fiinnenlandsch Nieuws.
Uit en Voor de Pers.
Burgerlijke Stand.
Reclames.
zooals die door de vroegere Mohammedaansche ge
leerden zijn geïnterpreteerd en tot een stelsel van
Wel ls waar wil de overlevering, dat de Profeet
Mohammed gezegd heeft, dat met de verandering-
der tijden moet worden rekening gehouden, doen
dit kan altijd toch nog maar tot op zekere hoogte
gelden, wanneer de Koran ondubbelzinnige uit
spraken geeft, zijn die niet zoo ruaar op zijde te
zetten.
Ten aanzien van de polygamie nu is de Koran zoo
duidelijk als men maar kan wenschen. „Huwt dan
met wat u aanstaat van de„ vrouwen, twee, drie of
vier; vreest gij echter haar niet het haar toeko
mende te kunnen geven, dan ééne of dat wat uw
rechterhand bezit (d.i., een slavin".) Hoe oorspron
kelijk deze bepaling in den Koran gekomen is, doet
hier niet ter zake; in ieder geval vond zij haar
oorsprong in de maatschappelijke verhoudingen
van de plaats en den tijd, waarin Mohammed leef
de. En zij heeft tot gevolg gehad, dat tot heden ten
dage toe bij alle volken, die den Islam belijden, de
zedeloor het veel-vrouwenstel aanvaard heeft.
"Ook dus bü de Turken, die in hart en nieren de
cultuur van den Islam in zioh hebben opgenomen.
Intusschen heeft de loop der maatschappelijke ont
wikkeling in Turkije langzamerhand tengevolge
gehad, dat het voorkomen van polygamie hoe lam
ger hoe zeldzamer werd. Ongetwijfeld heeft "hierbij
ae economische factor een groote rol gespeeld, daar
in ae meeste standen het onderhouden van meer
dan één vrouw voor do mannen te waar was go-
worden; alleen in de kringen der vorsten en aan
zienlijken kon men zich nog veroorloven er groote
harems op nu te houden. Anderzijds was ook juist
bij de alferbehoeftigste klasse, die der kleine boe
ren, de mogelijkheid en wenschcly'kheid van veel
wijverij blijven bestaan, daar hier iedere vrouw
een arbeidskracht meer was voor de verwerving
van het dagclijksch brood en deze arme lieden te
vens zoo weinig eisohen aan het leven stelden, dat
het grootero bezwaar om meer dan een vrouw te
onderhouden niet meer behoefde mede te télléii.
Maar naast de economische facotren heeft ook het
binnendringen van de opvatting-en onzer christelijke
moraal gedurende de negentiende eeuw grooten
invloed uitgeoefend. Die opvattingen gaven den
Turken een geheel anderen kijk op het familieleven;
dan zij tot nu toe hadden gehad. De oudere moraal
van den Islam kende geen familieleven; dat ge
deelte van het leven van een man, dat zich achter
de gesloten deuren van zijn harem afspeelde, werd
door de conventie genegeerd; kwam men er in den
dagelijksehen omgang over te spreken, dan was het
goede toon om door omschrijvingen en zijdelmgsche
toespelingen de tot iemands gezin behoorende per
sonen aan te duiden, alsof het iets was, waarvoor
mon zich eigenlijk diende te schamen. Geen wonder
dus, dat de Mohammedaansche vrouw in het sociale
leven een quantité négligeable was geworden.
Deze toestand is al'sedert lang geen regel moer
bij een zeer groot deel der tegenwoordige Turken.
De steeds verder voortschrijdende monogram ie heeft
ook hen de vreugde van een huiselijken haard
•loeren waardeeren en het gewicht van net familie
leven voor de ontwikkeling der maatschappij loe
ren inzien. Tot nu toe had echter nog geen over
heid eraan gedacht op dit gebied regelend, wet
gevend in te grijpen, zooals dat in de Christelijke
binden al lang gebeurd is.
De eerste maal dat een boring is gedaan om het
familierecht in Turkije te reglementeeren, was in
1917. Toen heeft de Jong-Turksche regeermg een
regelement uitgevaardigd, waarin de overheid zeke
re voorschiften gaf omtrent de bekwaamheid
om een huwelijk aan te gaan, omtrent de huwe
lijkssluiting, den bruidsschat en de scheiding. In
het algemeen was dit reglement evenwel slechts
een bevestiging van hetgeen de handboeken der
Heilige Wet leerden. Do bevoegdheid om vier
vrouwen te hebben, liet dit reglement onaangetast;
zoo wordt onder do beletselen voor een man om
oen huwelijk aan te gaan genoemd het geval, dat
hij steeds vier vrouwen heeft. Op éen punt wordt
een ter afgeweken van de Heilige Wet: oen vrouw,
die van haar man gescheiden is, daarna met oen
ander in het huwelijk treedt en ook van dezen ge
scheiden wordt, mag daarna met haar eersten man
geen huwelijk meer aangaan. Dit druischt lijn
recht in tegen het Mohammedaansche recht, dat
juist een tweede huwelijk met den eersten man
veroorlooft wanneer de vrouw in dien tusschen fcud
de echtgenoote van een ander is geweest, welk
laatste voorschrift dikwijls aanleiding heeft gege
ven tot het misbruik van een schijnhuwelijk.
Gezien het conservatisme, waarvan reeds sprake,
mocht dit door de JonspTurksche. regeering uitge
vaardigde reglement zich allerminst in de alge-
meene sympathie verheiigon; zoodra na den wapen
stilstand van 2 Nov. 1918 die regeenng gevallen
was, is hét dan ook nyeer ingetrokken en bleet alles
bii het oude.
Nu heeft in Januari van dit jaar de vooruitstre
vende regeering van Angora de zaak weer ter hand
genomen. Zij wil een huwelijkswetgeving invoeren
die in hoofdzaak gelijkt op die van 1917, doch blijk
baar is uitgewerkt door meer conservatieve elemem
ten Er is ech.tcr een sterke, vooruitstrevende panty
onder de Turken, die geen genoegen neemtmet
die reglementatie en die met name verlangt, dat het
nieuwe reglement de polygamie eenvoudig zal ver
bieden. Voor Turkscho opvattingen zou dit een
ongehoorde innovatie zijn, hoezeer ook de praktyk
zien reeds aan het monogame stelsel heelt gewend.
Do radicalen storen zich echter aan geen traditie
meer. Onder hen bevinden zich vele vrouwen, waar-
Van sommige door ingezonden stukken in de bladen
aan hun gevoelens lucht geven. Als men zoo leest
wat zy te zeggen hebben, kan men haar Jteen onge
lijk geven. Zy bezweren de afgevaardigden in de
dat zelfde moment was ik zoo met haar vertrouwd,
alsof ze met me geboren was. Ik weet 'dat ik' Tatjana
Nikolajefna graag ongelukkig had gemaakt en dat
Ik eerst alle andere middelen heb overdacht, daar ik
als arts altijd tegen cmnoodig» wreedheden was.
Gebruik makende van mijn invloed op Aïexis dacht
ik hem te laten verlieven op andere vrouwen, of hem
tot dronkaard te maken ihij had «er aanleg toe
maar al die middelen vond! ik ondeugdelijk. Boven
dien zou Tatjana de sflimste middelen aanwenden om
gélukkig te blijven; hem zelfs aan vreemde vrouwen
gunnen., zijn dronkemanspraatjes aanhooren en zijn
dronkcmansliefkoozingen verdragen. Er zijn zulke
slavenzielen. En als slaaf kunnen zij niet begrijpen
de krachten, die niet van den meester zijn. Verstan
dige, goede talentvolle vrouwen zijn er geweest, maar
de wereld heeft er nooit rechtvaardige gezien en zal
ze ook nooit zien.
I beken openhartig, niet om een onnoodig gun
stig oordeel, maar om te toonen, hoe recht en nor
maal de weg was, waarop ik tot 't besluit kwam, dat
ik tamelijk lang geworsteld heb mot medelijden voor
den man, dien ik ter dood veroordeelde. Ik schrok
terug voor zijn doodsangst en om die seconden van
lijden nis zijn schedel gebroken werd. Ik was ook
bang voor mijn eigen leven. Ik weet niet of U dat be
grijpt. In het handig werkende, levende organisme is
oen bijzondere schoonheid, en de dood is evenals
ziekte voor alles wanstaltigheid. Ik herinner me nog
nauwkeurig, dat, toen ik de colleges op de universi
teit zou eindigen, mij eens een mooie, jonge hond,
met schoon gevormde, sterke leden, in de handen
viel en hoeveel inspanning 't mij kostte, hem de huid
af te stroopen, zooals de proef 't eischte. En lang
daarna -was me nog onaangenaam eraan te den
ken. En was Alexis niet zoo ziekelijk en zwak ge
weest, dan weet Ik niet of 'k hem wel gedoodf zou heb
ben. Van zijn mooien kop spijt het me nog. Zegt U,
dat, als t U belieft, ook aan Tatjana Nikolajefna.
Zijn kop was zoo mooi, zoo mooi. Leelijk alleen wa
ren zijn ïogen, bleek, zonder glans en energie.
groote nationale vergadering het oude stelsel van
een totaal verwoest familieleven toch niet te besten
digen en daarmede indirect het doodvonnis van
de Turksche natie te teekenen. De volksverte
genwoordigers moeten meer dan eenig ander insti
tuut het gewicht van het gezinsleven noogschattein.
Een der inzendsters betoogt verder, dat het feit,
dat Mohammed vier vrouwenf "toestond, geenszins
een belemmering behoeft te zyn voor het verbie
den der polygamie, want dat uit den Koran zelf
blijkt, dat de profeet eigenlijk die ellendige zede
geheel had willen afschaffen door aan het hebben
van vier vrouwen allèrlei bijna onvervulbare voor
waarden te verbinden, zooals het geheel en al ver
vullen van zyn godsdienstige verplichtingen. Nog
over andere punten wordt met bezorgdheid gespro
ken, zoo over het gerucht, dat het nieuwe ontwerp
als huwbare leeftijd voor vrouwen dien van negen
jaar zou hebben bepaald en voor mannen, veertien
jaar (in het reglement van 1917 waren die cijfers
respectievelijk 17 en 18). Zulk een bepaling kan in
den tegenwoordigen tijd niet anders aan belachelijk
en absurd worden genoemd.
ENKELE CIJFERS.
De New-Yonksch© correspondent der N.R.Crt.
schrijft:
Volgens het jaarlijksche medische rapport zijn 240
kinderen tusschen de vijf en tien jaar oud gedood
dcor autoanobielongevallen in de stad New York in
1923. 370 menschen stierven tengevolge van !het ge
bruik van alcohol, terwijl onder het aantal dooden
als een gevolg van misdaad, geweld en ongelukken
15 menschen zijn begrepen, die gedood zijn door poli
tiebeambten in de uitoefening van bun plicht. Er had
den 3G3 moorden plaats en 1234 personen vonden den
dood door ongelukken op straat. Automobiel-onge
lukken kostten het leven aan 36 personen, en 71
menschen stierven aan kwetsuren opgeloopert bij
spoorwegongelukken. Het bureau van den hoofdin
specteur van den medlschen dienst behandelde 12.075
gevallen, waarvan 5.206 sterfgevallen dloor gewelda-
dige oorzaak waren.
126 menschen vonden den dood door een revolver-
schoi, vier door worging, een door vergiftiging, een
door brandwonden, zes dloor gasverstikking. Een per
soon werd gedood door een val uit een venster in de
„Bromx" en een door overstrooming te Queens. Er
waren acht gevallen van kindermoord. Het aantal
lijkschouwingen in verband met moorden was 285. In
negen gevallen hadden' moorden plaats in verband
met zelfmoorden. Negen en twintig moorden werden
opgegeven onder de negers'en drie ondeai het gele ras.
Elf mannen doodden hun vrouwen en twee vrouwen
doodden hare mannen. Twee personen werden dood
geschoten door een ongelukkig toeval en gedood dioor
kinderen.
Van de 879 gevallen van zelfmoord werden 334 ge
ploegd door gasverstikking. Het zelfde aantal geval
len van zelfmoord \Nxrdt opgegeven voor liedien die
zich het leven benamen door te springen van hoog©
gebouwen en voor hen die zichzelf doodden door een
revolver, namelijk 123. 126 zelfmoorden hadden plaats
door verdrinking, 112 menschen maakten een einde
aan hun leven door ophanging. 57 personen zochten
den dood door vergiftiging.
Het aantal dooden tengevolge van ongelukken op
straat kan als volgt worden samengevat: «door pas
sagiersauto's 497, door vrachtauto's 355, dioor andere
straatvoertuigen 26, door onder- en bovengrondsche
treinen 55.
IMMIGRATIE IN DE VER. STATEN.
Uit Washington, 5 Mrt. Het Bondsgerechtshof
alhier heeft beslist, dat echtgenooten en minder
jarige kinderen van de inde Ver. Staten wonende
vreemdelingen niet kunnen worden toegelaten bo
ven de vastgestelde quota, tenzij bewezen kan wor
den, dat de in de Ver. Staten woonachtige vreem
deling was getrouwd gedurende een tijdelijke af
wezigheid buitenslands.
Dit besluit maakt opeens een eind aan het bin
nenkomen van vele immigranten-vrouwen en -kin
deren, die tot nu toe vrij werden binnengelaten.
DE VERDACHTE VEEZIEKTE IN DRENTE.
Prof. De Blieck, uit Utrecht, en prof. Remmelts,
uit 's-Gravenhage, hebben het onderzoek naar den
aard der verdachte veeziekte voortgezet. Zij hebben
twee verdachte dieren aangekocht en doen slachten,
maar de sectie leverde geen nadere bijzonderheden
op. Het wachten zal dus blijven op het bloed<uid££»
zoek der verdachte dieren in Utrecht, waarvan nog
geen resultaten' bekend zijn. Van belang is alleen de
mededeeling, dat de klinische waarnemingen \an de
practiseerende dierenartsen, dr. Van Staal en Van
Rosmalen, in de laatste dagen niet meer wijzen in
dfe richting van de gevreesde longziekte. Het is vol
strekt niet onmogelijk, dat het eindonderzoek ean
het licht zal 'brengen, dat een enkel dier de ver
schijnselen dezer ziekte heeft vertoond, maar dat
de óverige ziektegevallen gewone longonsteking be
troffen (zooals trouwens in veel gevallen reeds po
sitief is vastgesteld).
VERKEERDE BERGPLAATS.
Een jongen te Woubrugge, die vier 'briefjes van
f100 moest wegbrengen, was zoo onvoorzichtig deze
in de klep van zijn pet op te bergen. Door een plot-
selingcn rukwind Vloog dze hem' evenwel van het
hoofd, waardoor de vier bankbiljetten „naar de vier
winden verstrooid werden". Hij slaagde er gelukkig
in ©r drie terug te vindien; het vietnde echter moet
nóg gevonden worden!
EEN WAARSCHUWING VAN DEN BURGEMEES
TER VAN GRONINGEN.
Do burgemeester van Groningen heeft aan de ver
schillende boekhandelaren daar ter stede een cir
culaire gezonden van den volgenden inhoud:
„Dezer dagen bereikte mij de klacht, dat door jon-
Ik zou Alexis ook niet gedood hebben als de eri-,
tici gelijk hadden gehad en hij inderdaad een zeer
begaafde, degelijke letterkundige geweest was. Het
'leven is zóó donker en heeft op zijn weg talenten zóó
noodfg om voor te lichten dat ieder van hen bewaard
moet worden als een edelsteen, om 't bestaan van
duizenden nuttelooze en vunze wezens te recht
vaardigen.
Het is hier niet de plaats voor een beoordeeling
zyner werken. Leest eens de meest geruchtma
kende ervan en U zult zien, dat zy niet noodig zyn
voor'fc leven. Noodig zijn ze en interessant voor hon
derden vadsige wezens, die afleiding zoeken. Maar
koor 't leven niet, niet voor ons, die net trachten te
ontraadselen. In deze tijden, nu een schrijver 'door
do kracht zijner gedachten iets nieuws moet schep
pen, beschreef hy het afgezaagde en poogde zelfs
niet 's levens geheimen nader te komen. De eenigsté
zijner vertellingen, die mij bevalt, waarin hij raakt
het gebied van 't ongewetene is „Het Geheim",
maar zü is een uitzondering. En 't ergste is, dat
Alexis blijkbaar uitstekend begon, maar door 't
geluk zijn laatste tanden verloor, om 't leven aan
te bijten en te kraken. Zelf sprak hij niet zelden
met mij over zyn twfel en ik zag dat deze gegrondt
was; duidelijk en in bijzonderheden heb ik plan
nen. voor zyn literairen arbeid uitgewerkt. Zyn
vurige bewonderaars kunnen gerust, zyn: er was
niet» nieuws en degelijks in. Van allen die ver
trouwelijk met hem verkeerden', zag alleen zijn
vrouw het verval van zyn talent niet en zou het ook
nooit gezien hebben. En weet U waarom niet? Zij
las nooit iets van haar man en als ik poogde haar
eenigszins de oogen te openen, schnld ze me kort
weg voor deugniet. "En als zo overtuigd was, dat
wo alleen waren, zei ze: „Gij kunt hem iets anders
niet vergeven.
„Wat dan?"
„D&fc hij mijn man is en ik van hom houd. Als
Alexis voor U niet de genegenheid voelde,..."
gelui, die leerling zijn Tan de inrichtingen van Mid
delbaar Onderwijs te dezer stede, dikwijls boeken
worden besteld op naam en op rekening van hun
vader, welke boeken zij niet noodig hel/ben of reeds
bezitten, waardoor zij in de gelegenheid zijn door
verkoop van deze nieuwe boeken aan zakgeld te ko
men. Al is het waar, dat dergelijke praktijken al
tijd wel zijn voorgekomen, in den laatsten tijd is
dit kwaad zóó voortgewoekerd, speciaal door jonge
lui, wier ouders niet zóó financieel-krachtig zijn en
moeilijk in staat zijn de gevolgen van de door hun
zoons gepleegde handelingen te dragen, dat het mij
gewenscht voorkomt daarop bijzondere aandacht te
vestigen. Gebleken is, dat er te dezer stede hande
laren in tweedehands boeken zijn, die er niet tegen
opzien deze nieuwe boeken tegen zeer gereduceerden
prijs op te koopen. Tegen dezen zullen de meest
scherpe maatregelen worden genomen.
Tegelijk echter doe ik een beroep op u om mede
te werken tot uitroeiing van dit kwaad, door geen
boeken te leveren aan jongelui, als ook maar eenigs
zins twijfel bestaat, aan de eerlijkheid der bestelling,
hetgeen zal kunnen worden gecontroleerd, door in
dergelijke gevallen een bewijsje van den vader te
eischen of door de boekon niet aan de jongelui mee
te geven, maar aan het adres van den vader te be
zorgen."
PRINS HENDRIK IN SPANJE.
Blijkens een bij het departement van marine ont
vangen telegram is Hr. Ms. Heemskerck, mét den
Prins der Nederlanden aan, boord', Donderdagmorgen
te BaTcelona aangekomen.
Havas seint uit Barcelona:
Donderdagmorgen om 9 uur is de Nederlandsche
kn iser van Heemskerck, aan tuord' waarvan
zich Prins Hendrik bevindt, in de haven aangeko
men. De prins is ontvangen door den adjudant van
den koning, luitenant-kolonel Pedro Obregon, die
hem gedurende zijn verblijf in Spanje zal vergezel
len en den Nederlandschen gezant, die daartoe uit
Madrid was overgekomen. Daar dei reis een onoffi
cieel karakter draagt, had de prins de autoriteiten
verzocht, zich niet naar den aanlegsteiger te begeven.
Voor den maaltijd heeft de prins in het rijtuig van
het stadhuis, dat de burgemeester, luitenant-kolonel
van den generalen staf Alvarez de la Campa te zijner
beschikking had gesteld, een rijtoer door eenige wij
ken van de stad gemaakt. Vanmiddag zal hij de mu
sea bezoekefi en morgen een uitstapje maken naar
het klooster Mont-Serat. 't Avonds zal hij aanzitten
aan een intiem en maaltijd, aangebodén door de Ne
derlandsche kolonie te Barcelona.
Zaterdagavond zal de prins naar Madrid vertrek
ken, v/aar hij een bezoek zal brengen aan de Konimk-
1 ijko familie. Vervolgens zal bij nog eenige Spaan-
sche sleden bezoeken en zich eindelijk weer voor
Nederland inschepen.
POST EN TRAM. 1
Naar de Tel. verneemt, wordien thans tusschen' de
direct Je der posterijen en het gemeentebestuur van
Amsterdam onderhandelingen gevoerd met het doel,
de trams, die voorzien zijn van brievenbusjes, ook ta
doen stoppen bij de haltes, als er geen trampassa
giers staan, doch wanneer iemand een brief wil pos
ten. Deze onderhandelingen hebben veel kans van
slagen. Het rijk zou dan voor het arbeidsloon voor
het schoonmaken der busjes in de remises en voor
het verhangen der busjes, een kleine vergoeding ge
ven Tot dusver heeft de gemeentetram, waar het een
proef gold. de busjes gratis vervoerd.
DAT LIEP MIS.
Gistermiddag vervoegde zich in den sigarenwinkel
van Hillen op de Groenmarkt te 's Gravenhage een
persoon die na wat gekocht te hebben een biljet van
f300 ter wisseling aanbood'. Hij poogde echter toen
hij het wisselgeld ontvangen had, zich met dat geld
èn het biljet uit, de voeten te maken. De chef sprong
over de toonbank den dief achterna. Het werd een
wilde jacht door Hoogstraat, Nobelstraat en Juffrouw
Idastraat. waar de dief een fietsenwinkel in Vluchtte
Toen de eigenaar bem de deur uitzette, viel hij in
banden van een agent van politie, die inmiddels aan
do jacht had deelgenomen, waarna bij naar het poli
tiebureau aan de Groenmarkt vervoerd' werd. Het
bleek te zijn de 28_jarige Hollandsche handelsreiziger
W. J. de P.. wonende in Parija Hij ié teer beschikking
van den commissaris gesteld.
WAT EENZIJDIG?
De (A.R.) Rotterdammen schrijft:
Door de Ministers van Financiën en van Arbeid
wérd! een commissie ingesteld die een onderzoek zal
hebben in te stellen' naar d'e financiën van enkele
groote Rijksdiensten, zooals: Rijksverzekeringsbank,
Pensioenfonds, Rijkspostspaarbank en dergelijke. Ook
de vraag of de belegging van de groote geldsommen
dezer instellingen door een centralen beleggingsdienst
zal moeten geschiedén. zal aan de commissie ter be
oordeeling worden gegeven.
Eerste krachten uit de kringen van hoofdambtena
ren en directeuren van bovengenoemde Rijksdien
sten werden in deze commissie benoemd. Alle' man
nen ter zake kundig en genietend een groote reputatie
van deskundigheid.
Toch valt één ding ons op. En wel dit, dat voor
deze. commissie uitsluitend' leden in d'e ambtenaars
kringen werden gezocht, terwijl het particuliere be
drijf volkomen wordt genegeerd.
Geldbelegging is toch steeds een zaak, die twee zij-
den heeft en van belang is, zoowel voor de beleggen
de partij als voor haar, die gaarne een deel d.e»r te
beleggen gelden zou ontvangen.
Was het dan niet wenschelijk geweest, dat ook een
andere vertegenwoordiger van het hypotheekbank
wezen, van het grootbankbedrijf enz. in deze commis
sie ware opgenomen?
Afle zaken dienen toch van twee zijd!en te worden
bezien, wil men niet aanleiding geven tot de hierbo
ven staande vraag?
Zy aarzelde en ik voorkwam haar, door haar ge
dachte te beëindigen: „Zoudt ge my verjagen?"
In haar oogen schitterde de lacht, maar ze zei lang
zaam, met eeu schuldeloos glimlachje om de lippen:
„Neen. Ik zou U laten voor wat U was".
Nooit heb ik door eenig gebaar of woord laten
merken, dat myn liefde voor haar niet gedoofd was.
Maar nu dacht ik: „Zooveel te boter, als zy 't zich
bewust wordt."
De daad, het leven te ontnemen aan een menseh,
schrikte me niet terug. 11^ wist, dat het een mis
daad is, die door do wet streng gestraft wordt.
Maar mén moet zeer kortzichtig zijn om niet te
zien, dat bijna alle6 wat we doen misdaad is: 't zy
voor God, pij" de geloovigen; 't zy voor de men
schen; 't zy voor zioh zelven, bij dezulken als ik.
En 't zou geen groote misdaad zijn geweest, als ik
na erkend te hebben, dat het dooden van Alexis
noodzakelijk was, die gedachte niet tot werkelijk
heid had gemaakt.t Dat de menschen onderscheid
maken tusschen kleine en groote misdaden en dood
slag onder de groote rangschikken, heeft mii dan
ook altijd een menscheïijke gewoonte-leugen toege
schenen, een laffe poging om te ontkomen aan ^t
inslaan 't voor eigen leven.
En waA gewichtiger was dan alles, ook voor mij
zelven was ik niet bang. Voor een moordenaar, een
misdadiger, is 't vreeseliikste niet de politie, niet
het gerecht, maar hjj zelf, zijn zenuwen, het mach
tige protest van zijn heele wezen, ongevoed vol
gens de maatsehanpelyke tradities. Herinnert D
zich Raskolnikof, de zoo beklagenswaardig en zoo
stompzinnige schipbreukeling op de levenszee? En
zeer lang. zeer nauwgezet, heb ik stilgestaan by de
vraag, die ik my zelf voorhield, wat er van mij
zou worden na den moord. Ik zeg dit niet om eigen
gemoedsrust te verzekeren dergelijke verze
kering is> niet weggelpgd voor den denkenden
menseh, die alle gobeurtelykheden voorziet maar
na zorgvuldig alle gegevens uit mijn verleden ver-
GEMEENTE SCHOORL.
Ingeschreven godurende de maand Februari 1924.
Geboren: Cornelis Johannes Petrus, zoon van Jo-
hannes Tromp en van Catharina Petronella van
Wissen. Trijntje, dochter van Klaas Zevenhuijzen
cn van Maart je Dalenberg. Elizabeth Geertruida,
dochter van Nicolaas Kaag en van Alida Maria
Groot.
Ondertrouwd en Getrouwd: Jan Spaans en Aagje.'
van Lente.
Overleden: Maria Peeterman, wed. van Cornelis
Keizer, eerder van Volkert Krabman, 72 jaar. Jan
Polle, echtgenoote van Catharina Stam, 65 jaar.
GEMEENTE HEERHUGOWAARD.
Ingeschreven, gedurende de maand, Februari 1924.
Geboren: Cornélia Alidia, dochter van Cornelis
Langedijk en van- Antje' Groot. Johannes Petrus, zoon
van Petrus Oudeman en van Trijntje de Boer. Corne-
lis, zoon van Simon Doorn en van Klazina Dekker.
Trijntje Grietje, dochter van Jan Cornelis Knibbe en
van NeeJtje Hoogland. Theoflorus, zoon van Theodo-
rus Rood; en van Jantje Jonker. Petrus Johanfios.
zoon van Reindert van) Langen en van Géertje Wes-
ter. Adrianus Cornelis, zoon van Ario van Langen
en van Antje Dekker. Dirk, zoon van Cornelis Swart
en van Maartje Olij. Piet, zoon van Hermanus Wolfs
winkel en ij0.n Kaatje Wijn. Marie, dochter van Pietor
Meereboer en van Grietje Bossen. Koes. zoon van Ja-
cob Bleeker en van Catharina Huibers.
Overleden: Dirk* Brui jns, oud 56 jaren, echtgenoot
van Aafje Weel Maartje Ottes.- oud' 73 jaar, echtge
noote van Cornelis Verheus, wonende te Broek op
Langendijk. Hendrik Koopman, ou'd 83 jaren, weduw- I
naar van Agatha Kloet. Cornelis Doom, oud 10 da
gen, zoon van Simon 'Doom en van Klaziné- Dekker.
Helena Catharina Boots, oud 12 jaren, dochter van
Pieter Boots en van Neeltje van Duin. Levenloos
aangegeven kind van Einte Folkertsma en van Doet
je Vellema.
GEMEENTE HARENKARSPEL.
Ingeschreven gedurende de maand Februari 1924.
Geboren: Franciscus, zoon van Petrus Johannes
Muileboom en Adriana Kramer. Klaas Cornelis,
zoon van Pieter Swager en Aafje Nieuwland TW
dorus Johannes, zoon van Jacobus Ligtliart en Aag
je Doodem an. Maria, dochter van Pieter Dan en- I
berg en Sigaberta Jong. Simon Wilhelmus, zoon j
van Johannes Kuil boer en Anna Filmer. Jan, zoon f
van Cornelis Fiym en Maria Spaans. Jan, zoon v«ii
Jan Kant en Sy'tje Vader.
Ondertrouwd en gehuwd geene.
Overleden: Elizabeth Raatgers, oud 69 jaren, echt
genoote. van Pieter Hoedjes. Anna Buter, oud G£
jaren, echtgenoote van Hendrik Kramer.
GEMEENTE HOOGWOUD.
Ingeschreven van 15 tot en met 29 Febfuari 1924
Geboren geene.
Overleden: Andries Martinus van Bergen, oud
65 jaren, echtgen. van Hendrika van der Heijden.
Elizabeth Renooij, oud 83 jaren, weduwe van Cor- f
neliö Nannes.(overleden te Oude Niedorp. Cornelis
Klomp., oud 54 jaren, echtgen. van Trijntje Kort. j
Ondertrouwd geene.
Getrouwd: Hendrik Dam, oud 23 jaren te Hoog
woud, met Trijntje Schuit, oud 20 jaren, to Sybe-
karspel. Jan Leek, toud 28 jaren, to Alkmaar., met
Johanna Stempelaar, oud 29 jaren, te Alkmaar, on
langs te Hoogwoud.
GEMEENTE SINT MAARTEN.
Ingeschreven godurende de maand Februari 1924.
Geboren: Arie, zoon van Cornelis Heneweer en
Maartje Rus. Simon, zoon van Jan Schermer en
Anna Jacoba de Boer.
Ondertrouwd, getrouwd en overleden geene.
GEMEENTE OUDE NIEDORP.
Ingeschreven gedurende de maand Februari 1924.
Geboren: Jochem, zoon van Jan Bruinewoud en
Corneiia van Nieuwen hoven.
Ondertrouwd en getrouwd: Jan Kliffen te Broek
op Langendyk en Johanna Gelder, alhiert
Overleden: ReinJg-je Toepoel, oud 72 jaren, wo-
duwe van Lippus van Nieuwenhoven, wonende to
Schagen. Elizabeth Renooij, oud 83 jaren, weduwe
van Cornelis Nannes. eerder van Jaoob Druif, wo
nende te Hoogwoud. Levenloos aangegeven een
kind van het mannelijk geslacht, van S. G. Boob'
en Antje Bruin. Cornelis Pronk, oud 82 jaron, we
duwnaar van Elizabeth Leijeu.
Zelfs vrouwen klagen.
Wy leven in een drukkenden 'ty'd. Zelfs vrouwen
klagen somwijlen. Het is een feit, dat velen op een
crisisplint zijn aanbeland, waarop of hun gezond
heid moet lijden of jsij hun werk moeten opgeven.
Duizeligheid en ph'n in den rug zijn waarschuwin
gen vvan opkomende nierkwalen.
Laat uw werk dan een poos rusten; gy hebt ge
biedend rust, ontspanning en Irissche lucht meer
leven8zonneschijn noodig.
Overwerking strijdt met 'onze levenseischen; al
t© vaak is zy de oorzaak va# nieraandoeningen bij
vrouwen.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen voldoen aan alle
.eischen. Zij herstellen dé ongemakken 'en onrust,
veroorzaakt door nierverschijnselen als urinaire
kwalen, rugpijn, waterzuchtige zwellingen, rheu-
matische pijnen en zenuwoverspanning.
Zelfs gevorderde nierstoornissen als nierzand,
nier- en blaasontsteking, spit, rheumatiek, nierwa-
terzucht en ischias worden met succes bestreden
door Foster's Pillen.
Verkrijgbaar in apotheken en drogistzaken h
fl.75 per flacon (geel etiket met zwarten opdruk).
i
zameld te hebben, na rekening gehouden te hebben
met de kracht van mijn wil, met de onverwoest
bare sterkte mijner zenuwen, met myn diepe en
oprechte verachting voor de gangbare moraal, kon
ik aan een betrekkelijke zekerheid van den gun-
stigen afloop der onderneming gelooven. Hier is
't niet overbodig, U een interessant feit uit mijn
leven te vertellen.
Eens ik was nog student van 't vijfde se
mester stal ik 15 roebel van een vriend, die
my volkomen vertrouwde en wien ik zei, dat de
kassier zich vergist had in de berekening. Allen
geloofden me. Het was meer dan eenvoudige dief
stal, als wanneer een dervende neemt van een
rijke; hier was misbruik van vertrouwen en wegno
men van geld van oen hongerende, die bovendieïj
vriend, .was en student fcn daarbij bedreven
door iemand met middelen, (vandaar dat men
my geloofde). U lijken waarschijnlijk die manie
ren onsympathieker dan de moord door mij be
gaan, is 'fc niet zoo? Maar ik herinner me, hoe opge
wekt ik was, omdat ik dat zoo goed en handig had
klaargespeeld en hoe recht in do oogen ik hen
keek, die ik zoo vrijmoedig, brutaal zelfs, voorloog.
Maar 't meest wekte myn trots, dat ik geen gewe-
tensknaging voelde. En tot op den hüidigen dag
denk ik met bijzonder genoegen aan t onnoodig
overdadige middagmaal, waarop ik my zelf ver
gastte, met smaak verorberde en betaalde met ge
stolen geld.
En voel ik nu misschien gewetenswroeging of Be
rouw. In geenen deele.
Ik "ben dreef te moede, zinneloos droef, als niemand
•ter wereld. Mijn haren worden grijs. Maar dat is iets
anders. Iets anders. Het vreeséliike, onverwachte, on
waarschijnlijk in zijtn ontzettenden eenvoud
Wordt vervolgd.