Gemengd Nieuws.
B rgerlijke Stand.
Tweede Kamer.
VOETBAL
MarktbericSiïes,
voorschot nemers, wier aken nog niet waren afge
wikkeld, moest de rente nog worden betaald.
Loopende Rekening: In L. R. had de bank op 1
Jan. '23 te goed f90497.90#', Uitgegeven in L. R. ia
i 199225.33 en ontvangen f 215060.14#, zoodat de bank
op 31 Dec. te goed was f74673.09. Aan rente werd in
L. R. ontvangen f4148.50 en niets uitgegeven*
Winst: Na aftrek van alle onkosten bleef aan zui
vere winst over f 543.23waarvan echter nog moet
ontvangen worden f335.49, zijnde de rente van de
voorschotnemers, wier zaken nog niet zijn afgewik
keld. Deze winst moet op de reserve worden gebracht,
waardoor het reservefonds stijgt tot f 16247.41#.
Het Bestuur en de Raad van Toezicht hielden ge
regeld de noodige voeling met elkaar en schonken
steeds hun volle aandacht aan de uitgeleende bedra
gen en ontvangen borgstellingen, opdat de veiligheid
dor belegdo gelden zoo good mogelijk verzekerd
bleef.
Tot afgevaardigde naar de ftlgemeono vergadering
te Utrecht wordt benoemd de heer A. de Boer en tot
diens plaatsvervanger de heer G. C, van Daten Blon
ken.
Naar aanleiding van den beschrijvingsbrief wordt
medegedeeld, dat een Borgloods is gesticht, waaruit
de verliezen worden gedokt, die een of andere bank
tengevolge van fraude door den kassier zou kunnen
Jijden.
Het huishoudelijk reglement wordt op voorstel van
het Bestuur in zooverre gewijzigd, dat Bestuur en
Raad van Toezicht de zitingsdagen regelen. Tot nog
toe werd eiken Zaterdagavond zitting gehouden. Bij
wijze van proef zal de kassier voortaan Donderdags
zitting houden te Schagen en Donderdagavond ter
gewoner plaatse.
Do h'eer K. Keuris gelooft, dat deze verandering
voor de kleine inleggers of opnemers geen verbete
ring is; hun komt do Zaterdagavond beter gelegen.
Voorzitter is dit niet met spreker eens. maar in elk
geval, de maatregel is slechts een proef en mocht die
niet voldoen, dan zal het Bestuur natuurlijk den
ouden regel weer invoeren.
Het voorstel om voortaan geen spaargelden op te
halen, omdat deze maatregel niet heeft beantwoord
aan de verwachtingen, wondt aangenomen. Gehoopt
wordt evenwei, dat zij die reeds «paartiens zijn. dit
sullen blijven.
Hierna rondvraag en sluiting,
ANNA PAULOWNA.
Dinsdagavond 3 Juni hield da vreeeniging tofc
bevordering van getrouw schoolbezoek een algemee-
no vergadering in Voorburg.
De voorzitter, de hoor D. Stammes, heet de aan
wezigen welkom en uit den wensoh, dat de bespre
kin gen van aangenamen aard mogen zijn.
Do secretaris, ae hoor D. Koorn, loost de notulen
welke onveranderd woren goedgekeurd, met dank
voor de uitvoerige weeigavo.
Hierna doet de penningmeester, do heer O. Kel
ner, rekening en verantwoording. Als commissie tot
het nazien der -rekening worden aangewezen de
hooron J. Hoep, Jb. van Stipriaan en J. Hollander.
De commissie verklaart, bij monde van laatstge
noemde, do besohaiden volkomen in orde te heb
ben bevonden-
Besloten 'wordt, dat «de oudste leerlingen, als
belooning voor getrouw schoolbezoek, een reisde
naar Amsterdam, do andere kinderen een uitstapje
naar Bergen aan Zee zullen maken.
De heenreis naar Bergen zal geschieden per boot,
de terugreis por spoor. i
Behalve het onderwijzend personeel en het Be-
stuur, worden tot commissieleden voor Bergen ge- 1
kozen do hoeren V. Kaan, P. Jimmink, P. van
Eoten, Jb. van Stipriaan, M. de Graaf, J. Hoep,
O. Kok, L. Blaauboer, J. van Leijden, H. Jonker
Hz., C. van der Linden, G. O. van Balen Blanken,
O. Rozelman Da, en H. op 't Veld.
Als geleide voor do reis naar Amsterdam wor
den gekozen de hoeren B. de Vries, Sterkman,
R. L.# Waiboer, J. van Nieuwland, O. Kooiman,
O. Keizer, mevr. Keizer en Mej. van Dijke
Do muziokvereoniging „Concordia" te Breezand
zal do reis naar Bergen mot muziek opluisteren.
Het schoolfeest zal plaats hebben op 2o Juni en
de eerstvolgende commissievergadering op 17 Juni
Hierna rondvraag en sluiting, met dank voor de
aangename samenwerking.
BROEKHUYS VOOR DE RECHTBANK.
De rechtbank te Rotterdam behandelde in hooger
beroep een zaak betreffende overtreding der Lofcé-
rij-wofe 1905 tegen W. H. Brookhuys. Men zal zich
herinneren, dat bekl'. op lOOotober jl. wegens de
uitgifte van de 31ste premielconing der Holland-
scho Orodiotbonk terecht stond voor den kanton-
rechter te Rotterdam. De ambtenaar van het O.
M. heeft toen zes maanden hechtenis gecischt. De
kantonrechter heeft hem vrijgesproken en het O.
M. ging in hooger beroep.
Bekl. was niet versohenen, evenmin als mr. Bour-
lier, die bij vorige gelegenheden als verdediger
cn gemachtigde optrad.Do stukken, op de 31ste
premieleening betrekking hebbend, zijn verleden
jaar te Amsterdam bn ae trekking in „Bellevue*
door de politie in beslag genomen.
Onder ae getuigen was der heer Melius, direo*
tour van de N.V. „Sportpaleis" te 's-Gravenhage. j
die verklaarde dat Broekhuys voor f 100.000 het
recht gekocht had om voor eigen rekening de 28ste
tot de 33sto premielconing uit te govon en dat al
hot ontvangen geld zou worden aangewend voor
do uitgifte van niouwo Aeeningen. Eon vasto regel
voor do trekkingen was or niet. Men trok als men
zin had.
Het O. M. mr. van Lier vroeg vernietiging van
hot vrijsprekend vonnis van den kantonrechter en
betoogde dat vooral nu bekl. zich opnieuw met (ie
uitgifte van premieleeningen bezig houdt, tegen
hem straf geëischt moet worden. Eisch zes maande*
hechtenis. Uitspraak 17 Juni.
ERNSTIGE VECHTPARTIJ.
Maandagavond «heeft te Appelscha (Fr.) een ern
stige vechtpartij plaats gehad, waarbij; drie personen
werdeni gewond-
De 22»-jarige man had. verkeering met een meisje,
welke verkeering dezer dagen verbroken werd. Do
ex-verloofde was hierover zeer verbolgen en zon op
wraak. Gisteravond begaf hij zich, onder den invloed
van sterken drank verkeerende, naar de woning van
zijn vroeger meisje en wilde door het vernielen van
een venster binnendringen. De vader en broer van
het meisje wilden dit echter beletten, waarop voor
het huis een vechtpartij ontstond, waarbij men el
kaar met mestvorken te lijf ging. De vader en broer
van het meisjo werden ernstig toegetakeld. De va
der van het meisje nam toen een stuk hout en sloeg
den aanvaller op het hoofd, zoodat deze bowustelooa
in elkaar zakte.
De toestand van de flria vechtersbazen li ernstig.
KIND VERBRAND.
Door onbekende oorzaak Is de boerderij van do
familie Gösllng te Zwartemeer (gem. Emmen) afge
brand. De ouders waren mot twee zoons naar do
kerk. Twee kinderen, van zes en één Jaar, waren
thuis gelaten. Het jongste kind is verbrand. Van
het vee is een pink gered, een koe en drie geiten
kwamen om.
DE VERDWENEN NACHTWAKER TE GOOR.
Uit 's-Gravenhage, 3 Juni. De heer Kleerekoper
heeft aan den Minister van Justitie de volgende vra
gen gesteld:
1. Is het den minister van Justitie bekend, dat
toen het lijk van* den vermoorden nachtwaker der fa
briek „Weddehoen" te Goor van de plaats waar het
was gevonden, vervoerd werd naar een terrein bij
die fabriek waar de sectie zou geschieden, voor dat
vervoer een „trekkar" is gebezigd, zonder éénge be
dekking zoodat alles zichtbaar was voor de honder
den voorbijgangers?
2. Weet de minister, dat daarna de sectie heeft
plaats gehad in het openbaar, althans op hoogstens
20 meter van den openbaren weg, zoodat een groot
aantal personen, waaronder vele kinderen, van nabij
kon gadeslaan ou*. hoe het hoofd van den zomp
werd gescheiden?
3. Weet de minister, dat de romp daarna nog go-
ruimen tijd daar is blijven liggen, duidelijk zicht
baar van den openbaren weg?
4. Mochten voornoemde feiten zich aldus hebben
toegedragen, acht dan de minister de autoriteit, aan
wie in dit geval de leiding was toevertrouwd, voor
de vervulling van een politioneel ambt geschikt?
vptrjv zpeej unue Jfuipfuiseq ep ep ue ueqogfe sjejjo
DE WINTER IN SIBERI1
De sowjet-bladen deelen mede, dat de winter In
Krasnojarsh, het koudste punt van Westelijk Siberié,
waar de gewone wintei-temperatuur 35-40 graden bo
neden het vriespunt is, doch temperaturen van 50 gr.
niet tot de uitzonderingen behooren, is het dezen
winter niet kouder geweest dan 30 gr. In doorsnee
is de winter er niet kouder geweest dan in de
Oekraine en de centraal-Russischa gouvernementen.
TOONEELSPELERSSTAKING.
De reeds geruimen tijd dreigende tooneelspelers-
staking te New York is Zondag begonnen. Vijf
schouwburgen op Broadway waren genoopt hun deu
ren te sluiten. Daarmee is een einde gemaakt aan
een reeks van goed trekkende blijspelen als „Re
gen", „De Zevende Hemel", „Lolipop'", .,De Zwaan"
en „De Zenuwlijder". De stakers eischen' dat de di
recteuren uitsluitend leden van de vakvereeniging
als speler zullen aannemen. Verschillende schouw
burgen hadden voor den fatalen termijn van 1 Juni
dezen eisch ingewilligd vandaar dat de staking
slechts van beperkten omvang is.
DE GEDACHTEN VAN MLACDONALD.
Volgens de Times zal MacDonald morgen naar
Lossiomouth vertrekken, waar hij, zoo mogelijk, hot
grootste gedeelte van de Pinkstervacantie zal door
brengen.
Hot schijnt, dat MacDonald ten opzichte van deja
algemeenen toestand tamelijk optimistisch is. indien
men ten minste de Daily Mail mag gelooven. Volgens
dit blad zou MacDonald nl. gisteren in een particu
lier gesprek met leden van de arbeiderspartij in het
Lagerhuis over den Europeeschen toestand hebben
gesproken en het vertrouwen hebben geuit, dat er
uitzicht bestaat op eon spoe»dige regeling van de ver
schillende «hangende vraagstukken. De leden der
arbeiderspartij hebben bij deze gelegenheid MacDo
nald te kennen gegeven, dat zij het gewenscht ach
ten, dat ook het parlement in besluiten omtrent de
buitenlandsche politiek zal worden gekend, waarop
MacDonald mededeelde, dat de regeering reeds over
wogen bad gelegenheid tot een debat daarover te
geven.
DE OVERSTROOMINGEN IN ENGELAND.
Over de overstroomingen in Engeland; ten gevolge
van de hevige regens aan het einde van de vorige
week komen nog steeds berichten, die gewagen van
groote schade die is aangericht. De rivier de Severn
te Worchester stond gisteren 22 voet boven het ge
wone zomerpeil en het electrisch licht, het gas on
het tramverkeer in de stad hadden van het water te
lijden.
Men vreest dat vier of vijf personen bij de over
stroomingen zijn omgekomen in verschillende plaat
sen van Engeland. Te Preston eijn een aantal koeien
en schapen in zee gespoeld.
SPRINKHANEN.
Uit Cannes wordt gemeld, dat verschillende plaat
sen in de Zee-Alpen door sprinkhanen geteisterd
sle stap de moeilijkste. Wanneer zij eenmaal het
raam uit' was, behoefde zij niot meer bang te zijn,
dat zij gopakt zou worden. O'Reilly zou de kleeren-
kast doorzoeken en in de badkamer kijken. Dan zou
hij tot de conclusie komen, dat de vogel reeds ge
vlogen was. Nooit zou hij denken, dat een meisje
zou durven wat zU van plan was te durven.
Vreemd genoeg bracht dio gedachte Clo ertoe om
te handelen. Voor het oogenbllk liet haar angst haar
los. Zij stapte vlug over het kozijn en voelde de
muurkap onder zich. Hij voelde stevig aan en gaf
haar bijna troost; maar toen zij met haar anderen
voet tastte, groep de angst haar weer aan en stroom
de als ijswater door haar aderen. Zij trachtte aan
niets anders te denken dan aan dat redding belo
vende, in den wind wapperende gordijn. Zij greep
zich vast aan de raamlijst met vingers, zóó vochtig,
dat zij op de steen uitgleden. ZIJ deed eon. twee, drie
stappen nog één en zij zou het kozijn moeten los
laten. Zou zij bij het wapperende gordijn, kunnen
komen? Een paar oogonblikken geloden scheen het
haar te weerstaan. En thans, nu zij het hebben
moest, ontglipten de witte plooien aan haar «hand.
Als de wind ging liggen, was zij verloren. Zij moest
of zij wilde of niet denken aan- al de dingen, waar
aan zij niet wenschto te denken. ZU dacht aan die
onmetelijke diepte onder zich.
Toen zij mot haar vrijen arm naar het gordijn
greep, werd de kamer, die zij verlaten had, hel ver-i
licht. O'Reilly zocht daar naar haar. Het was zoo
eenvoudig geweest, om, toen zij daar op den vasten
grond stond te zeggen, dat hij niet uit het raam zou
kijken. Maar hij zou kunnen kijken; hij zou haar
voeten langs don muurkap kunnen hooren schuife
len. Als hij zijn hoofd nu uit het raam stak, zou zij
vallen.
Het jonge meisje begon over baar gehêele lichaam I
te beven als een blad aap oen hoogen tak. Zij zou
verder moeten gaan, dacht zij. Maar het gordijn
wapperde zoo heel dicht bij, dat zij een nieuwen
stap waagde. Het kant schoot langs haar vinger».1
Met een laatste krachtsinspanning groep zU een
plooi. De moed kwam weer tot haar terug. Nu moest
zij de lijst van O'Reilly'» raam loslaten.
Engel, bidt je voor mij?" vToeg zij zich af, omdat
zij zelf niet bidden kon. Zij kon slechts tellen. Zij
vond het vreemd, dat bet haar zenuwen kalmeeren
zou wanneer zij telkens weer haar vingers op het
gordijn telde; maar toch kalmeerde het haar.
Steeds steviger klemde zij zich aan het gordijn
vast. Het naar zich toetrekkend, begon zij opnieuw
dien elndeloozen tocht van enkele inches. Goddank,
het licht in O'Reilly^ slaapkamer was uitgedraaid.
Voor het oogenbltk was zij veilig voor hom. Welk
een typisch woor i was „veilig" juist op dat oogen
bllk. Zij was nu v-over gekomen, dat zU het gordijn
loslaten en haar armen over het kozijn slaan kon.
Zij wierp er haar lichaam op en bleef dan een oogen
bllk liggen, uitgeput, nu de spanning voorbij was.
Maar was deze voorbij? Neen, nog niet. Als haar voet
van den steenen muurkap gleed, zou zij de klacht,
die noodig was om op het kozijn te klimmen, niet
meer hebben. Een kort oogenblik zou zij blijven) han
gen en dan naar beneden storten i
„De papierenl" zeide zij to tcichzelf «om zich moed
in te spreken. „Zij zijn nu bijna veiligl Houd je
goed, Clol Een minuut nog en alle gevaar ia voor.»
bij."
De kamer aan gene zijde van bet raam was, even
als die van O'Reilly, donker. Er was dus. God zij
dank, geen kamermeisje, dat om hulp zou kunnen
schreeuwen. Clo stond zich een minuut toe om op
adem te komen. Dan. maakte zij zich gereed om zich
naar binnen te trekken. Met behulp van het gordijn
en een zwaar meubelstuk, dat dicht bij het raam
stond, leek dat vrij makkelijk; en het zou ook mak
kelijk geweest zijn1, als haar krachten niet bijna uit
geput waren. Toch golukte het haar eindelijk met
haar knieën op het kozijn te komen. Dan stak zij een
been er over hoen en tastte naar den grond. Zij had
dien juist gevonden, toen een «leutel in het slot
knarste on een deur, vóór zij zich achter de gordij
nen verbergen kon, wild geopend werd. Een licht
golf stroomde uit de gang binnen en teekende haar
witte gstalte af tegen den donkerblauwen achter
grond van den avond.
Wordt vervolgd.
worden. In de gemeente Mandelieu hebben de in-
sekten in het bijzonder huisgehouden en groote scha
de aan het gewas toegebracht.
DE DUITSCHE REGEERING BLIJFT.
Na alle mogelijke en onmogelijke strubbelingen, is
het eindresultaat, dat de tegenwoordige rijkskanse
lier van Duitschland, Dr. Marx, aanblijft en ook allo
andere Rijksministers aanblijven. Het nieuwe mini
sterie is dus geheel hetzelfde als het oude, zoodat de
uitslag der Rijksdagverkiezingen niet veel verande
ring in de regeeringskoers heeft gebracht.
BALONONGELUK IN AMERIKA.
Uit Belleville (Illinois, Ver. St.) wordt gemeld, dat
de lijken van de beide vermiste weerkundigen, dr.
Meisinger en luit. Neely, van den Meteorologischon
dienst dor Ver. Staten, op 150 mijl ten N.-O. van
Scottfield zijn gevonden. De beide weerkundigen had
den eenige .series ballon-vluchten georganiseerd om
de 1'ioht-gesteldheden blji de storm-centra's waar te
nemen. Mien vermoedt, dat de ballon bij oen dezer
vluchten door den bliksem getroffen, is en ontploft.
HEVIGE AARDBEVING OP MARTINIQUE.
Uit Martinique wordt gemeld, dat er hedenmorgen
een hevige aardbeving hoeft plaats gehad. Er is wei
nig schade aangericht.
DE OPSTAND IN ALBANI8.
Uit Rome, 3 Juni. Naar gemeld! wordt is Pirana
door do nationalisten bezet; de regeeringstroepen zijn
verslagen.
DE TOESTAND VAN SEIPEL.
Uit Woenen, 3 Juni. De geneesheeren zijn op
grond van het gisteravond laat ingestelde onderzoek
naar den toestand van Seipel van oordeel, dat inge
val geen complicaties optreden, op genezing kan
worden gehoopt. De crisis is evenwel nog niet voor
bij.
Het projectiel bevindt zich óf in het longweefsel óf,
wat waarschijnlijker is, aan de rugzijde van de borst
kas. hetzij in de wervelkolom of in det ribben.
Aan een operatie is voorloopig niet te denken.
GEMEENTE ST. MAARTEN.
Ingeschreven gedurende de maand Mei 1924.
Ondertrouwd: Johannes Hink, oud 24 Jaren, to
Noordscharwoudo en Geertruida Bleeker, oud 22 ja
ren, alhier.
Getrouwd: Eeltje Zijlstra en Grietje Rus. Nicolaas
Petrus Bakker en Catharina Stoop. Johannes Hink
en Goetruida Bleeker.
Overleden: Maria Nieuwenburg, oud1 51 jaren, echt-
genoote van Gerrit Bakker,
GEMEENTE WINKEL.
Ingeschreven gedurende de maand Mei 1924.
Geboren: Jan, zoon van Jan Breebaarten Neel
tje Kromhout,
Gehuwd: Jan Zwagerman, 24 jaar en Dieuwer-
tje Bakker, 23 iaar. Jan Smit, 30 jaar en Trijntje
Smit, 24 jaar. Willem Fijnheor, 25 jaar en Aafje
Pluim, 21 jaar.
Overleden: Immetje Boendermaker, 81 jaar, echt-
genoote van Gerrit Krap. Jannetje Pool, 50 jaar,
weduwe van Ubbe Mulder.
GEMEENTE ZIJPE.
Ingeschreven van 28 Mei tot en met 3 Juni 1924.
Geooren: Cornelis, zoon van Nicolaaa de Beet en
van Aagje Worp. Geertruida, dochter van Cornelia
Rampen en van Catharina Margaxetba Kruit.
Jannetje, dochter van Former Abbenes en van
Trijntje Hagen.
O verleden:. Pi eter Jonker, oud 68 jaar, echtgenoot
van Trijntje Boetel'.
GEMEENTE NOORDSCHARWOUDE.
Ingeschreven gedurende de maand Mei 1924.
Geboren: Johanna Maria, dochter van Jaeobus
Groen en Aaltje Trompetter. Johannes Oornelis,
zoOn van Johannefl Wokke en Eva Korver.
Huwelijksaangiften Oornelis van den Berg, oud 28
jaar, to Warmenhuizen on Guurtje Molenaar, oud
27 jaar. alhier. Theodorus Petrus Boers, oud 32 iaar
te Zuidscharwoude en Trijntje van 't Hof; oud 32
jaar, alhier. Cornelia Langedjjk, oud 24 jaar, alhier
en Cornelia Gemier, oud 23 jaar, alhier. Johannes
Kos, oud 29 jaar, te Oudkarspol en Catharina Hink,
oud 21 jaar, alhier. Cornslis ae Ruijter, oud 26 jaar,
alhier enAntje Meurs, oud 21 jaar, alhier.
Huwelijken: Cornelia van Nienee, oud 23 jaar en
Guurtie Opperdoes, oud 21 jaar, beiden alhier.
Cornelis van den Berg, oud 28 jaar, te Warmenhui-
zen en Guurtje Molenaar, oud 27 jaar, alhier.
Theodorus Petrus Beers, oud 32 jaar, te Zuidschar-
woudie en Trijntje van 't Hof, oud 32 jaar, alhier.
Cornelia Langedijk, oud 25 jaar en Cornelia Gem
ier, oud 23 iaar, beiden alhier. Johannes Kos, oud
29 jaar, te Oudkarspel en Catharina Hink, oud 21
jaar, alhier.
Overleden: Johanna Christina Wolf, oud 15 jaar,
dochter van J. F Wolf en J. v. d. Hurk. Gerarda
Catharina Schuijt, oud 11 jaar, dochter van Jan
Schuijt en van Ürsula Bekker.
GEMEENTE NIEUWE NIEDORP.
Ingeschreven gedurende de maand Mei 1924.
Goboren: geene.
Ondertrouwd: Leendert van Rozelaar, oud 27
jaren. won. te Harenkarspel en Aafje Brugman,
oud 26 jaren. Cornelis Vogelenzang, oud 33 jaren,
won, te Anna Paulowna en Wilhelmina Broekhui
zon, oud 35 jaren, won. alhier, onlangs to Araster-
sterdam. Johannes Pieter Moolaert, oud 24 jaren,
won. to Haarlem en Neeltje Kaan, oud 23 jaren,
won. alhier, onlangs te Schoten AlbertusNuy, oud
22 jaren, won. to Anna Paulowna en Maria Agatha
Anna Stasia Rohdo, oud 23 jaren.
Getrouwd: Dirk Borst, oud 26 iaren, won. te
Anna Paulowna en Guurtje Meulevela, oud 28
jaren, Johannes Zijp, oud 34 jaren, won. te Zuid
scharwoude en Geert ie Panoras, oud 26 jaren. won.
alhier, onlangs te Alkmaar. Willem Jimmink, oud
28 jaren, won. te Zijpe on Aagje Wijn, oud 27
i'aren -'Cornelis Vogelenzang en Wilhelmina Broek-
iuizen. Leendert van Rozelaar en Aafio Brugman,
Johannes Pieter Moelaert on Neeltje Kaaij.
Overlederi: Dirk Brouwer, oud 64 jaren, eohtge-
noofc van Elizaboth Kwaad. Jaoob van Hekum, oud
73 jaren.
GEMEENTE CALLANTSOOCK
Ingeschreven gedurende de maand Me 11984.
Geboren: Cornelis Arie, zoon van Elisabeth Blom.
Cornelis Hendrikus, zoon van N. Klaver en M. C.
Sluij». Laurentius, zoon van G. v. Diepen en B. Tha-
mis. Johannes, zoon van A. Noordstrand en J. Wever.
Getrouwd: Klaas Roos. 27 jaar, gem. Zijpev en
Trijntje van Twuijver. 22 gem. Callantsoog.
Overleden: Jan Zander, 55 jaar, echtgenoot van
Trijntje Duin.
van het maximum-aantal leerlingen per klas van 48
leerlingen. Dia is, roept spr. uit, nu al de derde ver
andering sinds 1920. 'tWaa 40, werd toen 35. eindelijk
25, en nu plotseling de verhooging tot 48. Dit is het
sinds '78 niet meer geweest. Spr. voorziet dat vooral
de kleine s»cholen, waar van de 2 of 3 thans aan
wezige leerkrachten één zal moeten verdwijnen, de
dupe van dien maatregel zullen worden.
Het aantal éénman- en tweemanscholen zal on
rustbarend stijgen. Maar ook voor grootere scholen
wordt het allerwonderlijkst. Soms moet men een klos
in vier splitsen, om de kinderen bij de overblijvende
leerkrachten onder te brengen. De minister weet
hiervoor geen ander middel als verbouwing. Maar
wie moet daarvan de kosten dragen, De school- en
gemeentebesturen en niet het Rijk.
Spr. Insluit met zich eens te verklaren met. de
opvatting der grootsto paodagogen en dio van het
Engolscho ondorwijs-ministerie, die van oordoel zijn
dat juist in tijdon van nood aan de volksopvoodlng
en ontwikkoling geen penning mag worden te kort
gedaan. Hot zou zijn: den tak afzagen waarop men
zit!
Mej. Wostormnn (lib.) meent uit hot ondorwijsbfr-
loid te kunnen concludeeren dat zich daarin «hot Ko
rnis van een man, der practljk als leider van hot
departoment wreekt. H. i. is .do pacificatie eigenlijk
mislukt, daar de strijd is overgebracht naar de ge
meenten.
In plaats van de klas-vergrooting bepleit spr. een
systeem van concentratie van scholen waardoor
eveneens het aantal leerkrachten kan verhinderd
worden zonder de thans te verwachten funeste ge
volgen.
Spr. komt er voorts tegen op dat niet alleen de
arbeid der overblijvende leerkrachten, zoozeer ver
zwaard' zal worden maar dat tevens op hun salaris
16# zal worden gekort nadat zij reeds een be
langrijke pensioenkorting moesten offeren.
Het niet-invoeren van den leerplicht voor het 7e
leerja&r zal tengevolge hebben dat tal van kinderen
geen afgerond onderwijs zullen ontvangen en de
school reeds zullen verlaten voordat zij bijv. iets over
Indië «hebben geleerd.
Spr, verdedigt tenslotte haar denkbeeld om het
Fransch weer in te voeren op de lagere scholen.
De heer Gerhand, zich bij do critiek van den heer
Ketelaar aansluitend, oordeel» «het absoluut afkeu-
j renswaardig dat het onderwijsbeleid zich thans uit
sluitend laat leiden door de bezuinigingsvraag.
De goede maatregel om do scholen wel op 't 7e
leerjaar in te richten wordt weer geheel illusoir ge
maakt door de vrijstelling van den leerplicht. Daar
door wordt 't den ouders gemakkelijk gemaakt do
kinderen zoo gauw mogelijk van de school te ne
men en 't 7e leerjaar zal alleen door de kinderen
van welgestelden worden gevolgd.
In 't algemeen wil spr. als zijn overtuiging uit
spreken, dat alle bezuinigingsmaatregelen geen ef
fect zullen hebben zoolang niet een einde gemaakt
is aan da „allerdolste" methode om maar steeds
kleine nieuwe schooltjes te stichten. Er zijn gemeen
ten met enkele duizenden inwoners, waar 5 a 6 la
gere scholen zijn. Van do 7000 scholen zijn or 700
éénmans- en 1400 tweemanisscholen. Er moet concen.
tratie komen.
Naar spr.'s meening hebben de tegenstanders der
pacificatie gelijk gekregen, het onderwijs is slechter
geworden, en thans wordt de toestand ongunstiger
gemaakt dan hij in de laatste 50 jaar is geweest.
De anti-rev. mijnheer Van der Molen heeft ook
bezwaren. Hij meent, dat de voorgestelde maatrege
len niet den bloei van het onderwijs zullen .bevor
deren,
Wel verheugt spr. zich over de in H aanvankelijk
plan aangebrachte wijzigingen. De minister heeft
echter de intrekking van het K. B. van 19 Jan. afhan
kelijk gesteld van de aanneming dezer onveranderde
'maatregelen. Dit dreigement zal de minister wel niet
voor 100 pet. handhaven, want zou de Kamer, even
als zij deze voorstellen kan afwijzen, dan ook do
eerste niet kunnen weigeren? Dio passage heeft al
bewerkt, dat linksche amendementen worden
houden, omdat, men er meende dat de rechterzijde
bij voorbaat daaraan haar sanctie had verleend en
overleg al zou zijn uilgesloten. Spr. meent dat daar
voor geen reden is, en dat ook de regeeringsfracties
zich haar volle vrijheid willen voorbehouden.
Spr. veroordeelt het, dat de vblle zwaarte der be
zuiniging op het onderwijs is afgewenteld.
Voor Oorlog is nu weer 2 miilioen suppletoir aan
gevraagd en er zou 12# miilioen op bespaard wor
den. Waar blijven die? vraagt spr. met verheffing
van stem. Heeft de Kamer geen recht te weten wat
er van de voor eenige maanden getrokken lijnen
overblijft?
Geroep: Heel goed!
Spr. wil wel verklaren, dal hij niet zijn levenlang
aan de zaak van 't Onderwijs gewijd heeft om 't nu
te billijken dat, zoo schijnt het. alles op 't onderwijs
i wordt afgewenteld; hij wil daar niet toe 'meewerken,
i tenzij hem bewezen wordt dat 't absoluut onvermij-
I delijk is. Waarom nu 40 miilioen en vroeger maar
i ruim 28? 't Is wel makkelijk, maar we willen ook
van de andere departementen wat merken!
Stemmen: Bravol
Spr. behandelt daarna eenige onderdeelen van de
wet.
De heer Kersten (H.' Ger.) betuigt over het alge
meen zijn instemming met deze wet.
De Kamer Is begonnen met de behandeling van
het ontwen) Wijziging van' de Leerplichtwet en van
de Lager Onderwijswet 10eo.
De eerste spreker is de heer Ketelaar en spreker
komt met zijn ernstige bedenkingen tegen dit wets
ontwerp. Eerstens keert hij zich tegen hot instituut
der assistenten. Daarmee wordt een streep gehaald
door al 't geen na langen strijd op 't gebied der ver
beterde opleiding is bereikt. Het begint weer te lij
ken op den ouden toestand toen men de leerlingen
uit de hoogste klas naar de laagste stuurde om er
te helpen. Een door den V. D. Bond ingestelde
eDquéte bewees dat nagenoeg alle onderwijzers niets
dan lost van de assistenten duchten. De bouw en in
richting dor scholen en de ligging der lokalen zullen
't. uitoefenen van toezicht veelal onmogelijk maken.
Grooten toeloop van assistenten, die zonder vergoe
ding willen werken, verwacht spr. niet; en de ho
noreering zal op de gemeenten nieuwe lasten leggen.
De tweede belangrijke wijziging is de opvoering
NIEUWE NIEDORP.
Zondag moest N.V.V. I haar «derden wedstrijd
spelen voor den Beker en nu tegen Blauw-Wit I
(Winkel), op het sportterrein to Kolhorn. Hot
was' door den sterken wind een leelijken wed- i
strijd. N.V.V. speelde voor de rust voor den wind
en wist 2 doelpunten te maken, zoodat de rust
inging met 20 in 't voordeel van N.V.V..
Na de rust wist geen van beide partijen oen
doelpunt te maken, zoodat 't eind ook kwam mot
20. N.V.V. word alzoo weer overwinnaar en zal
nu nop een wedstrijd moeten spelen tegou W.F.O.
(Weinngerwaard).
OUDESLUIS.
Zondag jl. speelde D.O.S.K.O. II alhier, een
rriendsonappolijken wedstrijd tegen B.F.C. II van
in haar gelederen had, wist te winnen mot 31.
Breezand. D.O.S.K.O. H die een spoler uit D. I
in haar gelederen had, wist te winnen met 3»1.
NOORDERMARKTBOND, Noord-Soharwoude.
3 Juni. Grove uien f 3 a 4.50 per 100 Kg.
Aanvoer: 5600 Kg. uien.
PURMEREND73 Juni 1924.
Op de heden gohoudon weekmarkt waren aan
voer en prijzen als volgt: 13 stapels fabriekskaas
f39, met rijksmerk f44; 57 stapels boerenkaas f 41,
met rijksmerk f45.50; 2 stapels commissiekaas met
rijksmerk f40: 4 stapels Goudscho kaas met rijks
merk f43; 1420 kilo boter f2—2.10, 749 runderen
w.o. 190 vette fl1.30. 539 melk- en geldekoeien
f200476 20 stieren, handel in runderen matig}'
45 paaijdon; f200300, handel vlug; 132 vette
kalveren fl.301.50, handel matig; 441 nu oh tere
kalveren, voor de slacht f 1036, fokkalveren f 16—'
32, handel matig; 587 vette varkens voor de zou torn
5458 oent, voor de slacht 56—Al oent, handel
vlug, 95 magere varkens f 1424, handel stug; 296
biggen f 12—18, handel vlug: 1080 lammeren f 18
tot f30. handel vlug; 161 bokken; kipeieren f0.25
tot f6.75, eiondeieron f5.75.
PVURMEREND, 3 Juni 1924.
Op do eierenveiling waren de prijzen heden: kip*
eieren a f6.407.10, aangevoerd 10178 Btuks; b.
f5.30—5.40, aangevoerd 883 stuks; eendeieren
f5.606.90, aangevoerd 29083 stuks. Totaal-aan
voer 46144 stuks.
