Regenjassen
Vli# lipt Hart van Hnllrinf! geachte lezer zal Zien, dat ik het bij* het verkeerde
Uil lid «IQ* 1 Oll 1Ü81UI1U#j;deze en dergelijke berichten aan te zien yoor
De dingen om ons heen.
gijn geraamd1 op f200, vorig- jaar f 400; aan salarissen
van opzichter, arbeiders ena. in dienst der gemeente
wordt geraamd f 11916.—, onderhoud huizen, to
rens enz. f2162; arbeidsloon losse werklieden f2000;
onderhoud straten enz. f5650, tegen f-5300 vorig
Jaar; idem wegen, enz. f855, tegen f1025 vorig jaar;
Idem' wandelplaatsen en plantsoenen, f815, tegen
f330, vorig jaar; idem pompon en riolen f825, tegen
f2380 vorig jaar; idem voor havens, vaarten, enz.
f1300, zelfdo bedrag vorig Jaar; onderhoud Biet
bosch, f2375, tegen f2500 vorig jaar; de jaarwedden
veldwachters f3774.94; onderhoud brandspuiten f750;
straatverlichting 11533; ophalen haardasch enz,
f8447; annuïteiten woningwet f 11446.09; kosten wa
renwet f708.24; vleeschkeuringswet f 000, jaarwedden
ondorwijzers f 31121.12; vervolgonderwijs f 500; onder
houd schoolgebouwen f735; echoolmeubelen f370;
schoolboeken, enz. flOOÓ; vorwanning en schoon
houden schoolgebouwen f2500; schoolbibliotheken
f250; beloohiiigen on eereMijktm '250: vergoeding
R.-K. schoolbestuur f 4187.75 en f 1300; bewaarschool
salarissen, leermiddelen, schoonhouden onz. f2450;
belooning doctoren, vroedvrouwen, enz. f3575; ge-
neesmiddolon behoeftige f 1000; kosten verpleging
krankzinnigen f10445, vorig jaar f8025; verpleging
in gasthuizen f2000; onderstand behoeftigen f3000,
vorig jaar f2500; rente gelclleeningcn f 14127.19, af
lossing geldleeningen f20200; bijdrage in de pen
sioenwet f8470: verzekering tegen ongevallen f600;
tegen werklooshoid f475; subsidiën f2595; aan
schaffing marktmateriaal f525; onvoorziene uitga
ven f4500.
Do inkomsten beginnen niet êen batig slót, van
f6801.07; buur vct.n huizen, enz, f2218; pacht jande
rijen enz. f6351; vergoeding gasfabriek, rentG en af
lossing f5555.25, eleciriciteit f7055, 40 opcenten ga-
bouwde eigendommen, f 2744.28, 20 ongebouwd
f 1700.11, 50 personeel f9711.55, Hoofdelijken Omslag
f80463.82. tegen f 104895.52 in 1921 en f86630.51« in
1922; belasting honden fCOO; idem tooneelvertoo
ningen enz. f3000, vergunningsrecht f1550, tonnen-
en riool belasting f1700; schoolgelden f2675; markt-
gelden f12000; keurloonen, vleeschkeuringswet f 1350;
opbrengst haardasch enz. f700; vergoeding Rijk sa
ia rissen onderwijzers f 341.21.12, schoolgelden bijzon
der onderwijs f700; uitkeoringezï van "het Rijk
f8758.80; terug van het'Rijk voor annuiteit. woning
bouw f7997.31, verhaal peiisioenstorting f2730.40.
Bij de rondvraag informeort d© hoer Helder naar
de uitvooring van de plannen 'ten opzichte van de
landbouwhuishoudschool. In comité zullen daarover
inlichtingen wedden verstrekt.
De heer Helder vraagt vorder, of onze politie het
dragen van revolvers ia verboden, ia verband met
het. plaats gehad hebbend relletje.
Voorzitter zegt, dat zooiets niet is verboden. Spr.
deelt medo, dat er niets iets is gebourd dat straf
baar is. Anders zou spr. gezorgd hebben, dat de po
litie gestraft was» Ook den Officier van Justitie is
mededeeling van hei voorval gedaan.
De heer Helder meent, dat gebleken is, dat de po
litieman, naaneer hij zich zenuwachtig maakt, tan
zijn revolver gebruik gaat maken., hoewol hij daar
toe niet gerechtigd is on dat is gevaarlijk. Ook al
had hij het recht van dat wapen, gebruik te maken,
dan blijft het teer gevaarlijk, wat bij verschillen-
de gevallen, o.a. te Rotterdam is gebleken, doordat
kogels in do lichamen van mensehen die niets met
hot. voorval te maken hebben, terecht kwamen. Er
zijn bij zulke gevallen altijd nieuwsgierige men-
schen, die zich hulton hun raam of op straat ver-
toonen en hot is heel onaangenaam, daarbij door
een kogol to worden getroffen. In zoo'n geval ls het
voor de gemeente een zeer onaangenaam Bevoel, om-
ÖAt dio verantwoordelijk is voordo daden van de po
litie. Spr. dringt er daarom ten sterkste op aan, de-
zon zonuwachtigen man het dragon van oen revolver
niet loo te staan., maar hom iets andors ervoor in
plaats to goven.
Voorzitter: Een windbuks.
Dc hcor Heldor: Een wit-houton Mok, zooals in
Amerika.
Voorzitter heeft het oen eenigszins kinderachtig
feit gevonden^'waarvoor van het schletwagon ge
bruik werd gemaakt, maar hot is ook gevaarlijk af
to gaan op de bewijzen van de Jongelui. Dat de ge
meente voor eventueele ongel ukkon verantwoorde
lijk zou zijn, daarmee is spr. hot niet eens»
De heer Heldor hoopt, van niot, maar h(J is er
bang voor. Ze 2ouden hot Wel probeeren.
Voorzitter zou met gerustheid een dergelijk procos j
Afwachten, Ofschoon hot geheel eon politiezaak ia, r
doelt spr. tor wille van de prettigo verhouding in
den Raad mede, dat er niets gebeurd is, dat straf-1
ban.r is. Spr. vraagt zich af, waarom men, al» er ie fa
ia, geen klacht inbrengt bij hem, dat is beter dan
er over tc schrijven en te fulmineoron.
Do hoer Helder zegt, dut d«o bungein oost er het zelf
moet weten, maar spr. hooft meer van die schietpar
tijen meegemaakt en hot zijn heel onaangename j
kwesties. Ijo burgemoestor echter draagt de verani-
woordelijkheid en spr. herhaalt do raad: geef dien
man geen revolver.
Voorzitter dankt don heer Helder voor die raad.
De heer Bregman zegt, dat toen in de vorige ver
gadering gesproken werd over de stagnatie aan de
gasfabriek, door 'den voorzitter en den heer Trapman
ais oorzaak werd opgegeven de vacantie en de
werkzaamheden aan deA nieuwen oven. Toevallig
kwam spr. dezer dagen in gesprek met een arbeider
van de gasfabriek en in verhand met de bezuiniging
word toen gewezen op het feit. dat fitters moeten
steenenbikkon.
Voorzitter: Mij niet bekend.
De heer Trapman: Mij: ook niet
Do heer Bregman zegt, dat in zoo'n geval voor dat
werk het volle loon voor vakmeiischera wordt betaald.
De ketels worden niet geteerd en dat geeft op den
duur ook verlies eni spr. meent, dat or zoo smeer van
die dingen zijn. Spr. zou daarom willen, dat een com
missie werd benoemd om die zaken eens te onder
zoeken. I
I)e heer Trapman zegt, dat van dat stee nen bikken
niets bekend is bij B. en W. en eerst zullen B. en
W. een onderzoek mooten instellen, voor ziji een de- J
finitief antwoord kunnen; geven. Door den heer i
Bregman worden deze dingen zoo maar klakkeloos
ter vergadering gebracht. Wat het teeren dor ketels
betrefC mijnheer Bregman bedoelt zeker het meniën
en schilderen, welnu, daarover is breedvoerig met
den directeur gesproken en eonigen tijd geleden is
door spr. tot den directeur gezegd; voor het schil
deren en meniën apart vólk te kunnen aanstellen. j
Over de vele werkzaamheden mbet spr. hetzelfde
antwoord geven, als vroeger: Ze zijn mede oorzaakj
van de nieuwe inrichting dor fabriek en het gaat
niet op, om maar steeds aparte menschen voor die
werkzaamheden aan te stellen, dan zou de epxlci-
tatie veel to duur worden. Dissel is b.v. weken i
werkzaam geweest en B. en W. hebben er Juist den j
directeur op gewezen, dat zooveel mogelijk de vak-
mcnschen gebruikt moeten worden voor de werk
zaamheden, waarvoor ze zijn aangesteld, en daarbij
is ook opgemerkt, dat b.v. Keesman te veel voor loop
werk, b.v. quitantiesloopen, wordt gebruikt. Dat al
les is bosptokem maar daarom kan het wol noodig
zijn, dat do vakznenschen eens invallen. Maar uit de
woorden van don heer Bregman echter spreekt een
zeker wantrouwen in B. en W. Spr. zal echter het
benoemen van een commissie van hart^ toejuichen,
en het rapport dier commissie met een zeer gerust
geweten afwachten.
Voorzitter vindt evenwel de wijze waarop de heer
Bregman zijn voorstel doet, niet prettig.
De hoer Trapman; Daar houdt mijnheer Bregman
nu eenmaal van. Hij heeft verschillende opmerkin
gen gehoord van personeel en brengt dat zonder on
derzoek hier maar ter sprake.
Do hoor Brefjpaan zegt, dat het schijnt, dat de di
recteur geen personeel mag aanstellen. Het is ge
beurd, dat bij de nieuwe woningen de fitter graaf
werk moest verrichten.
De beer Urapman noemt dat niet volkomen
juist. B. en W. hebben juist voor het werk bij
nieuwe woningen een zeer deskundig persoon van bij als de advertentieruimte af, die Broekhuis nog over-
het P.E.N. behulpzaam doen zijn: le. om een goeden I laat in de kranten, om bot publiek er op te wijzen,
aanleg; 2o. om hulp te verleenen.
Voorzitter zegt, dat het bedrijf economisch moet
worden gevoerd en B. en W. hebben gezegd, dat
maar niet weken en maanden lang losse arbeiders
mogen worden aangesteld. Daarvan werd wel eens
misbruik gemaakt.
De heer Hopman merkt ten opzichte van graaf
werk op, dat door B. era W. tot den directeur namen
van enkele personen is genoemd en spr. meent, dat
dit graafwerk is aanbesteed geworden, tenminste
door Boekei is vorrichi Dat zal dus een verkeerde
overzetting wezen. Toen de voorzitter uit. was, moest
de oude oven worden uitgebroken, en het kan wel
wezen, dat ze toen steenen hebben moeten uihakken.
Dé heer Bregman heeft geen wantrouwen in B. en
en W. willen uitspreken, maar er schijnt een mis
verstand te zijn tussohen den directeur en B. en W.
Aan wie de schuld is, mooi worden uitgevi&cht.
Het kan aan den directeur liggen, maar die schijnt
bang te zijn voor B. en W. De eerste-fittor heeft
steenen gebikt, herhaalt spr.
Do heer Trapman zegt, dat B. en W. gaarne een
onderzoek zullen instellen. Men kan toch niet al
leen up do mededeelingen van hei personeel afgaan.
Men kan er nu wel een zekor behagen in scheppen,
om hier in openbare fitting op- en aanmerkingen te
mr.ken, zonder dat eenig onderzoek hóeft plaats ge
had, maar spr. acht het beter het personeel dan
maar eens te hooren, dan kunnen zij ons zeggen, wat
zij op hun hart hebben. Spr. zou van zijn kant hier
ook welaanmerkingen kunnen uiten, over dingen
vau onderen, die hein niet zinnen, maar spr. doet
dat niet, omdat bij het afkeurt, dat deze interne
en persoonlijke dingen in het openbaar worden be
sproken. Als het personeel grieven meent te hebben,
dan kan men zich tot den Burgemeost.or of B. en W.
wenden, maar is het niet. goed om daarmee bij
een raadslid te komen, die dat hier maar ongecon
troleerd overbrengt.
Voorzitter had het ook beter van den heer Breg
man gevonden, als die klachten bij hem of in beslo
ten vergadering had gebracht. Spr. Is voor het per
soneel steeds toegankelijk.
De heer Helder zegt, zich blij te hebben gemaakt
niet een doode musch, toen hij hoorde dat de heer
Lrtgman nog wel andore bezuinigingen zou aange
ven, Spr. dacht, dat de hoer Bregman heel wat te
bezuinigen wist en spr. ziet niet in wat het, beheer
uer gemeentelijke bedrijven met de bezuiniging te
iqakcn heeft, tenzij de heer Bregman straks nog au-
dero voorstellen hoeft te doen. Wanneer hef perso:
noel slachten heeft, is het zaak, te komen met fei
ten, te kunnen zeggen dien en diun dag is dat gebeurd
3n daarna kan de Raud met die feiten voor zich, de
klachten nagaan. Op het oogenblik. kan de Uaad^
dat niet doen cn Je heer Bregman kan niets anders"
doen dan de Kluchten in petto te houden, of ze te
overhandigen aan B. en \V. Waarschijnlijk is de
heer Bregman ingelicht op een manier, die niet cor
rect, riet precies woer goeft do feiten. Er kan vaag
wel flens iets verteld worden.
De heer Bregman meent, dat hij wel een bezuini
ging aangoeft. Voor dat steenenbikkon wordt op de
ze manier 80 cent per uur betaald. Aan wie de schuld
is. maakt niet uit.
Do heer Trapman herhaalt, dat do heer Bregman
dio dingen maar klakkeloos ter sprake brengt, en
dan maar volhoudt, als te zijn oen waarheid van
Perzen en Meden .Eerst moet de zaak onderzocht
en dan eerst kan de Raad oordeelcn van hoe groote
beteekenis het hier genoemde is en of het juist is.
Het gaat niet aan. ala raadslid zich door den eersten
den bsete de ooron te laten vol tuteren.
De heer Overtoom zegt-, dat ln ieder geval de re
geling der werkzaamheden! wel eens meebrengt dat
een vakman werk doet waarvoor hij eigenlijk niet is
oangosteld en dat eon timmerman of metsolaar eens
grondwerk moet verrichten. Maar als dat één of an
derhalve dag duurt, is dat tocb niet zoo erg, dat is
toch geen heiligschennis.
De heer Hopman zegt, dat in dit vorband het wel
mogelijk is geweest, dat op een gegeven oogenblik
voor den ovenbouw gebrek aan. steenen was en toen
wat steenen afgehakt moesten worden.
Voorzitter wil het personeel eens bij zich laten
komen, om de klachten to hooren.
De heer Trapiman is er in dit geval opge&told, dat
het personeel hun grieven kenbaar maken tegenover
het collego vaü B. en W. Spr, wil zelf eens hooren
wat het personeel to zeggon hpeft oqi zoo noodig zelf
aan het personeel vragen to stellen.
De heer Rempt vraagt, waarom aan den werkman
Schram f26 loon wordt uitbetaald, torwijl zijn voor
ganger f30 loon had.
De heer Hopman deelt medo, dat Schraim oen jaar
op proef is. Zijn loon is van f 19 op f 26 gebracht,
De heer Va» Nulaud vraagt, of do werkzaamheden
voor de waterleiding niot verricht kunnen worden
dcor arbeiders uit deze gemeente.
De heer Trapman deelt mede, dat hij zich daar
voor persoonlijk reods heeft, gewend tot den aanne
mer van het werk on ook de gemeente-opzichter
hooft daartoe opdracht. Voor het leggen dor duikers
schijnt speciaal werkvolk to zijn aangesteld.
De heer Overtoom vraagt, wie nagaat of de terroi- j.
dat testamenten maken een loffelijk werk is en voor
een prijsje kan worden gedaan..,.
Maar: die Broederschap zal zich moeien haasten,
want als de groote plannen van Broekhuis doorgaan,
krijgt niemand meer een regel annonce in de krant. Oi
gelooft iemand, dat hij het af zal kunnen zonder reuzen
reclame, als hij permissie van de regeering krijgt om
de Staatsloterij zóó to organiseeren, dat cr per jaar
300 milliocn in plaats van anderhalf millioen uitkomt?
Het spreekt dat de regeering „neen" zegt., precies
zooals .dio in Engeland deed, toen Bottomlees ook
de staatsfinanciën wildo reconstrueeren met premic-
leeningen. De Staat heeft ongelijk en als ik minister van
Financiën was, verpachtte ik de heelo staatsschuld aan
den minstvragende of meestbiedende.
Als Broekhuis of wie dan ook kans ziet 300 millioen
voor den Staat en een paar stuivers voor zich zelf uit
de Staatsloterij of een andere (vrijwillige) gokkerij te
halen, zou ik de redenen wel eens willen zien om zulk
een voorstel te weigeren.
Natuurlijk, de regeering mag geen voordeel1 trekken uit
een volkszond». Maar onderwal loeft de staat daar
onder begrepen alle Christelijke en zeer erg-Christelijke
ambtenaren voor een goed deel van de opbrengst van
de drankacciins en betalen we het salaris van de Ko
ningin uit de opbrengst van de staatsloterij. Als dat
mag en nog geen der beneficianten heeft zijn salaris
op dien grond geweigerd is er geen enkele reden om
de inkomsten uit dien hoofde te ver-tien- of honderd-
voudigen. Wie gokken wil, doet het toch en dan is
het beter, dat de Staat n>l Hr belastingbetaler er van
profiteert, dan ©en of andere knoeimaatschapptj, «ooals
iedereen er uit eigen ervaring aliicht een stuk of tien
kan opnoemen.
De Staat wil dus de millioenen niet dio Broekhuls
wil laten opbrengen cn heeft liever geld waaraan deur
waarder en deurwaardersgetuigen een en ander hebben
verdiend. Iedei zijn meug. Tk nam liever de vrijwillige
bijdragen dan de gedwongen fraaiigheid.
Waar de Staat dus geen inkomsten wil, doet het goed,
dat hij althans aan den anderen kant spaért
En dat doet- bij.
Of heeft hij niet pas afgeschaft, dat hij die 36 -aar den
Lande trouw als militair heeft gediend een gouden
medaille krijgt (ter waarde van twaalf gulden plus het
lint). Al3 het publick dat leest eu het denkt aan aller
lei hoogbejaarde generaals ea adjudant-onderofficieren
hetgeen geloof ik. de eenige twee categoriën zijn, die
Het 36 jaar volhouden beseft het welk een besparing
dit afschaffen der gouden medaille moet zijn. Doch
jammer genoeg is tut een schijnbezuiniging. omdat er
geen sterveling op de wereld door de wet zelf ooit meer
voor dio medaille in aanmerking zou 'kunnen komen.
Of zouden de bezuinigers werkelijk hebben vcrgetcu,
ikd ieder, die 35 jaar in militairen, dienst ie automatisch
ontslagen wordt, zoodat men nooit meer 36 jaar kan
dienen? Behoort zulk een mei ophef aangekondigde
„bezuinigingsmaatregel" lot de gekkenhuislectuur of
niet?
In diezelfde rubriek behocri raar xnjtyn idéo do klacht
van een raadslid vertolkt nog liefst in een rede
om een persoonlijk feit' dat een piedelid hem had
verweten een glas wijn te vee! te hebben gedronken, 'n
Gewoon mensch was dadelijk op zulk een verwijt
ingegaan, als het onjuist was, en had niet 14 dagen
gewacht. En als het verwijt waar was, zou het dan
niet het verstandigst zijn er maar zoo min mogelijk over
to spreken? Het publiek hoort zulke dinacn met gaarne
van rijn vertrouwensmannen. Dooh is feitelijk de sop
do kool waard? Of do man met het glas to veel be
hoort tot de meerderheid cn dan is zyn speech toch
goed. of het is een minderheidsman eft in dat geval
stemt men zijn „dronkemansvoorstel" toch af. Wat
geeft het dus in welk stadium van al of niet opwinding
iemand, ter vergadering kómt cn daar b.et woord voert?
Heeft het ooit iemand mogen gelukken met normale
of abnormale flux de bouchc een politiek tegenstander
te békeeren? Eigenlijk begrijp ik met waarom men zich
in de Kamer on Haad nog zooveel moeite geeft, de
neuzen zijn toch geteld en al het geredeneer is voor
de galerij. »-
Voor do galerh' is ook het voorstel- van den braven
Hervormden Kerkeraad in Delft, die bij B. en W. komt
aandringen op een verbod om 's Zondags.... wat denkt go
lezer?, doch horinncr U wat ik begon te aoggen van
gckkciihuislectuur...... om 's Zondags.
Wel nu dam
Komodievoorstellingcn te geven? te voetballen?
bal# to organiseeren? openbare zang- en muziekuitvoe
ringen te geven, behalve in kerkgebouwen? geld in te
zamelen en stoelen te verhuren, anders dan in kerken?
niets van dat alles: ijs, kwatla en vruchten te ver
knopen op o! aan den openbaren weg.
Ziet ge, als Delft nu niet zedelijk wordt on en bloo
in den liesnel komt, moet er tooh iets mankeeren aan 's
werelds bestel. Stel Je voor, dat Iemand Zijn wokelijk-
sclic vijf on veertig uien iieccfl gewerkt on derhalve zyn
afgetobd lichaam en geest wil reparecren door een
fietstocht, waarbij hij Delft passeert, moet hij dan in
Delft een café binnengaan, dit toch ook een 'plek der
zonde is, om honger of dorst te stillen. Of moet nij door
fietsen tot Rijswijk. Voorburg of 'Hof van Delft voor
hij een peer, een stuk ohocolado of eon brokje vanille-
ijs kon machtig Worden?
u««r n Moe' iT.cn met twijfelen aan het gezond veratand van
nen door het waterleidingbedrijf weer in den vort-1 streven ruft soort verordeningen',
gon toestand worden opgeleverd. Heeft dan het voorbeeld van Den Haag, dat o.a. op
Voorzitter doelt mee, dat de gemeente-opzichter
den Openingsdag van de Kamer een drankverbod heen
de opdracht heeft, daaraan <le noodige aandacht te
schenken.
De neer Roggeveen i/epleit het opnieuw aanbren
gen van ©cn lantaarn in de Willem van Beieren
Voorzitter deelt mede, dat daarvoor reeds de noo-
dige aankoop heeft plaats gehad. Sluiting.
uitgevaardigd, waardoor alle bitterueuzen hun kruikje
thuis uometi, xofgen, dat d* Rijsvrijk^AO calé's eon
ezuti-goeden «ie froerea «tin
Kerkeraad niets geleerd?
Och zij gelooveiï öotuiwhjfc sgetff aloï, dat zulk eon
verordening ooi* fcawm M»9X' hafebe» „(üetuigd''
Jen hun kodde weet, da* de belangen van do zeden eu
jvan de Zondag*I-Uit veilig zijn ln de handen van zulk
Hoe het den lozer gaat, weet ik niet, maar voor
mezelf krijg ik, telkens als ik een krant opneem, het
idéé of ifc in een gekkenhui® verzeild ben geraakt.
Nu moet ik dadelijk bekennen, dat ik mezeW blootstel
aan vreemde (opvattingen en, dwaze gddadhten door heel
veel kraaien te lezen en zejfs als ik Öjd heb wet
eeus Kamervergaderingen bij te wonen. Wat héél erg is.
Zoo heb "ik het gepraat meegemaakt over de „erf-opvol-
tóng" zooals de heeren noemen, wat feitelijk de wet
is tot bestrijding der werkloosheid in het notarisvak.
Als men sr n>nd voor uiö&vam waa hel veel ver
standiger.'Dan begreep ocfer de burgerij, die het ten slotte
aangaat, wat de hoeren eigenlijk bedoelen. Zooals het
nu (Mat, ben ik tot in het diepst van mün ziel overtuigd,
dat hoogstens -één percent van het Neaerlandsche Volk
cr eenig begrip van heeft wie nu tot erven gereëhtigdj
is. ais er geen testament is.
Dat loopt „tot den zesden graad in de zijlinie'' volgens
de wet. Vroeger tot in den twaalfden, en volgens velen,
bijv. Treub, zou tot den derden graad voldoende zijn.
Wie precies kan zeggen zonder jurist of notaris
to zijn wat dc derde, zesde en twaalfde graad is,
verdient een grati# jaarabonnement te krijgen op Het
nieuwe Zondagsblad van de Scfoagsr Courant. Maar
ik geloof niet, Jat er veel gegadigden zuHen tjjn.
Heeï kórt samengevat, komt de wet hier op neer, dat
iedereen een testament behoort te 'maken.
Wie wat heeft na te laten, doet feet meestaT van zelf
en voor wis niets heeft dan twintig kinderen is het
ook al de zorg wet er met zijn niemendalletje zal
gebeuren als hij bet moede hoofd t© raste legt. Als mjja
inboedel cn de inhoud van mijn safe samen honderd
poe wawd was, "sou "het me blonder wsirdgf interesse» -
res wie er de successierechten voor iou mogen "betalen
en £k geloot dat het meerendeeT van het menschdom er
ay$ ©vee' cten&t
Hetgeen aiet Met, dat »J!eriei heeren en zelfs Juf
frouw Groenewag hun licht hebben laten schijnen over
deze oizïwie en dtf <ie heeren zich zoo booe maakten nu
en dan, alsof zelf natuurlijke kinderen waren, die
niet meer krijgen dan het wettelijk minimum, dat er
te erven valt.
Ab cu de Broedarsdkap van Notartewm loep. is, buurt
gekkeokuislectuur. Hceéhnaal niet. Eerder het tegendeel.,
Het ïs redame bïjj het publiek. Men wordt „herkozen"
els men met dergelijke dwaasheden aankomt.
En wat is er heerlijker, dan een herkiezing? A.
IN GABARDINE WATERPROOF EN GUMMI,
Koopt U het Yoordeeligst bijLtNGHALS.
le WINKEL en HOOGWOUD.
Heden, Donderdag valt de beslissing, wie in de eerste
paar jaar de -toonaangevende man zal zijn in Europa,
een Franschman of een Brit
Dit niets meer en niets minder zullen de drie
honderd zestig parlcmentleden, die tevens lid zijn van
deri Carltonclub, heden beslissen.
Lid .van de Carlton is iedereen in Engeland, die
als conservatief iets in de molk heeft te brokken en
overigens is het een van dc allervervelendste sociteiten,
die er ooit hebben bestaan. De Athenacum, waarvan
niemand lid is dan alle bisschoppen, hooge AnMikaan-
sche geestelijken en professors in Grieksch en noogèro
wiskunde is nog erger. Ofschoon daar in de laatste drie
maanden twee maal door een lid moet zjjn gelachen.
Men overweegt thans zijn schorsing.
De heeren conservatieven voelen zich een beetje op
de teenen getrapt Belang eigenlijk. Want terwijl aj
mee? leden in het Lagerhuis hebben, dan alle andere
partijen bijeen, was toch de premier een liberaal. Het
is moeilijk dit te verkroppen. Doch dat het sedert jaren
zoo is, kan slechts één ding bewijzen, n.1. 'dat er niemand
beters was. Anders hadden de conservatieven natuurlijk
van hun groote meerderheid gebruik gemaakt om den
liberaal Lloyd Georgc te verdringen én te vervangen
ydoor een "hunner.
Thans gaan de heeren ernstig vergaderen over de vraag
of de coalitie van conservatief en liberaal Zal worden
voortgezet. Het is uitteraard lastig te voorspellen, vooral
nu juist een onafhankelijk conservatief zeer onverwacht
een verkiezing woel Maar één ding staat vast, dat een
voortzetting der coalitie alleen zal gebeuren met een
betere verdeeling van dc ministerzetels, dus met meer
invloed voor de conservatieven.
Het is dan ook een vreemd verschijnsel, dat één
man feitelijk, heel het Kabinet naai* zijn pijpen laat
dansen en dat de conservatieven in liet ministerie
precies kunnen zeggen als de tegenstanders van Olden-
barncvelt in de Staten; „zijn inlvocd was niet zoo
groot of ik en een enkele ander heeft wel eens een
afwijkend advies durven geven."
Zoo was het met den grooten Raadpensionaris en zoo
is het met Lloyd George. Maar zondcrlingerwijze is
degene, die het vcelvuldigst tegen de adviezen van
Lloyd George durft ingaan, de premier-zelf. die nu
eenmaal in hoogo mate oppostunist kan zijn en als
hij gisteren iets wit noemde, altoos zcor overtuigende
gromden weet aan te voeren, waarop liet heden niet
diroct zwart, maar dan toch héél erg donker wit is....
Komt het heden tot een breuk bij de conservatieven
en het lijkt wel zeker, dat verschillende leiders dier
partij genoeg hebben van het samengaan met dc libe
ralen dau is de uitslag van een .algemeene verkiezing
nog lang niet zeker.
Dat er een zéér sterke coalitiegrocp overblijft is
zeker. Doch dan komen de onafhankelijk conservalieven
en de dito liberalen, benevens de Arbeiders. Overige
groepen kan men vrijwel verwaarloozen.
ln ieder land waar herstemmingen bestaan, was de
kwestie doodeenvoudig. De coalitie'zou van'de vier de
beste kansen hebben en zou hetzij met de liberalen,
hetzij met de conservatieven bij de herstemming van
een groote meerderheid verzekerd zijn.
Zoo gaat het elders (en ging'dict hier voor we gelukkig
werden gemaakt met het systeem van evenredige ver
tegenwoordiging der partijbesturen), doch zoo gaat het
niet in Engeland.
Als daar lü.ODO stemmen worden verdeeld over vier
candidaten, bijv. A. 25.100, B. 25.050, G. 2i950 en D,
24.900, waarvan B. en C. bijv. de conservatieven en de
coalitie-conservatieven zijn en A. de Arbeiderspartij, is
A. gekozen, al zou hy bij 'herstemming „geen poot
aan den vloer krijgen', zooals het vroeger in het
Nederlandsch verkiezings jargon genoemd werd.
Vandaar dat men al het mogelijke doet, om te ver
hinderen, dut partijen, die niet zoo heel ver van efiutar
staan, in een district candidaten tegen over elkander
stellen. Vandaar dan ook, dat do Arbeiderspartij dio
niet onze 8.D.A.P., doch veel eer het oude N.W.V, is
graag op het laatste oogcEtblik bij een strijd lussohen
liberaal cn conservatief met een eigen man komt om de
kans te hebben door een driekhoeks-verkiezing'' winst
te behalen op groepen, die feitelijk niot ver van olkamler
staan.
Deze regeling heelt tori gevolge, dat er van een hngcl-
8che verkiezing, waarbij drie oi vier partijen in het veld
komen, feitelijk niets valt te voorspellen.
Dat er drie, zoo niet vier partyen in het veld
zullen komen, ls zeker.
Immers, de uitslag van de conferentie der Unionisten
en het ontslag van net ministerie, die zoo juist bekeuil
wordt, wijst er op. dat cr een sterke strooming bestaat,
die de coalitie wil laten voortbestaan. Het is dus vol
strekt niet uitgesloten, dat dc tusschcnpartij, dc „na
tionale" onder leiding van Lloyd Georgc en Chamberlaln
tot stand komt, waardoor de verkiezingsstrijd nog pn-
zekerder zou worden.
Het lijdt geen twijfel, dat de verbrokkeling in dc twee
oude groote partyen alleen ten goede kan komen aan
do Arbcidersparty, de eenige, die beseliikt over vol
doende eensgezindheid en over candidaten wier naam
da^ aan dag voor hel oog der "kieZers zijn.
2ecr velen geloovun dan ook vast in de stembus
overwinning der Arbeiders, dio nu eenmaal hol Iuta-
ruchtigst to werk gaon en in dit opzicht geheel over
eenkomend niet onzo S.D.A.P. zich de verdiensto
aanmatigen, van alles wat goed uitvalt, den bla&m van
al het verkeerde leggen op. „die andere partij". Zoo
vast is dit geloof, dat sommige bladen reeds eon
I^abour-kabinet publicccren, met één of twee liberalen
er in voor speciale portefeuilles en dat uien dynes
doodverft als den aanstaanden premier.
Voorloopig is daarop natuurlijk nog geen kijk, omdat
Bonar Lavv, dio destijds, zoogeuiumu] om geZOEKÏheldB-
redenon werd vervangen, de opdracht tot vorming van
een Kabinet heeft aanvaaixl.
Dit Kabinet zal vermoedelijk evenwel een zcci kort
bestaan hebben. Het gaande houden der zaken, en het
tcékcnen van het onthindingsbesluit zullen Bonar Law's
voornaamste daden wel zijn. Als dit laatste besluit deze
wéék valt, wat mogelijk is, kan Engeland over drie
weken een nieuw parlement hebbeu, misschien Zelfs
een nieuwen ko^rs uitgaan.
Maar intusscheu raakt de algemceiie palitiok leelijk
in hot. gedrang.
Onverschillig wie in plaats van Lloy.l Georgc komt,
en zelfs al blijft Curzon minister van Buitenland;chn
Zaken, dan toch zal de toestand in menig opzicht veran
deren. Want heel den oorlog door en zelfs heet "den
„vrede" is het vooral en bijna uitsluitend Llovd Geoago
geweest, dio alle lijnen in de hand'hicld, die do innigste
roerselen kende van de Europeesche buitonlandsche
politiek, de eenige, die op do hoogte was van all de
geheimen, al de afspraken, al de „konkolarijen" (als
we dit woord mogen gebruiken), tusschcn de verschil
lende Kabinetten. Al waren Poincaré eu hij tegenstan
ders, zij svaren de eenigen, die werkelijk op de hoogte
waren, die wisten, waar andere staatslieden moesten
raden.
Do nieuwe man in Engeland zal' in dat opzicht achter
staan, hetgeen tegenover een man als Poincaré een
niet gering padoel is.
Ook zal hein hel persoonlijke prestige ontbreken,
dat Lloyd George in hooge mate bezat.
Dat deze factoren zeer zwaar zullen wogen, vooral nu
de regeling der Ooslerschc kwestie voor de deur staat
nu de consalideering der Britsehe oorlogssehuld dringend
aan de orde is cn de conferentie van Brussel" liet
vraagstuk der schadeloosstelling eu der onderlinge En-
tenteschulden moet trachten te regelen, mag niet wor
den betwijfelt. 1
Er zijn voor Engeland moeilijkheden in het richt van
ongedroomden omvang en het is buitengewoon de vfaag
of het wegdoen van Lloyd George cn het (zeer pro
blematieke) herstel der eenheid in de „zelfstandige" Uni
onistische partij opweegt tegen de ongetwijfelde nadee-
len op gebied van buiten]andsche politiek.
Het hebben van cccn „Hoofd van Jut" is voor een
land en een regeering een bezit vau hoogo waarde,
vooral al's hij', die er voor fungeert Zich van alle slagen,,
dio op hem neerkomen niets aantrekt cn als de pahn
in het wapen van Koningin Emma groeit tegen den
druk in. Lloyd George kon er tegen, liet on zich
meppen, omdat hij ten allen tijde de zekerheid had
van verreweg de baas te zijn als het aankwam op terug
slaan en venijnig zijn.
Geen der Engelsche ministers van thans, geen zelfs
van hen, die voor het. ambt in aanmerking komen,
bezitten die gave van onverstoorbaarheid en afweerkunst
in zoo hooge mate als George haar had. Dc eenige, dio
ongeveer in de termen valt is Balfour. die als men
hem het vuur aan de schenen legt filosofisch-onbegrij-
pelijk wordt en zoo redeneert tot niemand meer weet wat
net uitgangspunt was. Doel: Balfour ls oud, begint te
hechten aan zijn rust, wil zich niet meer op den voor
grond stellen, zooals reods bleek toen hij éindelijk
den lorclstitel' aanvaarde en dus feitelijk wegging uit
het actieve openbarö leven.
Andere eerste klasse menschcn Zijn er niet, hetgeen
zelfs Clynis zal toegeven.
En dus?
Dus verwarring, verlies aan prestige, aan vastheid
van leidinfi, juist waar dio ten opzidite van Turkije
en van de kwestie van herstel en scfuidevergoeding meer
noodzakelijk waren dan ooit te Voren.
Frankrijk heeft geen roden ontevreden te zijn over
het werk van de Engelsche conservatieven van Donder-
derdagmjddag en er zal nog wel meer volgen, waardoor
men m het schuitje van Franklin Bouillon ga
len.....
gaat spo-
urrKuiL
