Alllltll Ritus-
iimtntic- LaitiiiifiM
Ingezonden Stukken.
Een Engelsch Landbouw
proefstation.
Dinsdag 26 Juli 1921.
ge. 6861.
Dit blad verschijnt viermaal per week iDinadag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's m. 8 nnr worden Advertentlën
zooveel mogelijk in het eerstnltkomend nnmmer geplaatst,
UITGEVERS: TRAPMAN CO.. SCHAGBN.
POSTCHEQUE an GIRODIENST 23S80. INT. TELEP. no. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.80. Losse nnmmers 6 cent. ADVERTEN
TIËN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere regel meer 20 ct. (bewijsno
Inbegrepen). Groote (letters worden naar plaatsruimte berekend
Geachte Redactie!
AI* vertegenwoordiger dier gemeente Scttjagen,
oföcieua in de Conumdasle-Vian Aalst, en officieel ln
de Provdnclale ConnimLBsdo, heb dik hei ftsot mu toe niet
noodlg geoordeeld te reageeren lop de veeUWchrlJverlJ
van den heer Kloeke.
Op het (kan&alprootje van en 7 April ndet, om
dat het voor mij vaststond,, dat de hoofdstrekking
van idia/t betoog waa achterdocht op te wekiken. Het
leek mij geheel en al de aidtdng van iemand, wiens
IJdelheid gekwetst was, omdat men hem er bulten
had gelaten.
Ook op de schrijverij van den heer Kloeke naar
aanleiding van mijn aanval op den heer Hopman
ln de raadsvergadering van 25 Med, ging lik niet ln.
Dat schrijven kwam gehoel voort uit de zucht van
den heer Kloeke om te intrigeer en.
De (kern van de kwestie, waar het tnsschen mij
en den heer Hopman om ging, raakte het heele-
maal niet.
Thans ver roek Ik de (Redactie, oenlge ruimte in
haar blad te willen afstaan.
De Commissie-Van Aalst hoeft het noodlg geoor
deeld, om in de belangrijkste plaateen van het
Noorderkwartier door het houden van vergaderin
gen voeling te krijgen met het publiek; om, na uit
eenzetting van den stand der kanaalontwerpen, te
hooren, welke op- of aanmerkingen daarop door
het publiek zouden worden gemaakt. iDecze verga
deringen waren een groot succes en het bleek, zoo
als oa. te Schagen, dat hot publiek ten «eerste In
genomen was met de gemaakte plannen.
Ook mijn optreden dn de vergadering van de Schla
ger Handeldrijvende en Industrieele Mid'denstands-
vere-enaging had het zelfde doel, nl. het Schager pu
bliek en wel Juist dat deel, dat zoo bijzonder veel dd-
rect belang heeft bij het t'ot stand komen der plan
nen, dn te lichten.
•Bedenkingen tegen die plannen werden op die
vergaderingen zoo goed als niet gemaakt. Integen
deel bleek, dat men volkomen met die plannen sym-
patiseerde, en dk kreeg de overtuiging, dat het pu
bliek van oord'eel was, Idat wij op den goeden weg
waren. Ten overvloede heb ik geregeld bet Raads-
college op de hoogte gehouden van den stand der
plannen en ook daar steeds den noodigen bijval ge
vonden.
Bat de oprichters van de Westfrfesche Kanaal-
vereenlglng, waartoe de heer Kloeke behoorde, hun
best gedaan hebben en dat het allen zeer respec
tabele menschen waren, daaraan wordt door mij
ndet getwijfeld; maar dat gebrek aan de medewer
king van menschen, die men daarvoor zoo noodlg
•heeft, (zooals b.v. de Commissaris der Koningin, le
den van Gedeputeerde iStaten en Hoofdingenieurs
van Rijks- en 'Provincialen Waterstaat) en gebrek
aan voldoenden finantieelen steun, de oorzaak wer
den van hun niet «Lagep, staat wel vast.
De reden, waarom toen niet en nu wel de Com
missaris der Koningin, leden van Gedeputeerde Sta
ten, Hoofdingenieurs van Rijk»- en Provincialen Wa
terstaat en van de Zuiderzeewerken en verder offl-
cieele vertegenwoordigers van Gemeente en Kamers
van Koophandel te Alkmaar en Hoorn, van de ge
meenten Enkhuizen, iMedemblik, Schagen en Groo
tebroek, van 'Schiuttevaer, de Vereeniging de Tuin
bouw in de Streek en de Vereeniging tiot Ontwikke
ling van den Laindbouw in Hollands Noorder
kwartier, van het Hoogheemraadschap, van de Udt-
waterende iSJiutoen, Van (Kejanemerland en WesV
Friesland', van de Sohager en Niedorper Koggen, van
Drechterland en Geeslttmerambacht en vooral ook de
beer Vian Aalst, President van de Nederl. Handels
MIJ., dm de laagte jaren gebleken *n man van stuw
kracht, van enorme beteekenis, direct medewerken
er ln slaagden van verschillende Gemeenten en Wa
terschappen f42000.voor de uitwerking van de
plannen te verkrijgen, ligt zeer zeker hieraan, dat
de huidige plannen zijn van breeden opzet, vooral
ook rekening houden met de Zuiderzeewerken.
Was het wonder, dat men lm West-Friesland koud
bleef voor het plan, waarmee de W.-F. Kana&lver-
eenigtng bij haar oprichting (waaraan de heer Kloe
ke medewerkte) voor den dag kwam en dat de heer
Kloeke in de .Sohager Courant van 7 April aldus
beschrijft:
„De oprichters van de Kanaalvereendging stelden
zich voor een kanaal ongeveer in de lengte-as van
West-Friesland van Stolpen tot Emikhuiteen, van
welk hoofdkanaal dan geleidelijk vaarten naar de
kleinere plaatsen gegraven zouden worden".
Stel daar nu tegenover de plannen van de Com
missie-Van Aalst op dit oogenbllk.
a. Een kanaal Alkmaar, Rustenburg, Avenhorn,
Hoorn (hier tak naar zee), door de Streek naar Enk
zen (naar zee) met
b. een zijkanaal ongeveer van Grootebroek naar
Andijk en
c. een zijkanaal ongeveer van Hoorn door Drech
terland en Vier Noorder Koggen naar Medembldk,
zich dioht bij Medetmblik deelend ln een tak naar
de bestaande haven en een tak, ten N. van Opper
does langs naar do ALmdorpsrahoek (en vandaar
aansluitend op een kanaal, dat dwars door den
droog te maken Wieringermeerpolder ongeveer cal
loopen in de richting Kolhorn).
di Verdbr in verbinding met de Wleringermer,
een vaartverbetering ten behoeve van de kleine
scheepvaart, van de Lamgereia, de ringvaart van de
Berkmeer en van de Heerhugowaard Ifcot Rusten
burg, aansluitend op het kanaal Hoora^Alkmaar,
e. Ten behoeve van de kleine scheepvaart een ka
naal uit de binnenhaven van Kolhorn, beginnende
pl.ra. 500 M. westelijk van de zeesluis, langs den
Groetpoldermolen naar de Kromme Gouw, die, even
als de bestaande vaart door het Veld naar het Ver
laat en verder naar Oudkarspel verbeterd wordt.
f. Het kanaal Kolhorn—stolpen met aftakken aal
haar iSchagon, bedoeld als grootscheepvaarikanaal
(schepen van 200 800 ton), aansluitend op het ka
naal door de Wieringermeer van Kolhorn t^m-r Alm-
dorpershoek—Medomblik—'Hoorn
g. Een groote verbetering van het vaarwater Oud-
naar Alkmaar, met
h. een directe verbiding van dien Huigendijk met
oen Omval (een (verbetering waar de Langend ijken
«oo lang maar uitrien).
1 Omlegging van het N.-H, Kanaal bij de fttad Alk-
Voeg daar nog bij, waar Ik niet verder op ln wil
gaan, een poging om zooveel .mogelijk te komen tot
een gelijklegging van de groote boezems, zooals oa
Schermer- cn Raaksmaatsboezem, waardoor de hin
derlijke sluis aan de Zes Wielen kan vervallen,
Is het te verwonderen, dat nu de belangstelling en
medewerking dn Noordho Jland groot is terwijl die
voor het plan van de oprichters van de W.-Fr. Ka-
naalvereenigdmg spoedig verflauwde en op beneden
0 terecht kwam.
De heer Kloeke achrijft zelf, in aansluiting van de
zooeven aangehaalde woorden:
„Toen bleek, dat er geen animo, geen durf ge
noeg besltond, om met het kanaal in zijn geheel te
beginnen, .werd voorgesteld' ite beginnen met het
kanaal Stolpeu—Schagen".
Heeft men ooit iemand ontmoet, die het door den
heer Kloeke met zooveel reclame aanbevolen 'ka
naal, dat hij, zooals hij zelf schrijft, op een door
hem zelf vervaardigde kaart, toekende van het
Groot N.-H. Kanaal bij 'Stolpen naar Schagen en
verder brutaalweg ln de lengte-as van West-Fries
land, wat dit laatste deel betreft, verdedigd?
Hoe kwam de WeSt-Frietsche Kanaallvereeniging
er toe, om al haar kasgeld, f 1200, te verprutsen aan
de door HJ£. Bevehxen en van Hetirn opgemaak
te plannen, van oen vaartverbetering Kolhorn—
Schagen., door het ootabene voor vaartverbetering
geheel ongeschikte dorp Baraingerhorn?
Ten opzichte van het kanaal iSttolpen'—Kolhorn, dat
«ooalla ik nog eens aandik, bedoeld ds als groot-
echeepvaartkamaal van de Wieringenmeerpoldera
naar het Groot Noordholl. Kanaal, en welk kanaal
tevens voor de ontwikkeling en de ontplooiing van
het zakenleven in Schagen van zoo groote beteeke
nis is, omdat Schagen daardoor te water zaken zal
kunnen doen met alle gemeenten ten Noorden van
den Westfrieschen omringd ijk, Texel en Wleringen
Inbegrepen, en met de 18000 HA. groote nieuwe Wde-
ringermeerpoldera, beataat volkomen overeenstem
ming tusscben de technische leden van de Provin
ciale Commissie, te weten de Hoofdingenieurs van
Rijks- en Provincialen Waterstaat en van de Zui
derzeewerken, en den Ingenieur van de Commissde-
Van Aalst, den heer Ringera.
Toch schrijft de heer Kloeke pardoes, dat dit ka
naal zijn kosten niet waard zal zijn en zeker noodt
tot stand zal komen, omdat er naar de bestaande
ontwerpen andere kanalen komen.
De kneep ligt natuurlijk hierin, dat de heer Kloe
ke de 'beteekends in algémeenen en bijzonderen zin
niet snapt, en bovendien de heer Kloeke het oog
heeft op verouderde ontwerpen en do deskundigen,
waaronder nib. de Hoofdingenieur van de Zuider
zeewerken, op de hoogte zijn ven de plannen van
vandaag.
De heer Kloeke staat mot zijn gedachten stil, an
deren gaan vooruit.
Als de heer Kloeke dan ook leest, dat door de
Commissie-Van Aalst plannen worden aanbevolen,
die afwijken van de door mij genoemde, dan be
denke hij ln ide eerste plaats, dat ©r ln de Com
missie-Van Aalst menschen zitten, die er niet tegen
op zien, om door redeneering of door overleg met de
betrokkenen, hetzij autoriteiten, hetzij publdek, ver
anderingen, die zij meenen, dat ten voordeel© van
die plannen komen, aan te brengen.
12, zegge 12, uitgangen door den W.-Fr. omring-
dljk voor doorgaand scheepvaartverkeer (de schut
sluis van Schoorldam daar niet bij gerekend, aan
gezien deze voor doorgaand scheepvaartverkeer geen
beteekends heeft) schijnen ook al prikkelend op het
gemoed van den heer Kloeke te werken.
Geen wonder, want, waar de heer Kloeke mede
deelt. idat hij een verbinding Schagen—Zijpe (Groote
Sloot) en een .verbinding Schagen»—Baraingerhorn—
Kolhorn nooit gewild heeft, daar gaat het er veel
op gelijken, dat hij er geen enkele uitgang door den
W.-Fr. omringd ijk bij gewild heeft.
Wat de Vier Noorder Koggen betreft, mijnheer
Kloeke, die worden niet gepasseerd, omdat zij niets
hebben bijgedragen, maar omdat men meent dat een
kanaal AlmersdorperhoekMedemblik door Vier
Noorder Koggen en Drechterland naar Hoorn, de
voorkeur verdient boven een kanaal, alleen door
Vier Noorder Koggen van 'Medemblik naar Opmeer.
Het eerstgenoemde kanaal zal beduidend goed-
kooper zijn; het gaat nagenoeg geheel langs be
staande vaarten. Het laatste moet voor een groot
deel geheel nieuw worden aangelegd. De aanleg er
van da moeilijker; het gaat gedeeltelijk meer door
zamdachijvigen grond. Een groot deel van de Vier
Noorder Koggen, zooala de uit ©en oogpunt van cul
tuur belangrijke streek bij Opperdoes enz., kan door
zijverbindlngon naar het geprojecteerde kanaal ko
men. Bovendien ds er in de'streek van dit kanaal
belangrijk meer cultuur dan in de richting Opmeer.
Verder, en dit la van zeer groot belang, bereikt
men door dit kanaal een directe verbinding van de
W1 eringerm o e rpo lders met Hoorn.
'In Hoorn kan men weder de Zuiderzee opgaan of
het kanaal Hoorn—Alkmaar volgen. Het kanaal
Medemblik—Opmeer laat Hoorn links ldggen.
Hoewel dui ©en zeer groot ©n belangrijk deel van
de Vier Noorder Koggen van het kanaal Medemblik
—Hoorn zal profiteeron is het bestuur van dat Wa
terschap toch te schriel en te kortzichtig om bij te
dragen.
Zij zijn de ©enigen, die nl©t aan het verzoek om
finantieelen steun voldeden. Als de heeren van de
Vier Noorder Koggen toch ©en ontworpen kanaal
Medemblik—Opmeer in teekening wenschen te be-
'zttten, moeten slj nu mijns inziens zelf imywr ©en
deskundige ©ngageeren en betalen.
Dat moet niet gebeuren met het geld van ande
ren. De waarschuwing van den heer Kloeke tegen
Alkmaar, Hoorn of Enkhuizen, en zijn verhalen over
de oude Intriges van Alkmaar, had hij gerust ach
terwege kunnen laten.
•Strijdend voor zijn eigen parochie kan men toch
het algemeen belang in de eerste plaats voor oogen
houden. EHk onzer zal zijn plaatselijke belangen met
warmte naar voren brengen, wanneer dat noodig
is, maar hij «al zich terug trokken, wanneer de al-
Semaene belangen meer rechten kunnen doen gel
en, HIJ zal, altijd op zijn qud rvive zijnde, zijne me
dewerkers ©n hun motieven eerlijk hoogachten.
De wijze, waarop de heer Kloeke waarschuwt, is
echter verdocht/makend, Zijn verdachtmakingen be
reiken het toppunt, als hij op 8 April schrijft:
„....Maar nu, nu wordt in alle oprechtheid nieta
bedoeld dan bevordering van het algemeen belang,
nu zal niemand meer verlangen dan hem toekomt,
niemand minder betalen dan (hij verschuldigd is, nu
rijn geen drijfveercn verborgen, nu zal men begin
nen of, om met den Duitschen apulleman te spre
ken: Jetzt ffingt 's an, jetat lö-ngt 's an ohne dop-
pelten Boden, oihne doppelten Boden 1
Om van beleedigen te spreken, mijnheor Kloeke,
was wat u daar schreef, beieedigend voor mijnheer
Vian Aalst en ai zijn medewerkers. Dat schijnt U
ndet te voelen; des te erger voor U. U hebt school
gemaakt met dot te schrijven.
Lees maar eens, wat iemand die zijn naam zelfs
niet durft ito noemen, op hetzelfde stramien door
bordurend en waarschijnlijk wel geïnspireerd door
Uwe woorden, schreef dn de Schager Crt. van eenige
dagen later.
De heer Kloeke verklaart op zijn eerewoord, een
uitmoodiging om op een vergadering te Hoorn te ko
men, waar de heer Ringera zou 'spreken, niet te heb
ben 'ontvangen. Ik wil die verklaring wel aanvaar
den, maar verzonden is ze.
Lang heb ik geaarzeld, geachte Redactie, om te
gaan schrijven, maar de onwelwillende, men zou
bijna zeggen vijandige houding, die de heer Kloeke
tegen de ontworpen plannen, speciaal die wat Scha
gen betreffen, en da ontwerpers ajeameeeDt, Awonu
mij er toe.
Wat ik schreef, blijft voor mijn eigen verantwoor
delij Wh cdd.
U dankend voor de ruimte in Uw blad, teeken ik,
Uw dw.,
i. HELDER
Kortgeleden waren wij de gaaien van de bewoners
van het bultten Rothamsted, nabij Harpenden. Het
kasteel Rothamsted ls een der oudste van het graaf-
Bctoap Hertford en datgene, hetwelk het beate door
alile eeuwen heen den stijl onveranderd behouden
heeft.
Een gedeelte van heit gebouw diocfli lk moet er bij
neggen alleen blninenslhuia, ls nog uit de middeleeu
wen, zoodat noen binnenkomende getroffen wordt
door stijl van bouw, betimmering, en meubels, waar
door u in de middeleeuwen teruggeplaatst wordt.
Maar domineerend la toch zoowel binnens- als bui-
lenjshnls de Tndorstljl, uit den tijd dat de stamvader
der tegenwoordige eigenaren deze bezitting aan
kocht, verbouwde en verfraaide. Het was do Vlaam-
scbe koopman Wittowronge, die in den tijd van Ko
ningin EMsabeth uit Gent naar Londen kwam en
het demr aardig tot groot aanzien bracht. Hij was
hoofdman van bet kruldenlersgilde, lid van de vroed
sdhap en later van het Parlement.
Roihamsted getuigt van zijn rijkdom en goeden
smaak en tevens door de aanwezige portretten door
Koningin Elisahetlh en later door andere vorsten ge
schonken, van den gunst en bet vertrouwen, dat hij
zoowel als zijne nakomelingen van Engelands vors
ten genoten. Dor Karei den Tweede In den adel
stand verheven met den titel van baron stierf het
geslacht reeds ln 1771 in den manlijken lijn nlt. Het
beizit kwam toen lm den vrouwelijken lijn aan de
familie Lawes—Wlttewronge, en het is oen der le
den van dat geslacht, nl. deigeen, die bekend staat
als Sir John Benmet lawes, die door de stichting
van een wetenschappelijk monument den naam La
wes onsterfelijk maakte en den dank verdient van
lederen Brit, cüe warm voelt voor landbouw.
Toen Sir John Lawes ln 1834, na den dood van zijn
vader, diens titel en bezittingen erfde, begon hij
reeds spoedig met proefnemingen op de akkers, die
in zijn eewemouide park lagen. Hij engageerde als
zijn assistent Dr. J. H. Gilhert. Aanvankelijk be
perkten zich de proefnemingen tot het zaaien ven
verschillende graan- en grassoorten, op verschillen
de velden, met verschillende bemesting, en onder
verschillende omstandigheden ten einde te bestu-
deeren grond en oogst en den Invloed van be
mesting zoowel op de aarde, als op dien oogst te
constateeren.
Er zijn op Rothanfisted velden waarop reeds ln 1843
Sroeven genomen weiden. Men kan u ln de onmid-
ellljke nabijheid van het kasteel Rothamsted een
klein klaver-proefveld aanwijzen, dat in bet jaar
1860 gezaaid werd.
Het doet vreeimd aam, midden op zoo'n prachtig
onderhouden grasperk, de grasperken (lawms) in de
nabijheid der woonhuizen zijn de trots en zorg van
den Emgelschemn, dit kleine proefveld aan te tref
fen. John Lawes en zijn assistent Dr. Gilhert namen
dus proeven op de akkers, maar tevens maakten
zij in de oude boerderij van bet buiten een labora
torium, zoodat zij aarde, mest, zaad, wortels, scha
delijke zoowel als onschadelijke Insecten en den oogst
konden onderzoeken.
De trots van Rothamsted ls, dat nergens op de
wereld reeds vanaf 1843 regelmatig, zonder
eenige onderbreking, proeven op dezelfde akkers ge
nomen werden.
Vanaf 1843 heeft men te boek gesteld den invloed
van jaargetijde en bemesting, opbrengst en quallteit,
van den oogst en de verschillen, die opgemerkt
werden in de aarde. Elk Jaar weer hebben de proef
nemingen nieuw licht geworpen op verhoudingen in
den bod om of nieuwe problemen verwekt ten op
zichte van den wotenschappelijken landbouw.
Natuurlijk ls in den loop der tijden eene enorme
uitbreiding gegeven aan de proefnemingen. Men kan
dan ook met geene mogelijkheid zeggen wat de
waarde is van het materiaal, verkregen door de
vroegere en tegenwoordige proefnemingen en tot
welko nieuwe proefnemingen ver buiten het aanvan
kelijke doel van het instituut oma een en ander zal
lelden en evenmin is het mogellj te voorspellen ln
hoeverre dit zal bijdragen tot het oplossen van pro
blemen, waarvan men nu nog niet zou kunnen
droomen.
Terwijl nu Sir John Lawes doende was op zijne
velden en in zijn betrekkelijk primitief laboratorium
voelde hij dat, wilde met hem niet tevens zijn gees
telijken arbeid verloren gaan, hij tijdig maatregelen
moest treffen. Sir John had in 1855 ten geschenke
gekregen een laboratorium, het geld daarvoor was
door particulieren bijeen gebracht.
In 1888 stichtte Sir John aan xgm. trust, wij zou
den zeggen fondatie, en gat daaraan:
lo. bovengenoemd laboratorium;
2o. het vrije gebruik van allo akkers, waarop tot
dusver proeven werden genomen.;
3o. een kapitaal van IOO.OOOj" (pijn, 11,200.000),
Beheerders zouden zijn:
lo. de eigenaar van Rothamsted)
0o. vier leden door de Royal Socleity;
So. twee leden door de Royal Agrdcnltnral So
ciety.
4o. twee leiden ifloor de Llnneans So
ciety en de Chemical Society (door elk een) aan
te wijzen.
Nadat Sir John Lawes in 1900 en de eerste direc
teur: Sir, Joseph Gllbert, Dr. Gilbezt werd wegens
zijn verdiensten ln den adelstand verheven, ln
1901 gestorven was, kwam aan het hoofd te staan Sir
A. Daniël Hall, die buitengewoon veel gedaan heeft
om alles uit te breiden, om was® noodlg te reorgu-
niseeren, daarbij zoowel aan de uitbreiding personeel
als aan de gebouwen en speciaal het laboratorium
zijn aandacht schenkende,
Het Kamerlid J< F. Mason schonk ln 1909 1000
voor het naar hem genoemde bacteriologisch labo
ratorium, in 1007 gaf da Goldstnlth's Compatsj! <C 1005,
speciaal voor hot prendondor/oek.
Do „Permanente Salpotoï CommigsSa* gal voos Uit
zeilde doel 2000. Lady Gllbeet, da weduwe van
den eersten directeur, schonk ln 1913 de bibliotheek
van wijlen haan echtgenoot aan de Instelling. In dit
zelfde jaar schonk de heen Rupert Guinnen (nu Vls-
count Elveden), geld voor een chemlst, feitelijk; uit
sluitend voor het bestndeeren van stalmest, ln 1917
de heer Rondall voor een blologlst
Verder was ln 1904 een uitbreiding?; fonds gecreëerd,
waardoor belangstellenden gelegenheid gekregen
hebben door eon jaarlljksche contributie of een gift
ln eens, de groote zaak te steunen.
In 1911 werd door het ministerie van landbouw het
nut Ingezien om instellingen, die zich met landbouw
kundig onderzoek bezig houden, te steunen en werd
het Rothamsted Euperimental Station (het Rotham-
stead Proefstation) erkend als nattig voor bet oplos
sen der aarde- en plantenvoedingsproblemen en
krijgt bet eene jaarlljksche subsidie van 9781 hier
voor en van 4023 voor de ziekteleer des planten.
Behalve het vaste personeel, zijn er regelmatig
studenten of onderzoekers bezig met bet nemen van
proeven voor hunne studies of voor het oplossen van
moeilijkheden, welks zich elders gedurende een on
derzoek hebben voorgedaan.
Steeds weer was uitbreiding noodlg, zoodat men
overging tot bet aangaan van een 77-jaxig pachtcon-
tract voor een complex akkers en tot het bouwen
van de noodige woningen en het geheel verbouwen
van het laboratorium.
De kosten daarvoor bedroegen 28000, waarvoor
oa een gedeelte werd opgebracht door bet ln 1914—
1918 ter eere van de honderdjarige geboortedagen van
Lawes en Gllbert gestichte Lawes- en Gilbert-fonds.
Het personeel bestaat uit Ds. E, J. Russen, die ln
1912 Sir Daniël Nall opvolgde, alt 49 personen, tegen
24 in 1912.
Deze zijn verdeeld over:
a. grondonderzoek en plantonvoe'dseUeer, het bac
teriologisch laboratorium, het botanisch laboratori
um, het chemisch laboratorium, bet pbysisch labo
ratorium, het groote zoölogisch laboratorium, hot
laboratorium voor fermentatiewerk, het laboratorium
voor antiseptisch en insecten, bet laboratorium voos
de statistiek.
Voor wat betreft:
b. Ziekteleer der planten: bet laboratorium voos
de lnsectenknnde, bet laboratorium voor mycologie,
Verder uit een bibliothecaris, de secretaris en diens
assistenten.
Ten slotte uit den bedrijfsleider voor de proefvel
den en diens assistenten.
Wat betreft bet laboratorium kan een en ander
zich bedruipen, doch de ontzaglijke toeneming der
kosten, verbonden aan de proefvelden, baart het be
stuur veel zorg.
No aftrek der ontvangsten blijken üe uitgaven te
zijn: 1911—'12 692 pd. st, 1912—'13 450 pd. st, 1913—'14
509 pd. st, 1914—'15 695 pd. Bt, 1915-T0 284 pd. st,
1910—'17 397 pd. st, 1918—'19 tot 31 Maart 217 pd, Bt.,
1919—"20 1M jaar tot 30 Sept 1094 pd, at, voor 1920
tot 1921 geschat op 2000 pd, st
De sedert 1913 ter hand genomen reorganisatie
heeft natuurlijk offers geëisch, maar zoowel de ge-
heele verbouwing van het laboratorium (gereod in
1919), als het creöeren van een uitgebreide bibliotheek
(15000 exemplaren), heit aanschaffen van een tractor
en andere machlneriön voor den akkerbouw, waren
noodzakelijk, wilde het proefstation voldoen aan den
eacb dat het in contact komt en blijft eenigszlns met
den modernen landbouw, anderzijds met de weten
schap.
Het doel van het proefstation ls om nauwkeurige
kennis op te doen omtrent grond', vruchtbaarmaklng,
de groeiende planten zoowel in gezonden toestand als
met ziekteverschijnselen en wel een en ander in een
dusdanlgen vorm te gieten dat men ln de praktijk
er wat aan zal hebben.
Het werk van het proefstation heeft Iwea bepaal
de zijden, n.1. eenerzijds de aarde en de gezonde
plant, anderzijds de insecten, zwammen en andere
elementen, die de gezonde planten saatastoT, en
ziekte veroorzaken.
Deze twee kanten schakelen voortdurend ln elkaar
in en het ls noodig do tusschen hen bestaande ver
houdingen te ontdekken.
Daarbij wordt vooropgesteld dit principe, dat, wil
men den landbouwer de vele en renatige verliezon,
die hij door ziekten der planten geleden heeft, voor
do tookomat besparen, men niet moet tevreden, ziln
met het g e n e z e n van de ziekte, docbl dat men zich
ten doel moet stellen het ontstaan der ziekte te voor
komen.
Daarom moet men wetenschappelijk onderzoeken
en wel van akker naar laboratorium en van labora
torium naar akker. Daarbij rust hel onderzook op
vier afdeelingen van het laboratorium, n.1, het biolo
gisch, het chemisch, het physisch en hot Btatistlsch
onderzoek.
Maar de wijze van onderzoek verschilt hier bij hot
landbouwkundige onderzoek zeer van hot gewone
laboratorische werk. Het moet uit den aard der zaak
ruiiner zijn, omdat men met allerlei invloeden reke
ning heeft te houden, wil de praktijk het weten
schappelijke, dus theoretische werk niet beschamen,
