Neemj
De Pink
Pillen
TWEEDE BLAD.
Binnenlandsch Nieuws.
Gemengd Nieuws.
Dinsdag 30 November 1920.
63ste Jaargang. No. 6730.
IS DE MELK DUUR?
Onder bovenstaande vraag komt in het Officieel Or
gaan van den F„ N. Z. van 10 Nov. j.1. een artikel)
voor van de hand des heeren Wintermans, overgenomen
uit het Weekblad van den Noord-Brabantschen Chris
telijk en Boerenbond over den tegenwoordigen kostprijs
der melk. Ofschoon thans alle voedingsmiddelen zeer
hoog in prijs zijn, trekt' toch aie van het artikel
melk de bijzondere aandacht. Niet alleen voor men
schen, maar ook als voedsel voor dieren heeft de
melk groote waarde, hetzij als volle melk, afgeroomde
melk, karnemelk ot als wei. Als eerste yoeasel voor
den zuigeling of voor het jonge dier is de moedermeljk
de hoogste beteekenis.. Zij toch bevat alle bestanddeelen,
die voor de ontwikkeling van het lichaam noodig zijn
en tevens in de beste verhouding-en verteringsgraad. Voor
zieken en kinderen is daarvoor de melk een onontbeerlijk
voedingsmiddel, dat door geen ander te vervaAgen is;
terwijl de melk voor gezonde menschen steeds een ver
kwikkende en zeer aan te bevelen drank is. Niet alleen
de volle melk, maar ook de ontroom^e, of zoogenaamde
ondermelk is als drank niet te versmaden, terwijl de ge
zuurde of gegiste melk, onder velerlei vormen, pok
gaarne genoten wordt.
Dat de voorziening van melk dan ook een voor
name taak der regeering is-en zij al het mogeJijke doet,
dit artikel onder het bereik der gebruikers te brengen,
is te begrijpen. Of de maatregelen in 't belang van de
veehouders zijn, mag zeker betwijfeld worden. Het ver
bod van kaasmaken of boter te karnen is zeker niet
in het belang der veehouderij. Wat nu den prijs betreft,
die tegenwoordig voor de melk betaald moet worden
deze is niet willekeurig door den producent bepaald,
maar geheel afhankelijk van de omstandigheden, waar
onder hij werken moet Het publiek is zeer geneigd,
om de duurte der levensmiddelen te wijten aan winst
bejag der producenten, zonder te bedenken, dat de
kostprijs der verschillende artikelen heel wat hooger
dan voor den oorlog is geworden.
Ik wil hier alleen de tegenwoordige duurte der melk
bespreken en de vraag, of zij te duur is, onder net
oog brengen. In bovengenoemd artikel van den heer
Wintermans leest men het volgende;
„Jan Truycn's berekening van den kostprijs der
melk is de nauwkeurigste en uitvoerigste, die bekend is.
Zij is gemaakt op herhaald verzoek van den Raad van
Beroep voor de bedrijfsbelasting te Roermond. Zij is
gebaseerd op de prijzen van het tijdvak 1909—1913, een
bedrijf met 3 melkkoeien op zoogenaamden Holland-
scben stal en een tijdvak van 5 jaren. Een en ander is
nauwkeurig en uitvoerig toegelicht in de betreffende
publicatie in. den almanak van den Z.N. Zuivelbond
van 1916. Truyen's berekening was vóór het uitbreken
van den oorlog gereed. De definitieve vaststelling van
zijn rapport volgde echter pas op 10 Dec. 1914.
Met behulp van een landbouw-consulent, een zuivei-
óonsulent en een Bouwkundige is nu deze berekening
voortgezet in de omstandigheden van 't oogenblik. Wat
is nu naar die besomming de kostprijs vóór den oorlog
en nu
We krijgen nu de volgende samenvatting der jaar-
lijksche kosten en opbrengsten
Kosten v.d. oorlog Nu o/o meer
Ie. Wegens slall., bergplaats
en huisvesting f 25.66 f 101.70 296
2e. Rente, administratie enz. f 62.46 f 195.66 212
3e. Veevoeder t 513.51 f 1420.41 178
4e. Dienstbodenloon f 132.25 f 311.10 135
5e. In den vorm van verlies
wegens
a. Koeien, die niet drach
tig worden of verwerpen f 18.f 45.— 150
b. Gemis normaal getal
kalveren f 0.f 13.50 50
c. Stroo f 31.66 f 52.77 67
d. Vervoer en verwerking
van stalmest in vergelij
king met kunstmest f 8.70 t 21.77 150
f 713.12 f 1864.55 161
Opbr voor o/0
den oorlog Nu meer
le. Mestwaarde f 73.94 f 137.99 82
2e. Geboren kalveren f 60.f 90.— 50
3e. Kosten der geproduceer
de melk f 57918 f 1636.56 182
f 71312 f 1864.45; 314
Volgens Truyen gaven de drie koeien 9801 K.G.
melk per jaar. Die productie was alzoo toen f 579.18
of f 6.08 per 100 liter., en nu f 17.20 per 100 liter
dus 182 pet. meer.
Verder worden de cijfers, die in de berekening voor
komen, aangegeven om een idee der verhoudingen tus-
schën vóór den oorlog en nu te geven, .en ziet men
hoeveel hooger de laatstgenoemden zijn. Zoo is het
dagrantsoen voor 1 koe van 450 Kg. gestegen van
f 0.6147 tot f 1.8585 en zijn de voederkosten van het
zomerhalfjaar van f 114.25 tot f 301.50 en van het
winterhalfjaar van f 382.66 tot f 865.05 gestegen. Als
men verder (in aanmerking neemt, dat alle onkosten,
behalve voeder, thans omgeslagen moeten worden over
minder melk, moet de productie-prijs nog hooger ko
men Uit het verslag der fabriek te Beugen over dienst
jaar 1 Mei '191 Mei '20 bleek, dat daar de aanvoer
28 pet. minder is geweest. Deze cijfers zijn voldoend©
om een oordeel te vormen over den opzet der bereke
ning. Op de vraag, of de melk in verhouding tot de
groothandelsprijzen der andere voedingsmiddelen te duur
is, blijkt uit de stijging daarvan, dat de melk bij die
stijging altijd achter is gebleven. Dit geldt ook voor
de kleinhandelsprijzen. Van welken kant ook beke
ken, het blijkt, dat het geschreeuw over hoog© melk
prijzen absoluut zonder grond is. Vooral de winterprij-
zen zijn nu als vroeger, in ieder geval te laag. Het gó-
maatregel met melk en melkprijzen zal als eerste ge
volg hebben, dat vooral de wintermelkerij achteruitgaat.
Tot zoover het artikel over „Is melk duur?"
Uit al het aangehaalde blijkt duidelijk, dat door het
publiek een verkeerd oordeel geveld wordt over onze
melkveehouders, en deze waarlijk hun product niet
met woekerwinst afzetten. Tel.
BE ONEERWIJZERSS ARARISSEN.
In het Gebouw voor Kunsten en Wetenschappen in
Den Haag was tegen Zaterdagmiddag 2 uur een
gnoote vergadering belegd dioor Iheit salariscomité
-van heit (Niedlerü. Onderwijlzens-Genootsdhap, den
Bond van Nederl. Onderwijzers en de Hoofdvereeni-
ging, waarbij zich die Unie van Christelijke Ón
der wijzers had aangesloten.
Reedis lang vóór 1 uur stroomden onderwijzer®
naar het Gebouw, waar om ik wart over één toen
d« deuren geopend werden een opeengepakte
maissa bijeen was. Om (half twee al vulden duizen
den alle rangen, zoowel benedien als boven. Er
heersc'hte1 een opgewonden stemming. Onderwijzers
en hoofden van scholen van1 verschillende richtin
gen! udit alle dee-len des lnnds waren aanwezig. Óm
kwart ivoor twee werd niemand meer in het gebouw
.toegelaten.
De beer Troeiistra werd mat een langdurige ovatie
ibie-gnoet. ©en nog daverender ovatie wend aan den
beer Osseneter p gebracht bij zijn binnenkomst.
iBen daverende ovatie wondt dtn (heer Ketelaap
bdj diens binnenkomst gebracht
!Dt vergadering werd door verschillende «prekers
toegesproken .De «temming bleef steed» opgewon
den.
In andere lokalen waren Christelijke en R.-
Katholieke onderwijzen® vergaderd. Ook deze ver
gadering was eivol en ook (hiier werd menig hard
.woord v-an bittere teleurstelling geuit.
Na afloop der vergaderingen trokken de duizen
den onderwijzers- naar het Binnenhof. Het iwas een
lange, lange stoeit, die aan minister (Ruy-s de Beren-
ibroedk de aamgenomen motie iging brengen. Ondanks
de mienschënimasisa werd de orde niet verstoord.
Omstreeks 4 uur werd de deputatie toe/gelaten
tot den tljdelljken voorzitter -van den ministerraad,
die in tegenwoordigheid van- den secretaris-generaal
in algemeencn dienst, nar. Kan, de afgevaardigden
Ontving.
'Bij de overhandiging van de motie .voerde de heer
Nooter het iwoord. Hij izeide, dat die minister in de
couranten zou lezen, boe van alle kanten door de
onderwijzers dn hun vergaderingen getuigd- was, en
dat de motie slecht® een zwalklke weerklank was van
hetgeen in' die )vergadering|<$n (w'a® voorgevallen.
Zonder overdrijving konden de onderwijzers zeggen,
dat -zij liet voorstel van minister De Viisser, dat te
beschouwen viel aJls de vreeselijikste gebeurtenissen
en de grootste ramp, welke noig ooit over het onder
wijzer skorps wa®. gekomen, onuitvoerbaar achten.
De-minister nam hierop de motie in ontvangst en
verklaarde, zijn ambtgemeoten erv^n in kennis te
zullen stellen, waarmede de 'audiëntie was geëindigd.
STRENGE MAATREGELEN TEGEN DRANKMIS
BRUIK.
De gemeenteraad van: P!urmerend heeft onlangs
een verordening vastgesteld', waarbij aam den (bur
gemeester het recht werd1 verleend uit vergunning)»-
lokalen te weren personen, die biji "herhaling mis
bruik van alcoholhoudendien drank maken of. we
gens dronkenschap zijn veroordeeld.
De „zm ante lijst", welke aan de caféhouders ver
strekt wordt, bievat thans du namen van zes over
treders, w.o. zelfs drie minderjarige meisjes, van
vie er twee zich niet alleen aan openbare dron
kenschap hebben, schuldig gemaakt, maar ook aan
onzedelijke gedragingen.
De burgemeester, die -met dezem maatregel het
ergste .drankmisbruik wil tegengaan, is over het re
sultaat hiervan tevreden.
MINISTER VAN IJSELSTEIJN.
Naar w-ij uit. goede (bron vernemen, is minister
Van IJsseisteyn ndet voornemens, naar aanleiding
van het aannemen der amendementen-Marchant,
•zijn portefeuille ter beschikking te stellen-.
DE VROUW IN 'T JACHTVELD.
In het jachtveld bij MalkJkinga Fr., is een Jonige-
dochtfvr op 'heeterdaad betrapt met Wildstroopan met
een lichtbak.
SLAPTE
Mon meldt aan de „Misb." uit Oisterwijk:
Op een tiental schoenf abri eken te Oisterwijk wordt
wegens slapte drie dagen per "week niet gewerkt.
Naar wij vernemen, zijn te Tilburg wegens slapte in
de schoenfabrieken reeds verscheidene arbeiders
ontslagen,.
VALSCH GELD.
Te Delft blijkt inotgal wat valsch gel'd in omloop
te zijn; werden de laatste weken eeniige valsche
-zilver-bons in beslag genomen, gisteren werd weder
om een valsche rijksdaalder bij de politie gedepo
neerd. Het vaiLsche stuk is vrijgoed afgewerkt; de
klank is dof en het randslchrilft slordig.
EEN VADER-
Te A-ssen is gevankelijk binnengebracht en in
het huis van bewaring opgenomen, de arbeider W.
M. te Emmer Erfsoh-eidenveenverdacht van po
ging tot doodslag op zijn dochter Jansije, door met
een revolver op haar te schieten.
AMBTENAREN-FRAUDE.
Van betrouwbare zij-de vernemen wij, dat twee
ambtenaren van de afdeeling Comptabiliteit van een
Staatsbedrijf te VG-ravenhage verdacht worden reedis
g-eiuimen tijd fraude gepléeg(|te hebben. Zij zouden
,n.I. eigenmachtig, producten van dat bedrijf aan bui
tenstaanders geleverd hebben en de daarvoor be
taalde bedragen, die per postwissel aan het bedrijfs-
hoofd werden toegezonden, ten eigen bate hebben
aangewend. Belden zijn -niog in functie.
D-aigbl. v. Z. H. en '®-Gr.
EEN ZIGEUNER VERMOORD.
Uit Venlo-, 27 Nov. 'Hedenavond half zeven ont
stond er ruzie in (heit café van 'S. dn de V-leesohstraat
tussc'hen bezoekers en eeniige zlgeunermuzikanten.
Plotseling stak zekere K. uit Venlo zijn mes een
der zigeuners in de hersenen, zoodat het bloed den
dader bespatte. ©enige oogebbldkken later overleed
de getroffene. De dader dis gearresteerd.
AFSCHAFFING DER KERMIS TE WORMERVEER.
Uit Wormervieer, 27 Nov. De gemeenteraad van
Wormerveer heeft met algelmeene stemmten beslo
ten toit afschaffing van- de 'kennis, en een oommissde
uit de burgerij te benoemen om voor den aanstaan
den zomer eten .volksfeest te organiseeren.
DE NON STOP-RIT.
'E'OTgiisterntiidda# om twaalf uur heeft voor de ga
rage van. de iN-.V. L. A iMoll, -aan de -Si Annaetraat
te Nijmegen, de «tart plaate gehad van -een non-»top-
rit van 30.000 KJM., die de N.V. Nederlandtche Auto
mobiel- en V-lle-gtulggf-abriek Trompenburg houdt
met haar nieuwen ze» cylinder Spylkerwagen Oleneo..
Er waren tal van autoriteiten tegenwoordig. Pre
cies op tijid vertrok die wagen, om, naar men hoopt,
34 dagen te (blijven -loopen.
Belangrijk 1® deze -rit omdat, l-ndten hij volbracht
wordt, -een nieuw rec-ordl gevestigd wordt: 30.000
K.M. afleggen zonder, stoppen van den motor, Is een
.prestatie, die nog geen automobiel ooit in staat is
-geweest rte 'volbrengen. 'Het is dan- ook van de Spij
ker-directie een durf zulk een rit te beproeven, want
zij zet daarmee dn zeikeren zin haar reputatie op
het spel. Wordt -er 'een twintig-du/iizend kilometer
afgelegd, -dan is dit nóg een prachtige prestatie,
maar.dan- heet de rit toch mislukt, wamt de
krachtproef, waara-an' men den motor wil' onder
werpen, is op 30.000 KjM. gesteld
'Eenig begrip v.an deze- prestatie krijgt men wam
neer men weet dat een normaal stel autobanden een
levensduur heeft van 5000 'K.M. Bij den rit zullen
dus -zes stel banden' wohden versleten. Maar bij het
remplaceeren der banden, het bijvullen Van ben
zine, het smeer en, ienz., ma-g de motor niet stil staan,
die imioet 'doordraaie-m, 34 etmalen -lang!
Of 't nu een Spijker-wagen is -die dit volbrengt of
een -andere, is van. minder belang -dan bet feit dat
't menschelijk vernuft -een deige-l-ij-ke machine heeft
weten te scheppen. Alweerél» de proef sJ-aagt,
w-ajit een motor bouwen die zulk een rit aènvan-gt
is geen -kunst, maar één die 'm volbrengt, dat is
de 'zaak.
Men (heeft de meest moderne -constructies o-p tech
nisch. gebied -toegepast en de wagen geheel voor het
•doel uitgerust. Vd-er 'chauffeurs: de gebrs. v. d. Brink,
Wlmteri-ng en San-dkers, geassisteerd door 4 helpers,
wisselen elkaar af.
En, zoo rijdt de wagen -dagen en nachten door,
de h-eele De-cemlbermaandl, tusschen' (Nijmegen en
Sittard, wellk -traject in '59* u-ur wordt afgelegd bij
een gemiddelde .snelheid van 40 KJM. per -uur, welke
niet overschreden mag worden.
WIERINGEN.
Onder presidium van den heer N. J. Poel hield
onze af-d-eelinlg van, den Ned. Prot. BOnd Vrijdag
avond! ini de benedenzaal der -Ned. 'Herv. Kerk te
Hiippolytusbaef eiene bijeenkomst met ongeveer 30
belan,gistellend,en. De- lezing werd gehouden door Dis.
H. B-aix en w.a® getiteld: „Het Kerstgeschenk", welk
verfhaal met onverdeelde aandacht werd gevolgd.
Ook gaf Dis. Bax nog enke-le zijner gedichten ten
belste-, waarna d'oOr de aanwezigen enlkele liederen
uit den bundsl vani den Ned'. 'Prot. Bon-d met orgel
begeleiding v,ani mevr. Biax werd-en gezongen.
Hierna had1 bespreking der donitributiev-arhooging
plaats en werd deze voor het 'volgend jaar vastge
steld op f 1.
s V-erder niets meer aan de orde zijnde, ®loOt voor
zatter met enlkele hartelijke- woorden aan den spre
ker, Ds. Bax, ivoor het door hem ten beste igegeven-e
en aan die aanwezigen voor de opkomst op deze
zoo hoogst -gezellige •- bij-eenJkomst.
WIERINGEN.
Naa wij vernemen:, zal de zangvereeniging „Excel
sior" te Den Oever ajs. Zaterdag 4 en Zondag 5 Dec.
-een uitvoering voor hlaar kunstliievendie leden ge
ven in het lokaal -van' 'den heer ML Tijisem al-daar.
Behalve enkël-e zangnummers zal worden opgevoerd
het beroemde -drama: „De Goochelaar", in 4 -bedrij-
venJidoórD',E-nne-ry en Érésil. Het Symphonleorkest
v-an .^Apo-llo" zal de pauzen aanvullen!, zoodat voor
liefhebbers van zang, tooneel en muziek een genot-
vollen avond staat te wachten.
NIEUWE NIEDORP.
Voor het comité voor winterlezinJgen, trad Zater
dagavond j.1. in het 'lokaal van den (heer C. Kooiman
alhier op de heer Henri Dekking, uit Rotterdam.
De 'bijeenkomst werd geopend door mej. N. Menagé
Challa, -die na een- kort openingswoord aan den
spreker het woord' gaf. De heer Dekking dieclameerde
„Cyrano de Bergerac". En hij gaf ons daarmede
meesterlijk werk te genieten, 't 'Was waarlijk geen
gemakkelijke taak om vijf bedrijlven lang een zoo
danig onderwerp, dat zooveel van den vertolker
vraagt, te behandelen. De begaafde declamator bleef
boeiend in booge mate, van. het begin tot het einde.
Eh het .hartelijk applaudissement dat hij verwierf,
moctht volkomen verdiend h-eeten.
Later volgden nog een paar kleinere nummertjes,
eveneens bij uitnemendheid ivoorgedragen en warm
toegejuicht, 't Was een zeer prettige avond. De voor
zitster sltoot onder dank deze zoo welgeslaagde bij
eenkomst.
NIEUWE NIEDORP.
Zondagmiddag 28 November zou er (hier voetbal
wedstrijd zijn gehouden door M.F.C. van Modem/blik
en N.V.C. alhier. De wedstrijd ging echter niet door
tengevolge van- plotselingen omstandigheden voor
de Medemihliik'kers.
Jt, Mevrouw, neem de Pink
Pillen, en neem ze in volle vertrouwend
Indien Uwe gezondheid niet zoo goed 1«^
als zy wel zyn kon, indien uwe omgeving*
zich ongerust toont omdat gy er slecht uitziet/
wees dan niet bedroefd, maar weifel ook niet, roe])
dadelyk de Pink Pillen te hulp. Schaf ze u aan en gy zyt
in het'bezit van het gedroomde middel tegen de duizende
'eine en groote narigheden der vrouwen.
Het geheim van de deugdelykheid der Pink Pillen fs van dezelfde
oort als dat van uwe ziekte. Alle ongemakken die uwe dagen bederven
cn uwe nachten verstoren, uwe overmatige bleekheid, uw gebrek aan eetlust,
uwe moeielyke spysvertering, tot zelf» uwe scheele hoofdpynen, uwe zenuw-
pynen en uwe hartkloppingen, komen voort uit de slapte van uw bloed.
Is het niet heerlyk te weten dat gy voor uwe gezondheid kunt doen wat
gy iederen dag voor uw voedsel, voor uwe zakdoeken, voor uwe hand
schoenen doet, en wat uw man voor zyne sigaren en voor zyne likeuren doet?
Gy geeft de voorkeur aan dit of aan dat merk omdat gy by ondervinding
^wcet dat het beter, verkieslyker is. Vclnu, door u de Pink Pillen te
verschaffen, verschaft gy u, om zoo te zeggen, het beste merk
w van bloed. Mevrouw, neem
Df Pink Pilltn voordat «crkoebt
i.yS de dooi in f. a.' di au
in kil JiooH-
Eischl Hollandsche verpakking en gebruiksaanwijzing.
Verkrijgbaar bij de besle Apolhekers en Drogisien.
ELLENDE EN POLITIEK IN DDITSCELAND.
De correspoindent va«n id* N. R. Ot lm- Dui'techlau'd
schrijft -aan zijin blad.
Verleden wandelde dit lang» de Spree. Op d)e
Kroonprinsbruig zag lik wat menschen- ever de leu
ning -staan (k-ijlk-en.
Beneden op -een steenien slteigertje lag 'een vtouw,
die blijikb-aar pas uit h-et water was gehaald: Zij
•ademde zwaar, leefde dius blij-k-aar nog. Een m'an
(hield) mat -een roeiriem -eeni bootje 'tegen, den stro-om
stil en gebruikte zlj-n Vrijen arm om met een haak (in
h-et water tie lepelen. Zoo nu on idan- -legde 'hij den
haak neer, om meer op zijn gelmalk een treilt je -aan
zijn sigaret te doen. Op die vraag wat er aan de
hand' was, -kreeg i'k als inleiding ten antwoord, dat
het „niet veel bizon-der®" wa®. Die- vrouw iwas met
-haar 'kind te water gesprongen. Ze hadden haar
spoedig ik-unnen paklk-en, maar het ikind scheen on
der ginidisohe- stoomboot te zijn geraalkt.
Ik gaf leenige verwondering te kenn'en, -dat dit
nu „niet veel bizonders'" mocht heeten.
„Ja, het Is w-el heel "treurig, maar webkelijik niet
'zoo- heel' blzond-er. Als de menschen uit -de Cihairitó
het -groote zielkenlhui® al® genezen ontslagen
w-orden, dan moeten ze ov-er deze brug naar de
stad,, en dan trelkt het water aan, Als je nu g-e-en
werk hebt, en dan nog zoo'n jong kind. Waar moet
zooW vrouw dan anders heen? AL® dat water eens
w-egli-ep, zoudt u eens izieni, wat een kerkhof daar
onder ligt".
Mevrouwi Franclk Buckley., van.' het ,;Redi de kin
deren. Fonds1" What d® in a name?" zed 'Sh-aJkespe-
are al. stuit het tegen die (borst Duitsche kinderen
te hielp-en, wan-t „de Duitschens beginnen wei-varend
te w-orden". 0-ch er zijn in de wereld, en vooral in
Engeland, altijd zonderlinge dame® geweest. Als die
mevrouw! nu maar vele (kinderen „redt", dan zijn
die alvast weer geholpen. Ma-ar dat neemt niet weg,
dat ha,ar opmerking o-ve-r de Duitsch-er® een wreed-e
-bespotting van- do werkelijkheid is.
Het i® wel mogelijk, d-at een reiziger, die dn -de
beste hotels logeert, en alleen met welvarende men
schen omgaat in geen land 4® de -el-lende zoo groot
of -er zljin> altijd, ook noig wel lieden,, wien het goed
gaat, zooals, bijvoorbeeld 'Sinowjef-'Apfelbaum en
ande-re commissarissen' in 'Roi»land deze werke
lijkheid niet. bevroedt; maar nnen Itieeft andiers waar
lijk nde-t o-p den bo-diem van- de Spr.ee af te"dalen,
om te zien -dat in. Duiitschland -de -ellende in letterlij
ken izin heerscht, w-anit izij is de springveer van- de
politieke ontwikkeling ivan- -dien- laats-te-n 'tijd 'ge
weest, en zal dat waarschijnlijk ook nog wel een tijd
blijven.
Wie ooit geloofd hee'flt, dat de -materieele ellende
den memsdhi loutert, dien moet de algemeen-e de
moralisatie van dieze tijden op zijn- minst ten op
zichte van, de algemeen e geldigheid 'van -deze stelling
aan het twijfelen hebben gebracht.
V-eel treffender i® nog de bitwerking -van de ellen
de en voor-al van den- langen duur van de ellen-de
op 1de- isociiaal-jdietmocratisdhie' larb-eidershe,weging.
Deze (beweging is -door een voortgezet splijtings
proces zeer verzwakt. Zij heeft ook niet aan inten
siteit weten te. vergoeden, wat zij aan- uitbreiding
heeft verloren. Het is nd-et meer waar, dat de radi
cale elementen de re®t met zich mees-Ie epen. Inte
gendeel, a.1 'geven zij- zich, -zelven gaarne -don bijnaam
va-n „de massa", -dez-e- elementen worden bij hun
voortgezetten. marsdh naar de Roode Ze® hoe langer
ho-e meer alleen gelaten.
Eir wond-en nog telkens dingen verteld, waaruit
men -geacht wordt te conoludeeren, dat van rechts
een staatsgreep wordt -voorbereid.
Maar inderdaad ofschoon er geen dwaasheid is,
waartoe menschen niet dn staat gebleken zijn
wordt naar menschelijike berekening d.e kans op -een
-reaotionnaire staatsgreep met -den daig mi-ndei*.
Wiaartoe. 'een staatsgreep? De reactionnairem heb
ben heelemaal geen staatsgreep noodig. De (burgers,
mitsgaders d-e boeren, en -de stemmende yrouw.en
vooraan, wandelen in steedl® igrooteren .getale het
reaotionnaire kamp binnen.
De democraten ©enigszins te vergelijken met
onze liberalen schrompelen itot een rudimentair
overblijfsel ineen, een proces, dat nog dreigt bespoe
digd te worden, -door d-e neiging van: velen hunner,
hetzij- en blo-c, hetzij ieder o-p zich ze-lf, over te gaan
'tot de Diuitecbe' volkspartij, een partij1 die recht®
'vami de -democraten staat, en niet veel anders Is
dan -de oude nationaal-liberale partij, vermeerderd
met -den nieuw-en rijk-dom. Want wel noe-men de
conservatieven de republiek smalend oen „Schle-
berrepubli-ek", maar de ,ySchie(ber" hebhen zich aan
huinin-e -zijde geschaarde
-Dit alles zou niet v-eel heteekenen, indien daar
tegenover een aaneengesloten arbeiderspartij stond.
A-lle politieke partijen erkennen, dat he-t onmogelijk
i®, om itegen -dien wil van de meerderheid der arbei
ders te regeer en. IDuitsdhland is geen boerenland:
Eooal® Rusland dat is, het is geen rentenier,stand als
Frankrijk. He-t is een landi, waar de 'industrie de
eerste plaats inneemt. Zoo ergens dn Duitschliamd,
-dan is -dat in iS-aksen het geval. Saksen is het Duit
sche Lancashire. Daarom- is de uitslag v-an' -de ver
kiezingen voor den Landdag aldaar vah spo groot
belang» Deze uitslag izd-et er h-aast uit als -een mene
tdke-l vo-or de republi-eik, wiier nog steeds ietwat
ro-ode 'kleur op dat signaal verbleekt.
Men vergete niet, dat in 1903 in het -toenmalige
koninklijke Saksen, van -de 23 mian-date-n voor den
Rijksdag 22 aan sociaal-democraten kwamen.
Nu ds Saksen een republiek, en nu hébben de
bunge-rlijkew een bijna evenveel stemmen behaald
•als -de socialisten v-an verschillende sclh-akeering:
1.011.000 burgerlijke, 1.029.000 socialistische en com
munistische stemmen; en de Duitsch-nationalen
de ultra -conservatieven werden met 431.000 'Stem
men de sterkste burgerlijke partij.
INog steiker -haast snreekt het feit, dat er 360.000
stemmen minder zijn uitgebracht dan bij de Rijks-
•dag,verkiezingen van 6 Juni, en dat daar 270.000
stemmen van socialistische en communisten bij moe
ten zijn gewee-st: 270.000 arbeiders dn Saksen lieten
zonder 'Strijd de zege aan de reactie.
Hoe komt -dat zoo? Hoe komt het, dat verleden
in een met arbeiders gevulde -derde-klasse-coupé
een man ©tormachtigen bijval vond met de verkla
ring: „Als we dan toch door een dictator moeten
worden geringeloord, dan heh ik nog liever Luden-
donff dan Sy-lit'V
ZIJN SECRETARIS GEARRESTEERD.
Zooals sommige onzer lezers zich wellicht zullen
herinneren, verdween in December -va,n het vorige
jaair op geheimzinnige wijze Ambrose 'Small, de
mi llionniair-theater eigenaar te Toronto. Kort daarop
verdween zijn secretaris John Doiuglhity.
Laatstgenoemde dis de vorige week aangetroffen
als werkman in 'een -papierfabriek te Oregon. Il-ij
bevond zich daar reeds verscheidene maanden en
zijn gedrag was voorbeeldig. Hij had zijn naa-m ver
anderd- dn Charles P. Oooper, en werkte zich spoe
dig op v,an gewoon werkman tot voorman; zoowel
zijn werkgevers als zijn collega's waren vol 'lof over
hem.
Benige weken geleden las een politieagent een
circulaire, we-lke door 'de politie te Toronto wias
verspreid, waarin Doughty werd- beschrev-en en vier
duizend pd. st. voor zijn arrestatie werd uitgeloofd.
Hiij meTkte op, -dat „Cooper" eeniige gelijkenis met
het ge-publiceerde portret vertoornde, maar moest
tien dagen- wachten, Voor hij kans zag, hem gade te
slaan zonder hoed- op. Toen bleef er geen twijfel meer
•mogelijk, eni de agent telegrafeerde naar. -de politie
te Toronto.
Met een inspecteur uit Joronto begaf de agent
zich naar Gooperis woning» (Daar -de inspecteur
Dougthy kende, zag dieze in:, dat ontkennen hem
niet zou baten. Hij verklaarde, dat hij de 25.000 pd,
