TWEEDE BLAD.
Brieven uit Rome.
De dingen om ons heen.
FEUILLETON.
Donkere Schaduwen
Gemengd Nieuws.
Zaterdag 15 Januari 1921.
64ste Jaargang. No. 6755.
Maar geen „pwtseplo,, Is ar £66 mooi als ést tan de
Franciakanera te Rome en het landsvolk komt tan da
omliggende plaatsen om h«t te eien en ar hun rozen
krans te biaden.
De stal is hier in een grot herschapen, boven de
levensgroot© figuren van de heilige familie met den ezel
en os op den achtergrond, zweven levensgroot God-Vader,
omstuwd door zingende engelen, (gecopiëerd naar een
schilderij van Rafaël). Na Kerstmis zijn het de herder»,
die hun goede gaven komen brengen, levensgroote pop
pen, mannen en vrouwen voorstellend, die manden
dragen, gevuld met heusche sinaasappelen, eieren, ge
vogelte en wat niet aL Maar 6 januari worden die figuren
vervangen door de prachtig uitgedoschte koningen met
hun gevolg, die gouden vaatwerken en kostbaarheden
neerleggen aan de voeten van het kindje. En dan is
mede ae groote aantrekkingskracht van dit „Pretsepio'
dat voor het kindek© Jezus hier de beroemde „bam
bino,, dienst doet, de wonderpop waarvan, zooals beweerd
wordt, een genezende kracht uitgaat en die bij de zieken
aan huis wordt gebracht, zooals onlangs bij den ster
venden kardinaal Giustino. In vroeger jaren werd de
„bambino" (kind) wel eens een dag bij de patiënt
ren, maar toen was er eens een listige oude vrouw,
hem verruilde voor een pop, die zijn evenbeeld
was en deze stuurde ze aan het klooster terug, waar
het bedrog niet ontdekt werd. Maar 's nachls (zoo ver
tellen de frates) klopte een onzichtbare hand aan de
kloosterpoort en zag de broeder-portier twee bloote pop-
pevoetjes door de reet van de deur en kijk, daar
stond de echte „bambino", hij was naar huis terugge-
loopen.
van toen af mocht het kostbare kind niet anders dan
DRIEKONINGEN IN ROME.
De Hollanders houden bijzonder veel van verklein-
foordenze zeggen dat het maantje door de boomen
schijnt en het zonnetje de vruchten doet rijpen.
Zelfs de hemellichamen zijn bij ons niet veilig voor
bet degradeerende achtervoegsel. Maar ook de naza
ten der Romeinen waren er indertijd niet wars van,
bet groote klein te maken. Zoo noemden zij in de
middeleeuwen den eerbjedwaardigen opgang naar het
Kapitool gemeenzaam „Fabasta", hetgeen „Jaan der ge
roosterde boonen", betook-ent en het grandiose Capito
UURoraf'lviSCiirPdicUdog6n in mink's "vèïlteeld6'to do ,van ,oea 31 K°?tDare mna roet anaers aan
Rioneol wijk van het Xampilelli omvatte het oudste onder, goede geleide het klooster verlaten, het. heeitl
Ste var& stód' het kapitool met Forum, Cojosseum hel T" kroonKva3 luw?°-
erhS den Palatijn met de ..paleizen der Caesaren i len m is stytbehangen met Korloges, armbanden, nn-
Vanaf d,e rots, waarop de burcht van het kapitoo)
gebouwd werd, zien we hooi het historische Rome aan
onze voeten liggen.
Als we met onzen rug naar de moderne stad ge
keerd, over die oude wereld heenzien, zien we nog
onveranderd het Rome voor ons, dat Goetbe met zoo'n
enthousiasme indronk het Forum met in de verte
hot fijne silhouet van den Titusboog en daarachter het
ovaalvormige geweldige Colosseumrechts de Palatijn,
ruig begroeid, steeneiken en bloeiende heesters tusschen
de gebronsde ruïnes hier en ginder een middeleeu,w-
sche kerk, en ver weg de campagna, de golvende
lijnen der bergen, met Frascati en Albano. Wat een
wereld van schoonheid en fooeveel gouden en bloed-
roode draden weven legenden en historie tusschen die
heuvelen, waar om heen, vijfentwintig honderd jaar
geleden, Koning Servius als een ijzeren gordel de gewel
dige muur snoeide, waarvan we overal nog brokstukken
overeind zien staan. De heuvel van 't kapitool baadt
ricli dezen Driekoningen dag in zonneschijn en vol zon
is do kleine tuin langs de trappen, die naar boven
ldöën. DMr op de plek, waar Cola dé Rienzo het volk
afwachtte, dat hem als een hond zou doodslaan, staat
txu klein bronzen beeld Van den volkstribuun, ©en
cwieriktecken, beter dan een van de massieve stand
beelden, die do Tiberstad ontsieren. Zijn expressieve
figuur past goed in dit tuintje, waar de traditioneels
adelaars en wolvin achter de tralies koekeloeren. Het
gjen en andere kostbare geschenken van dankbare pa
tiënten. Met strakke, glazen oogen en blozende koon
tjes staat de „bambino" hier op de schoot- van zijn
moeder en duizenden komen in deze week om hem te
zien in al zijn schitterende pracht.
Hoe mooi is de Ara-Coeli op zoo'n dag, dat het
landvolk -in zijn bonte kleeren er ae mis bijwoont I
Elke kerk komt pas tot haar recht als ze vol men-
schen is, maar 'deze eenvoudige schare maakte haar
dezen stralenden Driekoningen dubbel mooi, de zon
gleed over den 'ouden ingelegden vloer met zijn afge
sleten grafzerken, zij verhelderde nissen en kapellen
met hun veelkleurige schilderijen en gedenkteékeóien
en de dofeouden zoldering die zoo'n warmen toon
geeft aan ae Ara-Coeli.
Van het altaar stroomde lichtglans en muziek over
de menigte, die. verrukt en bedwelmd door zooveel
glans en heerlijkheid, neerknielde op de koude ptee-
nen en In gebed verzonken bleef.
Ph. VAN EWIJCK.
Misschien is de (belangrijkste -gebeurtenis vaan diezie
weeik weil de verklaring, afgelegd' door den Ame-
toeren. «ei pj^aa^chen (gezant in Parijs, dat zijn regeering, na-
volk van Rome gaat nooit het kapitool op, zondergewichtige vraagstukken in verband met
onderweg met hun kinderen ï)ij' de kooien sul te staan, vredesverd-ragen) zijn opgelost, Amerika zich ige-
waarin do wolvin met verbeten woede heen en weer hee., en terugtrekt vam de -vierd'ere besprekingen
stap! en de arenden Iroung meen gedoken, van uit de en ,zelfs eeD vwrtageaiwoordiger ibij de be-
hoogle neerkijken op het plebs, dat evenmin iets van hun 9prAjllg thanfl onjnoodte vtadlt
lijden begrijpt, als voor acht eeuwen van Rienzo s ziele-1 m ,berlcM tierrasstalg! zijn voor dedere<en,
i™1"!- mnftr van meende, dla/t er lm het (Zuiden van Cent/raai Eu-
t Aderen lachen om de ropa, in lileto-Azie, aam de PoolscMDulteche grenzen
daag blijven zo er zichJL ncre OI_ h nog een. en ander te negele» vilei, terwijl er ook mag
sTbteTwot^um De Am-Coeli, de FmnciskanerS ^rl^k™^ "^vergoeding aan Belgie
Veen' van d Men sta t de keus: of Atneadka beschouwt
een yun uo audeze qu&esties al-s opgelost of het houdit ze voor
eenvoudige baksieenen voorgevel doet in zijn groot©
soberheid lioei voornaam boven d© hooge trap waarover
een ofowonoudö ceder zijn donkergroene kruin groetend
acon!)i5/,7f. Dio monumentaio opgang van honder-vier-en-
twinlig treden wemelt zich dezen ochtend van kinderen,
want het is Driekoningen. Dat is hier het Hollandschie
St. Nioolaasfecst en de trap is bezaaid met uitstallingen
van kindersijoelgoed, lorretjes van blik en uit hout ge-
minder belangrijk".
De een© opvatting zoowel als de' andere leddit1 lot
verbazingwekkend-e conclusies en dé hand op het
hart we zouden niet gaarne uitmaken w-elke van
die twee mo-gel ijikhedien het aUlerveraiasfiendlst lij kit.
iHet is dan oo.k naar onze meendnlg meer dan waar
schijnlijk, dat we te miafken hebben miet een derde
sneden, die niet meer dan twee stuivers kosten, maar m^elljk<hei,di, waarover die gezant zich- Miet uitlaat.
WMnrmc'dpi kloiriif'.n fiviPTir-piInklfio riin RnnHrvm (Eiri) dla-t ZOU dan 'Zijjll, dat 'WiliLsOlli IZTiCh officieel totaal
waarmede de kleinen overgelukkig zijn. Rondom de
venters liggen ze in een kring en probceren he{ mecamixje
van hun geschonken en we moeten goed kijken^ waar we
onze voeten zetten, om niet hun legio harlekijns-karre
tjes en voortschuitelende beestjes te verplottciion.
In do k^rk verdringt zich alles voor ae kapel waarin
het „prescpio" (dat beteekent krib of stal) is voorgesteld.
1 loze uitbeelding dagtookent uit de dagen van St. Fran-
ciskus, die 122^ aan Paus Hjpnorius III verlof vroeg,
de Kerstmis-vertelling aanschouwelijk to mogen voor
stellen eh in een aorpj© bij Assisi zette de heiliglo
met groote naïviteit oen muse-en-scène in elkaar, doe
op do kinderlijke Italianen, als oen bladzij uit een groot
terugtrekt, vain aJlie diplomjatieke bewogimgem, onad'at
de verkiezingen voior het preSideaitsohap zulk een
bes-H-ssendie ned'enlaagi voor zijn- richting in de buiiten-
landische poldtiek hebben opgeleverd.
Welis-waiar blijft hij nog preis-idenit tot A Miaiart a.s„
doch de etiquette brengt nu leenmia'al mede, dat ie
mand geen vè-r-^gaiainide be'sliuiteni (n-eemit, die zijn- op
volger binden, wanneer hij' weeit, dat d'e opvattingen
viaml dien/ opvolgefr izoo diametmaJai van de zijne ver-
echiUeru
Harding wil het Vredesverdrag niet, zooals Wi-leon
het o-mderteekende, 'beo't, dan moet Harding zelf maar
gekleurd prentenboek, ©en grooton indi'uk maakt©. Een j 2iien. hoe hij het met dien herbouw van de wereld
kapel van do kerk had hij in een stal herschapen met i re,(R' Dit ongeveer schijnt de gedachten gang op het
een levende os' ion ezel aan de krib, die mict hooiWiR'0 Huis te -zijn en iGezaint Wafllace, die zooials
gevuld was. Toen de Kerstnacht aanbrak, zongen Fransis- i pplitieke ambtenarenl der Vereenigde 'Stelten door
kus en zijn broeders hun vrome liederen in dit geffim- j ^e. wijziging in de poMtielkie rjcihiting tegelijk met
proviseerde stalletje. Van nu af werden in alle steden j Wil-som ontslag inieemt, 'heeft zijn O'pdiracht dus be-
vun-, Zuld-Italië, vooral op deze wijze het gebeuren te boort ijk vervuM. "Wialnt hij heeft als diplomaat 'een
.Bothlchem in beeld gobracht en er werden poppen ge- fT-aiad-e frase gebruikt om de waarheid -toch om 'a he-
maakt, die Maria, Jozef en 't kind voorstelden. mel's wil maar niet te
30.
DOOR NATHALY VON ESCHSTRUTH.
„Ik dank u voor uwe barmhartigheid, Joriède", fluis
terde hij met verstikte stem, „en ik verzoek u voor-
loopig uw argwaan aan niemand mede te doelen, .wilt
gij mij beloven te zwijgen,' lieve nicht?"
Zij knikte zonder te spreken, en toen klemde zij zich
\yeenend opnieuw aan zijn arm en verborg baar hoofdje
aan ziin borst.
„Ach. ik ben zoo bang, Maurus bescherm mij
verlaat mij niet/' snikte zij.
Hij boog zich naar haar toe en trooste haar met
sidderende lippen, en toon viel zijn blik op de open
zaaldeur, waardoor de huishoudster, Frederik en Hen-
riette met angstige oogen naar do sterfkamer staarden.
Hadden zij gehoord, wat er zooeven tusschen hem en
Joriède verhandeld was?
Nj»n, zij hadden zacht gesproken, en Se rollende
©ouder en knetterende regen hadden hunne woorden
overstemd, maar zij hadden gezien, dat hij zijne nicht
arm«n had gehouden cn ook dat was pijnlijk,
liij wenkte haastig de vrouwen en beval haar de
gravm naar haro kamer te begeleiden en bij haar te
hiijvon hijzelf viel op een stoel naast het sterfbed
neer en verborg het gelaat in de handen.
Koortsachtige rillingen gingen door zijne leden en in
gareta r .on^ wanhoopskreetMargareta I Mar-
Strom en regen hielden nog dagen lang aan, rijdende
en. J°^>en heai en weer, telegrammen werden naar
alle richtingen afgezonden, van Margareta vton Uttfen-
hofon geen spoor. Eindelijk, op den vijfden dag, deelden
.fr^cl^fs ^ödo, dat zij een zakdoek aan den
vonden f311 meerlJe ^an den landweg hadden ge-
Margareta's zakdoek I
hamfUKiSriWaT' Wfek,aI^ de dood, toen hij hem in de
J ,hwad. Ierstond beval hij een aantal arbeiders
aen vijver af te zoeken.
a welk een vreeseliike vondst deden zij l
j slanke meisjesgestalte in het
hoofd gewaad, met de diakonessenmuts op het
blÖ£i °P, het reöds misvormde gelaat,
un waterPl»nten bedekt met de groote,
donkere oogen hem aanstaarde.
,/WtffltoM Timdit, daft H&rding! eigwi boontjes
miaar moet doppen", was de feitelijke' boodlsohajp,
doch de woorden, luiden: ,;mad,emlaal het gewichtige
werk geëindigd' Is, bestaiat -er geen reden.' voor ons
om ons met de uitwerking viam 't maindengiewlkïhti'gie
in te laten" of iets dn! diien (gee*st
iEin- dus ®al imeni voortiaiaml in de yergadleiingen van
den oppersten Rlaaidl en bij' /alles wat verder niet de
uitwerking van de Vmlesverdiragen) samenhangt, niet
alleen Amerika^ medewerking missen, dodh zelfs
ook die zwijgende waarschuwing van' den ,4wnars-
kijloer".
Uit die gelbeurtenisaeni van het laatste jaar hebben
wij herhaiaJldelijk den ito'diruk gekregen, dat de rol en
de invloed' van- 'diien „stommen getuige"., die daar na
mens de Vereenigdle Steteni mede aanzat bij die be
sprekingen, volstrekt niet zoo gering is. geweest.
Herhaaldelijk bleek zedfs, d'at de aanteekeningen
van. het zwijgend lid! 'binnen zeer korten tijd een kabel
udt Washiinigton tengevolge hadden, die minstens
zooveel' resultaat had, als wanneer die gezant Wal-
lace zelf itijdlens1 de veagadiering tegen een of lander
besluit van. die groote. heeren izou hebben geoppo
neerd'. Ja zelfs veroorzaakte die latere inspraak wel
eens moeilijkheden, die men had' kunnen' vermijd/en,
als .Amerika tijdens die conferentie-zelve had gezegd:
jelui moet dioen wat je niet laten kan, maar wij. den
ken er ndet over omi mee te dloen!
Nu werd' 'er een besluit genomen en als het goed
en wel vaststond1 en overal was rondgebazuind met
d'e triomfantelijk© toevoeging: „Nu zullen we den
Boche wel eens krijgen, want' wiji zijn 'het eens om
dit of d!at te dloenll", kwam de diouohe uit het Witte
Ruis: „jelui lijkt wel mal! Als je maar niet denkt,
dlat wiji met jullie dwaasheden' aocoord gaan!"
En dam stonden de heeren nuet hun „bewijs van
goed gedtrag"
iZonder Amerika ging desnoods, maar tegen- den
uitgesproken wensch dier Vereenigde Staten-, die toch
ten slotte allsi crediteur tot een be-dlrag van een twin
tig. imiflliard1 gulden eni al:s aanstaand leener van ver
dere vriendelijke- bedirageaii spetiiaal aani Frankrijk,
niet geheel al's quiantité nJégfliigeable kam worden be-
h'amdeld1, 'gijng het nu eenmaal niet.
Eh- dan moest Llioyd George weer een- nieuwen
kron-kel maken' iin zijm li-chaam Vani politiek acrobaat
om die gemeenschappelijke verklaring een draai en
wrong te geven. Wiat lukte, omdiat (Engelsohe diplo
maten- nu eenmaal1 de -traditie en de bekwaamheid
hebben voor dit soort weik.
lEln d'an- -moest Frankrijk, -al! brulden- Poincaré en
P-ertm'ax nog zoo tegeni, ook weer bakzeil halen. Moest
men ook dml Parijs erkennen diat -het beslu-iit niet pre
cies' zoo gemeen d was geweest als .het destijds
officieel wel is waar, doch dit hindert niet! lo
de bladen- was gepubliceerd.
Nu is die Aimjerikaansche rem -er niet meer en
th-ams zal tweeërlei -te bezien- staan-. (Eerstens tot
welke eoc-cessem speciaal) vam Framschen karnt, dit
zal leiden bij' de uitlegging en uitvoering van- het
vredesverdrag en tweede-nis of Amerika, d.wjz. Wil-
son zichl er nu ook werkelijk van zal onthouden- elk
besluit' der Groote Heeren- van kommentaar te -voor
zien.
Vooral dit laatste lijkt ons bijzonder interessant.
Wilson- krijlgit mlu voortaan niet meer die verslagen
van zijn- vertrouwen-smam-, doch -zal- de besluiten of
ficieel' al-leen kunnen- vernemen zooals elk ander
krantenlezer. Wat Zal- er niu geö-c-hi'edem wanneer -hij
op grond van' zulk een- -dagbladl-commundqu-e tot de
ov-entuiging komt, dat d!e Gono-ote Heeren w-eer eenis
voor de zooveelste maal- bezig zijn een onrechtvaar
digheid o-f, erger nog: -een domheid' te begaan;
wanneer zij zich weer eens opnieuw dm h-um poli
tieke vingers snijden.?
Zal' hij. dani zwijgenj?
'Waslidnlgtoni, het -diplomatieke Wlashington - allicht
w-ei.
Maar zuilen- bladen) en journalisten-, als die 'Eve-
ning Post en Da'vddl Lawrence, -dl© het vertrouwen
viarn Wilson hebben-, ook het stilzwijgen bewaren.?
Het -lijk-t ons weinig waarschijnlijk.
En als. de Fransohe bladen gelijk hebben, wat
nu nog geen evangelie is - zou het best kunnen
•zijn, dait we bómmen- een- paar dagen b-emeiken, wiat
Wi-lsom eigenlijk bedoeldle toen hij zijn „stommem
•getuige" uit die vergaderzaal teruig riep. W-amt .het
plan) zou- -bestaan de schadevergoeding, die iDuitisch-
land moet betelen, en die volgens het Verdrag vtan
Versailles voo-r 1 M'ei! a.a moet word-eni vastgesteld,
voorlloopig mio|gi mialar -te laten zwemmen en alleen ©en
geduren-dö 5 -jaar vaalt te betalen- bedirag te fixeer en
om -dan over te gaan tot de definltiev-e vaststelling.
AViamnee-r men daartoe overgaaf -en blad-en- v-an al
lerlei richting melden het -als -vaststaand uiit Parijs,
zou de marteling van iDuitschlainidl inlog vijf jaar voort
duren en de kans, dlat het lamdl zich in zoover her
stelt, dlat het iets betalen' kan nog weder worden ver
kleind.
Misschien hoopt men in Parijs groote voordeelem
van zulk een regeling in de verwachting -dlat Duiitscih-
Lamd er over vijf jiaar beter zal voorzitten. Dit is aan
te nemen, al gelooven wij niet diat) het zoo zal loo
p-en. Integendeel zijn wij overtuigd, -dat geen Duiit-
sriher aan' het werk zal gaan voor het herstel der
welvaart, zoo-lang elke extra verdiende Mark straks
Dien aanblik "kon hij riïet Verdragen. Als een razende
wierp hij zich to paard en draafde weg.
Men gaf het gerecht kennis, stelde de identiteit van
het lijk vast en nam maatregelen om h-et in alle stilte
ter aarde te bestellen.
Mau-rus Ih-ad zich uren- lang In zijn kamer opge
sloten. Zijn gelaat was zeer verouderd, zijne jonge
veeikrachtii-ge gestalte gebogen.
Ook Jo-rièdie wais ziek geworden, door de opwin
ding -en bleef op hare -kamer, zij! liet baron von
Thium.gem zeglgien, dlat zij terstond na d'e begrafenis
-de-r Barones -wd-lde -afreizen-, irndüen haar toestand- het
veroorloofde.
H-et bericht van Margare-ta's dood had1 zij1 ze-er
kalm opgenomen, ©n den zakdoek -slechts1 tegen de
oogen- gedrukt om -het triomfeerend glinsteren van
deze te verbergen. J-a, toen zij. van de dienstboden
hoorde, dat het lijk in- een© benedienkamer van den
linker slotvleu-gel lag, en dat die heeren van het ge
recht de gravin lieten verzoeken, de identiteit te be
vestigen, igin-g zij m-et opgeheven hoof-d rustig ©n
zelfbewust de trap afZij- boog zich zelfs koelbloedig
over het lijk ©n zag hlare idoOd/é mededingster im het
gelaat. Ma-ar toen week zij plotseling -terug en werd
bleek itot in de lippen'.
iD-e -groote, dionkere oogen waren wijdgeopend' en
staarden haar aan,, zoo spookachtig zoo v-reese-
lij-k m-et een kreet v-an o-nteettlng week Joriède
terug, voor de eerste maal in haar leven waren ihare
zenuwen zwak, zoo -zWak, dat hiare voeten- haar derfi
-dienst weigerden.
B-a-ron v-on Thungen stond naast haar en steun
de haar weer.
Hoe lief had zij: -de IdOode gehad:! Nu zag hiji het
weer. -Zijn hart kromp ineen ©n -wendde zich instinct
matig tot -het wezen, dat het beeld van zijn eigen,
grenizelooze smart scheern
'Men had Ma-ngaretha begraven. Niet in Trlbarg,
maar op het kerkhof ite Tri-nowo.
En 's avonds, toen alles stil was, begaf Maurus zich
naar den' pasgegraven' graifheuvel, die ve-rla'ten en
kaal op zij-de van den' ke-rkhofsm-uur lag.
Hij hield een ruiker nachtschaden in de hiand
hij zelf zag e-r uit als eten stervende.
I -En -daar ston-di hij1 op de omgewoelde aarde te sta
ren ©n zijn© tanden klapperden van- smart.
Margareta! iMa.rgarefa! -was zij. schuldig?
O, God- i-Ti d-em hemel heb medeJiiden en beantwoord
j d© vreese-lijk'e vraag, -die zijn (hart ivergiftig't!
I .Margareta, -gij engelachtig rein wezen, waarvoor
mijne ziel knielde als' voor eene heilige. Gij, Mar-
teni reden- te meer ®al arfjn itot verhoogteg rm het' «la
schadevergoeding geèischt bedrag.
-Zij zou-den gek zijco-, als zij zich dan- inspanden!
Maar -als men in Parijs bot zulk een regeling
mocht besluiten, zouden we wel willen wedden, d'at
weerwil van zijn- afzijdige 'houding, Wilson niet zal
blijiven zwijgen.
Wie wedt tegen?
UTTKIJK,
DE AMERIKANEN EN SUN WOLKENKRABBERS
D© correspondent der Nieuwe Courant vertelt in een
brief uit New-York, bet een en ander over het bou
wen der Amerikaansche wolkenkrabbers en den aard
der Amerikanen.
Als m-enschen zijn wij èteeds geneigd vergelijkingen
te maken. Dit en dit is zooveel mooiier of zooveel
leelijker of zooveel beter ot slechter dan dat Doch de
Engelschman .neeft gelijk wanneer^hij zegt, dat „compari-
sons -are odious". H-et is mijn voorrecht geweest, in
een tijdsverloop van minder dan drie weken, achter
eenvolgens in Parijs, Londen en New York te ver
blijven. En instinctmatig heb ik natuurlijk de drie groote
wereldsteden^ waarvan ik de -eene na de andere v-er-
sche indrukken heb gekregen, met elkaar vergeleken
Ik heb het echter spoedig opgegeven en wanneer men
mij mijn m-eening vraagt, verschuil ik mij achter boven
vermeld dictum. Parijs en Londen en New York staan
ieder op zichzelf. In Parijs treft u de gratie en de
levendigheid, die charme en de vroolijkheid van stra
ten en pleinen, met hun druk verkeer; in Londen de
vormelijke strengheid, de stijve statigheid, de ernstige
breed-o^gezetheid van die onmetelijke aaneenschake-.
ling van huizenrijen; in New York de karakterloosheid],
indien ik het zoo uitdrukken mag, van deze noties,
lijnrecht getrokken en elkaar snijdende straten, die(
geen namen doch nummers dragen, op echt moderne
manier, zoodat men ze gemakkelijk vinden kan en
men zelden of nooit zijn weg verliest. Maar het karak-
terlooze van deze straten wordt ©enigszins getemperd
door de impressie van verbazing, vermengd met be
wondering, die de hooge gebouwen, de „wolkenkrabbers"
zooals men ze noemt, op u maken. Want men kan
niet anders dan bewondering gevoelen voor deze pro
ducten van de Amerikaansche bouwkunst, die, naar het
mij 'toeschijnt, een der beste en zekerste geleiddrad-eti
zijn om een inzicht te krijgen in het Amerikaanschq
volkskarakter.
Deze wolkenkrabbers zijn] symbolen. Symbolen van
durf en stoutmoedigheid en levensenergie die geweldig
uitbreekt. Geweldig, dit is het woord. Durf en' stout
moedigheid staan op iederen steen geschreven. De wol
kenkrabbers rijzen ten hemel in, steeds hooger. Eerst
telden zij tien, toei^ twintig en dertig étages. En thans'
kan New York op een gebouw van 56 verdiepingen bo
gen, en het laatste woord is niet gezegd. De ^skysera-
pers" veroveren de ruimte. Zij zijn een uitdaging aan
de beperktheid van de aarde, waar geen plaats ge
noeg is om aan de krioelende millioenen ruimte te ver
schaffen. Doch aan de lucht daarboven is geen grens.
De instroomende scharen die in Amerika een nieuw
bestaan kwamen vinden en wier eHergie dóór de be
perkte afmetingen van den grond belemmerd werd, bra
ken dus uit naar omhoog en bouwden de tro-tsche, uit
dagende blokken van steen eh ij zei- die thans aan
alle hoeken van New-York uit den grond rijzen in een
tijdsverloop van weinige maanden. Want hier gaat alles
vlug. Gesfeld dat zoo'n gebouw in onze kleine, kalme
steden mogelijk ware, dan zou het jaren duren alvo
rens het vólkomen afgewerkt zou >Vezen. In Amerika
telt men echter met maanden, niet met jaren. Ziender-
oogen klimmen 'de kruipende lagen steen en balken
op. Het geraamte wordt langzamerhand aangevuld en
in korten tijd is het nieuwe gebouw klaar.
De Amerikanen bouwen met voor do -eeuwigheid.
Wanneer zij er voordeel in zien, halen zij een construc
tie van twintig étages neer en zetten er een van dertig
in de plaats. Het is -eenvoudig eem quaesti© van bereke
ning. Alléén de geldelijke zijde van het vraagstuk spreekt
Door sentimenteele overwegingen laten zij zich niet
weerhouden. Tradities hebben zij bijna niet Voor ons,
Europeanen, heeft een oud huis, een oud monument
of gebouw, een ziel. Het is tot ons gekomen uit vroe
gere eeuwen, het draagt in zich, somtijds, de smart
en het lijden, -en de vreugde en do teed©rhe|id die
onze voorvaderen er onbewust in hebben neergelegd.
Een oud huis ontroert ons, omdat het een stukje
geschiedenis voor ons beteekent, of samengevlochten
was met het bestaan van geslachten die ons zijn voor
gegaan en waarmee wij ons één voelen. Welk verleden
neeft echter de Amenkaan? Hoevelen zijn er hier/
wier vader of grootvader in Amerika geboren is De
Amerikaansche ziel, ik meen 'een sentimenteele ziefl,
die zich door jaren strijd en lijden tot iets eigens
ontwikkeld heeft en in de eeuwen vastgeworteld zit,
bestaat hier nog niet. Het mengelmoes van Engelschen,
Duitschers, Franschen, Nederlanders en 50 andere men-
schenrassen, dat zich over Amerika verspreid heeft en
zich óver net algemeen zeer gehaast toont om zich
te amerikaniseeren, verliest het karakter van de rassen
waaruit het is voortgesproten cn heeft daarvoor voor-
loopig nog heel weinig in de plaats gekregen. De ener
gie, den wil om In de nieuwe omgeving zich een
gereste, zijt eene misdadigster?"
©en g©kreoun ais van een doodeiijk gewond© 'drom-g
uit zijne borst, sombere schaduwen tro-kken over zijn
voofihoofd', en zijne gestalte scheen te groeien.
„Ach, -kon 1'k nog maar in ii gelooven. Alle be
wijzen. v-an schuld zijn 'tegen u. -Uwe eer en de
reinheid1 van uw naiam heb ik gespaard, voor de we
reld' zij't gij vlekkeloos, diat zal mijn laatste liefdie-
daad: voor u zijn-. Vaarwel, Miargiar.eta, de mirten
krans -der bruidi, di©n ik in zoeten dhoom in uw
haar vlocht, verdient uw graf niet mee-r de gif
tige planten, die gijl mij' gaaft en -waarmee gij mijn
bestaan hebt verwoest, geef ik. u terug".
En hij legde die ruiker nachtschaden op het graf
neer, klemide de tanden op, elkaar als iemianld, die
•lichamelijke pijin lijdt ©n ging met hoog opgericht
hoofd weg.
Ini Jo-rièdes kamer zaten Hienri-e-tte en juffrouw
Bischmann en moesten hij de ghavln blijven.
Joriède was hang.
„/Ach, die o-ogen, dl© vreeselijke oogen", steunde
zij stee-dis weer met ontzetting.
„/En- denk eens taan, gravin, welk -een ongeluk",
-fluisterlde Juffrouw iBuschinann, schuw rondziend©,
„men heeft de kist gesloten -zonder de dood© ©erst
de oogen (toe -te drukken! Ach, en als men weet, wat
er dan -gebeurt
Jorièd© richtte zich- met -©en spotten-den glimlach
op ©n zag e!r» plotseling 'zeer energiek uit, terwijl Hten-
riette -angstig ineenkromp.
„Nu 'wat gebeurt ©r, dlan-?"
„iDan- komt zij als vampier -weer", fluisterde -de ka
menier met Idoffe stem, „let maar op, gravin, zij
komt w-eer in hare eigen óf in een jandere ge
daante maar -die -oogen zijn dezelfde!"
iE©ne koude rilling ginig ofver den rt,g dier Frnn-
Qaise. Zij, die zulk een sterken wil bezat, die nooit
vrees, gemoedsbezwaren of be-rouiw had gekend, wier
hart zoo kould en ongevoelig in hare horst klopte
zij was plotseling zenuwachtig geworden.
Maar zij' -verzette zich tegen het gevoel van afgiij-
z-en. -Zij- lachte.
„Welke bakersprookjes! Wi| leven toch niet meer
■in de vorige -eeuw-, toon men noig aan- spoken en vam
piers geloofde. iDoo-d is dood, en wat de aarde eens
verzwolgen -heeft, -dat geeft zij niet weer terug".
-De ou-d-e- vrouw -zag schiuw naar den grond. „O,
dan z-ou ik u -toch voorbeelden kunnen vertellen, gra
vin- M|
'Maar gravin Pe-rpignan wensc'hto göene voorheel
den ©n brak het gesprek kort af.
Jammer, dat zij' niet mocht iachlen ©n zingen en
zich door uitgelaten vnoolijkheidi op andere gedach
ten bnenjgen, maar dat paiste niet in een sterfhuis.
(Bovendien had ziji nu vele zorgen. Maurus maakte
volstrekt geene aanstalten om zich met haar te ver-
laven, hij ged-roeg zich, als e-en dw-aas. Een tijdlang
kon zijl zich nog ziek houden, of onder het voor
wendsel .tantes nalatenschap te regelen nog hier
blijven.
Maar wat dan?
Had zij toch misschien dwaas en onoverlegd ge
handeld?
Welnu als Margareta 'en (tan-te nóg leefden., zou
haar spel toch verloren zijn geweest. Nu kwam het
er op aan Maurus op handige wijze door op zijn
eergevOei te werken tot eene verlo-vdng -te dwingen.
Jorièd.1© w-as inderdaad zenuwachtig, geworden'; zij
wilde niet alleen zijn dn d-e groote, ledige kamers en
zalen, en. des nachts moest Hennieitte o-p de cbadse-
lonlgu© bij: haar slapen. '.Dikwijls -schrikte de gravin
op: ,,Ach), -die oogen, d-i© vreeselijke -oogen 1" zeide
zij dan sidderend, „zij vervolgen mij nog altijd! Geef
mij een kalmeeren-die pOed-ar, Henriette".
Twee dagen later werd -gravin Perpagman door -een
brief van deai baron ten. hoogste verrast en ver
schrikt
Maurus was plotseling afgereisd en zeide zijne
nicht schriftelijk vaarwel. Hij w-as zoo door de -ge
beurtenissen dn,den- ïaatstan tij-'d -geschokt, dat hij
-in de wereld1 moest om te vergeten en- zlich te ver
strooien. Het kasteel Trilherg stond' ter beschikking
v-an de -gravin en hij! verzocht haar, hlaar verblijf
naar believen; te verlangen.
Doodsbleek ©taande Joriède op den ongeluksbirief.
Wild©, hartstochtelijk© woede en verbittering over
viel haar.
Vierspeeld! Zij, had het verspeeld en zij was toch
zulk eene handige komediante geweest.
-In vliegende haast -gaf zij bevel ook hare koffers
te pakken. Wiat moest zij -nog, 1-angar doen in. dit
sombere, verlaten, nest, weikis muffe lucht hare -ze
nuwen aa-ndeed? (Zij; verzamelde d-e erfenis harer
tante de kostbaarheden haci zij zich reeds toege
ëigend nu liet zij alles, wat haar bruikbaar voor
kwam,, itni groote kisten wegbergen. Op den derden
dag reisde zij af, nadat zij- Kunt Kraschowitz een
dag later na-ar 'Tribeng ontboden had- om afscheid
te nemen. 'Zij lachte spottend. Nu was -zij er niet toe
gestemd met dien; boerenjongen te schertsen, zij
ziette ook onder dit k-leine avo-ntuiiT eene streep.
Als hiji kwam, zou het nest ieieg zijn.
En -gravin- -Perpigm-an reisde af, met toorfiilge haast,
ronid-eir veel vriend ©lijk© woorden- zooals een oinb-
troonde koningin vol woede het tooneel harer pracht
en heerlijkheid verlaat.
