ATELIER NIESTIIQT - SCMIGEN.
ENüCH DE Ï0RST6ESTRIJDER
GOED UITGEVOERDE PORTRETTEN,
AARDIGE KINDERFOTO'S.
DERDE BLAD.
Tweede Kamer.
binnenlandsch Nieuws
Zaterdag 19 November 1921.
64ste Jaergcng. No. 6927.
BARSINGERHORN. i ll«t welgevallen. i ZÜID80HABW0TOB. JM
In do vergadering van stemgerechtigde leden der Punt 5, vaetateiarag salaris, wordt door het bestuur! Gisteravond gaf het fanfarekorps Kunst na Arbeid
Ned, Herv. Gemeente van Barsinsrerborn, gehou- een voorstel gedaan om. het salaris «met tmisKtoxw 50 ajn eerste uitvoering voor een stampvolle zaaal bij d«n
den den 17en dezer, zijn gekozen tot notabelen de pet. te v«r,hoogen. Nadat dat punt door den Directeur heer Kramer. Onder de eminente leiding van den
heeren Jb. Bakker Az., D. Gorter en Joh. Schenk, i was uiteengezet, was men algemeen voor verhooging heer Pranger was de uitvoering van ae verschillen^»
CALLANTSOOG. 'gezien de vele werkzaamheden, met al de «talletters nummers weer zoo goed als onbenspeljk en men heeft
De heer C. Hoek Tz., thans te Amsterdam, vroeger en vele verwisselingen van het vee. Tevens wordt be- bewondering voor de werende leden, die zich op
alhier, is geslaagd voor het examen: Onderwijzer in sloten om het ontvangen van het dubbeltje, door de zoo'n uitmuntende wijze van hun vrijwillige taak kwij-
het timmeren. De heer Hoek was reeds in het bezit commissarissen te ontvangen itój bet nazien van het ten. Een dergelijke vereeniging verdiende toch hèuscb
der diploma's gezel en meester in het timmeren, vee in den winter, te laten vervallen. J wel wat meer dan een fooiUe van f 15, haar door deiy
BURGERVLOTBRUG. Punt 6 was weer een voorstel van het bestuur om Raad toebedeeld- De muzieknummers werden afgewis-
Naar wij uit goede bron vernemen, zal de beroem-niet per f 100 uit te betalen, In de vorige vergadering seld door zang van mej. J)ekker uit Amsterdam, wier
de komediant Grapendaal uit Jutfaas den 15en Jan. was een (besluit genomen om dit punt op de agenda mooi stemgeluid de vele bezoekers m verrukking bracht
1922 optreden in de zaal van den heer Jac. Belles te plaatsen voor de volgende vergadering, doch in Het was in 't kort een uitstekend geslaagde avond1,
aan den Burgerweg. Wij gelooven dan ook, dat de bestuursvergadering waren door eendge commis-
De Kamer heeft nog wat doorgebabbeld over de
Grondwetswijziging, speciaal het bestuur van onze
Koloniën. Van verschillende zijden werd scherpe cri-
tiek uitgeoefend en kreeg de regeering het verwijt
dat zij het zelfbestuur in Indië wilde tegengaan.
Minister Ruys wees alle amendementen af en deze
werden dan ook verworpen, behalve de amendemen
ten van Mr. Van Rijckevorsael, die alleen een redac
tiewijziging beoogden. De regeeringsvoorstellen wer
den tenslotte aangenomen met de sociaal-democra
ten, vrijzinnigen en revolutionnairen togen.
Toen begon do Kamer aan do artikelen waarbij het
verleenen van adeldom, het geven van ridderorden,
het aannemen van nieuwe ridderorden werd gere
geld. De Sociaal-Democraten stelden drie amende-
menten voor, om deze artikelen te schrappen.
Jonkheer de Jonge, lid der S.D.A-P-» verdedigde
tot groote hilariteit deze voorstellen. Hij betoogde
dat adeldom en ridderorden van geen maatschappe
lijk nut zijn, sprak over bezuiniging en wees er op
dat in 1918 de regeering niet de adel heeft te hulp
geroepen, maar de arbeiders. (Arbeid adeltl riep de
heer Oud.)
Na enkele opmerkingen van verschillende leden,
beriep minister Ruys zich op de traditie, hij ont
kende dat adel in ons land politieke beteekenis zou
hebben, enz. Handhaving der ridderorden achtte hij
gewenscht, zelfs in Engeland neemt het verleenen
daarvan meer toe. Ja, Rusland heeft speciale onder
scheidingen ingevoerd. De socialisten moeten niet
denken dat hun araendementen iets te maken heb
ben met democratie.
Het amendement-Troelstra om het verleenen van
adeldom af te schaffen, werd met 51 tegen 25 stem
men verworpen. Vóór de sociaal-democraten, revo
lutionnairen, vrijzinnig-democraten en de heeren
Wijk en Van de Laar.
Het amendement betreffende de ridderorden werd
met 53 tegen 24 stemmen verworpen. Vóór de sociaal
democraten, revolutionnairen, Vrijzinnig-democraten
(behalve de heer Van Beresteyn) cn de heeren Wijk
en Van de Laar. Het amendement in zake het arnen-
rement van vreemde ridderorden werd met 57 tegen
20 stemmen verworpen.
's Avonds hoeft de Kamer de behandeling der Pen
sioenwetten vervolgd. Verschillende amendementen
werden behandeld.
De Kamer is met het pensioenreglement doorge
gaan, om zich vervolgens weer te wijden aan de
Grondwetsherziening. Hierbij kelderde een amen-
dement van den heer Marchant, strekkende om
voortaan niet meer allé wetsontwerpen door den
Ruad van State te doen onderzoeken. Daarna werd
de tijd volgepraat over een amendement-Troelstra,
waarbij hij wenschte voorgeschreven te zien:
„Voste commissies van advies of anderen bijstand
aan de regeering worden ingesteld bij de wet, die
tevens hunne samenstelling, werkwijze en bevoegd
heid regelt".
De heer Troelstra had hierbij gedacht aan econo-
Tfci&che commissies, waar zitting hebben vertegen
woordigers van groote werkgeversverenigingen, on
der voorzitterschap van den minister van Landbouw,
die voor de onderhandelingen met het buitenland,
den Hoogen Raad van Arbeid, den Nijverheidsraad
e.a.
Veel bezwaren werden niet gehoord en tenslotte
werd het nieuwe artikel wat gewijzigd aangenomen.
Een amendement-Lely over oen eedsformule voor
de ministers, werd zonder hoofdelijke stemming aan
genomen.
Dinsdag gaan we verder.
OOEDKOOPEH MELK.
Te VUsstoigen is de melkprijs teruggebracht van
20 op 18 cenitn per liter.
KOLHORN.
De heer G. Kleppe te Schiedam, tijdens de dijk
verzwaringen opzichter alhier, werd benoemd als
technisch ambtenaar van het Hoogheemraadschap
Noordhollands Noorderkwartier, voor den dienst
Anna PaulownaWieringèrwaard—Waard en Groet.
dien avond niet aan belangstelling zal ontbreken,
ST. MAARTENSVLOTBRUG.
Naar ons werd medegedeeld is de heer J. Breed
alhier benoemd tot duinwachter voor het gedeelte
vanaf Helder tot Petten.
SCHAGERBRUG.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer IJ. Elzinga,
garissen zooveel bezwaren naar voren gebracht,
dat 4e directeur de vergadering verzocht niet verder
op deze zaak in te igaan, waartoe wordt besloten, of
schoon er eenige aanwezigen het billijker «achtten oim
per f 100 uit te betalen.
Hierna wordt het reglement herzien en eenige ar
tikelen gewijzigd. 'Besloten wordt, om de kalveren
thans hoofdambtenaar ter secretarie van Noord- met 1 November van ieder jaar verplichtend in het
wijk, komt voor op de aanbeveling voor de benoe- i fonds op te nemen en deze dan tot 1 Aug. van het
raing van secretaris dier gemeente. volgende jaar voor «de halve premie om te slaan. Ook
-ZUPE. mag men vóór 1 Nov» zijn-kalveren '«in het fonds la-
Wij vernemen dat verschillende dames in onze ten opnemen. Nieuwe reglementen zullen worden ge-
gemeente vanwege het gemeentebestuur zijn uitge- cliriikt en aan de leden toegezonden,
noodigd zich beschikbaar te willen stellen vcor het (De rondvraag, hierna niets meer bijzonders zijnde,
inzamelen van gelden voor de hongerlijdenden in sluit de Directeur met een woord van dank voor de
Rusland. pANCRAg aangename samenwerking de vergadering.
Herkozen bij de Ned. Herv. Gemeente a'hier de
heer3n K. Duif Cz. als kerkvoogd en D. Hartman als
notabel.
ST. PANCRAS.
Voor de leden der tuinbouwvereeniging De Tuin
bouw alhiei zal dezer
SCHAGERBRUG,
Woensdagavond 16 November, hiel de afdeeling Scha-
WIERINGEN,
Deze week in aan ons ^iland een bezoek gebracht
door den Rijks-Pluimvee-consulenL den heer van As-
peren Ververrae te 's Gravenhage. Doel van dit bezoek
was te trachten alhier foktoomen van kippen te plaat
sen. Onder geleide van den Voorz. van de W. P1. V.
(Wieringer Pluimveo-Vereeniging), den heer D. Min
nes. werd aan verschillende pluimveehouders een be
zoek gebracht, en werden de daar aanwezige kippeij
Dékeken.
Het bezoék 'van den heer van As peren Vervennè mag
als goed geslaagd beschouwd worden. Bij1 de volgende
kippenhouders zullen foktoomen worden gehouden, t.w.
den heer A. v. d. Welle te Waard-Nieuwland, Me.j
T. Bakker te Gest en de heeren J. Hermans fe Oever,
o. Koorn Sr. te Oosterland en D. Blaauboer te Holle
balg. In Februari van 't volgende jaar komt de heer
Aspcren Verv©nne weder hier om bij de pluimveehouders
de topmen te keuren en uit te zoeketo. Op 't gebied,
gert rug van den Bond voor Staatspensionneering een van die pluimveeteelt werd detpr den consulent menige
ledenvergadering in het café van tien heer Swarthof. nuttige wenk gegeven, en wij kunnen dan ook niet
nalaten de kippenhouders te wijzen op ,t nut' van
- De Voorzitter, de heer J. A. Nieman, .opende met
10AA dagen aanbesteed worden een gepast woord de vergadering en heet de aanwezigen,
de levenng van 1200 witte en bruine aardappel-in hct bijzonder de dames, welkom,
manden. j Medegedeeld werd, dat de afdeeling in ledental als-
ook financieel was vooruit gegaan.
De alhier gehouden collecte voor de nagelaten Besloten werd, zoo mog.Sjt in Januari 1922 een
betrekkingen der omgekomenen van de verongeluk- „PAAft.„nja j
te reddingsbooten Brandaris en President van Heel, \L™rhill«Mwt« ïbJun mnwAï u a
is zeer schitterend geweest en heeft opgebracht d ufn 2
1763.85. Het uitvoerend damescomité was dan ook reeds bereid verklaard om dan een propaganda-
over deze opbrengst hoogst tevreden. Een apart stukf op 'e voeren- V»" hf uitnood,gen van een
bedankje willen wij van hier geven aan de vele sPreker voor dlen avond. werd wegens de kosten af ge-
bereidwillige jongedames die zoo vriendelijk waren Z1€?;..
de collecte over het geheele eiland te doen en die LJit <1© medcdJccIing van den penningmeester, «den
overal, uitgezonderd enkelen, vriendelijk werden 'Wittebol bleek, dat de ontvangsten f 209.48
ontvangen en het penningske voor de achterblijven- bedroegen en de uitgaven f 127 dD/ï waren, zoodat
den in ontvangst namen. De in verband met boven- het batig saldo einde October f 81.96yi bedroeg,
staand doel gehouden bioscoopvoorstelling in het Penningmeester werd dank gebracht voor zijn beheer,
hotel De Haan, bracht nog op netto f32.—, zoodat Bij de sluiting riep de Voorzitter de medewerking
tezamen f795.85 aan het hoofdcomité kan worden in van alle. leden om de propaganda goed te doen slagen
afgedragen. Voorwaar een mooi bedrag.
WIERINGEN.
Naar wij vernemen zal de naaivereeniging Dorcas
te Hippolytushoef a.s. Woensdag 23 November 25
jaar bestaan. Deze neutrale vereeniging, welke be
oogt het vervaardigen van kleedingstukken voor
min- en onvermogende lieden, heeft in genoemd
tijdvak dan ook veel nuttigs verricht. Financieel ge
steund door de burgerij, gaat zij met dat werk
steeds door. Behalve steunverleening, bestaat er
bij de vereeniging gelegenheid voor jonge meisjes
om zich in het naaien van allerlei goederen te be
kwamen, van welke gelegenheid tot heden een druk
gebruik is gemaakt. De leiding van den naaicur
sus berust bij het bestuur.
Van het eerste bestuur en van de eerste oprich-
ters zijn al verscheidene leden overleden. Wij noe- OUDE NIEDORP.
men de dames Gr. KaaiiLont en G. Lont Dd., die Gisteravond trad alhier in dl© zaal van den heet
25 jaar lang hiervan deel uitmaakten. Op een na- p. Jong, voor <fe Ontwikkelingsciub, die algemeen
der te bepalen datum zal de 25-jarige herdenking bekende cabarettier Daan Pooi op. In een 12-lai ern-
door^ Dorcas onder^ons^ nog een weinig feestelijk stige en luimige nummers wist Daan het publiek
Aantrekkelijke SIM INICOLAAS.CAUtAlJX zijn
cn blijven
MOULKINE VLRÜKOOIIiSütN.
Alelier ucopend van 9-9 uur. Zondags niet jjcsiolen.
worden herdacht. Wij kunnen dan ook niet nala- woey 0„ kostelijke manier te vermaken, en zeker zullen
ten thans Dorcas «net baar herdenkmgfeest reeds zeer velen van het groote aantal bezoekers naar huis
te feliciteeren en hopen dat zij moge voortgaan op ijn dea^w,cnsch m j^an Pooi nog-
don ingeslagen weg en dat de burgerij haar ook dien ^alsik hun midden zuillei zien. De Ontwikkelingfs-
dag^ ^^RR^Ajjgp£^ker1, club kan zeker met genoegen op dezen avond terugzien.
Algemeen© vergadering van hei! Veefonds te Haren- LANGENDIJK.
karspel, gehouden op (17 Nov. (1921, des nam. 7 uut, Nu wcisomwerp tot vereeniging der Langen-
in het 'liokaal- van den heer D. Bruin. Aanwezig waren dijker gemeenten is aangehouden, zal van de zijde der
met het bestuur 16 leden. voorstanders met enkele bevriende Kamerleden in con-
iDe directeur, de heer Joh. Burger, opent met een sectie worden getreden, teneinde de wenscheiijkiièid van
welkomstwoord de vergadering era verzoekt -dén eeu interpellatie of van de bekende vragen aan de
secretaris, die notulen te lezen, die zonder aanmerking betrokken Ministers j.'e bepleiten,
worden goedgekeurd. Door den boekhouder wordt LANGENDIJK.
daarna een overzicht gegeven van den toestand over Aan de kinderen van die R- K. school zal een St. Ni-
het afgeloopera boekjaar, waaruit blijkt dat is uitge- colaasfeest worden bereid., Men heeft met lijsten ge-
kee«rd aan verloren vee dn totaal f 10607.95, de omslag vollecteerd, teneinde de kasten te bestrijden. We ver
heeft bedragen f 16.40, rekening vearts f 133.95, rente nemen, dat ook getracht zal worden, om voor die kinj-
voor opgenomen gelden f 62.26, aan salarissen f415, <teren derp penbare school een dergelijk féést té orga-
terwijl aan huur van den veewagen is ontvangen niseeren.
f65.50. Afgekeurd zijn 40 stuks vee. De heer H. Smit NOORDSCHARWOUDE.
«zegt, namens de commissie de rekening te hebben D© R- K. school is reeds voel te klein. De naai-
nagecsien en alles in de beste orde te hébben bevonden, school, welke er aan verbonden is, is reeds in een
Daar niemand iets heeft aan te merken aangaande particuliere woning ondergebracht, terwijl ook geen klas-
de «rekening werd den boekhouder da-nk gezegd voor sen moer voor de bewaarschoolkinderen beschikbaar
zijn, zoodat ook die in andere "lokalen worden bezig
't vereenigingsfeven, ook op dit gebied, ^aat elke kip
penhouder 't toch inzien, dat er in de pluim veestapel
nog veel valt te verbeteren, en dat dit het best is te
reiken door samenwerking. Mochten er nog kippen
houders zijn die er belang in stellen, of ook een fokt oom
willen houden, dan kunnen zij zich wenden tot den
Vooïz. der W. P. V., den heer D. Minnes, die gaamjë
bereid is de noodige inlichtingen te verschaffen.
CALLANTSOOG—PETTEN.
In de memorie van antwoord van Waterstaat le
zen wij:
Ingevolge <zijrae toezegging van 'het vorige jaar
heeft de Minister van Waterstaat omtrent de vraag,
of het werkspoor van iCaMamtsoog naar Petten voor
het pulbliek -zou kunnen worden opengesteld, het oor
deel gevraagd' van Gedeputeerde (Staten van N.-Hol-
land. Genoemd college bericht echter, dat die open
stelling allleera na onteigening, mogelijk zou weoen,
•waarvoor echter naar zijne meening geen termen
aanwezig izijn. iDe Minister kan zich met dit oor
deel geheel vereenigen. Voor overlegging van het
advies, waarvan de inhoud hierboven kort is weer-
gegkeven, bestaat z.i. geen aanleiding.
Voor het toekennen van eërae bijdrage voor den
aanleg van een nieuwen weg van «Callantsoog' naar
Petten bestaan geen termen, aangezien die weg op
gemiddeld minder dan 1 K.M. afstand evenwijdig zou
loopen .aan «een bestaandén verharden weg.
GOEDKOGPER GAS.
De raad dier gemeente Assen besloot dén prijs van
het gas te verlagen tot 10 cent per kub. Meter.
VREESELIJK ONGEVAL.
Uit Utrecht, 17 Nov. Een werkman die «op "t
abattoir werkzaamheden verrichtte in 'n pot met ko
kend' W'ater, had het ongeluk in dien pot te vaMem
Doo.r het personeel1 werd de ongelukkige uit den pot
gehaald. Overdekt met vreesel'ijke brandwonden werd
de man per ziekenauto naar die Rijksklinieken ver
voerd, alwaar hij aan «de bekomen wonden is over
leden. De man laat een vrouw mot 'twee Jeugdige
kinderen achter.
HOE ER BEZUINIGD WORDT.
M. C. M. de 'Groot schrijft in do Nieuwe Grt.:
„Een ervaring met een 'Raad van Arbeid; een jong
ambtenaar heeft maar werk voor een paar uur daags
en vraagt om meer. Vergeefs. Hij schrijft aan den Mi-,
nister i(den bezuinigingsmin. De Geer) om plaatsing
zoo, dat hij arbeiden kan en zich ontplooien. Het ant
woord is „dat daaraan thans niet kan worden vol
daan". Eenilge dagen later volgt ontslag, Of er ver
band bestaat tusschen (brief en ontslag, weet ik niet,
'zeker is, dat er bij ontslaggever en ontslagene geheele
overeenstemming bestond, dat werkkring en mensch
geenszins hij elkaar pasten. Eenige dagen later werd
de opengevallen plaats door een ander ingenomen.
Er waren toen weer 4 man voor werk, dat gemakke
lijk door 2 en ook wel door 1« had' kunnen verricht
worden".
- OUDE NIEDORP.
Donderdagmorgen ontdekte de heer J. Glas te Ver
laat 2 biggen aan een kant van de ringsloot in bet
riet, terwijl hij daar ter plaatse nog zes anderen dood
cag drijven in het water. IDe 2 nog levende biggen
nam G, mede en voedt ze on heeft de politie er ken-
zijn accuraat beheer. I w rv/wu uoojt v«i*ro vi
Tot commissieleden voor het nazien der rekening gehouden. Spoedig zal tot bijbouwen worden overge- van.gegeven. Hoe die beestjes daar komen is voor
over het dienstjaar 1921—1922 werden benoemd de g^n, indien het Bouw-welje daarvoor geen beletsel is.een raad'sel, de eigenaar daarvan woont
VtnaiKAn O r ii.-aU.- i t".t\ UTTncnn a DtirnTTnt"
heer en C. d<e Vries, G. van Rozelaar en A. Boon. De ZUID SCHAR WOUDE.
heer A. Groen, commissaris, aftredend, wordt met al- Tot koster bij de Ned. Herv. Kerk is benoemd de heer
gemeene stemmen weer herkozen, die de benoeming Voogt alhier.
door ST.IG STIGSON.
Overgenomen uit de Nieuwe Rott. Ct.
Hebt ge ooit een koning onder de boomen gezien?
Een van die hooge, niet alleen met een kroon m den
top, maar ook in de takken?
Dergelijke boomen groeien in het diepst van het
woud en zien alle andere boomen over het hoofd, niet
omdat zij trotsch zijn, maar omdat hun groei dat
met zich brengt.
Heel wat menschen zijn er noodig, waar het 'gefdt,
zulk een boom te vellen.
De spaanders vliegen zoo dun uit den stam, als
waren zij van ijzer, en het kost ten minste tien dag
werken, vóór menschenhanden het zoover brengen, dal
de Uotsche kroon daarboven in het zonlicht begiiX
ie trillen vóór den val. En stort hij dan ten slottg
1 neer. dan geschiedt dit met zulk éen geweldig ge-
\raas en gekraak, dat zij, die hem velden, hard weg-
Ploopen en luid schreeuwen van angst en schrik.
„Enoch de vorstbestrijder" was zulü een boom. Be
mind was hij niet, wel gevreesd; ja zelfs gehaat, en
dat het meest door de kleinen, zij, die zich groot voe-
Ion door het zich blindelings vasthouden aan wat
recht was in het oog van hun voorvaderen.
Er werd algemeen verteld, dat Enoch, toen hij jong
was, 'gewooulijk aan zijn Moeder vroeg hem op te
sluiten, ais er een driftbui in hem opkwam. Hij was
I bang voor de kracht, die f\Ü i*1 voelde, moet ge
weten Nu was Enoch een volwassen man, die zelf-
standig besluiten nam, welke hii wist door te drij
ven met kracht van wil, niet door kracht van zijn
I vuisten. Toch zou het ongetwijfeld kunnen gebeuren,
dat hjj heden ten dage zelfs die zou gebruiken, „als
I vqjzc cn verstandige woorden niet hielpen".
I Zeven statige zonen had Enoch, allen koningstel-
I gen, toen er ten slotte een meisje den kring kwam
sluiten. Op een mooien voorjaarsdag, midden in den
[winter, werd zij geboren. Lisa heette zij. Hierboven
Webben wij soms zuike voorjaarsdagen; - wanneer de
n, als 't "ware, gloeiendhcele pijlen neerschiet in
sneeuw, de vogels hun borstveertjes glad strijken en
_w Westenwind in 't gebergte blaast, zoodat dit rood
1 fordt als in zomergloed. Laat het dan later nog zoo
loud worden als het wil: het bosch behoudt zijn voor-
llarsstempel.
Hoe klein en erbarmelijk zij ook was, toch
meisje niet - zonder pijn en jammerkreten geboren.
Die kreten vergaf haar moeder haar nooit.
«ol is nu eenmaal zoo, dat onze vrouwen het steunen
klagen in barensnood als een schande beschouwen, en
niet zonder reden had moeder Brigitta van de Algo-
hoeve den naam de fierste vrouw uit de parochie te zijn.
De jongens waren allen ter wereld gekomen, zooals het
behoorde, zii
Dus voelde zij reeds van den beginne af een wrok
legen het kind. Wel-is-waar hinderden de afkeer en
wrevel het meisje toen nog niets. Zij groeide, tierde, j
ratelde en had aan zich 'zelf genoeg.
Voor Enoch kwam, met het meisje, iets nieuws in
zijn leven i
De eerste maal, toen hij dat lichte hoofdje als een
zonneplek over den grond zag kruipen werden zijn
oogen er, met een soort droeve verlegenheid, héén-
ge trokken.
Op Algo-hoeve was het immers zede én 'gewoonte,
dat er slechts groote, donkere jongens geboren wer-1
den.... Vvanwaar nu was dit misbaksel".
Op zekeren dag nam het aoimeplekje zich voor,'
zich vasit te klampen aan Enochs groote laarzen.
Enoch zat stil, als bij een spannende vischvangst.
„De jongens hadden nooit zooiets gewaagd!"
Het sitreelde hem, dat zij niet bang was, het kleine
meisje want ihij had er zoo hartgronddg genoeg «van
om steeds dezelfde gevoelens in te boezemenl
«Den volger/den dag balanceerde het zonneplek je op
Enoch's knie, en nai moest hij haar zoo maar „aan
raken" haar. het meisje. Hij, diie nooit een van zijn
kinderen ha«d aangeraakt, behalve om hen te straffen
Ja, toen was 't, dat de groote vaderliefde in Enoch
ontwaakte. Nooit sprak Emoch over zijn gevoel, dat
in .zijn binnenste begon te gloren.
Zijn eerste blik gold het meisje, z(jn laatste even
eens, en toen zij op zekeren dag in het bosch ver
dwaalde, was hij in drie etmalen niet uit zijn kleeren
geweest en hert scheelde niet veel of hij joeg zijn bu
ren en dienstboden den dood op het lijf door zijn
sisch, ót'k het zoeken niet op te geven.
Eindelijk vond hij zijn meisje, veilig en wel onder
de hoede van kolenbrander Knut, en hooger dan
gewoonlijk ging nu zijn dankende blak. Het was an
diers het gebruikelijke gezegde van Enoch, dat „men
zijn godsdienstplichten voldoende nakwam, door
slechts het oog op den geestelijke te slaan".
Mooi was zij wel niet -het meisje alleen maar
zonnig en vlug, inet kleine voetjes en wonderbaarlijk
haar.
Nat maken, vlechten, trekken, spelden en linten
gebruiker, hoe hard moeder ook wilde, en zij wil
de! toch kwam zii niet klaar met de weerspannige,
lichtblonde krullende lokken.
In de kerk vond de jeugd afleiding in het trach
ten uit te rekenen, „wanneer Lisa\* haar in het zon
licht zou komen".
De jongens doopten, haar ,/z.omnehaar" en dien
naam behield zij".
Bepaald goed lezen leerde Ldsa nooit zij vergat
alles, wat moeilijk te onthouden was en lezen was
verbazend moeilijk.
Zelfs moeders harde woorden vergat zij.
Zij kon niet «ddichitera, izij kon niet zingen, maar één
ding kon zij zij kon luisteren en gelooven ge-
xuoiven to«t in den dood.
Geen sage ■zoo wonderbaar, of zij wdst er diepte
aan te geven, door haar geloof.
Zij hoorde, wat men niet zeide, en wie die gave
heeft staat op den drempel van den dichter:
De moedér verkondigde: „een dochter op Algö-
hoeve behoort te zijn, waardig, fier, arbeidzaam en
een goed voorbeeld voor allen.
Lissa beijverde zich dat alles 'te zamen te worden.
Maar weldra /vergat" zij hot weeren, als het
dan te hard verwijten regende, liep zij wat zij loo
pen kon naar vader en broers, die nooit afkeurden
wat zij deed of niet deed.
Had Enoch maar eens een enkele maal aanmer
king op het meisje gemaakt, dan geloof ik zeker, dat
zijn vrouw beter in haar schik zou zijn gewest.
Op haar had Enoch zoo dikwijls wat aan te mer
ken! Dus schold zij nog meer zij schold met den
wrok der jaloezie.
Toen Lisa haar belijdenis had gedaan, leefde men
op de hoeve in afwachting van do vrijers die ech
ter niet spoedig opdaagdqp.
•Lisa viel niet in den smaak van do jongens: zij was
te teer, te licht, te vlug, zoowel in hare bewegin
gen als in haar spraak.
Zij gonsde om hum ooren als een voorjaarsmug:
nooit wisten zij een aratwoord, eerst don volgenden
d«ag viel hun dat in. En dat vermoedde hen „En
zij was zoo wit van vel, en haar sdem was zoo zwakl
Het klonk alsof zij door een rietje sprakl"
Aan de moeder ontlokte dit woorden van hoon en
spot, maar Encch verheugde er zich meer over, dan
hij wilde erker men. Het huis zonder het meisje
dat waren dagen zonder licht. Liefst zou hij boven
de deur hebben willen snijden: „Geen vrijers hier!"
Maar dat hield hij vóc'r zich.
Lisa scheen zel'fs niet aan jongens te denken.
Zij .gonsde" en „vergat"; zij deed oen steekje hier
en een steekje daar. Zij stond bij de molenbeek en
liet haar, „tégen het verbod", losgemaakt, haar, wap
peren in «den wind en als het voorjaar kwam werd
zij eerst recht wild» Dan zag men haar overal in he
bosch opduiken in haai groenwollen rok, met han
den vol anemonen, mos en gebladerte.
Maar moeder sloeg haar zelfs voor dia onhebbe
lijkheden maar die waren te diep geworteld, zo
zeker wel in de «omgeving. Het geval wordt ook wel
met de Sc hoger markt in verband gebracht Moge
lijk, ddt ize zijn verloren!
zaten als 't ware in haar bloed.
Ook het hart scheen even weinig ontwikkeld als
het hoofd en juist toen kwam de liefde, haar met
kracht overrompelen! Emoch was, op het o-ogenblik
dia'ti dit gebeurd, zelf gebonden meer dan «ooit
door iets in beslag genomen.
Door eigen ervaring overtuigd, dat de vorst al
Aaar kracht voornamelijk uit het moeras zoog, wilde
nij een soort krijgstocht tegen de pest ondernemen
door ruil van arbeidskrachten.
Iedere boer moest zich een bepaaldl aantal jaren
verbinden tot den strijd tegen de vorst en hare om
derdanen: zweren niet alleen dijken te graven op
eigen hoeve, maar ook op die van anderen.
Op die wijize zou men binnen zooveel tijd, zoorveel
grond .hebben drooggmaakt en
Maar ge weet wel, hoe het gaat, als de eene
mensch de welv«aart van den ander zal beveiligen,
in het bijzonder, wanneer dit moet geschieden door
ruil van arbeidskrachten?
Haat, twist en strijd zijn dan immers altijd het
gevolg. Er is ternauwernood iets, dat de menschen
zoo hardnekkig verdedigen, ais juist hun lijden!
■De vergaderingen, die Enoch bijeenriep, werden,
of doode graven, óf gonzende, en stekende bijen
korven.
Eens sloot Enoch het geheele gezelschap in een
hokje naast de kerk, „om te kunnen ervaren wat
voor werking Gods Woord op de vergadering had".
Gods Woord had geen andere uitwerking op de
verzameling gehad, dan dat het hen sloeg met een
stomheid, waaraan zelfs een opsluiting van twee uur
geen einde kon maken.
Toen sloeg Enoch ten slotte met de vuist op tafei,
zoodat de oude mannen verschrikt opsprongen, en
brulde: „Graven moet je toch, al zou ik 'je zelf als
graf gebruiken f'
De geestelijke, zelf van boerenafkomst, was het eens
met de boeren, uit liefde tot het gebod: ,,Gii zult geen
andeie goden voor mijn aangezicht hebben.
Dat stelde de tegenstanders gerust.
In dien tijd was Enoch bijna nooit thuis.
I Hij reed rond door de parochie, sprak, predikte,
schold, kocht, verkocht, gaf beloften, ja, als het te
I pas kwam, kocht hij zelfs om.
Was hot dan tc verwonderen, 'dat hij niet zag, hoe
Lisa tegenvvoqrdig geheel opging in een ander?
Hot was een recht onbezonnen©, die liefde van haar,
'oen liefde van gekweel en gejubel zonder één
ekne'.e gjdachte aan v-rantwoordelijkheid of gevolg
een echte voorjaarsliefde
Hij was niet zoo heel jong, de man. dien zij
liefhad, maar hij scheeen het; ook niet zoo knap, maar
zij vond het.
