Alieieei Hiens-
SumlightZlep
Van Rijswijk's
SCHOENHARDEL-SGHQENMAKERIJ
QS
TO
ten lusl voor de ooyen, een schal
van soorten VOOIUAAHSSCHOENEN.
Raad Zijpe.
Woensd»e 28 Manrt 1928.
66ste Jaargang. Nu. 7204,
Uitgevers i N.V, v.h. TRAPMAN Co., Sctiagen
EERSTE DL AD,
Kleur bekennen.
ptecn fbetj's/t is beter om voor dit voscbjeSvnligbf2pep
te nemen,cbrv ben ik tenminste celver. datt goed mooi blijft.
RIJWIELEN
Agent voor Scliagoii: G. ANNEVELDT.
SCHA
[01
J-
l>it blad verschijnt viermaal )po» week: Dinsdag, Woenaddg, Donder
dag en Zaterdag. BIJ inzending tot morgen* 8 uur, worden Adver-
>ntien nog zooveel mogelijk ln hot eeretnitkomond nummer geplaatst.
POSTREKENINQ No. 23330. INT. TELEF. no. 20
Prijs per 3 maanden fl.flR. Losse nummers R cent. ADVBIRTftN-
TlftN van 1 tot 5 regel# 1.10, iedere rogol meen 00 cent (bowyano.
Inbegrepen). Groot# letter# wordsn naar plaatsruimte berekend*
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
In mijn jongs ten brief Allcrlmnclcn schreef ik
het een eu anucr over de motie van het bekende Eugel-
achc Labour Partij Parlementslid Mr. Philip Kauwden,
de motie tot afschaffing vun het Kapitaal.
Ik vertelde toen hoe spijtig men in „burgeYlijke"
partijkringen er over wust dat over dit zoo belangrijke
onderwerp slechts van ó.lo tot 11 uur 's avonds gespro
ken zou kunnen worden, omdat aan „private mom
bers''-voorstellen niet meer tijd gegund kan worden.
Blijkbaar hadden d'e vooraanstaande lieden in de „bur
gerlijke" partijen de koppen bij elkaar gestoken en
hadden conservatieve iciuers zeife met den Premier
Mr. Bonar Law gesproken, want vóór dat de motie-
Snowden aan do orde kwam, vroeg het consorvatiove
Purkmunts.iü S.r Lannng WorthingtonEvans, de «x-<
mlaiater van oorlog in net coaiiüe-kabinet Uoyd Ge-
orgo, 't woord en vroeg den Eersten Minister ot hij niet
bereid was eeno uitzondering voor deze belangrijke
principieel# S%ak t<; maken en nog een of twee dagen
te geven voor' de bespreking vun motie eu ingediende
amendementen.
De Premier kon geen twee dagen toestaan, maar zou
na het Paasch-reces eén dag voor de debatten inruimen.
De Minister zat nog niet of daar werd door den
heer Philip Snowden weer een nieuwe knuppel in hot
hoenderhok geworpen, door een wetsontwerp in te die
nen tot Nationalisatie van grond in Groot-Britannii*
en do afschaffing van privaat bezit
Zoo stonden we dus in een prieeltje, versierd met
roode tulpen. 1
Precies om 8.15 kreeg de heer Philip Snowden hot
woord voor zijn moeite: Daar het kapitalistische systeem
gebleken is ondeugdelijk te zijn om natuurlijke eu an
dere hulpbronnen tot behoorlijke ontwikkeling te brengen
ton behoeve van de groote massa en de fout schuilt in
het'privaat bezit, besluit het Parlement om onmiddellijk
pogingen in het werk te stellen om geleidelijk te geraken
tot do afschaffing van hel kapitalistische systeem cn
daarvoor in de plaats tc stellen genationaliseerd eigen
dom en gezamelijk bezit met democratische controle
van allo bronnen van producten en middelen tot distri
butie.
Pe- Lev<zr'5 ^eprnyVlaardinger»
Fabrikanten van Ufebuoy #n LUS.
Ik dacht onmiddellijk aan mijn broodkaart uit do
vorlogsjarcn en kreeg pijn in mijn maag
Mr. Snowden zeiue in zijne toelichting, dat reeds 25
of 30 jaar lang door hem en andere Sociaal Democraten
in Engeland de punten, in de motie beiichuamd, waren
gepropageerd.
De Labour Partij kwam heden mot deze motie als
eene directe uitdaging tegenover dc verdedigers en vol-
Kapilali
iégeering
j van een extra dag voor het debat on vertelaarde,
gelingcn van het Kapitalistische Systeem.
beuankte de Regi
voor do tooJ
Mr. Snowden
segginA va pHHJHHHHHHHHHHIHP
dat hij niet twijfelde aan de goode trouw on ernst der
verdedigers vun het Kapitalistische Systeem.
Ik zul den heer 'Snowden uiet geheel volgen iu zijne
redevoering, raaaf cenlge punten noemen.
Allereerst v/eru door Mr. Snowden aangehaald het
bock van Mr. llartley Withers „The Cnuse of Capi-
tnlisme", waarin deze o.a. de vraag stolt; „Geeft liet
kapitalistische systeem uau de menschhoid oen goede
wereld of niet'/'
Mr. Snowden beantwoordde die vraag met neen, wees
op de slechte condities, waaronder de groot# massa in
tegenstelling met. eenige overrjjfco lieden leefden, wees
op slechte huisvesting, ondervoeding, lage loouou eu
dc D/i millioen werkluozen. in Engeland.
Hij gaf toe dat die werkloosheid hoofdzakelijk - een
gevolg van den oorlog was, maar moest dan toen weer
nadrukkelijk verklaren, "dat bij eene analyse doT oor-
logsoorzakeu men ten slotte op het 'dementKapitalis
me" stuitte.
Dc kapitalisten zelf waren blijkbaar roet hun syittem
niet voldaan, vreesden voor te veel concurrentie, hei
vormen van trusts was daarvan hel gcvoig.
Er-waren lieden, die het Kapitalistische aysteem be
schouwden ais te zijn ontstaan bij dc Schapping ea»
vertrouwden, dat het systeem ninimer zou verawjpta
Mr. Snowden dulde die meening niet en was over
tuigd, dat langzaam maar zeker hei Kapitalistische ay&-
teem, dat slechts honderd jaar oud was, zou verdwijnen.
Hier werd door een Parlementslid geroepen: „Waar
naak ie je dan nog d^uk over?'
Mr: Snowden wees en op, dat zijn voorstel inhield de
kans voor elk individu om kapitalist te worden, een 200
Pond-kapitalist misschien, maar dan toch iemand, die
kon sparen erij zeide hij, gekscherend van zijn spaar-
duiten chemische fabrieken kan oprichten in concur
rentie met Brunnèr, Mondden Co. (Sir Alfred Mond, de
bekende Nationaal Liberaal is lid dier firma en schatrijk)
Mr. Snowden wees op het contrast tusschen socialisme
en bolsjewisme, hij noemde bolsjewisme terrorisme.
Wat de Labour Partij wilde was door evolutie bereiken
van ideale toestanden, allereerst door het omverwerpen
van het kapitalistische systeem, en verder na te streven
het bereiken van het geluk voor elk individu.
Nu moet ik hier even wijzen op een paar punten.
Ten eerste op de groote gematigdheid van den 'heer
Snowden.
Dit was ook wel te voorzien.
De lezers, die mijne artikelen ten tijde der Parleinents-
Het was een tijdlang dus een Liberale Arbeiderspartij,
'zoodat die arl>eiders onder de Liberalen, die fci Tra-
do Unionist, fel vakVereenigjngsman waren, op „jLabour"
en niet op den Liberaal stemden.
Maar door 'den invloed,van het Marxisme is de kleur
der Trade Unions zoowel als die der Labour Party
gewijzigd.
Toch stemden onlangs nog tallooze Liberale Arbei
der» op de candidaton van Laboor.
Want Labour bekende geen kleur.
Wel kwam de Partij met het progaroma-puntheffing
m eens", maar <lat wa» .nog niet zoo typisch Socialis
tisch, dat kon njen ook weer als een „cameleon'*
van Meur doen veranderen naannate men het in de
redevoeringen belichtte.
Nu echter door de motie-Snowden zal er
kleur
hunner omgeving. In Schotland, in do arbeidersdistric-
ten, waren ze fel rood en in sommige districten vart
Engeland, waren zij do oude gematigde Labourpartij-
mannon, de Trade Union-afgevaurdigden. die tot. den
arbeidersstand behoorden, en politiek heel links liberaal'
waren.
Men zou van de oudorwctsche Labourpartij-inenschen
kunnen zeggen, dat zij mot onze links Unieliberalen
(B. IL Held en de Klerk) on onze Vrijzinnig Democra-
il ijken waren.
ton (Piet Nolling) het boste te vergelijl
Maar die oude gematigde elementen worden in tngc-
jnnd op zij gedrongen, de meer uiterste elementen zijn
in de Labour Party in do meerderheid geraakt Dat is
o.ü. te constutceren door de benoeming tot leider der
Labour Partij in het- Parlement van den feilen Ramsay
Macdonald inplaats van den gematigden J. P. Clynes.
In 12 iaar tijd is de Labour Partij geheel in wezen
veranderd.
Hel was aanvankelijk de arbaidfsrevleugel der Libe
rale Parljj, die zteto afeoaderde,
bekend moeten worden.
Sir Alfred, Moud, do ex-minister uit de Coalitie
rtcgeering, een echte Nationaal Liberaal eu supporter
van Uoyd George, sprak naar aanleiding van het
Nationaal Liberale amendement op de motie-Showden.
Dc motie luidde„Het Parlement, van oordeel, dat do
afschaffing van hot privaat-bezit en van hot praticu-
lkir belang' bij de productie, het Volk zou verarmen en
do huidige xnisstariden slecht» zou verscherpen, is uit
drukkelijk gekant tegen elko wetgeving, die aan den
(Staat zou doen ontgaan de voordooien, verbondon aan
hel particulier initiatief, acht het buitendien mogelijk dat
zonder öe?.a alle# omverwerpende maatregelen verbete
ringen kunneti worden ingovoerd, onder anderen door
dc schadolijke gevolgen van monopolie en vcarapiBing tc
niet te doen ten behoeve van bet welzijn der men#ch~
neid."
Sir Alfred wee# er op, hoe gematigd de heer Snow
den gesproken had en hoe 4mÏ geheel in den lijn was
der Labour Partij, die van vele akkertjes wilde eten.
Sir Alfred bracht htide aan het oratorisch talent van
Mr. Snowden. waarmede hij zich niet kon meten, doch
reed» dadelijk ffllomt hij Mr, Spuwden ar op wijzen,, dat
niet zooals deze deed uitkomen het Kapitalistische Sys
teem pfis honderd jaar (bestond, maar reeds eeuwen on
eeuwen eQn was ontstaan by ae beëindiging van het
Nomadenleven.
Men moest door de relatieviteit der dingen de rea
liteit zien.
De schoenmaker der middeleeuwen was evengoed een
kapitalist als de huidige schoenenfabrikant
Men tracht steeds van socialistische zijde rijkdom en
kapitalisme te verwarren; er zyn ontelbare zoogenaamde
kapitalisten. /Qie arm zijn.
De coöperatie, door de socialisten zoo gehuldigd,
was niets anders dan kapitalisme, het was een zaak aie
toebehoorde aan een groot aantal kleine kapitalisten.
De heer Snowden had geen enkel feitelijk geneesmiddel
in zijn anti-kapitalistische bagage medebracht, zoolang
hij slechts met algemeenheden bleef schermen, haa
het alles geen waarde. Zou de heer Snowden werkelijk
met een tastbaar geneesmiddel aankomen, zou
Sir; Alfred zyn trouwste volgeling wezen.
Nu bleef het bij eene leuze. Die leuze was feitelijk
omver te werpen particulier initiatief, persoon
lijke vrijheid, en persoonlijke inspanning en daar
voor te aanvaarden een groote machine, die de vleu
gels der ondernemingsgeest zou knippen cn waarbij
een ziellooze bureaucratie de vrijheid der individuen
zou vervangen.
Dit universeel geneesmiddel kon men niet klakke
loos aanvaarden, dit wilde men dan ook met kracht
bestrijden.
De groote fout bij Mr. Snowden was, dat hij geheel
uit het oog verloor, dat het moderne industrieele
systeem feitelijk draait om éen persoon, den leider.
Die persoon huurt arbeid en leent kapitaal en stelt
die beide zaken ten dienste van zijn genie en zijn ar
beidskracht. Die persoon is de scheppende kracht. In
het huidige zakenleven is „de leiding" alles.
Zoowel in het particuliere zakenleven als in een
..staatszaak" drijft alles op leiding. By slechte lei
ding was de zaak een mislukking.
De rijke lieden waren niet zooals de heer Snowden
dit "had doen voorkomen rijke luibuizen, neen het wa
ren hardwerkende of kinderen van hardwerkende, of
hardwerkende kinderen van hardwerkende Beden.
'Het waren dikwijls mannen met ntets begonnen,
en even arm als de armste arbeider, maar ontzettend
vlijtig, energiek en b«kwa&rm
Vijftig jaar geleden waren «t- twoe van zulke man
nen geweest. Die hadden besloten om, toen zij na
hard ploeteren en groote zuinigheid wat overgelegd
hadden, een nieuwe, in Engeland onbekende indu
strie te beginnen.
Niemand waagde het deel te nemen in hun onder
neming, maar zij begonnen toch maar zonder steun
en na ontzettende moeilijkheden, onafgebroken ar
beid, fewonderenswaardlg optimisme slaagden zy.
Zij bridden hun zaken uit en gaven steeds goede loo-
nen en goede arbeidsvoorwaarden aan hun werklie
den en beambten. Die twee mannen waren Sir John
Brunner en Sir Alfred Moud's vader.
Zulk eene onderneming van persoonlijk initiatief
zou ondor het socialistische systeem niet mogeiyk
geweest zijn.
Persoonlijk was hij 20 jaar lang deelgenoot in die
particuliere onderneming en 6 jaar lang als Minister
leider in regeeringszaken geweest. Ervaring had hom
geleerd, dat het onmogelijk was voor een Regeerings-
departement om industrieele zaken te leiden.
Zou onder eene „democratische controle", zooals
de heer Snowden dit in zijn motie noemde, verstaan
moeten worden een soort „Sovjet", die eiken middag
samenkwam om na te gaan.of b.v. de wisselkoersen
naar boven of bededen gingen?
Een dor grootste bezwaren van het socialistische
systeem was de reusachtige afmeting daarvan.
Toen president Roosevelt indertijd in Amerika
eenige trusts liet ontbinden, maakten de gesplitste
zaken op zich zelf meer winst dan de goheele reus
achtige trust alleen.
De trust was te groot, evenals elk regeeringsdepar-
tement te groot is om zakelijk en goedkoop te wer
ken.
Gedurende den oorlog had men ervaring, bittere
ervaring opgedaan, wat gouvernementsbedrijven be-
teekenen.
Elke rendeerende particuliere onderneming, die
door de regeering was overgenomen, uit oorlogs-
noodzaak, had verlies gebracht, de belastingbetalers
leden, daar thans nog onder.
Wat zou dat staatssocialisme brengen?
Eenvormigheid in alles, gelijke rechten, gelijke
hoeden, jassen, blouses, enz. Alles gelijk 1
Wat zouden de socialisten wel zeggen indien de
Staat heden eens een door den Staat, dus door -de
huidige regeering gecontroleerde courant uitgaf?
Wat zouden de socialistische heeren een grooten
mond opzetten 1
Ja. wanneer zij de regeer!ng vormden en de pers
controleerden, dan was het natuurlijk prachtig!
Waar de Labour Party thans voor een zeer groot
deel bestond uit sociaal-democraten, achtte Sir Alfred
Moud het een zegen voor Groot-Britanniö, dat niet
heden het debat afliep, maar dat het na Paschen
voortgezet kan worden, zoodat meerdere sprekers
hun oordeel zouden kunnen zeggen.
Maar ^eoral was hij verheugd, dat dan ook eene
stemming over de motie Snowden zou plaats hebben
en dat het masker, dat de moerderheid der huidige
1 abourpartij leden voor hadden, eindelijk afgedaan
zou moeten worden.
Bij die stemming zouden de heeren zich moeten
demaskeeren.
Eindelijk zou eens gebeuren, waarop de Britscho
natie reed9 lang recht had gehad, de Labour Party
I leden zouden moeten kleur bekennen,
j Eindelijk zou de Britsche Natie nu eens te weten
komen of de leden der Labour Party hier in het
Parlement nog de gematigde lieden waren van 15 en
20 jaar geleden.
I Hü Sir Alfred Moud kende Labour Party Par
lementsleden, die evenmin socialist waren als hij
zelf, maar die moesten nu maar eens goed overleg
gen,-of zij zich zouden blijven encnnalleeren met de
socialisten. Do arbeiders, de gematigde arbeiders, die
op hen steunden, haddon recht te weten waar zij
aan to-e waren.
Wij zullen nu na Paschen den lezers kunnen ver
tellen, hoe deze belangrijke quaestie verder in het
Britsche parlement afloopt.
Maar het staat wol vast, dat de Labour Party ca-
meleon dan zal sterven, want dat dé leden kleur zul
len moeten bekennen.
Voor mannen als J. N. Thomas, J. P. Clynes en vele
anderen wordt het een moeilijke Paaschvacantie.
De politiek baart steeds verrassingen.
Vergadering op Dinsdag 27 Maart 1923, des mid
dags 2 uur.
Voorzitter de heer Jb. de Moor, secretaris de heer
J. A. de Boer.
Afwezig de heer A. Brak met kennisgeving.
Na opening volgt de goedkeuring der notulen,
De heer Dignum vraagt, of er niets aan is te doen
dat er zooveel paarden op het stort loopen.
Voorzitter was dat eerst sinds kort bekend. Spr.
heeft de politie uitgezonden op proces-verbaal op te
maken.
De heer Nannis brengt ter sprake nogmaals de
kwestie van ondersteuning van Kossen. Dezen is vo
rige vergadering een uitkeering door den Raad ge
weigerd. Maar toen is deze verwezen naar het Arm
bestuur en B. en W. waren zelfs genegen om zijn on
dersteuning daardoor te bevorderen. Kossen heeft
evenwel op zijn aanvraag geen ondersteuning ont
vangen. Spr. wonscht thans een raadsbesluit, waarbij
het Armbcstur wordt opgedragen Kossen steun te
verleenen.
Voorzitter wenscht eerst te onderzoeken de motie
ven waarop het Armbestuur ondersteuning heeft ge
weigerd. Deze zaak ressorteert onder den Armvoogd
Schagen.
De heer Nannis zegt, dat de heer Schagen, de voor
zitter van het Armbestuur en de burgemeester deze
zaak reeds hebben behandeld. Deze hebben met hun
drieën besloten, geen ondersteuning te verleenen. U
weet er dus allos van.
Voorzitter zegt, Schagen te hebben gesproken. Deze
heeft hem toer het een en ander meegedeeld, wat hij
echter nog nader moest onderzoeken. Na dion heeft
spr. hem niet meer gesproken. Er is ook nog gepraat
over een zoon die «lager is, en eerst moest nog wor
den nagegaan of deze in slaat was zijn ouders te on
dersteunen.
De heer Nannis zegt, dat Kossen een invalide is,
die in do toekomst wel niets meer zè.1 kunnen ver
dienen eu dus alle ondersteuning verdient. Spr. be
handelt daarna de omstandigheden der familie en
concludeert tot dirocte hulp.
Voorzitter zegt, dat do Raad het Armbestuur niet
zonder moer kan vorplichten steun to verleenen. Alles
moot. eerst onderzocht worden.
Nadat ook de hoer Hooi het een en ander over de
omstandigheden van Kossen heeft meegedeeld, wordt
besloten dat B. en W. In alle finesses deze zaak nog
eens zul Ion onderzoeken.
De beer Schilder vraagt, of hot mag dat don gohee-
/en Zondag door velen op het stort wordt gewerkt?
Voorzitter zegt, dat het niet mag.
De heer Grootes wijst, op een raadsbesluit van 19
Oct. 1920, waarbij besloten is, aan 00- tot G4-jarigen
een werkeloözentoeslag te verloenon van f 1.60 per
dag. Joh. Oud, die zich 8 Mrt. heeft aangemold heeft
niets konen krijgen.
Secretaris zegt, dat deze zaak nog niet in B. en W.
is geweest. Hij heeft voorloopig geen toeslag gegeven
ómdat deze Oud- lid van een werkeloozenkae had
kunnen worden, dit echter niet is geworden en nu
niet voor steun in aanmerking komt.
Do heer Grootes zegt, dat hot niet in het raadsbe
sluit staat, en spr. verwondert er zich over, dat waar
B. en W., het polderbestuur enz. anders de organisa
tie in den grond trappen, en aan niet-georganiseer-
den evengoed werk geven als aan georganiseerden,
er thans eensklaps neiging is om de organisatie hoog
op te halen.
Do heer Van der Sluijs zegt, datde heer Grootes al
les maar in één adem noemt, en B. en W. verwijt de
organisatie zoo laag mogelijk te trappen, maar spr. is
er zoker van, dat het den heer Grootes zeer moeilijk
zal vallen om voor dit beweren de noodige motieven
aan te voeren. Wat hij daar zegt, is beslist onwaar.
B. en W. hebben alleen de organisatie niet zoo naar
voren gebracht en alleen gevraagd, of iemand werke
loos was.
Dit geval van Oud is spr. niet bekend en B. en W.
zullen het gaarne overwegen.
De heer Kapitein wijst op het feit, dat, waar lang
bekend was het heengaan van de onderwijzeres aan
de Burgerbrug, mej. Colpa. Spr. vraagt, waarom er
niet eerdér een opvolgster is benoemd. De tijdelijke
leerkrachten zijn niet bevorderlijk voor goed onder
wijs.
Voorzitter zegt, dat er eon brief is van den inspec
teur van het onderwijs, die spr. straks-zal voorlezen.
Met die inlichtingen zal de heer Kapitein wel begrij
pen, waarom of er nog geen benoeming is.
De heer Van der Sluijs brengt namens B. en W. het
volgende rapport uit over do stortgronden:
M. H.l Wederom hebben B. en W. het genoegen u
verslag uit te brengen inzake de stortgronden over
het dienstjaar 1922. Ook dit jaar weer is deze exploi
tatie heel goed verloopen. Enkele perceelen kwamen,
gewoonlijk door vertrek, vrij, welke echter weer di
rect konden worden verhuurd aan anderen. De lijst
van sollicitanten is steeds voozien.
Een tweetal huurders zijn hun perceel ontnomen,
zulks zeker wel in het belang van belde partijen, dat
is zoowel huurder aia verhuurster. De opbrengst der
gewassen kan tlei bepaald best worden genoemd,