Pelerrr....olieê!
Raad Oudkarspel.
Zaterdag 27 Januari 1923.
66ste Jaargang. No. 7170.
DERDE BLAD.
r°"' .feu towtaod nkt duidaUHw. ÏU meo
Frocö's Zeiiuwlioofdpijnpnfidfirs
Rtnnprdand«?ch Mtpijws
Als uw zoontje, waarde lezer, aonder de minste
aanleiding komt vertellea, vader, ik hol) heusch
geen sigaretten gerookt, aoa het me ster verwonde
ren, als ge zijn vingers en lippen niet ®v«ii inspec
teerde om te zien of daar geen sporen van tabak
waren te zien.
En als Lord Curzon in Lausanne zegt, dat Enge
land zich bij zijn strijd' om 't behoud van Mosoel hee-
lemaal niet laat loioen door de wetenschap dat daar
petroleum in den grond zit, zonder dat iemand over
petroleum heeft gesproken, ie er niemand ter wereld
die den edelen markies zoo maar op zijn woord ge
looft,. Vooral niet. als Sir Henry Deterding het op den
•zelfden dag noodzakelijk vindt te verklaren, dat er
(geen sprake is, dat hij als petroleummagnaat zich
van al dat gedoe om Mosoel iet» aantrekt er dat hij
pas eenige aandacht aan dat land zal gaan wijden,
zoodra de heeren-politici er mee klaar zijn
Dergolijke beweringen zijn lertfax. En, in tegen
stelling met het gewone dadaïsme, dat althans eeni
ge aanhangers heeft, die een evangelie zien in non
söns is er niemand, die de woorden van deze twee
groote mannen gelooft.
Feitelijk mag men di® h®»r®n nlêt gelooven, aan
gezien zij niet spreken voor zich zelf, maar voor
wereldfirma's, zooals h®t Britsche Rijk en de Ko
ninklijke Petroleum.
Het Britsche rijk heeft nu eenmaal op eigen bo
dem slechts een beperkte hoeveelheid van het kost
bare vocht. De groote vindplaatsen liggen elders in
kleine landen of in koloniën hier en daar verspreid
en zoodoende onttrokken aan de directe controle
der Engelsche politiek. Niet echter aan die der En-
gelsohe financiers-, die in vele omstandigheden in
Engeland zoo vriendelijk zijn de regeering bij staan
waar hare politieke invloed in een of andere aange
legenheid te kort schiet.
Engeland, dat zoo goed als geen petroleum bezit
maar wel steenkool, had een dubbele taak. Ten eer
ste te trachten zooveel mogelijk olieterieineri te
verkrijgen, hetzij lang» politieken, hetzij langs fi-
nancieelen. weg. En ten tweede, le maken, dat de
wereld meer stookolie en minder bunkerkolen zou
gaan gebruiken, aangezien de beddingen in Wales,
die do beste bunkerkolen voor de vloot leveren, niet
onuitputtelijk zijn. en zeker betrekkelijk spoedig
leeg zouden raken, als heel de wereld om die kolen
aanklopte. Engeland heeft derhalve de oogen van
do worold geopend' voor het voordeel van stookolie
en zelf eenige schepen daarvoor ingericht. Het was
zelf verzekerd, via de Shell, steeds voldoende voor
raad olio te hebben voor de marine, hetgeen zelfs
in de critiekste dagen van den duikboot oorlog is
volgehouden. Maar als natuurlijk de andere mo-
frendheden, die geen Shell achter hebben, geen olie
n eigen land bezitten en d8 middelen missen om
den aanvoer in oorlogstijd altoos en onder alle om-
is land ig heden te verzekeren, zich geheel voor olie
inrichtten, zou Engeland door dit feit op zich zelf
maritiem in. het voordeel komen. Immers wie op
plie is geïnstalleerd kan niet» dan olie stoken, ter
wijl hot met kolen gestookte schip bij gebrek aan
Welsche mmkerkolen, toch op andere soorten steen
kool. zij het dan ook wat gebrekkig, altoos nog
voortkan. Bovendien kan men kolen zoo noodig
overal bewaren, waar maar eon terrein beschik
baar is .terwijl het opbowaren van olie speciale in
stallaties voreisoht en men du» uitteraard steeds
niet moor in voorraad houdt dan noodzakelijk wordt
geacht.
De met olie gestookte vloot van ieder land, dat
niet binnen eigen grenzen over olie beschikt of de
zekerheid heeft van een'ten allen tijde gegaran-
doerden aanvoer/is dus positief in het nadeel ver
geleken bij .een kolenstokende marine. r
De andere taak van Engeland, het zelf verkrijgen
van olielerreinen, i9 minder gemakkelijk geweest.
Want zoo heel veel van de aarde is er niet meer op
te deelen en in de landen, behoorende tot het Brit
sche Rijk is nu eenmaal toevalliger wijze olie niet.
zeer overvloedig.
Er waren echter eenige landen, waar olie was, of
vermoed werd, landen, die bovendien met eenig "overleg
best onder Engelschen invloed konden worden gebracht,
eooals bijv. Perzië, dat te zwak was om aich tegen het
machtige Britsche rijk te verzetten, zoodra d» steun
n het Czarenrijk er niet meer was. Hier echter haaldo
invloed van het Bolchewisme vrijwel eea streep
o'or de rekening van de Anglo-Persian,
Veel beter leek de kans wat Mesonotaaaië betreft.
Dat land, zonder Turksch te aija, stond voor den
rlog onder Turkschen invloed en derhalve lag de
nethode voor de hand. Het beroemde zclfbcschikfcings-
echl der naties werd voor den dag gehaald ea opge
toetst. De Mesopotamiërs, d.w.z. de Koerden in Mosoel
n de Arabieren hadden recht op bevrijding van het
'urkscho juk en op een eigen vrij volksbestaan. Met
en Arabischen sjojck Faisai werd een 'bondgenootschap
esloten. Hij zou de Britten helpen in den oorlog en zou
ls belooning daarvoor koning worden van Iraq, waartoe
ok Mosoel zou behooren.
Aldus geschiedde.
Doch zeker is zeker en om de Koerden in het olieland
losoel extra aan' Engeland te binden, kregen zij
rijwei ongevraagd de verzekering, dat hun bodem
t°oit meer Turksch zou worden. Ten overvloede liet
Ingelaud zich door den Volkenbond het mandaat geven
ver Mesopotamië. Op die wijze bond Engeland zich
Ie handen, tegenover Faisai, tegenover do Koerden,
egenover den'Volkcnbond om ten allen tijde... te doen
pt in zijn eigen voordeel was. Het liet zich dwingen
p* de zoo zeer begeerde olieterreinen van Mosoel ten
Hen tijde yoor zich te houden en dat land onder geen
leding ooit aan iemand anders af te staan
Heel veel handiger kan het niet.
i Al moest Engeland dan ook goed vinden dat ook
Üidere dan Engelsche maatschappijen, speciaal ook de
Kmerjkaansche) Standard Oil alaaar zAI mogen "boren
»n concessies verwerven. Zoolang de Engelschman er
jvenwoi 'dde baas is, betcekent die vrijheid voor andere
ïan Engelsche maatschappijen natuurlijk heel weinig in
poriogstijd, aangezien dan de voorraden aanstonds ge-
pquireerd kunücn worden.
Londen had dus voor de aooveelste maal weder'
•eus getriomfeerd over alle andere belanghebbenden*
L toch had men buiten den waard gerekend, in casu
Duuen de Turken, die men compleet verslagen waande.
tJLih bisten in Angora onder Kemal Pacha. die uit
Frflnlu ^5 stü applaus kregen en uit Frankrijk door
mpn oöüillon in het zadel werden geholpen, kwa-
piacht. Zij wisten Grickenlana te verlammen
was pW." daarmede feitelijk het Franscho doel bereikt
lunn' w^s no8 verdcr mee te krijgen tot een herziening
!»k h^^^drag, waarbij Turkije weder zoo goed
HerstoM W,ordt in politieke macht.
1 u* ten aanzien van Mosoel!
t,,." Voorlo°piK niet duidelijk hoe het zal «floopen
Uno ea het daar tot een vrede zal komen.
Mfli nihrkn aIs ^n vrede komt hoe die er
wat er zal overblijven van hot mandaat
van Mosoe?° dwz' de controle over de petroleum
Lnpmi 1 men bet woord, waarom het gaat niet
derfde ssegg®»„petrokrom'' xwa Rrfen ütimn.e»
chendoeren,' sou d® Tv.rksche ichv.delooMteUin^ dte
reeds van 30 op 15 millioen poad is gereduceerd nog
wei Voor Verdere vermindering vatbaer kunnen blijken,
zelfs van een debet- in een creditpost kunnen ver
anderen. zouden er wellicht ook andere bieders aan
de marlet komc-n. die de toeziende voogdijschap over
Koerden en Arabieren er bij op den koop toe, *=oude»
willen nemen.
Maar Sir Henry Deterding en de noblt Marquls
Curzon of Keddlestone zeggen d» eet van Mosoel, de
ander van petroleuro niets sf te w«ton. Ea da* mort
raon hc* gelooven niet vu»7
Vergadering van den Raad dezer gemeente, op
Donderdag 25 dezer, 's namiddags 2 uur.
Voorzitter-secretaris de heer A. C. Kroon, Bnrjf«-
meester.
Aanwezig alle leden.
De voorzitter opent de vergadering -- de eerste in
dit jaar met den vvonsch dat 1929 voor deze streep
bet ei zal zijh dan '1922 geweest is.
De notulen worden gelezen en onveranderd vast
gesteld.
Van Ged. Staten 1» bericht ingekomen, dat ont
heffing is verleend van Art. 6a van de vlecachkeur
ringswet, waarbij <lo verplichting tot keuring van
levend vee .voor huisslachting is vastgelegd.
Bericht is Ingekomen, dat de vergooding voor het
herhalingsonderwiis over 1922 bedraagt f 470.
Goedkeuring is ingekomen op het besluit, betref
fende opcenten vermogensbelasting.
Van den heer Prijs, oud-gemeenteveldwachter. is
oen dankbetuiging ingekomen voor de verleende
gratificatie.
Bij de laatste kasopname bij (ten gemeente-or.t-
vanger waren kas en boeken in orde.
Door den Rijksontvanger Is aan den gemeente
ontvanger uitbetaald f 2481.70.
Goedkeuring is ingekomon op de gemeentefek®-
nlng en de gemeentebegrootiag.
Uit oen desbetreffend bericht van God. Staten
blijkt, dat doze gemeente voor de uitoefening van
de warenwet over 1922 f 421.56 heeft te betalen.
Van de Kamot van Koophandel is een schrijven
ingekomen, waarin verzocht wordt voor do werk
lieden in dienst der gemoonte een verlengde werk
tijd vast te stellen, tot zoover de wet toelaat, Dit
"»mdat door de werkgevers een gemeenteregellng
veelal a's maatstaf moet worden genomen on met
"en lp.ngeien werktijd de concurrentie n et hot "i-
'er.dfi.rd hete vol to houden is R en W stellen
voor, dit schrijven voor kennisgeving aan to nemén,
mu'at Zoodanige werklieden, hier niet zijn.
De heer Bakker vraagt uf tiet niet de bedoeling
is, dat de gemeentebesturen '/.ieh tegen den 8-uren-
dag uitspreken.
Voorzitter antwoordt ontkennend.
De heer Bakker begrijpt niet, wat ze feitelijk met
de gemeenten noodig hebben.
De heer B. Mulder zal f 1.35 voor teveel betaald
schoolgeld terugontvangen.
Van de vereeniging van Burgemeesters en Secre
tarissen is een verzoek ingekomen, om adhaesie te
betuigen op een adres, dat door hen aan H.M. de
Koningin is gezonden, met het doel wijziging te krij
gen in do berekende kosten van de Warenwet. Uit
do toelichting blijkt, dat volgens het oordeel van
dit college door Alkmaar kosten in rekening worden
gebracht, waarvan het verhaal niet. billijk is, waar
door de kosten per inwoner verlaagd zouden moe
ten worden van 22Yt op 21.17 cent. Besloten wordt
adhaesie te betuigen.
Van Alkmaar is het verzoek ingekomen, om ga
rant te zijn voor de betaling van schoolgelden voor
de leerlingen van do handelsschool en hooier* han
delschool. B. en W. stellen voor. deze garantie te
verloeren tot Soptember 1923. Volgen» verordening
kunnen de volle schoolgelden van de ouder» terug
gevorderd worden.
Do heer Panrlborg vraagt., of met een. zoodanig
besluit do leerlingen die dan nog niet „afgericht"
zijn, niet in moeilijkheden zullen komen. Hij zag
liover, dat Je garantie voor de bestaande leerlingen
werd vastgelegd tot, zoolang ze de school verlaten.
De heer Van Exter: Met het oog op de U.L.O.-
school hier ls het niet wenschelijk steeds garant te
zijn.
Do heer Hart wijst er op, dat Alkmaar vijf leer
jaren geeft on de U.L.O.-schoo'rhh r drie. Beter zou
hot zijn, het adres voor nadere overweging aan te
houden.
De heei Paarlberg merkt op, dat hij alleen den
loertijd van de bestaande leerlingen niet in gevaar
a'II brengen. Zijn opmerking geldt alleen de leer
lingen. die op het moment de school bazooken en
stelt vooi, cok na 1 September garant, t» zijn voor
de schoolgelden der leerlingen, die nu gonoenide
scholen bezoeken.
Voorzitter vraagt het oordeel der wethoudom dit
voorstel over te nemen.
Dé heer Bakker wijst er op, d&t de hoogere han
delsschool meer geeft dan de U.L.O.-»chool
Voorzitter: Alkmaar kan het toch aelf wel heffon.
Als ze zoo op deze wijze doorgingen, zouden ze de
'school ontvolken.
De heer Paarlberg vertrouwt, 4*1 liet Alkmaar-
»che besluit in de naaat» toekomst wel Axx. dien geest-
gewijzigd zal worden.
B. en W. trekken hierna, hun voorstel in, waarna,
het voorstel-Paarlborg met algemaene sUmiaem
wordt aangenomen.
De kas en boeken van do Hchtbedrijven zijn nage
gaan en ih volkomen orde 'bevonden.
Voor het gasbedrijf wordt besloten tot het aangaan
van een kasgeld] een ing van ten hoogste f2000, tegen
een rente van ten hoogste 6 pet. en -een gewone lee
ning van f4000, tegen een rente van ten hoogste
6K pet.
Omtrent het laatste deelt de voorzitter mee, dat
deze is een vervanging van een vroeger besluit van
f 60000 totaal, voor uitbreiding, waarvan f 36000 op
genomen is.
Een suppl. begrooting in verband mot boven
staande werd tevens goedgekeurd.
Op voorstel van B. en W. wordt besloten, het wa
terverbruik in de gemeentegebouwen voor rekening
van de gemeente te nemen.
Een voorstel van de gascommissie, om den prijs
van het gas vanaf de meteropname in Januari met
1 cent te verlagen, wordt zonder bespreking aange
nomen.
Do voorzitter deelt mee, dat vooral de sterk ver
hoogde cokesprijzen hiervan de oorzaak zijn.
Ook echter geeft de teerproductie een hoogere op
brengst en had een stijging van gasverkoop over
November er invloed op.
Als lid van de commissie van toezicht op hot la
ger onderwijs wordt met algemeene stemmen de
heer C. J. de Wijn herkozen.
De tweede suppl. begrooting wordt goedgekeurd
op een bedrag van f 3566.69.
Rondvraag. De heer De Groot merkt op, dat aan
de straat bezuiden Ooijevaar niets gedaan is.
Voorzitter zegt, dat deze juist was opgehaald voor
met het andere werd begonnen.' Er wordt nu ge
wacht tot Februari of Maart, in verband mot het
verstrijken van den garantietijd.
De heer Bakker heeft vernomen, dat in verband
met de werkeloosheid eenige Burgemeesters een bij
eenkomst zouden houden over den aanleg van een
weg naar Koedijk en Bergen en vraagt wat daarom
trent bekend is. Ook vraagt spreker hoe "het staat
met het werkeloosheidsvraagst.uk hier.
Voorzitter zegt, dat er 14 dagen gezocht is en ein
delijk eenigszins productief werk is gevonden; 10
man was voor Geestinerambacht aan het werk, waar
van er momenteel drie over zijn, omdat de firma
Hart het druk kreeg en deze ®r tijdelijk 7 heeft over
genomen. Voorzitter hoopt dat ieder die werkkrach
ten kan gebruiken, daarvan aan B. en W. kennis
geeft.
Wat de weg naar de Diepsmeer enz. betreft, er is
een commissie bijeen geweest en komt a.». Zaterdag
weer bijeen. Of de weg echter tot stand zal komen
is een tweede vraag. Het zal echter niet zoozeer
iets voor de werkloozen zijn, daar het werk toch
wel zal worden aanbesteed. Alles is echter nog vaag:
ten eerste begint men pas met de besprekingen, of
de w«g zal komen is no. 2 en wanneer is no. 3. Dan
kan de werkeloosheid reeds lang voorbij rijn.
De heer Bakker wijst nog op het eervol ontslag
van den heer Prijs. 31 jaar is deze in dienst van de
gemeente werkzaam geweest. Hij zal zeker zijn fou
ten gehad hebben, doch had ook zijn goode zijde. De
gehoele bevolking staat sympathiek tegenover hem.
wat trouwens ook de belangstelling destijds bij zijn
25-jarig Jubileum wel beweren heeft. Ik wensch hem
een rustigen ouden dag en dat hij nog lang van *ijn
pensioen mag genieten. Ik. wil er nog san toevoegen
Jat ik ge®n bewonderaar ben van den brief welke
hij van B. en W. heeft ontvangen en waarin hij gi -
soinmeerd v\erd, voor 15 Januari de woning te heb
ben ontruimd on de huissleutel te doen bezorgen
bij den gemeente-opzichter.
De heer Paarlberg vraagt, of er nu niets aan te
doen la, dat menschen zonder onderdak zitten, t»"-
wijl er woningen leeg staan.
Voorzitter Ik kan er niets aan doen.
De heer Paarlberg: Het is treurig.
De heer Gïoon bespreekt d^n toestand1 vsn den weg
en hoopt, dat, in het vervolg voorkomen wordt, dat
de weg al te slecht wordt. Beter is het, deze tijdig
in orde te maken, dan t,e wachten tot er verscheide
ne steeren kapot- zijn.
De heer Hart bespreekt de eigenaardige wijzn
waarop de uitdeeling aan de brandweerlieden de
vorige week heeft plaats gehad. Hij als opperbrand-
meesfer weet er totaal niets van.
Voorzitter: Ik weet er ooi niets van.
Do heer Schrleken: De een kreeg'dubbel en de
ander nlet3.
Voorzitter: Ik zit «r zelf ook niet in.
De heer Schrleken merkt op, dai de weg naar
Bergen zijn volle sympathie heeft. Spr. vraagt, of
er nog aan gewerkt wordt. Het is nog al eens ge
woonte. zoodanige zaken op zijn elf en dertigst te
behandelen, doch het is hier wel goed de zaak zoo
veel move'ijk to bevorderen. Kan er niet wat- achter
aan gezegen worden?
Voorzitter: De voorloopige commissie heeft in de
voorlaatste week vergaderd en daarop alle betrok
ken hjjnnp'<j en gemeentebesturen uitgenoodig 1. Nu
gaan 'e ien van de voorloopige commissie onder-
zr-eken waar do weg het boste zal kunnen worden
Aangelegd en wat de kósten zullen zijn en nu y.ater-
ilay zul- er nprib'nw een vergadering plaats hebben.*
De beer Schrleken: Ik hoor met veel genoegen, dat
ar in gewerkt wordt en dank voor de In lichtingen.
Voorzitter: Die in do coniiriiosio zitten, zijn vol
goeden moed.
De heer Hart: Schrleken moet zich er niet al te
veel van voorstellen, want het zal wol te veel kosten.
Do heer Groen acht het wel degelijk van groot
belang voor de werkeloozen. In de eerste plaats is
er al voel grondwerk.
Hierna sluit voorzitter met dank voor de opkomst
de vergadering.
per poedei 8 cent. tegen Zenuwkoorts, Zenuw in
de tanden, zware Zenu whoofdpij». De»» k 2Bst. f 1.70.
N- Noot, Julbnadorp; J. Bo«kel, Callantsoog; L. v,
dl. Oord ®n F. RandwM, 't Ztnd; D. tï« Gro*f «m H.
Borst, BreezarxJ; P. IfeuveT, P. Munt|ew»rff 0. d®
Jon*, Anna Paulowna; M. v. d. Klooster, Kólhorat;
Wed. K. Stapel, Winkel; J. Kniif, N. Ni®dorp; Dro
gisterij „Het üroene Kruis", Sthagen. Voor engro»
Gcbr. Rotgans, Sehagen.
Voor enaros Gobr. Rotgans en Dtoo. „Het Groene
Krui®". Schatfon.
DE HEGEERING EN DE INDUSTRIE.
Men weet ons mede to deelen. dat de beschermen
de .maatregelen. welke de regeering doet ontwerpen
niet van algemeenen aard zullen zijn maai) slechts
incidenteel voor enkele bedrijven zullen gelden.
Hl bl.1.
ERNSTIG ONGELUK.
De fitter der gemeentewaterleiding te Wee9p. N.
-de Boer, die gisteren aan ae fabriek der firma Van
Leer brandkranen plaatste, kreeg daarbij spattend
lood in beide oo: met het gevolg, dat één oog ge
heel weg is. terwijl het behoud van 't ander twl'fel-
achtig is. De B. is ongehuwd.
BEKNELD.
Dinsdagmiddag wild® de heer P. Bruys. voerman
on grossier te Bergen op Zoom. met zijn kar van
Roosendaal terugkeerend, zijn pakhuis inrijden. Hij
raakte bekneld tusschen een boom en zijn kar. Be-
wusteloo® viel'hij met het hoofd op den trottoirband.
Hij werd in. het gasthuis opgenomen. Eenige minu
ten later stierf hij.
ZEDENSCHANDAAL TE ALKMAAR.
Het Gerechtshof t® Amsterdam heeft gisteren ar-
rost gewezen in de met gesloten deuren behandelde
zaak tegen een inwoner van Alkmaar de heer B.,
die door de Rechtbank aldaar ter zake van de artt.
250. 250bis en 251 bis Wetboek van Strafrecht ver
oordeeld was tot één jaar en zes maanden gevan
genisstraf. Het Hof bevestigde het vonnis der Recht
bank, behalve wat betreft de opgelegde straf. Op
nieuw rechtdoende, legde het Hof bekl. op één
jaar en zes maanden gevangenisstraf met aftrek van
drie maanden preventieve hechtenis.
DE N.U.M.
De Algemeene Nederlandsche Zuivel bond (F.N.Z.)
zal Woensdagmiddag 31 Jan. in het hotel „De Twee
Steden" te 's-Gravenhage een buitengewone vergade-
rirg houden, teneinde, in aansluitine: aan zijn reeds
lang gevoerde actie, de wenschelijkheid te bespre
ken van de intrekking der wet van 3 Aug. 1914
'Distributiewet) en de opheffing der Nederlandsche
Uitvoer Maatschappij (N.U.M.I. Uitnoodigingen zijn
verzonden aan de andere aandeelhouders -der N.U.M
om aan deze bespreking deel te nemen. De presi
dent-commissaris der N.U.M., prof. dr. Ant. van
Gijn, zal de vergadering rok bijwonen.
In verband hiermede vernemen wij; dat de regee
ring zelve reeds de intrekking der crisis-wetgoving
on de opheffing der N.U.M. voorbereid had. maar
heide weer in nadere overweging heeft genomen
met het oog op de gebeurtenissen aan de Ruhr.
EEN ELÈCTRISCHE SCHOK.
Een monteur was gistermiddag in een bakkerij
aan den Schiedamschon Dijk te Rotterdam bezig met-
het nazien van den oven. De man droeg een elec-
trische looplamp, die'blijkbaar niet goed geisoleard
was. Althans hij kreeg een schok en viel neer. Per
auto van don Geneeskundigen Dienst werd hij naar
het ziekenhuis vervoerd, waar men den dood moest
constateeren. Men vermoedt dat hij een hartkwaal
had, daar de hier gebruikte spanning voor het licht
anders niet een schok met doodolijk gevolg kan
geven.
De monteur was eerst een dag te voren getrouwd.
VIJr PERSONEN TE WATER ééN VERDRON
KEN.
Te Alphen aan den Rijn is een tentwagen van een
landbouwer, waarin met dezen nog vier personen ge
zeten waren, door een vrachtauto aangereden. De
tentwagen kantelde en kwarn in het water terecht.
De inzittenden werden spoedig op het droge gebracht.
De landbouwer echter bleek, toen hij aan wal ge
trokken werd, reed» te tija overleden. N.R.Ct
ALKMAAR.
25 Jan. In de hedenmiddag gehouden raadszit
ting vroeg de heer J. Westerhof ;S.D.A.P.) den bur
gemeester het door hem aan de Kroon ter vernieti
ging voorgedragen raadsbesluit, waarbij de loonen bij
werkverschaffing op 40 ct. worden bepaald, te her
roepen omdat dit besluit z.1. niet streed met het
openbaar belang on dus toepa&sing, van art. 70 dor
gemeentewet verkeerd was geweest. De burgemeester
handhaafde zijn ten opzichte dezer materie eenmaal
ingenomen standpunt, dat ook door het geheele col
lege gedeeld wordt en meende, dat. op grond van de
bewoordingen van den minister waarin hij telegra
fisch omtrent hot genomen raadsbesluit nadere in
lichtingen vroeg, zeker vernietiging zou volgen. Hij
deelde echter mede, dat indien in gemeenten, welke
ia dezelfde classificatie vallen als Alkmaar, hoogere
loonen werden betaald en tóch Regeeringssubsidle
werd verkregen, hij zijn best zou doen deze loonen
ook voor Alkmaar te verkrijgen. Uit door hem inge
wonnen Inlichtingen bij andere gemeentebesturen
bleek echter, dat wel is waar hier en daar hoogere
loonen werden uitbetaald, doch, voor zoover hom
bekend was dan van Regeeringssubsidle geen sprake
-- hoewel deze wèl was aangevraagd.
Do heer J. Westerhof bleef voorts over verschil
lende puiiten der agenda bijna alleen den geheelen
middag aan het woord, zonder dat er besluiten van
eenige betoekenis vielen. Toen hij tegen zes uur
was geëindigd met. een pleidooi voor inwilliging
van hit verzoek om vergoeding van geleden schade
bij bet voltooien van bet. rioleeringswerk aan den
Baansingel door don aannemer R. van Doornik uit
Enkhuizen, waarovor B. en W. afwijzend willen be
schikken, schorste de burgemeester de vergadering
tot des avonds.
ELECTRIPICATIE ST. MAARTENSBRUG.
De geheele Zijpe zal geëlectrificeerd worden en
daarmee was men thans zoo ver gevorderd, dat
Donderdagavond een doel der gemeente, onder
stroom zou worden gezet". Dit deel strekt zich uit
vanaf 8t- Maartensbrug naar den Belkmervveg, rich
ting Petten, St. Maartensbrug zolf, deiv Ruigenweg,
tot perceel van den heer Van der Sluijs, Ruigenweg
tot aan het bollenhuis, vanaf St. Maartensbrug ricK-
ting Burgorbrug tot den heer J. do Boer.
Ons kwam ter oore, dat dit onder stroom zetten
van St. Maartensbrug en omgeving eenigszins offi
cieel zou geschieden. En Donderdagmiddag ongeveer
te 5 uur vereenigden zich bij het hoogspanningsge-
bouwtje aan de Grootesloot.. op een terrein wat aan
den heer Appel heeft toebehoord, verschillende per
sonen.
Aanwezig waren Burgemeester en Wethouders en
siv efa' is der gorrccr.te. de heeren De Moor, Brak
en v d. S'-uijs en De Boer. het raadslid do heer Ap-
I el-, en de administrateur van het gemeentelijk be
drit' de lieer Swarthof., de heer Boom, hoofdinge
nieur van hot P E.N., de heeren Van der Veen en
Zwang, employé's van het P.K.N,, de lieer Bak, chef
monteur van Ileenraf en de heer Bais, uitvoerend
firmant der firma Van Vreede en Bais te IJmuiden,
respectievelijk bouwers van het plaatselijk net en
van de huisinstallaties.
Nadat'alles bezichtigd was en het hoogspannings
gebouwtje was ontsloten, nam de Burgemeester, de
hoer De Moor het. woord en wees er op, dat nog niet
kan worden overgegaan tot bet inschakelen van den
stroom voor de gansche Zijpe. Het werk was nog niet
zoo ver gevorderd, maar tot sprekeris genoegen en
trots kan toch op dit oogenblik een. gedeelte van
Z'ipe. nl. St. 'Maartensbrug en omgeving, eindelijk
aan hot «rroote electrische net der Provincie worden
aangesloten en zou zoo aanstonds in tal van wonin
gen lietvélectrisch licht zijn vroolijk licht doen stra
len.
Meer dan eens heeft de Raad der gemeente Zijpe
de otectrificatie der gemeente als onderwerp van be-
^•>vokirg op de agenda gehad, maar telkens weer
moest de beslissing op allerlei moeilijkheden afstui
ten. in 1022 moest deze kwestie wederom onder de
ooren worden gezien er, had de Raad van Zijpe den
rr.oed om lot, elektrificatie van do geheele gemeente
besbilten. Ik zeg. had.de moed, omdat er ontegen
zeggelijk moed toe behoorde, om in een twijfelachti-
gen tijd als deze zulk een besluit te nemen en zulk
een groot bedrijf te stichten in een zoo uitgestrekte
gemeente als de onze. met zulk een dunne bevol
king Men wist niet. of zulk een bedrijf wel voldoen
de rendeerend zou zijn. Todh heeft de Raad' het aan
gedurfd in de hoop en verwachting, dat do ingeze
tenen hun steun zouden verleenen door algemeen
nan te sluiten. En dan is het nog een groot genoegen
hier te kunnen zeggen, dat zeer veel steun is ver-
loend en dat hét aantal aansluitingen, wel onze ver
wachting heeft overtroffen.
Toen wij eenigen tijd geleden hier in St. Maartens
brug een lezing hielden, waar de hoeren Boom en
Vfomolink optraden, hebben wij reeds den indruk
gokregen. dat van St. Maartensbrug veel steun was
to verwachten. Ging dat. eerst niet, gemakkelijk, om
dat. men bezwaren had tegen hot tarief, maar toen
het gemeentel»estuur dat had gewijzigd,'sloot vrij
wel een ieder aan en zal aanstonds nog wel geheel
St.. Maartensbrug en omgeving van electrisch licht
worden voorzien. Ik wensch de gemeente geluk met
dat feit, ook St. Maartensbrug en omgeving cn ik
verwacht dat het de burgerij hior nooit zal berou
wen, maar dat, men steeds veel gehoegen zal hebben
van dit ook voor het economisch leven dezer ge
meente zoo belangrijk besluit..
Hartelijk dank breng ik aan allen die hun steen
tje hebben bijgedragen aan het welslagen van dit
plan. Thans zal mijn vrouw de stroom inschakelen.
En nadat mevrouw De Moor de sohakelaar had
ingedrukt, straalde een moment later vanuit tal van
woningen voor de eerste maal het electrische licht.
Het was voor St. Maartensbrug en haar bevolking
een oogenblik van groote beteekenis: Van het petro-
lourntijdperk nam men afscheid!
Wij zagen hoe een goede straatverlichting, oen
tiental helder brandende lantaarns, was aange
bracht. Tal van winkels waren verlicht Wij namen
ook een kijkje in- het café van den heer Kosson,
waar gelagkamer, maar vooral de tooneelzaal als
herboren was in haar helder licht. jf
Nog enkele oogenblikken bleven autoriteiten enz.
een poosjo gezellig bijeen en was de „plechtig
heid" geëindigd.
De andere deelen van de Zijpe zullen spoedig vol
gen; zooals wij vomamen Burgerbrug en omgeving
over ongeveer 14 dagen.
DE INKOMSTEN VAN DEN BOER.
De onderstaande cijfers, welke door het „Friesche
Landbouwbla<r werden getrokken uit de Statistiek
van de Coöperatieve Centrale Landbouwboekhouding
in Friesland, geven het beeld van de bedrijfswinsten
der Friesche boeren over do laatste drie jaren.
Boekjaar 1919—1920: 218 bedrijven, f 11.272.30 brjto
winst per bedrijf, f6829.75 netto winst per bedrijf;
1920—1921: 276 bedrijven, f 11.209.45 bruto winst per
bedrijf, f6578.04 netto winst per bedrijf; 1921—1922:
382 bedrijven, f4.867.67 bruto winst per bedrijf, f25.43
netto winst per bedrijf.
Onder brutö-winst wordt verstaan de netto-winst
zonder aftrek van huur, grondbelasting en rente.
Alle voordeelen, door den boer in natura uit het
bedrijf genoten (melk, eieren, vleesch enz.) zijn in do
netto-winst begrepen, met, uitzondering van 't. genot
van vrije woning. Wordt de waarde .hiervan op ge
middeld f200 gesteld, dan bedroog over 1921—1922 het
gemiddelde inkomen uit hot bedrijf dus slecht»
1225.23.
SCHAGERBRUG.
Onze vroegere plaatsgenoot, de heer G. K. Smit, thans
candidaat-notaris te Assen, is benoemd tot notaris te
Zwaluwe (N.-B.)
BURGERBRUG.
Alhier worden pogingen aangewend om tot de op
richting van een ziekenfonds 1e komen. Men wil dit
plan bevorderen door een bekend spreker de zaak
uiteen te laten zetten.
