lierman Nypels.
Groot, mooi en goedkoop
Vrijmetselarij in.Ingeland.
TWEEDE BLAD.
Uit het Hart van Holland.
De dingen om ons heen.
Men bezichfige geregeld onze Etalages.
Kledingmagazijnen
Schagen - Hoogzijde.
Helder - Spoorstraat.
Biiuaeniandsch Nieuws.
Zaterdag 13 Mei 1922.
65sle Jaargang. No. 7025.
Ilk tmeeni al eens meer gezegd te hébben, ihoe op-
•vallemd (het "vroor een n i e t-fvrijmetselaar is te conr
staieeron, hoe groot die tegenstelling; tusschen «die •vrij-
tnetselarij dn Ivogclanidi en tirn Holland is.
in Holland1 be'heerscht tiie 'grootste gelieimizrinrnig-
Ihreidi Ihet geheele wozcru dor vrijmetselarij. .Meestal be
merkt rnon aan allerlei afspraakjes, waar men bui
ten blijft, .ofschoon izij, "het algemeen belang raken,
■wie er broeders zijn of niet. lik vind die geheimzin
nigheid hoogst onsympathiek. Het wordt, geloof dik,
'verdedigd door de 'egenistelling tusschen vrijmetso-
larijeiï en Jesuiten en do wensdhelijkheid. om even
göheimaihnig te zijn in Jh&i vrijmetselaarskamp als
in 'het Jesuitcndeger.
Het lijkt mij geheel onpracüsch, want iik herinner
mij, dat JRoomsche (kennissen mij altijd. precie9 wis
ten te 'vertellen wie Vrijmetselaar waren en wie niet,
terwijl ik protestant daar geen notie van bod. lik
voor mij geloof, dat tia practisciho invloed ten. goede
voel grooter zou wezen, inJdien men in Holland die
onrlHbllan/dacihe geheimzinnigheid en achiterbalkaboid
liet varen
Waarom kan bet in Engeland wel openbaar eigen*
dom zijn, te weten iwde Vrijmetselaar is en wie niet
en kan dat zelifdie systeem Voor Nederland en Nelder-
landisdh Imdië niet gelden?
Vandaag las ilk in een dier grootste Engelsche dag
bladen, een belangrijtk artikel geschréven door een
groot-officier der Engelsche loge.
'Dit artikel weid geschreven naar aanleiding van
de grooto jaarlijksche bijeenkomst, gisteren door die
Vereendgde Groot Loge in de Freemason's Hall in
Londen gehouden.
De Grootmeester, de Hertog Van Oonnaughf, oom
van Koning George, broeder van wijlen koning
Eduard, .is in het Zuiden van Frankrijk, Ide Pro Granld
iMiaster, Lorid) Aimipthül, presidteerde.
-Ond'er groot enthousiasme deelde Lord! Ampthill
méde dat de Grootmeester tot Senior Grand Warden
den Prins ivan Wales en tot Junior Grand Warden
Lordi Birkenhead, den Lord Chancellor benoemd1 had.
De investituur van den Kroonprins, Van den sym
pathieken Prins Van Wales», zal plaats hebben zoo
spoedig mogelijk na zijn .terugkeer in het vaderland.
De banden tiusschen vorstenhuis en Vrijmetselarij
eajcQ in Engeland steeds zeer hecht geweest.
Drie jaar na dé troonsbestijging tvan Koning George
I (de HanoversChe prins, die altijd meer Duitscher
bleef dan Engelschman werd, moet ik er bij zeggen)
werd de Grand Lodge van Eugeland gesticht.
Reeds Vijlf jaar later liep die Vrijmetselaar 'groot
gevaar, doordat de Duke of Whartoni, die een voor
stander was van de Pretenders, trachtte de (vrijmet
selaars voor zijne partij, te winnen. Vooral zou dit ge
vaarlijk geworden zijn, indien (Hertog Philip of
Wharton tot Grootmeester 'zou Verkozen zijn, waar
voor hiji op de nominatie stond1. De vrijmetselaars
waren zeer verstoord op den Hertog en haastten zich
om aan tSir Robert Wal polei, den toenmaligen Eer
sten. Minister, hun geloften van trouw te betuigen,
daar zij vreesden, 'dat deze maatregelen zou nemen
om gewapenderhand de vrijmetselaars uiteen te ja
gen, wanneer zij in hunne loges vereenjgd! «ouden,
lijn.
De Minister verzekerde "echter vrij sarcastisch, dat j
hij geene hardhandige bedoelingen koesterdie.
De vrijmetselaars hielden een,e groot© vergadering
en onthielden zich Ivan elke politieke .of religieuze be- j
toogingen.
(De Hertog Van, Wharton wérd; door izijhe vrienden
candidaat gesteld voor Deputy Granld Master en
slechts met éen stern verslagen, waarop hij verstoord
en ivoor altoos de zaal verliet.
f>e loyaliteit van de Engelsche Vrijmetselaren is
daardoor nimmer moer in twijfel getrokken.
De eerste Prins otf Wales», die Vrijmetselaar werd,
was" F rede rik, oudste zoon 'van George II en Vader
van George III. Er werd toenmaals weinig aandacht
aan het feit geschonken. Toch is dit toetreden tot de
vrijmetselaren op 5 Nor."©natoer 1737 'van groote betee-
kenia voor de Eingelsch© vrijmetselaren geworden.
(Het ijs was v ebroken. -Flrodorik 'bracht het nooit
Ver-Ier dan moester, rijn oudste zoon, die latere ko-
mu® Goorgv Hl, werd geen maren, doch dieno broe
ders», de Hortogon Van York, Gloucester en Cumber-
land, wel, de twee eersten brachiten het tot Past
Grand Maaier, de laatste «elfa tot Granld Master.
De vijf zoons Van George III werden allen vrij met-
selaar. George Prince of Wales (later George IV), Fre-
dorik Duke of York, Edwamd Duke of Kenit* William
Drtke of Clarence fWilliam (IV) en August Frederik
Duke of Essex wenden lid der log».
Do Prins van Wales Volgde .in 1790 zijn oom, den
•Hertog van Cirmiberlandi als Grand (Master op en
werd in 1813 opgevolgd in die graad door zijn broe-
der den Duke of F.ssex.
Tegelijkertijd werd dions broedw de Duke of Kent
Grand Master van <1© sedert 60 jaar mededingende
loge de A fhol, ten olmlo zoodoende die samen te
torengen met *Ve grooto Kngolsche loge. Dit goschiodi- j
de en torn trok do Hertog »van Kent zich terug.
De Hertog VaiAKcmt, die aldus medegewerkt had
tot de iheri^nigtujg Van allo Engelsche 'vrilmetaelarert
ondier éerv Gak, ia do vader van koningin Victoria,
dus de betovergrootvader ivan den 'Prince of Wales,
die gisteren Senior Warden werd.
De grootvader van den prins van Wales, de klein-
soon van den I>nke of Kent, wijlen Ko'ning Edward VII,
was van 187 tot 1Ö401, terwijl hij Prins of Waled
was. Groot Meester.
Zijn broeder, tlo Duke óf Connnurhi, die thans Grand
Master is, nadat hij soowol als wijlen de Duke of
Oarcnoö de broeder van Koning George V In lagere
groddu hij zonder voel voor do Vrijmetselarij gwiaan
hadden en wel in lndië, jooowel nis In Etigeland
IJlt dit alles blijkt wel, hoe hecht de liand tusschen
Koninklijke tamilM en Vrijmetselarij In Engeland was.
De EOngelaehe Vrijmetselarij bemoeit xich niet mot
met politiek.
Zoowel oen Lord Hrrnkel, Lord Chancellor in het
liberale kohfnet Ciladstone, als Ix>nl Habbury, Lord
Chtmtoellor in het Conservatieve Kabinet Salisbury, als
Hlrkeubeotl, oonaervatleve I^ord Chancellor in het Coa
litie Kabinet Lloyd George, *Un Grand Warden geweest
De Kngelanhe Vrijmetselarij Is Voor alles een lief-
dadlgluldsgtMijiolschnn op «eer grooten schaal.
De vertakkingen *\jn uit den aartl dor taak bijronder
groot,
De groote bi noties in den lnnde ilJn gisteren weer
verdeeld, nlle namen slaan in de courant.
Totaal geen gidielnulnnlglield. Ik moest vandaag even
fn een mui! van hit dorjwhotel rijn. Aan do wand
hangt een grrot poHret van don kastelein, dvm vrijmet-
■elaar,
Dit geeft vertrouwen in de raak. Je weet, dat er goen
grappen achter je rug worden uitgehaald, waar je niet
op had kunnen rekenen.
Dan wordt het ook eon oer tot zulk eeno instelling
(e belmoren
Ik herinner mij altijd met tegenzin de geheimzinnig
heid In Holland.
In lndië was die geheimzinnigheid iets minder groot
en had men gelegenheid de grooto liefdadige instellinv-
lihgen der vrijmetselaars ik denk in het bijzonder
aan het weeshuis te Semarang met vrijmetselaar
te bcsnreken, lieden die zich niet zooals hunne broeders
in Holland, verborgen houden.
Juist wanneer men hel goede, dat de Vrijmetselarij
hier in Engeland en in Idië doel, eerbiedigt en bewon
dert, doet de geheimzinnigheid in Holland pijnlijk aan
en zou ik willen zeggen; Weest U zelf, toont dat gij
de consequentie van uw vrijmetselaar zijn geheel aan
vaardt; volg uwe Engelsche broeders na en vertoon u
in het openbaar aan uwe Iandgenoolen. Of hebt gij
iets te verbergen, of geneert gij zich voor een deel uwer
broeders. Natuurlijk niet. Doet dan in Holland als in
Engeland, vermijdt den schijn,'open uw vizier'
Als we nu nog niet wéten, dat het zomer is, ligt het
heusch aan de Hagenaars zélf.
De paar mooie wanne degen hebben onze bosschen
cn plantsoenen in blad en bloem ge^et en de „Haar
lem ignngers" met snoeren en bossen tulpen en hyacin
ten behangen, kleuren oftze straten met rood en geel.
Maar tegelijk staat onze huisbel niet stil van loopers
vnn leveranciers,, die .ons met hun „zomerwensch"
gelukkig maken. Dit is een rudiment uit den tijd,
toen Den Haag een kennis rijk was, waarbij dus „ker-
miswenschen" een aanleiding was voor het inzamelen'
van kwartjes en dubbeltjes. Nu een wijs gemeente
bestuur de kramen cn spellen verdreef, zouden Uus die
nijvere bezorgers hun fooitje moeten missen, ware het
niet, dat zij er den zomerwensch op hebben uitgevonden. 1
Dit heeft voor de wcnschers bovendien nog net voor
deel, dat geen (Nurks hen kan afschepen met een
„daar doen we niet aan", wat bij den kermiswensch
nog mogelijk was, terwijl iemand aan den zx>mer wel
verplicht is <<4(n\ „te doen". Wie nu mocht meenenl
dat ons publiek van den zomer profiteert, door de
natuur in te gaan, vergist zich.
Daar denkt geen enkele Hagenaaraan. Zomergenot
bestuat voor heni in het optrekken naar allerlei plaat
sen, waar het erg vol en dus benauwd is. In zich in
trams laten pakken tot er minstens driemaal het noodige
aantal passagiers in is samepgekluwd, om dan naar Sche-
veningen te trekken en daar gueue te maken voor
ccfn café, alwaar precies 'dezelfde consumptie, maar
in de stad een stuiver of een dubbeltje duurder is.
In het samenhokken in een concertzaal of bioscoop en
vooral in deze dagen In het kermisbezoek. Want
er moge voor het publiek op de openbare straat geert
kermis meer zijn, voor den „besloten kring", die open
gaat voor ieder, die een kwartie kan uitaeggen, is er
wel degelijk gelegenheid om te hossen, te draaien, den
kop van Jut te behandelen, poffers te eten en dergelijke
met slank, lawaai en stof verbonden genoegens te sma-
-kcn. Als men de „.zomerfeestvierders" ziet opgaan in
dichte drommen, zou niemand op hét "idee komen, dat
er in de Residentie zulk een malaise heerscht en dat
icderedn steen en been klaagt: zakenlui, particulieren,
arbeiders'*en ambtenaren. Alles klaagt en vermoedelijk
niet zonder reden. Want de zaken gaan slecht. Ieder
koopt zoo weinig als hij maar even kan, bestelt niets
tnieuws, laat geen -werk verrichten. Eendeels, ómdat
vermoedelijk wel habidhaven en dan verloopt of het
trouw-rijdeu of het gratis-trouwen.
Als het laatste het geval is, zal men zien, dat de
gemeente binnen een paar jaar uit de schulden is.
Tien mille minstens zoo maar nieuwe "baten. We wor
den rijk, als we niet oppassen. Maar voorioopig zijn we
het nog niet en zoolang de algemeene toestand niet
zéér bijzonder verbetert, worden we het niet ook. Want
waar er zoo vele groote uitgaven in de naaste toekomst
aa|n de orde komen, helpen kleine bezuinigihgbn en
kleine vermeerderingen van inkomsten ai heel weinig.
Vooral als de groote broatoen van inkomsten trager
beginnen te vloeien.
Wel is het in den Haag nog niet zoover gekomen
als in Amerongen en Deinen, waar ééh man zoowat
de gcheelc inkomstenbelasting betaalt, doch ook hier
is er éUfchts een klein kringetje menschen dat ih
hoofdzaak moet zorgen, dat het geld er komt. Als die
zeer welgestelden de stad verlaten, zooels reeds ver-
scheidencn hunner deden," öpi zich elders te vestigen,
waar de belastingen niet zoo zwaar drukken, zal de
financieele toestand van de residentie steeds meer pré
cair worden.
En hel lijkt hoe langer hoe minder denkbeeldig, dat
een ujllocht op groote schaal voor de deur staat. De
verliezen door zoovele vroegere rijke lieden in de laat
ste jaren geleden, het verdwijnen der Indische divi
denden, Hie vobral 'voor Den Haag zulk een beteekenis
hebben maken, dat verschillende menischen zich moe-
tin bekrimpen, hun staat van leven moeten vermih-
dcreti. Waar 'men dit natuurlijk steeds onaangeaam
vindt, wordt het dubbel onpleizierig als men zich moet
bekrimpen in eigen omgeving om „médelijdend" te
werden bekeken door oude vrienden-
Gevolg dus, dat men naar elders, naar goedkooper
streek verhuist, waardoor zoowel de gcmceifte-schatkist
als de gemeenschap schade lijdt.
Zoo gaat het in een kringetje rond en nieftnand
weet Waar het einde zal zijn.
De eenigen, die zich om al deze dingen niet be
kommeren, zijn blijkbaar de kermismenschcn, die hun
lekkers en "hun vermakelijkheden in weerwil van de
depressie toch aan 'den man weten te brengen.
De amusemei ijls partij heeft het,, zooals tfteeds, het
gemakkelijkst. Daarvoor heeft de wereld altijd geld over.
Is het niet, enndat de menschen overloopen van vreugde,
die zich in amusement uit, dan moet het amusemenJt
toch dienen om de gedachte aan misère tijdelijk te
verbannen.
Volgens Figaro: „lachen, uit vrees anders te moeten
huilen." A.
De geleerden zijn het er niet over eens, hoe lang
de besprekingen in Genua nog zullen duren en
waarlijk kan men hun geen ongelijk geven, dat zij
zich niet aan voorspellingen wagen. Want, als 'smor
gens de een of andere delegatie zoo in haar wiek
is geschoten, dat zij overal laat rondbazuinen, dat
nu toch de koffers werkelijk gepakt zijn en dat zij
naar huis gaat, kan men met vrij groote zekerheid
vaststellen, dat voor de avondtrein affluit, er weder
ontspanning is gekomen, dat men elkander de een
Ongetwijfeld staan de Russen sterk in hun afwij
zing van dén eisch tot erkenning van het privaat
bezit, betgeen gevorderd wordt als basis, waarop
men aanspraak maakt op het terug geven van par
ticuliere eigendommen door organen der Sovjetrepu
bliek in beslag genomen. Niet da de andere landen
niet volkomen in hun recht zij als zij van h^~
standpunt die beslagneming en verbeurdverklaring
als gewone diefstal beschouw n. Zeer zeker is het
naar onze opvattingen roof. Maar die roof was be
volen door een staat, door een regeering, die prac-
tisch bestaat. Die roof berust op een wet of decreet,
tot stand gekomen op de manier, die ter plaatse
wettig heet te zijn. Mij heef dm te maken met
een interne aangelegenheid der Sovietrepubliek en
de conferentie van Cannes had uitdrukkelijk uit
gemaakt, dat men zich in Genua buiten interne
zaken zou houden. Door dus den eiscb tot schade
vergoeding vast te knoopen aan een annuleering
van het besluit tot verbeurdverklaring, zijn de an
dere landen te ver gegaan en Rusland heeft dus
formeel gelijk de heeren er op te wijzen, dat zij
hun eigen besluit veronachtzamen. En zulk een
verwijt is voor de groote heeren van de conferen
tie, vooral als het van de zijde der Russen komt,
een vrij bittere pil. Het spreekt van zelf, dat derge
lijke kleino hatelijkheidjes ten slotte veel meer
kwaad bloed zetten, dan een werkelijk principieel
verschil van meening en daarom is het zoo jammer
dat zich elk oogenblik dergelijke incidentjes voor
doen.
Daar was bijv. Woensdag in één enkele zitting de
kwestie van Oost-Galicië, die van Litauen en die
van Bulgarie. Alle drie verlangden deze staten een
regeling hunner grenzen en een nakoming van
het vredesverdrag. Lloyd George stelde voor een en
ander door de eerste ondercommissie (die voor po
litieke zaken) te laten behandelen en zoonoodig de
conferentie in pleno te laten beslissen. In alle drie
de gevallen was het Barthou, die er tegen sprak en
in naam van Frankrijk voorbehoud maakte. Want,
zoo beweerde hij, „daarmede heeft deze conferentie
niets te maken. Voor dergelijke vragen heeft het
vredesverdrag de noodige organen aangewezen en
dus'sMans motief was duidelijk: in de orga
nen, die hij bedoelt: Opperste Raad en Raad van Ge
zanten heeft Frankrijk veel meer te zeggen dan in de
conferentie of de genoemde commissie, waarin
zelfso schrik, Duitschers zitten. Waar nu de Li-
tausche kwestie heelemaal tegen Polen, Frankrijk's
hartlap, gaat, lag zijn voorbehoud er boven op. En
dit maakte Lloyd George op het eind kregelig. Maar
waar zitten wij hier dan voor, meneer Barthou, en
waaiom hebben wij in Cannes den aard onzer be
sprekingen vastgesteld, als er telkens geprotesteerd
wordt tegen onze competentie om eenig vraagstuk
te behandelen?
De Engelschman had gelijk, maar het antwoord
van Barthou had voor de hand gelegen: „Precies
meneer, waar zitten wij voor hier? Dat heeft Frank-
rijk nooit geweten en met onzen vrijen wil zaten wij
hier in het geheel niet, hadden wij veel liever alles
in een onderonsje bedisseld!"
UITKIJK.
is onze sorteering
alles nog even duur blijft en men schrikt van de
rekeningen van de allergewoonste werkzaamheden, an
derdeels „omdat het er niet aan zit", zelfc als alles
goedkooper was.
We hebben het zelfs al zoover gekregen dat een
kiesvereniging meende te moeten prolesteeren tegen)
het bouwen van een nieuwe gemcente-H.B.S., omdat
die uitgaaf voor de stad nu te hoog is. Men zal ons
toegeven, dal het dan ver gekomen is, als zelfs het
ornjderwijs, dat toch ons heilig huisje is, in de ver
drukking raakt, speciaal nog omdat er door dal bouwen
een aardig bedrag aan loon onider de menschen zou
zijn gekomen. Bezuinigen doen we op alles en nog
wat. zelfs op de Wagenlbrug, de beroemde, nooit genoeg
gewaarde Haagsche specialiteit. Die brug, die 's nachts
een voet hooger is te maken, ora grooter schepen te
kunnen doorlaten, zou een bruggewachtershuisje kriigtn,
voor het opbergen van wat materiaal en als schuilplaats
voor den man, die 's ochtends en 's avonds die brug
op en neer 'heeft te draaien. 'Dat huisje zou twaalf
mille kosten, een bedrag waar zélfs vandaag nog een
driegezinshuis voor is te krijgen en dat dus niet precies
goedkoop was. Vooral niet, waar lien pas van 'Se brug
verwijderd de gemeente werf is, waar dat materiaal ook
een plaatsje zou kunnen vinden en waar de brug
wachter als dat twee keer vijf minuten draaien hem
te zeer mocht hebben vermoeid, heel goed qp een
stoei had kunnen neerzijgen
Vermoedelijk houden we dat geld in onze zakken,
wat een groote troost is als men bedenkt, dat de „be-
schermineswerken" van de brug twee ton hebben ge
kost en dat er nu nog een paar huizen moeten worden
onteigend, omdat men anders toch de brug ni$t "be
hoorlijk kan naderen. Zoo zijn we. Zuinig, mciièeren,
zoo zuinig, dat we 36 mille caan uitgeven voor ver
dampers aan het abattoir, zulk een geweldige onder
neming op gebied van koeltechniek, dat elk smid, die
twee koperen pijpen aan elkaar kan soldeeren, het werk
ook had afgckuiid.
Dat weru althans in den Baad beweerd', al zeide de
wethouder dat er in ons heele land maar twee firma's
zijtn, die het kunnen. Wat een tamelijk verschil is.
Maar we bezuinigen ^liet alleen,, we pogen ook
onze inkomsten te vermeerderen. Althans dat wil de
Burgemeester bereiken, 'door als hoofd van de politie
men&chen die gratis willen trouwen, te verbieden hun
geld te verdoen aan rijtuig of auto.
Die gratis-klanten mogen niet bij het Raadhuis voor
raden, doch op een afstand van een paar minuten uit
stappen. Als al die paren, die de gemeente niets
betalen, voor het sluiten van hun huwelijk per wagen
komen, raakt de straat verstopt, zegt de burgervaacr.
Of die straat minder verstopt zou zijn, als die trouwers
een rijksdaalder neertelden voor die wethouderlijke hand-
tcekenlng, zegt 'de burgemeester er niet bij.
Zijn verbod, waartegen zoowat de geheele pers heeft
geprotesteerd, plus alle wagenverhuurders, die hun zaak
bedreigd zien, omdat men liever loopt of per tram gaat,
dan op het Buitenhof te moeten uitstappen, is nu ook
in den Raad tor sprake gebracht. De belangen der arme
proletariër», del wel een paar tientjes kunnen verrijden,
doch niets betalen voor hun trouwacte worden door feen
S.D.A.P.-man verdedigd en zijn motie tegen het verbod
kreeg zelfs 16 stemmen, zoodat zij was aangenomen. Do
burgemeester, die als hoofd van de politie zich van een
raadzvotum niets beeft aan te trekken, zal zijn verbod
of andere concessie heeft gedaan en dat de duur
van het vriendschappelijk samenzijn >veer met een
week of wat is verlengd.Of als alles 's morgens
koek en ei is. dreigt de crisis 's avonds,
Zoo gaat het door, doch van opschieten bespe:.
men zeer weinig. Dit is trouwens niet te verwach
ten: Zoolang twee wereldbeschouwingen lijnrecht te
genover elkander staan: de algeraeen-Europeesche
en die van Soviet Rusland en zoolang geen der
partijen bereid is tot toegevén op principieele pun
ten, kan er van toenadering geen sprake zijn. Men
moge het standpunt ietwat wijzigen, toegeven op
formeele punten, terwijl de materieele toestand
onveranderd blijft, men moge een pacht voor 90 jaar
niet zoo heel veel verschillend achten van bezit, als
men met zulk een opvatting RuslancV een plezier
doet, Rusland moge zijnerzijds erkennen vreemd
kapitaal noodig te hebben, wil het ooit weer in staat
worden een rol op economisch gebied te spelen, met
al deze tegemoetkomingen bereikt men het hoofd
doel niet: samenwerken van alle Europeesche lan
den tot herstel der oude welvaart.
Het heeft geen doel te willen uitvorschen, wie de
ergste zondaar is: Europa of Rusland. Vooral niet,
daar toch niemand zich geheel kan ontworstelen aan
zijn oude economische opvattingen en derhalve toch
ten aanzien van' het communistisch systeem van
Trotzky en Lenin nooit geheel rechtvaardig kon
zijn, evenrftin als de heilstaters dit kunnen zijn ten
opzichte van het systeem dat nog steeds in het
Westen heerscht.
Het zal vermoedelijk wel zijn, als met de meeste
dingen: het hangt er van af, waaraan Je gewend
ben.
Wie voor een pond boter een millioen roebels
moet betalen en een paar millioen per dag ver
dient, is er ten slotte niet veel erger of beter aan
toe, dan wie er een daalder voor moet geven en eon
paar daalders per dag verdiensten heeft. En ver
moedelijk is dat toch web voor de meeste menschen
de hoofdoverweging bij het beschouwen van oen
economisch systeem. Men bekommert zich veelal
meer en nauwgezetter over de dingen van het da-
gelijksch leven; dan over de theorie van een of
andere leer. Als daar nu nog bijkomt, dat de oude
economie van ongebreidelde concurrentie en van
imperialisme ten slotte voor een groot deel aan
sprakelijk is voor den oorlog en de gevolgen daar
van en dat particuliere winst- en hebzucht plus
dom regeeringsgedoe verantwoordelijk zijn voor het
verscherpen dier noodlottige gevolgen, terwijl tor-
zelfdertijd het communisme Rusland heeft gemaakt
tot wat het ls, zou er voor iemand van oen andore
planeet vermoedelijk heel weinig te kiezen zijn tus
schen het eene stelsel en het andere,
Wij echter, levend onder en gewend aan zulk een
systeem, kunnen niet anders dan partij kiezon en
partijdig zijn. Daardoor wordt het zoo moeilijk lot
samenwerking te komen en zal hot nog geruimen
tijd duren voor de conferentie zoo ooit tot
een goed resultaat komt. Vooral is het moeilijk, om
dat er bij verschillende deelnemers zoo weinig lust
bestaat om tot overeenstemming te komen en men
zich veel meer laat leldon door sympathie of anti
pathie op politiek gebied, dan door overwegingen
van een staathuishoudkundig karakter on commor-
cieele motieven.
VEREEN1GING VAN TUINBOUWGEWASSEN.
Ook de tuinlbo'uwers in deze streek (blijken de -waar
de te gaan beseffen rvan keuring van hun veortplan-
tingsmateriaal. 'We zouden zeggen|, nog juist •bljtlJtt'S
om niet al 'te *veel bij andere provinciën; achterna te
komen. Maar wel eigenaardig, dat in dit opzicht de
tuinbouw achter dient landbouw aan komt.
Waar in den landbouw da "verbetering in de Vee
teelt door de stamboekfokkerlj reeds lang is Inge
voerd! en. een vrijwel algemeen succes behaald (heeft,
waar de veredeling der zaaigranen toet de keuring
te velde en op partij btv. door de HolL Mij. van
Landbouw reeds in 1914 ls ingevoerd, daar ontwaakt
pas den laatsten tijdi de tuinbouw in deze, 't Pleit
zeker niet Voor haar wetenschappelijke werkwijze en
op de altijd naar voren geschoven intensiviteit der
bodemcultuur.
Nog Juist bij tijds «m niet te veel aohiter fe komen
bij andere provinciën schreven we hier boven, laten
de tuinbouwers zich Idat goed in de ooren knoopen,
want ',t is een lelt, dat reèdl» voor 10 jaar geleden in
Friesland de edele wedstrijd een aanvang nam, die
Zieker verleden Jaar de stoutste verwachting overtrof,
.Waarin die wedstrijd bestaat 7 Wel bierin: met alle
middelen der wetenschap en praktijk beijveren zich
daar tientallen van kweekers en .telers om mef de
hoogste cijfers (door ihet keurtngsInstituut te werden
bekroond.
'En wie dan ook maar eenigszios in H bedrijf thuis
ls en wie ook maar Iets verstaat van de tal van ziek
ten die onze gewassen, speciaal de aardappelen,
teisteren, zal kunnen megaan wat een energie, wat
een volharding daarvoor noodig ls.
We werschen dan ook van harte, dat de afdeelln-
gen van den Noorder Martrtibond, die In .hun jl, ga<
houden' vergadering besloten om in die richting te
gaan. werken, over der» zelfden vaster» wil en door
zettingsvermogen zullen beschikken als Idat elders
't geval was.
Of de moeilijkheden bij dit werk dan zoo groot
zijn? Laat ons ze niet onderschatten en niet over
schatten. Maar (voorop gezet: de .moeilijkheden zijn
er om overwonnen te worden.
En dan «liet minder: de harde noodzakelijkheid ge
biedt 't ar». Zeer zeker heeft de droge zomer (van 1921
ook hier dure lessen gegeven: nu hij alle tegenwer
king der natuuir wae .nog een# overduidelijk te zien,
wie zich gelukkige bezitter wist van goede, gedetec
teerde, zuivere rassen, (vrij van ziekten, cn wie een
schraal en «lok gewasjo had. En 'hoe, als hier niet
Ingegrepen werd: zeker zouden we in korten tijd ook
onze besta handelssoorten, als b.v. nu de .Seholsehe
muls, «ton verdwijnen, terwijl we 'verzekerd kunnen
zlj.n, dat bij goede .zorgen do houdbaarheid van dit
ras nog lang zal duren.
Kent go ze nog, lezers, onze Graafjes en Gladblaad-
Jes, uitmuntende consumptieaardappelen als ze wa
ren In lang venvlogen dagen, zult go er aan toe
voegen. .Maar uit hiun oasdhe herrezen zijn ze 6n met
al hun beste kwaliteiten èn zo rider éOno slechte heb
ben we ze in 't afgeloopen jnar in onze streek zien
groeien, dank zij de zorgvuldige selectie .van onzen
tuinbouwconsulent Hazeloop,
Met Friesland alt voorbeeld, imet de (wetenschap dat
bij geduldig on .nauwlettend zorgom zeer voel is te be
reiken, on mot don izwoep aohter ons, dot, 17.00 we no-
lastlg zijn, Kvlj en. do onzeni die wrange vruchten zullen
plukken van «mtoe (zorgeloosheid, zuilen zeker velen
zich geroepen gevoelen aan dit werk mode fe ar
beiden. i
Voor hen, die 't nog niet wisten laten we nog vol
gen, dat de Eogellngacontmlaele voor dazen keurlngs-
dlonet la samengostold utt onderstaande vereent-
gingon: Et, 'Maarten, „Nieuw Loven'1, iHeerhugnwaard'
„Eendracht", Oudkarepel, „TuinbouWbolnng" Noord-
eohanwoude, Waarland en O. cn Nieuwe Nledorp.
iDat uit dedier dezer vereoniglngon een comrnialle-
Md zich belast 'met toet ultirolkon van aanvraag
formulieren voor deze keuring dlo gehoo! in handen
ia der (Ned. Mij, van Tuinbouw on Plantkunde, de
vereonlging dite 't centrale lichaam ls Ivoor alle v«M-
keurlngen, la dus zeker bevoogd on vertrouwen^-
waardig. De adressen dezer hoeren zijn respectievelijk:
T. Pens, Valkkoog, ,Bt. Maorleiv, T, Kostelijk, 'Hoer-
hugowaard, Noord: Jb. (de Boer, Oudkarspo!,0. Bor-
ten, Noordscharwoude: P. do Xong, Waarland, gom.
Harenkarsme)P. Bandi, Nieuwe Nledorp.
Dezen ZUit ge ook bereid vinden u 'r.iidcro inlich
tingen te tverechaffen.
EEN MOORDAANSLAG TE AMERSFOORT.
Uit Amersfoort, 11 Mei. In de Veldetraat werd
gisteravond en ook nog gedurendo eonige uren van
den nacht een familiefeestje gehouden ter eere en