bl5^'itiS¥rvdrhepr B*akkor*
Binnenlandse!? Nieuws,
Argentijnschen Staat, niet meer gerokend, en dit j In ieder geval gingen er verscheidene kinderen gemeente -wil hebben, -wat jnen blykbaar wen-
voordeel -v :i nu opgebruikt. Temeer c t <.V Vol- van llorvormde ouders naar de scholen met den echeïijker vond dan. dat een ou<lere man heenging,
kenboud zelf nu w<j. -.is in de beurs tasten, omdat j Bijbel van do Gereformeerden. Nu zal wellicht oen lezer zoggen, dat al de hier
de commissie voor do intellectueele samenwerking Maar^ toen word er een angolfcje gevoeld. Jeugdj besproken moeilijkheden wel onaangenaam zijn,
maar al te zeer klaagt, dat er te weinig gedaan is jeugd en is overal en allo eeuwen door befaamd'
wordt. Prof. van Eysinga heeft daar wel betoogd, geweest voor de lichtzinnigheid waarmee zij ver-
dat er twee soorten uitgaven voor den Volkenbond trouwelifkon omgang zoekt met jongelui van een
zijn: de z.n. statuaire, waardoor de Volkenbond in andere kerk en andere kunne. »Een schoolvriend]o
staat moet zijn, zijn grondwettelijke verplichtingen of schoolvriendinnetje kan een vrijer of vry'stoi
na te komen, en de vrijwillige, welke het mogelijk worden. En als dat dan tot trouwen leidt, komen
maken dat men den arbeid van den Volkenbond uit- er gemengde huwelijken, die veel misère kunnen
breid:, maar daarmede is b.v. de commissie voor geven, want twee gelooven op één kussen leiden
intellectueele samenwerking niet gebaat. Het aanbod naar veler oordeel nooit tot iets goeds En behalve
\an de Fransche Regeeripg voor een stichting te dat, raakt er zoo vaak oen lid van.de korkel'ijko
gemeente door verloren.
Dat was mede één van de oorzaken, waarom van
Hervormde zijde een actie voor eigen scholen be
gonnen werd, toen der Onderwijswet het uitzicht
opendo op zulk een school zonder eigen kosten.
.Onder de Hervormden heeft men nooit die opoffe
ring govonden, die wel de Gereformeerden toonden
voor onderwijszaken. Maar de nieuwe wet opende
een goedkooperen weg, en daar werd nu gebruik
van gemaakt.
Een andere oorzaak was hier en daar de ontevre-
denhed overi onderwijzers, die te los van do kerk
waren.
Maai^terkor dan dat was een derde oorzaak:
do sch<^>ere tegenstelling in do partijpolitiek door
die uitbreiding sedert eenige jaren van de organi-
satio der Christelijk Histoiischon. -
Want al mogen de partij besturen van Anti-Revo
lutionnairen en Ch ris teliik-Histor i flohett telken;-
weer betoogen dat de politieke scheidingslijn niot
loopt tusschen do Hervormden en de Gereformeer
den, d'o praktijk in dc> Zeeuwsch© dorpen is wel
degelijk: dat in die politiek de bevolking zich. groo
toud oels kerkdijk groepeert. Zooals nu ook to
oud-geroformoerden hun eigen politieke partiji heb
Al die dingen hebben tot gevolg gehad, dat na '20
de openbare school hot sterkst word boknabbeld,
niotxl oor de G ©reformoorden, die vroeger die sterk
ste bestrijders waren der openbare school, maai
door de Hervormden. Vooral 'wanneer ergens een
jongo ijverige predikant in de Horv. Gemeente
stond, .gaf «!io not sein tot oen actie voor een
jnhage zal vragen, welk wec](i0 van drie scholen in de kom, behalve dan
geheel de Mosoel-quaos- no~, oen openbare en een bijzondere school in do
g is. zal worden inge- aan Middelburg* grenzende wijk 't Zand. Zoo is in
Parijs is nu aanvaard; zij krijgt een eigen gebouw,
en als de Volkenbond ook politiek opleeft, zal men
de bijdrage, die aan haar betaald wordt, minder ge
voelen.
Minder gelukkig is totnutoe het verloop, dat het
z.n. Mosoel-quaestie heeft genomen. Men weet. dat
Engeland en Turkije ini het vredesverdrag van Lau
sanne overeenkwamen, om het z.n. Mosoel-geschil
samem.uiti to maken, cn, mocht dit niet gelukken, het
aan den Raad van den Volkenbond te onderwepen.
Nu is echter over de betoekenis van het betreffende
art. 3 van Lausanno geschii gerezen. Engeland
meent, dat het niet gaat om Mosoel. maar om de
grenzen tusschen Irak en Turkije. Turkije daaren
tegen meent, dat het oim Mosoel zelf gaat In de ver
gadering van den Raad heeft Engeland zich zonder
voorbehoud' aan de uitspraak van den Raad onder
worpen; Turkije heeft krachtens het thans geldende
Pact het voorbehoud van1 eenstemmigheid van den
Raad geöischt. Daartoe heeft het volgens het trac-
taat van Lausanno volkomen het recht. Maar, om
een beslising to nomen, moot de Raad allereerst staan
tegenover partijen, die althans een gelijke opvat
ting huldigen omtrent het tractaat van Lausanne.
Vandaar, dat Branting als voorzitter constateerde,
da er in dat opzicht tusschen partijen nog geen toe
nadering was gekomen en dat hij mitsdien de zaak
verder uitstelde. Jlet is in verband met een on an
der waarschijnlijk, dat do ftaad van den Volken
bond nog bijeen zal blijven, ook als zoo straks de
Algemeene Vergadering na vier weken inspannen-
den arbeid huiswaarts keert. Mocht er dan ook geen
toenadering tusschen de partijen blijken, dan. zal er
wel niet anders op zitten dan de vraag van de be-
teekenis van art. 3 van Lausanne aan het oordeel
van den Raad te onderwerpen, die dan zeker het ad
vies van het Hof te sGravenhage zal vragen. Welk
natuurlijk ook over
tie, die van- zoo groot belang
wonnen.
De toetreding van Duitschland blijkt nog geens
zins in het definitief stadium te verkeeren, waarin
men haar aanvankelijk meende. De Duitscho Kabi
netsraad heeft voorloopig niet anders gedaan dan
geconstateerd, dat oogenschijnlijk de beletselen.' die
tot dusverre Duitschland verhinderden in den Vol
kenbond- te treden, zijn opgeheven. Maar alvorens
over te gaan tot het indienen van een aanvraag, wil
Duitschland zich bij de Regeering dér tien Staten,
die deol uitmaken van den Raad van den Volken
bond, vergewissen over een drietal punten. Aller
eerst of het oen permanenten zetel in den Raad
krijgt, ma.w. of het op voet van gelijkheid met do
overige Mogendheden wordt behandeld. In de tweede
plaats of het niet gedwongen wordt tot eenige her
haling van de verklaring betreffende schuld aan den
oorlog, in hot verdrag van Versailles reeds afgelegd.
En) in do derde plaats of het nader zal worden gebon
den aan eenige beperking van bewapeningen, die,
wat speciaal Duitschland aangaat, in het verdrag
van Versailles is voorzien. Duitschland zal nti do
antwoorden van de tienl raadsleden afwachten; geven
dieze voldoende grondslag daartoe, dan gaat het over
tot het aanvragen van het lidmaatschap van den
Volkenbond. In Parijs is men over al dit voorbo-
houd nogal ontstemd; men heeft het. daar immer
aangezien dat Duitschland zoolang talmt met toe
treding, om af te wachten totdat, men het lidmaat
schap van Duitschland zou noodig hebben. Men ziet
in alle deze voorwaarden, die Duitschlands bekente
nis van schuld aan dien oorlog, en dab.' eventueel
van terugkomen op do oorlogsbetalingcn, waar men
uiteraard niet aan wil! Intusschen zal moeten wor
den afgewacht of Duitschland werkelijk die richting
uit wil. dan wel, dat het voorbehoud uitsluitend op
zakelijke gronden steunt. Zooveel is zeker, in deze
Algemeene Vergadering, zal Duitschland niet meer
worden toegelaten. Maar mén denkt aan een bui- j ovor
tengewone algemeene vergadering in Januari, waar- 1 waai-yv T*" u'T *iwtm in Wl'nVpmi
h«m de lsnifcn dan hun consuls of (fezanten in Zwit het m" n<* K''i",u™11 18 WuV,,nl
maai* tocli niet de verlammende boteekenis heb
ben van den vroeger en „grootön" schoolstrijd- liet
is zoo, al <loet een stedeling* verkeerd dq betoekenis
van zulk een dorpestryd te onderschatten voor de
buurt zelf. Wanneer in een groote stad zoo iets
gebeurt, is dat voor de meeste ingezetenen een be
richtje in .de courant, waarover ze zich al of niet
ergeren, om dan aan iets anders te denken. Maar
als in een kleine plaats zoo iets gebeurt,, is dat een
onderwerp^ van gesprek voor maanden, en kan hf
een aanleiding -van verbittering zijn voor* jaren.
En vele kleine plaatsjes samen vormen oen groot
gebied.
Ena ls men de zaak van algemeen landelijk; stand
punt wil bekijken, dan blijtt er nog deze opma
king over: Idat ten opzichte van do scholen die
dorpsstrijd ook aan 's lands kas ontzettend veel
geld kost.
WEL HET TOPPUNT VAN ZORG!
Wo lezen in de Alkm. Grt:
afgifte, overhandigd. Het zal op kosten der Hongaar
sche regeering hersteld en weer in de nis van 4I
kathedraal van Quéro worden geplaatst, hm?
ST. PANKRAS. 1
Maandag vergaderde do afdéeling van „F
Witte Kruis", onder presidium van den heer
Kloosterboer, ten huize van den heer Gerritsen.
Aanwezig waren 11 leden.
Wegens vacature van den vertrokken secretaris,
de heer Engel, worden de notulen door voorzitter
gelezen en onveranderd goed ekettrd.
Bij do hierna gehouden verkiezing van oen be»
stuurslid wordt de heer Sinjowel met bijna al-
onderwon) van gesprek voor maanden, en kan het gemeen© stemmen gekozen, evmzoo daarna tot
©mi AAnmtdino* vArhitWi.,o> rün scerwtans, wat door hem wordt aanvaard, ond»
dank voor het in h em g- stelde vertrouwen.
Do voorzitter memoreert in korte trekken ho v^
werk P»>or den hoor Engel voor do voroenigin!?
gedaan. 19 jaar is hij bostuurglid geweest, waarvaa
14 jaar als secretaris-penningmeester. Zijn wej
was altijd accuraat en al was ik voorzitter, dit dieet
gezegd, dat de leiding eigenlijk geheel van hr*
uitging en hem best was toevertrouwd. Een woori
van. dank is hier dan ook zeker op zijn plaats, een
Tijdons die Maandag gehouden trekking van d'e 1 uitlating die door do vergadering ten volle oo»
landbouwverlotnig kwam er geen enkol nummer bo- derstreept werd. Waarna nog oven hot woord tot
ven do 9000 uit de bus.
den nieuwen functionaris, waarvan hij hoopte dat
rp i n UÖI 14»" 1JLIJ «lil
loon meh een poos aan hot trekken was en o.a. 1 de te verrichten arbeid door hem met volle ambitU
de 2o on 3e prijs) dok reeds waren getrokken, 1 verricht zou worden, iets wat door den hoer SinjV
kwam men tot de conclusie, ^dat in do bus de wel beantwoord werd, met de verzekering lia/t hm
nummara boven de 9000 ontbraken. Dit vondl zijn ten volle zioh voor zijn taak zou geven,
oorzaak m het feit, dat in vorige jaren men niot Besloten werd, dot het ln beginsel opgerichte
meer dan 9000 loten verkocht. Na de trekking' district Alkmaar toe te treden, terwijl in de vaoa
worden steeds onmiddellijk de nrs. waar een prijs ture voor een Hoofdbestuurslid, den afgevaardigd^
op viel, onder controle van den notaris, weer m vrij mandaat wérd gegeven.
do bus gedaan, welke dan onmiddellijk
wordt verzegeld, terwijl hot zegel pas op die trek
king; door dien notaris wordt verbroken.
Dit jaar waren or echter ruim 12000 loten ver
kocht, terwijl men verzuimd had die bus met num
mers boven do 9009 aan to vullen.
Dit hoeft tengevolge gehad, dat het bestuur van
do afd. Alkmaar van de H. M. v. L. zichngenoödi-
zaakt zag de trekking van de verloting tot nader
order uit te stellen.
De houders van een lot doen dus goed, d'ai
alsnog zorgvuldig te bewaron.
By de behandeling van d'en beschrijvin^sbriel
word eveneens in hoofdzaak dien afgevaardigde vrij)
mandaat gegeven, echter met uitzondering van 0011
voorstel van do afdieeling Schoten om afgevaar
digden naar ledienaantal' af to vaardigen.
Bij de hierna gehouden verkiezing voor een af
gevaardigde naar die a.s. Alg. Verg. wordt do heer,
R Madjd:erom verkozen, met don hoer J. Boskamp
als plaatsvervanger.Mocht de heer P. Madderoa,
zijn verhinderd, dan zullen, de hoeren J. van Kam
pen en J. Boskamp gaan.
Besloten wordt nog, die Hgtont in gebruik
nieuw eLyzoivdero, en dan Hervormd© school, naast Men ^deelde ons nog- mede, dat er beedb bijna den heer Bobeldiy k1, 'die tijdelijk ongebruikt staaf
de openbare en dié Gereformeerde bijzondere school 200 prijzen getrokken waren, die voor de winners van binnen te laten verven.
Zoo heeft nu oen klein dorp als Koudlekerke de dus allemaal ongeldig zijn. j Voorgekomen, was het dat door een lid een the.,
-L~*— Jv1 WINKEL. mom eter was ingeleverd, die btf nadere b<»cliou.
1 Het perceel bouwland Jn den Groetpolder, alhie"ji stuk bleek te Zijn, doch naar het betrokken lid
behoorende aan den lieer P. Molenaar o.s. te Dutje- verklaarde, niet bij hem was gebeurd. Algemeen
predikant winkel, is bij onderhandschen verkoop overgegaan 1 was ce vergadering van oordeel, dat lid thans nog
1o „r.'niet te laten betalen, doch thans op het stand
punt te staan, dat ieder lid verplicht is om het door
I'urg gr er
Krabbendyke door don Hervormden
hard geijverd met middelen welke in den aan den heer S. van Splunter alhier.
gemeenteraad zeer scherp gekritiseerd zijn om j CALLANTSOOG.
ook daar e^n Hervormde school te krijgen. Zoo is Zondag was voor Öallantsoog weer een genot- 1 hem gehaalde, behoorlijk to controleeren bij out-
het gegaan te Terncuzen, waar d© strijd nog een volle- dag. De Floraliatentoonstelling, waaraan ver- vangst, want dat voortaan, als er iets stuk ont-
bijzoD<ler scherp karakter kreeg, doordat de Hor1 bonden waren een poppententoonsteliiig voor meifl- is,- dit op den gebruiker verhaald) wordt
vormden na heftigen strijd wisten te verkrijgen, en .een huisvlijttentoonstelling voor jongens, welke pe.n voorstel van den heer J. de Vries om tussolien
1 1 1 a-- v\'aren opgezet door de Ver. voor Vreemdelingen" balen 011 constateeron van gebreken een tijd van
verkeer, waren een bezoek overwaard.
Er waren heel wat Inzendingen gekomen, dl© v'ór wordf en men .<lan slecht gebreken kan constatoö-.
Zondag door de commissieleden op een keurige fen' ko? ^een instemming vinden, daar dit 'te veel
u T"\ i.i I10 o 4-
-Jat hun hrt beste openbare schoolgebouw werd toe-
gewezen. En zoo zijn er nog meer voorbeelden te
noemen.
En al mocht do gemeenteraad qr in moercernerl
tegen zijn. omdat hij die versplintering van heb
onderwijs in zoo'n beperkte omgeving afkeurt en
onnoodig duur vindt, helpt geiui zier. Als do aan
vraag in ord© is, moét de raad volgons do wet de
aanvrage goedkeuren. .Het al of niet noodige is
geen lavestic die de raad te booordeeietn krijgt.
Reois in '21 heeft de gemeenteraad van Krmnin-
gen dat ondervonden, on later anderen ook. of wel
ze hebben zich bepaald tot een protest.
Toen men eenmaal aan hot bouwen was, is er nog
iets anders bijgekomen. Die nieuwe scholen, waar
van do ontwerpen streng gecontroleerd zijn door "maoe,
het schooltoezicht, zien er over het algemeen beter dat een harteluk applaus telkens zijn dankbaar-
12 uur te stellen, omreden soms in don nacht gehaahf
wijze waren opgestold. Dat de commissie een zeer
moeilijke taak heefb gehad, met het booordeolem
der veie fraaie inzendingen, zal voor een ieder,
die do tentoonstelling bezichtigd (hoeft, wel dui
delijk zyn.
De raiddar werd opgeluisterd door
leemte laat.
Rondvraag. Door d©n heer P. Wijn was het
opgevallen, het feit dat in sommige gezinnen liet
met de ziekenverpleging zoo' treurig gesteld was.
Door hem werden enkele gevallen naar voren ge
bracht /lie bij hem de gedachte opwekten: wat zou
dameszangkoor van Öallantsoog, onder leiding van bet mooi zyn, wanneer we hier in Sint Pancras
den hotv E Smit en piano- en vioolspel van Mej. «oni
M. do Veer en d©n heer P. Grin van St.-M aartons
brug. 1
De verschillende nummers die ten gohoore wer- --- - - -~
den gebracht/boeiden liet talriike pubKek dermate, J^ensten van zoon zustor waar noodig, si>oed]g
gezinsverpleging hadden, en naar aanleiding daar
van voorstelde» dat het bestuur in deze eens e*in
onderzoek deed of het mogelijk was, om b.v. met
Langendijk samen to gaan. Thans jneb do auto-
f lOncfori trO.n rr/-,yVM imofAi. ^nrnni. Wa I rr.
uit dan de oudere openbare en ook dan de ou
dere bijzondere scholen. Ik krijg niet den indruk
dat, zo als regel luxueuser zijn gebouwd. Maar wel
zijn ze doelmatiger ingericht, dank zij de eischen
van het schooltoezicht.
Maar dat heeft weer aanleiding1 gegeven tor, na
ijver en dus tot ruzie, dikwijls over pietluttige klei
nigheden. die ©di ter teekenend waren voor de af
gunst Iedereen, die niet tot d©n kring van d©
nieuwe school behoort, tn voelt dat hij ©r ook aan
mee moet betalen, bekijkt ieder onderdod_ by. dien
bouw met scherp krib sche blikken. Indortyd is er
in Grijpskerko bijna een burgeroorlog ontstaan
yor <lo bewoeade lux© van een nieuwe school,
aarbii een 'hekje om de speelplaats zoqfn_roJ
seriand kunnen zenden en waar nevens Duitschland
wellicht ook Turkije zal worden toegelaten. Er valt
dus nog wel oen en ander af te wachten! M.
SCHOOLSTRIJD IN KLEINE GEMEENTEN.
hangen.
Onlangs woedde 111 Oudeland een
strijd in den gemeenteraad ove
bouwen van.... een closet aan do_
In Juni had de gemeenteraad
lu ©en. «j
téiwhet al
0 ®fzond;T
de oescliik
diergelijke»
1 of niet
•re school.
Wrikbaars tel
ling van de noodige gelden roo<ls geweierd, h<>e-
wol het schooltocziclit de aanvraag goedgekeurd
had. Het sohoolbestuur ging in 'hooger beroep by
Gedeputeerde Staten, eii die beslisten dat aan allo
sprak deze, namens de V.V.V. en het publiek ziju
dank uit aan die verschillende personen, die hun.
held! toonde, Door heb bestuur zal dit in do distriotsvergaderin^
Na alloo*> van het concert nam de Burgemeester ?e1brao,hfc worden. Verder hoopt spreker op betere
der gemeente het woord; in wei gekozen woorden bekendmaking van eventueelo Vergaderingen, heb'
r geen word toegezegd.
Op oorstel au den hoor J. Boskamp werd) besloten
Mej. Niesink vrij van contributie to laten,
Ilieima sluiting.
ST. MAARTEN.
Vergadering dier Vereen. ,;IIept Elkandor,,l al
hier, in oafé „Rust on Lust".
Do voorzitter opent d'e vergadering mot wolkom
aan de aanwezigen, het slochto weer de adiuld
dank I
krachten hadden gegeven, om dit feest to' doen
slagen.
Daarna werd overgegaan tob uitreiking* van de
verschillende prijzen
Bekroningen van aan kinderen uiteogeveh plan
ton: IIanggeranium: le prijs Arend Toos, 2o prijs
Geesje Modder; Geranium: lo prijs Nico Kossen,
2e prr~ - r
van
2o prijs Maaike van Heteren; Begonia: 1© prijs
Hendrik Toes, 2e prys Geesje Modder.
Inzending voor ouderen: Geranium: 2e prijs Jan
Breed; Fuchsia: le prys Mej. Wed. Schuiorinan;
2e prijs Mevr. Brouwer; Begonia.* Ie prys Anm>
Hollander; Primula: Ie prys G. Verwer; Colaeus:
le prys Aagje Wey, 2e prys B- van DelfL
Bloeiende planten: le prys T. Hoek,
Mej. wed. Schuurman.
gevende aan de geringe opkomst.
Hot hieuwp bestuurslid, de heer J. Seliagor, word1
coor voorzitter toegesproken, er d© hoop big uitspre
kenC'ediat kil Imag zijn een volvorig bostiiuvshd. Bier-
na lezdiip* on goedkouilng notulen, waarna door
voorzitter een lijvig verslag over Ido in, 192-1 ge-
bondsvergadering.
do S taten-Generaal, door het Ne»d. Verbond van
Besproken werd de motie, ingediend! aan'
Ziekenkassen, in hoofdzaak behelzende een nauw-
2e nriis keurig onderzoek dér thansbestaande en werken-
1 u ed ziekenkssen oamd,at deze door jarenlange or-
Wjf lozen in do Nieuwe Rottend. Courant: ï^ttSjjKTërrfecMÏ» wae"yoldaan. en dat do (re- pri
mten q© „„„tornOfi rün mpdpwf»rlrinB- moest verle,'non T
Wanneer ook in de Zeeuwsche dorpsgomcmten.de ^oonteraad'dus zijn medewerking moest vorle,*n*m
voorspelling is. bewaarheid, dat.de ondervjjspacifi- In een delmt. daarover de vorige woek. brak wo-r
do „„Hrt cAk/vJ'abnüll ni+. Als lf» ÉrrflAV krent©-
'Groenbiüvende plnn'ton: le prijs G. Dekker, 2e noodWe .auttiga.^,«1
r«s C. Pnns,,extra losijs D de Haan. ongevallenwet aan de regee
catio geen onderwysvrodc zou brengen, daar
strijd zou worden overgebracht naar de gemeenten,
dan dient erbij te worden gevoegd, dat
do strijdvoerenden in veel gevallen, anderen zyn
volop de. oude schoolstrijd uit. Als ie graa? krento-
brood wilt eten, moet je bet zelf maar betalen»
zoo word er door_ de tegonstanders (re-
do etrydvoerenden in veel Sfpvallen anderen zyn. hoort niet op de school maar in de
dan lm den „grooten" sehoolstryd _Do toen zieh Ivoorstanders, gingen daar natuulrlljM
het sonerpst n.arWende tegenstelling van vr«- mpt hot betoog dat zn lang ge-
noeg moe hebben betaald aan d© oponbaro scholen
zinnig*en contra kerkelijken, ©en groep aan woers-
zijden van de scheidingslijn, is in verscheidene
plaatsen vervangen door een driehoekstrijd.
In do protostantscho Zceuwschc dörpen bestaat
meestal goon grooto vrijzinnige party. De Zeeuw-
sche boeren zijn over net algemeen kerksch. Er
zijn dorpen, vooral op Walcheren, waar men bij
een verkiezing de enkele vrij zinnige of socialisti
sche stommen direct kan thuisbreng oneen onkelo
onderwijzer», oen postbode, de.dokter©en paar ren
teniers eenige arbei<l©rs van industrieën e. d. Maar
dio boeren zouden goen goed© Nederlanders rijn
als ze niet rijk-gesorteerd kerksch waren. Van een
dorpje als Mélïflkerke van pl.m. 700 ziolen, werd
mo onlangs verzekerd, dat er vyf soorten gods
dienstoefeningen worden gehouden. Maar <le groote
tegenstelling* is toch overal die tusschen die Her
vormde of „grooto" kerk, on de Gereformeerd© ker
ken en in mindere matede Gereformeerd©ge
meenten. In ieder Zeeuwsch dorp vindt
men behalve dó oud© dorpskerk, die dan
do Nod. Herv. is, ook nog ton minste óén kerkge
bouw, van bescheidener bouw voor de afgescheide
nen. En op idiat punt van godsdienst verdwijnt de
Zeeuwsche. gemoiricüikheid. Het moge niet overal
zoo erg zijn, dat zelfs bij elkaar wonende bloed
verwanten elkander Zondags niet kennen, zooals
me van enkele gevallen in. Walcheren verzekerd
werd maai* de groote scheidingslijn in een dorps-
bevolking loopt toch langs dat secte-verschil. En
wie weet hoe in hot doorzichtige dorpsleven de
mooningsvorscliillen verscherpt worden door hot
persoonlijke eloment, dat in zoo'n beperkte groep
van zelf een groote rol speelt, begrijpt ook dat
do strijd onaangename kanten krijgt wanneer uit
dat kerkelijk verschil een zakelijk verschil voort
vloeit.
die zii niet wilden enz. enz. Het qind was dat
de meerderheid besloot van de beslissing van God.
Staten in beroep te gaan bij de Kroon. En dat
alles om oen closet. Begrijpelijk Ls bot, dat d© bur
gemeester na dio beslissing wanhopig verklaard©
niet to weten, hoe hij" dat bezwaarschrift móest
inkleöden.
Zoo gaat het in de Protestantsche gemeenten.
Maar als ik hierboven de katholieken nog buiten
bespreking hield, was dat niet omdat die rioh on
betuigd hebben graten in het gebruik van d©
door do Onderwijswet geboden voordieelen. Maar
het is in Zeeland zoo gcstel'di, diat de meeste ge
meenten óf geheel Protestantsch óf geheel Katho-
Katholiek zyn. En in de katholieke gemeenten,
hooft het dan meestal weinig strijd gekost om do
openbare school te veranderen in ©en. katholieke
Alleen zijn or gevallen geweest, waarin de bouw
van een nieuwo school meer werd toegeschreven
aan da particuliere wenschen van do# betrokkenen
dan aan d!o noodzakelijkheid voor hot onderwijs.
Wèl scherp is echter de stryd. in twee gemeenten,
waarin de Iwolking verdeeld is in twee groepen die
elkaar staan, zooals bijv. in Aardenburg, vroeger
overwegend protestantsch, maar door het binnenko
men van katholieken van elders nu zoo veranderd,
dat er bij 'de iongste gemeenteraadsverkiezingen,
juist een katholieke meerderheid) werd vorkregen.
Daar gaat het fel toe. Onlangs hoeft het heolo
vierde district (zoo wordt nog altyd Westelijk
Zeeuwsch ATaanderen* genoemd als oon overblijfsel
uit dey tijd dor Republiek) volle belangstelling
gehad voor oen raadsdebat in Aardenburg. Er wa
ren daar aan de openbare school twee leerkrachten
overtollig, en van de drie onderwijzers had d©
oudste, met 37 leerjaren, aangeboden hem pp
Nu waren in de voor-sclioolwefcsche periode, dus - ---
voor *2i) de moeste bijzondere scholen op de dor- wachtgeld te zetten daar hy toch by na aan zyn
pen in Zeeland gereformeerde scholen. Afgezien pensioen toe was. En m dien zelfden geest was
.1!. -• i_i:ju _i. :.,.w „...n.-IxT-icrtnT-H hnt wnftGlf/v'ïiP.ht. ftTl m a<IreSSf»a
lil i" „17v[u v L - I lil m*i viu cvIlvlLll. .11 fc 1 i01L/(i I w
van do katholieke tlie ik nu buiten beschouwinggeadviseerd door het school toezicht, en in adressen
*-van OnderwyzcrsorgaTusafaes.
En ook de linker-minderheid was ervoor 6m al
laat. Do leden dor Hcrr. Kerk stuurden hun kin
deren meestal naar do openbare school. Vooral een t ~-t«r
ty<l geleden, onder een vorig geslacht. Men moet thans een van de jonge krachten te. sparen. W.©l-
_r.t. 7i- iji .iTL „i_ i.L ..4— „w.lrrtrnJrt Tw>rrtTi(!A lv»t/vv«i>Ti znn daarover ln
zich dio openbare dorpsscholen ook niet zoo streng- sprekende, zelfs roerend© betoogen zyn daarover m
neutraal voorstellen als bijv. een Rotterdamsch©twee raadszittingen gehouden, onder grooto be-
openbare school De kerkse he sfeer van de om ge- i langstelling der bevolking. Maar het was mot eens
ving drong vanzelf min of meer ook daar door, togen een muur, want die zou nog weerklank het>-
vooral by oudere onderwijzers uit de streek zelf. gegeven. En hier zeichm de vier leden van d© katho-
Misschien is dat by de jongere onderwijzers mot üeke meerderheid mets, in geen van beide zittin-
vrijzinniger overtuiging, anders geworden, en von- ..gen. Maar hun stem was deze: dat de twee jongeren
iinm .»/^w)im.e4inv. ouders d^T wiinKnr Kavt-a. 1 oi- uit. moeerfcen. Blnkbaar omdat ze tot net open-
bloinust te Schagerbrug. Jb. \os. ninH hier tf* IhtjcLa vAr^rndo-ri nflon wil Ion
Bekroningen voor
afdeeling: le pry:
tje Hollander, oe prysUJ
cfeeling: le prijs Annie Bakker, 2e prys Aagje
Mooy', 3e prijs Jansje Thomasz.
Voorwerpen gemaakt door jongens: le prys Ja-
Polrlfrtr- tte-hir»2a iïrïi« Tnnnia V1rw?ii: vliAirmfL-
zioh afscheiden van den bond.
Hoe of do zaak bestreden zal worden, was ook
voorrittor niet bekend.
Door de vergadering werd hot bestuur gemaoh-
chine; 3e prys Geert Schuurman: vlieger; 4©
Klaas ton Boekei: matten; 5e prijs Jan ten Bc T_
bokje; 5e prijs Jacob Hollander: platen; 7e prijö
Cor Oskam: shyVerk.
Eervolle vermeldingen: 0. Bellis, D. d© Tïaan,^
Mej. Wed. Schuurman, Mej. S. Kos, Jacob Mooy
Tz., 0. Kater, Jan Vos, Mej. A. Zwaanvan Uer
Werf, B. v. Delft, K. #!en Boekei, Mej. J. Vos,
Mej. E. Braam, J. Tromp.
GEEN PREMIE MEER.
Met ingang van 1 Januari 1925 is het verboden bij
waar een dusdanige vergadering - zal worden go-
houden om aldaar naar bevinding te handelen.
De rondvraag leverde niets op, waarop voorzit
ter de vergadering onder dank sluit.
DE DUBBELE MOORD TE WUCHEN.
Do Arnhemsche Rechtbank heeft heden uitspraak
gedaan in de zaak tegen J. van Munster en f. v. d.
Broek, die terecht hebben gestaan ter zake van den
moord, gejileegd in den irncht van 4 op 5 Mei op den,
75-jarigen landbouwer Wlillemj Willems en diens 68.
eerfe openbare verkooping of openbare verpachting 1 jarige zuster Geertruida Willems, wonende te Woe.
eenigerlei premie uit te loven of uit te keeren. Het1 ^ik onder de gemeente Wijchen.
i ,__r j 1 iivor'oonl/fiiriotio' jioti oiccn vort
uitloven en uitkeeren van strijkgeld, is geoorloofd,
voor zoover het een openbare verkooping-betreft.
Onder strijkgeld wordt verstaan de premie in
gold, welke wordt uitgeloofd voor dengeen, die bij
eene openbare verkooping, in twee of meer zittin
gen of instantiën gehouden, bij do eerste zitting of
instantie het hoogste bod voor een goed! doet.
VAN EEN VEELBESPROKEN SCHILDERIJ.
Naar indertijd is meegedeeld werd te A'dam eenige,
maanden geleden, door de Centrale recherche beslag
gelegd op een doek, dateerende uit 1614, Oeuvre van
den Italiaanschen schilder Jacopso Di Palma, voor
stellende: „De hemelvaart van St. Marco van Vene
tië.'. Tijdens een der episoden uit den grooten oor
log, toen» het Italiaansche leger door een Duitsch-
Oostenrijksch offensief tot diep in de Povlakte werd
teruggedrongen, is het doek gesneden uit een nis
van de kathedraal van Quéro en naar Hongarije ver
zonden.
Volgens een bepaling van het vredesverdrag van
Trianón, tusschen Italië en Hongarije gesloten, moest
dit doek na het sluiten van dit verdrag aan Italië
worden teruggegeven. Het naar dit kunstwerk inge
stelde onderzoek leidde naar Amsterdam. Hier werd
het, naar aanleiding van een verzoek van de Ilon-
gaarsche regeering, op last van' den procureur-gene
raal bij het gerechtshof te Amsterdam door de Cen
trale recherche in beslag genomen. Het was verfom
faaid. Men had het blijkbaar zeer ruw uitgesneden
en daarna, ter verdere expeditie opgevouwen. Het
restaureeren zou, volgens het oordeel van deskundi,
Overeenkomstig den eisch van het O. M. werd bek!
Van Munster veroordeeld tot levenslange gevangenis
straf, wegens het plegen van den moord, en C. v. d.
Broek wegens medeplichtigheid, eveneens conform
den eisch, tot zeven jaar gevangenisstraf.
Na het uitspreken van het vonnis ging bokï. Van
Munster zeer te keer en betuigde onder het uitstoo-
ton van vloeken, dat hij tegen het vonnis in hooger
beroep zal gaan.
SALARISVERMINDERING.
De besturen van den Centralen Bond van Neder.
landsch post-, telegraaf, en telefoonpersoneel en dei
Centralen Nederl. Ambtenaarsbond hebben vandaa;
een telegram aan dien ministerraad verzonden, waar.
in zij meedeelen, dat bet personeel der posterijbn en
telegrafie verwacht, dat de regeering de salarisver,
mindering op 1 October a.s. niet zal doen doorgaan»
en waarin zij er op aandringen, een dienovereen
komstig besluit te nemen on vóór den komenden
winter geen verdere verlaging toe te passen.
HOOGWOUD. >r
Het vakonderwijs in deze gemeente ja Maamiafl
29 September jL weder begonnen met 16 leerlingen
PURMEREND, 30 September 1924.
Op ^de heden geh°ut*cn markt waren aan#*
voerd: 11 st. kleine Fabriekskaas f57.50, met rijksin
resumrtrereu *uu. uJ vu.u«. f59, 43 st kleine Boerenkaas f 57, met ryksineri
gen stellig eenige duizenden guldens kosten. Maar f61, 3 st commissiekaas met ryksmork ft)2, - «v
den godsdienstige
diging.
m in her bevr©- cr uit moeeten. Blijkbaar omdat ae tot het open
baar onderwijs behoorden, en dat men ze uit d©
tiging"van den procureur-generaal het doek aan den 250, handel matig; 107 vette --
Hongaarschen zaakgelastigde, tegen een bewijs van handel matig; 200 nuoht kalveren voor de
