een .bed reserveerde voor dén slaap
wagen in den volgenden nachttrein kochten de oogen
aie weer vlak in de buurt waren^ genzelfde plaatsbe
wijs dn bespraken zij een slaapcoupé in denzelfden
wagon.
Niet voor zij zich terdege er van overtuigd hadden,
oat Ralph den nacht veilig en wel in zijn hotel zou
doorbrengen staakten de opgen hun bewaking. Toen
Keken zij; uit naar éen taxi_auto. Da© oogen waren muis-j
Kleurige hetgeen <ïiiet wil zeggen, dat zij de kleur 1
,,Nu en dap verder?" vroeg de geldman.
„Geen mensch die beter met die dingen op de
hoogte is. aan ik", vervolgde Stack. op wiens gezicht
zich langzamerhand twee ongezonde rood© vlekken
begonnen af te teekenen. .,Ik ken alle groote mijnén
en goudwasscherijen. Ik ken alle oud Cedienden uit
de mijnstreken en de agenten dor maatschappijen hier
in de stad. Vandaag kwam er een nieuweling met een
aardig zakje stofgoud. Een jongen van een jaar of
vijf en twintig: je kon aan zijn huidstint zien; dat hij
pas uit het hooggebergte kwam. Hij: was nog groen:
wilt 'mei waar nij wezen moest om z'n rommel in
te wisselen. Hij: had het in een hertenleerén zak jé
Ilndiaansch werk tweeduizend dollar. Hij kent lu©r
geen mensch. Ik, heb he mjgeten oogenbiik uit het oog
verloren."
%,En als hij nu werkelijk daar wat gevonden heetf,
de stad was die in zijn aangelegenheden belang zou
stellen, en of hij in den loop der twee dagen, welke
hij .daar doorbracht wel een enkel maal achterom keek.
is nog de vraag. Eerst toen hij zijin plaats innam in den
vrachtwagen ie Yewcroft' merkte hij den kleinen» muis-
kleurigen man op. met het vrijpostige glimlachje. Ralph
kreeg geen bijzonder guinstigen indruk van hem. m§ar
hij .moest iemand hebben om eens mee te kunnen pra
ten op de vier dagen lange reis naar Lecky's Creek.
Van de andere passagiers een promotor met zijn
opzichtige vrouw en nog een ander© opgeprikte al-
lieönreizende dam©, een branieachtig jongmensch, én
©én drankgeuren uitwasemende mijnwerker jvas er
gedn enkele naar zijn smaak.
Bij de „eerste halteplaats wisselden zij d© eersté
woorden van kennismaking.
Stack had er belang bij; deze voort 'te zetten. Ralph,
Fort Edward. waarin hu voorgaf zicS te willen interes
seer en.
vajN^^edaah", oordeelde Ralph. „Een onderneming
Stack wees op de winsten^ die de stad voor de
ti i u1zou a'werPe®» wanneer zij er eenmaal was,
Ralph hoorde hem aan met wassend ongeduld. „Waar.
9111 er nu eigenlijk weer een staa worden ge
bouwd?, vroeg hij. „Zijn de rivieren al niet genoeg
door steden bedorven?
Stack haalde, met een ontwijkend gebaar, de schou-
1011 mornpelde iets van ^.vooruitgang."
„Och wat! vooruitgang f" riep Ralph driftig. ..We
gaan wel vooruit maar in de verkeerd© richting.
„Ik zou zelf wel eens wat van die terreinen willen
bezichtigenzeide Stack', „maar ik geloof niet dat
iemand, die zoo onervaren is als ik, «r zonder hulp
