r
DE WATERLEIDING TE WINKEL.
TWEEDE BLAD.
Ingezonden Stukken.
Plaatselijk Nieuws.
Zaterdag 21 Januari 1922.
65sle Jaargang. No. 6962.
M«n meldt on«:
In veirband met heit in de Raadszitting' op 31 De
cember jl. door den Raad der gemeente Winkel ge
nomen besluit aal ook deze gemeente aan de Pro-
unciale Waterleiding worden aangesloten.
Teneinde de ingezetenen op de hoogte te stellen
van de voorwaarden voor en de; kosten van aanslui
ting aan de waterleiding, zullen hieronder eenige na
dere beschouwingen omtrent de meest 'belangrijke
punten der voorwaarden worden besproken.
Beter dan uit de lezing der „Voorwaarden voor de
levering van water d'oor het Provinciaal Waterleir
dingabedrijif van Nocxrdbolland', waarvan voor be
langstellenden, zoolang de voorraad strekt, een exem
plaar ten iRaadlhuiIze beschikbaar is, zal1 men uit de
merna volgende populaire uiteenrettlng der Ta-
riefsbepalimgen. kunnen begrijpen, hoe de aanslag
voor de levering van water geschiedt.
Men -beware dus deze courant, teneinde haar bij
voorkomende gelegenheid -te kunnen raadplegen.
En thans ter zakel
Na het genomen Raadsbesluit zal o.m. dn de Bouw
verordening een bepaling worden opgenomen, welker
strekking is, dat elk geheel of gedeeltelijk tot wo
ning ingericht of als zoodanig in gebruik zijnd per
ceel, waarvan de gevelmuur gelegen is binnen een
afstand van 40 «M. van de as van den weg, waarin
jen waterii-idiijgsbuis aanwezig, is, aan de waterlei
ding moet zijn aange-sloien. Door Burgemeester en
Wethouders kan, na gehouden overleg met de Ge
zondheidscommissie op verzoek van den belangheb
bende, ontheffing v-am die .verplichting worden ver
leend, als bij de aanvrage daartoe wordt aange
toond, dat an of bij de woning aanwezig is een mid
del tot/ 'drinkwatervoorziening, waardoor ten allen
tijde een voldoende hoeveelheid drinkwater, dat in
hoedanigheid-met goed leidingwater gelijk te stellen
Is, voor de bewoners beschikbaar is.
Hieruit blij-kt, dat, tenzij onheffing is verleend, de
woningen moeten worden aangesloten en dus neen
verplichting tot aansluiting bestaat voor niet tot be
woning bestemde perceelen of perceelgedeelten, als
b.v. fabrieken of bedrijven, veestallen, schuren en
eter-gelijken. Zoo zal een 'boer geenszins verplicht zijn
het water voor drenken van het vee oif .voor het
schoonhouden van den stal uit de waterleiding te be
trekken; hij kan het desgewenschit daarvoor krij
gen, doch is, indien hem de voordeelen daarvan, met
name de gunstige invloed op den gezondheidstoe
stand van .het vee en op de melkproductie, alsmede
groote arbeidsbesparing, ontgaan, volkomen gerech
tigd de bestaande pompen ervoor te blijven- gebrui
ken. Alleen in hel voor bewoning bestemde ge
deelte der boerderij moet een aansluiting op de wa
terleiding aanwezig zijn.
Het besluit van den Raad om de Bouwverordening
aan te vullen me, de verplichte aansluitingbepaling
is natuurlijk niet door alle ingezetenen met vreugde
begroet. D-e doorsnee Hollander houdt nu een
maal niet van „dwang* in welken izin ook en is gauw
geneigd daarin een aanranding van den vrijen wil
te' zien.
Laten wij nu eens nagaan, wat het geval is! Hei
aanvullen der Bouwverordening met bovenbedoelde
bepaling kan op -zichzelf geen bezwaar zijn., want
daarin zit geen dwang. Van „dwang' kan eerst, ge
sproken worden, al-a de verordening tegenover iemand
wordt toegepast.
Zou echter, indien zich dit geval voordoet, het uit-
oeferen van dwang veelal zal het slechts bij de
bedreiging daarmede kunnen blijven zoo ver
keerd' zijn? Immers, één van belde, óf de betrokkene
beeft goed water en .kan d-an, gehoord de Geiond-
heidscoimmissfoe, van de verplichting d-oor Burge
meester en Wethouders (het Bedrijf bemoeit zich on
gevraagde daarmede niet) worden vrijgesteld; dan
wel de betrokkene heeft geen goed water en zou dan,
desondanks aansluiting weigeren, een gevaar voor
zijn omgeving worden.
Is het nu ongeoorloofd om zoo iemand te noodza
ken tegenover 'zijn medeburgers zijn plicht te d-oen
en Cich een veelal' betrekkelijk geringe -financieel© op
offering (die door de Provincie zoo gemakkelijk
draagbaar is gemaakt en warbij de gemeente of een
ander desnoods nog zou kunnen helpen, als het niet
adders zou kuwneni), te getroosten, waarvan ihem en
zijn gezin de rente en aflossing in den v-orm van ver
betering van den. gezondheidstoestand van het ge-zin,
besparig aan arbeid, aan dokters- en apothekersudt-
gaven, betere gezondheidstoestand! van zijn vee, meer
dere opbrengst van 'de melk- en zuivelproducten, enz.
enz. dubbel en dwars zou worden vergoed?
Degeen, die niet vrijwillig overgaat tot aansluiting
'zal ten slotte zelifs dankbaar blijken te zijn jegens
hen, .die hem, zij het ook aanvankelijk tegen zijn wil,
er toch toegebracht hebben. Men d-enke eens- aan de
leerplicht. Hoevelen, die aanvankelijk ook daarin een
aanranding van den vrijen wil hebben gezien, zijn
thans overtuigd van de heilzame werking!
Ten aanzien van de voorwaarden, waarop door het
P.W.N. het water geleverd zal worden, valt het vol
gende op te merken.
De z.g. „dienstleiding", welke in normale gevallen
vanaf de in den weg gelegden hoofdbuis tot een punt
gelegen 1 M. binnen de grensscheiding van het per
ceel waarbij onder perceel te iv er staan is de wo
ning met het daarbij behoorend terrein tot en met
den hoofdafsliuiter met leegloopkraan en eventueel
daaoian te plaatsen watermeter reikt, wordt door en
voor rekening van het Bedrijf aangelegd. Tot een
lengte van hoogsten" 40 M., gemeten vanuit de as van
den weg kan deze dienstleiding voor rekening van
het Bedrijf genomen wordern Ook het onderhoud van
die dienstleidingen komt ten laste van het Be-drijf
(zie Art. 3 der Voorwaarden).
Dit wil dus zeggen, dat, als het huis direct aan
den openbaren weg grenst, het Bedrijf de aanv-oer-
leiding bekostigt tot 1 M. binnen den voorgevelmuur,
terwijl, indien vóór het huis terrein gelegen is, dat
bij het huds behoort, de leiding, die het Bedrijf aan
legt, eindigt op 1 M. -binnen de scheiding tusschen
openbaren weg en particulier terrein. Ligt de voor-
gevelmuur van het hu-is of bedoelde perceelSchei-
-ding op 39 M. uit de as van den weg, waarin een
hoofdbuis ligt, dan wordt dus ook nog de dienstlei
ding ten laste van het Bedrijf aangelegd; is de af
stand tot den voorgevel echter grooter dan 40 -M., dan
is het huis niet aansluitplichfig. Sluit de eigenaar
echter vrijwillig aan, dan komen die kosten van het
gedeelte leiding boven d-e 40 M. lengte voor rekening
van den huiseigenaar.
De lei-dingen, die vanaf het eindpunt' d-er dienst
leiding na-ar en in de hui-zen zelve worden aange
legd, worden „binnenleidingen" genoemd. (Art. 4.)
Zij worden, behoudens in zeer -bijzondere gevallen
lor beoordeeling van de Dire-ctie der Waterleiding,
door de zorg en op ke&ten van den eigenaar van
hel perceel aangelegd^ doclh moeten vold-oen aan ze
kere ei'schen van deugdelijkheid' door he't Bedrijf
voorgeschrevenen worden vdan ook door het Bedrijf
beproefd. Het is in verband daarmede noodig, dat
ieder, die een binnen 1-aiding laat aanleggen, met den
loodgieter van tevoren overeenkomt 'dat de aanl-eg
moet voldoen aan bedoelde eischen en die rekening
ieexit beiaa'.d nl worde» ili de leddlaf ïi |»idfi<
ksurd. De huiseigenaren zijn geheel vrij in de keuze
I van den loop der binnenleiding en van het aantal
daarop aan te brengen tapgelegenheden, Zooals na
der blijken zal heelt het aantal gewone tapkranen;
voor huishoudelijk gebruik bestemd, geen invloed, op
den abonnementsprijs van een, w-oning.
Om een denkbeeld te geven van de kosten van
aanleg van een binnenleiding, kan het volgende van
nut zijn. Voor een gewoon woohuis met normaal wa
terverbruik -kan halfduims'buis voor den binnenaan
leg gebruikt worden. Deze -kost thans ongeveer 11.2Q
per strekkende Meter aan materiaal. De gewone tap
kranen kosten omstreeks 11.50 per -stuk. Het arbeids
loon van den aanleg is natuurlijk geheel afhankelijk
van plaatselijke omstandigheden.
Nu dtan het voorkomen, dat het voor een finan
cieel weinig draagkrachtig huiseigenaar, wiens huis
aangesloten moet worden, bezwaarlijk is de kosten
van aanleg der binnenleiding ineens te betalen. In
zoo'n geval kan, als het betreft aanleg in een perceel
met ten hoogste 80 M2. totale vloeroppervlakte, toe
gestaan worden, dat die kosten door het Bedrijf
worden voorgeschoten en door den eigenaar aan het
Be-drijf wonden terugbetaald in termijnen., loopende
over hbogstens 10 jaren (Art. 4.) Stel b.v., dat de aan
leg in zulk een geval f40.-- kost, dan zal den eige
naar desgewensch't kunnen worden 'toegestaan aan
het Bedrijf gedurende 10 jaren jaarlijks af te betalen
r 6.in welk bedrag rente en rente van rente, als
mede de meerdere administratiekosten en- een risico-
post zijn verrekend.
Wil de eigenaar in minder dan 10 jaren zijn schuld
aan het Bedrijf afdoen, dan kan -zulks uiteraardi oo-k.
Thans nog eenige mededeelnigen over de jaarlijk-
9Che kt sten, die de waterleiding zal vorderen. Voor
zoo-ver het de levering, van water aan -particulieren
betreft, kunnen in hoofdzaak de volgende gevallen
worden onderschedden:
a. Levering van water voor huishoudelijk gebruik,
waart nlde-r verstaan wordt levering van water, dat
ini peiccelen, die uitsluitend tot woonhuis bestemd
zijn, door de bewoners voor hun huishouding als
drdnk-, wasch-, bad- en schrobwater, voor spijsberei
ding, doorspoeling van privaten en waterplaatsen en
voor -besproeiing van tuinen van ten hoogste 200 M2.
oppervlakte en soortgelijke door de Directie goedi te
keuren doeleinden wordt gebezigd.
b. Levering van water voor bedrijven, dat is water,
dat in of op perceelen, die uitsluitend bestemd rijn
tot het uitoefenen van een bedrijf, worden gebezigd.
c. Levering van water voor gemengd gebruik, zijn
de water, dat in perceelen, die zoowel tot woonhuis
als tot het uitoeienen van een bedrijf bestemd zijn,
of dn perceelen, die wel is waar uitsluitend tot woon
huis bestemd zijn, doch waarin ook water gebruikt
wordt voor andere doeleinden dan voor huishoude
lijk gebruik zijn toegestaan.
Achtereenvolgens zullen wij deze verschillende
v-urmen van leveringen aan een nadere beschouwing
onderwerpen,
a. Levering voor huishoudelijk gebruik*
Deze levering in perceelen, die uitsluitend tot
woonhuis bestemd zijn geschiedt' v-olgens het z.g.
„oppervlakte-tarief", d:.w.z. de abonnementsprijs wordt
vastgesteld naar de gezamenlijke 'buitenwerksche op
pervlakte der verschillende verdiepingen van het
woonhuis, naar boven afgerond cot een veelvoud -van
10 M2. waarbij voor zolderverdiepingen alleen de
daaro-p aanwezige woonruimte wordt medegerekend
en voor kelderverdiepingen, zoogenaamde „souster-
rains", die echter op het plattelan-d weinig voorko
men niet medegerekend worden de ruimten, die uit
sluitend tot bergplaats dienen. Een gewone kelder is
dus altijd vrij. Teneinde de „belastbare" oppervlakte
is bepalen, worden alle woonhuizen opgemeten en op
desbetreffende formulieren in teekening gebracht.
Vervolgens wordt de abonnementsprijs berekend en
wel als volgt:
voor een woning met een „-belastbaar" vloeropper
vlak van 50 M2. of minder wordt 12 M3. water per
drie maanden in rekening gebracht;
voor woningen, met een .belastbaar" oppervlak van
tusschen 60 en 300 M2., wordt voor elke 10 M2. op
pervlak per drie maanden 2 M3. meex berekend; voor
woningen met meer dan 300 M2. oppervlak wordt voor
het oppervlak boven de 300 M2. voor elke 10 M2. 1
M3. water meer berekend.
koorts wordt per kwartaal in rekening gebracht
voor een kui-pbad met. looizing 15 M3.; voor een dou-
chebad met loozing 5 M3; voor een closet met re
servoir 8 M3., voor elk volgend closet 4 M3. Wie zijn
tuin wemschti te kunnen besproeien, krijgt voor de
eerste 50 M2. of minder oppervlakte 4 M3. beschik
baar; voor elke volgendie 50 M2. tuinoppervlakte tot
ten hoogste 200 M2. totaal 2 M3. Voor grooter opper
vlakte gaat men een meter-abonnement aan (zie
hieronder). «Men is echter vrij al of niet voor tuirnbe-
sproeling zich te abonneeren.
Hot wator wordt berekend tegen één kwartje p. M3.
Laten wij nu eens nagaan., waarop dat neerkomt.
(Heeft een woning geen grooter bewoon oppervlak-
dan 50 M2., dan wordt f 3.— per kwartaal betaald.
-Hebben wij b.v. te doen met een gewoon woonhuis,
•van twee verdiepingen, bestaande beneden uit twee
kamers en keuken, boven uit twee kamertjes en zol-
derbergiruimte. De buitenwerksche maten van het
huis zijn 5 bij 8 M.; de zolderbergruimte is groot 20
M2. Het huis bevat geen bad, geen closets; tuinbe-
sproeiing wordt niet verlangd. De „belastbare" op
pervlakte is dan voor de begane-grond-verdieping 5
X 8 40 M2., voor de bovenverdieping 40 20
20 M2., totaal 60 M-2. Daarvoor wordt in rekening ge
bracht 12-4-1X2 14 M3. per drie maanden tegen
f 0.26 per M3., du-s f 3.50 per kwartaal.
Heeft zulk een huis ook een closet met spoelinri-ch-
ting, dan wordt daarvoor extra betaald 8 M3. per
•kwartaal, kostende f 8.— en zal dus de geheele abon
nementsprijs f3.50 -r f2.f5.50 per drie maan
den bedragen.
Neem nu b.v. eens een igroo-t huis, met 160 M2. „be
lastbare" oppervlakte, waarin, aanwezig zijn een bad,
twee closets en waarbij men een- tuin van 100, M2. op
pervlakte wil besproeien, dan wordt de in rekening
te stellen hoeveelheid) water aldus bepaald:
•vloeroppervlakte 12 -4- (11 X 2) 34 M3.
bad 15 M3.
itwee closets 8-4-4 12 M3.
tuin 4-+ 2 6 M3.
«iiddêitf» kwt»ft «BS n&e», «ftchtffyfav, ondrórroa
en bediening van een watermeter minsten» op f8
per jaar gesteld moet worden en deze koeten, die
uiteraard ten laste der abonnementen zouden ko
men, den gemiddelden aanslag per woning met ge
middeld ongeveer 40 zouden doen toenemen. Men
zou dus krijgen een misschien billijker regeling,
maar gemiddeld 40 duurder water en dit zal toch
zeker niet in het algemeen belang geacht worden.
totaal 67 M3.
berekend togen f 0.25 per M3., wordt f 16.75 per kwar
taal.
De in rekening gestelde eenheidshoeveelhedeni wa
ter zijn vastgesteld naar algemeen geld-end-e en in de
praktijk juist gebleken normale gebruikshoeveelhe-
den, welke een- gebruik mogelijk maken als bij hy
giënische verzorging, der huishouding noodig en vol
doende is. Voor hen, die onbekend zijn met het ge
bruik van leidingwater en, zooals in dezen zomer
sterk het geval was, steeds met kleine hoeveelheden
water moesten rondkomen en daarbij veelal zeer on
hygiënisch te werk moesten gaan, zullen de toege
stane gebruiikshoeveelheden groot, misschien te groot
schijnen. De praktijk in plaatsen, waar waterleiding
is. leert echter anders en daarmede is uiteraard uit
sluitend rekening te houden. Zooals gezegd, worden
de bed-oelde hoeveelheden voldoende groot geoor
deeld b-ij normaal gebruik van leidingwater. Worcfct
er meer gebruikt dan toegestaan is en wordt zulks
door hot Bed/rijf vastgesteld na de plaatsing van een
controle-meter, dan doet zich het geval van waterver
spilling of van luxe voor en wordt het meerdere ge
bruik tegen een hoogeren prijs, nl. f0.40 per M3. in
rekening gebracht.
Dikwijls wordt door buitenstaanders de meening
verkondigd, dat het toch veel billijker zou zijn, in
dien in elk huis een watermeter werd geplaatst en
het daardoor aangegeven werkelijk gebruik in re
kening werd gesteld, dan het gebruik naar de
oppervlakte vast te stellen. Het spreekt vanzelf, dat
d'recte meting van het gebruik de meest voor de
hand liggende verdeelinff van lasten met rieh zou
brengen. Daar tegenover staat echter, dat de ge-
Wij gaan thans over tot de behandeling der onder
o genoemde levering van water voor bedrijven. (Art.
7) d.i. het dient hier nogmaals te worden her
haald levering in perceelen, die uitsluitend be
stemd zijn tot het uitoefenen van een bedrijf. Deze
geschiedt over den meter. Men verbindt zich dan
tot afneming, althans tot betaling van een zelf te
kiezen minimum, gelegen tusschen zes verschillende
minimum-hoeveelheden per jaar, n.1. 40 M3. tegen
40 cent per M3.; 80 M3. tegen 38 ct.; 200 M3. tegen
35 ct.; 500 M3. tegen 30 ct.; 1000 M3. tegen 25 ct.;
2000 M3. tegen 22% ct. Meterhuur wordt daarbij den
geabonneerden niet in rekening gebracht. Iemand,
die een abonnement voor b.v. minimum 200 M3. per
jaar heeft aangegaan, betaalt dus in elk geval f70.—
per jaar, ook als zijn verbruik minder dan 200 M3.
blijkt te zijn; gebruikt hij meer dan 200 M3., dan
wordt het meerdere bijbetaald tegen 35 ct. per M3.,
ook al komt het verbruik op meer dan 500 M3.
Nu is het in vele gevallen moeilijk voor een
bedrijf, waar het waterverbruik nooit gemeten is,
direct het juiste abonnement te kiezen. Het kan b.v.
voorkomen, dat de bedrijfsleider schat een verbruik
van 100 M3. te zullen hebben en dus een abonne
ment van 80- M3. per jaar aangaat, doch nu blijkt
in het eerste jaar van aansluiting, dat het normale
verbruik 25° M3. is geweest, zoodat het voordeeliger
geweest zou zijn een abonnement van 200 M3. te
sluiten. In zulke gevallen, indien zij zich voordoen
in het eerste jaar der aansluiting van een bedrijf,
zal het oorspronkelijk aangegane abonnement ver
vangen kunnen worden door dat hetwelk meer over
eenkomt met de uitkomsten in de praktijk.
Een voel voorkomend geval is dat levering van
water plaats heeft, voor gemengd gebruik, als be
doeld onder c. (Art. 8.) Dient een perceel zoowel tot
woonhuis, als tot het uitoefenen van een bedrijf of
nering dan wel wordt in een uitsluitend tot woon
huis bestemd perceel water gebruikt voor andere
doeleinden, dan voor huishoudelijk gebruik is toe
gestaan, dan is er sprake van gemengd gebruik.
Nu zijn er twee gevallen te onderscheiden, n.1.:
lo. het watergebruik voor bedrijf of nering over
treft slechts in geringe en naar grootte te schatten
mate het gewone huishoudelijk gebruik van het
woonhuis;
2o. het gebruik in bedrijf of nering is overwegend
t-O'.v. het gewone huishoudelijk gebruik.
Wij zullen deze gevallen eens nader bekijken,
lo. Stel aan een woonhuis is een kleine nering
verbonden, waarin een geringe van tevoren onge
veer te schatten hoeveelheid water gebruikt zal wor
den. Neem bijv. een woonhuis met een scheersalon.
Nu wordt het abonnement op de gewone wijze, als
onder a omschreven, bepaald naar de oppervlakte
der woning, dus niet met inbegrip van de opper
vlakte der neringruimte, en het aldus gevonden
bedrag wordt voor de nering vermeerderd met een
toeslag, welke door het Bedrijf in overleg met den
abonnent wordt bepaald. In zulk een geval, waar
bij dus de huishouding hoofdzaak en de nering bij
zaak is, wordt het gebruik in den regel niet door
den meter gecontroleerd.
Op zoodanige wijze kan de zaak ook geregeld wor
den, b.v. als een huiseigenaar het recht wil hebben
de openbare straat voor het huis te besproeien of
als in een kleine boerderij water gebruikt wordt
voor drenken van een paar stuks vee enz. enz.
2o. Een ander geval kan zich voordoen, b.v. bij
een café-woonhuis, of een groote boerderij, waArin
men water voor het bedrijf gebruikt. Daarbij is het
waterverbruik ten behoeve van het bedrijf hoofd
zaak, het huishoudelijk gebruik bijzaak. De levering
voor het bedrijf zal in een dergelijk geval geschie
den volgens de onder b behandelde voorwaarden,
terwijl de woonruimten op de gewone wijze naar de
grootte der oppervlakte daarvan in rekening wor
den gebracht.
Het gebruik zal daar dus door een meter gecon
troleerd worden.
Gesteld een boerderij met een woonruimte van
100 M2.; de 3r wil water bezigen voor zijn 10
stuks koeien - voor de zuivelbereiding. Hij schat
het watergebruik in zijn bedrijf op ongeveer 100 M3.
per jaar en gaat daarvoor een abonnement aan
voor minimum 80 M3. per jaar tegen 38 ct. per M3.
Voor zijn woonruimte betaalt hij f22.per jaar
en heeft daarvoor recht op een hoeveelheid water
van 88 M3. per jaar. Nu blijkt volgens aanwijzing
van den meter aan het einde van het jaar b.v.
200 M3. totaal gebruikt te zijn.
Hij had volgens zijn abonnement recht op totaal
80 88 168 M3. water per jaar en betaalt daar
voor (80 X f 0.38) f30.60 f22.— f52.60 per
jaar. Het toegestane verbruik is met 32 M3. over
schreden, zoodat hij moet bijbetalen 32 X f 0.38
f 12.16, totaal dus voor huishouden, stal en bedrijf
f52.60 f 12.16 f64.76.
Men ziet, dat de wijze van berekening eenvoudig
en duidelijk is als men zich goed rekenschap geeft
van de beteekenis der voorwaarden.
De bedoeling van het bovenstaande is deze betee
kenis duidelijk in het licht te stellen, voor zooveel
betreft die bepalingen, welke voor den particulier
meer in het bijzonder van belang zijn.
Ten slotte nog een enkel woord over de betaling'
Deze abonnementen worden als regel met de eige
naren der perceelen aangegaan; slechts in zeer bij
zondere gevallen kan het Bedrijf van dien regel af
wijken. Het is uiteraard billijk, dat de verhuurder
van een perceel van den huurder de geheele kosten
van waterlevering en de kosten van aanleg over
een bepaald aantal jaren verdeeld, vergoed krijgt,
m.a.w. de huurprijs van het huis verhoogd wordt.
De regeling daarvan is natuurlijk uitsluitend een
zaak tusschen verhuurder en huurder. Het is ons
medegedeeld, dat de huurcommissie in het algemeen
op aanvragen tot huurverhooging op bovenbedoel
den grond een gunstige beschikking nemen.
De abonnementsgelden worden per kwartaal bij
vooruitbetaling voldaan. Teneinde een, zoowel voor
den geabonneerde, als voor het Bedrijf gemakkelijk
verrekeningstelsel te verkrijgen, wordt gebruik ge
maakt van den Postcheque- en girodienst. De geabon
neerden krijgen tijdig een ingevuld|en gefrankeerd
girobewijs per post thuis gestuurd, waarop gespe
cificeerd is aangegeven het bedrag, dat betaald moet
worden. Dit bewijs behoeven zij met het verschuldig
de bedrag slechts op het postkantoor af te geven
en de zaak is gezond. Zij, die buiten de kom wonen
kunnen bewijs en geld ook aan den brievengaarder
medegeven. Deze is verplicht dit mede te nemen,
(Zie punt 11 van den „Gids voor Rekening-houders",
5é druk, Augustus 1921).
Zij, die zelf postrekeninghouder zijn, kunnen koste
loos het verschuldigde gireeren op de postrekening
van het Hoofdbuteau te Bloemendaal, of, wat voor
hen nog gemakkelijker is, toetreden tot de automa
tische overschrijving, in welk geyal het verschuldigde
oer kwartaal wordt voldaan, zonder dat de be
trokkene er iets voor behoeft te doen.
gmtji m ftUB hm»#* te ff* tftexar 5taa#n
elnu, J"ong#s-en-IvIoide-van-Sóhagen van toen1 dal
kan nög
- Het album is klaar gekomen, en nog voor uitbreiding
vatbaar. Wie er nog j-n wil, kén er nog in: De band
is ook wel klaar al, 'maar dat hindert niet, dan maken
we een ander i Allen die bereids mieeoeiaen hébben
ói, en zij, die nog mee willen doen, verzoek ik aan
j hun bijdrage te zenden met duidelijk gesenreveó
naam. Het album is zoo ingericht, da't Scnagen er
afzonderlijk en plfabetisch in komt \Ve staan allemaal
dó^r mekaar, •-* de laatkomers dus niet achteran.
£n wie reeds méé dééd, en ter. overvloede zijn
of haar naam toon nog eens duidelijk wil opgeven,
laat ze het doen. Ik beloof jullie, dat net wat moois
zal Vorden, en dat jullie er allemaal afzonder
lijk van zullen hooren'
Als schrijver van de vorige stukjes moet ik me nu
wei blootleggen, maar allé, 't £an nou we niet anders.
Van velen verwacht ik dus bericüten wat steun
voor 't mooie album.
Nogmaals verzeker ik jullie, da Schager Oud-leerlin
gen hebben zich al best gehouden. nou de nakomer?
nog: er .zijn nog zoovelea.
Hoor ik van jullie? ja toch7» 1 Zal een heet
mooi besluit worden. Gegroet'
J. BIJPOjST,
Den Haag, 18 Jan. '22,
Anna van Beierenstraat 85.
MEESTER KLOEKE, 1871—1921.
Morgen is 't alweer een jaar geleden, dat Meester
Kloeke jubileerde, en tot mijn groot genoegén kan
ik ,julli,e' Sehager Oud-leerlingen van Lloeke, verze
keren, dat jullie je best gehouden hebt Vélen, zeer
velen hebben gevolg gegeven aan mijn roepstem van
toen, om te getuigen van hun belangstelling voor Mees
ter Kloeke.
Maar ook weet ik, dat velen het te Iaat wisten en
DE ZAAIZAAD-VEREDELING TE SVALfiF
IN BEELD.
Het in landbouwkundige kringen welbekende ver-
edelingsbedrijf te Svalöf in Zweden is gefilmd, en
de importeur van de origineele Svalöf-zaden, de
beer M. Wiersum te Groningen, is voornemens be
langstellenden in de gelegenheid te stellen deze
film te zien.
Hij deelt hieromtrent het volgende mede:
„In alle wetenschappelijke en practische landbouw-
kringen is Svalöf bekend en weet men, dat met deze
korte benaming bedoeld worden twee instellingen
te Svalöf in Zweden, n.1.:
Ie. Sveriges Utsadesförening, het Zweedsche Insti
tuut voor Veredeling van landbouwgewassen;
2e. Allmanna Svenska Utsadesaktiebolaget, de
Zweedsche Zaaizaadmaatschappij, welke onder
controle van bovenvermeld Instituut alle daar
voortgebrachte nieuwe rassen vermeerdert en
op de markt -brengt.
De algemeene bekendheid van Svalöf vloeit vooral
hieruit voort, dat nagenoeg iedere landbouwer zaai
granen of zaden, direct of indirect vandaar afkom
stig, in eigen bedrijf gebruikt In zekeren zin bestaat
dus overal contact met Svalöf, maar alles wat men
er over hoort en leest, zal men beter in zich kunnen
opnemen, wanneer men de wetenschappelijke en
practische instellingen in de verschillende stadia
ziet. Hiervoor biedt ons nu een speciaal voor dit
doel vervaardigde film een mooie gelegenheid.
Welwillend gesteund door den heer T. Nilsso*—
Leissner (zoon van Professor N. Hjalmar Nilsson,
Directeur van het Instituut), krijgen wij binnen
eenige dagen deze film hier ter beschikking en zul
len binnenkort alle belangstellenden in Nederland
in de gelegenheid worden gesteld denzelven te be
zichtigen. De bedoeling is, dat de film voorloopig
éénmaal, uiterlijk tweemaal, in elke provincie in
een bioscooptheater wordt vertoond.
Voor elke éérste voorstelling wordt aan allen, die
in 1921 origineel Svalöf zaaizaad of pootgoed ge
bruikten en (of) voorjaar 1922 zullen aanschaffen,
en verder aan alle Rijksland- en tuinbouwleeraren en
-onderwijzers een gratis-toegangsbewijs gezonden,
mits deze vóór 26 Jan. a.s. Jbij M. Wiersum, Groningen,
worden aangevraagd. Voor groepen leerlingen van
landbouwwinterscholen en -cursussen worden toe
gangsbewijzen tegen zeer gereduceerde tarieven be
schikbaar gesteld, terwijl alle overige belangstellen
den tegen matige entréeprijzen in de gelegenheid
worden gesteld de film te bezichtigen. Ook hiervoor
wordt men beleefd verzocht het benoodigde aantal
plaatsen vóór 26 Januari op te geven.
Elke voorstelling duurt ongeveer 1^ uur.
Volgens genoemden heer Nilsson Leissner geeft de
Svalöf-film een beeld van:
lo. Het aanleggen vaji proefvelden met de ver
schillende methodes van zaaien.
2o. Van proefvelden met velerlei soorten van ge
wassen, daarbij duidelijk naar voren brengend
hoe de verschillende eigenschappen, als stroo
stij fheid en vroegrijpheid, tot uitdrukking wor
den gebracht.
3o. Van werken van wefenschappelijken aard, hoe
isoleeringen, kruisingen, selecties, enz. tijdens
den groei en bij het oogsten worden toegepast.
Door extra-vergrootte beelden gemakkelijk te
volgen.
4o. Van het oogsten op de proefvelden, het zorgvul
dig vervoer vandaar, reiniging, doormonstering,
enz.
Allerlei binnenarbeid met den oogst. Gedétail-
leerde serie beelden van de bepaling van het
suikergehalte van bieten; zaadcontrole; appa
raten voor reiniging en sorteering der proefveld
zaden (speciaal voor Svalöf vervaardigd). Inte
rieur van het Instituut, gespecialiseerd in di
verse afdeelingen.
6o. Van de zaden: Grootbedrijf volgens hoogst
moderne eischen ingericht. Bewerking van de
zaden vóór het zaaien door tal van machines;
het zaaien; oogsten; vervoer naai;, de verzamel
plaatsen; enz.
7o. Landbouwbedrijf: Groot modern land
bouwbedrijf met groote veestallen. Koeien in
den stal en in de weide; paarden en andere
huisdieren. Electrisch dorschen van élite-zaad.
Magazijnen met apparaten voor kunstmatige
droging der zaden; en voor reiniging en sortee
ring in het groot.
De film is volgens den heer Nilsson Leissner inte
ressant en leerzaam voor alle landbouwers. Ook van
zuiver natuurwetenschappelijk standpunt bezien,
geeft deze film een goed en leerrijk beeld van de
practische toepassing der nieuwe theoretische ver-
ervingswetenachap. Voor studeerenden geeft de film
nieuwe gezichtspunten en indrukken, terwijl vele van
de wetten voor elke nauwkeurige plantenveredeling
hier zóó duidelijk worden gedemonstreerd, dat het
den leeraar veel moeite bij het onderricht kan be
sparen."
Aangezien deze film voorloopig slechts op twee
plaatsen in deze provincie zal worden vertoond, doet
het ons genoegen te kunnen mededeelen, dat de heer
Wiersum ons voorstel geaccepteerd heeft ook te
Schagen.de gelegenheid hiertoe te openen, (terwijl
voor het Zuidelijk deel waarschijnlijk Haarlem zal
worden gekozen).
Woensdag 1 Februari a.s., 's middags half drie,
zal volgens voorloopig© afspraak in de Royal
Rioscopë alhier de film worden vertoond. Per adver
tentie zal een en ander nog nader bekend worden
gemaakt.
Wij meenen landbouwers, leerlingen en oud-leer-
Iingen van landbouwcursussen in Noordel. Noord
holland, doch tevens anderen die belang stellen in
de moderne zaaizaad-veredeling, op te moeten wek
ken de gelegenheid hier geboden niet ongebruikt
voorbij te laten gaan.
De Rijkslandbouwconsulent te Schagen,
S. SMEDING.
MARKTFONDS.
Het Schager marktfonds tegen tubcrculoos slachtvee,
verzekerde in het 4e kwarlaai van 1921 953 slachtrun-
deren, waarvan in de openbare slachthuizen 13 geheél
werden afgekeurd. Het aantal gedeeltelijke afkeuringen-
öearcec 111, waarvan 17 met een vergoeding van f 11
tot f 123 en 84 met een vergoeding benedén f 10,. De
ontvangsten bedroegen f 6995.89. de uitgaven 6227.10Vt.
met een kassaldo van f 768.78i/|.
