Aluicei Bitlis-
Mmtntit- LuilinbM
SPAANDER S Co., ALKMAAR.
DE LANGE&DE MORAAZ, Alkmaar
Ruime veilige stallingv. Automobielen,
Zaterdag 10 Mei 1924.
■67ste Jaargang. No. 7432.
Uitgevers i N.V, y.ii. TRAPMAN Co., Scbaqen
EERSTE BLAD.
Uit het hart van Holland.
Landbouwhuishoud-
onderwijs.
Cursus in DEKKEN en DIENEN,
aanvangende Donderdag 15 Mei 's mid
dags Ie kwarl over twee, in hef ge
bouw voor Landbouwhuishoudonderwijs
te Schagen, 4 lessen, schoolgeld f 4.-.
Aangiften vóór 14 Mei bij de leerares
W. Koopman, Schagen.
Colbert-Costumes.
DEPOSITO'S.
A. DAM Co. Garageruimte v. 40 Auto's
"vÜoT mfraadelstr^ fUnSUVfrk? Ea 6cn'
Aangemoedigd
Binnenlandse!! Nieuws.
SCHA
Dit blad verschijnt viermaal per wook: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
teniiön nog zooveel mogelijk in hot eorsluiikomcnd nummer geplaatst.
POSTSEKENINO No. 23330. INT. TELEF no. 20
Prlj9 por 3 maandon fl.05. Losso nummora 0 cont. APVERTEN-
TïöN van 1 tot 5 regels fl.10, i^doro regel moor 20 cent (bowijsno.
inbegrepen). Grooto letters worden naar plaatsruimte berekend.
dit nummer bestaat uit drie bladen.
Reeds vroeger vertelde ik terloops1 eert en ander
over onze standbeelden en gedenkteokenen, doch
eigenlijk zou deze verzameling steenhouwers-., mot-
solaars- on blikalagerswerk een monografietje ver
diénen.
Laat tenminste rtooit iemand beweren, dat stand
beelden dienon om een stad^ te verfraaien, want
dan kent hii de Haagsche niet.
Ik maak dadelijk een uitzondering voor het rui
terstandbeeld voor het Paleis, dat volgens het op
schrift Prins Willem I voorstelt, doch volgens de
algemeene anecdote eigenlijk een beeld is van Colig-
ny, dat te duur bleek voor La Rochelle en toen voor
een zacht prijsje werd overgenomen door een Ne-
derlandsch oomité.
Daar U noch ik "den Zwijger hebben gekend in
zijn jonge jaren komt het er ten slotte weinig op
aAn, of hij Jij kt op andere portretten. De bedoeling
is goed en het bqeld is niet alleen niet hinderlijk,
doch zelfs mooi in deze omgeving.
Heel iets anders is de vernzerde anecdote op het
Plein: de Zwijger met zijn hondje, dat niet slechts
leelijk. maar ook bespottelijk is. Verder zijn wij ge
zegend met een gedenkteeken voor Bernard van
Saxen-Weimar, van wien* niemand iets af woet, dan
dat hij de paardeharen hoesden voor oude heeren
schijnt te hebben uitgevonden en „Nederland on-
wankelbaar getrouw" was. Een eigenschap, die ik in
een Saks uit Weimar ten opziclito van zijn eigen
vaderland niet zoo bijzonder lofwaardig kan vin-
den.
Met het gedenkboeken voor de Koningin-Regentes
waarvan nog nooit iemand iets kwaads hoert ge
zegd, z\jn we dan klaar met de vorsten, behalve de
twee Oranjes waarvan Keizer Wilhelm destijds een
exemplaar dubbel had en die nu voor het Huis ten
Bosch jprobeeren van hun voetstuk te vallen....
Zeer elegant is verder de bekroning van den kap
stok midden op het Binnenhof, die, op de #water-
leiding aangesloten, desgerwenscht als fontein kan
fungeeren. Het fraaie beeldje, dat znjn ontstaan
dankt aan Victor de Striers, is zoo aardig, dat heit
me eigenlijk verwondert, dat het nog nooit door
een verzamelaar ist „ganoord." Geen" mensch, die het
verdwijnen ervan in <ie groote ruimte van net Bin
nenhol den' eersten dag zou bespeuren... Als beeld
in een mooie gothische studeerkamer is het prach
tig, doch gezien tegen den buitengewoon karakfcer-
loozen gevel van ae Tweede Kamer, is hfet vol
komen misplaatst.
Overgaande tot da Btaatslioden en veld-oversten
krijgen we do beelden yin Jan de Witt dat vrij
geslaagd is van Majoor Thomson, gehouwen uit
arduin, dat op een zéér vast soort hoofdkaas lijkt,
en een houterig heer voorstelt, terwijl Thomson een
en al leven, actie, energie was. Ook de Staatsman
Karnebeek Sr. heeft een medaillon in de naar hem
genoemde bank hij het Vredespaleis, een bank.
aie mjjn kleine jongen van zes jaar. direct uit
zijn Richter bouwdoos bedriegolijk juist nabootste,
toen we destijds het fraais waren gaan bekijken.
Aan kunstenaars hebben we het kostelijke geld
niet weggegooid.
Aan den Ouden Weg hebben we een gedenk
teeken voor Oonetantijn Huygons, dat echter meer
den aanlegger van den Schoveningschen weg dan
den dichter schijnt te eeren, een buste, die intus-
schen fraai is te noemen. Mooier dan do monumen
ten voor Yosmaer en Richard Hol en mooier ook
dan de „banken van Orenier en Ycrhuell, deze ge-
noegelijke vergaderplaatsen van kindermeisjes een
steeds breiende Scfieveningsters
Ook hebben we, maar lezer beloof me nooit te gaan
kijken! een gedenkteeken voor den Koperen Nikus
(die volgens de encyclopedie eigenlijk Copernicua
neet) en die te zien is maar doe het niet! op
net plein, dat naar hem genoemd is.
Do heer Gevers Deynooi ik moet wel meneer
zeggen, want ik ken hem niet en evenmin zijn da
den heeft ook een monument, doch niet aan of bij
n? P',8iS in..w®5 Scheveningen of straat In den
tv? afstand) die zijn naam dragen.
Dan hebben we nog twee monumenten, waar tk
eigenlijk keen weg mee weet. Dat voor „Leger en
V loot in de Mobilisatie'zijnde een deel var den
Wanneer U daarover denkt, bezoekt dan ons
magazijn. Wij zijn enorm gesorteerd.
Aanbevelend,
JnrleJPn.wo°l"<1 iger de heer HOVE
MER, ts Donderdags in Schagen bij Zwaag.
muur van den bovenboulevard te Scheveningen
tu-schen Kurhaus en Grand Hotel, zoomede een
knap gemetselde muur aan den Ouden Weg. die de
herinnering aan de visschers die bleven visschen in
weerwil van drijfmijn en torpedo,' levendig houdt.
Die mannen, „helden der zee", die hun plicht de
den toen de rest van het raenschdom naar de distri
bune liep of levensmiddelen opzoutte om zé weg te
smokkelen of tijdelijk goddank rijk word door
allerlei trucs en woeker, had iets beters verdiend dan
dit muurtje.
Al was het maar een hoogero uitkeering aan. hun
nagelaten betrekkingen, die geen boterham kunnen
krijgen op hot gezicht van het monument.
Ik nader het eind van mijn overzicht.
Niet lang zal ik praten over de „Vier Frankfor-
ters". de vier bankiertjes met bakkebaarden,#die voor
leeuwen doorgaan, rondom den bloemenbalc on het
Juliana- en Stolbergplein en die blijkbaar hun be3t
doen eventueele bloemetjesplukkers af te schrikken
van hun zondige voornemens....
Me? opzet heb ik eenige monumenten overgeslagen.
Dat op Plein 1813. dat een der beste plelnvullingea
is. die ooit zijn gemaakt.
Dahlia's.
Wenscht U iets fijns op dit gebied, bestelt
dan Uw planten bij
„SURSUM CORDA" fe SCH00RL
Wij hebben de nieuwste en mooiste soorten
tegen billijke prijzen.
Aanbevelend, P. v. BODEORAVEN,
Hei beeld van den Joodschen wijsgeer Spinoza,
dal het eenige, maar ook absoluut eenige monument
in heel den Haag is, dat het karakter heeft van den
man, dien het voorstelt en dat alleen om wat groen
vraagt om een verkwikking te zijn voor oog en ge
dachte.
En de knappe kinderkopjes aan do school van wij
len Jan Ligihart bij het Oranjeplem, kopjes, die
(door een mij onbekend beeldhouwer gemaakt) iet
wat geïdealiseerd laten zien wat er omging in hoofd
en hart van een der beste onderwijsmannen, die wc
ooit hebben gehad.
En dan, ja, dan hadden we tot eergisteren ook nog
onzen Koning Willem II, den beid van Quatre Bras
en Waterloo en Bruesel, bekend door de Grondwot
van '48 en nog meer door de oudste circuleerende
rijksdaalder.
We hadden hem.
We hebben hem niet meer.
Want er zijn menschen, die hem beschouwen als
een ruiterkondng en het vervelend vonden, dat het
beeld een vorst vertoonde, die scheen te zeggen
zóó wil ik het en zóó beslissen de heeren op het
Binnenhof het-anders".
Onze oude vertrouwde bronzen koning gaat naar
Tilburg, vermoedelijk na behoorlijk te zijn opge
poetst, en wij krijgen Z. M. terug: boven op een
paard. Precies zooals hij prijkt in Luxemburg.
Blijkbaar rekende de maker van het Luxemburg-
sche beeld op veel vraag naar Willem U's, zoodat
hij er een op magazijn hield. Het heeft wel lang
geduurd voor er spijkers met koppen zijn geslagen,
rnaar voortaan behoeft Den Haag zich althans niet
meer naar Luxemburg te begeven om te weten hoè
Willem II er uitzag.
Nu de rijksdaalders zoo sporadisch zijn, is zulk
een demonstratie in vaderlandsche geschiedenis nog
zoo gok niet.
Anders weet ten slotte niemand hoe zijn vroegere
vorsten er hebben uitgezien.
Arme Florissen, Dirken, Willems en Jans en waf
dies meer zij.
Wie bezorgt mc een goed pertret (in goud) van
Ada van Holland?
Ik zou zoo graag weten, hoe deze oud-bet-oud-
8chter-groottante er destijds op een goudstuk heelt
uitgezien. Ik geef er een zelfde gewicht aan echt-
modern goud voor terug.
Liefhebbers voor!!!
A.
4NN0 1801.
ALKMAAR.
in de onmiddellijke nabijheid van het Station.
kantoor Z<-Bommel, die in 1923 en 1924 voor oen
totaal bedrag van f 16.000 aan geld en geldswaardig
papier, toebehoorende aan don Staat der Nederlan
den, heeft verduisterd. In Maart van dit jaar werd
in zijn kas een tekort van i 8000 ontdekt. De inspectie
dor P. en T. drong toen op aanzuivering aan. BekL
vluchtte evenwel en nam daarbij nog f8000 mede.
Eenige weken zwierf hij in België en Frankrijk
rond; op 4 April jl. meldde hij zich aan bij de justh»
tie to Tiel. Hij was toen nog in het bezit van f6700.
Het O. M. eischte een jaar 'gevangenisstraf.
Hot verzoek van den verdediger tot voorloopige in
vrijheidstelling werd door de rechtbank geweigerd.
gunningen voor rijkswerken.
Op 8 April heeft het ministerie van waterstaat aan
besteed het bouwen van een sluis te Weurt bij Nij
megen ten behoeve van hot Maas—Waalkanaal,
waarvoor de raming bedroeg f390.000. Deze aanbe
steding werd, naar men ons mededeelt, aldus de n.
R. Ct., door d» Nederlandscho aannemerswereld me/
vreugde begroet, omdat zij een der eerste groote
Alphen—Amsterdam, wijl deze verbetering ook voor
ons district van groot belang is.
Afwijzend werd beschikt op de subsidie-aanvrage
voor de Ned. Landbouw Kamer, terwijl in 1925 na
der zal worden overwogen of een subsidie voor do in
dat jaar te houden internationale bloemententoon*.
^'JTSS^SkSSSSSSSlk ^vorden ontworl publieke AT
pen, dat door mr. P. A. Offers zal worden samenge- Be belangstellimr vn schenkt alle genot en I
steld. Goedgokourd werd, dat de Kamor toetreedt i ti^tal aannemers voToering welke U van een 1
lot het lidmaatschap van de Vereenigmg van Kamers j inschreef tegeü Driiz^ter of zanger kunt verlan- i
van Koophandel; voor eventueele bestuursfunctiesf 515 Prijzen onder het bereik
in dat lichaam werden gekozen de heeren S. W. i la i een ieder.
N.V. M. J. Bedaux, 'SSTE ALKMAARSCHË NAAI-
niet-wenschelijke van uitbreiding der „zwarte lijst Rheiniscii Westfali*** MACH1NEHANDEL
dat een speciaal midder.standsbelang geacht werd «n we8«a1"* ™£h!ntmanüel,
op welker invoering ter raadpleging door de in hetir J M Kokke Tilh„£
handelsregister ingeschrovenen, vooral door den 'T Bre'e1en Bmil ViiTn<l™
heer Sohmalz werd aangedrongen, werd beslotenN v J riï 5 iolK'Süft
dat de commissie voor de verordeningen hierom- Hoendere enTos HeÏÏo Haag J 307-300
trent nadere voorstellen zal doen. Hoenders en vos, Hengelof 319.780
Door den heer Grünwald werd medewerking der TJw srhnpnpn wnrdpn Lil n«o namna««vJ
Kamer verzocht om bi) Ged. Staten aan te dringen 1 SEEQEnen, W0Eden blJ OM qerepareerd
op krachtigen financieelen steun voor een vlotbrug I prima keraleer voor billijken prijs*
bij de Kooij in plaats van de bestaande pont. Hetl VAN RTTdWTTir»fl
Rijk had hiervoor f 15.000 toegezegd. Mede werd o u
steun verzocht oer den aanleg van primaire*.wegen, ö*»«oennanaei. Schoenmakerij,
speciaal Den Helder Ma'de Kooi) naar Wieringen. Onze nieuwe Voorlaarsartikelen munten
Hiertoe werd besloten. att Hnnr mpnin
Op voorstel van den heer Hosselaar werd besloten 1 nnn.,,-_oa j coupe en alwerking.
bij den Minister aan te dringen op betere bescher- UOÏ1CPrrcereixa«
Ten slotte deelde de voorzitter mede, dat hét op- 1 rrjfej <1° Nederlandsche aannemers een
leidingsschip „Prins Hendrik" naar Alkmaar zou ko- J2 ^e"rewlling hebben gewekt, dat de minie
men. Hierna ging de Kamer in besloten zitting over oen,ng'. °1
het Handelsonderwijs. Hbl.
de zaanland sc he communicatieweg.
Dezer dagen werd' de Zaanlandsche Comraunica-
tieweg getransporteerd en gesteld op naam der pro- i„ dt-wtm
vLncie Noord-Hol land. Een stukje Noord-Holland- Iana8cfie fmna, voorbij te gaan. Mochten hiervoor,
sche geschiedenis, speciaal voor Westzaan tfen bo- YaaroratTlfl^t ©chtor niets Botend is, geronde ro-
lang, is hiermede afgesloten. Sedert Zondagnacht 12 y.®nen nebben bestaan, zoo mag men nog benieuwd
uur worden de tollen niet meer geheven. Inmiddels overwegingen, welke er den minister
«l11- ^syBriJverr, do buitenlandscne nr-
ma Rheimsch Westfalische Bauindusfcrio te Dussel-
aorn. Alen vraagt zich af, welko redenen er toe
nebben geleid den minsten inschryvor, ean Neder-
is reeds ca. f 20.00ó l>eschikbaar gesteld voor het zoo
hoog noodige onderhoud van wegdek en bermen.
Wij vernemen nog nader, dat de provincie de maat
schappij in staat zal stellen, haar obligatieleening
geheel p:iri) af te lossen, terwijl voor aandeel
houders ook nog enkele procenten zullen overschie
ten.
Mem. Bij gelegenheid moet ik toch eens aan een
ras-Hagenaar vragen wat die Verhuell toch eigenlijk
heeft uitgevoerd. Is het de f eekenaar, of de admi
raal, of de gezant, of de stamvader der tegenwoor
dige Bonapart es?
door het succes van vorig jaar, bieden wij
thans weer aan DAMES- en HEERENRIJ
WIELEN voor den eenheidsprijs van f 60.
Onder deze Rijwielen zijn bekende merken
van hoogere waarde en gemonteerd met
kettingkast, terugtrapnaaf, stalenveerenge-
zondheidszadel, enz. Deze Rijwielen worden
één jaar gegarandeerd, zonder bijbetaling
too hebben geil roven de opdracht te gunnen aan
de JLJuitsche onderneming, hoewel 'de eerstvolgen
de N oaerlandsche inschrijvers, slechts enkele dui
zenden guldens hoogor waren. Zou de minister er
zich op beroepen, dat hij door bijzondere bepar
iingen m de overeenkomst met de buifcenlandsche
tinna ervoor heeft zorg gedragen, dat slechts een*
gering aantal buitonlandsch krachten voor dit werk
zullen worden gebezigd, zoo blijft er aanleiding tot
de vrees, dat dit gpringe aantal, tot schade van
eer^nKen onzer Technische Hoogeschool, zal
worden gevormd door den technischon staf der bui-
tenlandsche firma, terwijl tevens het materieel der
Nederlandsche aannemers in dezen tijd van ma
laise geen rente zal afwerpen.
Men betreurt 'de ministorieole beslissing te meer,
omdat zü afsteekt tegen de behandeling, welke
de Nederlandsche aannemers in het "buitenland ge
nieten. Aan een der bovengenoemde Nederlandsche
inschrijvers werd in het vorige jaar de gunning van
een groot' havenwerk te Antwerpen onthouden om-
gemeentewerklieden te amsterdam.
Zoowel de Modernen, Katholieken als de Federatie
hebben de loonvoorstellen van Burgemeester en Wet
houders van Amsterdam onaannemelijk genoemd.
spoorwegpersoneel.
Do Prot. Chr. Bond van spoor- en tramwegperso
neel heeft op een brief van de Nedorl. Ver ei-naging
van spoor- en tramwegpersoneel om te komen tot
een eenheidsorganisatie van spoorwegpersoneel, af
wijzend geantwoord.
de dubbele moord te wijchen.
De drie verdachten in zake den dubbelen moord te
Wijchen, die zich thans in hechtenis bevinden in het
•huis van bewaring te Arnhem, blijven allen ontken
nen. Het onderzoek wordt voortgezet.
Het onderzoek, vanwege de politie to Culemborg
ingesteld, daar deze moord veel overeenkomst ver
toonde met dien, eenigen tijd geleden te Culemborg
gepleegd, heeft geen resultaat opgeleverd.
k. v. k. hollandss noorderkwartier.
De Kamer van Koophandel voor Hollands Noor.
derkwartier vergaderde Woensdagavond ten stad-
huize te Alkmaar, onder voorzitterschap van cUm
heer S. W. Arntz. Naar aanleiding van een schrij
TTaact TT! Tri eBn groot navenwcrK re .'inwerpen onrnouaen om-
n Av«TiTTm nm r* a dat zü van buifenlandsche nationaliteit was. nmt
G. ANNEVELDT, Dorpen (Laan), Schagen. tegenstaande zij biina 4 miljoen francs lager in-
schreef dan de opvolgende Belgische firma.
N. R. Ot
de bemaling van de vier noorderkog
gen.
Naar wij vernemen, wordt in de Vier Noor der
Koggen, het groote waterschap onder Modem blik,
mot groot ongeduld uitgezien naar de beslissing van
Ged. Staten in zake ae nieuwe bemaling van de
Vier Noorder Koggen. Reeds verscheidene maan
den geleden zond hot Koggebestuur het besluit van
de algemeene vergadering tot stoombemaling ter
goedkeuring aan Ged. Staten. De aanbesteding
had reeds plaats en de gunning en uitvoering wach
ten alleen op deze goedkeuring. Levering van do
stoommachine zal dan plaats hebben door de Breda-
scho Machinefabriek.
de schuld aan den oorlog.
Binnen eenige dagen zal or een boek van ex-
kroonprins Wilhelm over de quaestie van de schuld
aan den oorlog verschijnen.
door een stormbui overvallen.
Uit Lemmer meldt men, dat daar eergisteravond
door de motorboot van do Vischerijinspectio VII, ge.
adsisteerd door den Lemeter visscher F. Bootsma
met zijn visschersschuit Le 23, zonder eenige averij
is binnengebracht het ijzeren aakschip „Dymphina
Johanna", schipper A. N. Broeken, van Made, op
reis met oen lading blik van Rotterdam naar Leeu
warden. Dit schip dreef zonder bemanning op korten
afstand van de Lómster haven in zeo rond. Het was
vlak voor de haven door een hevige stormbui over
vallen. De opvarenden, de schipper en zijn knecht,
haddén, vreezend dat het vaartuig zou zinken, in de
sloep hun vaartuig verlaten cn waren te Lemmer
behouden aangekomen. Het schip en de lading wa
ren verzekerd.
garresteerdl
Te Rijnsburg is in voorloopig arrest genomen en
ter beschikking van den Officier van Justitie gesteld
de veilingmeester der Veflingsvereeniging Flora. De
man wordt verdacht van valschheid in geschrifte en
verduistering van f 3000 a f 4000 ten nadeele van ge
noemde vereen iging.
staking.
Naar aanleiding van het ontslag aan zes glasbla-
J - zers gegeven, zijn 150 glasblazers te 'Maastricht niet
ven van B. en W. om advies der Kamer in zake een 0p het werk gekomen. Op het ogenblik ligt de ge
vaste standplaats voor wagens en automobielen, heele glasblazerij stil. Woensdagavond heeft de ai-
waarvoor het Doelcnveld, het Hofplein en de Paar- rectie vergaderd. De arbeiders (georganiseorden) zijn
denmarkt in aanmerking komen, werden uitvoerige tot onderhandelen -bereid. Het is noodig dat spoedig
gedachten wisselingen gehouden en besloten, dat over tot een overeenstemming wordt gekomen, want ais
dit. voor Alkmaar zoo belangrijke vraagstuk zich de vuren dor ovens eenmaal zijn gedoofd, duurt heldringen er nu bij Ged. Staten krachtig óp aan bun
éérst de verkeerscommisise èn de handelscommissio in den regel een paar maanden eer weer glas kan ge- beslissing niet langer uit to stellen. Anders toen
èn de marktcommissie moesten uitspreken voordat produceerd worden. i zou voor het winterseizoen do nieuwe bemanng
het advies aan B. en W. kon worden gegeven. een oneerlijke postdirrecteur. niet tijdig meer gerfv>d komen en een go^de b«ma-
De Kamer zal bij den Minister aandringen op Voor de rechtbank te Tiel stond dezer dagen te- ling in den komenden winter niet verzekerd zi.in
spoed voor de verbetering van den vaarweg Goudarecht de niet eervol ontslagen directeur van het post- te achten.
Naar verluidt wordt in de kringen van het pro
vinciaal bestuur door sommigen aan electrische
bemaling de voorkeur gegevon op grond, dat deze
voordeelïgcr moet worden geacht, indien^ zoowei
aanschaffingskosten als onderhoud en drvjtkra^cnr,
in aanmerking worden genomen. Daartegenover
fit nat, dat de algemeene vergadering van net am
bacht ten slotte met zeer groote meerderheid aan
stoom de voorkeur heeft gegeven.
liet bestuur meent nu, dat dit besluit door
Ged. Staten moet worden jjeëerbiedigd, omdat alle
bemalingskosten door 'de ingelanden zelf worden
betaald en Ged. Staten^ dus alleen dan bezwaar
zouden kunnen maken, indien stoombemaling fiiet
hedrijfszëker mag worden geacht. Daarvan is ech
ter geen sprake. Dijkgraaf en heemraden hebben
eenige weken geleden over de zaak een bespreking
gehad met de waterstaatscommissie uit Ged. Sta
ten, do heeren TTendrix en Van Hennep.