flink net Dapeisje.
Plaatselijk Nieuws.
Burgerlijke Stand.
Gemengd Nieuws.
Gerrlt Jan Weiman,
100 Kg. Wortelen f 1.80 a 3.40, per 100 bos. Schotsche
muizen f 7 a 8, schoolmeesters f 5.80 a 8.20. blauwe
b 8.80, eigenheimers f 5.10, duc f 3.20 a 3.60, gele
nep f 14.20 a 15.30, drielingen f 9.30 a 9.40, slanoonen
f 10.50, alles per 100 Kg.
Aanvoer 20222 st bloemkool, 100750 Kg. roode kool
14100 Kg. witte kool, 24950 Kg. gele kool, 2200 bos
wortelen, 21690 Kg. aardappelen, 1392 Kg. gele nep,
125 Kg. drielingen.
WARMENHUIZEN, 14 Aug.
Roode kool f 2.40 a 3.10, gele kool f 4.30 a 490,
witte kool f 2, uien f 5 a 5.70, nep f 15, Schotsche
muizen f 5.90 a 8.50, schoolmeesters f 6.30 a 7 50,
alles per 100 Kg.,
ALKMAAR, 14 Aug.
Roterprijs hoogste markt 1 1.57%, middalmarkt f 1.50,
laagste markt 1 1.45, aanvoer 1494 kop.
Kipeieren f 1414.50, eendeiaren l 1516.
ALKMAAR, 10 Aug.
Op de heden gehouden weekmarkt weren aangevoerd:
16 koeien en ossen f 520—850 20 vette kalveren 1 140—
315, p. ned- pond t 2—2.60, 10 nucht. kalveren f 20—45,
35 vette schapen 1 70—85, 139 vette varkens p. nad.
pond t 1.70—1.80.
AMSTERDAM, 16 Aug.
352 vette koeien, le kw. f 2.05—2.25, 2e kw. f 1.85—
1.95, 3e kw. f 1.20—1.75,7 5 {melk- enk alfkoeien f 550—
900, 122 graskalveren f 100—150, 38 nucht kalveren,
f 2d—55, 106 schapen f 35—85, 428 vette varkens, le
kw. f 2.10, 2e en 3e kw. f 2—2.05 per Kg. schoonge-
wicht.
WINKEL, 16 Aug.
Appelen f 10—27, peren f 8—25, pruimen f 20—39,
aalbessen f 25—50, slaboonen f 3—7, snijboonen f 12
15.50, per 50 Kg. Komkommers f 5—10 bloemkool
f 5—6 per 100. f-
HEERENHUIS VERKOCHT.'
Het heerenhuis aan het Rensgars alhier, bewoond
door mevr. de .Wed. L. Helder, en eigendom van den
heer J. R. Vlaming, is uit ide nand verkocht aan den
heer Bronkhorst te Hoorn. Wij vernemen, dat de heer
Bronkhorst Junior, in het perceel de tandartspraktijjj
zal gaan uitoefenen.
LANDBOUWFEESTEN.
De wijk Dorpen—Regentenatraat heeft Zondag in eeoo
druk bezochte algemeene vergadering haar plan voor
het landbouwfeest als volgt vastgesteld.
Zaterdag 11 Septj Kinderspelen (voor Jongens en
meisjes uit die wijk), kindertractatie, optocht met ver
sierde rijwielen voor ingezetenen uit de gemeente Scha-
gen, vocaal en instrumentaal consert, verlichte groepen
van Lycurgus, verlichte .en versierde eerepoorten bij
Chr .Prins, hoe Roggeveenstraat, bij G. Wit op do
Dorpen, bij D. Swakman, Regentenstraat
Electriscfi" illuminatie van Dorpen en Regencenm'-'iat
gedurende vijf avonden. Nadere Bijzonderheden in de
feestgids.
AANQ-EN OMEN.
Ds. J. P. de Graaft alhier heeft het beroep naar
Naaldwijk aangenomen.
PENSIOEN.
Aan den heer C. Schut, gepensionneerd besteller bij
de posterijen alhier is een pensioen van f 973 toege-
CM5ME32NTE HOOGWOUD.
Ingeschreven van 1 Juli15 Augustus 1920.
GeborenPetrus, zoon van Pieter Blauw en van
Maria Neefjes. Veronika, dochter van Antonius Groot
en van Anna Schaper. Jan, zoon van Krijn Bak en
van Antje Bos. Marie Geertje, dochter van Jacob Kort
en van Aafje Langereis. Geertruida Maria, dochter van
Johannes van Diepen en van Maria Ruis. Dirk, zoon
van Jacob Manshande en van Anna Catharina Schoen.
Overleden: Levenloos aangegeven kind van het man
nelijk geslacht van Cornelis Keizer en van Aafje Sdfciit.
Jacob Kort, oud 83 jaren, man van Bregje de Hart,
weduwnaar van Antje Langedijk.
Ondertrouwd: Jan Smit, oud 22 jaar, van Abbekerk
en Neeltje Zee, oud 28 jaar, van Hoogwoud.
HET DIERENPARK VAN HAGENBECK.
Hagenbeek zal zyn wereldberoemde 'dierenpark 'te
Stellingen bij Hamburg, moeten sluiten, als hij niet
spoedig worat geholpen door rijk,staat 'of gemeente^
waarop tot nu weinig kans schijnt te bestaan. De die
rentuin is zoo goed els leeg. Hagenbeek verloor sedert
het uitbreken van den oorlog 200 rodïdieren 74 leeu
wen en 9 hjcers, 60 beeren 200 apen, 7 chim
pansees en 159 bavianen, alle robben, 14 olifanten, 120
herten, 28 kameelen, 10 zebra's, 65 antilopen, 68 struis
vogels, 300 zwemvogels, 1000 schildpadden, 24 krokodil
len, 44 slangen 'en nog heel veel andere dieren. Aan
vulling is dus dringend noodzakelijk. Maar een aap,
vroeger te koop voor een twintig mark, kost nu duizen
den. Kt> zonder hulp aai UégfruNy-k rijn dierentuin
moeten opgeven. 1
FRANKRIJK WIL DEN VREDE.
Uit Parijs, 16 Augustus. In den loop van een toespraak
zeide Millerand, dat hij de gelegenheid, die zich' voor
deed, aangreep om eens te meer te getuigen van den
wil-tot den vrede, die Frankrijk bezielt.
„De oorlog is afgeloopen" verklaarde hij met klem,
„en ik stel er prijs op, dit te zeggen aan sommigqn,
die, naar ik hoop, niet gelooven wat zy vreezen. De
regeering van de republiek denkt er niet over ora de
verschrikkingen van den oorlog op nieuw to beginnen.
Wij hebben den vrede, wij willen, dat hij blijvend zij.
Daarvoor ia noodig, dat Frankrijk, dat dien wil tot den
vrede heeft nog sterker zij."
DE ENGELSCHE ARBEIDERS EN RUSLAND.
Uit Londen, 10 Augustus. De Britsche arbei
dersraad van actie heeft vanmorgen vergaderd. Offi
cieel is medegedeeld, dat een telegram fa ontvangen
van den al-Rusisschen ceótralen raad vvan vakvereeni-
gingen, den hartelijken dank overbrengend van alle
Russische arbeidersbonden voor de getoonde sympa
thie met Sowj et-Rusland door de handen der Britsche
regeering te binden. Het telegram stelt vast, dat de
actie der Britsche arbeiders een schakel vormt voor
het verbond tusschen de Britsche en Russische arbei
ders, waartegen de kuiperijen der internationale bour
geoisie niets vermogen.
De Evcning Standard weet mee te deelan, dat Adam-
son en Goslmg niet naar Frankrijk zijn gegaan, wijl
hun verstaan fa gegeven, dat Frankrijk hun komst niet
wenscht. - f l\
Het blad deelt voorts mee, dat de raad van actie van
morgen Lloyd Georga had Nyillen bezoeken, doch van
den secretaris van aen eersten minister telefonisch de
boodschap kreeg, dat indien de raad niets meer te ver
tellen haa dan de premier reeds wist, het bezoek on-
noodig was.
GELD VERDIENEN.
De Duitsche posterijen gaan om de Inkomsten te ver
meerderen reclamevlakten verhuren op de brievenbussen,
de postwagens, de teTograafpalen en aan de loketten
in de "kantoren.
BUILENPEST TE PARIJS.
Uit Piamij*, 15 .AHng, Hier zljta 4 gemllöai v«un
buileopeet geconstateerd Een deer lijders 4b gestor
ven*.
DE PESTGEVALLEN TE PARUS.
De pestgievaillein, wieDke te Parijs zijn geconstateerd
zijn venmo-efdielij'k vieiroioinaaiakit dJoor de laiaauwietziiglhjeM
viac besmettel Fonische wiuchitelingien. Zea nuaiandien
gelecDen heeft zich jm de FcrmsoHe hoofdistad ook een
geval van pest vboirgiedjaian. Medische autoriteiten
hopen die vetrldiecre vienspcrêidkigi viani die ziekte te
kunineni tegenigiajam,
KOUDE IN AUSTRALIfi.
In Victoria, Australië, is het de Laiatsto dagen txul-
tengiewloon iko-uldl giewieest. IHet heeft er hevig ge
sneeuwd, zelfs tot in Albury, wiaar men, dn 20 jaar
geen sneeuw gezien hack
ROUW IN KONSTANTCNOPEL.
Naar aianleildling; van die onldJerteiekiening' van het
vredlesveirdnag, zal er iini KbnsitanÜinopel eoni rouw
van> één dag wordJen afgekomdigidl
BRAND OP DE TEEMS.
Op een petroleumboott ldgigiemidie in de Theems bij
het arsemiaal wan Wlotodlwicihj had oen ontploffing
plaats, ten gevolge waarvan die brandende olie in
die rivier stroomde, zoodiait nog eendge schuiten in
brand* geraakten- De igtesagTvoerder vian Ö)e pertro-
leumbooit kwam om.
DE TOESTAND EN IERLAND.
Uit iLicmdbndery wordt gieseSndi dat het daar Zon-
dalgavonfdl in die straten weldler ernstig toeging en
die m'illitafiren genofodlzaalkt wiaren dioor sicihieten
in de lucht die menschen uiteen te doen gaan.
Een karrevoeirder, die goederen afleverde In het
unüotniisrtdseh deel der stad Het zich vijandig uit en
werdl Idoor een opgewonden memiglte verjattigid.
Langzamerhan/ds ontstond, em'sitÜige iopigiewomid'enh eid
en een paar gepantserde auitob werden1 op sommige
punten opgesteld, terwijl! ook mitrailleurs gereed
wanden gehoudlen.- Door die (bungieris werden eenige
revoiliverschoteni gelost. fEinikJele ltedlen weTdien' dia-
nlig melt wtoklkien mislhianldlekk 'ai AJvónids om elf uur
wa» dallas weer rujitig.
DE POOLSCH-RUSSISOHE OORLOG. De strijd
om Wtursohau.
Uit Berlijn, 16 Aug. De dag van gisteren kan als
de eerste dag van aen eigenlijken slag bij Warschau
worden beschouwd. In "het centrum van de noordelijke
aanvalslinie ligt Rodzyin, ongeveer 19 K.M. van de
voorstad Praga, verwijderd, van waar de Weichselbrug
naar Warschau voert. De eerste dag is gusntig voor
de Polen verloopen en heeft in elk geval getoond,
dat de mnemiDg van Warschau nog niet zoo gemakkelijk
zal gaan als men in het hoofdkwartier van het Sovjet-
leger had gedacht. Men moet nog afwachten, of de
Polen ook in de volgende dagen zich zullen kunnep
handhaven. Tegen den avond hadden de Polen Rod-
ziyn heroverd en daarmede is het grootste gevaar voor
Warschau afgewend. Het schijnt dat de Poolsche officie
ren het leger weer goed in de hand hebbe*. Op en
kele regimenten na nebben de troepen zich zeer goed
gehouden, da Litausch-Wit-Russische divisie zelfs uit
nemend. In Poolsche militaire kringen is men van
meening, dat de begonnen eindstrijd om Warschau, wan
neer er niets bijzonders gebeurt, nog vele dagen zal
duren.
Uit Londen, 16 Aug. De „Times" verneemt uit
Novuo: Naar de staf van het 4e Roode leger te Wilna
mededeelt, is Warschau den 15 Augustus door de roode
troepen bezet. Er zou te Warschau onder Bolsjewistische
elementen in verband met deze gebeurtenis een grooté
demonstratie hebben plaats gehad.
DE VEEPEST IN BELGIS.
Naar aanleiding van de runderpest in België, heeft
het Haagsch correspondentiebureau gisteren een onder
houd gehad met professor dr. H. Remmelts. inspecteur
van den Veeartsenijkundigen Dienst, die uit België is
teruggekeerd van eene reis waann hij een onderzoek
heeft ingesteld naar deze zoo gevreesde ziekte. Professor
Remmelts deelde o.a. mede, dat de runderpest in vrij
hevige mate heerscht in bijna alle provinciën van Bel-
t'.ë Deze ziekte, die sedert 50 jaren niet in do West-
uropeesche streken geweest is, heeft zich plotseling
met buitengewone snelheid verbreid en grijpt in de
Belgische gewesten om zich heen nadat de eerste run
deren aan de besmetting zijn blootgesteld.
De toestand is daarthans zóó, dat de runderpest
geconstateerd fa op pl.m. 90 plaatsen, in alle provin
ciën met uitzondering van Antwerpen.
De maatregelen door de Belgische regeering genomen
tot bestrijding van verdere voortwoekering der gevreesde
ziekte bestaat in een verbod.van vervoer van alle her
kauwende dieren en varkens in geheel België met uit
zondering van het slachtvee en daar ter plaatse waar
de ziekte heerscht een afmaken van alle zieke en ver
dachte dieren. Verder is nog een stilstand van vervoer
geboden voor alle vee binnen een omtrek van 1 K.M.
ter plaatse waar een ziektegeval zich heeft voorgedaan.
De ziekte is nog niet onmiddellijk aan onze grenzen,
de plaatsen waar runderpest is uitgebroken het dichtst
aan den Nederlandschen grens zijn jn Oost-Vlaanderen
Oost Winkel, Waterschoot, Heijdingen, Deeteldonk en
Evergem. En bij Limburg het plaatsje Eupen, onge
veer 15 K.M. van de grens.
WANORDELIJKHEDEN IN MADRID.
Naar de Temps verneemt uit Madrid braken daar
Vrijdag ernstige wanordelijkheden uit. De aanleiding
was een vrachtauto, die 4 menschen overreed. De me
nigte stak hot voertuig in brand Do .politie schoot, waar
door 6 volwassenen en een kind van 12 jaar gedood
werden.
VERVALSCHTE INVOEEBEWIJZEN.
Te Keulen ztfn 785 vaten spiritus, die met het schip
Karlsruhe IX vanuit Rotterdam daar werden aange
bracht en een waarde van ongeveer 25 millioen Mark
vertegenwoordigen, in beslag genomen ten bate van
het njk.
De geadresseerde, een gewezen zeeoföciér, fa cévan-
gen genomen. Bij onderzoek bleek nl., dat de invoer
vergunning vervalscht was.
Tevens nee ft men ontdekt dat nog veel andere goe
deren werden ingevoerd op valsche invoervergunnin
gen, die met behulp van gestolen stempels en formu
lieren zijn vervaardigd en grootendeei9 aan Neder-
landsche firma's werden verkocht Men heeft reeds
voor 10 millioen Mk. aan ten onrechte ingevoerde goe
deren in beslag genomen en den invoer van groote
partijen kunnen verhinderen.
De laatste dagen zijn» op het goederenstation Keulon-
Gereon nog aanzienlijke hoeveelheden spek, vet en
vleesch in beslag genomen.
DE RUSSISCHE KRÜONJUWEELEN.
Naar Reuter uit Washington aan de Engelsche bla
den meldt, doet de geschiedenis der Russische kroon-
"uweelcn, welke in Amerika in beslag genomen zijn, den-
:en aan een cinemadrama. De New Yorksche douane
nam 131 diamanten in beslag, welke prachtig geslepen
en gepolijst waren en een waarde hadden van 50.000
dollar. Dit geschiedde 22 Juli. De steenen werden ge
vonden op een Zweedsch zeeman, toen deze een Zweéd-
sche boot verliet De juweelen waren verpakt in een reeks
van enveloppen, onderling in elkaar gesloten, welke
geheimzinnige letters en kabalistische teekens bevatten.
Deze vangst was de oorzaak van de onderbreking der
verbenningsmaatregelen tegen Mariens, wijl de overheid
onthullingen verwachtte van den bolsjevastischen propa-
gandadienst De regeering verkreeg inderdaad inlich
tingen over een geregelden koeriersdienst tusschen de
bolsjewistische agenten te Stockholm en New York,
waarmee groote hoeveelheden juweelen naar Amerika zijn
overgebracht Gedurende een tijdperk van zes maanden
zijn steenen verkocht ten behoeve van de fondsen voor
de propaganda. Twee Zweedsche matrozen verrichten
dien dienst voor vijftien dollar per pak. De pakjes werden
gebracht aan een Russische dame in een voorstad van
New York, waar ze overhandigd werden aan een dik
persoon, van ^ien men gelooft, dat het Nuorteva is,
die onlangs over Engeland naar Rusland terugkeerde,
13 Juli ging een als zeeman vermomd ambtenaar met
eender niet Zweedsche zeelieden naar het huis der
Russische, vroeg daai* naar den dikken man, die- niet
aanwezig bleek, waarop de overhandiging van het pak
ket werd geweigerd. De dame zou telefoneeren, doch gaf
het nummer op van Mariens, Als gevolg daarvan ver
scheen den anderen dag een secretaris van Mariens,
Safron genaamd, op het tooneeL
VERHOOGING VAN DEN BROODPRIJS JN EN
GELAND.
Met ingang van eergisteren is de broodprijs met drie
pence per vier-ponda nrood verhoogd. Het besluit heeft
in de Kringen der bakkers groote bezorgdheid gewekt,
daar men verwacht dat het volk thans minder brood zal
eten om het door groenten te vervangen. Tevens zal
het banketbakkersbedrijf worden getroffen.
Tot een vertegenwoordiger van de pers heeft de secre
taris van den bond van brood- en banketbakkers ver
klaard, dat het besluit der regeering dwaas is, en in
den komenden winter veel ontbering zal veroorzaken
voor de minder bemiddelde bevolking, voor wie brood
het voornaamste voedingsmiddel is.
MAATREGELEN TEGEN DE VEEPEST IN BEL
GIS.
Dezer dagèn heeft de minister van landbouw, baron
Ruzette, de leden der wetenschappelijke commissie, de
afgevaardigden van den Landbouwraad en do hooge amb
tenaren van zijn departement ontvangen en een uiteen
zetting gegeven van de getroffen maatregelen met het
doel de uitbreiding van de runderpest tegen te gaan.
Deze maatregelen droegen de goedkeuring van do ver
tegenwoordigde comités weg. Er is insgehjk sprake ge
wéést van het toekennen ©ener vergoeding aan de ge
troffen landbouwers ten bedrage van der waarde
van de gestorven dieren.
In eenige langs de Schelde gelegen weiden had een
veehandelaar een 150-tal runderen te grazen gezet. Dins
dag werden vijf van deze dieren dood gevonden. 'Men
vreest dat ook al de andere zullen moeten afgemaakt
worden.
ONWEERSLUCHT.
Men schrijft uit het Rijnland aan do N.R.CrL:
De lang gevreesde malaise fa sinds eenige weken
in ons industriegebied ingetreden.
Het begon rqeds in Maart, die dreigende slapte in
zaken. Met nieuwe bestellingen aarzelde men, want
men wist niet, hoe det piarkt loopen zou.
Met het on^erbeterlijlie, Duitsche optimisme hoopte
men in handel- en nijverheidskringen dat Spa betere
vooruitzichten openen zou. Men geloofde inderdaad aan
die mogelijkheid. Doch Spa ging voorbij, liet de grie-
vendste teleurstelling achter, die Duitschland ooit be
leefd had. Waarom men nu juist van de conferentie te
Spa zooveel verwachtte, is mij nooit duidelijk ge
worden. Was het omdat Duitsche vertegenwoordi
gers hier met de Geallieerden in één zaal mochten
aanzitten? Maar juist door die .groote verwachtingen
kwam het jloover resultaat Sis een "donderslag neer en
niet alleen in leidende industriekringen.
In arbeiderskringen, die maar al te zeer geloofden,
dat de Entêntegeest te zwart geschilderd werd, waar
de phrasen van 1918, de goedgezinde stemming tegen
over het benijde Duitsche volk, mits het Keizer en
leger wegjoeg, nog voortleefden, daar begreep men
voor het eerst sinds 1918, dat de belangen van den
arbeiders door de afgedwongen kolenleveringen meer
dan.ernstig bedreigd worden. Er waren vóórdien reeds
te .weinig kolen om de fabrieken geregeld aan den
gang te houden en nu werd men door een ander mili
tairisme, het sabelgekletter van Foch, gedwongen,
grootere hoeveelheden te leveren.
Dat is een politiek, die ook arbeiders de oogen opent
In dezelfde volkskringen is de voormalige vreugde
over de hooge looneu beneden het vriespunt gedaald.
Wat krijgt men voor 'n honderd Mark bij het koopen
van levensmiddelen? Vroeger ging moeder de vrouw
Zaterdags voor het gliziii inkoopen, mopperde, als ze
niet met twintig mark uitkwam. Nu krijgt ze veel
minder voor het 'hooge bedrag dan vroeger voor het
vijfde deel.
Door de hooge bedrijfskosten en dikwijls door ge
brek aan grondstoffen staan reeds een aantal fabrieken
stil. In het meerendeel wordt slechts enkele dagen ge
werkt en nolens volens moet de werkman zich tevreden
stellen met het loon voor die werkdagen, 'waarmede
hij natuurlijk heelemaal niet kan uitkomen. Doet hij
het niet, ,dan wordt de fabriek eenvouc8b stilgezet.
In oorlogstijd konden juist de goedbetaalde werk
lieden zich allerlei luxe gunnen. Dat is nu uit en in
winkels van allerlei aard merkt men het dani£. Met
levensmiddelen beperkt men zich tot het allernoodig-
ste en nieuwe kleeren of schoenen koopen, daarvan is
heelemaal geen sprake.
Gekocht wordt er dus bijna niet en de winkeliers
spreken van een koopers-staking. Vroeger in oorlogs
tijd mocht men blij zijn, wat goeds te kunnen koopen.
Dames werden door de vrouwelijke bedienden slecht
bediend, heeren kwamen beter klaar en evenzoo kregen
aardige, jonge meisjes meer gedaan van de winkel
bedienden.
Dat behoort nu alles tot den goeden, ouden tijd. De
winkelier is blij', als er iemand in zijn winkel komt,
de bedienden zijn het ook en wedijveren in beleefd
heid. In de etalages liggen de voorwerpen veelai' ge-
prijst en groote opschriften verkondigen een gewel
dige prijsverlaging. Ih schoen- en federwinkels vooral
kan de aspirant-kooper leeren, wat de waar vroeger
gekost heeft en wat ze nu kost. En in kranten pro-
Beert men het publiek wijs te maken, dat men, ondanks
groote schade, onder faktuurprijzen verkoopt.
Het helpt echter allemaal niets,'bijna den ieder be
perkt zich tot het hoognoodige bij het inkoopen en de
malaise blijft.
Ondanks don overvloed van apiergeld moet men
zich beperken en heel wat wenschen onvervuld laten
Achter de industrieels coulissen wordt het Maardoor
nog rumoeriger. Het is niet aangenaam e^n groot
inkomen te nebben en ontberingen te moeten lijden.
Dat gaat boven het begrip van den werkman.
Nu komt nog de regeering en vordert onverbiddelijk
den tienden penning. Het plannetje leek zoo verlok
kelijk, men trekt eenvoudig 10 percent van het loon
af en draagt dit aan het belastingkantoor over. Geen
na^poringen noodig naar de verdiensten van elkt
werkman,, Vrijdags of Zaterdags wordt de 10 pet een
voudig ingekort
Doen de heeren in Berlijn vergaten, dat vroeger de
werkman evenveel belasting per jaarbetaalden als
nu per week en dat de huidige, gespannen verhouding
van arbeidgever en -nemer niet verder belast mocht
worden.
Voor da onafhankelijke raddraaiers was dit juist
een kolfje naar hnn hand. De fabrikanten komplot-
teerden met de regeering. Ze hadden geld genoeg om
de noodige belastingpenningen op te brengen, doch
verhaalden dit n uop hun werklui. Moest er belasting
betaald worden, goed, dan moest de fabrikant dit maar
boven het loon betalen. t
De bittere pil y^erd nog onsmakelijker, omdat do
fabrikanten evenmin gesticht waren over de rol van
tollenaar, die Berlijn ongevraagd op hun schouders
lei. Arbeidskracht is duur en al deze belastingbereke-i
ningen moeten gratis door de fabrikanten verricht
worden. De regeering legt den fabrikant* plichten opr
doch geeft hen geenerlei rechten of bescherming. Zij
staan eenvoudig machteloos tegenover het gewela der
groote massa.
Tegenwoordig is het geen baantje om fabrikant te
zijn en al menig fabrikant, die met moeite en kosten
zijn fabriek aan den gang houdt, heeft de vuisten van
werklieden voor zijn neus dreigend zien verschijnen.
Karakteristiek voor den huidigen toestand zijn de
voorvallen in de chemische fabrieken te Leverkusen
bij Keulen.
Deze inrichting is een d61" eersten geweest, die op
sociaal gebied het beste voor de werklieden zorgden.
In elk opzicht \verd voor hen gezorgd en er was zelfs
een gestudeerd ambtenaar, die voor de geestelijke ont
wikkeling der werklieden te zorgen had. Prachtig in
gerichte eethuizen, badhuizen, conversatiezalen, biblio
theek en speelzalen, voordrachten, enz. vond men in
het kleine dorp, dat ginds aan den Rijn gebouwd is.
Maar... er was een groote maar bij.
Hoe begeerd Bayers fabrieken ook waren, 't was
moeilijk om er werk te vinden. Eerst wera "onder
zocht, of men lid was van een sociaal-democratische
vereenimng. Zoo dat het geval was, kreeg men geen
werk. Zeelfs het feit, dat méfi lid geweest was, was
voldoende om de fabriekspoorten gesloten te vinden.
Dat was natuurlijk vóór 1914 In oorlogstijd, toen
de fabriek8productie hoofdzakelijk op het vervaar
digen van gassen gericht was, kon men door ge
brek aan arbeidskrachten de oude, beproefde lijn niet
meer volgen en na de revolutie heerscht er naast de
directie de bedrijfsraad en hebben er de' Engelschen
geheerscht, die de groote directeurswoning als logies
Van een divisiestaf gebruikten, zoodat de vroeger
almachtige geheimraad Duisburg den ingang voor
dienstboden moest gebruiken.
Uit dien tijd dateert een kleine voorraad van
munitie, die m een grot in den tuin geborgen was.
Wel werd de Engefsche overheid verzocht dezen voor
raad te laten halen, doch deze liet niets van zich
hoonen,
s Voor den bedrijfsraad der fabriek was dat oen mooie
gelegenheid om de werklieden op te stoken. De direc
tie, zoo heette het,, hield mitrailleurs en handgranaten
verborgen, om er de eigen werklieden op te trakteeren.
Men bestormde dus het directiegebouw, vond niets.
Doch de pratonen in den tuin bewezen, dat de booze
directie wel wat van plan geweest was.
De eerste proef was gelukt, „und der zweite folgt
sogleich". zooals Bunk zegt Met geweld werd de
directie gedwongen de 10 pet belasting te betalen.
Nu zijn de fabrieken stilgelegd, de directie wenscht
onder deze hardhandige manier niet langer werkzaam
te zijn en heeft de uitgebreide inrichtingen gesloten.
Alleen de afdeeling Elberfeld is nog in gang.
Wat hier in het groot geschiedt, herhaalt zich in
het klein in vele fabrieken. De ontevredenheid ligt
een vuist hoog In de fabrieken, de leiders missen
den lust en de werklieden ook. De eersten voelen bo
vendien het zwaard van Damoclea boven zich. Er zyn
plannon ontdekt voor den eerstvolgenden staatsgreep.
De vorige begon met. een algemeen© staking. Bij
de volgende fa men voornemens de fabrieken 's nachts
door gewa penden te laten bezetten en te laten door
werken, terwijl de fabrikanten en verdere leiders als
gijzelaars onder verzekerde bewaring worden ge
houden. Vandaar, dat velen onder hen langer dan ge
woonlijk een verblijf in badplaatsen noodig vinden.
Van een geestelijke malaise kan dus eveneens ge-
sjproken worden. Men is er beu van onder den eeuwigen
druk te leven en... men ziet asen uitweg, Het wordt
te zwaar na al hetgeen voorafgegaan is.
Aan deze desparate stemming is het ook toe te
schrijven, dat men min of meer openlijk den blik
naar het Oosten richt. Van het Westen, men weet het,
is niets, hoegenaamd niets te verwachten.
Op Rusland vestigt zich de hoop van velen, zelfs
in kringen ,waar men dit geheel niet verwachten
zou. Typeerend is, bijv. het feit, dat de bekende bankier
Osthaus, de eigénaar van het bekende Folkwarymu-
seum openlijk m de gelederen der linksche socialisten
fatreden is. In zijn landhuis door Van de Velde ge-
ouwd, heeft hij zelfs een anarchistische school in
gericht, waar de leerlingen zich vrij individueel kun
nen ontwikkelen.
Men hoopt op de onverwoestbare levenskracht .van
het oude, Russische Rijk, die door geen politieke
richting ondermijnd kan worden.
De lezer in het buitenland zal de onloochenbare
neiging nauwelijks kunnen gelooven. Maar men
vergete niet, dat ons hier een groote pers ontbreekt
Men leest meestal de lokale blaadjes, die geen plaats
ruimte hebben om het groote wereldgebeuren naar
den eisch te beschrijven. Hetgeen hier over Sovjet-
Rusland te lezen is, doet veelal als dik opgei egde -
propaganda aan. Iets dat te vergelijken is met de
serieuze opstellen van dr. Schim van der Loeft in
onze kolopmen is hier niet "te vinden.
Tegenover het onheteekende, geschreven woord- stelt
Sovjet-Rusland de macht van het gesproken woord.
De nu heerschende Russen zijn, ondanks hun moder-
jiiteit, getrouwe navolgers van de door hen zoo ge
hate regeringssystemen. Ze betreden blijkens de onder
handelingen met Polen de gladde banen der diplomatie
met onwederlegbaar meesterschap.
Is het nu toeval, dat ik in de laatste veertien dagen
driemaal van lieden gehoord heb, die nu een paar
maanden naar Rusland gegaan zijn én nu „even" terug
komen om hun familie te bezoeken? Twee, ervan zijn
arbeiders, de derde is koopman.
Hun verhalen over Rusland luiden zeer geloof
waardig. Hetgeen in de pere staat, is uit de vuile,
nationale bron afkomstig. Zij, zy zijn er geweest en
weten, dat alles gelogen fa. Natuurlijk lijdt Rusland
nog onder de gevolgen van den oorlog, maar het is
er veel heter dan m Duitschland. Zy ten minste
willen in geen geval meer hier terug.
Zulke uitingen van ooggetuigen slaan In, ze over
tuigen en het is zeker geen toeval, dat er in de laatste
dagen groote aanplakbilletten verschijnen, die het
oordeel 'van gezaghebbende socialisten als Snowden
over Sovjet-Rusland den volke bekend worden. Van
welke 'zijde deze verschijnen, kan men niet uitmakeiL
maar het is in ieder geval opvallend, dat men zoo
openlijk tegen de sympathie van Rusland moet gaan
argiteeren.
Een tweede verschijnsel kan men in algemóener
kringen opmerken; de haat tegen Frankrijk.
Dit is te merkwaardiger, omdat vóór en tijdens
den oorlog hiervan niet het minste merkbaar was.
In de oorlogsjaren beschouwde men de Franschen
als offers der Engelsche politiek, had meelij met
het volk, dat zijn vele steden en dorpen tot puin in
een zag storten onder de Engelsche en Amerikaansche'
raten. De Fransche soldaat was een tegenstander,
men respecteerde en zelfs in krijgsgevangenschap
waren de Franschen in hetzelfde aanzien gebleven.
Door de politiek van Clemenceau, voortgezet door
Millerand wordt onwillekeurig een krachtigo revan-
chegeest gekweekt. Men haat Frankrijk, men haat het
van ganscher harte.
De gediende lui, ook in werkliedenkringen, denken
er niet aan weer het geweer aan den schouder te
hangen, het allerminst tegen Rusland.
Doch als het ging tegen Frankrijk? Geen oogenblik
zouden zy zich bezinnen.
Men kan begrijpen, dat 'de slimme Sowjels met
aarzelen^ van deze stemming gebruik te maken.
Heden overleed onze lieve Man
Zoon, Behuwdzoon en Broeder
in den ouderdom van 24 jaren.
H. HOBBHLMAN—Kuiper.
Hoorn, 15 Augustus 1920.
3 Boomlaan 82.
GEVRAAGD: een
Lilndbouwstraat 30.
