Dekt Van Ëmbden en Snijders.
WINTERAARDAPPELEN
BERICHT VAN INZET
Aardappelen gevraagd
mooie Witte Springbak
Heerenhuis te koop,
een flink Dagmeisje,
Vet Schapenvleesch,
Fruit- en Groentenver.
„WINKEL" te Winkel.
Paard te koop,
f 57491.80.
Goede Positie
Tentoonstelling
Fruit, Groenten en Bloemen,
Zondag 5 en Maandag 6 Oct.
f 1445, TOOT de fok f 16-88. «2 vettei wtaa
voor de üouteriif 64—74, voor d« w.
handel matig-; 8? magero varkens f M—48, 311 Jw
gen f 10—20, kandel stug: 988 "haran f 40—o2; lltXl
fammeren f 24—30, handel matig; 280 bokken; kip.
dS4tyng: .8376 et ^eren a f7.70-^
5219 st. kinpemmeren a f ll.l^li-60. 11» st. k n
peneieren b f7.80, 769 Kg. boter f2.80—2.90, lcO
lak appelen f2-4 500 aak pCTenfl—3.
MKDKMBLIK, 30 Septemter1924
Witte koo fl a 1.30, roode koo f2.90 a 3.80,
K ffi&Ü
VoO^Kfe^TBON^^i^nde.
rr)^tid^1^SS,nfeniAk°an fm
Grove uien f4 80, uien f4.70 a 5.50, drielingen fn.'O
a 6 30 gele nep 5.30 «.80. Peen fl.» a 1.40.
Kroten f2 8()a 3.90. Roode kool "f 2.80 a 510.
Witte kool f .1.20 a 1.70 golo kool f3.o0 a 5.40, allee
per 100 Kg. Boswortelen f2.80 a 4, per 100 boa.
Bloomkool f 13.60 a *3.10, 2e soort f2.90 a 4.30,
por 100 state. .n
Aa nvoer: 3700 Kg., aardappelen, 60 Kft sperrae-
boonen, 10300 Kg. uien, 13200 Kg. poon, 26» KG.
kroten, 59600 Kg. roede kool,. 59800 Kg. witte kool,
23300 Kg. gele kool, 2050 bos wortelon, 3100 stuks
bloemkool.
LANGENDIJKER GROENTOimmiNG
30 Sent Bloemkool, le soort f 17.30 a 27.20, 2e
soort f I a 16, per 100 stuks. Wortelen f 1.30 al 1.60.
Roode kool le soort f2.80 a 5.50. Gelo kool, le srt.
f2.80 a 5.80. Witte kool, lo soort fl a l.oO, üiem
f3.90 a 4.70, drielingen f5 a 7 nep f6.70 a 7.10.
Slaboonen f29 a 3430. Bleten f2.20 a 370. Aard
appelen f2.90 a 5.90. Duo of York f5.20, eigen
heimers f6.10, alles per 100 Kg.
Aanvoer: 16^00 stuks bloemkool, 6800 Kg worte
len, 54500 Kg.rpode kool', 4.i000 Kg. gele kool, 296001/
Kg. witte kool, 17200 Kg. men, 630 KG. slabdo-
nen 22200 Kg. bieten, 3980 Kg. aardappelen.
WARMEN HUIZEN" 30 September 1824
Roode kool, le aoort f 3 a 4.60, mtsehot f3 Witte
kool. 1e soort f 1.20 a 1.40. Nop f6 40 a 6./0,ariefot
gen f 0 a 6.40. uien f4.50 a 5.10. Bloemkool f 12.90 a
17, 2e soort f 3.20 a 7.70.
Aanvoer: 21025 Kg. roodo kool, 368o0 Kg. witte
kool, 2080 Kg. nep, 2290 Kg. uien, 427 gt bloemkool
In de groote zaal van den Dieren tuin te 's Graven-
hage heeft gisteravond het openbaar debat plaats
gehad tusschen dien gop. generaal C. J. Snijders, oud-
opperbevelhebber van land- on zeemacht, en prof. dr.
D. van Embden, lid van de Eerste Kamer, naar aan
leiding: van de rede, door laatstgenoemde in April
en Mei 1924 in die Kamer gehouden en sedert gepu
bliceerd onder den titel „Nationale Ontwapening óf
Volksverdelging."
Reeds te zeven-uur nam de toeloop naar den Die
rentuin een aanvang. Behalve de groote zaal was
weldra ook de rotonde -geheel met toehoorders ge
vuld. Op het podium had rechts het hoofdbestuur,
van „Ons Leger" en links hot hoofdbestuur van den
Vrijzinnig-Democratischon Bond plaats genomen.
Voorts was op het podium een logo gereserveerd
voor politic-auioriteiien, o.w. zich de hoofdcommis
saris, de heer Van 't Sant bevond.
Te kwart voor acht betrad generaal Snijders het
podium, een kwartier later gevolgd door prof. Van
Embden. De laatste werd) met applaus begroet, dat
door den voorzitter der vergadering, mr. Werker,
voorzitter van het Hoofdbestuur van den Vrij-
zinnig-Democratischen Bond aanstonds energiek
werd onderdrukt.
In de zaal bevonden zich1 onder het publiek tal van
rechercheurs. Onder degenen, die de voorste rijen be
zetten, bevondten zich de ledien der Tweede Kamer,
v. d. Voort van Zijp, Deckers, Ketelaar. Albarda, en
Snoeck Henkemans; het lid der Eerste Kamer, de
heer Westerdijk; het oud-lid der Tweede Kamer, de
heer F eenstra; - dr. Aletta Jacobs; gep. generaal-ma-
joor I-Ioogenboom; het lid van den Haagschen ge
meenteraad, mr. Josephus Jitta; prof. Van Itallie en
het lid van den! Rotterdamschen gemeenteraad, mr.
S. J. L. van Aalteh. Voorts werden onder de too-
hoorders onderscheidene officieren in politiek opge
merkt; slechts een enkele had) zich in uniform gesto
ken.
Te ruim acht uur opende de voorzitter de vergade-
ring. Spr. constateerde, -dat deze avond door veien
in den lande met groote belangstelling was tege
moet gezien en hij bracht dan ook nog even de aan
leiding tot het debat in herinnering. Vervolgens deel
de hij mede, dat generaal Snijders afstand had ge
daan van zijn recht om bij loting uit te maken wie
de eerste spreker zou zijn. Hij was bereid toe te
staan, dat prof. Van Embden het eerst het woord
zou voeren, mits deze tijdig de hoofdlilnen van zijn
betoog zou aangeven. Dit is geschied in den vorm
,der gepubliceerde stellingen. De indeeling van den
avond is als volgt, geregeld: eerst spreekt prof. Van
Embden gedurende 50 minuten,; daarna generaal
Snijders 50 minuten. Vervolgens wordt een korte
pauze gehouden, waarna de debaters elk 25 minu
ten voor re. en dupliek krijgen. De vergadering zal
dan te elf uur geëindigd kunnen ziin. Ten einde het
debat zoo veel mogelijk tot zijn recht te doen komen
wordt verzocht zich te onthouden van elk teeken
van goed- of afkeuring. Moge dan deze avond leiden
tot versterking van uw aller inzicht!
Na dit openingswoord tradi prof. Van Embden naar
voren, verwelkomd met applaus, dat echter door een
krachtig „sst"_geroep en een driftig .stilte" van den
voorzitter woldra werd onderdrukt. Hierop ving prof.'
Van' Embden zijn rede aan. Door een drietal mega
fonen werd zijn stemgeluid zoodanig versterkt, dat
het door de geheele zaal. als ook in de rotonde ver
staanbaar was.
Rede parol. Dr, van Embden.
Over één punt kunnen de heeren Snijders en spr.
hot terstond ééns ziin: zij verlangen beiden de onaf
hankelijkheid van Nederland bewaard te zien en zij
willen daarvoor offers brengen.
Maar zij verschillen over de zakelijke vraag, o*,
het offer der gewapende verdediging nog doeltreffend
is
zijn de grondgedachten van sprekers betoog?
Zij zijn vervat in. een twintigtal stellingen. Sommige
ervan dunken spr. elk op zichzelf voldoende om
tot nationale ontwapening te besluiten, vele ervan
vereischen geen toelichting en spreken voor zichzelf.
Prof. van Embden zal de belangrijkste toelichten.
Indien een nieuwe wereldoorlog uitbreekt, indien de
nationale bewapening, dat is het stelsel van vrees,
wantrouwen en bedreiging, opnieuw den oorlog
voortbrengt, dan zal die in hoofdzaak worden ge
voerd met chemische middelen. Ja misschien zelfs
zal het een krijgsvoering zijn, waarin de generale
staven zich ook de ziektebacillen tot bondgenoot
hebben genomen.
Er 'zal, bij dit chemisch uitrooien van menschen,
geen onderscheid gemaakt worden tusschen' s'oldaten
en burgerbevolking. Om die redenen niet:
lo. Men zal bij voorkeur de groote steden willen
treffen.
2o. De steden zal men aanvallen, want door de ter
reur van den massamoord breekt men ook den wil
tot weerstand, noopt men tot overgave.
En in de 3e plaats alleen dan voorkomt men on-
zen aanval op buitenlandsche steden.
Kortom, de moderne lan'ds,.verdediging" wordt een
stelsel van wederzijdach terrorisme op de meest af
schuwelijke schaal.
Wat bewerken de gassen? Spr. ontleent de volgen
de bijzonderheden aan eerste rangs deskundigen,
namen hij straks noemen zal.
De gassen bewerken: Maar hU begrljpe dan goed, dat er niet te spreken
Tijdelijke blindheid en soms duurzame blindheid, valt over de waarde der onafhankelijkheid of der
Zeer veelvuldig: onstekingen over liet geheele li- mobilisatie van 1914, maar. zeer reëel, over mosterd-
chaam, pijnlijke wonden, die uiterst langzaam ge- gas en fosgeen, over geprepareerde kleeding voor alle
nezen. burgers en over onze chemische industrie.
Een ander maal: hartverlamming en plotseKngen
dood. Maar nu beproeven onze bewapenaars dit alles
Dikwijls: snelle vernieling der longen, zoodat de te ontgaan door de bewering, dat onze krijgstoorus-
stervende de benauwdheden lijdt van den verdrin- ting een preventieve werking uitoefent. Haar
kingsdood. taak Is niet alleroerst den oorlog te vooren. maar
Maar in vele andere gevallen: de langzame vernje- hem voor ons te voorkomen. Onderzoeken wij deze
ling der longen, zoodat do getroffene wordt doodge- stelling.
marteld. doodgemarteld bij vol bewustzijn in een Spr. stolt voorop, datv oor deze preventieve wer-
langzame verworging. die dagen lang duurt. Dat king vereischt is. dat onze krijgsmiddelen een zeker
bedreigt ons allen, èn onze vrouwen én onze kinde- minimum van weerkracht bezitten,
ren, als wij voortgaan met voorbereiding ten oorlog. Derhalve zal genoraal Snijders, behalve do 9 che-
De zoogenaamde verdediging van den vaderland- mische moeilijkheden van zooeven, ook nog deze 3 al-
"^chon bodem zal in hoofdzaak bestaan iri' één groot- gemeene moeten oplossen:
scheepsche uitroeiing van al wat leeft, hier en trends. le. Wijl onze huidige weermacht eindelooze leem-
Deze gevaren zijn zoo ontzaglijk en zoo afschuue- ten heeft: hoeveel honderden millioenen per Jaar
lijk, dat alle volken beginnen in te zien, hoezeer zijn noodig om dat uiterste minimum te bereiken,
voorbereiding ten oorlog hen bedreigt. Mede daar- dat wereldberoemde uiterste minimum? Immers zon
door zijn deze maand te Genève die hoopvolle stap- der een globale kostenberekening zou de preventieve
pen gezet, welke ons den wereldvrede nabijbrengen.werking geen ernstig argument zijn.
En al bewaart ook onze Troonrede over den Volken- 1 2e.Hoo voorkomt hij, dat deze ofofrs terstond
bond een bot stilzwijgen: en al tracht nog in Juni weer nuteloos worden door nieuwe uitvindingen en
jl. genoraal Snijders do Vereeniging van Nederland-uitgaven elders?
sche Officieren in te prenten, dat „oorlog een on- Hoe waarborgt hij, ons, dat niet de militaire leiders
j uitroeibaar verschijnsel, is" en dat in] Europa de „uit- in het buitenland onze weermacht beneden het mi-
barsting van de srrfeulende oorlogsvlam onontkome- nimum zullen achten. Indien zij een hoogeren maat-
I lijk is" te Genève althans heeft het idealisme van
den gematigden socialist MacDonald en van den vrij
zinnig-democraat Herriot den invloed der bewape
naars reeds teruggedrongen.
Maar de internationale ontwapening is eil nog niet.
Nog resten zeer groote moeilijkheden te overwin
nen. Die moeilijkheden kunnen blijken onoplosbaar
te zijn. En nu is de zaak: wij mogen niets meer wa
gen. Als er een nieuwe wereldoorlog uitbreekt Is
ons land onherroepelijk verloren, zoo het dan nog
bewapend is.
Maar is het dan reeds ontwapend, dan heeft het
groote kans afin die vernietiging te ontkomen.
Bijna allo bewapenaars trachten den indruk te
wekken, dat spr. met die schildering van den che-
mischen oorlog schromelijk overdrijft.
Zijne medcdeelingen berustten oa. op de uitspra
ken van Fries, het hoofd van het departement van
chemische krijgsvoering der Ver. Staten; van gene
raal Sibert, van dr. Wester, leeraar in do natuurwe
tenschappen aan de Hooge Krijgsschool ten onzent.
staf aanleggen, is er geen preventieve werking! En
wat dan? In deze leer van geweld en niets dan ge
weld heeft generaal Snijders het buitenland geleerd,
wat er dan geschieden mag. Indien Nederland, zoo
schreef hij in Juni j.1., zich weerloos maakt en
waarvan dit afhangt, zeide ik zoo even zou Bel
gië „het moreele recht hebben", onze neutraliteit te
schenden.
Hoort ge, aeide srpr., herfc moreele reoht, België,
dat in don Volkenbond onvoorwaardelijk beloofd
heeft ook ons grondgebied en onze# neutraliteit to
zullen eerbiedigen, wordt door oen invloedrijk man
ten onzent aangemoedigd, do leer van het vodje
papier to gaan toepassan, die leer, welke Duitsoh-
Ianc zooveel aanzien en geluk heeft aangebracht,
Het ia tragikomisch te zien, vervolgt spr., hoe
weinig de bewapenaars van hun eigen stolsel be
grijpen. Ons land ziet met spanning tegemoet, hoe
nu generaal Snijders de drie vragen van zoooven
beantwoorden zaJ.
Is dat op afdoende wijze geschied', dan hebben wij
Dr. Wester putte zelf uit een achttal groote wer- dus een'preventieve macht. Maar het is er een, die
ken en uit een 35-tal tijdschriftartikelen. by feitelijke aanwending den gebruiker zelf ver-
Maar bovenal staafde spr. zijn rede in de Kamer
en zijn brochure met gegevens, die tot voor korten
tijd geheim waren.
Dat geheim is thans opgeheven^ De gegevens kwo- -— -
men van den Volkenbond, van rijn Ontwapenings- j heia en lokt dit jjlings uit to bezelling als veilig
nietigt. HVi
Geen nood, onze bewapening zoo verzekert
men voorkomt toch den oorlog. Ziet ons land van
Veel af, dp.n wekt dit ongerust
commissie. 1 H
Maar hun publicatie is zeer vertraagd] geworden,
omdat er in die commissie te Geneve een stille strijd
is gevoerd tusschen de pacifisten en de militaristen.
Een gelukkig toeval bracht spr. die rapporten in
handen. De Vrijzinnig-Democratische Kamerleden
hebben gemeend, dat deze vreeselijke gegevens mede
toebehoorden aan het Nederlandsche volk, dat anders,
bij onwetendheid, blindelings zou kunnen voortgaan
met zijn landsverdediging, die in werkelijkheid wordt
tot volksverdelging.
Eén ding van betrekkelijk minder belang mocht
spr. toenmaals niet openbaren: de namen van die
rapporteurs. Thans kan het, Eai voor hot geval ook
zijn wederpartij mocht willen gewagen van nacht- j ding geleen is in
w. 41% n— .1 i kin», vi!*, aaniffa niimatv Rii vrormortkilnn o o ti tt o
heidsmaatregel. Ónze bewapening eohter, zoo heet
te het, werkt tegelijk afschrikwekkend on gerust-
stellend.
Niemand verdenkt Nederland van een offensief
in politieken zin; ieder weet,, dat Nederland geen
gebied wil veroveren en dat het niet in vollen
vredestijd een afin val zal gaan ondernemeh.
Maar geheel anders staat het, indien eon oorlog
van anderen op het punt staat uit to broken of
reeds uitgebroken is. Dan en# bovenal, nu aaïWalleö
met stikgasssen oen vordedi^ngsmiddél geworen is,
op zulk een tijdstip kan niemand er zeker van
apn, dat Nederland niet op een^ bepaald, moment
zich zal inbeelden, dat zijn eenige kans op rod-
spoodi ingrijpen, ten einde kien
merrie en overdrijving, hier zijn eemge namen: „Bij vermeenden aanval van een ander hog af to_ web-
deze gassen zoo citeerde spr. zijn geen grenzen j den. Dan wordt jhest een wedijver in snolheid on
denkbaar voor hun macht, voor hun doeltreffendheid in_ zenuwachtigheid. Een uur te laat kan de mili-
en voor hun verscheidenheid". j taire nederlaag boteekonen, neon erger nog, kan do
Dat schreef prof. Mayer, hoogleeraar in de schei- I uitmoording der bevolking beteeken en. De militoi
kunde aan de Collége de France ,te Parijs. re bevelhebbers zullen, ook ten onzent, do regee-
Tegen do huidaandoeningen van het mosterdgas, i ring bezweren, dat eene kostbare uur ni"t te lacn
bestond niet en bestaat nog niet een bevredigend verloren gaan. In elk geval, het buitenland zal uit
procédé, dat veroorlooft talrijke troepen er tegen te lijfsbehoud ons moeten verdenken. er rekening moe
beschermen". j moeten houden, dat wij op een aefensievon aanval
Dat rapporteerde, eveneens in 1923, de Amerikaan- j kunnen zinnen.. En het zal, bij een voldoendaft graad
sche hoogleeraar in de scheikunde Zanetti. van zenuwachtigheid trachten ons vóór te zyn. Mo-
Spreker gaf voorts citaten in denzelfden jgeest van derne bewapening* tiekt hot oorlogsgevaar in huis.,
prof. Angeli te Florence, eveneens een chemicus, van Mistrouw een ieder dat is de blijde boodschap
den Amerikaahschen professor Cannon. die^ onze bewapenaars de menschhevd brengen.
Dit zijn allen deskundigen van internationale re- Luidruchtig roepen zij de wereld toe, dat reent en
putatie. Maar indien soms sprekers wederpartij aan moraal de volken met beschermen zullen. Met
de uitspraken der professoren nog niet dadelijk volle deze giftige wijsheid denken zij ons land nota
gewicht mocht hechten, voegde 'hij; or bij dat hun ge- bene te beveiligen.
gevens verwerkt zijn door een commissie van vier. Maar ook het buitenland verneemt dit oVangeBl
leden, te weten: Lord Cecil, admiraal Smith, gene- van het wantrouwen. En te zijner tijd zal het mo
raal de Marinis en kolonel Requin, een commissie tuurlyk ook ons er. naar beoordeelon. Ook aan de
dus, waarin drie van de vier leden hooge militairen overzijde der grens is achterdocht nu een vader-
waren. landsche plicht. Indien dan Nederland tij-
Hun rapport wijst o.m. met grooten nadruk op het dens een conflict gewapend is indien het o.a. de
onbewoonbaar maken, ja uitmoorden van geheele stikgassen ten aanval gereed houdt, gelijk do Mi-
steden. Zij achten het zeer wenschelijk daartegen nisters Ruys en Van Dijk reeds hebben aangekon-
een verdedigingsmiddel te vinden, maar zij weten j digd, dan zal een vreemde macht zoo spoedig mo
het niet aan te geven. gelijk toesnellen om ons onsschadelijk tw wafelen.
Misschien is generaal Snijders daartoe beter in voor het te laat is. Wij hebben door onze beiwape-
staat. Waarschijnlijk ish ij dat, gelet op het strengening den preventieven aanval over ons land ge-
oordeel. dat hij over mijn standpunt reeds geveld bracht.
heeft. Hij heoft daartoe de volgendo moeilijkheden
op te lossen:
1. Do vliegtuigen raken de steden van uit een
hoogte, waarop zij' zelf onkwetsbaar zijn.
2. Al ware dit anders-men moet, om zich afdoen
de te verdedigen behalve luchtdoelgeschut ook- het
overwicht in do lucht hebben.
Deze patriottische plicht geldt natuurlijk aan weers
zijden van de grens. Elk land moet sterker zijn dan
elk ander land. Dus een onbeperkte wedloop iv ba,
I wapening.
3. De gassen worden ook uit scheepsgeschut gelan
ceerd. Ons land zal ook het overwicht ter zee moe
ten hebben. Tegenover Engeland] b.v. of Amerika.
4. Men zal gasmaskers in voorraad moeten heb
ben voor de soldaten, de geheele burgerlijke bevol-
king en het vee.
'j Ik doe in het voorbijgaan opmerken dat ik met deze
en volgende vragen mijn geachte wederpartij na
tuurlijk niet overval. Immers rij zijn alle in mijn
Kamerrede en brochure reeds aangeduid. -
5. Men zal die gasmaskers moeten vullen met af-
weerstoffen tegen onbekende gassen. Want in de
geheimhouding ligt het 'hoofdgevaar.
6. Ons land met zijn zwakke chemische industrie
zal zijn afweerstoffen grootendeels moeten invoeren.
Dit zal een duidelijke aanwijzing rijn om ons dan
met andere gassen te bezoeken.
7. Mijn geadhte wederpartij dient ook bescher
ming te noemen tegen gassen die door alle mas-
kers heengaan.
8. Alsmede hoe men tegen het mosterdgas gopre-
pareerde kleeding kan gereed hebben voor de geheele
I burgerlijke bevolking en
9. Hoe men den oogst Kïnr beschemen tegen het
uitstrooien van parasitaire insecten.
Ziedaar dus de voornaamste moeilijkheden van
den chemischen oorlog.
Zij veranderen alles. Elk beroep op het verleden
heeft voor wat de militaire techniek betreft zijn
waarde verloren. Indien spreker's wederpartij diens
standpunt weerleggen wil, moet hij die moeilijkheden
oplossen. De bewapenaars hebben zijn hulp dringend
I noodig. Want tot dusver staan zij allen, schijnt het,
hulpeloos.
I De Regeering brengt de oplossing niet. En de
toosten bij de herdenking der mobilisatie hebben ook
al geen antwoord verschaft. Ook dr. Wester heeft
over c-**ekers rede nog steeds het stilzwijgen bèwaard.
En. toch verweet dr. Wester onze Regeering, dat zij
ten deze op onverantwoordelijke wijze den blindeman
De vraag ls, öf dit laatste verwijt wel billijk is.
Onze Regeering doet toch wel iets. Weliswaar zweeg
zij over de chemische moeilijkheden en wees zij mijn
motie tot onderzoek af. Maar zij tracht de manoeu
vres tot kijkspel in te richten en, nog beter, zij heeft
de parades weder ingevoerd.
Getrouwd:
A. BUIJ3
en
L. GROET,
die, mede namens wederziidsche
famielie dank zeggen voorde vele
blijken van belangstelling, bij hun
huwelijk ondervonden.
Cocksdorp, 1 October 1924.
Dit is het punt waar allee op aan komt: bdj een
ontwapend volk valt niets meer te wantrouwen^
niets meer te vreezon. niets meer onschadelijk te
maken. Indien Nederland -bewapend! blijft, van
welk geheim bondgenootschap zal het dan te zij nor
tijd verdacht worden? Men antwoordt: van geen
enkel; ons stelsel is, dat wij ons keeren tegen den
eersten 3chonderwij worden dus eerst daarna
bondgenoot van tijn vijand.
Dit stelsel van „den eersten schender" is dus
zoozeer onaannemelijk, dat iedere verstandige ro
geering in het buitenland wel moet verwachton,
dat een bewapend Nederland jpch zyn bondgenoo-
ben vrij kiezen zal. Maar dan ontstaan terstond
nieuwe gevaren. Meende het Duitsoho volk in 1914
niet. dat België de geheime bondgenoot van Enge
land was? Vele Diutschers meenen dit, wat 1914
betreft, zelfs thans nog.
Ontwapend bouwen wij op recht en vertrouwen
en vinden de grootst mogelijke beveiliging. Want
nog eens: bij een ontwapend volk valt niets te ver
denken, valt niets onschadelijk to maken
Wat zal onze taak zynP Zullen wy in domme
eigengerechtigheid blijven verkondigen, dat allo vol
ken slecht zijn, behalve natuurlijk wy zelf? Zullen
wij /Ie internationale athmosfoer blijven vergifti
gen door onze lasterpraat on kleinmoedigheid?
Maar en dit is het laatste diat sspr. zal aan
roeren indien ons vertouwen nu toch eens be
schaamd wordt? Indien nu toch yop het gobiedi
van oen ontwapend Nederland, anderen hun strijd
gaan voeren? Is er dan niet groote kans, dat dan ook
onze bevolking door de stikgasfoltoring bezocht
zal worden?
Kans ja; 100 procent zekerheid kunnen de Vrij
zinnig-Democraten niet geven, thans nog niet. Do
tfntwapeningseisch is geen kwakzalverij. In een we
reld, welker zedelijke grondslagen door de voorbe
reiding ten oorlog vergiftigd zijn, is altijd nog ge
vaar.
Maar de verhoudingen zijn deze:
Met bewapening is er 'voortaan 99 procent kans,
dat wij zelf als partij in den oorlog worden getrok
ken.
En gebeurt dit, dan beteekent het voor een klein
land zijn volslagen vernietiging.
Bij ontwapening echter is er., zeg 90 procent kans,
geheel buiten den oorlog te blijven. Ons dan te ont
zien zal voor de helligerenten een moreel belang zijn,
een economisch en zelfs een strategisch belang.
Zou niettemin schending en gevecht van twee ster
ken te onzent plaats vinden, dan zal voojzeker er
plaatselijk groot leed geleden worden. Maar niet hot
geheele land zal met stikgassen worden bezocht.
Immers dit heeft alleen zin, indien Nederland zijn
weerstand bewust georganiseerd heeft, zoodat het
geheele volk moet worden aangepakt met moord en
terreur om dien weerstand te breken.
Zoo is er dan ten laatste maar een redding uit
al deze ellende, uit deze lichamelijke en zedelijke
ellende! Toont door de daad der ontwapening, dat ge
vertrouwen schenkt en dan ontvangt ge vertrouwen.
Houdt op de oorlogspartijen in andere landen te
versterken door ons slechte voorbeeld.
Ontwapent hen, door u openlijk te verlaten op de
plechtige beloften, die ons zijn gegeven. O, mannen
en vrouwen van Nederland', bevrijdt u zelf en do wo-
rold uit dien vloek dor bewapening door eindelijk te
gaan gelooven in het betere in den mensch. Alleen op
een grondslag van vertrouwen zal internationale
ontwapening mogelijk worden. Welnu, de ontwape
ning der kleine volken zal er den weg toe banen.
Toen do spreker opmorkte, dat de dividenden van
do wapenfabrikatcn In elk geval „beveiligd" wor-
den, klonk, ondanks het verbod, uit de zaa! applaus
op. Ook werd nogal eens gelachen, terwijl af en toe
een sissend geluid do ontsteltenis van een deel der
toehoorders verried.
Toen de spreker er van gewaagde welke middelen
zouden worden toegepast, tenzij het Noderlandsche
volk haar Regeering die wapenen uit de hand 3lo<?g,
werd het applausverbod aan de toehoorders te mach
tig. Met een daverend handgeklap, dat schier tot een
ovatie aanuwol, betuigde men zijn instemming met
de betreffende passage. De voorzitter zag dan ook er
maar van af deze uitbarsting te onderdrukken. Aan
het einde van zijn rede werd den spreker een ovatie
gebracht.
Wij zullen morgen de tweede helft geven van dit
verslag dat wij in zijn geheel aan het Handelsblad
hebben ontleend.
De vergadering was rijk aan incidenten en ten.
slotte was het een groot rumoer, vooral onder de
replieken van generaal Snijders. Het was soms een
hclsch kabaal. Velen der aanwezigen stonden op om
weg te gaan.
Onder oorverdoovend lawaai gaf de generaal zijn
poging tot repliek op, maakte een buiging voor den
voorzitter en verdweon.
De voorzitter trachtte zich nog verstaanbaar te
maken, doch tevergeefs. Een gedeelte van het pu
bliek begon de Internationale aan te heffen cn ..De
wapens neer". Geestverwanten van generaal Snij
ders snelden-op het podium en scholden de verga
dering uit voor een tuchtelooze bende.
Do adjudant van den minister van Oorlog Jhr.
Roëll, die ook op het podium stond, kwam in een
heftig dispuut met een tegenstander, die zich inter
rupties had veroorloofd tijdens de rede van generaal
Snijders, welk# woordenwisseling bijna in een
vechtpartij ontaardde. Gelukkig werden de heeron
gescheiden.
Onder groot tumult ging de vergadering ten slotte
uiteen.
Advertentiën.
der
den
van de
bruine merrie, drachtig, 8 jaar oud,
en mak in alle tuigen, bij A.
SLOOVES Pz. te Winkel.
Te koop: puike
(Bravo's), bij Alb. KOOIMAN, An
na Paulowna.
op 30 "September 1924 gchou
OPENBARE VERKOOPING
ie
Huismanswoning
met schuren, arbeiderswoning»
erven, weiland en bouwland, aan
het N.-H. Kanaal
ia hel Koegras. gem. Callanlsoog,
te zamen groot|28.01.08 H.A alles
aaneengelegen, en nagelaten door
den heer Jn. ZANDER.
Ia 10 perceelen ingezet op
Aanvaarding 25 December 1924
en 1 Mei 1925.
Afslag, combinatiën en toewij
zing blijven bepaald op DINSDAG
7 ÖCI OBER a.s„ des voorm. 10'A
uur, in het café van den heer H.
SCHRIEKEN aan 't Zand in de
Zijpe.
Not VRIJBURG te Zijpe.
BESCHIKBAAR:
zonder hoorns, bij A. VAN STI
PRIA AN, Verl. Meerweg Breezand
voorzien van Gas, Electriciteit en
Waterleiding. - Te bovragen
bij Mevr. Wed. A. v. d «ORSh
Landbouwstraat. Schagen.
Gevraagd, om zoo Ispoedig mo
gelijk in dienst te treden:
bij P. v. ZOONEN te Winket.
d 50 cent por pond.
Bij N. J. Ploeger,
NOORD, SBHAGEN.
(Bravo's), monster met prijs.
,en hoeveelheid door C.
Spreker, geachte wederpartij sal beter willen doen. ELDE, Huiswaard, bij Alkmaar.
voor actieve solide personen als
Inspecteur voor noordelijk Noord
Holland bij bankinstelling voor
afd. Pandbrieven, Spaarpandbrie-
ven, enz. Vast salaris f 2400.— en
Firowisie. Deelname maatschappo
ijk kapitaal met min. f 2000.— is
ay vereischt. Br. No. 2143, Adv,
Bur. D. Y. ALTA, Den Haag.
Telefoon No. 6.
BEZOEKT de
van
welke gehouden wordt In het
MARKTGEBOUW, op
Zondag's geopend van 2 tot 7'/i
uur. Entrée 25 cents.
Alle bezoekers van de Tentoon
stelling hebben 'savonds8uur vrij
en toegang tot een CONCERT, aan
geboden door Winkels Harmonie,
«n de zaal van den heer Bakker,
waar tevens dc uitreiking der be
haalde prijzen van de Tentoon
stelling zal plaats hebben.
Maandag geopend van 2 tot 8 uur.
Woensdag 8 Oqt. zal de NPen-
ningmeester van 2-4 uur en
's avonds van 6—8 zitting houden
tot het uitbetalen van rente op
aandeelen van de MANDENVER-
EBNIGING.
Het Bestuur:
J. KOOMEN Hz., Voorzitter.
P.HONINGH Wz.,Secretaris.»
