Aliimtii Nifiis- -
Mratintit- Luiiiiillil
i Co.,
Hel SOLIEDSTE ADRES
Poorter's
DE EERSTE VREDESCONFERENTIE
DE LANGE&DE MORAAZ, Alkmaar
I.V. li
Karpetten - Vloerzeilen - Matten,
Loopers Vitrages Allovernets
Tapijt- en Meubelhandel,
CUE Dl KT EN.
Voor Pinksteren
Colberb-Costumes.
en alle voorkomende
MEUBELEN,
Zm«*rd)tfr 24 Mei 1924.
67ste Jaargang. No. 7440.
Dit blad verschijnt viermaal per wook: Dinsdag. Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. BIJ inzending tot 's morgens 8 uur, worden Adver-
tontian nog zooveel mogelUk in hot oorstuUkqmond nummer goplaatst.
ilitgoversi N.V, v.h. THAPMAN Ca., Scbageo
POS f REKENING No. 23330. INT. TELEF no. 20
Prijs por 3 maandon fl.05. Losso nummora 0 cont. ADVERTEN-
TIöN van 1 tot 5 regels f 1.10, iodoro regel moor 20 cent (bowljsno.
inbogropon). Grooto lottore worden naar plaatsruimto borekond.
DIT NUMMEK BESTAAT UIT VIER BLADEN.
EEESXI BLAD.
(18 Mei-29 Juli J899).
in.
Acbt jaren scheidden de Eerste van de Tweede
Vredesconferentie, welke laatste in 1907, en zulks
opnieuw te 's G-ravenhage, bijeenkwam. De tweede
Vredesconferentie gaf aanmerkelijk teleurstellender
resultaten dan de eerste. Zeker, in de ©ogen van de
groote menigte mislukte de eerste in zooverre, dat
zij niet bracht de beperking der bewapeningen, die
men van haar zoo niet verwacht, dan toch gehoopi
.had. Maar op het gebied van arbitrage bracht zij
iets geheel nieuws, en van de tweede Vredesconfe
rentie verwachtte men, dat deze dat werk althans
aanmerkelijk zou uitbreiden. Evenmin echter als
de eerste Vredesconferentie, slaagde de tweede erin
om verplichte arbitrage tot stand te brengen. Zij
poogde het Permanente Hof van Arbitrage uit e
breiden, èn wat hot arbeidsterrein, èn wat de
rechtskracht betreft, maar slaagd'e niet. Zij verbe
terde bet oorlogsrecht, zij breidde de toepassing
van de Conventie van Genève uit; zij bracht zelfs
een dusgenaamd Internationaal Prijzenhof tot stand.
Dit had ten doel om een hoogere, tegelijk interna
tionale instantie te vormen boven de meestal par
tijdige uitspraken van do Nationale Prijsgerechten,
die in eiken zeeoorolg, wij herinneren het ons van
den grooten oorlog maar al te goed zooveel na
deel doen. Evenwel, om het Internationaal Prijzen
hof in werking te stellen, was noodig geweest dus
genaamd „Zeerecht", en de vierde Commissie der
tweede Vredesconferentie, belast met het ontwerpen
van dit zeerecht, slaagde daarin in het geheel niet.
Toe heeft dit alles niet verhinderd, dat de Vredes
conferenties van 1899 en 1907 deden ontstaan, wat
men in de wandeling gewoon is het „werk van Den
Haag" te noemen, en de derde dier Conferenties
zou, ware zij in 1915 bijeengekomen, het terrein van
dit werk ongetwijfeld hebben uitgebreid. De eerste
Vredesconferentie schiep het Permanente Hof van
Arbitrage, permanent gelijk bekend ismeer in
naam dan inderdaad, maar belangrijk als een eer
ste uiting van een alle Staten omvattende jurisdic
tie. Carnègio schonk zijn millioenen om aan dit
Permanent! Hof een waardig onderdak te bieden;
het Vredespaleis werd een gebouw, waarvan de
symboliek veelal verkeerd is begrepen en nog wordt
begrepen. De Academie voor Volkenrecht, reeds ter
tweede Vredesconferentie door den Roemeenschen
minister-president Sturdza ter sprake gebracht,
heeft ten doel om den jongeren het volkenrecht te
leeren, en zal onwillekeurig tot de uitbreiding al
thans van de codificatie van dat volkenrecht leiden.
Het Hof van den Volkenbond, in tegenstelling met
het Permanente Hof een werkelijk gerechtshof,
brengt jurisprudentie en daardoor versteviging van
het volkenrecht bij. Walter Schücking,.de bekende
Duitsche volkenrechtsgeleerde, heeft voor dé serie
werken, die hij met Hans Wehberg ondernam, voor
het eerst dien titel van „werk van Den Haag" ge
bruikt. Daarna is deze term een begrip geworden.
Het zou te ver voeren om te zeggen, dat uit het
werk van Den Haag de Volkenbond is voortgeko
men. Integendeel. De eerste Vredesconferentie heeft
slechts tengevolge van den loop der omstandigheden
de arbitrage ontwikkeld, maar niet anders dan ar
bitrage, waarvan toen het groote publiek zeker niet
en zelfs oen groot doel der ingewijden niet begreep,
dat zij ver van werkelijk internationale rechtspraak
verwijderd is. Verplichte arbitrage, die men in 1899
voor een reeks onbeteekenende gevallen voorstelde;
zou, zij het ook in veel mindere mate, een toestand
geschapen hebben, eenigszins analoog aan dien,
waarin thans voor een gedeelte hunner geschillen
de leden van den Volkenbond verkeeren. Maar, toen
als in 1907, stuitte de verplichte arbitrage af op het
souveremit.eitsbeginsel,, dat vooral door Duitschland
nn/?r voren w6rd gebracht: slechts bereikte men in
1907, dat nadrukkelijk werd vastgelegd, dat de aan
wezige Staten principieel tegen de verplichte arbi-
i«£ k-n bezwaren deden vallen. De artt. 3 en 27,
18O0 Z[] waren genummerd in de overeenkomst van.
1899, waren een nu zwak schijnende uiting van de
aanwezigheid een er volkerengemeenschap, maar be-
teekenden toen, in hun principieels beteekenis op
gevat een belangrijke schrede voorwaarts Art. 3
Je,r.kende het recht van neutrale Staten om be
middeling aan te bieden, en art. 27 noemde het
als een plicht der contracteerende Staten om in ge
val van geschil te wijzen op het bestaan van liet
i errnanente Hof. Het moge zijn, dat de materieele
beteekems van deze beide artikelen dadelijk en te
reent als niet groot werd geschat; dat men zich af
vroeg of die artikelen wel ooit in ernstige gevallen
in werking zouden treden hetgeen tot dusverre
eigenlijk ook nooit is*geschied. Do moreele beteeke
nis daarentegen van deze artikelen viel niet te ont-
r voor het eerst in een belangrijke
overeenkomst, vastlegden, dat er eep zekere Staten-,
mÜÏÜÜ1?0^ap bes.taat- die aan de leden dezer gc-
"ff1verPlichtingen oplegt, ook wanneer dpze
vloeien0 na^ona^e overwegingen voort-
De tweede Vredesconferentie wilde het stond
2rÜf «uSrehvaa* het terrein va» het Permanente
oio JSH zoowel zijn rechtskracht versterken
i2o.'arbeids£ebied vergrooten. Daartoe diende
Ja voor8teUen, die gedeeltelijk hervat-
icqq «.u, ®n Amerikaansche voorstellen van
wüi ®iet tevreden hadden gestéld met
kJJ Tm IDaar bet ook in posse wilden heb-
deze ,en andere voorstellen werd door een
ï"1"™ ™<lw bekwame leiding: van l.óon
'ravXt. LS°n 0I!t,werP samengesteld, dat in groote
S toJ^, w«Uijk gerechtshof bracht. Het vol.
corviiT^?üifezen eisch« <int zijn samenstelling e*»n
handfilpn ^aS'uenveen* waaroP de in het te he-
«iwkwhpn in i betrokken Staten geen recht-
in een hTnAnld v?nden doen *elden- Het *in*
•nrdij/o S!J °bzicht zelfs verder dan het tegen-
stelde h! d?, J'an Volkenbond, aangezien het in-
dusgenaamde delegatie van slechts een
ANNO 1804.
drietal personen, die niet naar hun nationaliteit,
maar uitsluitend naar hun bekwaamheid zouden
worden gekozen en die grooto bevoegdheden zouden
hebben. Tot zelfs deze om te bepalen in hoeverre de
bijeenkomst van het voltallige Hof niet noodig was;
tot zelfs deze om het noodzakelijk compromis vast
te stellen, indien de partijen daaromtrent geen over
eenstemming konden verkrijgen. En deze bevoegd
heid werd aan de delegatie ook dan gegeven in het
geval dat elechts van een zijde deze diensten wer
den ingeroepen, wanneer het betrof een conflict,
voortkomende uit contractueole schulden door een
regeering jegens de onderdanen van een ander land,
en van welker oplossing de scheidsrechtelijke uit~J
spraak reeds was aanvaard. Evenwel, om dit ont
werp in werking te doen treden, was allereerst nood
zakelijk dat zou vaststaan, op welke wijze het Hof
zou worden samengesteld. En in dat opzicht kwam
men niet tót overeenstemming, omdat nog gelijk
t'hans in den Volkenbond aanwezig is ontbrak een
organisme, dal. de internationale samenleving verte
genwoordigt en dus aangewezen kan worden ge
acht om op zuiver internationalen grondslag de
rechters te benoemen. Men peinsde en peinsde we
ken achtereen; men riep de z.n. zeven wijzen der
Conferentie bijeen, imaar men vond geen 'oplossing.
Op het allerlaatste oogenblik kwam de Amerikaan
sche eerste gedelegeerde Choate met een donkbeeld,
dat wellicht ware aanvaard, indien het vroeger ware
ingediend. Hij wilde, dat ieder der Staten aan het
Internationaal Bureau van het. Permanente Hof van
Arbitrage zou opgeven een rechter en een plaatsver
vangend rechter; uit de aldus samen te stellen lijst
van rechters en plaatsvervangende rechters zou
daarna iedere Staat een rechter en een plaatsvervan
ger, die hem het beste aanstonden, kiezen; en de 15
rechters en plaatsvervangers, die het grootste aantal
stemmen op zich hadden versenigd, zouden geacht
worden het Hof te vormen. Is het niet alsof men de
procedure voor zich heeft volgens welke thans geko
zen wordt, slechts aangepast bij de omstandigheden,
waaronder toeiv de dusgenaamde internationale ge
meenschap verkeerde!
kunnen leiden, de vraag van al dan niet aanwezig
heid van een interstatelijk verband nieuwe aandacht
verkreeg.
Kunnen wij, in het tegenwoordig samenstel van
•den Volkenbond, de Vredesconferentie misen? De
vraag op zichzelf is weer min of- meer actueel ge
worden. Voor de eigenlijke vorming van het inter
nationaal recht, voor de uitbreiding van het gebied,
waarover zich dit uitstrekt, heeft do Volkenbond
men dient het in het algemeen te erkennen geen
orgaan. Het Hof van den Volkenbond verstevigt het
bestaande door zijn jurisprudentie, de Academie leert
het aanwezige aan de jongeren en leidt zoodoende
indirect tot uitbreiding. Maar oen orgaan, dat het
recht, hetwelk dagelijks tengevolge van de steeds
nauwere aanraking der volken toeneemt, vastlegt, de
Volkenbond beschikt daarover niet. De jaarlijksche
algemecne vergaderingen van den Volkenbond zijn
gedeeltelijk te vergelijken met de bijeenkomsten, die
men zich om de acht jaren te 's-Gravenhage had ge
dacht, maar Vredesconferenties in dezen zin, dat zij
nieuw recht scheppen uit hetgeen gewoonte is ge
worden in het verkeer der volken, doen zij niet en
kunnen zij niet doen. Hot feit reeds op zichzelf, dat
dc algemeene vergadering van den Volkenbond jaar
lijks samenkomt; dat een steeds toenemend aantal
administratieve en formeele verplichtingen op haar
worden gelegd, maakt het baar onmogelijk en zal
het haar steeds meer onmogelijk maken om datgene
te doen wat de hoofdtaak der Vredesconferenties zou
zijn gebleven. Het is geen zuiver toeval, dat men voor
die Vredesconferenties de rustige sfeer van het neu
trale 's-Gravenhag© zocht, en vond.
hebben wij Dames- en Heerenrijwielen ont
vangen die verkocht worden voor i 57.50.
Een pracht-rijwiel. Voor dezen lagen prijs
nog niet aangeboden. Volle garantie.
G. ANNEVELDT, Dorpen (Laan), Schagen.
Dahlia's.
Wenscht U iets fijns op dit gebied, bestelt
dan Uw planten bij
„SURSUM C0RDA" ie SCH00RL.
Wij hebben de nieuwste en mooiste soorten
tegen billijke prijzen.
Aanbevelend, P. v. BODEGRAVEN.
Zou zonder het voorafgaand© werk van Den Haag de
Volkenbond mogelijk zijn geweest? De vraag op zich
zelf wordt heel wat minder positief beantwoord dan
enkele jaren geleden, toen men, vooral onmiddellijk
na de oprichting van den Volkenbond, daarop zon
der meer ontkennend had geantwoord. Op de op
richting van den Volkenbond hebben zoovele en bij
zondere factoren ingewerkt, zichtbare en onzichtbare,
dat moeilijk, en, zeker niet voor den tijdgenoot, is
vast te stellen, welke de overwegende zijn geweest.
Maar dit mag wel gezegd worden, dat tengevolge van
de ontwikkeling dér internationale gedachten, dié
ongetwijfeld voortsproten uit het werk van Den Haag,
het monsterlijke en onrechtvaardige van den oor
lof meer naar voren sprong dan anders het geval
zou zijn geweest. Niet als in den Fransch-Duitschen
oorlog gruwde men slechts van het verschrikkelijke
van den oorlog, maar dltmaa1 stelde men zich te
weer tegen het onrechtvaardige, het onwaardige, het
onaanvaardbare van den oorlog als middel van be
slechting van internationale geschillen. Daaruit juist
is het verlangen ontstaan, dat bij de beëindiging van
den oorlog een organisme, ten doel hebbende zoodanig
gewelddadige oplossing van verwikkelingen te voor
komen, zou worden geschapen. En in zooverre is in
direct het werk van Den Haag, ook al kan men
slechts op bepaalde punten verband daartusschen en
tusschen den Volkenbond leggen, niet zonder betee
kenis geweest ook voor do richting, die thans de in
ternationale gemeenschap heeft ingeslagen.
M.
De tweede Vredesconferentie gaf teleurstellende
resultaten. Kan men, in -het licht der omstandighe
den, waaronder zij werkte, de beteekenis der eerste
Conferentie niet ontkennen, daartegenover moet wor
den vastgesteld, dat de tweede, ongetwijfeld bij ge
brek aan goede voorbereiding, bijna niets opleverde
van wat van haar verwacht werd. Alleen: zij stelde
de permanentie dezer Conferentie en daardoor dc
continiueele ontwikkeling van het werk van Den Haag
vast. Zij nam een besluit, krachtens hetwelk de aan
wezig© Staten de wenschelijkheid uitspraken, dat een
derde Cohferentie acht jaren later dus met gelijke
tusschenperioden als tusschen 1899 en 1907 zou
samenkomen, en dat aan deze een betere voorberei
ding ter deel zou vallen dan tot dusverre was ge
schied. Men had den termijn korter gewild, vooral
de Zuid-Amerikanen drongen op een tusschenperiodo
van slechts drie jaren aan. Maar de overgroote
meerderheid' gaf de voorkeur aan acht jaren en zulks
ongetwijfeld mede op grond van Asser's bekende ar
gument: men kan over eenige regeling spreken in
een conferentie, die acht dagen of acht maanden
duurt; indien het te regelen onderwerp niet rijp is
in de gedachten der volkeren, bereikt men niets. Die
rijpheid van de volken te' bevorderen door de te
's-Gravenhage te nemen beslissingen, zou het werk
zijn van de eerst in te stellen nationale commissiën
van voorbereiding, die een jaar voor de bijeen
komst der Conferentie in een internationaal lichaam
zouden worden vereenigcl De nationale procedure
was, wat Engeland, Amerika, Frankrijk, de Scandi
navische Staten, Nederland en andere landen be
treft, reeds geruimen tijd in werking; voorstellen wa
ren zelfs gepubliceerd, toen in 1914 de groote oorlog
uitbrak. En uiteraard de beteekenis van het besluit
van 1907, dat het werk van Den Haag in het rader
werk der internationale samenleving inschakelde,
als met één slag ongedaan maakte. Wat niet weg
neemt, dat in deze jaren voor den oorlog de geesten
waren wakker geschud ten bate eener werkelijk in
ternationale gemeenschap, en de mogelijkheden, daar
aan verbonden, reeds onder het oog hadden gezien.
Want dat is het eigenaardige in den loop der dus-,
genaamde vredesbeweging gedurende de negentien
de eeuw. Waren ontwerpen van vroeger eeuwen ge
bouwd op een Statenorganisatie als het allereerst
noodige, de georganiseerde vredesbeweging, die in
1815 in Amerika ontstond» wierp zich op arbitrage en
bemiddeling eenerzijds, op beperking van bewapenin
gen en ontwapeningen anderzijds. Erkende schijn
baar niet meer de fundamenteele noodzakelijkheid
"rtner interstatelijke organisatie als het allereerst
noodige. Totdat, juist tengevolge van de beslissing der
tweede Vredesconferentie, dit tot een permanent in
ternationaal samenkomen in den loop der tijden had
NORDEMANN Adj. Directeur,
Alkmaar.
Kieowsle dessins. lage priizen.
Onze Vertegenw. de heer HOVENIER, is
eiken Donderdag bij den hr. Zwaag, Schagen.
HET KAMERLID TROELSTRA.
De heer Troelstra vertoeft om gezondheidsr^len
buitenslands én kon dus de zittingen der Kamer niet
bijwonen.
DE AUTOBUS.
Gisteravond zes uur moest een autobus van den
dienst HeerjansdamRotterdam aan de Hille uit
wijken voor een paar stoeiende honden, die zich
op den weg bevonden. De bus reed een lantaarnpaal
onderste boven en sloeg om. De acht passagiers in
de bus werden door elkaar geworpen en vier hunner
werden door glasscherven gewond. De kap van het
voertuig moest worden stukgeslagen om de inzitten
den te bevrijden. Een 12-jarige jongen reed per fiets
achter de bus aan. Hij: zag het ongeluk niet tijdig ge
noeg aankomen en reed in volle vaart op het in
middels verongelukte voertuig in. Daarbij werd hij
ernstig aan beide beenen verwond en moost naar het
ziekenhuis worden vervoerd. De vier geblesseerde
autobuspassagiers konden, nadat ze door den Ge
neeskundigen Dienst verbonden waren, hun tocht
voortzetten. De bus is totaal ontredderd.
ONTEVREDEN MANSCHAPPEN.
Het „Dagbl. van N.-Brabant" schrijft:
Naar aanleiding vapi een aan der manschappen
opgelegde straf betuigden Woensdagavond omstreeks
half elf veertig bereden oppassers, grenzende aan het
Valkenberg, te Breda, hun ontevredenheid door tu
muit te verwekken, eenige ruiten en lampen te
vernielen en zich in de chambree op te sluiten.
Een onderzoek heeft uitgewezen dat zich onder de
veertig ontevredenene drie vier onruststokers heb
ber. bevonden. Binnen het uur was de rust geheel
hersteld.
voor het leveren van
is
LAAN D 1 - SCHAGEN.
Hemelvaartsdag niet gesloten.
AANBEVELEND.
DE ONBEWAAKTE OVERWEG.
Gistermiddag heeft de sneltrein Groningen—
Leeuwarden op een onbewaakten overweg bij Twlji-
zel-Veenklooster een knaapje van drie jaar overreden.
De dood' trad onmiddellijk in.
UIT ELKAAR GESLAGEN.
Gistermiddag is in de koperpletteri) De Vlijt te
Apeldoorn een vliegwiel uit elkaar gesprongen. De
stukken van het gevaarte, dat een middellijn had van
6^ M. en eenige duizenden kilo's zwaar was, vlo
gen door de muren en het dak heen. De machinist
J. Veldman, die zich in de machinekamer bevond,
werd aan hoofd en handen verwond.
BESMETTELIJKE VEEZIEKTEN.
Een bijvoegsel tot de St.Ct. no. 100 bevat een staat
van de gevallen van besmettelijke veeziekten in Ne
derland, voorgekomen gedurende de maand April jJL
Daaraan ontleenen wijl do volgende opgave (de cijl-
fers tusschen haakjes duiden het aantal eigenaren
aan, onder wier vee de ziekte voorkwam): mond- en.
klauwzeer bij de herkauwende dieren en varkens
(4746); schurft bij de eenhoevige dieren en schapen
59 (6); miltvuur onder alle vee 58 (48).
HEIMELIJKE INVOER VAN GEDISTILLEERD.
De heer Staalman, lid van de Tweede Kamer hoeft
aan deni minister van financiën de volgende vragen
gesteld1:
Heeft het de aandacht van den minister getrokken,
dat groote hoeveelheden in Nederland vervaardigd
gedistilleerd accijnsvrij naar België worden uitge
voerd en aldaar wordt betaald de door dezen staat
geheven accijns ad 11.64 fancs, alzoo in Nederlandsch
geld ongeveer f L50 per liter ad 50 pet,, tegenover
f 3.30 in ons land, door' welk verschil Nederlandsch
gedistilleerd, In België veraccijnsd, met groot voor
deel heimelijk over de Nederlandsche grens kan wor
den teruggevoerd, hetwelk blijkens tal van aanwij
zingen, op groote schaal geschiedt?
Heeft het nok reeds de aandacht van den minister
getrokken, dat hetzelfde, zij het ook op eenigszins
andere wijze, lange de Duitsche grenzen plaats
vindt?t
Is hét den minister bekend, dat door dezen invoer,
behalve de schatkist, oo kde eerlijke handel zoo
sterk wordt benadeeld, dat in de grensstreken afzet
ónmogelijk wordt gemaakt?
Is de minister reeds tot de ervaring gekomen, dat
ook de meest krachtige middelen van verweer van
de zijde der administratie der accijnzen het genoemde
euvel niet kunnen bedwingen, en chis naar andere
middelen moet worden omgezien om zoowel den
heimelijken invoer als den eerlijken handel te be
sehermen?
DE NOOD DER GEMEENTE OUDE PEKELA.
De gemeente Oudepekela is, naar men mededeelt,
niet meer in staat haar financieele verplichtingen
na te komen. De betalingen zijn gestaakt. De finan
cieele gevolgen van de eenige jaren geduurd hebben-
e groote malaise in de strooeartonindustrie zijn voor
!ie gemeente te zwaar geweest.
Reeds geruimen tijd heeft het gemeentebestuur in
afwachting van de beslissing der Regeerinc op zijn
verzoek om een nooduitkeering met moeite het fi
nancieel raderwerk der gemeente, alhoewel slepende,
toch aan den gang gehouden, doch than9 is dit niet
moer mogelijk.
In plaats van steun te vorleenen worden de ver
plichte uitkeeringera door het Rijk reeds eendgen tijd
niet meer aan de gemeente gedaan; deze worden ver
rekend tegen de schuld der gemeente aan het Rijk.
De in de Tweede Kamer op 19 Maart 1924 door den
Min. van Binn. Z. en Landbouw toegezegde be
slissing op de reeds in Juli 1923 ingezonden aan
vrage der gemeente om steun, laat nog steeds op zich
wachten, hoewel door de Gedeputeerde Staten der
prov. Groningen reeds lang gunstig advies in deze
zaak moet zijn uitgebracht.
Alle pogingen door het gemeentebestuur gedaan om
de Regeering te bewegen met voorschot van het Rijk
de betalingen te kunnen voortzetten, zijn vruchteloos
gebleven.
HOE SNELLER, HOE BETER.
Met hoe groote snelheid het mond- en klauwzeer
zich uitbreidt, blijkt uit de volgende cijfers. In de
week van 13—20 April kwam de ziekte in Noord-
holland onder 138 veebeslagen in 50 gemeenten voor.
in Zuidholland waren die cijfers 485 veebeslagen. 140
gemeenten; in het geheele land 1098 veebeslagen. 412
gemeenten. In de week van 411 Mei was de stand
Noordholland 335 veebeslogen, 81 gemeenten; Zuid
holland 589 veebeslftgen. 144 gemeenten; het geheele
lond 1707 veebeslagen, 526 gemeenten.
