DUITSCHUKQ en FRANKRIJK.
Gemengd Nieuws.
Ingezonden Stukken.
Marktberichten.
Plaatselijk Nieuw*.
De dingen om ons heen.
Advertentiën.
Aangifte voor hel Kinderkoor
Woensdagmiddag om half 3
Voorzien van een Werkman
(Verrol®-)
De Rijksregeering heeft voor het nieuwbezette ge
bied voorloopig voor de vergooding van persoonlijke
en materieele schade tengevolge van de bezetting
eon voorschot van een milliard mark ter boachik-
king gesteld.
In overeenstemming met de bepaling van den Rijks-
verkeerrneester, volgens welke het aan het personeel
der Rijksspoorwegen verboden ia kolen naar Frank
rijk en België te verzenden of aan het doen loopen
der kolentreinen daarheen mede te werken, heeft de
algemeene bedrijfsdirectie in Elberfeld bepaald, dat
don I nnj-onrtilk Fik dor vier soeie- de toevoer von kolentreinen naar de Rijnhavens gi>
tSSfiSSZ dan zes van her Se kol™ «iS- wordt. Verder zal heden oen beaiui. van dcfc
Vijzen en in alle vier banen zal dan door allen een
Kartlj gekolfd worden. jbeambten wordt terboden aan bevelen of bepalm-
ik.
U, mijnheer de Redacteur, nogmaals dankend voor
de plaatsruimte,
Hoogachtend,
JB. DE BOER, Oudkarspcl.
Andere bladen worden verzocht dit over te nemen.
itschiand alsmede naar ander» landen via Duilsch- grepen, zoodat er grootere aanvoeren komen dan zai
n 1 n et meer toelaten 1totaal niets van terecht komen, cn waarom dan zulien
OPLICHTING er momenten komen, dat de groenten over de atraat
Door de Rottérdamsche politie is een koopman in komen, zooals men dat alhier uitdrukt,
arrest gesteld die iemand uit de Van Reynstraat door I Men neme dit denkbeeld eens In studie, misschien is
middel van een valsche notarieele acte heeft opgelicht er op deze manier eenige redding
voor i 675 en een juffrouw uit de Ondaenstraat voor TT nntn
i 359. De koopman vertoonde aan deze menschen
die hij kende, een stuk, dat volgens zijn zeggen opge
maakt was door een notaris en waaruit zou blijken,
dat hij nog f 2800 moest ontvangen van een inwoner
jvan 's Gravenzande. Toen de twee Rotterdammers er
achter kwamen, dat ze Waren opgelicht, waarschuwden
zij de politie, die de aanhouding van den oplichter
verzocht. In Utrecht werd hij toen gearresteerd.
noordscharwoude.
Door het spelen piet lucifers door kinderen, werd
dezer dagen in de autogarage van den heer V. een ben
zin eontploffing teweeggebracht. Twee vaten benzine gin
gen op deze wijze verloren. Het mag.wel fifen wonder
moeten, dat zich hierbij geen persoonlijke ongevallen
'voordeden.
qubkarspel. m
Door Geestmerambocht zijn oen achttal workloo-
,zen uit onze gemeente aan het werk gesteld.
Het aantal is wel klein, doch het is een begin. We
'hopen, dat men ook de andere werkeloozen zooveel
mogelijk aan het werk zal weten te zetten.
langendijk.
Naar we uit goede bron vernemen bestaat bet plan
om binnenkort een kolfwedstrijd te houdon onder de
gen der Franschen en Belgen te gehoorzamen. Ver
der is er voor gezorgd, dat eventueel aankomende
leege Fransche en Belgische wagons niet naar de
mijnen kunnen worden gestuurd.
Uit Berlijn, 19 Jan. Hêdenmorgen zijn de Fran-
De vereeniging is winnaar en het lid die van allen
de meeste punten slaat is kampioen.
Dat belooft een mooien wedstrijd te worden.
„de afvloeiing der beroepsmilitairen.
Naar wij vernemen heeft de Minister van Oorlog
bepaald, dat beroepsmilitairen, ingedeeld in catego- J»» «ernju, i» jou. - «eumimorgmi zijn ae rrau
rie C één maand ia de afkondiging van de wacht- fcfim begonnen de staatsmijnen in Buer en Wester
gekirègeling in de Staatscourant in het genot van hofen in beslag te nemen. Fransche troepen bezet-
wachtgeld moeten worden gesteld. ten ?lle belangrijke punten van de mijnen en arres-
Naar men weet is de wachtgeldregeling begin Ja- teerden .Je directeuien. In Weeterhofen zijn vorder
nuari verschenen. Volgens bovenstaande bepaling n0F eenige expediti3-beambten door de Franscnen
zou de groote uittocht dus begin Februari plaats gearresteerd. De Fransche commissie heeft zich met
hebben Tel. !de bedrijfsraden m verbinding gesteld; deze hebben
de malaise mG* bracht tegen de. bezetting geprotesteerd en de
Tilburg, 19 Jan. Wegens de malais» zullen de vrijlating der gearresteerden, benevens de verwij-
wol lens-tof f en- en flanelfabrieken der firma Van den dermg der troepen uit de mijnen geoischt. Deze
Bergh Krabbendam binnenkort geheel stop worden eischen zijn met zonder meer van de hand gewezen,
gezet. Een groot gedeelte der arbeiders is reeds ont- He bedrijfsraden beraadslagen verder. De arbeid m
slagen 00 de mijnen wordt tot nu toe voortgezet.
handgranaat ontploft. I Hedenochtend hebben de Franschen 17 kolenaken
Venlo, 19 Jan. Gisternaraidd&g heeft te Blerik met ongeveer 15000 ton kolen in beslag genomen,
ten huize van S. een ontploffing van een handgra- Hot grootste deel ligt nog in de haven van Ruhrort.
naat plaats gehad, waarbij de sergeant van het twee- He aken zijn weer naar Mannheim gedirigeerd. Naar
de regiment infanterie Vrijdal ernstig gewond werd; hel schijnt willen de Franschen op 31 Januari do
[hem werden nl. van de linkerhand vier vingers afge- douanegrens tusschen het bezette en het onbezette
[slagen, terwijl hij een ernstige hoofdr en buikwond gebied instellen. Op het terrein van verschillen do
Ibekwam. Hij is naar het militair hospitaal overge- mijnen in het bezetto gebied zijn Fr arische officie-
Jbracht. Zijn toestand is bedekelijk. Omtrent het on- [ren verschenen, die de bescheiden omtrent de koien-
geluk vernemen wij nog het volgende: I belasting cn de wijze van invordering hebben opge-
Gistermorgen werden op de groote heide te Venlo j eischt.
oefeningen met scherpe handgranaten gehouden. Ook j
genoemde sergeant nam aan deze oefeningen deel. De Romeinsche correspondent van het „Berl. Ta-
Nadat door hem verschillende granaten waron ge- geblatt" meldt, dat de stemming te Rome zeer pes-
worpen, merkte hij na afloop, dat èen granaat niet simistisch is, daar men elke poging tot bijiogging van
was ontpjoft. Teneinde deze te onderzoeken heeft hij hot Ruhrconflict op Frankrijks stijfhoofdigheid ziet
hem waarschijnlijk mee naar zijn kosthuis te Blorik afstuiten.
genomen. Mej. Simons met twee kinderen bekeken I Van Poincaré is nog steeds geen antwoord ontvan-
dc granaat en zij wees er den sergeant op. dat zulks gen op Mussolini's verzoek om een nauwkeurige op-
toch geen kinderspeelgoed was om dat thuis te on- gave van Frankrijks bedoelingeu.
f 20f 23, groote f 32f 42, grauwe erwten 40—
f 42, vale erwten T 20 per 100 kilo.
WARMENHUIZEN, lö Jan. 1923.
Roodo kool fl20at 2.25. Gele kool f 0.65 a f 1.30.
Deensche witte kool f 0.90 a f 1.50. Uien f 1.40 a f 1.70.
Drielingen f 0.60. Peen f 115 af 1.20. Uitschot roode
kool fO.45 a f 1.65. Uitschot gele kool 0.50 a
f 0.75. Uitschot witte kool f 0.65 a f 0.95.
Aanvoer; 23185 Kg. roode kool, 7015 Kg. gele kooL
12050 Kg. witte kool, 6350 Kg. uien, 4700 Kg. peen.
WINKEL. 19 Jan. 1923.
Appelen f 3 a f 10. Peren f2 u f5. Uien f 0.80
f 1.40. Witlof f 10 a f 15. Spruitkool f 0.40 a f 1.10
alles per 50 Kg. Bloemkool x 4 a f 13 iwr 100 stuks.
ALKMAAR, 19 Januari 1923.
Spruiten f 5.20 a.f 14.90. Roode kooi f 2.10 a f2.60.
Gele kool 1 0.90 a f 1.40. Wortelen f 1.20 a f 1.60.
Uien f 1.30 a f 2. Appelen f5 a f 13. Peren I 3 a
f 12. Witlof le soort f 27 a f 40. Idem, 2e soort f 12
a f 24. alles por 100 Kg.
derzoeken. Hierop gingen vrouw S. en de twee kinde
ren heen, doch nauwelijks had zij de deur achter zich
dichtgetrokken, toen zij een harden slag hoorde. On
middellijk begaf zij zich naar do kamer van den
[sergeant en vonid 'hem met de boven beschreven ver
wondingen. Hierop waarschuwde zij onmiddellijk den
militairen geneeskundigen dienst, die overbrenging
naar het militair hospitaal noodig achtte.
gemeente anna paulowna.
f Geboren: Cornelis, z. v. C. Schrama en van A. C.
'Broeders. Jan Pieter, z. v. L. Duijzer en van C, Bazen.
Ondertrouwd: Antje Keuris en Leffert Schuuring.
g Overleden: Maamke Pais, oud 06 jaar, weduwe van
Jacob Bas.
ontspoord.
De boemeltrein van Nantes naar Bordeaux is bij
Aillebourg ontspoord. Tot dusver zijn er 2 dooden en
3 gewonden.
da's de moeite.
Het Amerikaansche dept. van posterijen heeft mee
gedeeld, dat, naar schatting, ieder jaar voor een be-
drag van 350.000 verloren gaat in de Unie als een
gevolg vam het verkeerd of onvoldoend adresseeren
van brieven en andere poststukken. Het aantal brie
ven dat per dag aan alle Amerikaansche postkanto
ren tezamen, wordt ontvangen met onvoldoend adres
bedraagt gemiddeld 375.381
duur papier.
De Rijksdag heeft zich gisteren nogmaals bezig ge
houden met de moeilijkheden, waarin de dagbladpers
verkeert.
pc regeering had voorgesteld de heffing van hout-
verkoopen, waaruit d/e bladen gesteund worden, vftn
Va tot p/a percent te verhoogen, de burgerlijke partijen
bepleitten verhooging tot 2 percent on dit werd ten
slotte met bijna eenparige stemmen aangenomen,,
De 'overtuiging dat deze steun verre van voldoende
is, bleek vrij algemeen te zijn. Zoowel de socialistische
woordvoerder aJs die van de volksparty en de damo-
kratcn betreurden dat de regeering geen paal 'en perk
heeft gesteld aan het opdrijven der houtprijzen en
zelfs voor het hout uit de fiscale bosschen die hooge
prijzen neemt. Als de prijsstijging nog eenigen tijd
aanhoudt zal geen enkele dagblad-exploitatie meer loo-
hend zijn Een wagon rotatiepapier die voor den
oorlog 2000 M. kostte, kost 'thans 6 nöllioen mark
•oodat een krant van eenigen omvang per maand hon-
lerden millioenen aan papier moet uitgeven.
Wegens domilitaire bezetting der Möllermiinen
en de arrestatie van den voorzitter der mijndirèctie
van Recklinghausen, den Oberbergrat Reiffeisen, heb
ben de arbeiders het werk gestaakt.
Ook OberbergratArena is gearresteerd, daar hij
bij de onderhandelingen verklaarde, dat hij liever
Tef. j de cokes weer uit de wagons zou laten werpen, dan
ze naar Frankrijk laten verzenden. Verder is Ober
bergrat Neidhart gearresteerd'. Allen zijn naar Dus-
seldorf overgebracht.
Reuter verneemt, dat de ïtaliaansehe regeerlng aan
Engeland on Frankrijk heeft te kennen gegeven, dat
zij den toestand in het Ruhrgebied vol gevaren acht.
Zij Is niet bemiddelend opgetreden, doch geoft ern
stig in overweging eventueele verdere krachtige stap
pen slechts te doen na rijp beraad.
Mijnheer de Redafcteur,
Wfit u het volgende in uw veelgelezen blad plaatsen.
Bij voorbaat mijn dank.
Als men den toestand waarin de Tuinbouwstreek
verkeert, zoo met elkander bespreekt, dan zegt men,
rer zaï iets moeten gebeuren, maar hoe is de groote
vraag.
Mijnheer de Redacteur, zou onderstaande een middel
kunnen zijn om tot oen oplossing te komen?
Men ga zoo spoedig mogelijk opnieuw tot inventari
satie over. Ik hoop dat de leden do ernst der tijden
wens goed onder de oogen zien en dan nauwkeurig
[opgeven.
Alle leden voeren hun producten per bestelling aan
haar hunne veiling, waarbij zij zijn aangesloten.
Ue veilingbesturen stellen onderling een minimumprijs
•j >fnXoor a* k- c.-kwaliteit, 'bijvoorbeeld voor a f 4
■ae 1Ü0 Kg., b f3 en c. f 1. Die gekocht worden
aoor de kooplieden voor den minimumprijs of daar-
ooven, zijn natuurlijk verkocht, welke beneden den
minimumprijs loopen neemt de regeering voor den
minumpnjs. Men Kan den aanvoer regelen naar den
•Jd van het jaar.
Pe regeering en de mannen van onze hoofdorganf-
si®<ms werkzaam aan een credietregeling voor
creaietwaardig0 personen, maar wat hebben wij daar
pPriin ?°6enhlik aan? Hier moet direct geholpen
;c he massa stapel-producten die hier aanwezig
8root- Hier moet onmiddellijk een flink
h»?iVa»n worden weggenomen. Vermoedelijk "kan
wL «JtSLi 18 zich zeif redden, althans wat
ld p jzen aangaat. Ik voorzie,^ dat wordt hier ingegre-
Ter voorziening van het Belgische bezettingsleger
met hedaegood zijn ca. 40.000 matrassen, 100.000 bed-
delakens en GO.OOO wollen dekens, voor een bedrag
van 2K milliard mark, gerequireerd, vóór 1 Mei a.s.
te leveren.
Uit Berlijn, 19 Jan. Dezer dagen kan een veror
dening van den minister van voedselvoorziening wor
den verwacht, welke beperkende bepalingen bovat
op do consumptie in hotels en restaurants. Het ge
bruik van boter of eieren bij het ontbijt zal worden
verboden. Verder zal elke gast per maaltijd slechts
óón vleeschgerecht bekomen, terwijl het gebruik van
boter door koks, in bakkerijen en banketbakkerijen
zal worden verboden.
Uit Zuid-Wales wordt gemold, dat aldaar door de
Duttschers groote hoeveelheden steenkool zijn opge
kocht. Het eerste schip mot een lading ateenkool is
reeds vam Bwansea naar StöttJn vertrokkaTi. Andere
scheepsladingen zullen weldra volgen.
HOORN, 18 Jan.
KI. Fabriekskaas, gem. f63, kl. Boerenkaas, gem.
f 57, ongem. f 61. Boeren Comm. Kaas, gem. f 62.
Aangevoerd 6 stapels, wegende 3250 Kg.
Handel goed.
NOoRDERMARKTBOND, Noord-Scharwoude.
19 Jan. 1923. Blauwe aafdappelen f 1.80. Grove
uien "f 1.70 a f 2. Drielingen 1 1.20 a f 1.30. Peen
i 1.20 a f 1.30. Roode kooi f 1.50 a f 2.30. Doorschol
f 0.80 a f 1.90. Gele kool f 0.70 a f 1.50. Doorschot
f 0.50 a f 1. Deensche witte II a f2. Doorschot
f 0.60 a f 1.80, alles per 100 "Kg. Bloemkool f 12 a
f 13.60 per 100 stuks.
Aanvoer 18 Jan.13300 Kg. uien, 20825 Kg.- peen,
126025 Kg. roode kooi, 42800 Kg. gele kool, 72550
Kg. Deensche witte, lOOö Kg. kroten, 1130 stuks bloem
kool 90 Kg. spruiten.
LANGEMJKER GROENTENVEILING, Br. öp L.
i «£an* Bloemkool le soort, reuzen, f 10.60
Jel?'79 stuks. Roode kool, le soort f 1.40 a
f 2.50. Idem, 2e soort f 0.70 a 1.30. Gele kool, le
soort f 1 a f 1.60. Idem, 2e soort f 0.30 a f 0.90.
Dceascho vitte kooi, "le soort f 1.10 a t t.90. Idem,
2e soort f 0.60 t 1. Bieten f 1.10 f 1.80. Uien,
drielingen f 0.60 a f 0.80. Uien, le soort f 1.60 a
f 2.30. Losse Wortelen f 1.20 a f 1.40, alles per 100 Kg.
»-^n\9er: 1770 8t- bloemkool, 89000 Kg. roode kool
47500 Kg. witte kool, 117500 Kg. gele kool, 8375 Ka.
los»s? «21?00 H- uien> 4W0 Kg. bieten.
ALKMAAR, 19 Jan. 1923.
Op de heden gehouden kaasmarkt waren aangevoerd
71 stapels wegende 52770 kilogrammen.
FabriekskaasJdeino met njksmerk f 65, zonder
rijksmerk f 62.50, commissiekaas met rijksmerk f62.50.
Boerenkaas: kleine met ryksmerk f 62, zonder rijks
merk f 62, commissiekaas met rijksmerk f 62. com
missiekaas met rijksmerk f 64. Handel vlug.
ALKMAAR 19 Jan. 1923.
Op de heden gehouden graanmarkt werden aange-
verd J130 H.L.
ONZE KERMlflu
Er was voor het pachten van standplaatsen op on
ze kermis niet zoo heel voel animo en de prijzen wa
ren laag.
Plaats is gegund aan: p. Veller, Hoorn, werptent,
f30; Gebr. Dirks, Edam, zweefmolen, f315; D. Vis
ser, Hoorn, Etage-caroussol, f50; Vallentgoed, Edam,
Luchtschommol, f 130; J. W". Janvier, Borgon op Zoom
Stoomcaroussel, f 1000; Gebr. Hommorson, Nijmegen,
Vergenoegens Paleis, f310; M. Abrahams, Amster
dam, Salon Minerva, f 35; C. M. Vermolen, Gouda,
Vroolijk Rad, 1350; C. Vader, Alkmaar, Hoepla en
Vischvermaak, f65.
De verdere inschrijvingen waren in hoofdzaak con-
curreerende inrichtingen voor lagere bedragen.
onze markt.
Volgens wettelijk voorschrift mag onze Donder-
dagsche markt niet eerder beginnen dan mot zonsop
gang. Onze burgemeester -is verplicht daar streng de
hand: aan to houden en als gevolg van dien, groote
stagnatie met den aanvoer van het vee, heel laat be
ginnen van de markt met al de nadeelige gevolgen
voor velen.
Burgemeester en .Wethouders dezer gemeente heb
ben zich daarom tot den betrokken minister gewend
en dispensatie gevraagd van deze bepaling, wat den
aanvang van de markt, .betreft. Wordt-de^e dispensa
tie verleend, dan ligt. het in de bedoeling de markt
\veer vroeger t6 doen beginnen
BOUWBNI
Het bouwen van. het Heerenhuis' voor don heer
J. de Veer alhier, is opgedragen aan de hoeren
C Blaauboer en P. J. Cats alhier.
DIK TROM.
Wij hebben reeds medegedeeld, dat Zondagmiddag
in het Noordhollandsch Koffiehuis weor een tooneel-
voorstelling voor de jeugd zal plaats hebber, door
hetzelfde Gezelschap, dat onlang.-. „Pietje Bel" heeft
opgevoerd. Ditmaal komt „Dik Trom" ten tooneele,
oi> hoeveel pleizier dit aan jong en oud belooft te ge
ven vertelt ons De Telegraaf in het volgende stukje:
Een heerlijken middag hebben ze vandaag gehad,
de honderden jongens en meisjes, die liet gebouw
Carré geheel vulden, om er hun ouden vriend Dik
Trom, van wien ze al zoo dikwijls hadden gelezen,
voor zich te zien in al zijn dikte en grootto waar
schijnlijk hadden ze zich hem wat minder groot ge
dacht-lan hij nu bleek te zijn). Ze bewonderden weer
zijn onuitputtelijke vindingrijkheid in het bedenken
van guitenstreken en schaterden het uit, toen hij zich
aan ht.n vertoonde inet hoed en mantel van zijn
schooljuffrouw. Wat ontstond er ook een luidruch
tige vroolijkheid, toen Dik den diender napraatte cn
hem door een stoel liet zakken, waaruit hi| slechts
kon herrijzen met verlies van zijn pruik. Maar wat
leefde het jonge volkje ook met Dik mee, toen zijn
f;oode hart niet kon dulden, dat de arme „heks" het
even moeilijker werd gemaakt door haar hardvoch
tige n huisbaas en hij er in slaagde haar te helpen.
Het genootschap „Kinderamusoment", op welks
initiatief deze door den schrijver van Dik Trom, C.
Joh&n Kievit, en scène gezette tooneelvoorstelllng
werd gegeven, had een dankbaar publiek, dat zich op
Koninginedag in Carré uitstekend geamuseerd heeft.
En daar was het toch om te doen.
MARKTOVERZICHT.
De handel in vette koeien was Donderdag J.l.
trekkend. De beste koe gold f 600.— en per pond werd
50-^-67 H cent besteed
Kalfkoeien waren er niet.
Met de geMekóeien was hot traag. Pinken, als
gewoonlijk, stug. De graskalveren gingen best, weg,
handel vlug, Met de nuchtere kalveren was het
stug. er komen er nog te kort.
Do handel in overhouders wam vlug, duur.
Veel biggen waren er aangevoerd, de handel was
vlug, duur. Met de schrammen dito.
Van de vette varkenis was een paar centen af, de
handel was vlug.
De boter en eieren waren graag. De eieren iets
goedkooper, de boter iets duurder.
politie.
Verloren: Een handschoen.
Inlichtingen ter gemeente-secretarie»
De groote oorlog is een slechte speculatie gebleken
voor ongeveer alle deelnemers. Geen van de leuzen,
waaronder men ten strijde trok, is verwezenlijkt. De
wereld is niet „veilig geworden voor de democra
tie", Duitschland is nog precies als vroeger, of erger,
„omringd door een wereld van vijanden". Frankrijk
is nog steeds bang voor den buurman over den Rijn,
Engeland is nog steeds niet het land „geschikt voor
helden om in te leven" en zoo kan men doorgaair:
De eenige landen, waarvan men misschien heel
misschien! zou kunnen beweren, dat zij aan den
oorlog iets hebben te danken zijn de nieuwe staten,
zooals Polen en Czechoslowakije, die „vrij en onaf
hankelijk" zijn geworden en dus zeer vërheugd hee-
ten te zijn.
Zoo verheugd over de zegeningen van hun eigen
bestuur, dat zij voortdurend bezig zijn hun naburen
in die zegeningen te doen deelen langs den weg van
annexatie. Het gaat wel niet voorspoedig en niet op
groote schaal, doch bezig) blijft men in Praag en
Warschau.
Dit is natuurlijk niet zonder gevaar. Want die na
buren een paar dorpen hier, een stad daar, een
district elders -- willen niet altijd en dus moot er of
geweld of intrigue worden gebruikt. Liefst natuur
lijk de intrigue en dan, als het maar eenigszins mo
gelijk is, met een beroep op het vredesverdrag. Volg
zaam zijn de nieuwe landen in de hoogste mate. Het
lesje, dat Parijs hun geeft, wat annexatie langs een
omwèg en op tractaatrechtelijke gronden betreft, heb
ben zij uitstekend geleerd.
Ook de trucs om de „schuld" op een ander te la
den. Het is niet voor niemendal, dat Lafontaine zijn
fabel van den Wolf en het Lam dichtte, met de wijze
les er inL dat als het lam het zelf niet was, het zijn
vader of oom geweest is, die den wolf scheef heeft
aangekeken.
Het zou ons, in West-Europa, vrij koud Kunnen la
ten onder welke landsoverheid een paar dorpen in
het oosten van ons werelddeel zijn gesteld, als het
niet was, dat de wereld een eenheid is en dat alles,
wat op staatkundig gebied plaats heeft, ten slotte el
ders zijn weerslag doet gevoelen. Deze overweging
is wel geschikt om iemand pessimistisch te maken.
De gebeurtenissen aan de Roer, In Memell&nd, in
Zevenburgen, de zich nog steeds voortsleepende Con
ferentie van Lausanne, van wier voortdurend uit
stellen en talmen zoowel Turken als Grieken ge
bruik maken om zich te wapenen, dat alles tezamen
is een zeer ernstige bedreiging van de rust van
Europa.
Als de wereld niet nog pas was bevrijd van de
oorlogsheerschappij, zou men er toe komen te pro-
feteeren, dat een groote oorlog voor de deur staat.
Alleen het feit, dat de volken nog zoo pas aan den
lijve hebben gevoeld wat oorlog beteekent en hoeveel
ellende er mede verbonden is voor zoo geringe voor-
deelen, is een factor vóór het behoud van den vrede.
Maarmisschien ook de eenige factor, terwijl al het
andere een oorlogsuitbar&ting schijnt te bevorderen.
Er is bijna geen andoce uitweg uit de moeilijkhe
den, die zich overal ophoopen, dan het geweld, Met
recht is niets to bereiken tot zuivering van een toe
stand, die door onrecht geschapen werd. Men moge
dit betreuren, de toekomst met angst en beven, ja
zelfs met afschuw bestaren: het feit verandert er niet
door, dat een geleidelijke oplossing der verwikkelin
gen bij den dag moeilijker wordt.
Alles werkt sainon tot vergrooting der mooilijkho-
den en als de toestand niet zóó gemaakt la door een
intrigant, die aan Machiavelli vijftig punten op de
honderd kon .voorgeven, als het werkelijk alleen een
samenloop van omstandigheden is, dan hebben we
hier te maken met een nog ongezien verschijnsel in
de wereldgeschiedenis.
Wat toch is het geval?
Litauers particulieren of als zoodanig vermom
de soldaten der Litausche republiek, dat maakt geen
verschil hebben Memel bezet en de Fransche be
zetting die daar namens den Volkenbond was, krijgs
gevangen gemaakt. Frankrijk kan dit natuurlijk niet
zoo maar laten passeeren. Doch Polen, dat destijds op
precies dezelfde manier een deel van Litauen in be
zit nam, kan de Litauers ook hun gang niet laten
gaan, omdat het naast Danzig als verdragshaven
Memel noodig heeft als eigen uitweg naar de
zee. Het is dus vrij zeker, dat Frankrijk hetzij direct
de Litauers uit Memel zal hebben te verwijderen,
dan wel wat nog waarschijnlijker is opdracht
aan Polen zal geven om dit te doen.
£oodra echter Polen iets van dien aard begint, zal
Rusland gevolg geven, aan zijn reeds geuit dreige
ment en partij voor Litauen kiezen.
Dat 'is hot eerste conflict-in-den-dop.
Meer ten zuiden zijn Polen en Czechen het vol
strekt niet eens ovèr de grensregeling van een paar
districten en de houding der Czechen dienaangaande
is zelfs het eenige beletsel voor Polen om officieel
toe te treden tot de kleine Entente. Op zichzelf is
deze kwestie niet voldoende om aanleiding te geven
tot een oorlog, doch iri samenwerking met andere
meeningsverschillen is het een prachtig geval om er
zoo noodig een casus helli uit te distilleeren. Men
denke bijv. aan het Spinoza proces te Praag aan
hangig!
Dan volgt* nog zuidelijker, de kwestie van Zeven
burgen, toegekend aan Roemenië, hoewel de bevol
king goeddeels Hongaarsch is en dfrk de niet-Hoi>-
garen veel liever het gemakkelijke bestuur van Bu-
dapest hadden behouden, dan het veupruisischte stel
sel van Roemenië. In Boekarest weet men dit, ge
voelt men dat een conflict niet is uitgesloten en zorgt
er dus voor in elk geval de mooie rol te hebben. Dit
bestaat daarin, dat men vast begint de eventueele
tegenpartij zwart te maken en te beschuldigen van
invallen over de grens, van ophitsing on dergelijke.
Komt het dan tot een botsing dan zijn de Hongaren
de ..moreele aanvallers". Dit spelletje is niet geheel
gelukt, omdat do Roemeniërs samen met de Czechen,
die ook nog wel een stukje Hongarije zouden kun
nen gebruiken, in hun handigheid te ver zijn ge
gaan en praatjes hebben verkondigd in officieel©
communiqués, waarvan de geallieerde controlecom
missie dus het aangewezen lichaam in Hongarije
een dementi gaf. Een dementi^ dat zelfs in Parijs
werd herhaald en waardoor do Hongaren van alle
schuld, hun door Boekarest en Praag aangewreven,
worden bevrijd. Voor het daar tot een botsing komt,
moet men natuurlijk eerst een ander voorwendsel
zoeken. Wat wel niet zoo bepaald moeilijk zal val
len.
In elk geval is de stemming zoo, dat een gewa>-
pend optreden tegen Hongarije niemand zou mogen
verwonderen.
Dan volgt het allergrootste wespennest in het
Oosten: de Turksche grensregeling. Lausanne zal uit
spraak doen, zal den vrede opstellen, heet het. Uit
muntend, en misschien zul dit ook inderdaad gebeu
ren. Doch men herinnert zich. dat er reeds een „vre
de" tusschen Turkije en de Mogendheden bestaat en
het vermoeden ligt niet ver van de hand, dat do
nieuwe „vrede" er precies een zal zijn aJs de oude,
n.1. een papieren, waaraan niemand zich verder
stoort, dan overeenkomt met zijn oigen belangen.
Griekenland mobilisoert. Heeft zijn leger, na de
debacle in Klein-Azië gereorganiseerd en is bereid
niet alleen zijn Thracische grens te verdedigen, maar
zelfs vol luist om zijn gebied daar uit te breiden.
Turkije heeft in weerwil der afspraken -van Moeda-
nia reeds een belangrijke troepenmacht overgebracht
naar Europa en staat klaar tot. den aanval. Het is
zelfs met Rusland en Bulgarije in onderhandeling
om samenwerking omdat hot natuurlijk weet even
tueel niet met do Grieken alleen te doen te zullen
hebbel», doch cm K met Yugoslaven en Roemenen, die
volstrekt niet zijn ingenomen met den Turk als
buurtgenoot.
Dat speciaal Engeland dan do Grieken niet in den
steek zal kunnen laten, zoo min als Frankrijk de-
Roemenen en Czechen hier en de Polen meer noorde
lijk, spreekt vanzelf.
Alleen in het Oosten van ons werelddeel bestaat
dus de mogelijkheid zoo het niet meer is dan dit!
op oorlog, waarin Rusland, de Oekraine, Turkije,
Bulgarije, Roemenië, Griekenland, Yugoslavië, Hon
garije, Czechoslowakije, Polen en Litauen direct of
indirect zijn betrokken, Terwijl Frankrijk en Enge
land zoo zij niet zelf gaan meevechten, als do lont
in het kruit valttoch op andere wijze in het con
flict zullen worden betrokken.
Geen dier conflicten staat op zichzelf. Als A. met
B. strijdt, moet C er zich mede bemoeien en de deel
neming van C. heeft die van D. tengevolge. Zoo gaat
het 't heele alphabet door
Het is alleen de vraag, waar de eerste uitbarsting
zal komen en wie het begin maakt. Dat de rest dan
zal volgen, mag wel als een vaststaand feit worden
beschouwd. Iedere uiting, die ons uit de verschillen-
de genoemde landen bereikt, bewijst of den wensch
of de vrees, dat de botsing niet lang zal uitblijven.
Wie zal dan tusschenbeide komen?
De groote Westerscho mogendheden hebben zelf
de handen te vol, met hun eigen verwikkelingen, dan
dat zij aan Oost-Europa meer aandacht kunnen
schenken., dan precies met hun eigen belangen
strookt.
,En dus.... UITKIJK.
(onder leiding van den Heer
LEO PIELAGE)
bij het Noordhollandsch Koffiehuis.
Leeftijd 7 jaar en ouder.
Contributie f 1.30- per 3 maan
den (10 cent per week).
J. TH. BROERSMA, Lutjewinkel.
