LABOR"
De Farbrieksramp in Duitschland.
De TABAK, die U zoekt is
V
Marktberichten.
ALKMAAR'S ROtM.
Tabaksfabriek d. R. KEÜSS Alkmaar.
Gemengd Nieuws.
üinnenlandsch Nieuws.
van de N.V. Tabaksfabriek J. GRUNO, Groningen.
Zwart merk 35 ct.
Groen 40 ct.
Blauw v 50 ct.
Rood 60 ct.
14 ct.
16 Ct.
20 ct.
24 ct.
gevolg verkeerd uithalen, pardoes omverrijden van
den fietsrijder, met den vanzelfsprekenden afloop:
fietsrijder bezeerd (gelukkig niet ernstig), fiets ka
pot, motorfiets kapot engeschrokken menschen.
Zooals gezegd hierboven, het liep best af. Voortaan
rijde de jonge dame liever op een gewone fiets, dat
lijkt ons minder gevaarlijk.
VUURWERK.
Programma:
1. Aankondiging van het vuurwerk door luchtpro-
jectielen.
2. Intense verlichting van het terrein.
3. Prachtige vuurbol, geflankeerd door Caprices.
4. Caroussel.
5. Pyrotechnische fluitende telegraaf.
6. Molen van Don Quichotte.
7. Fontein met Cascade.
8. Ballen-spel van vuurkogels.
9. Mozaiek van brillantestralen en Zonnen.
10. Vulkanische Batterij.
11. Ring van Saturnes.
12. Groote Slotdecoratie van vurige lansen en Zon
nen met brilante stralen. Eindigende met zware
kanonnades.
Afgewisseld door luchtvuurwerken: Vuurpijlen,
Zwermfonteinen, Luchtslangen, Serpentines, Mag-
nesium-Sign., Marrons, Bommen, enz.
HARDDRAVERIJ.
Onze Harddraverijdag belooft as. Dinsdag, wat
de aangifte der paarden betreft, schitterend te zullen
slagen. De volgende aangifte levert daarvan het on
weerspreekbaar b&vijs. Aangegeven zijn: Auto, Con
dor, Vitesse, Adam, Senator-Axband, Fini, Harold,
Clemence, Meteor, Gloriëtte, Vitality, Amie, Ban
dage, Baronesse, Prima-Donna, Joyeuse, Belie, Pe-
tite-Amie.
MARKTOVERZICHT.
Het was een Donderdag Jl. op de markt met de
vette koeien al heel slecht gesteld; veel koeien niet
verkocht, die handel geleek lam te zijn. De prijzen
varieerden van de 50 tot 80 ets. éen uitzondering
kon dan nog 83 ets. gelden.
De handel in de kalf- en geldekoeien was ook lang
niet naar wenech. In de stieren (hadden ze vandaag
ook geen zin, eveneens stug.
Nuchtere en graskalveren gingen ook niet, een stug-
gen handel.
De handel in de magere schapen was goed. Met de
lammeren stug en de vette strekkend.
De handel in de magere varkens was vrij goed, met
de biggen vlug on vette varkens stug; hoogste prijs
was 50 ets per pond, dus weer 2 ets. al bij de vorige
week.
Kippen, konijnen en eenden nog levendig, vlug. De
(kipeieren waren duur, met een vluggen handel.
De botermarkt beteekent tegenwoordig zeer weinig
Over het algemeen was het weer geen gunstige
markt.
Wie wil POLITIEAGENT of KOMMIES worden
Die moet schreven aan P. BOER,
Nieuw-Amsterdam.
LAun-ENDIJKER GROENTENVEILING, Br. op L.
28 Sept. Bloemkool, Ie soort f7 a 1'5.40, 2e soort
12,40 a 6.10, per 100 st. Roode kool 14.10 a 6.30, 2e
soort f 1,50 a 3,40, gele kool f 4.70 a 5.90, 2e soort f 2,50
a 3,20, witte kool f 3.50 a 5.30, 2e soort f 1,50 a 3,20,
alles per 100 Kg. Wortelen f9,70 a 12,50, per 100 bos.
Blauwe aardapp. 17,70 a 8,40, eigenheimers f3,80 a
6.10, brajvo's f-6.10 a 7,10, drielingen f2,80 a 4,01, klel-
no f2,60 a 2,70, red star f6.20, bieten f4.40, gele nep
ffy80 a 10.40, drielingen 17,20 a 7.90, uien 10.40 a 9.80,
2e soort 12, losse wortelen, 13,40 a 6.80 slaboonen
128,90 a 36.20, alles por 100 Kg.
Aanvoer: 6000 st. bloemkool, 52000 Kg. roode kool,
1110300 Kg. witte kool, 28000 Kg. gele kool, 1250 bos
wortelen, 4456 Kg. losse wortelon, 48400 Kg. uien, 2850
Kg. gele nop, 13600 Kg. aardnppelun, 100 Kg. bleten,
Bü Kg. slaboonen.
NOORDERMARKTBOND, Noordacharwoade.
23 Sept. Eigenheimers (5.70 a 7,00, blauwe aard
appelen f 0 a 8,30, bravo'» 6.80 a 7,30, drielingen I3,30
a 3,50, kleine f 2,50 a 2.70, spercleboonon 112,10, kro
ten 13,00 a 5.70, grove uien 17.10 a 9,80, drielingen
1720 a 7.70, nep 10 a 10, poon (6.10 a 6.80. roode
kool 350 a 5.10, gele kool 1.10 a 5.80, witte kool
f 3.50 a 4.20, alles per 100 Kg. Boswortelen (7 a 11,
per 100 bos. 'Bloemkool 16.80 a 8, per 100 st.
ALKMAAR, 23 Sept.
Heden werd besteed: [Aardappelen 15.20 a 7,80, per
100 Kg. Bloemkool 1 Sa 23,10, per 100 st. Roode kool
13.80 a 6.70, por 100 Kg. Appelen 10.10 a 0.41, per Kg.
Wortelen (9,80 to 211,40, per 100 bos. Uien (720 a 9.80
por 100 Kg. Peren (0,12 a 0.54 per Kg. Kropsla 1 3,10
a 6.70, per 100 stuks. Sn ij boon en 151 a 95, spercle-
boonen f 51 a 85„ per 100 Kg.
W ARMENHUIZEN, 22 Sept.
Roode kool 15.10, gele kool 11.10 a 5.20, witte kool
11 a 4,20, uien (9,70 a 10,10, nep (9 a 10.30, driel.
17,30 a 7.70, peen (7.20 a 7.30, ultechot witte kool
12,40, blauwe aardapp. 17.90, Aanvoer: 2200 Kg.
roode kool, 5500 Kg. gele kool, 18500 Kg. witte kooi,
7000 Kg. uien, 1725 Kg. nep, 900 Kg. aardapp., 4200
Kg. peen.
WARMEINIHUIZHN, 23 Sept.
Roode kool 13,50 a 5,10, gele kool (120-a 520, wit
te kool 13,90 a 1.60, uien 19 a 9,00, nep 19 a 9,70, driel.
i 730 a 7,70 peen 16 a 620 uitschot roode kool 10.90
a 2,50, uitschot gele kool 12,10, blauwe aardapp. 17,70
a 8,40, drielingen 1230 Aanvoer: 17700 Kg. roodo
kool, 7700 Kg. gele kool. 20000 Kg. witte kool, 12975
Kg. uien, 2975 Kg. nep. '1225 Kg. peen, 7900 Kg. aard
appelen.
WINKEL, 23 Sept.
Appelen 14 a 18, peren f 5 a 26, slaboonen 115 a 25,
snijboonen 120 a 32, sprudtkool 110 a 13, uien 11 a
150, augurken 18 a 39, alles per 100 pond.
Komkommers 4 a 9, per-100 stukfl.
AN'NA PAULOWNA, 23 Sept.
Groote aardappelen 5(10 a 9.10, drielingen 12,50 a
3.90, slaboonen 155 a 59, snijboonen 118 a 50, p. 100 Kg.
ALKMAAR, 23 Sept.
Op de heden gehouden kaasmarkt waren aange
voerd 161 stapels kaas,' wegende 100.000 Kg.
Fabriokskaas: kleino met rljksmerk 175, zonder
rijkamerk 173, commissie met rijksmerk 172, Boeren
kaas: kleine met rijksmerk 175, zonder rijkamerk
180, Commissie met rijkamerk 174, zonder rijkamerk
i 69. Handel goed.
ALKMAAR, 23 Sept.
Op de beden gehouden graanmarkt waren aange
voerd: 7185 Hl., als: Tarwe 111.50—16.50, rogge 115—
16, gerst id. chev. 114—16.50, haver 112—1350, paar-
deboonen 115.50, bruine boonon 135—42, citroen boo-
nen f38—12, witte boonen (16—50, erwten, groeno
kleine (18—24, erwten, groene groote (40—50, erw
ten grauwe 4425, erwten vale 25 per 100 Kg
HOORN, 22 Sept.
KI. Fabriekskaas, geim. f 71, kl. Boerenkaas, ongem.
174é, gem. (75, Boeren Coimin. Kaas, gem. (74.
Aangevoerd: 35 stapels, wegende .17888 Kg.
Handel goed.
Prima geurige PIJPTABAK gefabriceerd door de
Neemt proet met deze prima kwaliteiten in fraaie verpakking.
VRAAGT ZE UWEN WINKELIER.
De In de lucht gevloden ammoniak-fabriek te Oppau
was er eene van sythetische ammoniak, dusuit naaf
eleraentetfjstikstof en waterstof, kunstmatig samengestel
de ammoniak, in tegenstelling tot bv.. de ammoniak-
fabriek die een onderdeel van een gasfabriek is.
en die geen synthese toepast. Ammoniak laat zich goed
exydeeren tot salpeterzuur. Die twee verbindingen zijn
de grondstoffen, die noodig en voldoende zijn voor
verreweg de meeste stikstofverbindingen die de mensch
maakt en gehruikt. In den oorlog was deze ammoniak-
«ynthese van het grootste gewicht voor do Duitsche
stikstofvoorzieningkunstmest, ontploffingsmiddclciL
Haar verwezenlijking is een der glanspunten van die
chemische indusü'ie. Nadat Haber en ie Rossignql de
voorwaarden hadden gevonden, waaronder waterstof en
stikstof zich verbinden, werd door onafgebroken studie en
ondervinding uitgemaakt, dat deze binding bespoedigd
werd door de aanwezigiieid van bepualde contact-stoffen
(katalysatoren(, die zelf weer door sporen veronreinigingen
óf onwerkzaam gemaakt óf juist verbeterd worden, liooge
temperatuur (enkele honderden graden Celsius) 8u druk
van een paar honderd atmosfeer moesten le baat geno
men worden, om de synthese te doen slagen.
Enorme gashoeveelheden waren dus in voortdurende
circulatie door de reactie-ruimten en compressoren, eii
werden telkens van de gevormde ammoniak bevrijd en
opnieuw tot reactie gebracht, want na de vorming van
enkele percenten hield de reactie op, en moest men dé
ammoniak afscheiden, die anders weer in dezelfde malt?
van vorming ontleed zou worden. Waterstof nu, bij een
paar honderd atmosferen en 300 400 graden C. laat
zich in weinig apparaten veilig hanteeren. Men gebruikte
apparaten van chroomnikkel en wolframstaai, diie nog
weer door harnassen van even sterk materiaal omgeven
waren. „Bose Explosionen", naar de woorden van prof.
Berntsen, begeleidden de proefnemingen, reeds tien jaar
geleden. Maar men was die de baas geworden. Tijdens
den oorlog schijnt er wel schade aan de fabriek geweest
te zijn, maar was dat door het bedrijf, of door vlieger-
bommen i De fabriek ligt bewesten den RijnIn elk geval
is de groote waterstofvoorraad die er steeds moest zijn,
een gevaarlijk bezit, vooral in een bedrijf, waar die
onder geweldigen druk gereinigd én verwerkt wordt,
en alles voortdurend toezicht vereischt. Eén ontploffing
die anders beperkte schade zou aanrichten, kan hier,
door degenen die het bedrijf in de hand hebben, te
treffen, een reeks rampen ontketenen. Waarschijnltijk is
dit het geval geweest.
Over de ramp zelf wordt nog gemeld, dat het aantal
slachtoffers, dat bij de vreeselijke ramp te Oppau le
betreuren valt, gelukkigerwijze niet zoo groot als gis
teren werd vermeld. Volgens een mededeeiing van de
directie van de Badeijsche aniline- en sodafabrieken zijn
er tot dusver 244 dooden onder de puinhoopen vandaan
gehaald, terwijl nog 70 personen worden vermist. Voor
tal van zwaar gewonden bestaat er echter geen hoop
meer op herstel. Niet alleen te Oppau, maar ook in cle
omliggende gemeenten vallen dooden te betreuren. Te
Mannheim zijn bij het instorten van een pakhuis drie
lieden om het leven gekomen. In het algemeen schal
men het aantal dooden op ongeveer 350. Op de plaats
van de ramp werkt men onafgebroken aan het opruimen
der puinhoopen. Men hoopt aldus weldra in staat te zijn
het juiste aantal slachtQfiers tc kunnen bepalen. Verder
kan worden medegedeeld dat het aantal zwaargewonden,
dat van de doodon niet overtreft, zooals eerst werd gcmelti
Daarentegen zijn er duizenden licht gewonden. Te Mann
heim en te Oppau ziet men overal in de straten voorbij
gangers met verbonden hoofden of ledematen.
Oppau zelf is geheel verwoest. Maanden zal het nog
duren voor daar weer menschen kunnen wonen. De ge
meente telde 997 isulzen, waarvan de meeste gehcej
zijn vernield en waarvan er niet een geheel gespaard is
f|cbleven. De bevolking kampeert onder den blooten
icmel en is voor een deel reeds zoo goodi als het kan
in de omliggonde gemeenten onder dak gebracht. Dui
zenden personen zijn nog dakloos. Het 'zal groote moeite
kosten opi aan al deze menschen nieuwe woonplaatsen
te verschaffen.
Journalisten, die Oppau hebben bezocht, zeggen, dal
mén daar onwillekeurig weer flan den oorlog moei
denken, Oppau ^ziet er uit alsof om elk huis verwoed
is gestreden, en alsof bommen en granaten zijn Inge
slagen. Ook de kerk en hel gemeentehuis van Oppau zijn
geheel verwoest. De bevolking heeft het puin uit de
straten reeds verwijderd. Aan beido zijden vau den
weg is het puin opgehoopt, zoodat de straat weer
vrii is
Van de verwoeste fabriek is vrijwel niets overgebleven
Hier en daur steekt nog een Schoorsteen boven de
puinhoopen uit. Toch hoopt men reeds binnen enkele
dagen met het ontruimingswerk zoover te ziin gevorderd,,
dat weer met de fabricage van ommoniaksulfaat zal
kunnen worden voortgegaan..
Onmiddellijk na oc ontploffing zijn feden van de
directie, vergezeld van verscheidene ingenieurs van de
fabriek naar dé plaats van de ramp gegaan om de slacht
offers te helpen en de gespaarde gedeelten voor nieuwé
rompen te vrijwaren. Dit was noodig, daar alle arbeiders
uit ae fabrieken gevlucht wpren. De dooden worden naai
de gemeenten overgebracht waar zij woonden. Zoo komt
het, dat te Oppau slechts 50 ïykon zyn gekist.
Op het oogenblik van de ontploffing waren er 2225
man aan het werk. Tal van gewonden hebben het licht
uit dc oogen verloren. In de oogheelkundige kliniek te
Heidelberg alleen zijn 40 van deze gewonden binnen
gebracht.
Men schat de schade nu oj) ten minste een miljard
mark.
De geweldige omvang van de ontploffing blijkt nog
uit het feit, dat jiegen groote gashouders, waarvan één
met een inhoud van 50.000 kub. M., mee de lucht in
zijn gevlogen. Te Munchen zijn tal -van groote ruiten
ingedrukt. Aan het paleis is groote schade aangericht,
evenals aan verscheidene kerken, waarin 's morgens geen
dienst kon plaats vindon
De directie van de Badensche Aniline-fabriek heeft een
verslaggever van' de Vossische Ztg. meegedeeld, dat de
ramp te Oppau nog beperkt is door de tegenwoordigheid
van geest der leiders van de belendende fabriekspercécien,
die na de eerste ontploffing 't vuur onder de ketels
hebben verwijderd en de machines stopgezet.
De directie heeft aan de nagelaten betrekkingen van
de slachtoffers als eersten steun behalve "het weekloon
100Ó mark laten uitbetalen en moet plan hebben hun
een pensioen tot een bedrag van de helft van het
loon te verleenen.
Van tal van andere zijden komt ook hulp. De
Beiersche regeering heeft tot leniging van den nood
3500.000 mark beschikbaar gesteld, 'de gemeenten Lud-
wigshafen en Frankenthal 250.000 mark de burgemeester
van Ludwigshafen uit eigen middelen 125.000 mark.
De rijksregeering zal voor hetzelfde doei tien millioen
mark geven, Beieren eveneens, Pruisen en Hessèn élk
^en millioen.
Met dc begrafenis van de slachtoffers is gisteren
te Ludwigshafcn een begin gemaakt. Zondag zal een
rouwplechtigheid op het kenkhoi aldaar worden gehouden
Een reiziger, die te Ludwigslialén met den D-trcin
naar Keulen wilde sporen, vertelt in de Koln. Ztg.,
dat hy juist een kaartje nam, toen het plotseling donker
werd, als voor een onweer. Vlak daarop za# hij twee
lichtschijnsels, die hem aan felle bliksemstralen deed
denken, en toen volgde een lievige slag, die den grond
schudde en in het station in een oogwenk de grootste
verwoesting aanrichtte. Ruiten, glazen daken, plafonds
stortten neer. De vele ^nenschen 111 't slation weraen door
een paniek aangegrepen en stormden velen gekwetst
onder kreten „een aardbeving', „de wereld vergaat
e.d. naar buiten. De lucht was dik on geel gekleurd, vol
slof, zand en gas. Op straat zag men wanhopige men
schen zich verdringen, velen nog in hun ondergoed.
Toen kwam de tweede ontploffing, heviger nog dan
de eerste, in het westen werd de lucht zwart als roei
en eindelijk drong het tot de menigte door, dat de fabriek
te Oppau in de Tucht was gevlogen
De zegsman van de K. V. spoorde later Oppau voorbij,
dat op „een walmenden vulkaan" geleek. Ver in den
omtrek zag men nog de verwoesting, die de ramp had
aangericht, tot achter Worms, dus op meer dan 30
K.M. afstand.
Oppau, dat 'vrijwel geheel verwoest is, telde 10.000
inwoners. Het was, zegt een Duitsch journalist, mèt
en door de groote fabriek snel tot welstand1 en bloei
gekomen en is mèt de fabriek ondergegaan.
Volgens de laatste telling zijn 400 500 personen
gedood. rj
Met den herbouw van de ingestorte huizen heeft mèu
reeds een begin gemaakt. Er zal onmiddellijk eert
arbeiderecommissie worden gevormd, die de noodigc
stappen zal ondernemen om een groote hulpactie in het
geheele rijk op touw te zetten.
Binnen de veertig iaar is dit de tweede catastrofe,
welke Oppau treft. In h<g jaar 1882 werden ten gevolge
vap het doorbreken van een .waterkeering bij hoog
water op den Rijn talrijke huizen in,het stauje vernield,
waarbij vele bewoners den dood vonden,
j e begiaitrus Her slachtuffers van de pnlpïofiiig te
Oppau zal geschieden op een door de stad Ludwigshafen
ter beschikking gesteld eere-kerkhof. De rouwplechtigheid
voor alle slachtoffers is vastgesteld op Zondagochtend 11
uur. Dc regeering van Brunswijk heeft voorgesteld, Zon
dag 'in alle kerken van hel rijk rouw-godsdienstoefe-
mngen te doen {jouden.
In den aigeloópcn nacht en hedenmorgen heeft men
zich to Oppau in hoofdznak 'bezig gehouden met op-
ruimingswerk en het bergen tier dooden. Geleidelijk
krijgt men een ietwat duidelijker beeld van den stand
van zaken, waaruit blijkt, dat de catastrofe toch een
grooter aantal slachtoffers nceft geöiseht, dan nog gisteren
door de directie werd aangenomen. Terwijl deze gisteren
nog uitdrukkelijk verklaarde, dat het aantal dooden de
300 nauwelijks zou overschrijden, moest zü heden medc-
deeien, dat het vermoedelijk moer dan 400, wellicht 500
zou zijn. 'i
De directie verklaart dit verschil hieruit, dat lal van
arbeiders, die werkzaam waren bij' den bouw "Van
nieuwe installaties op de plaats dos onhoils, eveneens
zijn omgekomen. Vele dooden .zijn indo laatste 24
uur ondor de puinhoopen der fabriek vandaan" gehaald
en waren zoo verminkt, dat hun identiteit niet kon wor
den vastgesteld.
In het lijkenhuis to Ludwigshafen liggen alloen med
dan 60 dooden, die tot dusver nog niet konden geïden
tificeerd worden.
Dc directie denkt nog heden een juist overzicht van
het aantal dooden tc kunnen krijgen, daar hot vandaag
betaaldag is on die arbeiders, die hun loon niet in ont
vangst komen nemon, als gedood moeien worden be
schouwd
NOODWEER TE ROME.
De „Tiraes" verneemt uit Rome, dat daar eergisteren
een hevig onweder hoeft feewoed. De straton werden
door den hevigen regen geheel overstroomd', en in vele
straten stond liet water zelfs twee voet hoog. Veel schade
werd r aangericht door een bui van zeer groote
hagelsL-er.cn.
EEN MUUR OP DE TRAM GEVALLEN.
Uit Lissabon, 2)1 Sept. Tengevolge van een wolk
breuk is een muur op een tram gevallen. Zeven per
sonen werden gedood on talrijke anderen gewond.
GEMEENTE ANNA PAULOWNA.
Geboren: Pieter Nan, zoon van 1'. C. Aarsen en
van N. de Jong. Wilhelmus Petrus, zoon van W.
J. Vieveen en van A. P. Goemans.
Ondertrouwd: Jan Visser en Guurtje Noot.
Getrouwd: Geene.
Overleden: Geene.
OPHEFFING VAN GARNIZOENEN.
.Uit 's Grnivenlhogo, 23 Sept. Naar wij vernemen
ligt het In de bedoeling van don minister van Oorlog
bij aanneming dor legerwetten over te gaan tot op
heffing der garnizoenen in onderscheiden plaatsen
on de infanterie-regimonton te legeren In garnizoens
plaatsen in de nabijheid waarvan goede oefenings
terreinen zijn gelegen.
HET ONTWERP-LAND ARBEIDERS WET.
Naar de .^Rsb." verneemt is het ontwerpnLandar-
beiderswet reeds eenigen tijd geleden naar den Raad
van Sttae verzonden en vandaar geretourneerd. De
indiening bij de Staten-Generaal kan deizer dagen
worden verwacht.
WIE RING ER WAARD.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer D. Schenk Kz.,
thans te Alkmaar, werd jl. Donderdag aldaar be
noemd als directeur van het Grondbedrijf, Sportpark
en Marüctswezen.
WIERINGERWAARD.
Ter gemeentesecretarie alhier worden inlichtingen
of terugbezorging verzocht van een aan den Walings-
weg verloren portetmonaie, inhoudende 2 muntbiljet
ten en eenig klein geld.
PRIJS per pond per ons.
VERKRIJGBAAR:
Te SCHAüEN bij Fa. Jb. Molenaar. Siaarenlabriek, Molenslraal.
Te WINKtL bij Coöperatie „De Tiidueesl".
Te JULIANADOKP bij M Noot.
Te WAKMENHUIZEN bij P. Pasloor Cz.
ANNA PAULOWNA.
De heer G. Spéets, besteller bij den Post- en Tele
graafdienst, alhier, zal als zoodanig worden overge
plaatst naar Hilversum.
BREEZAND.
Dat er zoo langizamerha/nd weer aan de winleramu-
sementen gedacht wordt, bewees de ledenvergadering
van de Nutsvereeniging „Vriendenkring", Donderdag-
a/viond in het lokaal van den heer Jb. Borst gehouden.
De opkomst was echter niet groot, hetgeen door den',
waarnemenden voorzitter in zijn openingswoord bo-
treurd werd.
Do penningmeester, de heer M. Broers, deed daarop
rekening en verantwoording. De ontvangsten hadden
bedragen f 149.35, er was uitgegeven f 138,63, alzoo
een butig saldo van f (10.72 De bescheiden werden na-
gezien door de heeren A. Raap en P. Visser en volko
men in orde bevonden, waarop den penniingimeestor
dank werd gebracht voor izJjm uitstekend beheer.
In de plaats van den heer F. Carlebur, die als be- i
stuurslid bedankt had, werd gekozen de heer A. Raap
die zijn benoeming voorloopig aannam. De bestuurs
functies werden daarop als volgt verdeeld: A/Raap,
voorzitter, H. Stalllirigswerff, vico-voonzittGr, D. Zon,
secretaris, M. Broers, ponningimeester, G. Borst en M.
Wiggers, commissarissen.
De eerste Nutsavond werd vastgesteld op Dinsdag
1-8 October, terwijl besloten werd voor dien avond
Daan Pool uit te noodigen, die al meermalen voor de
vereeniging met succes was opgetreden.
Bij de rondvraag kwam de stichting der vereeni
ging ter sprake. Sommigen meenden, dat „Vrienden
kring" weldra 15 jaar bestond, maar daar op dat
oogenblik niemand met zekerheid dit kon bevestigen,
zal een en ander door het bestuur onderzocht wor
den. Hierna volgt sluiting.
BREEZAND.
De hoofdprijs der verloting, aan de Wier'inger Land
boiuiwtentoonsrtelling verbonden, een vette' koe, viel
ten deel aan den heer D. Blaauboer. Dit is nu in kor
ten tijd al de vierde hoofdprijs, die in onze gemeente
gevallen is.
HARDDRAVERIJ TE ENKHUIZEN.
ENKHUIZEN, 22 Sept. De uitslag van de heden
alhier gehouden kortebaandraverij luidt als volgt v
le prijs f 300, Vitility 320 M., Eig. Stal Wien, ber.
J. y. Leeuwen, 2e pi;. Auto 305 M. Eig. J. .11. W1
Geerling, ber. K. Snoek, 3e pr. f100, Athletha 305 M.
Efig. K. G. v. d. Veen. ber. M. Siderius, 4e pr f 50,
A^am 1270 M. Eig. Stal Wien, ber. J. v. Leeuwen.
Aan do draverij namen 19 paarden deel n.1.
1. Athletha 305; Petite Amie 290; Condor 285;
Harrold 290; Meteor 310; Baudina 270; Eily Aux 270;
Adam 270; Joyeuse 270; (Edel A 290; Vitality 320; Kees S
270; Belie 275; Barones 285; Auto 305; Amie 290,
Fedor 270.
In de derde serie hadden zeer spannende ritten plaats
tusschen Meteor en Athletha, terwijl Vitality veel snel
heid toonde in den strijd met Adam,' die 40 meter
kreeg cn zeer goed ging.
Auto kreeg een „stilstaand" nummer. Meteor werd
door Adam verslagen, zoodat deze den 4on prijs kreeg,
en Meteor den 5en, Athletha liep daarna tegen Auto, en
werd in drie zeer snelle ritten d^or dezen verslagen.
Daarna liepen Vitality en Auta om prijs en premie,
m den eereten rit werd Auto gediskwalificeerd wegens
rennen door het stek, aan welk euvel zich Vitality
eveneens had schuldig éemaokL De kcurmecst'ere hadden
dit echter niet gezien. Den tweeden rit verloor Auto met
groot verschil.
DE OUDE KERK TE DELFT IN BRAND.
Om half twee Vrijdagmiddag is brand uitgebro
ken in de Oude Kerk to Delft. Do brandweer 4s
met al haar materiaal tor plaatse; ook de Ihuigsche
brandweer is dringend om hulp gevraagd. I)o kerk
zal waarschijnlijk geheel uitbranden. De scheevo to
ren loopt nog geen gevaar, zoomin als de om
staande huizon.
De oorzaak is waarschijnlijk to zoeken ln work-
zaamhedon van loodgieters op hot dak.
De Oude of St. Hypolituskork is een van de wei
nige gebouwen, welke Dolft uit de Middeleeuwen
heeft ovorgHhoudon. Dn bokondo fvorkakl,n toruïi,
aan de Oudo Delft, dateert vormoodelijk uit 4250, Ilij
heelt als onderbouw een Frankischen wachttoren.
De kerk zelf is in den loop der volgende eouwon
dikwijls vorgroot. Sedert 1548 heeft zij haar tegen
woordige» vorm. In dat jaar is ook do toren tot do
hoogte, welke hij thans heeft, 90 meter, opgetrokken.
De kerk bevat do praalgravon vun Maarten Ilar-
pertsz. Tromp on van Piet Hein, benovens gedenktee-
kens voor Van Leeuwenhoek en Boot, den Dolft-
schen wonderdokter.
Oolc Blisabeth, do dochter van Marnix van St.
Aldegondo, vond in het bouwwerk haar laatste rust
plaats.
Uit latere berichten blijkt dut dank zij do hulp der
Haagsche brandweer, Delft voor een ramp bewaard
is. De kerk ligt tusschen 2 grachten, dus men had
het water maar voor het ^inspuiten, ofschoon de
hoogte der werk groote bezwaren opleverdo. Maar
spoedig bleek gelukkig dat het enorglek ingrijpen
der Hagenaars erger zou voorkomen. De zijbeuk
der kerk stond in lichtelaaie, maar daar waren geen
kostbare beeldhouwwerken of andere dingen van
waarde. Er werd gevreesd voor de oudo praalgraven
en monumenten, maar door het. voortreffelijk blus-
SChingswerk dor Haagsche spuiton, liepen deze geen
gevaar. Ook hot archief en zijn historische monumen
ten werden in veiligheid gebracht.
De oorzaak' wordt aan loodgieters geweten, die aan
het werk waren en in hun schaftuur heeft het vuur
alle gelegenheid gevonden om voort to woekeren.
Te ongeveer 4 uur was men den brand meester.
Orgel, preekstoel, alles is gelukkig gespaard geble
ven. De brand hoeft zich tot eon zijvleugel beperkt,
ook de mooio toren bleef geheol intact. Het afge
brande gedeelte zal gemakkelijk zijn to restauree-
ron. De schade wordt op f 100.000 geschat. Verzeke
ring dekt de schade.
LOTING NATIONALE MILITIE.
WINKEL: Arie Geel 1, Simon Zeeman 2, Teunis
Mantel 3. Willem de Jong 4, Pieter Jonge jam 5,
Pieter Nat 6.
HOOGWOUD: Cornelis Molenaar 1; Pieter de
Boer 7; Reijer Keizer 2; Adrianus Bakker 3; Jan
Vel 4; Hendrikus Marinus Koeten 5; Adrianus Jo-
hannes Klaver 6; Jacob Speets 8; Germent Zomer 9;
Johannes Schouten 10; Gerrit Rooker 11; Pieter
Huisman 12; Pieter Moeijes 13; Jan Rooker 14; Ni-
colaas Koning 15; Jacob Rood 17; Pieter Slagter 18;
Nicolaas Rood 19; Pieter Jan Bakker 16.
NIEUWE NIEDORP: Cornelis Koorn 1; Willem
Johannes Keesom 2; Jacob Wamer 3; Meijer Lont
4;1Siemon van Essen 5.
OUDE NIEDORP: Pieter Bakker 3; Pieter Bood
4; Willem Hijmis 1; Hendrik Hollenberg 7; Niio
Karsten 9; Pieter Nicolaas Kooijman 8; Benjamin
Poldervaart 6; Nicolaas Portegijs 2; Dirk de Ruiter
10; Simon Wijnker 5.
SPANBROEK: Pieter Beemster 10; Cornelis
Groot 3; Jacob Hoek 6; Franciscus de Lange 2; Ger
rit Ootes 4; Wietse Prinsen 7; Wilhelmus Jozef
Schipper 8; Petrus Leo Smit 9; Wilhelmus Petrus
Vlaar 1; Petrus Wever 5.
OPMEER: Jacob Druif 2; Jan Strijker 3; Jasper
Vos 1.
HEERHU GO WAARD.
Alhier zal binnenkort een derde R.-Kath. kerk
verrijzen en wel voor het Z.O. deel van den polder
met het aangrenzende dorpje Oterleek. Deze kerk
zal worden gebouwd nabij het kruispunt van den
Rustenburger- en Jan Glijnisweg,
KIND VERBRAND.
Te Barger Compascuum is de woning bewóond
door G. H. Berken, tot den grond toe afgebrand,
terwijl een 3-jarig kind in de vlammen is omgeko
men.
SPORT EN VERKIEZINGEN.
Uit Amsterdam, 23 Sept. Naar wij vernemen be
staat in verschillende sportkringen het voornemen,
bij de a.s. Kamerverkiezingen in 1922 met een eigen
lijst aan die verkiezingen deel te nemen.
