Honkts Puddingen
Zaterdag 14 Ju» 1923.
66its Jaargong. No. 7263.
TWEEDE BLAD.
Tsjecho Slowakije.
FEUILLETON.
Een Levensweg
Gemengd Nieuws.
Het zal zoo ongeveer begin Juni van het vorige
j*ar geweest zijn. dat ik in de landbouwbladen een
bericht las dat bijzonder mijn aandacht trok. Het
deelde mede dat bij den Minister van Landbouw een
verzoek was ingekomen van den Minister van Land
bouw te Praag, om mede te werken aan den omruil
an jonge landbouwers uit Tsjecho Slowakije en Ne-
uerland, en verzocht diegene die zich beschikbaar
wilden stellen, zich te wenden tot de Directie van
Landbouw.
Nu was Tsjecho Slowakije een land dat bijzonder
mijn aandacht had getrokken en wel om zijn handels
betrekkingen met Nederland, export van stroo. vee en
andere producten; en tevens om zijn voortvarend be:
stuur, dat voor geen maatregelen terug schrok om
den landibouw vooruit te brengen, o.a. door groote
bcschcomplexen te nationaliseeren, om te verhinderen
dat het klimaat onhoudbaar wordt door tfe groots ont-
bc-ssching.
Deze feiten maakten mij belust om genoemd land
eens nader te leeren kennen en 9 Juni schreef ik
naar Den Haag, dat ik mij beschikbaar stelde om
naar Tsjecho Slowakije te vertrekken en er een boe
renzoon vandaar op het bedrijf van mijn vader kon
komen.
Kort daarop kreeg ik een schrijven dat mijn ver
zoek was doorgezonden en ik ter eeniger tijd. wel
nader bericht zou krijgen.
18 November kwam bericht met de vraag of ik
al geplaatst was, daar ze aan het Ministerie niets
meer hadden vernomen omtrent de uitwisseling. Ik
schreef terug, dat ik nooit .eenig bericht uit Praag
had ontvangen.
De zaak bleef verder rusten en ik was bijkans de
geheele historie vergeten, totdat 15 Mei 'bericht uit
Den Haag kwam of ik klaar was om af te reizen,
wsnt de Tsjechische jongelingen stonden gereed.
Er kwam dus leven in de brouwerij.
Ik schreef naar Den Haag en vroeg een onderhoud
aan met een der heeren die. met de regeling der uit
wisseling was belast. Dit wer^ toegestaan en 2 Juni
werd ik op 't Binnenhof ontvangen door den heer
Ir. Mansholt, hoofd van den buitenlandschen voor
lichtingsdienst, die mij alle gewênschte inlichtingen
gaf omtrent voorwaarden, kosten pas en visum enz..
Tevens vernam ik dat er nog een candidaat voor d9
uitwisseling was, iemand uit Drente. Tevens werd ik
verzocht om eenmaal daar zijnde, inlichtingen te ver
schaffen omtrent de landbouwtoestanden aldaar.
Toen volgde een reeks werkzaamheden die nu een
maal bij een buitenlandschen reis behooren, als pho-
tografeeren, pas aanvragen en/ voor visum, zorgen. Ik
steldé mij tevens in verbinding met dien persoon
uit Drente die ook heen zou gaan, den heer B. Bos
van Valthermond.
29 Juni was de zadk voor elkaar en Maandag 2
Juli. 's ochtends om 4 uur, vertrok ik. Tot Alkmaar
per fiets, daar er geen andere verbinding is met de
eerste treinen. Daar een kaartje gekocht tot Bent
heim, waf f7.35 kostte. Dit was echter mijn schuld,
want vanaf 1 Juli kon men vacantiekaarten krijgen
voor f5.maar dat wist ik toen nog niet.
Ik zal in het vervolg de prijzen der reisbiljetten
noemen, omdat als er soms Hollanders zijn die te
veel guldens, marken of kronen bezitten, kunnen uit
rekenen hoever ze er voor kunnen reizen.
Om 5 48 vertrok de trein van Alkmaar en was om
7.05 in Amsterdam. Daar overstappen en om 7.45 naar
Oldenzaal. De D-trein van 8.48 is een betere verbin
ding, maar heeft geen 3e klas. Bovendien was ik
vroeg genoeg in Amsterdam, dus had de keuze.
Omtrent de reis naar de grens behoef ik niet uit
te wijden. De Gooische boschjes, de hei op de Ve-
luwe, ze zijn bij de meeste Hollanders wel bekend.
In Almelo kwam mijn reiskameraad op den trein
en maakten we voor het eerst met elkaar kennis. Hij
had al meer gereisd dan ik, was in Frankrijk, Italië
en Algiers geweest.
In Oldenzaal uitstappen, daar onze trein niet verder
ging en naar Bentheim met den D-trein om 11.59.
Aankomst te Bentheim 11.57. middeNEuropeesche tijd.
Daar werden we tevens onderzocht, bagage nagezien,
passen gestempeld en moesten we ons geld laten zien
dat we bij ons hadden. Dit werd" netjes genoteerd.
Met het ba?age-visiteeren stond er iemand naast mij
die 20 sigaren in bandverpakking bij zich had. De
man werd wegens verboden invoeg direct) veroordeeld
tot 175.000 mark boete en mocht contant betalen.
Later zat er nog iemand in den trein die hetzelfde
beleefd had. De marken ziin goedkoop, maar hun
sigaren op deze manier niet. Tevens moest ik in
Bentheim geld wisselen, ik had 200.000 mark, maar
dat was veel te kort. Dus nog 10 gulden ingewisseld
en ik ontving daarvoor 560.000 mark. Toen een
kaartje naar Dreeden gekocht, waarvoor 251.000 mark
noodig was.
In Duitschland namelijk hadden we afgesproken
2e klasse te reizen, het Wam op eenige duizenden
marken niet aan.
Om 12.57 vertrok de D-trein van Bentheim. De reis
ging over Salsbergen, Löhne, Hannover, Hameien,
Maagdenburg ën Leipzig.
Wij waren gelukkig dat we tweede klasse had
den genomen, daar de treinen naar Dresden geregeld
vol zaten. Eén ding is bijna zeker: in de Duitsche
treinen ontmoet men in de eerste en tweede klasse
bijna geen Duitschers. Zij reizen meest allen vierde
klas, de eenigszins gegoeden derde klasse. Wij» had
den in onze coupé twee Amerikanen, 1 Engelschman
en een Duitscher, een Israëliet, die allen naar Ber
lijn moesten. De drie eerstgenoemden hebben echter
zoover wij met hen reisden, aldoor geslapen, dus als
de trein verder dan Berlijn ging, zullen ze wel niet
uitgestapt zijn.
We kregen verschil met den conducteur, daar we
in een damescoupé zaten, imaar aangezien alles be
zet was, maakten we geen ruimte. De man werd met
marken en een paar sigaren gekalmeerd en wil za
ten rustig.
In den trein werd een collecte gehouden voor het
Roergebied en in de coupé's hingen gedichten die dé
bezetting natuurlijk vloekten.
•En nu een paar opmerkingen: In Duitschland wordt
tusschen en buiten de rails basalt gestrooid. Als wij
al die basalt eens in Nederland voor onze wegen be
schikbaar hadden, was vermoedelijk ons wegen- en
asbelastingvraagstuk van de baan.
Van Bentheim naar Dresden spoorden we door
meest bebouwde streken, maar wat het meest opvalt
is dit: dat de gewassen zonder uitzondering van ma
tig tot heel slecht zijn. Wij zagen velden rogge waar
meer korenbloemen stonden dan rogge en op de ha
vervelden stond meestal meer mosterd- en koolzaad
opslag dan haver. In de oorlogsjaren werd in Duitsch
land veel oliezaad geteeld voor voedsel en de chemi
sche fabrieken, maar nu is het verschrikkelijk zoo
veel opslag men in de gewassen ziet. En dat was
van begin tot eind zoo. Op dat arme land komeu
de landbouwers daar waarschijnlijk nooit meer af,
dus geen O. W., maar nog jaren oorlogswee.
Van het bebouwde land dat wij zagen was ongeveer
40 met rogge gezaaid, ongeveer 30 haver, rest
met aardappelen, bieten en andere gewassen. Er wa
ren geheele velden waar bijna geen oogst van was
tc verwachten. Ook daar was het hooitijd. Soms za
gen wij maaien met de machine, meestal echter met
de zeis. zelfs een paar maal zagen we vrouwen gras
maaien. Bij het landwerk ziet men ook meer vrouwen
dan mannen. Eigenaardige werkwijzen treft men aau,
zoo bijv. wordt het hooi niet in ooners gezet manr
aan aorken, overal zagen we gehooid land waar de
hoopjes opstonden, ze konden in een greeü on den wa
gen getransporteerd worden. Het vee was in ho<»M-
zaak zwartbonte koeien, soms liepen ossen en melk
koeien voor de hout- en hooiwagens: sphapen hf b-
ncn wij bijna niet gezien. Tarwe wordt daar natuur
lijk ook niet verbouwd. Verder veel bosschen en kale
bergachtige streken. Aan natuurschoon is echter de
r-'Ute Bentham—-Dresden niet zeer rijk, wel treft men
enkele mooie plekjes aan, maar over het algemeen,
wordt het uiziebt op zoo'n langen spoorreis lensloire
eent« njg.
Om 3.20 passeerden wij Löhne en waren om 455
in Hannover, een station al even zwart, berookt en
leelijk van binnen als dat te Amsterdam.
Om 5.05 vertrek van Hannover en kwam de conduc
teur met veel gebaar aanzeggen dat we bij b9cal en
moesten. Waarom weet ik niet. misschien waren de
tarieven gedurende onze reis verhoogd, misschien toe
slag voor het Roergebied, maar we moesten weer mar
ken offeren, 25.000 mark de persoon.
Om 7.10 arriveerden we in Stendau en moesten we
overstappen, daar de trein naar Berlijn ging. We had
den nog altijd in een tweede klasse wagen der Neder-
landsche Spoorwegen gezeten, maar kregen nu een
coupé in een der Deutsche Eisenbanen. Wat een ver
schil, de Nederlandsche wagens netjes onderhouden
en zindeliijk, de Duitsche slecht onderhouden, vuile
bekleeding en stinkende retirades.
In de wachtkamer te Stendau kochten we elk een
pint bier, wat ons 1750 mark kostte per glas. Ver
trek van den trein 8.08, aankomst Maagdenburg 9.05
Om 11 uur waren we in Halle en we wisten niet be-
I ter of we gingenl recht door naar Leipzig, toen er
I eensklaps werd geroepen: „uebersteigen". Het bleek
idat de machine defect was, dus werden we overge-
laden .in een anderen trein die achter ons reed. Weer
I waren we gelukkig met onze tweede klasse, want de
derde en vierde waren onhoudbaar vol.
I Om 11.45 kwamen we aan te Leipzig. Welk een
1 prachtig station met 26 perrons. Dit wil Tk nog evep.
opmerken, n.1. dat de Duitsche stations heel gerieve-
lijk zijn ingericht, geen zoeken, geen dringen, met
een beetje uitkijken komt men beslist goed terecht.
naar het Engelsch van E. TEMPEE THURSTON
door W. J. A. ROLDANUS Jr.
10, V
HOOFDSTUK II.
GTenlicky is een woest gedeelte van het land. Een
klein riviertje, dat den naam van het district draagtj,
stroomt dcor het laag liggende dal van grijze, met mos
bedekte rots en purperen heide. Het water heeft eén
zachtbruine kleur, veroorzaakt door'het leven, waar
het zijn oorsprong heeft. Tijdens een vloed stroomt
'het over zijn ondiep bed, om nu en dan even te
rusten in de diepe poelen, waar de forellen lui liggen,
en vervolgens te zieden langs de grijsgroene rotsen
door het eenzame dal. Hier en daar rijst in het uit
gestrekte land achter een boschje boomen een hoeve
op. doch slechts heel weinige en op grooten afstand
van elkaar. Het dichtst bij Jamesy Ryan's hoeve lag
Kiley's Cross, drie kleine huisjes, die alle stonden
op het plein, waar vier dwarswegen samenkwamen.
Naar die omstandigheid en naar den eigenaar van
de heiberg is de plek genoemd). Voor den onbeken
den. reiziger is Kiley's Cross slechts een kroeg, die
midden in een eenzaam deel van het land neerge
vallen, is. En twee mijlen daarvandaan ligt Jamesy
Ryans hoeve.
Omgeven door een paar achterlijke populieren, met
naar warm met riet bedekt dak en lig^nd hoog op
n Van het dal lijkt de hoeve bij den eersten
aanblik huiselijk, gezellig en veilig. Maar in den
wmter. wanneer de windi huilt door d'e bladerlooze
takken der boomen en de leemeri' vloer van de keu
ken vochtig is van den regen, zijn er in die streken
\vemig hoeven, welke troosteloozer zijn. Voor Nanno
werd het na de betrekkelijke weelde van John Troy's
huis somber onhoudbaar, 's Avonds placht zij te bid
den om'het daglicht en wanneer dat grijs en mistig
en met dichte regenvlagen kwam, verlangde zij weer
naar den avond', om dat alles voor haar té verbergen.
Rathmore is zeer zeker een klein dorpje, maar het
®en ?evoe] van vredige- veiligheid. Er was al
tijd iets troosteloos in de heldere lichten, die door
de ramen schenen. Zelfs 's avonds om acht en negen
uur waren er nog menschen buiten. Mannen ston
den in groepjes op de hoeken der straat te praten.
Maar hier was, wanneer zij uit het ééne, kleine vuile
keukenraampje keek, geen licht te zien. Slechts de
schrale, grijze omtrekken der achterlijke populieren
staken af tegen den loodkleurigen hemel.
De hoeve zelf was armzalig en ellendigw De balken
rotten en 'het riet was altijd vochtig. De vijftien
acres, die Jamesy bezat, werden slecht veTzorgd:
want ofschoon John Troy gezegd had, dat hij hard
werkte, was Nanno's oordeel over hem toch juist ge
weest. Een man, die slechts zelden nuchter was, kon
onder geen enkel werk zijn schouders zetten.
Bijna iederen dag van hun trouwen tot het voor
jaar zijn intrede gedaan had en er werkelijk gewerkt
moest worden, was Nanno aan haar lot overgelaten.
Jamesy ging geregeld naar Kiley's Cross, bleef daar
den heelen dag en kwam meestal 's avonds pas laat
thuis met bemodderde kleeren. Het was in het dal
en op de kanten der heuvels zelfs voor iemand, die
heelemaal bij zijn positieven was, moeilijk.om te loo-
pen. Bij die gelegenheid verloor hij, daar hij blijkbaar
verwachtte, dat zij hem uit zou schelden voor zijn
veronachtzaming, zijn geduld door haar gedweeë
onderworpenheid.
„Verdomme nog toe", zede hij eens, terwijl hij drei
gend naast haar kwam zitten. „Waarom voor den
duivel kan je niet wat meer spirit in je hebben?"
Zij gaf geen antwoord, waarop hij haar met zijn
open hand in haar gezicht sloeg en haar van het
krukje, waarop zij' zat, op den grond gooide. Zij viel
zwaar, maar werd niet gewond en toen zij omstond,
keken haar diepe, grijze oogen hem strak aan.
„Ik ben je vrouw", zeide zij, ,en ik behoor ie toe
maar als je me op die manier behandelt, zal ik
me niet lang daaraan onderwerpen".
Hij trachtte nonchalant te lachen, maar die poging
deed hem er hoogst belachelijk uitzien.
„Ik zal verdomme doen waar ik zin ini heb", ant
woordde hij, maar de eerstvolgende dagen hield hl'
ofschoon hij haar volstrekt «reen liefde toonde er
's avonds even dronken als altijd thuis kwam. zijr
handen thuis en mishandelde hij haar niet meer.
Het had niet lang geduurd of de sexueele aantrek
kelijkheid, die hem ertoe gebracht had met haar t
trcuwen, was al gauw voor hem verdwenen, er
toen haar wangen hun warme kleuren verloren had
den en haar oogen zwaar waren van slapelooze nach
)en, had hij ziju troost gezocht in Kiley's Cross er
was hij bezig daar haar bruidschat op te maken.
Het was precies de hel op aarde, die Nanno ver
acht had, dat het worden zou, en alleen door zich
verre van dat alles te houden, kon zij den eerbied
voor zicbzelve bewaren, die, hoezeer zij ook te schan-
Wij vertrokken van Leipzig 12.40 en arriveerden om
3.30 aan de hoofdbahnhoff te Dresden. Aangezien de
eerste en tweede klasse wachtkamer gesloten was,
gingen we in de derde en zagen daar eerst een staal
tje van Duitsche armoede. Al die opmerkingen neer
te schrijven gaat boven mijn krach(. ik zou voor dlf
geval ook wel dramaturo mogen zijn. We zagen er
menschen die er absoluut niet te maken hadden, op
stoelen en in hoeken liggen slapen. Een man liep
met een tabaksdoos peukjes sigaar en sigaretten op
te zoeken, later stopte h(j er een pijp van zag ik.
Een glas bier en eon kop koffie zonder melk kostte
daar 3200 mark.
We moesten een paar uur wachten en vertrokkon
toen naar Tetschen aan de Duitsch-Tsjechischo grens
Een kaartje daarheen kostte 37.500 mk. tweede klas.
Toen we uit Dresden vertrokken, was helt weor licht
en genoten .we van het prachtige uitzicht. Na ieeni-
gen tijd sporen gaat de lijn tot Tetschen door het
mooie Elbedal, en zien wij het Ellbe-ziandsteengeberg-
te met zijn bergwerken. Kijken wij den anderen kant
uit de raampjes, dan zien we hooge steile bergen,
soms zelfs zoo sfteil dat de voet opgemetseld is, om
bergstorting op de rails te voorkomen.
Van Koningsthein tot Krippen loopt de Elbe in ve
le boohten, de spoorlijn dus ook, daar het onmoge
lijk is een lijn door de bergen te leggen. Dit deel
van de reis maalkten we met z'n tweeën in een 2de
.klas coupé en dan het vele natuurschoon, zoo dat
het niet te verwonderen is, dat we door de gezellig
heid niet aan elapen dachten, al hadden we ook vijf
tig uur zonder slapen doorgebracht.
Om 8.12 kwamen we in Tetschen aan en daar pre
cies een minuut tevoren de trein naar Praag ver
trokken was, moesten we wachten tot 13.22. Hier re
kenen ze namelijk tot 24 uur., terwijl de klokken de
zelfde als dje Hollandsche zijn. Tevens werd onze ba
gage weer gevisiteerd, maar niet zoo langdurig en
nauwkeurig als in Bentheim, en onze passen gestem
peld. Toen dat gebeurd was gingen we de stad be
zien. Het type der huizen is niet mooi, zwaar en
lomp gebouwd en alles een lichtgele kleur. Het aan
zicht wordt zoodoende eentonig. Eep ding verbaas
de ons. Tetschen ligt midden in steen en basaltber-
gen, terwijl de straten met ronde keisteemen bestaat
zijn. Sommige straten waren bijna onberijdbaar.
Soms liepen er melkkoeien en trekossen voor den
wagen, meestal echter beste paarden, wier tuigen al
len met gepoetst koper en glad leer versierd waren,
wat een schilderachtig gezicht vormde. Alle wagens
natuurlijk van remmen voorzien, daar er geen vlak
ke straat in de stad was. De stad ligt rondom in de
hooge bergen en wordt om zijn natuurschoon in de
directe omgeving veel bezocht door buitenlandsohe
toeristen. Overal in de stad zag men stalletjes me>t
het opschrift: „Helse wursten", heete worsten, waar
schijnlijk het nationale gerecht, want waar een sta
tion was. kon men ze krijgen, ontdekten wij later.
De trein naar Praag vertrok 10 minuten te Iaat, dus
om 13.32. Weer ging het langs de Elbe, tusschen hoo
ge bergen en basaltrotsen en door groote tunnels.
Echter werd de kwaliteit van den bouwgrond, voor
zoover die er nog was, aanmerkelijk beter, we zagen
zelfs beste gewassen en tarwe, die we in Duitschland
bijna niet gezien hadden. Ik vroeg den conducteur,
of ik geschikt van Praag naar Benesov kon komen
fitten wel eens ver
legen met wat ze
tullen opdisschen.
Voor hetnagerecht
behoeven ze nooit verlegen te
zijn, want een pakje Honig's
Pudding, gefabriceerd met
Honig's Maïzena, schaft fï(:
altijd afdoende raad.
de giemaakt mocht zijn, nog steeds onafscheidelijk
was van haar natuur. Zij zelf ging nooit naar Ki
ley's Cross, ofschoon hij haar in hun eerste huwe
lijksweek dikwijls had trachten over te halen om
mee te gaan. Maar zij' behoorde niet tot de vrouwen,
die probeeren haar verdriet te verdrinken. Zij vond
het zóó ignobel, dat, ofschoon zij; avond aan avond
zag hoe Jamesy zich op zijn bed wierp en onmiddel
lijk in een zwaren slaap, waarin hij alles vergat, viel
- iets, wat zij wanneer zij naar hem keek, bijna
benijdde toch de gedachte aan de middelen, waar
door hij die vergetelheid bereikte^ haar tot misselijk
wordens toe walgde.
En zoo sleepte, dag na dag. nacht na nacht, zich
haar huwelijksleven voort. De omstandigheden wer
den na verloop van tijd steeds erger, maar zij ge
raakte er ook moer aan gewend. Zij besefte hoezeer
zij gehard geiworden was, toen op een goeden dag
een buurvrouw van de dichtstibijgelegen hoeve haar
op kwam zoeken en haar onder het drinken van een
kopje thee verteld had wat Jamesy al zoo op Kiley's
Cross uitvoerde.
De goede vrouw voelde medelijden met Nanno's
ongeluk, dat .in het. district spreekwoordelijk gewor
den was, en dacht, dat een beetje troost 'haar mis
schien aangenaam zijn zou.
„Misschien is het heelemaal niet waar", zeide zij
voorzichtig, terwijl zij. Nanno's zwijgende aanvaar
ding van het verhaal verkeerdelijk, opnam als iets,
waarachter diepe gevoelens verborgen lagen. „Het iö
die weduwe, Mrs. Doran. Het was een ongeluksdag,
iie haar in deze buurt gebracht heeft. Zij heeft de
laatste zes maanden vóór hij op zee verdronk,, nooit
>én letter aan haar man geschreven".
Uit dat incidemt misschien meer dan uit iets anders
esefte Nanno hoe totaal onverschillig zij voor het
bv en geworden was. Maar het doodde haar lang-
aam. Haar leven, hoe jong ook nog, scheen totaal en
•nherstelbaar vernietigd. Vóór haar huwelijk had zij
1 de vreugden, die het leven bieden kon, niet be-
ftmaar nadien, sedert zij enkele van dé grootste
erschrikkingen ervan had ondervonden, was. het
Isof zij die door contrast had leeren kennenl Het
/as haar niet gelukt van het leven te maken wat
ij wist dat ervan gemaakt kon worden, wanneer de
•mstandigheden of een grootsche natuur het ten
oede leiden. Maar zij bezat geen grootsche natuur,
lij kon niet blootvoets gaan over de scherpe stee-
en van den tegenspoed: zij was niet sterk genoeg
>m zich een pad te bouwen door het verwarde bosch
•an terneergeslagenheid, waar het daglicht slechts
hier en daar door spleten in de bladeren dooiidringt.
met den trein, maar bij bowoordo van niet, ik moet
in Praag ovornaohten. Later bleek onzo trein door te
rijden tot Benesov, maar aangezien ik oen kaartje
Praag had, moost ik daar een kaartje koop en, wat in
dien korten tijd niet kon. Aangezien ik echter om
zoo'n beuzeling geen nacht in Praag wou blijven,
bleef ik gewoon zitten en wachtte op de dingen die
zouden komen. Allee ging gesmeerd, ik stapte te Be
nesov uit, gaf het kaartje over en er .werd niets ge
zegd. De rol* Tetschen—Praag (nu werd hot Benesov
maar ik inoeat niet bijbetalen) ko»tte 34 kronon. Van
de Têjeobische kronon heeft tmen er op *t moment
IdM te geven voor oon gulden, of liever wij ksegea
voor een gulden 13 kroon.
Hadden de Nodorlanders maar Tsjechische kronen
gekocht inplaat* van marken en Oostenrijksohe kro
nen, want ongeveer drie jaar geleden golden .de Tsje
chische kronen een cent, verloden jaar drie cent en
nu jongeveer 7 cent. Zij hadden gewis beter gespecu
leerd,
Mijn reisgenoot'Bosch stapte een paar stations voor
Praag uit, .hij moest naar Coslav en werd geplaatst
bij den heer Tr. Prochazka, wiens boerderij onge
veer 40 H.A. groot is. Voor Praag werd verbouwd:
wijnstok, lucerne, maanzaad, waar ze hier kummel,
een soort karwei tusschen zaaien, vel uienzaad en
verder gewone gewassen. De bieten stonden al dicht,
waren dus onze Hollanjdsche op voor. Wij hadden
nog aanbevelingen voor den heor Jung, voorzitter
van den Tschechisöhen Boerenbond te Praag, maar
als we afstapten konden -wij niet op onze bestemming
komen, dus werd dlat uitgesteld. 17.30 arriveerde ik
in Benesov en vertrok om 18.40 naar Borovsko. Het
laatste gedeelte van mijn rois werd vervolend, geen
Hollanders bij me en een boemel trein, die van de
tram Schagen—Wognum nog een goede verbinding
maakte. Bovendien werd het donker, dus wilde ik
graag op mijn bestemming zijn, daar ik wist nog een
eind te moeten loopen en dat door onbekend berg
achtig land. Daar het reizen hier duur is, reisde ik
derde klas, in wagons die opgeluisterd, werden met
kaarslicht. De halltgebouwen waren alle flinke zwa
re, allen geelgekleurde huizen met onnoembare na
men., Zoo bijvoorbeeld Zdislavice en nog erger, maar
hun namen hen ik vergeten. Op Vlasirn stond een
mooie autobus voor 25 personen klaar, die do reizi
gers verder het land in voerde. Hier dus ook iflö-
dern verkeer.
Om ruim 10 uur Dinsdagavond stapte ik aan de
haJI'te Borovski uit, een stopplaats bijna midden in 'n
land en behoorlijk donker. Ik vroeg aan een paar
reizigers den weg naar den hof van den -heer Resl,
maar dilt bleek niet noodig te zijn, want even verder
op den weg stond een wagen met twee beste paarden
er voor, de heer en mevrouw Resl er bij >en een koet
sier op den bok en vooruit 1 Nu eens in snelle draf
bij een heuvel neer en werden de remmen aangezet,
dan weer zwaar trekkend bij een heuvel op. Het was
goed dat ik afgehaald werd, want alleen had ik het
nooiit gevonden. Even voor elf arriveerden we aan
den hof, traden binnen, maakten nadere kennis,
want door de duisternis hadden we elkaar nog niet
gezien en werd ik onthaald. Natuurlijk op wursten
en brood: Eindelijk om. ruim elf uur onder de wol
na van Zondagochtend niet uit de kleeren te zijn ge
weest en dn 63 uur bijna niet geslapen te hebben.
Wat ik verder zag en beleefde is veel, maar hoop ik
op een volgenden keer mede te doelen. Dit nog voor
diegene die willen schrijven of inlichtingen ontvan
gen. Mijn adres is: J. Lont Pz., bij den heer M. V.
Resl, Borovsko, p. JDolni Kralovice, Tsjecho-Slowa-
kije.
RUSSISCH GRAAN.
Uit Moskou. 12 Juli. Binnenkort zuilen er in het
buitenland verschillende bureaux voor den verkoop
van Russisch graan worden geopend. Het centrale
burau zal to Hamburg worden gevestigd.
EEN REIS VAN DEN PRINS VAN WALES.
Uit Londen, 12 Juli De prins van Wales denkt
onder den naam van hertog van Cornwall dit najaar
een tijdje door te brengen op zijn hoeve in Alherta
(Canada).
DUURTE-OPSTOOTJES. j
Te Potsdam is het gisteren tot duurteopstootjes ge
komen. Voor de kramen, waar levensmiddelen wor
den verkocht, kwam een talrijke menigte bijeen, die
prijsverlaging verlangde. De politie kwam tusschen
beide en wist do menschen uiteen te doen gaan. Ve
le handelaars verlieten, daar zij) bevreesd werden,
reeds vroeg hun kraam, zoodat de markt spoedig ge
sloten werd. Later vonden betoogingen plaats bij
verschillende winkels van levensmiddelen, waar men
eveneens verlangde, dat d© prijzen verlaagd zouden
worden. In smmige gevallen gingen de winkeliers
na onderhandelingen daartoe over. In enkele andere
gevallen kwam1 het tot plunderingen.
STEEDS MALARIA.
De sowjet-pers bericht, dat de malaria te Moskou
in onrustbarende mate toeneemt Terwijl zich in
Maart 381 gevallen voordeden, was dit aantal voor
Zij yas niet een persoonlijkheid om do bijl te grij
pen, den boom te vellen en een groot gat daglicht
to maken in de donkerte, waar de zon zich geen weg
had kunnen bonen. Nanno was meer het kind van
het sprookjesboek. Omstandigheden mochten haar
verharfdeni,, toestanden haar veiibitteren; maar toch
zou altijd: aan den wortel van haar natuur de kinder
lijke begeerte blijven'om gelukkig te zijn in het zon
licht des levens en op te zien naar een, die sterker
was dan zij zelf, wanneer de kolken zwaar of de
nacht donker was.
Maar het was geheel domcer in die eerste maanden
van haar huwelijksleven en de eenige kracht, waar
op zij vertrouwen kon, was haar godsdienst. Geen
liefde was tot dusver in haar leven binnengetreden en
dus steunde zij op haar geloof.
Wanneer Jamesy 's avonds thuiskwam, vond hij
haar dikwijls geknield bij het keukenvuur. Dan
stond zij haastig op en begon rond te scharrelen in'
het vertrek, alsof er niets gebeurd was.
In een dergelijke omstandigheid was Jamesy op
een avond thuis gekomen met vrienden, met wie hij
gewaakt had bij1 't lijk van 'n anderen boer. Waken
bij een lijk compliceert noodzakelijkerwijze dronken
zijn. Zij waren dan ook allen min of meer dronken.
De zachte modder op het erf had het geluid van
hun voetstappen gesmoord en toen de deur plot
seling opengeworpen werd; zagen zij Nanno ge
knield bij den hoek van den schoorsteen. Zij had
blijkbaar reeds ecnigen tijd in die houding gelegen,
want haaar* hand rustte op het drievoetig krukje naast
haar en steunde haar lichaam. Onmiddellijk stond
zij op, maar niet vóór, dat twee hunner haar gezien
hadden.
Een barstte in lachen uit en de ander het was
Jamesy zelf, spuwde in de keuken.
„God zegene ons!" riep hij uit. „Maar we hebben
nou vanavond gebeden genoeg gehad. De ziel van den
ouden Brodie moet na al die gebeden nu wel rusten
als een baby/'
Zij kwamen allen de keuken in en de eenige vrouw
die bij hen was, nam Nanno onmiddellijk scherp op.
Een oogenblik keek Nanno haar verbaasd aan, maar
toen zij uit de beschrijving, die zij gekregen had, be
greep, dat het de beruchte Mrs. Doran was. van
wier intieme verhouding met Jamesy zij reeds een en
aDdr gehoord had, wendde irij haar blik af.
„Goeden avond, madam", 2;oide Mrs. Doran brutaal.
Nanno deed alsof zij het niet hoorde en de weduwq gn*
Jamesy een knipoogje.
Zij: was een vrouw met harde trekken, aan. "wie nog
uecl goed lo zien was, dat zij' vroeger knap geweest.was.