«dadtseliik Nieuws,
Marktberichten.
Gemengd Nieuws.
niet meer mogelijk rijn zal al» sociaal-democraten
te blijven regeeren, wijl deze voorwaarden althans
Daar het oordeel der vergadering het gemeentebe-
stuur in financieel opzicht aan banden leggen.
Daar de beide wethouders reeds van hun aftreden
aan den Raad bericht hebben, zal a.s. Vrijdagavond
bij de raadszitting allereerst in de beide vacatures
moeten worden voorzien. Tel.
COOP. CENTRALE BOERENLEENBANKEN EN
TUINDERSCREDIT.
Zijn we goed ingelicht, dan hebben do Coop. Centrale
Boerenleenbanken naar volle medewerking verleond voor
hel verstrekken van do noodige geldon ais voorschot aan
noodlijdende tuinbouwers, 't Spreekt van zelf, dat go-
hoemde Banken verzekerd willen zyn van richtige terug
betaling, zoodat geen risico door die Banken wordt
goloopen.
CALLANTSOOG. A
Do heer Jb. Mooil Tam,, landbouwer aan den Ooiter-
',weg alhier, vond dezer dagen onder het duin, bij' het
.omspitten van eon stuk groud oen ouden bronzen
munt, welke aan do eone zijde een beeltenis vrtoondö
en aan de andere zijde een wapen. Het randschrift, voor
zoover men het kon Ontcijferen, luidde, Lodewijk XV,
jaartal en verdere letters waren piet meer te lezen.
CALLANTSOOG.
Op 15 December 1922 is alhier bij kilometerpaal 12, op
het strand gevonden een uit zee aangespoeld lijk van
het mannelijk geslacht, verkeerende in staat van ern
stige beschadiging en gedeeltelijke ontbinding. Het lijk
was lang 1.60 M. en gekleed als volgt: bruine sokken
met zwarte vilten pantoffels, groen jasje en groene
broek, blauw vest, blauwe trui met als hemd een wit
en blauw gestreept tricot, de broek gedragen door
oretels. Ouderdom vermoedelijk 30 juren, en van Frar*
sche nationaliteit. Op het lijk werd aangetroffen een
bruine portemonnaie, waarop een metalen letter L.,
een wit met blauw, gestreepte zakdoek en een vulpen
houder. In de portemonnaie bevond zich een postbewijs,
rood papier genummerd 516, gestempeld Boulogne sur
Mcr, Pas de Calais, met als datumstempel 25 Oct.
1922. Voorts had het lijk een schavander of zwemvest
om, gemerkt Boulogne Outreau, en gelijktijdig kwam
aan een zwemboei, waarop stond Boulogne Outreau. Het
naar is zwart of donkerbruin met zeer lange voorlok,
gezicht smal en zoodanig beschadigd, dat geen verdere
kenteekencn zijn te vermelden. Het lijk, waarop overi
gens niets meer werd bevonden, is op de Algemeene
Begraafplaats ter aarde besteld.
WIERINGEN.
Zondagavond werd vanwege de vereeniging „Omhoog",
afd. van den Volksbond tegen drankmisbruik, in het ont
spanningslokaal der Zuiderzeewerken te Den Oever een
propaganda-avond gehouden. Het lokaal was stampvol
belangstellenden. Het woord werd gevoerd, door de
heeren Ds. J. M. Leendertz, G. Bosker O. Bosker
en R. Windsma, terwijl de muziekvereeniging „Apollo"
met hare prachtige muziek voor de noodige afwisse-
zorgde en mej. Aaf do Beurs een viertal liederen
ten beste gaf.
Na afloop sloot Ds. Leendertz met een hartelijk woord
van dank voor opkomst en medewerking dezen gezel-
ligen avond.
SCHAGERBRUG.
Zondagavond werd in de zaal van den heer J.
Broer alhier een concert gegeven door het Sympho-
nie-Orkest ,.Cds Genoegen" van St Maarten, onder
leiding van den heer Schut. Men had mogen ver
wachten dat de zaal goed bezet zou zijn, aangezien
mén van „Ons Genoegen" reeds veel goeds had ge
hoord. Het niet overtalrijke publiek heeft op duide
lijke wijze getoond, dat het zeer heeft genoten van
hetgeen dezen avond werd gegeven. Het applaus was
langdurig en krachtig. Het gezelschap verdient inder
daad een volle zaal.
Ter afwisseling gaf de cabaretzanger Leonard! eeni-
ge aardige voordrachten. Een gezellig bal tot slot.
AARTSWOUD.
Door notabelen is tot Kerkvoogd herkozen B. Puis
ter Dz.
AARTSWOUD.
Bij de gehouden herstemming voor twee laden
voor hot Kiescollege was de uitslag: vacature Jb.
Kuiper Rz:, gekozen, P. Koorn; vacature F. Mienis,
gekozen/ D. Koorn.
AARTSWOUD.
Naar wij vernemen, zal de heer Marchant op 4
Januari as. voor de Vrijzinnig-Democratische Kies-
vereeniging optreden.
LUTJEWINKEL.
Do heer Jb. Hovenier, te Nieuwe Niedorp, heeft als
Directeur der zangvereeniging „West-Frisia" alhier,
bedankt.
JULIANADORP.
Do Tooneelvereeniging alhier heeft in studie ge-
n men het drama „Door het Donker", door Henri
't Sas.
JULIANADORP.
Do Nutsavond is bepaald op Donderdag 7 Januari
in hot lokaal van den heer J. Marees.
WINKEL.
Bij de op Zondag 17 dezer gehouden stemming
voor notabelen der Ned. Herv. Kerk zijn herkozen
do heeren K. Zeilemaker, G. J. van Leersupi en P.
Helder en benoemd de heeren A. Oostwoud Wijde-
nes, C. Keizer Gz. en P. Schaap.
WINKEL.
Door het Hoofdstembureau is aangewezen de heer
Jb. Peetoom als lid van den Raad, ter vervulling
van de vacature, ontstaan door het vertrek van den
heer D Kaaij.
DOODGEDRUKT.
To Ferwepd) (Fr.) Is een 12-jarlge Jongen tusschen
de raderen van een windmotor geraakt en doodge
drukt
NIEUWE NIEDORP.
In die Maandagavond jl. gehouden ledenvergade
ring der afd. Nieuwe Niedorp van den Vrijz.-Dem.
Bond werden als voorloopige candidaten voor de
groslijst voor Prov. Staten geplaatst de heeren P.
Trapman te Schagen, J. Met te Heerhugowaard en
J. B. Wilken te Nieuwe ^iedorp.
Voorts werden zeer geanimeerde besprekingen ge
houden over uitbreiding gasbuizennet tot Langereis
en Moerbeek en omtrent vaststelling van den gas-
prijs bij! eventueele prijsverlaging, over welke onder
werpen de meeningen nogal verschilden.
LANGENDIJK.
In de kringen der bouwers is men in den laatstea
ajd niet bijzonder tevreden oyer den loop "der zaken.
Er zijn tal van vereenigingen en commissies^ die leiding
moeten geven aan tie organisaties van tuinders en
aan wie de behartiging der belangen is opgedragen,
welke de tuinbouwers in deze dagen zoo broodnoodig
hebben. Doch volgens het oordeel dier klagers kunnen
sommige organen best gemist worden; in den distributie-
tijd hadden zij hun nut, doch th^fns, oordeelt men, kun
nen zij best gemist worden en eischt het bestaan ervan
slechts een contributiebijdrage. Zoo ook lokt het be
sluit, om weer tot inventarisatie van de kooi over te
gaan, nog al verzet uit Sommigen meenen, dat het ner
gens toe dient en zijn van oordeel, dat vorige inven
tarisaties zelfs schadelijk hebben gewerkt
't. Gaat hier, meenen wij, als bij vele zakenloopt alles
(mee, dan worden de leiders en voormannen hemelhoog
geprezen, loopt het tegen, dan moet er toch een zonde
bok zijn. Vroeger, toen-flinke prijzen voor de groenten
werden gemaakt, was den leden der tuinbouwers alles
goed, thans zou het er gauw den schijn van krij'gen,
alsof ook den besturen en de leiding nog eenige schuld
treft van de misère, waarin de tuinbouw verkeert.
vEr zijn intusschen aan den Langendijk meerdere voor
beelden, die deze stelling bevestigen en waarbij zij, die
zich het meest voor een zaak hebben opgeofferd, bij
slot van rekening nog een seitenhieb op den koop
toe krijgen.
LANGENDIJK.
De tuinbouwers klagen steen en been over het voor
de bcwaarkool zoo ongunstige weer. Door de vochtige
.temperatuur gaat deze groente spoediger tot rotting
,over dan bij droog vriezend weer. Het gevolg er van is,
dat er zeer veel arbeid moet worden vericht om de kooj
gehoon" te houden, opdat de rotting in niet nog
sneller tempo voortgaat Door de uiterst lage prijzen
en de ruime teelt, wordt een betrekkelijk klem percen
tage afgeleverd, zoodat de koolschuren nog opgepropt
met kool zitten. Ook in de hoop op hooger jaryzen
wordt naar vriezend weer uitgezien.
BARSINGERHORN.
Zondagavond j.1. werd alhier ten huize van den
heer ty. de Jong uitvoering gehouden van eenige zang
stukken door de gemengde Zangvereeniging „Caeci-
Üa", onder directie van den heer J. de Groot. Om enkeio
zangnummers te noemen, die bijzonder de aandacht
trokken, zouden we kunnen opgeven: „De Nachtogaal".
van Mendelssohn", Bruidsvaart in Haranger",
„Lente", van Hartog en „Jan Willems Vrijage*' van
/.uiderlaan.
Ter afwisseling gaven enkele solisten ng eon tukoje
ten beste.
Dat „Caecilia" zich mag laten hooren is genoeg
zaam bekend en ook op dezen avond met regenachtig
weer, bij glibberige wegen, was er nog flink bezoek.
Na de pauze werd opgevoerd do operette van Offen-
bach, getiteld „De verloving bij de lantaarns", Waarin
de dames J. Smit, A. Schopenhauer"en M. v. d. Horst
\en de heeren J. Schenk Az. en K. Dekker de rollen
voor hunne rekening hadden genomen. Zahg en actie
beiden werden door de 5 personen uitstekend be
werkt tot een alleraardigst geheel, terwijl! de piano
partij werd verzorgd door mej. A. Bakker Jd.
q Zooals te verwachten was? bleef de belangstelling tot
het einde toe bij de uitvoering bepaald.
f Opvallend daarom was het dat de aandficht v5n
het publiek herhaaldelijk werd afgeléid door de luid
ruchtigheid van eenige jongelui, men hoorde mom
pelen: kwajongensachtig, van wie men hier zeker
een andere houding had mogen verwachten, zoowel
tegenover hunne medetoehoorders, als tegenover de uit
voerenden, die waarlijk geen geringe moeite doen om
het publiek een genotvollen avond te verschaffen.
MAN VERMORSELD.
De tram, die Maandagmiddag om 5 uur 5 minuten
van het station der NoordhoUandsche Tram aan den
overkant van het IJ in de richting Buiksloot ver
trok, moest ter hoogte van het terrein van de Am-
sterdamsche Dok-Maatschappij aan de Meéuwenlaan
haar gang matigen, omdat er een automobiel voor
het hek van dat terrein stond. De auto stond ge
deeltelijk op de tramrails. Toen de machinist van
de tram signalen gaf, zette de chauffeur aan en
reed het hek binnen. De machinist vermeerderde
daarna zijn gang. Toen hij dat gedaan had, zag hij
een man achter de auto wegkomen en do rails over
steken. Hij remde uit alle kracht, maar kon niet
voorkomen dat de machine den man greep en ge
heel vermorselde. Het slachtoffer, Jasperse geheeten,
een 41-jarige gehuwde werkman van de Dok-Maat
schappij, wonende aan de noordzijde van het IJ, was
terstond dood.
DE GEVOLGEN DER CRISIS VOOR DE NED. AR
BEIDERSKLASSE.
Voor den Schager Bestuurdersbond tradl Maandag
avond in het lokaal van den hoer Igesz met boven
staand onderwerp op de heer H. J. van Braambeek,
lid van het Hoofdbestuur der Nederlandsche Ver
eeniging van het Spoor- en Tramwegpersoneel.
Spr. wees er op, hoe tijdens den oorlog verschillen
de verbeteringen door de arbeiders gemakkelijk wa
ren binnen te halen, in een periode van voorspoed
voor het kapitalisme, maar dat na die periode ook al
heel gauw onder de leuze „vrijheid" reeds een heel
lijstje verslechteringen was gevolgd. Spr. vond' gele
genheid te wijzen op het gevaar voor een volgenden
oorlog, een oorlog die niet gaat tusschen leger en le
ger, maar tusschen bevolking en bevolking en die in
uitwerking veel verschrikkelijker zal zijn dan de vo
rige. En het is daarom de trots van de moderne vak
beweging, deelt spr. mede, aan de spits te staan van
de ontwapeningsbewoging. Op de moderne vakbe
weging* rust de geweldige cultuurplicht te beletten
dat een dergelijke oorlog zal losbreken.
GESLAAGD.
Voor het Practijk-diploma Boekhouden, Handelsra
kenen, Handelsrecht en Statistiek van het Nederlandsch
Handelsinstituut te Amsterdam' slaagden bij de exa
mens op 20, 21 en 22 Oct jX de dames K. Dros,
M. Verfaille, T. Dunselman en 3e heeren F. J. de
Haan, A. Langereis, A. L. Paasse en F. W. L. Sub.
(Voor hot diploma Ned. Handelscorrespondentie slaag
den de heeren L. Vonk en J. Grin. Voor het-Mercurius-
dipïoma in Boekhouden examen 9 en 10 Nov. j.I. to
Amsterdam. Slaagden de heeren K. Prins en J. G.
Strooker, allen leerlingen van den heer A. .d. Meij,
leeraar Boekhouden M.O., alhier,
GESLAAGD.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer C. KoolJ
thans Directeur der Christelijke Landbouwschool
te Alphen a. cL Rijn, is geslaagd voor het examen
Staathuishoudkunde en Statistiek M.O.
HET JOCHIE.
Cha'rly Chaplin en Het Jochie vieren in ons Thea
ter Royal ware triomfen. De bezoekers zijn allen
zondor uitzondering enthousiast en opgetogen. Zon
der uitzondering luidt het: nog nooit zoo n mooie
tilm gezien en dat is juist. En dat algemeene succes
heeft de directie er toe gebracht om o-ju heden
Dinsdagavond' nog een voorstelling te geven. Wij
verwijzen naar de b'etrokkon advertentie on het ge
sprek van Charlie xnet zijn Jochie.
GEMEENTE SCHAGEN.
Geboren: Piek zoon van Hendrik Jan Roggeveen en
Tryntje van Boacgraven.
Tweede Kamer.
De behandeling van hei. wetsontwerp Technische
Herziening Lager Onderwijswet is Maandag voortge
zet. Alle pogingen, door de heeren Ketelaar, Gerhard
en anderen gedaan, om door amendementen hieren
daar verbetering aa nte brengen in 's Ministers „ver
slechteringen", stuitten af op het „onaannemelijk"
van den Minister.
Artikel 28, regelende de verhouding tusschen het
aantal leerlingen en het aantal leerkrachten, is dan
ook aangenomen, voor zoover het lager onderwijs
betreft, volgens de voorstellen der regeering.
Voor dé Ü.L.O.-scholen heeft de Minister eene con
cessie gedaan, waardoor de verhoudingscijfers tus
schen aantal leerlingen en aantal onderwijzers iets
gunstiger morden dan volgens zijn voorstellen, niet
temin toch nog een verslechtering vergeleken bij de
thans vigeerende voorschriften.
Op het punt van d)e nieuwe wachtgeldregeling was
geen enkele verzachting van 's Ministers voorstellen
er door te halen. De gehuwde onderwijzeres krijgt
geen wachtgeld. De wachtgelderegeling werd dan
ook aangenomen.
'8 Avonds werd! voor een' slecht bezette Kamer met
die Oorlogsbegrooting voortgegaan, waarbij tevens
aan de orde is eene interpellatie van den heer K.
ter Laan, over het nieuwe Reglement op de Krijgs
tucht.
De heer Ter Laan lichtte uitvoerig deze interpella
tie toe, en hield daarna eene redevoering tegen de
Oorlogsbegroting.
De geheele topzware dienst van het departement van
oorlog blijft bestaan, terwijl honderden onder-officieren
den dienst moeten verlaten. Spr. begrijpt niet waarom
een man als Minstier De Grèr de militaire departe
menten zoo maar hun gang laat gaan, w44r hij dis
Kamerlid nog op bezuiniging op deze uitgaven aan
drong. Nu een oud-Minister van Oorlog heeft gezegd, dat
we het op den langen duur toch niet kunnen volhouden,
waarom hebben we dan nog zoo'n groot contingent
noodig? Waarom kan de Minister het aan b.v. niet met
13.000 man doen?
Spr. wenscht daarom voor te stclllen de lichting te
beperken tot 13.000 man en afschaffing der herha-
Ëever zou spr. hebben voorgesteld algeheele ont
wapening. maar het vorig jaar is reeds gebleken, dat
hiervoor toch geen meerderheid is te vinden, zoodat hjj
thans geen slag in de lucht wil doen. Ook zou hij willen
afschaften het vestingstelsel, maar een voortel daartoe
Iaat spr. over aan den heer Colijn.
Spr. wijst verder op de verloren loonen en ar
beidstijden bij de herhalingsoefeningen. Deze zijn,
vergeleken bij het vorig jaar, nog wel uitgebreid, dat
is zeker vanwege de bezuiniging. En daarvoor moet
de steun voor werkloozen maar wachten 1
Ten slotte bespreekt de heer Ter Laan de vesting-
Holland, welke wij er pas hebben bljgekregen.
Alles wat we tot dusver hadden, de Hollandse* e
Waterlinie, waaraan veel millioenen zijn Verspild,
maar waar het modern geschut reeds overheen kan
schieten, wordt opgeruimd ten behoeve van de ves
ting-Holland, die óók geen waarde heeft.
Spr. dient een motie in,-waarbij de Kamer met het
oog op 's lands financiën de wenschelijkheid uit
spreekt, dat in het Jaar 1923 geen herhalingsoefenin
gen worden gehouden en waarin de Minister wordt
uiigenoodigd de uitgetrokken gelden terug te nemen
en een desbetreffend voorstel te doon.
In een tweede motie, welke spr. indient, spreekt
de Kamer de wenschelijkheid uit, dat de lichting in
het jaar 1293 niet sterker zal zijn dan 13.000 man.
De beer Duymaer van Twist, de militaire specia
liteit der anti-revolutiomiairen, laat natuurlijk een
heel ander geluid hooren.
Wat do bezuiniging beilangt, betoogde de heer Duy
maer, dat er meer geconcentreerd moet worden en dat
b.v. ook het inrichten van kampementen en het sluiten
van kazernes moet worden aangepakt (de heer Tilanus,
(Christelijk-Historisch) daarentegen vond kazernes nog
zoo kwaad niet). Voorts wilde de heer Duymaer'(en
hierin was de heer Tilanus het methem eens) de
administratie versoberen die, voor een lichting van
1)9.500 man, 1.732.000 gulden vergt. Wel kost ook de
opleiding veel te veelongeveer 1 millioen. Ook de
neer Deckers (Katholiek) vond alles te grootscheeps
ingericht te veel naar het model Van een groote
mogendheid; vooral is er te veel beroepspersoneel,
dit kost alleen reeds 40 millioen cn er zijn te vce.1
schoolccmpagnieën en te veel opleidingscontpagnieën.
Over ons tegenwoordige verdedigingsstelsel sprak
eigenlijk alleen de heer Tilanus. eHt bleek dat hij
tegen het denkbeeld van den heer Colijn in ging, en,
met den Minister, onze bestaande vaste verdedigings
werken handhaven wilde.
Zooals men ziet, de voorpostengevechten over „Oor
log" 'zijn begonnen; het belangrijkste zal nog moeten
komen in de eerstvolgende dagen.
AMSTERDAM, 18 Dec. 1922.
Op de heden gehouden veemarkt waren aanvoer en
rijzen ate volgt: 668 vette koeien, le kw. f 1.10 tot
1.25, 2e kw. f 0.80 tot f 0.95, 3e kw. f 0.50 tot
-i 0.75, 85 melk- en kalfkoeien f 250 tot 500, 33
■nuchtere kalveren f 14 tot f 20. 260 schapen f 30 tot
x 45, 529 vette varkens le kw. f 1.19 tot f 1.21, 2e kW.
wf 1.17 tot f 1.18 per Kg. schoon gewicht
ALKMAAR, 18 Dec. 1922.
Op de heden gehouden weeklnarkt waren aange
voerd 38 koeien en ossen f 200—500, 12 vette kalveren
f 120—f 190. p. ned. pond f 1.40—f 1.90, 11 nuchtere
kalveren f 14—f 28, 29 vette schapen f 35—f 52, 434
vette varkens pc ned. pond f 0.98—1.04.
WARM ENHUIZEN, 16 Dec.
Roodo kool f 0.85 a 2.10, gele kool f 0.90 a 1.40, Deen-
sche witte kool f 0.80 a 1.85, uien fl,60 a 2, driel. f 0.G0
a 0.70, peen f 1.15 a 1,20, blauwe aardappelen f 2.50,
uitschot f 1.10 a 1.30„ uitschot gele kool f 0.70.
Aanvoer: 24800 Kg. roode kool. 13475 Kg. gele kool,
3190 Kg. witte koal, 7200 Kg. uien, 4050 Kg. peen, 1350
3190 Kg. witte kool, 7200 Kg. uien, 4050 Kg^ peen, 1350
WARMENHUIZEN, 18 December 1922.
Roode kool, 2e soort f 0.75 a f 1.30. Gele kool f 0.6$
a f 1. Deensche witte kool f 1.15 a f 1.75. Uien f 1.80
a f 2. Drielingen f 0.60. Nep 11.80. Blauwe aard
appelen f 2.20.
Aanvoer1500 Kg. roode kool, 8720 Kg. gele kool,
6845 Kg. witte kool, 2350 Kg. uien, 125 Kg. nept;
500 Kg. aardappelen.
ALKMAAR, 18 Dec. 1922.
Bloemkooi f 4.20 a f 12.30 per 100 stuks. Roode kool
f 1.10 a f 2.10. Gele kooi I 0.50 a f 0.70. Wortelen
1.50 a f 1.80, Uien f 1.20 a f 2.30. Appelen f 5 a f23.
Peren f5 a £15. Spruiten 3.80 a f 10.20. Witlo£
21 n f 37, alles per 100 Kg.
NOORDERMARKTBOND, Noord-Scharwoude.
18 Dec, 1922. Blauwe aardappelen f 2. Grove uien
f 1.20 a 1.80. Drielingen M.30 a 1.50. Peen fl.20.
Roodo kool f 1.30 a 2.50. Gele kool f 0.30 a 1.30.
Deensche witte f 1.40 a 1.90. alles per 100 Kg. Bloem
kool f 15.70 a f 17.20. 2e soort f l.TO a 2. p. 100 st
Aanvoer 16 Dec.590 Kg. aardappelen, 9920 Kg. uien,
24575 .Kg. peen, 54850 Kg. roode tooj, 17270 Kg. gele
kool, 2893o Kg. Deensche witte kool, 450 Kg. kroten,
200 Kg. spruitkool.
LANGEDiIJKER GROENTENVEILING, Br. op L.
18 Dec. 1922. Bloemkool,, lo soort reuzen f ld20 a
1,8.60. Roode kool, le soort f 1.30 a f 2.60. Roode
kool, 2e soort f 0.70 a 1.20. Gele kool, le soort 1 a
f 1.50. Idem, 2o soort I 0.60 a 0.90. Deensche witte
kool le soort t 1. a f 1.70. Uien. drielingen f 1.10 a
f 1.40. Uien, 2e soort E 2 a fi &20. Losse wortelen
1.30 a 1.50. v
Aanvoer: 3050 st 'bloemkool, 34500 Kg. roodo kool,
16600 ICg. witte kool' 40000 "Kg. gele kool, 7750 Kg.
losse wortelen, 4800 Kg. uien.
ALKMAAR, 16 December.
Op de beden gehouden weekmarkt waren aange
voerd: 24 paarden f 75325, 14 koeien en ossen f 24Ö
475, 23 nucht. kalveren f 1028, 318 vette schapon
f40—50, 27 mag, varkens f42—58, 226 biggen, 10 w.
f 19—29, 8 bokken' en geiten f 4—16.
Boterprijs op 16 December: hoogste markt fl.20,
middelmarkt 1.15; laagste markt f 1.10. Aanvoer
1478 kop.
Kipeieren! fll1250.
DE NOOD DER DUITSCHE STUDENTEN.
Dr. A, Mayer, oud-directeur van het proefstation
te Wageningen, schrijft aan de N.RXt.:
Als oud-hoogleeraar was het schrijver dezes giste
ren vergund aan de studententafel (mensa acade
mica) te Heidelberg deel te nemen. Daarvoor is sinds
2 jaren een eeuwenoud1 gebouw, de „MarstaU" van
den keurvorst van de Palts, keurig en met smaak
gerestaureerd en ngericht. Gelden voor dit doel wer
den in de- kringen, die nog belang stellen in het
behoud der Duitsche wetenschap, bijeengebracht en.
zoo tevens een der weinige gehouwen, die bij de
verwoesting van. Heidelberg door de Franschen te
gen het einde van de zeventiende eeuw gespaard zijn
gebleven, voor verder verval behoed.
De mensa academica wordt gehouden in een zaal,
die aan een kloosterlijk refectorium doet denken.
.Een twintig tafels, elk met pl.m. 12 zitplaatsen,
staan er in regelmatige orde, zonder laken en zonder
tafelgerei, het hout der tafelbladen netjes geboend.
Bij den ingang een tafeltje, waar een non de kaartjes
verkoopt aan personen, die zich als studenten kun
nen legitimeeren, of als docenten, die ook aan de
maaltijden kunnen deelnemen. Deze non leende mij
ook een soeplepel, die de eetlustigen anders zelf moe
ten meebrengen mes en vork zijn pnnoodig, daar
er niets te snijden en te steken valt. Men is vrij in
de keuze der plaatsen aan de tafels. Aan het eind
van elk dier tafels stond een goote kom met soep en
een stapel borden, waar ieder zichzelf bedient. De
soep is discrétion en de meeste gasten bedienen
zich goed. Na de soep gaan alle met de borden in
de hand in de ganzenpas naar de loketten, die het
refectorium van de keuken scheiden. Men vordert
langzaam, want de queue is lang. Eindelijk nadert
men het loket, waardoor men een kijkje in de keu
ken heeft, waarin zes vrouwen het eten bereiden.
Hier wordt de hoofdschotel uitgedeeld en men ont
vangt het bord goed gevuld terug; op den dag, dat ik
er was, gestampte aardappelen met wat margarine,
waarover een saus van mierikswortel, niet onsmake
lijk. Naar keuze kon men ook zuurkool bij do aard
appelen krIJgen.Enkele malen in de week wordt ook
een Btukje vleesch of haring verstrekt.
Zoo zijn er twee maaltijden per dag, 'smiddag»
tusschen 12 en 2 uur en avonds tusschen half 7 en
half negen. De kosten zijn tegenwoordig voor eiken
maaltijd 45 mark, merkwaardig goedkoop, indien
men nagaat, dat 45 mark slechts de waarde heeft
van 1 Yi cent en d'at de prijzen der levensmiddelen in
Duitschland zoo sterk gestegen zijn. Trouwens, die
lage prijs is slechts mogelijk door vrijwillige bijdra
gen. Wel de helft der kosten wordt door weldadig
heid bestreden. Er zijn gélukkig, nog altijd menschen
in Duitschland met een ruim inkomen en die een
hart hebben voor het behoud van de wetenschappe
lijke studie. En dan springen van tijd tot tijd ook
buitenlanders bij, vooral Amerikanen, die hun we
tenschappelijke opleiding te Heidelberg hebben ge
noten.
Of de voeding aan de mensa academica voor de
instandhouding van het menschelijk lichaam vol
doende is? Eone oppervlakkige physiologische schat
ting leert, dat er een belangrijk tekort is aan eiwit
stoffen. Inderdaad vernam ik van mede-aanzittenden,
dat men genoodzaakt is, thuis met kaas en worst
aan te vullen. Maar stellig zijn er ook velen, voor
wie dat financieel gnmogelijk is. Daarbij is het getal
der deelnemers groot n verhouding tot het geheele
studentencorps. Op den dag dat ik er was pl.m. 700
's middags en 400 's avonds. Gemiddeld is het nog
aanzienlijk grooter, en dat op pl.m. 2000 studenten
in 't geheel. Corpsleden zag ik er niet. Maar dat zijn
immers een kleine minderheid, die meest gezamen
lijk in hun „kneipe" eten.
HIJ WAS HET NIET.
De gemeente-ambtenaar, die in een Parijsche mo
torbus op het toebrengen van een prik met een naald
aan een vrouwelijke passagier betrapt zou zijn, en
wiens aanhouding wij gemeld hebben (zie elders in
dit blad), is weer op vrije voeten gesteld. Het schijnt
hoogstonwaarschijnlijk, dat deze man een van „de
prikkers" is, die den laatsten tijd te Parijs zooveel
van zich hebben doen spreken. Men veronderstelt,
dat de dames uit de motorbus zich vergissen, zoo
wel de geprikte, op wier hand geen spoor van een
naaldeprik te ontdekken was, als de andere passa
gier. die gezegd had de naald gezien te hebben.
HOE TREURIG.
Te Falaiso kwam een moeder, die eenige oogenblik-
ken haar woning had verlaten, bij haar terugkeer tot
de droeve ontdekking, dat haar drie kinderen, die
onbewaakt waren achtergebleven, waren omgeko
men. Een der kinderen, een jongetje van. vier jaar,
had door spelen met vuur brand veroorzaakt. Dit
knaapje met een broertje van 20 maanden waren
gestikt. Een kindje van zes maanden lag in de wieg
verkoold.
HET EINDE VAN EEN BEUL.
De Russische heul Joekoff, die in dienst van het
moordenaarstribunoal de Tscheka stond en in twee
jaar tijd meer dan twee duizend menschen hoeft op
gehangen, heeft zich thans zelf van het leven be
roofd, door zich aan een lcnop van het venstor zijner
kamer te Moskou te verhangen.
NOODLOTTIGE AANVARING.
Uit Londen, 18 Dec. Het ss. „Smerdis" van
Glasgow, groot 1000 ton, komende uit Bordeaux is
in botsing gekomen met de „City of Loridon", groot
800 ton. die voor anker lag op de Mersey. De ..Smer-
dis" zonk in vier minuten. Tien leden van de be
manning werden vermist.
EEN 1-R4NSCH HOSPITAALSCHIP VERBRAND.
Uit Konstantinopel, 17 Dec. Het Fransche hospitaal
schip „Vinh-Long", van Toulon naar Konstantinonel
gaande, werd hedenochtend om zes uur bij San Ste-
fano (bij Konstantinopel) door een brand, welks oor
zaak onbekend is. vernietigd". Een Amerikaansche
torpedojager schoot te hulp en bracht de geredde
schipbreukelingen "naar Konstantinopel. Tot dusver
worden er 14 personen vermist, waaronder eenige
burgers, verscheiden militairen en een matroos.
Een nader bericht meldt, dat er drie vrouwen en
drie kinderen bij den brand zijn omgekomen.
TREINBOTSING IN NEW-YÖRK.
Uit New-York, 18 Dec. Vijf en twintig personen
zijn gewond bij oen 'notsing tusschen twee treinen
op den „elevated" spoorweg. Onder de slachtoffers
zijn zeven vifmwen en kinderen.
AMERIKA EN HET HERSTEL.
Uit New-York, 16 Dec. Volgens een telegram uit
Parijs, is informeel aan Poincaré medegedeeld, dat de
Vereonigde Staten bereid zijn, een plan voor de re
geling van het vraagstuk der schadeloosstelling in
overweging te nemen.
De kwestie van de deelneming van Amerika aan
do Europeesche aangelegenheden vormt het onder
werp van bespreking in de Amerikaansche pers.
Het besluit van Harding om een middel te vinden
ten einde het probleem der schadeloosstelling to ro-
gelen, wordt algemeen goedgekeurd. De republiko'in-
sche bladen zien daarin de logische ontwikkeling
der republikeinsche politiek, terwijl de democratische
bladen er op wijzen, dat de nieuwe phase de poli
tiek van Wilson rechtvaardigt.
De „New York Times" zegt, dat men Europa moot
voorzien van ploegen en zaaigraan, niet ter wille
van de menschheid, maar omdat het goede „busi
ness" is,
DUITSCHE PRIJZEN.
De Deutsche Export-Revue schrijft: Vóór den oor
log kostte ruw katoen per kilo 1 mark, dadelijk na
het sluiten van den vrede 20 mark en thans 5000
mark. Een katoenspinnerij van middelmatige grootte
met 50.000 spinrokkens heeft in volle werking bij
een acht-uurschen werkdag maandelijks 150.000 K.G.
ruwe katoen noodig, dat dus thans op den fabelach-
t.igen prijs van 750 millioen mark komt.. Vóór den
oorlog draaiden, er in Duitschland 11.9 mill. spinrok
kens, thans na 't verlies v. Elzas-Lotharingen nog 'n
10 millioen, waarvan er geregeld 9 millioen spinrok
kens moeten loopen. Om deze 9 millioen spinrokkens
gaande te houden, is dus maandelijk 27 millioen
K.G. ruwe katoen noodig, die maar even een bedrag
van 135 milliard mark kost, 't geen voor een geheel
jaar 1620 milliard mark wordt. Dit reusachtig be
drag van 1620 milliard mark is-dus noodig, willen1 de
katoenspinnerijen in Duitschland! 90 pet. harer werk-
tuigen van grondstoffen voorzien.
DE POOLSCHE PRESIDENT VERMOORD.
Üit Londen, 16 December. Narutowicz, de Pool-
sche president, is te Warschau vermoord.
Het Poolsche telegraaf-agentschap meldt nader:
Vanmiddag is de president bij de feestelijke opening
van een kunsttentoonstelling in het paleis voor beel
dende kunsten doodgeschoten. De dader loste snel
achter elkaar drie revolver-schoten op den rug van
den president, tengevolge waarvan de president eeni
ge minuten later overleed. De dader is een schilder,
Niewiadomski met name, die gevangen genomen is.
Eligius Neiwiadomski, da moordenaar van den pre
sident, is in 1869 te Warschau geboren. Hij verliet
in 1889 het gymnasium en ging naar St. Petersburg
om de kunstacademie aldaar te bezoeken. Daarna
ging hij naar Parijs. Sinds langen tijd is hij echter
geen schilder meer, maar leeraar in de schilderkunst.
Hij wordt voor een uiterste chauvinist gehouden. Bij
een tramongeluk in 1918 heeft hij een ernstige ver
wonding aan het hoofd opgeloopen en sindsdien
geldt hij voor een zonderling.
DE CONFERENTIE VAN LAUSANNE.
De medewerker in het Hdbld., G. Nypels, seint uit
Lausanne:
Naar ik uit geallieerde bron verneem, wordt er
thans hard onderhandeld over de vredesprelemi-
