ROMMELKRUID.
DE JONGENS TAN DEN MOLEN.
Aroxn Comntnm.
(Naar aanleiding van vraag 15 van P.S. te
Bovenk&rspel.)
Arum cornutum is een knolgewas, dat als
droogbloeier wordt aanbevolen. De knol ont
wikkelt in- bet voorjaar in kas of kamer,
droog, zonder in de aarde te staan een bloei-
kolf van donker gele kleur, met paars bruine
vlokken en stippen. Na den bloed April
den kool in vollen grond uitpotten. Knollen in
'I najaar rooien en goed doen drogen.
K. VAN KEULEN.
GROOTE GEESTEN.
Grooto geesten hebben vaak iets bijzonders
over zich, zijn anders dan gewone menscbem.
Het schijnt dat hun groote gaven oorzaak zijn,
dat zij zich van de gewone alledaagsche din
gen met voldoende rekenschap kunnen geven.
De professorale verstrooidheid! is van algemee
ns bekendheid en geeft het spreekwoordelijk
bewijs van de waarheid van wadi wij hierbo
ven beweren.
Van onzen grootsten dichter Joost van den
Vondel is bekend, dat hij zich vaak aan spiri
tualiën to buiten ging. En toen hij op een avond
door een aanzienlijk heer, dio wel altijd zeer
opvallend mooi gekleed ging1, maar toch niet
floo heel rijk was als de mooie kloeren zouden
doen vermoeden dronken in een goot werd
aangetroffen, sprak de pronker:
„Hoe grooter geest, hoe grooter beest!"
Vondel, die ondanks zijn dronkenschap zijn
tegenwoordigheid van geest toch nog gedeelte
lijk had behouden, keek hem even lodderig
aan, en antwoordde zeer ter snede:
„Hoe kaler jonker, hoe trotscher pronker."
Buitenissigheid is het kenmerk van groote
geesten. Van den componist Rossini is be
kend, dat hij vaak moeilijk van zijn bed kon
scheiden. Vóór den middag stond hij bijna
xaooit op. En als hij tegen het middaguur door
zijn bediende geroepen werd, dan gebeurde het
I
4.
Een meisjesnaam.
X
6.
Een korensoort.
X
6.
Een jongensnaam.
X
7.
Iemand die steelt
X
Iets dat we graag eten of
drinken.
X
9.
Een rivier in Duitschland.
X
10.
Een gedeelte van den dag.
X
11.
Een. deel van een schip.
X
12.
Een naam van een schip.
X
13.
Een ontkenning.
X
14,
Een familielid.
Wie dit raadsel te moeilijk vindt, mag ook
do volgende oplossen:
2* Wie kan de volgende regels lezen:
Bez Inte Erg I Jbeg Int,
Wante Er Stged Aa Nend Anbe Da CM,
He Eftme Nige Enverd Ri Etgeb Rac Hl
Oplossingen zenden aan L. Roggeveen, Spul
97, den Haag. s
Vervolg.
Be zal jullie maar niet vertellen,, hoe lang de
morgenschooltijd van Zaterdag, den dag van
de schoonmaakvacantie, duurde. Dat weten
jullie allemaal wel bij ondervinding, nietwaar?
Het is, alsof de uren nog wel twee- of driemaal
menigmaal, bij slecht weer of wanneer Ros
sini geen lust in werken had, dat hij den be
diende last gaf, hem den volgenden dag om
denzelfden tijd weer te roepen. En dan vleide
hij zich lekker in de zachte kussen en sliep
nog een etmaal door. Rossini had steeds een
blad papier met potlood naast het bed op ta
fel liggen, om elk oogenblik aan den arbeid te
kunnen slaan. De meeste van zijn composities
zijn door hem in bed opgeschreven.
Ieder gewoon mensch houdt er meer
alledaagsche manieren van werken op na. Maar
Rossini verrichtte zijn arbeid op zeer onge
wone wijfce. Van Vondel wordt ook verteld, dat
hij zijn mooiste gedichten maakte, als hij een
half stuk in zijn kraag had, terwijl de meeste
dichters en schrijvers toch wel in nuchteren
toestand hun werk zullen verrichten, nuchter
ten opzichte van 'n bedwelmd vocht wel te1
verstaan. M.
KNOOPEN.
Aan dezp eenvoudige x^orwerpen welke wij
dagelijks gebruiken, om onze kloeren te beves
tigen, is nog een heele geschiedenis verbonden.
Er bestaat zelfs een knoopenmuseum, in le
ven geroepen door een fabrikaat van druk-
knoopen, veiligheidsspelden en dergelijke klei
ne gebruiksvoorwerpen. Dit museum staat te
Praag en geeft een overzicht van de geschiede
nis van den knoop.
De oorsprong van den knoop moet gezocht
worden in do noodzakelijkheid om een kleed
goed om het lichaam te doen sluiten. Men zal
in den- tijd, toen dierenhuiden nog de eenige
kleedij vormden, de smalle einden van het die-
renvel met een splinter of doorn aan elkaar
hebben gestoken. Later heeft men een manier
gevonden die smalle uiteinden of reepen door
een knoop aan elkaar te binden. Die eerete
doorelkaarstrengeling van banden zal wel bij
toeval gevonden zijn. Maar eenmaal ontdekt,
dat op die wijze banden aan elkaar geknoopt
konden worden, heeft het menschel ijk vernuft
steeds ingewikkelder knoopen weten te leggen.
Het verhaal van den Gordiaanschen knoop is
bekend. In Gordium, de hoofstad ran Phrygië,
was een 300 jaren voor de geboorte van Chris
tus een kunstig gevlochten knoop aan den dis
selboom va n het vorstelijk rijtuig bevestigd.
Het orakel had verkondigd, dat wie den knoop
zoolang duren als gewoonlijk? Henk en Jan wa
ren dan ook dolblij, toen *t eindelijk kwart voor
twaalf was. Ze gaven den meester een hand en
holden toen op een drafje naar huis .„Goeie
reis, hoor! En krijg ik een ansicht van jullie?"
riep de meester ze nog achterna! „Ja meester!"
riep Henk, en meteen vloog hij den hoek om.
,,'k Dacht, dat er nooit een eind aan kwam",
zei Jan."
„Ik ook, maar 't is nu toch om', zei Henk.
Thuisgekomen, aten ze-dadelijk hun boter
hammen op.
„Ik heb hoelemaal geen trek," klaagde Jan.
„Wees nou verstandig"', zei moeder, „en eet
alles op. Je hebt nu geen honger, omdat je op
reis gaal Maar als je nu niets eet, krijg je
straks in de tram of in H spoor trek en dan is
er geen. brood! Kom Jantje!"
„Ik kan ze toch wel in mijn zak steken", zei
Jan.
„En je 'hebt al zoo'n zware koffer ife dragen",
zei moeder weer. „Maar ik weet raad: als je de
helft' opeet, mag je de andere helft wel in je
zak steken. Is dat goed?"
Nu was Jan tevreden. En hij. at twee dikke
boterhammen met worst op. 't Duurde wel een
bootje long; maar 't ging toch.
„En nu gauw je Zondagsche fcïewren aan",
zei moeder.
De jongens gingen naar hun. slaapkamertje
en kwamen na een kleine tien minuten weer
losmaakte, de wereldheerschappij' zou beko
men. Het lukte niemand den knoop te ontwar
ren. Toen kwam 334 j. v. Chr. Alexander de
Groote te Gordium. Hij trachtte den knoop
ook te ontwarren, maar het gelukte hem even
min als zijn voorgangers. Hierop nam Alexan
der de Groote zijn zwaard en hakte dén knoop
door. Alexander werd heerscher van de toen
malige beschaafde wereld. En nog heden ten
dage gebruikt men de uitdrukking „den knoop
doorhakken" voor een ingewikkelde zaak tot
oplossing brengen.
In het leggen van knoopen heeft men lang
zamerhand groote vaardigheid verkregen. On
ze zeelieden en schippers zijn er nog zeer han
dig in.
Als er maar één smal einde aan de dieren
huid was, bedacht men reeds vroeg aan ten
anderen kant van de huid een gat te maken,
waar de band doorgestoken werd.' Het terug'
schieten van den band werd belet door er een
houtje aan te binden, zooals onze jongens nog
heden ten dage door een houtje weten te belet
ten, dat het vliegertouw uit de lus schiet. Of
men legde er een knoop in.
Dit was eigenlijk de eerste knoop, die alleen
nog maar znet een erg langen draad aan het
kleed vaat zat.
Toen men de kunst van naaien had leor^n
kennen, werden de knoopen direct aan het
kleed bevestigd. En van dien tijd af werden de
knoopen ook meteen versieringen, vooral toen
men ze van metalen wist te vervaardigen. In al
lerlei vormen werden ze langzamerhand ge
maakt.
In de 15e eeuw droeg men veel overtrokken
en met gouddraad versierde knoopen». Later
maakte men ze van allerlei metalen en bezette
ze met edelsteenen, van glas, paarlemoer en
porselein. Van da onderscheidene kleed opdrach
ten in verschillende landen zijn heel wat soor
ten van knoopen bewaard gebleven, waaronder
zeer vele kostbare- In de Donanlanden en op
den Balkan zijn die volksdrachten nog tot he
den bewaard gebleven. Ook. onze boerenbevol
king heeft langen tijd de ouderwetsche dracht
behouden, ofschoon er niet veel meer van over
gebleven is in dezen tijd van druk verkeer,
waardoor de meest afgelegen landstreken
meer met de centra van beschaving in aanra
king komen, en waardoor de plaatselijke eigen
terug. In dien tijd was vader ook al binnen
gekomen, kant en klaar.
„Nu moeten we ook meteen weg", zei vader,
„want die tram wacht niet!"
Henk en Jan gaven hun moeder een zoen en
zeiden haar goedendag.
„Dag moeder!"
„Dag, jongens! Goeie reis naar den Haag en
veel plezier! Woensdagmorgen, misschien Dins
dagmiddag haal ik jullie terug. Dag vader!
Groeten aan Oom en Tante!"
Toen gaven de jongens ook hun kleine zus
een zoen, en stapten <Te deur uit Kleine Grietje
begon een beetje te huilen. Ze zag de jongens
weggaan, maar ze dacht er niet aan, dat ze
ook terug zouden komen. Kleine kindertjes den-
ken zoo ver nog niet.
En toen. vader ook wegging, moest ze nog een
beetje erger huilen. Vader weg, Henk weg, Jan
weg, zij alleen mot moeder over, dat vond de
kleine meid toch wel wat' erg!
Maar móeder troostte haar gauw met een
koekje, en toen lachte Grietje weer tevreden.
Al haar verdriet was weg. Kindertjes denken
nog niet ver!
Maar na oen poosje zef ze toch: „Zoo stil ln
huis, moedert"
Toen merkte ze toch, dblt or Iets ui of gewoon
was.
Wordt vervolgd.
aardigheden spoediger verdwijnen'.
De landbouwende bevolking gebruikte bij
voorkeur zilveren knoopen. Een Zondagsche
jas met een lange rij groote zilveren knoopen
bezet was een kostbaar bezit en was meteen
een middel voor den spaarzame, om een deel
van zijn rijkdom-vast te leggen. Het aantal
knoopen gaf vaak de mate van rijkdom of wel
gesteldheid aan. Uit bovenstaande is ook de
uitdrukking „hij heeft knoopen" te verklaren
in de beteekenis van ,;hij heeft geld".
Tegenwoordig worden knoopen letterlijk
overal van gemaakt, zelfs vanmelk.
Men weet, dat melk een groote hoeveelheid
kaasstof of caseïne bevat. Deze caseïne weet
men vooral uit de karnemelk af te zonderen
en door behandeling met formaline tot galalieth
te verwerken. Galalieth is een hoornachtige
stof, die men gemakkelijk kan kleuren, In dun
ne platen wordlt de stof gemaakt, welke dan
verder tot knoopen verwerkt worden, op de
zelfde manier als de knoopen uit hoorn of been
worden vervaardigd. Vooral de groote mantel-
knoopen worden van galalieth gemaakt, ook
kammen, knoppen van wandelstokken en para-
pluies enz. Zelfs pianotoetsen maakt men van
galalieth, dus van melk, die haast niet van ivo
ren te onderscheiden zijn.
De moderne techniek weet bijna alle stoffen
te benutten om er gebruiksvoorwerpen van te
maken. ML
EETBARE VOGELNESTJES.
Onder alle dingen, die den mensch tot voed
sel dienen, zijn de eetbare vogelnestjes wel de
vreemdsoortigste. Alleen het denkbeeld, vogel
nestjes te moeten opeten, maakt ons gewone
Westerlingen het hart reeds wee.
We moeten ons dan ook in gedachten naar
het Chineesche rijk verplaatsen, waar op de ta
fel der rijken vogelnestjes als een lekkernij
worden opgediend. Zij worden uit Oost-Indië
naar China uitgevoerd. Speciaal Java ia de
groote leverancier. Op dit eiland aan de steile
Zuidkust, vindt men de eetbare vogelnestjes.
Vooral in de buurt van Xjilatjap, op het eiland
Karang-Boloug.
Het gebergte verheft zich hier aan de kust
tot een hoogte van 180 ML boven den zeespiegel
De zee beeft de kust door den aanhoudenden
golfslag uitgehold, zoodat de rotsachtige kust
geheel ondermijnd is. Door de golven zijn sple
ten, scheuren en holen in de rota uitgeknaagd.
En in die spleten en scheuren hebben kleine
klit)zwaluwen duizenden en duizenden nesten
vastgehecht. Deze vogeltjes hebben zeer werk
zame halsklieren, waaruit een lijmachtige stof
wordt afgescheiden, die de bouwstof levert voor
de nestjea
Deze nestjes hebben de grootte van een vuist
en worden van de rotsen geplukt voordat de
vogels nog tijd hebben gehad eieren te leggen.
Dit plukken is een zeer gevaarlijk werk,
waarbij reeds menige Javaan het leven heeft
gelaten.
Om de nestjes te kunnen bereiken, maakt hij
gebruik van een ladder, uit leer, rotting of
bamboes vervaardigd. Deze ladder wordt be
vestigd aan den boom op den rand van den
afgrond. En dan begint de gevaarlijke tocht
De Javaan daalt langs zoo'n touwladder van
den overhangenden rots naar beneden. Hoe
lager hij komt, hoe meer hij heen en weer slin
gert. Bij een groote slingering springt hij over
op een rotspunt en klautert verder langs zwak
ke bamboestellingen naar spleten en holen,
waar hij met een speer de pas voltooide nestjes
afsteekt en in een meegebrachte zak bergt
Als hij voldoend© verzameld heeft, onder
neemt hij den gevaarvollen terugtocht Maar
velen komen nooit weer boven, zij vindien dert
dood in de branding beneden. M.
GEWAPENDE RUBBER.
Rubberbedekking voor wegen is wel gepro
beerd en -bleek goed to voldoen, maar het
hoofdbezwaar van de zeer hooge kosten heeft
gemaakt, dat tot nu toe niet anders dan zeer
kleine proefstukjes in gebruik zijn. Het is
gebleken, dat de rubber niet alleen bet ge
luid dempt (al is dit bijzaak, daar het meeste
lawaai gemaakt wordt door de motoren en de
diverse toeters) maar ook de oorzaak ia van
een veel lager bedrag aan onderhoud van den
weg en ook het trillen van de huizen langs den
weg aanzienlijk doet verminderen. Voor de
voertuigbezitters is het van belang, dat rubber
ook weer de wagens en hunne onderdeelen veel
minder doet trillen, waardoor ze veel minder
kasten aan reparaties en vernieuwingen. In
Landen en Parijs bestaan sinds vele jaren op
enkele drukke punten bij stations rubberpla
veisels, en in Brad ford zal nu een stu k van on
geveer 1200 vierkanten meter in hot drukste ge
deelte van de stad met rubber geplaveid wor
den. Men gebruikt er geen nieuwe plantagerub
ber voor maar „reclaimed" rubber van oude
banden en toch worden d© koeten nog geraamd
op ongeveer 2 pond! per vierkanten yard of on
geveer f 30 per vierkanten meter, iterwijl bij
toepassing in *t groot een prijs van slechts elf
of twaalf guldens mogelijk zou zijn, hetgeen
niet ongunstig afsteekt bij de niet zoo goed©
bestrating met asfall
In Manchester word een belangrijke proef
genomen over de een© helft van een straat met
zeer druk wAgenrverkeer met gewapende n. rub
ber. Hiermede wordt bedoeld rubber, versterkt
met stalen staven, die beletten dat de rubber
.Jtruipt". Het is nl. een zeer onaangename
eigenschap van rubber om onder grooten druk,
zooals een sterk verkeer dien oplevert, aan allo
kanten te gaan uitzetten. Die „wapening" met
stalen staven moet dit beletten, terwijl de stuk
ken bovendien door stalen pinnen aan elkaar
worden bevestigd. De stukken worden go-
maakt in vrij groote bladen, die aan de opper
vlakte zoo verdeeld zijn, dat ze gelijken op een
plaveisel van klinkers; dit is gebeurd orn te
zorgen, dat de paarden er beter vat op hebben.
De platen worden met een soort waterdicht bi
tumen op de betonnen onderlaag vastgeplakt
en vormen met den ondergrond en met elkaar
een goed geheel. Men verwacht dat deze met
rubber bestrate helft zeer gunstig zal afsteken
bij de andere helft van de straat, di© met gra
niet geplaveid blijft, terwijl ook de trambaan
in den ouden toestand gehandhaafd blijft.
De proef gaat uit van een groote rubberfirma
die hoopt, dat de kosten van deze bestrating,
die viermaal zoo hoog zijn als di© mot steenen
toch geen bezwaar zullen blijken, omdat de weg
veel langer in goeden staat blijft. Zoo schijnt
een rubberbestrating aan de Gare du Nord in
Parijs reeds vijftig jaar lang dienst gedaan te
hebben, terwijl die bij het station St. Pancras
dateert van 1876 en die van Busten (*wee sta
tions in Londen) van 1881; ook entrées van
drukke hotels en vloeren op schepen en in ban
ken hebben hot reeds zeer vele jaren uitgehou
den zonder merkbare slijtage te vertoon en.
Deze groote versterkte platen zijn op het ge
bied van rubbor voor plaveisels iet9 nieuws.
Een telling heeft uitgemaakt, dat er dagelijks
ongeveer 9000 wagens over zullen moeten gaan,
die zeker in totaal 15000 ton wegen, zoodat de
proef zeer streng zal zijn en ook in andere ste
den met belangstelling gevolgd zal worden. De
fabrikanten beweren, dat deze bestrating be
stand is tegen elk verkeer, hoe zwaar ook. en
dat zelfs dé boete asch uit de stoomwagens
(die in Engeland in groot aantal d'enst doen
als lastauto's) geen ander nadeel zal kunnen
doen, dan dat ze aan de oppervlakte een licht
spoor nalaat
PRACTISCHE RECEPTEN,
De Parijsche dokter Gruby gaf do gekst© re
cepten, die dikwijls toch zeer gunstig wekten.
Zijn groote gave was het vertrouwen, dat hij
aan zijn patiënten wist in te boezemen, en zijn
fantasie, om hen de wonderlijkste kuren te la
ten ondergaan, Hij omgaf zich met mysterie,
reed in een rijtuig, dat alleen door een raampje
in het dak licht ontving, en had voor wachtkar
mer een kaal, wit vertrek, zonder gordijnen^
de ramen met klimop begroeid, de muren be
hangen met kooien vol apen en vogels.
Hij liet zijn zenuwpatiënten heele dagen be
steden aan allerlei oefeningen, die zij op zijn
woord nuttig achtten, en die ook nuttig werk
ten.
*s Avonds om elf uur, van waar ook, naar
huis komen om een appel te eten en naar bed
te gaan; 's morgens om 5 uur zich laten wek
ken, om een stuk koek van bepaalde grootte
met witte kaas te beleggen en op te eten; sa
ven- en twintig stappen rechts en evenveel
links doen waren gewone kleinigheden en maas
een klein deel van d© daagtaak.
Een patiënt, die bang was voor zelfmoord,
werd scherpelijk ondervraagd:
Waar woont u?
Eerste verdieping.
In welke windrichting?
Op het Noor#n.
Welke kleur van behangsel?
Allerlei, rood, bruin, blauw.
Juist, juist.... meneer, dat is geheel ver
keerd, U moet een woning zoeken, op een vijf
de verdieping, gelegen op het Zuidwesten, en
alle kamers moet u laten behangen met groen,
niets dan groen, maar iedere kamer van een
andere nuanca
De patiënt bracht drie maanden door mei
trappenklimmen, huizen bekijken, behangsel
uitzoeken, meubels koopen; daarna was bij be
ter.
Een overspannen mondain© kwam bij hem,
moe van dansen, concerten, tentoonstellingen,
japonnen passen. Het voorschrift luidde:
U moet lederen middag t© voet naar Mé-
nilmondant gaan, naar het hospitaal 1 enon.
Daar vraagt u naar de verpleegster zuster X.
Die zal u naar de tweed© verdieping brengen,
in *n witte kamer. Daar zal zij op een stoel gaan
zitten, u gaat ook zitten, en blijft zonder spra
ken een uur lang tegenover haar zitten. Dan
staat u op en gaat terug langs denzelfden weg
en weer te voert.
Toen de dame drie maanden later gezond,
gesterkt, gekalmeerd was, schreef zij dat niet
aan het wandelen en die rust, maar gan d© wit
te kamer en de verpleegster toe
De dokter moet psycholoog en humorist gm-
weest zijn; hij liet een heer drie uur lang lede
ren dag op een houten blok mert een schuim
spaan in de hand een soepketel in 't oog hou>-
den; een ander moest op een blauwen steen zit
tend een bod van 32 graden nemen, een ander
weer naar een bepaalden winkel gaan, een uur
ver, om een bepaalde soort meloenen te koo
pen.
Maar naar bot schijnt, heeft h|J er reien ge-
nezen!
CHINEESCHE EIEREN.
De heele wereld kent en eert China om zijn
rijst en om zijn ithee; aangename voorstellingen
van dit sprookjesachtige land worden in ons
opgewekt, wanneer wij producten van Chinra-
sch kunst voor ons zien. Alleen als wij aan
opium denken, gruwen wij van dat zelfde Chi
na.
De meeste menschen weten er weinig van ai,
dat oen door de geheele wereld hooggeschat
product nergens in zulke massa's wordt gepro
duceerd als in China: dat zijn eieren.
Inderdaad is de teelt van gevleugeld gedierte
een der meest verbreide en gewichtige onder-
