r
t
HED3
Dit hei hart Yan Holland.
Engeland's Verklaring.
Zaterdag 4 Augustus 1923.
66ste Jasru^ug. No. 4 273.
derde blad.
RIJWIELEN
iiemensjd Nieuws,
Met babulp van een beetje vlaggen aan de open
bare gebouwen, de woningen der verschillende
vreemde gezanten en enkele particuliere huizen, zoo
mede met de electrische verlichting der verschillen
de departementen, k®6** Haag gedaan alsof het
feestvierde ter gelegenheid van den verjaardag der
koningin-moeder.
Van werkelijk feestvertoon heeft niemand iets ge
merkt. De scholen hadden vanwege de vacantie toch
vrij. maar van parade kwam natuurlijk niets in en
de ambtenaren, die vroeger een heelen of althans
een hal ven vrijen dag hadden, moesten evengoed
achter hun lessenaar zitten, als was het een dood
gewone werkdag.
Het eenige dat ingreep in het leven van
Wü men er tets goed», iets iroüfljtai van nakar» en
niet te veel denken kan de „soberheid", die officieel
zar worden belacht dan zal'er duchtig moeten worden
gewerkt.
En zeer zeker moet er dan van hoogerhand niets
warden gedaan om de stemming, die er is, een domper
op te zetten.
Als de burgemeester het eens probeerde mét hét
Engelsche systeem van cafésluitingOpen van twaalf tot
halr drie en van zeveu tot tien of elf?
Zou daarmede niet vrijwel zijn voldaan adn alle
desiderata9 Ook die van degeen, die werkzaam zijn
in het cafébedrijf, en die van feestdagen nooit iets
hebben dan dubbel werk, zonder van he| feest iets te
bespeuren. Iets waar die menschep toch ook wel recht
op hebben. A
Al roods eenogen tijd' is met groote belangstelling
gewacbt op een verklaring van de Engelsche regee
ring over de van Frankrijk en België ontvangen ant-
alledag woorden inzake hun verder optredien tegenover
was, dat 'de c&fébevolking 's middags gedwongen was Duitschland.
port of vermouth inplaats van het nationale vergif Donderdag is dan de zitting van het Engelsche
e mogen drinken. Hooger- en Lagerhuis geweest en heeft de regeering
OraDje-met-'n-klont ie op dergelijke dagen onzen oen verklaring afgelegd,
burgemeester een gruwel en wie doet nu den burg© Uit de N.R.Crt nemen wij de volgen(|e verklaring
meester niet graag een plezier? overr --
Wie dit niet verkoos, kon immers met een tram- Op zeven Juni 1.1. heeft de Duitsche regeering na
«netje naar Wassenaar of Rijswijk of Voorburg trek- de antwoorden van de Entente-regeeringen op haar
ken, over welke gemeenten zich de jurisdictie des eerste nota van 2 Mei te hebben overwogen hun een
boeren Patijn niet uitstrekt, om vandaar met zwem- nieuw memorandum toegezonden houdende herziene
mende lading terug te keeren. voorstellen om de kwestie van de schadevergoeding
Maar velen hebben dit „borrelreisje", dat de eersteen de Roer-bezetting te behandelen. De Entente-re-
jaren van het verbod zeer populadr was, bij een ze-1 geëringen hebben overleg gepleegd om hun weder-
ker deel van het publiek, ditmaal niet gemaakt, om-' zijdsche inzichten vast te stellen en duidelijk te ma-
dat het weder veeleer een glas bier of kwast, dan ken, en de Franache en Belgische regeeringen in het
een borrel vereischte, Al'leen speculeert men op de bijzonder hebben met die Engeleche regeering! daar
houding die de burgemeester met het oog op de a.s. over ,van gedachten gewisseld.
Koninginnefeesten zal aannemen. Of den Haag dan Een maand later, op 12 Juli is een verklaring af-
ook partieel zal worden drooggelegd.? gelegd in beide huizen van het Parlement over het
Mij dunkt, dat aan een besluit in die richting geen 1 door de Engelsche regeering ingenomen standpunt
de minste twijfel kan bestaan. Wij zullen droog zijn i en daarbij is sterke nadruk gelegd op de noodzake-
en het zal me zelfs verbazen als er geen pogingen 'ij-kheid van een actie ten einde een einde té maken
zullen worden gedaan, ook de niet-sterke dranken: aan den toestand die zoowel gevaarlijk was voor den
bier en wijn, die dagen achter slot te houden. i vrede van Europa ale voor de belangen van alle be-
Een dergelijk verbod heeft zeer zeker een gx>eda i trokken partijen,
zijde. I De Britsche regeering legde zekere voorstelden
Het was een verre van fraai of hartverheffend ge- over als grondslag voor zoodanige actie en do mede-
zicht in dien avond van zulk een feestdag overal deeling eindigde toen met den geallieerden bepaal-
troepen te ontmoeten wier „vreugde" meer was toe de s'appen aan te bevelen.
te schrijven aan de „oranje-met", dan aan oranje- De Britsche regeering nam het standpunt in dat de
zelf. En de opstootjes en vechtpartijen die van zulk vooi stellen, vervat in de Duitsche nota van 7 Juni
een natiën feestdag het gevolg waren, gaven dik- onderzocht en beantwoord verdienden te worden en
wijls de politie méér werk, dan oirbaar en wensche- dat zulk een antwoord zoo mogelijk een geallieerd
lijk was. Gebroken ruiten, hartfen en tand'en waren j antwoord moest zijn. Vooraoover verder de Fran-
veelal de nasleep van zulk een ouderwetsdhen vreug-sche erf Belgische regeeringen ongeneigd waren het
dedag. initiatief te nemen tot het formuleeren van een ant-
In zooverre is het verbod goed en doelmatig. woord, zeide de Britsche regeering de verantwoor-
Doch aan den anderen kant is zulk een droog ding op zich te willen nemen om het ontwerp van
feest toch ook niet je ware. Werkelijke geestdrift een antwoord op te stellen, dat zij ter overweging
voor het geboorte- of amibtsfeest van de Koningin is aan hare bondgenooten wilde toezenden,
aatuurlijk slechts te verwachten bij een deel der Ingevolge dit voornemen stelde de Britsche regee-
bevolking. Een ander 'deel zal zich principieel ont- ring het ontwerp op van een identiek antwoord, dat
houder, zoodra de uitdeeling aan schoolkinderen is zij op 20 Juli verzond met een begeleidende nota
afgeloopen (misschien zelfs ook daarvan, gezien de aan de geallieerde regeeringen van Frankrijk, Bel-
aanleiding). Een ander deel „doet niet aan feesten" gië, Italië en Japan
om allerlei redenen. Maar een groot deel der feest-in dit ontwerp van antwoord behandelde zij ver-
zangers gaat natuurlijk uit „vanwege het lolletje".schillende voorstellen vervat in het Duitsche memo-
Gaat uit, zooals het naar een kermis zou gaan, met rendum van 7 Junk Zij uittende meening, dat, ter-
confetti en serpentines en pauwevaeren en ratels en wij! niets diende te geschieden, dat onvereenigbaar
wat de nijvere handelaars tegen dien tijd zullen ver-1 was met de bepalingen van het tractaat van Ver
zinnen, als midfdJel van vermaak. I saillea, het zijn voordeel zou hebben als onpartij-
Zbu er iemand zijn, die in koelen bloede, zeg na dige deskundige in samenwerking met de commis-
het ontbijt, een serpentine gooit op een meisje, al ia &ie van herstel Duitschland'a betalingscapaciteit
zij nog zoo aardig, een hand confetti in de blouse- zouden onderzoeken.
opening werpt? Ik geloof het nietL Hij zou zich zelf Wat de kwestie van de waarborgen, dbor de
voor komen als een meer-dan-volmaakt idioot. Duitsche regeering aangeboden, betrof, liet de Brit-
Middags na zessen nu ja, dan is het wat an-sche regeering verder uitkomen, dat de oeconorni
ders. Dan begint de stemming te komen en krijgt de
blouse van het meisje, dat er recht op heeft, de kans
o.p 'n dosis confetti, is een pauweveer-aai nietl meer
de -daad van een malloot, doch een compliment-van
den-dag
Let wel, ik zeg niet dat er een bitteruur aan feest
vreugde moet! voorafgaan. Op gewone dagen, na dat
uurtje zijn de Hagenaars ook niet gewoon zich te
buiten te gaan aan bataüles de fleurs en dergelijke,
Maar om hen te krijgen tot iets, dat op feestvreugde
gelijkt, moet er eerst stemming zijn. Oranje-alleen
sche waarde van eiken zoodanigen waarborg groo
te ndeels moeet afhangen van factoren' waarvan
het Duitsche memorandum goen melding had ge
maakt, zooals de stabilisatie van de mark en het
in evenwicht brengen van de Duitsche begrooting
en dat geen waarborgen doeltreffend1 konden zijn,
tenzij voorzieningen werden getroffen voor den een
of anderen vorm van internationale controle van
Duitsehland's financieels beheer.
Het ontwerp van antwoord eindigdte met de Duitseh
sche Fegeering dén raad te geven, indien zij de her
werkt niet op pretstemming en het minst nog bij de vatting van het onderzoek wenechte, zonder verder
felsie oranjeklanten, dlie op zulk een feest veeleer j vertoef de verordeningen en besluiten in te trekken
hun binnenkamer opzoeken om daar te getuigen
van den Zegen Gods door Oranje.
Alleen met de samenwerking der beide factoren
komt men tot het resultaat, dat voor een algemeen©
vroolijke viering van zulk een feest noodig is.
Er komt nog iets bij.
Ml. dat in deze partieele drooglegging iets stui
tends, iets ondemocratisch zit, omdat degenen, diie
na of inplaats van bier iets anders wenschen, ge
dwongen wordten tot duhbelhooge uitgaaf. De man
van gek?-kan zijn gezelschap traJktoeren op porti of
dergelijke dranken, de man met kleine portemon-
naie 'dient zich te onthouden.
Dit1 is stuitend en geeft aanleiding tot ontevreden
heid. Vooral, als zulk een feest, zooals de verjaard'ag
van de Koningin-móéder geen enkel cereminatie-
punt heeft: bosdhiiluminatie, vuurwerk parade of
wat dan ook.
Dan gaat de drom ech&loos rond, zoekend naar
pret", en zijn de excesseh op allerlei gebied nog veel
grooter. Ook omdat er in onze (verre van brave) stad
vele individutjet rondloopen, die jan-en-alleman in
viteeren naar „m'n kamer, waar je 'n lekkere wis-
keysoda'kan krijgen".
Wiskey-soda, met alTe gevolgen van dien
Ik herhaal: het probleem is moeilijk. Laat de schen-
kerij orgehinderd en velen zullen te veel laten schénkén.
Verbiedt de meest Opwindende dranken en ge kweékt
ontevredenheid en ontduiking. Te gemakkelijker, nu
ieder van z'n broer of tfta neefje een padvi'n/ÖtensveUtt-
flesch te leen kan krijgen.
Laat vrij en ge krijgt de oude tafereelen van wan
orde en openbare dronkenschap, die vroeger nationale
andero feestadagen kenmerkten, weer térug.
De keus is moeilijk. Vooral omdat het eenige middel
°mde aanstaande feesten te doen gelukken, zoodat het
publiek niet alleen mag mee doen aan officieel© huldi-
oingen, doch zich ook spontaan vermaakt, vrij kost-
rr*r,u- Kostbaarder dan onze'(en andere) gemeentekas-
sen Kuiken dragen.
j;a1 bhddel zou n.ï. zijn, het geven van vuurwerk,,
Iroor^0ncertG,n* van illuminatie en' dergelijke dingen,
publiek op straat komt en in stemming
!w^ :k°°r« wat het te zien krijgt. Als men dit
aoet, is er kans dat het jubileum evenzeer slaagt als het
Kroningsfeest, waarover menig Hagenaar nu nog spreekt
ytJ?11 if611 aatnéónschakelitig van pfezier en jofijt.
moet dm hM™113.?,'. ,b(W1nncn te orgamseerer. f-n
J het ptibUHv iets bieden. Men heeft echter niét
hp, p veelal' helaas gedwongen karigheid
nipt Sili! jelfs voor buurtversieringen. Zoodat er
v#»2 ontworpen pïhnnen hier en daar zeer
1 1! ?16" tevens nog moeite herft om ze'fs
komen r^S?»06 Pannen aan het noodige geld te
seis mpt iÜhlÜ^Li ^toonstellingen tomola's. rnjsraad-
naar al dS-geiijke middelen moet
IS het feest te doen slagen, in sveér-
wil V*n het oprecht enthousiasme bij vefc£.
die de politiek van het lijdelijk verzet hadden geor
ganiseerd' en aangewakkerd' en ondubbelzinnig da
den van geweld en sabotage te verloochenen, die
haar in sommige gevallen vergezeld' hadden en het.
ontwerp uitte het geloof, dat zulk een handelwijze
van den kant van Duitschlard zou meebrengen d)at
de bezettende mogendheden1 dé voorwaarden van
hun bezetting opnieuw zouden overwegen en gaan
deweg zouden terugkeeren tot d!e normale vormen
van het industrieel© leven in het Roergebied*
In de begeleidende nota's die imet Ihet ontwerp "van
antwoord aan de geallieerden verzonden werden, gaf
de Britsche regeering vollediger ophelderingen over
haar opvattingen op al deze puntten eïi drong zij er
bij haar bondgenooten oip aan met zoo min mogelijk
vertoef beraadslagingen tusschen de geallieerden te
openen, hetzij -door een conferentie hetzij anderszins,
mei het doel een gedetailleerd plan van een alge
meen© en definitieve financieel© regeling uit te
werken.
De antwoorden van de geallieerde regeeringen
zijn thans ontvangen.
Een schriftelijk antwoord van de Italiaansche r«-
geering is nog niet aangekomen, maar zij heeft in
het algemeen haar instemming geuit met de opvat
tingen en voorstellen van de Briteche regeering.
De Fransche en de Belgische regeeringen hebben
onafhankelijke antwoorden gezonden.
De Britsche regeerinc heeft deze antwoorden «eer
zorgvuldig en angstvallig overwogen en ofschoon zij
zich ten volle bewust is van de vriendelijke termen
waarin zij gekleed zijn en van dten bart el ij-ken geest
waardoor zij ingegeven zijn, betreurt zij het daarin
geen materiaal te vinden voor het zenden van een
geallieerd antwoord op de Duitsche nota, aan welks
verzending zij zooveel hecht metterdaad, wordt
het ontwerp van het antwoord, dat door de Brit
sche regeering voorgelegd is, niet vermeld1 in de
Fransche en Belgische antwoorden. Evenmin schij
nen deze nota's eenig stellig vooruitzicht te bieden
hetzij' op een1 spoedige wijziging in den toestand' in
het Roergebied, hetzij op het beginnen1 van beraad-
6 lagingen over de vergoedingen, naar welke beide
dingen de Britsche regeering gretig had! uitgezien.
Het is duidelijk dit vel© weken, zoo niel meer,
gemakkelijk heen zoudten kunnen gaan met de voor-
loopige wisseling van meeningen tusschen dte gealli-
eerdten volgens richtsnoeren die thans door de laat
st en aangeduid! zijn, vóór er eenige doeltreffende
stap gedaan zou kunnen worden om aan den tegen-
woord! gen toestand een einde te maken.
De Britsche regeering kan niet te vaak herhalen
dat, terwijl zij de belangen van hare bondgenooten
als met haar eigen belangen saam verbonden acht
en terwijl zij terugdeinst, gelijk zij altoos gedaan
heeft, vocrr elke actie waarin men een aanwijzing
zou kunnen zien van verdeeldheid onder de geal
lieerden, zij overtuigd blijft dat het vraagstuk, het
welk thans aan allen wordt gesteld niet kan worden
ontweken en dat terwijl de geallieerden over dit of
dat onderdeel of voorstei op de meest vriendschap
pelijke wijze van gedachten wisselen de Europeesche
toestand waarbij alle kansen op schadevergoeding
op welke de geallieerden alleen aanspraak hebben
betrokken zijn, kan verzinken in een onherstelbare
ruïne.
In deze omstandigheden heeft de Britsche regee
ring besloten met zoo min mogelijk vertoef aan het
parlement de stukken voor te leggen, die hare eicen
opvattingen en pogingen vermelden en zij noodigt
thans hare bondgenooten uit, toestemming te geven
tot openbaarmaking van de nota's ot mededeelingen
van hun kant waarop gedoeld wordt en die noodig
zijn om den toestand in zijn geheel duidelijk te ma
ken»
De Britsche regeering hoopt, dat de openbaar
making van deze bescheiden zal meewerken ter be
paling van de werkelijke afmetingen van het vraag
stuk, waarvoor de geallieerden zich geplaatst zien
en de wereld zal overtuigen van die gebiedende nood
zakelijkheid eener onverwijlde en gezamenlijke ac
tie om ze te behandelen.
Op de verklaring van BaMwiin volgde in het Lager
huis een debat, waaraan vertegenwoordigers van alle
partijen deelnamen. De argemeene toon ervan liét bé-
merken. dat men den ernst van den toestand inzag
en Zich teleurgesteld gevoelde over het négatiéf karak
ter der antwoorden van Frankrijk en België. Baldvvin
beantwoordde de sprekers. Hij zeide nog, aat de reden
waarom hij twijfelde aan de wijsheid, of liever zeker was
van de onwijsheid van de bezetting van het Roergebied
was, dat z.i. de betaling der schadevergoeding er door
werd vertraagd en de handel van Enge'and er schade
door leed, evena's die van de were'd. Het was onjuist,
te zeggen, dat de werkloosheid in dit land in de eerste
plaats was toe te schrijven aan de Roerbezetting, doch j
het was wel juist, dat die bezetting thans haar invloed
begint te doen gevoelen oo den wereldhandel én dat.
hoe langer die bezetting duurt, hoe ernstiger de invloed
ervan zal zijn. Sommige oppervlakkige beoordeelaars
willen nu beweren, dat dit goed zou zijn voor dejn
handel van Engeland, doch ae paar bestellingen, die I
men tengevolge van de Roerbezetting hier en daar kan
machtig worden, staan in geen verhouding tot de bestel- I
lingen, die Engeland moet missen. Niemand, zeide de i
premier,-ban voorstellen, wat de gevolgen zouden zijn
van een ineenstorting of een toegeven van Duitscn-
land, die zooals vrienden van Baldwin hem verzekeren^
moet voorafgaan aan't verkrijgen der schadeloosstelling.
Ik wensch niets te doen om Duitschland in zijn verzet
to stijven, omdat ik inzie, dat, hoo langer dit verzet
duurt, hoe hopeloozer de toestand naderhand za' zijn
Wij wcnschen een spoedige regeling. Maar wat er ge
beuren zal. indien en zooara Duitschland ineenstort
een ineenstorting, waarvan niemand de strekking vermag
te beoordeelen. Een ding weten wij n.1. dat die i
ineenstorting beteekentMinder schadeloosstelling en j
ook weten wij, dat het een langere periode beteékénjt,
alvorens Duitsehland's g^idwezen weder herste'd is.
Ik vrees nog iets anders. Als de ineenstorting of overgave
is veroorzaakt door het gevoel, dat allés beter is dan j
het voortduren van den toestand van het oogenblik, is
wat er gebeuren zal ditdat Duitschlana opnieuw j
in gebreke blijft en dat wij een eindelooze keten van
gebeurtenissen mogen verwachten, celijk aan die, welke
wij de laatste twee jaar hebben doorgemaakt. Juist omdat
de regeering hiervan zoo sterk overtuigd js, wendt zij
iadere poging aan en heeft de hoop nog niet opgegeven
om tusscnen de geallieerden tot een zoodanige overeen
stemming te komen, dat een snelle en defirfltiewa
regeling mogelijk wordt. Indien die regeling tot stand
knmt, vindt g:i in de toekomst een op industrieel gebied
zeer sterk Duitschland tegenover u, zal men zeggen. Men
kan niet alles te gelijk hebben en men heeft te kiézén
tusschen een g-ruïnerd land, dat geen schadevergoeding
betaalt en waardoor de wereldhandelin zulk een toe
stand komt dat cr geslachten «oodig zullen zün om het
verlies goed te maken, of een Duitschlanddat indu
strieel steik is en een daarmee overeonkomstigé schadé-
vergoeding kan geven. Een andere keuze is er niet.
Jaldwin verklaarde, dat de regeering thans den vorm
van het antwo«rd op de geallieerde nota's heeft te over
wegen. Dit doende was de regeering niet de vertégén-
Woordigster van een enkele partij, aoch sprak zij uit
naam aer geheele natie. Zij zou geen moeite schromen
om }e doen. wat .zij gedaan had in de eerste rjotla,
om alle geallieerde krachten bij elkander te houden,
en van Duitschland datgene te verkrijgen, hetgeen het
■wtrrdTO gëhoipGa,
Belangrijk was ook het slotwoord van Baldwfn,
hoewel hij de toezegging weigerde ca publicatie der
gedachtenwisseling in ieder geval mededeelingen
omtrent de regeeringspolitiek te zullen dóen. Wel
zeide hij, dat de tijd gekomen was op te houden me^
de lijdelijke politiek van Engeland, die aan/leiding
had gegeven tot betreurenswaardige toestanden. De
politiek die zijn regeering zou volgen, zou Britsch
zijn en niets anders. Het verdroot hem Engelsche
staatslieden voor pro-Franech of pro-Duitsch te hoo-
ren uitmaken, terwijl niemand iets anders dan pro-
Engelsch wilde zijn. In weerwil van alles gaf hij de
hoop nog niet op, om tot overeenstemming te gera
ken, waardoor een gemeenschappelijke oplossing
mogelijk zou zijn.
De indruk te Parijs is niet gunstig. De diplomatie
ke toestand wordt als volgt beschouwd. Do verkla
ring en de redevoeringen van Baldwin en Curzon
waren bestemd! voor biimeniandsch gebruik in En
geland; ten opzichtte van het buitenland heeft de
Britsche regeering nog geen stelling genomen, omdat
zij nog geen antwoord heeft op de Fransch-Belgische
nota's. De ondterhandelingen tusschen d'e drie hoofd
steden diuren voort. In zijn laatste onderhoud met
den Franachen ambaj&sadeur heeft Lord Curzon niet
gesproken over een breuk. De Fransche regeering
zal dius het Engelsche antwoord' afwachten op de
vragen, welke de laatste nota van Poincaró inhoudt.
Intusschen zal men door de publicatie van de Fran
sche documenten antwoorden op elke Engelsche pu
blicatie. Men vreest echter, dat een dergelijke in d'e
diplomatie ongebruikelijke procedure zal leiden tot
een polemiek, waardoor de verder© onderhandelin
gen bemoeilijkt zullen worden.
In Berlijn is men niet erg tevreden.
Omtrent de rede van Baldwin worden hier nog
geen officieele meeningen gepubliceerd. Het valt ech
ter niet. tegen te spreken, dat met name de passages
over het lijdelijk verzet en de verwijten inzake de
markdaling en het gebrek aan evenwicht in de Duit
sche begrooting in politieke kringen te Berlijn .een
pijnlijken indruk hebben gemaakt. Het is ©en publiek
geheim, dat de raadgevingen van Engelsche politici
te Berlijn een zeer grooten invloed' op de.tactiek der
regeering en de houding der toonaangevende partijen
hebben gehad, en men had hier algemeen verwacht,
dat Baldwin's verklaring de aankondiging yan een
politiek in den geest van deze raadgevingen zou in
houden. Dat hij1 zich integendeel bij den Franschen
eisCh tot onvoorwaardelijke capitulatie in het Ruhr-
confliot aansloot, heeft hier ernstige teleurstelling
gewekt.
gevoel van hetgeen het gelooft wat reent is ©n inaicn
het Engelsche volk Zou meenen, dat ha verloop van
tijd de wonden van Europa worden opengehouden in
plaats van geheeld, zou het gemakkelijk kunnen gebeuren,
hetgeen het laatste ding ter wereld is wat ik zou wen-
schen, dat de vriendschap werd verkoeld tusschen ons
vriend van Frankrijk, geloof ik, dat het slechts een
bewijs van die vriendschap is, te zeggen wat ik juist heb
gezegd. Juist omdat ik deze vriendschap wil doen
voortduren, wensch ik een snelle regeling van wat
Europa in beroering brengt.
Lloyd George nam ook deel aan het debat in het
Lagerhuis. Hij drong aan op een definitieve verkla
ring omtrent de regeeringspolitiek, daar in den tijd
van het reces dte volledige inzinking in Duitschland
geen verwondering zou behoeven te baren. Hij be
streed de uitlating van Baldwin, dat de politiek van
Frankrijk niet duidelijk zou zijn. Baldwin had n.1.
gezegd steeds in de overtuiging te hebben geleefd,
dat de Fransche bezetting van het Roergebied alleen
bet verkrijgen van dte schadeloosstelling beoogde en
niet zooals dikwijls beweerd wordt, andere doelein
den zou hebben. Baldwin had verklaard, dat diep in
het hart van ieder Engelschman het gevoel voor
recht en rechtvaardigheid leeft, een gevoel waarover
niet valt te debatteeren, doch dat het geheele leven
beheerscht. Als Engeland zou, zien, dat Frankrijk de
wonden wenscht open te houden in plaats naar ge
nezing te streven, zou een verwijdering tusschen de
beide volken zeker zijn. Het waren deze woorden van
Baldwin, die Lloyd George aanleiding gaven tot de
verklaring, dat de Fransche politiek meer dan volko
men duidelijk was en dat men zich met een ijdele
hcop voedde door te gelooven in die politiek veran
dering te kunnen brengen. Daarom meende Lloyd
George, dat Engeland zonder zich om Frankrijk's
goed- of afkeuring te bekommeren, zijn eigen politiek
had vast te stellen en de feiten onder het oog moest
zien. Frankrijk, zeide hij, wenscht aan de Roer te
•blijven en sinds de vlag daar geplant is, is heti een
kw©stie van nationaal prestige.
Hoewel d© zorgvuldig geformuleerde verklaringen
van Baldwin en Curzon w©inig meer bevatten, dan
wat men redelijkerwijs, gezien dien korten tijdsduur,
had mogen verwachten, ontbrak het in de vergade
ring van het Lagerhui® geenszins aan aensationetele
oogenblikken. Zoo bijvoorbeeldl de uitroep van BaJd/-
win op de vraag van Asquifch of hij het Huis dacht
bijeen te roepen, als de toestand] zich zou verscher
pen: Als het tot een crisis komt wat God) verhoe
de zal ik dit zeker dioen 1" Hierdoor werd! nog meer
dan dJoor de regteeringeverklaring do ernst van den
toestamj dlutidtelijk. Ook de redevoering van Ramsay
Maodonald, die bijna geheel ministerieel was, hoewel
hij spraik namens de oppositie, was van groote be-
teekenis wegens de scherpte van toon, waarmedte bij
aandrong op publicatie der stukken en de geheide
diplomatie bestreed, die nog nimmer iets anders dan
verderfelijks heeft gebrouwen en waarmede hij er
op wees, dtet Engeland veel meer onder den oorlog
heeft geleden dan Frankrijk, dat zijn nijverheid we
der op peil had, weinig belasting hief en zijn begroo
ting in evenwicht zou kunnen hebben, zoodra men
dit verkoos, doch niettemin Duitsehland's bloed uit
zuigt tot het eindte nabij ia Met een crediet van een
millioen pond zou DuiscHaad voorloopig kunnen
VERGEETACHTIG.
Een electricien die van 's Gravenhage naar Delf
verhuisde liet in de tram een koffertje met f 1800 aan
contanten achter. Toen hij het voorwerp miste, bleek
een onbekend gebleven medereiziger er mede van
door te zijn.
NIEUW WURELDHOTEL.
Te Detriot zal aanvang worden gemaakt met den
bouw van het grootste hotel ter wereld, zoo wordt
gezegd. Het pand zal 29 verdiepingen hoog zijn en
1215 gastenkamers bevatten. Het gebouw, dat in Ita-
iiaanschen Renaissance-stijl wordt opgetrokken, zal
bijna 15 millioen dollar kosten.
DE FASCISTEN IN ITALI8.
Uit Rome, 2 Augusttis. De groote nationale raad
van het fascisme heeft een proclamatie uitgevaar
digd, waarin gezegd, wordt, dat bet in uitvoerige be
raadslagingen vastgesteld heeft, dat het fascisme de
groote moreele en materieel© kracht van Italië is.
300.000 a 500.000 zwarthemden vormen een geweldig
onzichtbaar leger, dat bestemd' is om den duur van
de fascistische regeering te verzekeren. De laffe
Siciliaansche priester en zijn partij (Don Sturzo en
ae katholieke volkspartij) moeten als vijanden van
de regeering en van het fascisme worden beschouwd
Hetzelfde moest gezegd van de eenheidssocialisten
Zekere democratische en. liberale groepen staken ook
hun oppositie niet. Daarom faioeten de fascisten op
hun hoede blijven. De geheele wereld staart in ver
rukking naar het fascisme en ziet, dat er een nieuw
historisch tijdperk voor Italië aangebroken is, een
vierde renaissance voor ons onsterfelijke ras. Het
fascisme moet tot eiken prijs zijn doel bereiken. De
proclamatie eindigt met woorden van verheerlijking
van Mussolini.
WAARDEVOL BEZIT.
Uit Rome wordt gemeld, dat de Italiaansche re
geering aan de gewezen Keizerin Zita heeft gevraagd
afstand te doen van de manuscriptten van de bi
bliotheek van Modena alsook van den Florentijn-
schen diamant, den op 5 na grootsten diamant der
wereld en nog andere voorwerpen van waarde, die
uit liet bezit van het Huls van Toscane stammen en
in de 18de eeuw naar Weenen zijn gebracht. Ex-kei
zer Karei heeft de betreffende voorwerpen mee naar
Zwitserland genomen, omdat hij van meening was,
dat zij tot heti particuliere 'bezit van de llaosbur-
g>era behoorden. Italië is het daarmede niet eens en
heeft reeds herhaaldelijk getracht, in heti bezit te
komen van deze voorwerpen*
DORSTIGE TURKEN.
Het droogleggingsregime te Constantinopel, dat per
1 Augustus zou worden ingevoerd, is volgens een
telegram uit die stad tot 1 September uitgesteld. De
Turken schijnen diecen „kwaden dag" zoo lang mo
gelijk te willen verschuiven. Dit is de vierde maal,
dat de droogleggingswet voor een maand is uitge
steld.
MACHINISTENSTAKING IN HONGARIJE.
Uit Boedapest wordt gemeld: Het spoorwegver
keer in Hongarije staat sederi Donderdagmiddag stil,
daar er een machini^jÉn-siaking uitgebroken is. De
bond van machinisten, die op christelijik-socialen
grondslag staat en dicht bij de Ontwakende Honga
ren staat, heeft zich vandaag naar den minister van
handel begeven om een loon vaststelling op 50 pro
cent van de vredespariteit te eischen. Daar de mi
nister n^t dadelijk een bevredigend antwoord gaf
keerde de delegatie naar de vergadering der machi
nisten terug, waar onmiddellijk de staking uitge
roepen werd. Een vertegenwoordiger der staats
spoorwegen, die aanwezig was, deelde mede, dat de
bond van machinisten ontbonden werd en dat do
stakers dadelijk ontslagen zouden* worden. Do machi
nisten bleven niettemin bij hun besluit.
In de'Nationale Vergadering kwam des middags
deze staking ter sprake. Bethlen, de minister-presi
dent, deelde mede, dtet do anti-semitlsche afgevaar
digde Gom/bos de machinisten tot. verzet tegen dte
regeering aangespoord bad; Bethlen zou de „maf
fia" ontmaskeren, dat het land tten ondergang
bracht. Eten motie van wantrouwen, door Gombos
ingediend, weid verworpen. Er waren slechts 4 stem
men voor. Gombos vertelaarde, dat hij met zijn gToep
die uit 8 leden bestaat, uit de regeeringspartij trad.
De regeering heeft den staat van beleg afgekondigd.
HET EERSTE VRACHTVLIEGTUIG.
Een vliegtuig, dat naar men zegt, het eerste zuive
re vrachtvliegtuig is, hetwelk langs Britsche lucht
wegen heeft gevlogen, heeft zijne eerste reie gemaakt
met ©ene volle lading tabak van Londen naar Keu
len. Het is eene machine, bij den luch t vaartdien at
van Instone gebruikt, welke, wanneer zij tot de
grootste snelheid wondt aangezet, door 2 raotewr
