Aipieti Niius-
Adiensilie- üiiluwlM
A. DAN Co.
KOMMIES.
Nederlandsche Landbouwbank.
Automobielen
ALLE BANKZAKEN.
De dingen om ons heen.
Zaterdag 22 November 1924.
678te Jaargang. No. 7542.
Uitgevers! O, v.h. TRAPMAN Ho., Schagca
EERSTE BLAD.
Karnero verzicht.
Van Rijswijk's
Bet adres voor het repareeren en stallen van
SCHARLOO telefoon «0 AIHMAAK
DE LANGE EN DE MORAAZ
BEDENKT DAT
ONZE HUISINRICHTING IS BETER DAN
DE BESTE BRANDKAST.
Verhuren Safe-Loketten.
Alkmaar.
Iulvere huU-tu,n-
Binnenlandsch Nieuws.
SCHAKER
COURANT.
Dit blad vorschijnt viormnal por wook: Dinsdag, Woonsdng, Donder
dag 0.11 Zaterdag. DIJ inzending tot 'o morgens 8 uur, worden Adver-
tco»liftti nog zooveel mogelijk in l»ut oeraluilkmnund nuiman' gotiluiitot.
POS iTii'.KrïNING No. 23330. INT. TELEF no. 20
Prljo por 3 maanden f 1.05. ï.onne nummors rt cont. ADVKRTEN-
TïóN van 1 tot 5 rugolo .f 1.10, lodoro regel moor 20 cont (howljano.
inbegrepen). Crooto lettors worden nanr plnnlnruimtc borukeinL
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIER BLADEN.
Do algemeene beschouwingen zijn, voorzoover het
gedeelte van deze week aangaat, werkelijk alge-
me en e beschouwingen geweest. Zij werden deze
week ingeleid met eene uiteenzetting van Mr. P. J.
Troelstra, don laatsten keer. dat deze politieke vete
raan bij de algemeene beschouwingen zal spreken,
en zij werden gevolgd met eene uiteenzetting vin
hot Roomsch-Katholieke standpunt door Mgr. Dr. W.
H. Nolens. Dat zich op deze beide redevoeringen de
aandacht der gansche week toespitste, het kan moei
lijk verwonderen
kWe begonnen met een als immer ietwat komische
iteenzetting, maar een boutade eigenlijk, van. den
heer Braat, die zich nog immer den vertegenwoordi
ger van het platteland bij uitnemendheid acht. Van
daar kwamen wij via den heer Wijnkoop, die na
tuurlijk niet alleen het ministerie, maar ook de so.
ciaal-democraten heftig aanviel, bij den heer Troel,
stra, die zijn eigene redevoering als een „politiek tes
tament" aankondigde. Hij heeft daarin eerst de cri-
tiek op de Regeering toegespitst, en daarbij gewezen
op de ontaarding van het parlementaire stelsel gedu
rende de laatste jaren. Niet. als zoovele anderen, aan
de kiezers, en de politieke partijen verwijt hij die
ontaarding, maar wel aan de Christelijke coalitie,
die geen grondslag heeft om er eei) vruchtbare poli
tiek op te voeren en die het zoover heeft laten komen,
dat „de Kroon heeft medegewerkt aan de verval-
sching van het Parlement". Mr. Troelstra heeft ge
spot met wat hij noemde het gescharrel in Christe
lijke politiek, die slechts werd gedreven om de kie
zers zoet te houden. Hij heeft het referendum bestre
den, omdat het volk het niet wenscht. Wanneer het
tegenwoordige Parlement niet voldoet, zoo heeft hij
gevraagd, Loc is dan een inderdaad krachtig, ip de
eischen van den tegenwoordigen tijd berekend Par
lement, te bereiken. Hij acht de vraag belangrijk met
het oog op de verkiezingen', maar allereerst is noo
dig, dat het volk het Parlement vertrouwt. De de
mocratie heeft een Parlement noodig. maar niet een
dat telkens teleurstelt. Die teleurstelling weet hij
aan de democratische elementen van rechts. Als men
den heer Schaper, zoo betoogde hij, verweten hoeft
dat deze hengelde hengelde naar een bondge
nootschap met de katholieke democraten heeft
men een onjuiste uitdrukking gebruikt. De heer
Schaper heeft gevoeld, dat parlementaire onmacht
en politieke verwarring ons volk drukken en hij
heeft in een nieuwe groepeering een middel gezien
om daaraan te ontkomen.
Een paar warme WOLLEN PANTOFFELS mei leeren
zooien vanaf f 1.50 bij
SCHOENH^NpEL-
SCHOLNMAKEKIJ
is een nuifig SIN! NlCOLAAS-CADLAL 11
VETLEEREN SCHOENEN i 5.75
en LAARZEN vanaf f 15.75.
VOLGESTORT KAPITAAL f 3.000.000.—.
Bankinstelling van
Mr. Troelstra wees daarna op. de geweldige verlie
zen, door groote maatschappijen en banken geduren
de de laatste jaren geleden. De leiders van .deze be
drijven spotten z.t met de Kamer en met medezeg
genschap. Als de heer Bomans nu zegt. dat hij ge
noeg heeft van de Coalitie, maar toch een rechtsch
Ministerie wil, dan is er veel onduidelijks. De heer
Dresselhuijs sprak oyer een nationale politiek en een
nationaal ministerie, maar de beteekenis van zulk
een Regeering zou zijn, dat het grootkapitaal de
macht in handen bleef houden. Zal de Staat het
grootkapitaal beheerschen, of het grootkapitaal den
Staat, ziedaar de vraag waarop het thans aankomt.
Democratie I09 van het kapitalisme, anti_militarisine
voldoet aan de rechtmatige eischen van de georgani
seerde arbeiders van de verschillende richtign. Zie
hier eeh duidelijke grondslag voor het samengaan
van de partijen, mits zij zich zekere vrijheid van
handelen voorbehouden. Dit was nu nagelaten en
deze fout zal, meende de heer Troelsitra. niet door een
nieuwe sociale combinatie gemaakt worden. Is nu,
vroeg hij, zulk een gemeenschappelijke samenwer
king mogelijk? Twee hoofdpunt en'zijn er: dat zijn
do ontwapening en de democratie in het bedrijfsleven
en de medezeggenschap, punten feitelijk niet van po.
litieken aard, omdat zij liggen In breede lagen van i
hot volk. Er is z.i. op deze punten samenwerking
mogelijk, mits iedere partij 'het te volgen plan wil.
Een regeering op zulk een socialen grondslag steu
nende, zal zeker beter slagen b.v. in het reorgani.
seeren van den staatsdienst, op het gebied van de
ondorwijspacificatio en in het herstol van hét overleg
met de ambtenaren, dan nu mogelijk is. Na de ver
kiezingen zal blijkon of er iets kan komen van sa
menwerking zooals hij die geschetst heeft.
Op de gestolde vragen heeft de heer Nolens in een
rode, die als altijd, met groote aandacht werd aange
hoord. het antwoord gegeven. Hij heeft betoogd, dat
de bostaande r.echtsche partijgroepeering door de ge
schiedenis is tot stand gekomen en steunt op de
zelfde beginselen. De R. K. Partij is een volkspartij
in den goeden zin des woords. Zou na de verkiezin
gen blijken, dat samenwerking met de andere Chris-
telijke partijen onmogelijk was, dan zou de R.K. Par
tij moeten overwogen met welke zij dan zou moeten
samenwerken. Misschien 9tellen gegadigden er prijs
op, aldus ironisch Mgr. Nolens, thans aangegeven te
zien het te volgen programma met handhaving even
wel van het uitvoerige program van 13 Mei 1922. En
dit program luidt:
le. Handhaving van het Christelijk beginsel in
de huwelijkswetgeving.
2e. Handhaving der gelijkstelling van het open
baar en bijzonder onderwijs.
3e. Voortgezet herstel en behoud van het financieel
evenwicht met verlaging van die belastingen, welke
het meest drukken op de minst-bedeelden of kapi
taalvorming tegengaan en verlichting van den druk
voor groote gezinnen.
4e. Krachtige medewerking met de plannen van
den Volkenbond, ter voorkoming van internationale
geschillen, door scheidsrechterlijke uitspraken en
geleidelijke wederzijdache ontwapening.
6e. De organisatie van leger en vloot beperken
tot het noodzakelijke voor de handhaving van de
neutraliteit en onafhankelijkheid, binnen de gren
zen door eventueel© internationale regelingen te
treffen.
6e. De bevordering van zoodanige arbeidswetge
ving, dat steeds meer regelingen betreffende de ar
beidsvoorwaarden in bedrijven en ondernemingen
getroffen kunnen worden door organisaties van
werkgevers .en werknemers, behoudens goedkeuring
en toezicht der overheid en binnen de grenzen door
de we: gesteld.
Daaromheen heeft de heer Nolens zijn uitvoerige
uiteenzetting opgebouwd, waarin hij allereerst waar-
deering uitsprak voor de Regeering, die het sluitend
budget heeft tot stand gebracht. Dat is geen populaire
taak, en hij begreep, dat deze Regeering niet popu
lair was en kon zijn. Dat behoeft echter nog geen r&.
den te zijn om te meenen. dat het tegenwoordige
Parlement niet voldoet. Aan de partijgroepeering
zooals deze thans is, bleef Mgr. Nolens voorloopig
vasthouden. Aan de heeren Marchant en Schaper
kon hij alweer ironisch uitgedrukt geen uit
zicht geven op een andere groepeering. Zeker, in de
Katholieke partij zijn, ais in elke partij, verschillen-,
de stroomingen. Hield zij daarmede geen rekening,
dan zou het er slecht voor haar uitzien. Zij doet dat
wel. Bij de uiteenzetting van het programma, aldus
opgebouwd, trof hét hoezeer de heer Nolens nadruk
legde op een krachtige medewerking met de Volken
bondsplannen, wlke met die van wijlen Benedictus
XV geheel overeenstemmen. Medewerking aafl het
Protocol is noodig, al zal eerst na rijp beraad beslist
j kunnen worden. Nationale ontwapening qualificeer.
j de hij als een leuze, die slechts door idealistisch aan.
l gelegde jongeren, vooral in andere partijen, aauge.
heven om de leiding last te bezorgen 1 Het zou aan
genaam zijn wanneer de ontwapening internatio
naal voor ons JAnd bot een minimum zou kunnen
worden gereduceerd.
Maar dat moeten wij' afwachten.
Om deze twee groote redevoeringen heen, groe
peerden zich de anderen. Zoo die van den heer Van
Gijn, .die^ Minsiter Colijn te pessimistisch noemde
en zijn financieele politiek niet bewonderde; e5oo
die van den heer Van Vuren, diej don'steun aan de
Rotterdamsche Bankvereeniging afkeurde zoo die
van den heer Ter Hall, die den nood der oud-
gepensionneerden in hefc licht stelde; zoo die van
den heer Vliegen, die einigae met: Houdt er den
moed maar in; zoo die van de heeren: Rutgers,
Schokking e.a., die de verschillende punten, reeds
j in de schriftelijk gewisselde stukken naar voren
j gebracht, nog eens# belichtten.
Als geheel een niet van interesse ontbloot" debat,
waarin men echter nog steeds mist de fanfares van
den a.s. verkiezingsstrijd, die vroeger regelmatig
de Coöperatieve Centrale Boerenleen
bank te Eindhoven.
klonken.
"M.
Kantoor te SCHAGEN aan hel Marktplein No. 88.
Kantoor Ie ALKMAAR Pieterslraat, hoek KoniogslraQl.
Belast zich op billijke voorwaarden met de behandeling van
zóó, dat men begint met bet hebben van een Wet en
van een orgaan, dat de uitspraken op grond dier wet
geveld, kan doen eerbiedigen.
Dit is de eerste voorwaarde voor rechtszekerheid.
Is die er, dan kan de Volkenbond, voorzien van
wet. rechtsprekend orgaan en executoire macht de
ontwapening decreteeren.
Zoolang een staat niet zeker is volgens billijkheid
en recht te worden behandeld en niet zeker is, dat
een te zijnen gunste gevelde uitspraak ook ten uit
voer wordt gelegd, zou hij even dwaas doen met te
ontwapenen als de man, die, levend in een slop waar
het van bandieten wemelt, deuren en vensters en
kasten liet open staan voor wie maaV willen ko
men graaien.
Een staat is tenslotten niets dan eien verzameling
menschen. Deze verzameling heeft veel of weinig
altoos iéts te verliezen. Alleen als er vol vertrour
wen is op recht, op executie van vonnis, op restitutie
dan wel op de volmaakte eerlijkheid en goede gezind
heid zijner buren, zal een burger en dus ook de vele
burgers, die samen een volk zijn. grendels en for
ten, revolver en leger kunnen afschaffen.
Het -is in zekeren zin een geruststelling voor de
rest van de wereld dat het eerste werkelijke verzet
togen het protocol komt van oen groep landen, die
juist voor. de gedachte van arbitrage sedert vele j ar
ren steeds zijn t,e vinden geweest.
Het Britsche Rijk en Amerika hadden in den loop
der tijden herhaaldelijk gelegenheid met elkander
en met andere landen in overleg te geraken, terwijl
zulk een botsing tusschen die twee steeds is afge
wend. Herhaaldelijk door een scheidsgerecht (Ala-
barna, Newfoundlandvisscherij.
Noch' Engeland;, noch zijn kolonies, noch Amerika
bezit een leger in continentalen zin en men heeft in
den.groeten oorlog gezien welke offers en hoeveel
tijd het kost een leger te scheppen.
Daarom zit er misschien iets van eigen belang in
om ook andere staten er toe te brengen genoegen te
nemen met een staand l£ger. Om de kansen gelijk te
maken. Het argument der Britsche vloofgaat hier
bij niet op, aangezien andere rijken een aaneengeslo
ten geheel vormen, zoodat er geen communicatielij
nen binnenslands zijn te dekken om een mobilisatie
te doen slagen. Met Canada op 6, Australië op 28,
Afrika op 23 dagen afstands varen, doet de Britsche
het noodzakelijk is Uwe pa
pieren van waarde op de meest
veilige wijze te bewaren.
aan de orde te stollen, aangezien de gedachtenwis-
seling met de Dominions dan nog niet is afgeloopen,
behoeft niet te zijn, wat de Daily Telegraph er in
las: een beleefde diplomatieke kennisgeving dat het
Britsche Rijk niet wil ratificeeren.
Maar als dit verzoek om uitstel iets anders i3 dan
dit beleefd refuus, is het toch in elk geval iets
dat er bijzonder men zou kunnen zeggen: bedrie-
gelijk veel op gelijkt.
De Fransche pers heeft het dan ook dadelijk zoo
vat. Nu moet ggzegd worden, dat Frankrijk wer-
reden heeft tot beklag. Het heeft toegestemd in
awesregeling, die vierkantinging tegen de po
litiek der laatste jaren, alleen omdat het meende de
geëischte sancties te zullen zien gewaarborgd door
de op grond van het Protocol te sluiten tractaten
omtrent te leveren bijstand.
Nu het Dawesplan werkt komt er van het Protocol
en van wat daaruit voor Frankrijk zou voortvloeien
aan veiligheid weer niets. Zoomin als van het waar-
borgverdrag, dat Engeland en Amerika zouden geven
na het sluiten der vredesverdragen.
De eenige troost, die men te Parijs nog heeft is dat
zoowel Baldwin als Chamberlain bijzondere vrienden
van Frankrijk zijn.
Terwijl natuurlijk de verdere uitvoering van Ihet
Dawesplan alle andere landen tegen Duitschland in
jhet harnas moet jagen vanwege de overstrooming met
Duitsche goederen op elke wereldmarkt.
UITKIJK.
Opleiding p. brief v. landbouw diploma, Bewaarder,
politie, Beginsal. vanaf f 20 p. w. Leeftijd 22.35 j.
M. d. 1000 geslaagden. ïnl. verstr. M. v. d. BROEK,
Groningen, Postbus 70.
vloot precies dezelfde diensten als het fort te We
terfoort. Alleen is zij iets kostbaarder!
Van1 het Protocol van Genève komt niets. Waar nu juist dé bepleiters der arbitrage in het
Dit kan nu reeds met groote zekerheid worden algemeen van oordeel zijn, dat het protocol, zooals
voorspeld. het nu luidt, eischen stelt van verschillenden aard,
Japan heeft zich in de vergadering ton slotte te- die niet vatbaar zijn.te achten voor algemeene in-
roden gesteld met een regeling, die het slechts ten williging, is het duidelijk dat de heoren te Genève zul-
halve goedkeurde, terwijl deze rogeering wéér een Ion moeten terugkomen op hun tegenwoordige for
dier verfoeilijke compromissen! juist ver genoeg mule.
ging om de Britsche Dominions neon to laten zoggen De Volkenbond zonder Amerika, Duitschland, Rus-
on den tegenstand tegen alles wat Volkenbond heet, land, is natuurlijk nog niet meer dan oen halfwas,
in de Vereenigde Staten nog wat te verscherpen. Als hij besluiten gaat nemen waarmede ook do Brit-
De Dominions blijven er buiten, omdat zij heele- ache leden zich niet kunnen vereeni<ren, blijft er
maal geen bondsjurisdictie willen wat bijv. hun niet veel meer ov.er dan een schaduw van den oor-
inimigratiewetten betreft. Engeland weigert zijn vloot spronkelijken opzet,
beschikbaar 4e stellen, als de Bond dit zou decretee
rt1?' rDt z<K$oeiul0 machtigste gToep buiten Zeker, het is van groot gewicht, dat ten onzent
ia een krachtige groep de ontwapening bepleit, dat in
Het nieuwste lapmiddel: eenstemmigheid in den Denemarken graaf Moltke, als mlnistor van buiten-
vjmMZZ lid van den BoÖ'ü h£ va'n
noodzakelijk61^ o^'aX
weet*daVrVtaSlSSsTU* al'! v^W^lint'Tan^dt T SïE
1» KL*! 11* ui,V,Uchl kunnen -'f «lende had der neel «tecM6handhlvinnin^Tn^hlur™:
U ie* te doen m
DE TARIEF WET.
De Vereeniging van Landbouwers, gevestigd te
Leeuwarden, heeft, naar de Leeuw. Crt. meldt, het
volgende verzoekschrift aan de Eerste Kamer gezon
den:
De vereeniging, enz., besprekende de bij de Staten-
Generaal in behandeling zijnde Tariefwet; verwach
tende. dat bij aanneming van dit wetsvoorstel het
i indexcijfer zal stijgen, wat over de geheele linie
i loonsverhooging ten gevolge zal hebben; overwegende
dat deze loonsverhooging voor den landbouw zeer
drukkend zal zijn, daar immers deze tak van produc
tie op de wereldmarkt moet kunnen concurreeren;
vreezende, dat de omliggende groote rijken revanche
middelen zullen beramen, waardoor het ernstige er-
moeden wordt gewettigd, dat bovengenoemde Tarief-
wet financieel nadeel zal brengen; verzoekt het daar
heen te leiden, dat deze Tariefwet niet tot wet wordt
verheven.
DE SLACHTOFERS DER AARDBEVING.
Naar Reuter uit Batavia vernam, is officieel vast
gesteld, dat 604 lieden den doocl vonden bij de aard
beving in Midden-Java en 52 lieden werden gewond.
DE HOLLAND—INDIë VLIEGTOCHT.
Aan het slot van de Donderdag gehouden vergade
ring der Eerste Kamer herinnerde de voorzitter aan
het feit, dat het tijdstip genaderd is, waarop te
koene vliegers, die de vlucht naar Indië .hebben on
dernomen. het doel van hun reis bereikt zullen heb-
ebn. De volbrachte prestatie noemt spr. een uiting van
moed, durf en groote vól harding. Zij zal anderen
aansporen hun geld en hun krachten te geven voor
de vliegkunst in het belang van het algemeen wel
zijn en van de wetenschap. Hun vlucht is er een spre
kend voorbeeld van, dat men niet bij de, pakken moet
gaan neerzitten als tegenspoed dreigt.
De voorzitter hield zich overtuigd, namens do leden
der Kamer te sprekon als hij de wakkere vliegers
gelukwenscht met hun succes on behouden terug
komst in het moederland wenscht©.
I)e minister van Waterstaat., de heer v. Swany,
sloot zich bij de woorden van don voorzitter aan na
mens de regeering. Men kan over de luchtverbinding
Nederland-Indië donken zooals men wil aldus spr.
het is en blijft een prestatie van do eerste orde.
Spr. dankte den voorzitter voor diens waardeerende
woorden, die door het publiek uit de kranten met
veel genoegen zullen worden vernomen.
CHRISTELIJK-DEMOCRATISCHE FEDERATIE.
Hot concept-program, dat door de commissie is ont-
Doch het behoeft niet.
Als men werkelijk voornemens
de richting van algemeene ontwapeningv zal dit lanes De vraag der Britsche rAtrPorW nm ha* "e"»ng van oc onderwijsverslechtenngen; 6. R
een geheel anderen ~eg moeten geech&en' t«'S de^mv^nde^nko^t Z^nTnüt meen*. ,manC"M,le vortlou(ün«
en ge-