Brieven uit Rome.
Door.de lucht naar Indië.
Treer Hr. Lt/vTMt, mu ctffremiwT» TngwrtfM, wmtffii
cok de landbouw vertegenwoordigd wa«, met op
dracht do baten te bestudeeren.
Twee Jaar later is doze commissie meth aar rap
port gekomen, (verkrijgbaar bij Gebr. van Cleef te
sGravervhage voor f 2.SD) waarvan de meeeten van
U misschien reeds een kort overzicht hcMcn gelezen
in de dagbladen.
liet inhoudsoverzicht zal ik U dan ook niet voorle^
zen, alleen enkele punten noemen om uwe aandacht
op te vestigen, en uwe belangstelling voor te vragen.
De Commissie zal ongetwijfeld hen teleurgesteld
hebben, die meenden te mogen aannemen, dat de
voordeden der droogmaking in oen bepaald bedrag
zouden kunnen worden uitgedrukt.
Voor do kosten, mag dit Mannen zekere grenzen mo
gelijk z,ij.n, een eenvoudige rekensom van zooveel
kos; bet en zooveel brengt het op, is hier geenszins
mogelijk.
Naast do directe voordeeien, die moeilijk te ramen
zijn, staan de indirecte baten, waaromtrent geen
schatting te geven ia.
Van dien kant bezien, heeft de comm—Lovink haar
taak dan ook niet kunnen opvatten en zal haar ar
beid voor al diegenen don. ook een groote teleurstel
ling zijn.
1. Onder directe baten hebben wij in hoofdzaak
te verstaan: do droog te maken landerijen, d<f zoet
watervoorziening van Friesland en Noordhollqsui en
minder 'dijkaonderhoud. Getracht is aan de hand
van cijfers een indruk to geven vam do' botoekonia
van elk dezer onderdooien.
2. Indirecte baten. Hieronder is te verstaan de
algemeene economische invloed welke uit zal gaan
van de afsluiting en droogmaking der Zuiderzee. De
ze baten zijn, in algemeenen zin besproken, om in
zicht te gëven, welke de gevolgen van het plan zui
len zijn.
Daarnaast moest volgens de van den Minister ont
vangen opdracht in het bijzonder aandacht worden
gewijd aan de wijze van verkaveling der aan te win
nen gronden.
In oen afzonderlijk, hoofdstuk la dan Ook de verka
veling besproken, waarbij loicst de meest Ideale ver
deeling van de polder* is aangegeven, doch die ver
kaveling als de meest gewenschte is voorgesteld',
welke oon zoo gunstig mogelijke verhouding aangaf
van de kosten en de te verwachten baten.
Aan d« wijze, waarop de gronden lm cultuur zul
len moeten worden gebracht, la verder de noodlge
aandacht geschonken, aangezien dit onderdeel tot he^
den te veel buiten beschouwing is gebleven.
Men heeft te veel gedacht aan de cultuurreculta-
ten van rijpe, ingedijkte, kwelder», waarmee een zee
bodem ec-hter in verschillende opzichten verschilt.
Polders als Anna Paulowna en Waard en Groet
hebben echter tal van ervaringen gegeven, waarvan
bij het in cultuur brengen der Zuiderzeegronden partij
te strekken is.
Een overzicht van. de cultuurresultaten in de eer
ste jaren van hoi bestaan van deze polders is neer
gelegd in twee bijlagen .van het rapport, terwijl ver
der in een afzonderlijk hoofdstuk is neergelegd hoe
de commissie zich voorstelt,- dat db Zuiderzeegron
den in1 cultuur moeten, worden gebracht.
Aangezien zich bij de bestudeering van dit onder
deel verschillende vragen voordoden, waaromtrent
nader onderzoek, mits tijdig, gewenscht is, stelt de
commissie voor zoo spoedig mogelijk, nadat de be
slissing gevallen zal zijn In snel tempo door te gaan
met deze werken, een proefpoldertje te laten maken!
Een terrein van pl.m. 40 H.A. bij And ijk zou hier
voor .naar oordeel van de commissie, oen groote ge
schiktheid hebben.
Het probleom ia vooral: hoe de gronden te ont
wateren, om een zoo spoedig mogelijke ontzilting te
krijgen.
Zijn open greppels (om de 10 of meer M.) noodza
kelijk, of kan een minder kostbare en (voor machi
nale grondbewerking) minder hinderlijke vorm van
drainage worden gevonden?
Iian deze vraag zoodanig worden opgelost, dat de
diepe greppels kunnen worden gemist, dan zal dit een
enorme besparing geven, zoodat alleen uit dit oog.
Eunt een proefterreln reeds van buitengewone betee-
enis moet worden geacht.
Hiernaast wachten nog tal van/ andere vragen op
beantwoording, waaromtrent hier echter niet nader
'kan worden ingegaan.
Een andere vraag, waarvoor de commissie zich ge
stold zag was deze: Welke is de geldswaarde van de
droog to maken gronden?
De commissie heeft gemeend een maatstaf te moe
ten zoeken In het verloop van de huur- en kooppriju
zen over db laatste honderd jaar (en meer).
Het rapport bevat tal van gegevens betreffende
huur./ en koopprijzen, grafisch verweckt, waaruit een
algerneene lijn geconstrueerd is kunnen worden over
den loop dezer prijzen, waarvan de commissie ge
meend hoeft gebruik te kunnen maken voor een glo
bale waardebepaling van de Zuiderzeegronden.
Uit den aard der zaak is verder een afzonderlijke
bespreking gewijd aan de voordeeien van de zoetwa
tervoorziening van Noordholland en Friesland.
Tot slot zij hier nog de aandacht gevestigd op het
hoofdstuk, waarin de groote beteekenis van deze
plannen wordt aangetoond voor den Nederlandschen
landbouw in het algemeen. De steeds doorgaan-de ip-
tensiveering en versnippering van den grond wordt
san db hand van statistische gegevens duidelijk ge
maakt En tevens: de steeds grooter wordende af
hankelijkheid van hot buitenland, die het wensche-
lijk maakt een tegenwicht to stellen, waarvoor de
pl.m. 200.000 H.A. meerendeela uit zeer goeden klei
grond bestaande Zuiderzee bodem, van buitengewone
beteekenis moet worden geacht.
De Nederlander i9 bedachtzaam. Hij heeft dit be
toond door de Zuiderzeezaak gedurende ongeveer
driekwart eeuw van alle kanten te bekijken steeds
het voor en tegen overwegende. Doch de Nederlander
beroept zich eveneens gaarne op zijn doorzettings
vermogen.
Laat dit thans getoond worden! Het gaat bier niot
alleen om de belangen van een paar provinciën,
evenmin alleen om dat van den Nederlandochen land
bouw. doch om dat van het Ned-erlandsche volk in
al zijn geledingen. Applaus.
De hoer Jm. Blaauooer, Kolhorn, vraagt of bet
juist is, dat er een proefveldje zou worden aange
legd in de omgeving van Wieringon.
De heer Smeding antwoordt, dat de Commissie
het van belang achtte, een proefveld te hebben
om do hoedanigheid van den grond te kennen van
de Wioringermeer voor het in cultuur brengen.
Daartoe was het oog op een viertal veldjes gevallen,
doch tenslotte is do voorkeur gegeven aan' het ter
rein te Andijk, omdat dit voor het Beoogde doel
de meeste geschiktheid had.
Door Prof. Visser wordt er oj> aangedrongen!,
dat men het rapport van do Oommissie-Lovink? zrioh
aanschaft. Spr. wijst op de enorme moeite die de
commissie zich heeft getroost, speciaal wat be
treft de afdceling Landbouw van den heer Smeding.
Voorzitter onderstreept de woorden van Prof.
Visser en deelt med, dat in JanuariFebruari een
tweetal cursussen van de Vereeniging van Oud-
leerlingen der R.L.W.S. en van Noorderkwartier
zullen worden gehouden, met aJs onderwerpen}
Waarom droogmaking? en Hoe de grond in cul
tuur te brengen.
Spr deelt vorder mede. dat de Commissie xoar
de IJsaelmeer haar werkzaamheden heeft om
vat.
•P0!? ^eor helders te Sohagen wordt verslag
uitgebracht over het afgeloopon jaar van do bemoi
Jngen van hot Voevoederburoau. Nadat moeorodrdld
is met welke werkzaamheden do oommissie zich
rvvuc houdt, wordt er op gewezen, dat nu ook de
rfcoun van don Bond van Maalderijen ie re len gen,
dat enkele vergelijkingen van prijsverschillen gifn
getroffen, maar dat het gewenscht is, dat meerdere
voorlichting wordt gevraagd aan d© Commissie. Er
*<ordt oon «uau«fce ingesteld uu de manieren
waarop -jutrowter *vrmït ingekuild, óooh d«we
enquot'. zal ovor meerdere jaren moeten loopn-
De heer Dr. Sohoü vraagt of de oommissie «'oh
ook bezig houdt met hot drinkwater voo»< 't veo.
De heer Judcll wijst, waar do beeF Ir. Swierstra
dit rapport sou uitbrengen op de overbelasting van
do rijks veeteeltconsulent cn.
De heer R. Kaan geeft in overweging ook na te
gaan de verschillende methodes van het inkuileii
van suikerbieten.
Do heer Volders antwoordt dat de oommisuo
zich nog niet bezig houdt met het drinkwater ivoor
het vee, doch dat do oommissie aan deze -.belang -
rijk ezaak haar aandacht te gelegener tijd wel zal
schenken. Juim mot liet oog op de verschillende
'manieren van inkuilen was het gewensoht heft on-
dorzoek te specialiseeren en'heeft de oornmissiff zich
voorloopig bezig gehouden mot het inkuilen van,
gras! I
Voorzitter betreurt het, dat de oonsulenlen zoo
worden onttrokken aan de praktijk, dooh spr. wijst
'er op, dat Noorderkwartier ook in dezen urgent is
geweest 4
Prof. Visser wijst op het rapport inzake inkuilen
ven bietenloof. dat verkrijgbaar is bij de Zeeuwsohc
Maatachappij.
De beer V elders zegt, dat het inkuilen iptfl pro
vinciaals ia en daarom wordt voor NoordhoUana 'n
onderzoek ingesteld.
De hoer Kaaskooper wil het rapport in druk
doen uitgeven. I
Voorzicter zegt, dat-het misschien in het Land
bouwblad zou "kunnen worden opgenomen:
Vervolgens heeft de heer Ir. C. Nobel rapport
van de Werktuigenoommissie uitgebracht, Met
genoegen kor worden meegedeeld, aab de bémoéiin-
I ren van de commissie resultaat hebben gehad, ten
aanzien vap het traotorvraagstuk, want dat de
landbouwers in dat opziobt behandeld worden als
de commissie wenschte. Alleen de loondoreohers
zullen niet zoo tevreden zifn en de oommissie heeft
daarop dan ook gewezen. Aan Prof. Visser wordt
hulda gebracht voor zijn waakzaamheid, want hot
is aan zijn initiatief te danken, dat we in Noordhol
land zoo ver gevorderd zijn. Applaus. I
Do demonstratie inet elevators heeft op de Land
bouwtentoonstelling niet plaats gehad, omdat de
afdeeling Hoorn er geen werk van had gemaakt.
Tooh is net gewenscht, goede vergelijkingen -te ma
i ken en te weten door welke methode hooi en gra-
i nen int den berg zijn te krijgen. Wellioht zou een
dergelijke proef aan de Proefzuivelboerderij kun-
i nen wordeu genomen. Bij een gehouden boproe-
1 ving van greppelploegen is de indruk gekregeti 'lat
met den greppel ploeg van den heer Kram©* te Pur-
imernd goede resultaten worden bereikt.
De heer Visser, Bloemendaal, wijst op/ dat het
tTaotorvraagstuk weer in een geheel nieuw stadium
is, omdat deze zaak volgend jaar wel .bij1 'rijkswet
geving zal worden geregeld.
Do heer Best deelt mee, dat het «hooihtfsah-
toestel, dat de afdeeling Hoorn had kunnen doen
demonstreeren, van zeer eenvoudige instructie was
en dat van deze zaak Vrijdags voor do tentoonJ
stelling mededeeling werd gedaan.
Pror. Visser brengt op zy'n beurt dank aan do
Commissie* maar zegt gealarmeerd te zijn door het
bericht in do Schager Courant, meldende dat do
wegbelastingwet. oommissie-Evorts, wellicht onge
wijzigd zal worden aangenomen. Spr. wijst op
do zeer ingrijpende maatregelen die dan worcfen
getroffen, voor de bezitters van motortrekken8/
wat hij t met voorbeelden aangeeft. Een krachtig
protest is noodig tegen deze onrechtvaardige belas
ting, een belasting die ton bate van' de primaire wor
gen .wordt goheven, wegen waarvan geen. gebruik
wordx gemaakt voor do motortrekkers.
De heer O. Nobel zogt, dat da commissie deze
zaak graag in overweging wil nemen.
Prof. Visser wijst nog op de z.i. eigenaarldigte
voorbereiding die deze wetten, krijgen, een voorbe
reiding waardoor zij die het moeten weten er niet
mee op de hoogte komen.
De Ploeg oommissie brengt bij' monde van den
heer K. A. Kaan het volgende rapport uit:
Hot is wellioht gewenscht U in herinnering te bren
gen, dat de candidaten voor een diploma voor
bouwknecht fljch gedurende twee Jaren aan de be
oordeeling van onze Commissie moeten onderwerpen.
Het was mij aangenaam U vorig jaar te kunnen
melden' dat aan tien personen een diploma kon
worden uitgereikt. Enkele, van deze gediplomeerden
hebben den wensch te kennen gegeven hun diploma
aan te vullem met het nog ontbrekende, onderdeel
„Schelvenzetten". Een gelegenheid voor nadere be-
oord'eeling hiervan heeft zich tot op heden echter
nog niet voorgedaan,
Ondanks de bij herhaling in de bladen gedane op
roep, is de aanmelding van nieuwe candidaten vorig
jaar onvoldoende geweest, zoodat het diploma thans
aan slecht9 twee personen zal kunnen worden uitge
reikt, te weten ce heeren D. Fijnheer Jzn., te Win
kel en J. Krap Gzn. te Anna Paulowna.
Verder zijn in het gepasseerde jaar twee candida
ten voor de eerste maal beoordeeld, zoodat in 1925 dus
opnieuw hoogstens twee diploma's zullen kunnen
worden uitgereikt
Tot#nze spijt hebben zich tot op heden voor be
oordeel img in 1925 en '26 nog al echts drie personen
aangemeld.
Namens onze Commissie doe ik hierbij een beroep
op U allen, de hiervoor ln aanmerking komende werk
nemers op te wekken zich voor dit diplomA te be
kwamen.
Ook zal deze zoo nuttige instelling vooral dan tot
bloei kunnen komen, wanneer gij- landbouwers blij
ken geeft de voorkeur te geven aan gediplomeerde
werkkrachten boven anderen, die blijkbaar lust
noch bekwaamheid bezitten, dit diploma te behalen.
I De heer Dr. ScheiJ deelt mede, wat ten aanzien
'van opleiding van melkers is gedaan naar aanlei
ding van het besluit in de vorige vergadering' De
plannen zijn thans zoover gevorderd, dat in 1925 do
eerste opleidcursus voor *voormelkers zal kunnen
j worden gehouden en de plaatselijke melkcuT^sussen
I zullen in 1926 kunnen beginnen. Gevraagd, is of bij-
i drage van het Rijk zou kunnen worden toegekend
en de heer Dr. v. d. Zande heeft berioht. daartoe zijn
medewerking te willen verleenen. Spr..noemt dat
een zeer bemoedigende mededeeling.
BIJ de rondvraag vestigt de heer Helder de aan
dacht op een geval dat zich ten aanzien van de
vleesch keu ring heeft voorgedaan, een geval waarbij
een koe was afgekeurd, bij herkeuring was goedge
keurd, doch ten slotte onder de controle van eerstbe-
doelden keurmeester weer was afgekeurd^. Spr. uit
over de bij dat geval opgedane ervaring zijn mis
noegen en vraagt waan-oor de beesten dan naar het
abattoir worden gebracht.
De heer Kaaskooper merkt nog op, naar aanlei
ding van hetgeen de heer Helder over de vfeesch-
keuring had gezegd, dat het aanbeveling verdient,
waar zijn klacht spr. gegrond blijkt, zich te wenden
tot de betreffende commissie in de centrale gemeente.
Met de moeste accuratesse zal zijn klacht worden
onderzocht.
De heer Visser, Bloemendaal, geeft in overweging
een onderzoek in te stellen naar de zuinigheid van
electrische motoren. Spr. acht dat van groot belang
voor polderbesturen en landbouwers om dit te we
ten bij aanschaflfng van motoren.
De heer C. Nobel zegt, dat in Friesland hierover
eon brochure ia vor.sehenon,die deze kwestie groen-j
dig bespreekt.
Voorzitter belooft met de wei-ktuigencommissio de
ze zaak onder de oogen te zullen zien.
Voorzitter sluit vervolgens met een woord van dank
aan da afgetreden bestuursleden.' de heenen E. Kos
ter, Govere en Rezelman. aan rapporteurs en pers de
g«Animeerde vergadering.
Toen de Lateraan-kcrk voor zestien honderd jaar
gebouwd word, do groote basiliek, naast den ouden
stadsmuur en naast de poort waardoor eens do
koning dor Gothon zegevierend het Rome der Cae
sars binnentrok, las men op haar architraaf,, dat
dezo basiliek genaamd S. Giovanni di Lafccrauo,
oM pauselijk en keizerlijk dekreet don naam.' dragon
mocht van „Moeder en Mees ter eese van aLut kui
ken." Vaak werd deze „Moeder" in deni loop der
tijden buna geheel of gedeeltelijk verwoest. Toenl in
de XlVae eeuw do Paus in Avignon resideerde en
zij door oen fasevigen brand nagenoeg! geheel vernield
was, schroef Potrarca bedroefd en verontwaardigd
aan don paus: Hoe kunt ge daarginds rustig in uw
verguld afcafciebed slapen, terwijl wind en regen
vrij spel nebben in uw San Giovanni.
Maar ook na dit onheil, dat haar vqor duizend
jaren trof, herrees zij weer glorieus uiü haa asoh
m nu wordt haar zestiende oentenarium metj plech
tige missen blij gevierd. Leo XIII, die als kardi
naal, patroon van deze basiliek was, had in zijn
uitersten wil beschreven, dat hij in do Latoraan-
kerk begraven wenschte te worden, maar bijna
een kwart oouw verliep er, voor zijn opvolgors deze
testaments-bepaling ten uitvoer durfden loggen.
„Als het geschikte moment voor de overbrenging
van mijn lyk gekomen zal zijn", voegde» Leo nog
fcusschen twee hakkjos aan zijn wensoh toe,> want
had dezo paus niet uit do vensters van zijn vertrek
ken gezien onder welke vijandige botoogingen het
stoffelijk overschot van Pius IX van het Vatioaan
naar ae S. Lorenzo was vervoerd? Vijandige be
boogingen van de -zijde van het anti-klerikale go
peupel, dat door degenen die achter dé schermen
bleven, opgehitst was om in dezen Paus' nog altijd
te zien den politieken vijand van het jonge Italië,
die den vreemdeling te hulp had geroepen om de
troepen van Garibaldi en Viktor Bmanaeli buiten
Rome te houden.
Met to voel ostentatie wilden nu de zwarte adel
en do iULü hot Vatikaun getrouwen do baar met ltefc
gebeonto van Plus IX drie jaar na zijn overlijden
van de öt. Pietor naar de Sj Lorenzo ""overbrengen.
Hot gouvernement zag, tot zijn schande, nieti on
gaarne de patriottisch" betoogiug waartoe deze p'o bi
tigheid aanleiding gat'. De stoet van moer dani
drieduizend katholieken, die allen brandende kaar
sen droegen en het miserére zongen, werd door
kreten van „Abasso il Papa" gehoond eni uit elkaar
gedrongen; bij don Tiber gekomen zette de be
stuurder van den lijkwagen aé .paarden in dra Bom
het schandaal te voorkomen dat hier voor eeuwen
gebeurde, toen eens do lijkkist van een 'gehaten
Paus in de rivier werd gegooid.
Na dit treurige evenement zond Leo XIII een
heftig protest do wereld in en dit ven-beterde de
gespannen verhouding tussohen 't Vatikaan en de
regooring van het nieuwbakken Koninkrijk geens
zins. Intussohen vlooide er in deze 50 jaar veel
water door de Tiber en wat Pius/ X noch Bone-
dietus XV gewaagd hadden, dat deed Pius XI,
hij zog er geen bezwaar in, gehoor! te geven aan de
wensen van het kapittel 'dor Lateraan-kerk, dat
verlangdo dat de asoh van Leo XIII' eindelijk rus
ten zou onder het groote marmeren gedonktee-
ken, dat sinds verscheidene jaren naast liet altaar
was opgericht.
En zoo- word in all'o stilte hef gebeente van dezen
Paus, die zooveel jaren met vaste'handi de katholie
ke Wereld regeerde, te middernaoht door Rome's
straten naar de Lateraan-kerk gebracht.
Nooit zagen wij de groote basiliek, die, als ze
ledig is zulk een kouden indruk maakt,, zoo mooi
als op dozen tweeden November toon er. de pl-ochtige
rouwmis voor den Paus werd opgedragen on, de ba
siliek niet met onverschillig ronclloopondo vreemde
lingen gevuld wasf maar een aandachtige schare
van vromen, die dit plechtige Requiem wilde bij
wonen. l
Er hing een geheimzinnig licht in do kathedraal
want- voor de ramen^ hoog in dö zijwanden, waren
de geelbruine .gordijnen neetgelaten. Het anders
te drukke plafond, goud en azuur, werd nu ali
eon mooi doorwerkt tapijt. Vanaf de zoldering
hingen, langs wanden on pilaren, damasten t*
zwartfluweelen draperieën, waartussohen do gouden
franjes al» dunne stralen naar beneden vloeiden.
De anders zoo hinderlijke figuren der apostelen,
met hunne levendige gebaren en. fladderende gewa
den en baarden, misstonden zelfs niet tussohen! die
sohitfcerëndo muurbekleedingen en bij de honderden
vaandels der corporaties, die om de baar geschaard'
stenden als een eerewacht. De kardinalen, twin
tig in getal, gevolgd door een langen stoot.bisschop
pen en priesters, vulden het koor waarboven 'de
oude mozaiekfiguren, als fantomen oprezen. Va
nutelli, de een en tachtigjarige kardinaal, die nog
van Leo XIII den hoecf ontving, zegenda in drie
maligen omgang de baar, die, gedekt door de pause
lijke tiara, op net gele kussen te midden van eem
zee van brandende kaarsen in het middenschip der
kerk stond.
Al was die baar slechts een symbool, daar de
asoh van den Pontifex Massimus al een paar dagen
eerder op de voor zijn kist bestemde plaats was in-
femetseld, dit verminderde niet de wijding van
e handeling en het indrukwekkende van het mo
ment toen Palestrin a's heerlijk „Miserére nobis
Heer ontferm U onzer I dat door de Sixtijn-
echo kapou aangeheven werd, over de hoofden
ruischte en alle hoeken, alle zij-kapellen, vani de
groote basiliek vulde. Het rijk omzoomde rouw
kleed, mot de wapens van Leo XIII versierd, was
niet over een kist gespreid, de wierook golfde om
een houten staketsel om een ledig maar de
idéé leefde in de harten der omstanders: verbeelding
werd in dat moment voor hen tot werkelijkheid en
is de idéé, is onze voorstelling niot vaak reëler dan
wat wij als werkelijkheid wanen to zien?
De herinnering aan den aristokratisohen karak
tervollen menseh, die Leo XIEE wae, is nu nog
levend voor velen en zeker was het Vanutelli, die
hem zoo bewonderde en liefhad, alsof htf weder
stond "bij het lijk van den vereerden! Paus en dit
zegende.
Nu is het rouwfloers weggenomen uit da basi
liek, een feestelijk rood alleen bedekt ©r de murén
der jubiloerende S. Giovanni in Laterano, die haar
eeuwfeest met gebed, muziek en zang viert, onbe
kommerd, om do zwoele atmosfeer die cr in Romers
straten hangt, waar de burgers elkaar met moord
en doodslag bedreigen, E- F.
vwntü vtwr moet zontvn. 'nrms Psn?iCh groen te
men, waut 'or bestaan ook ondeugdelijke soorten.
Mon zou dan arbeid on tijd verspillen en geld weg.
gooien en nog geen resultaten hebben.
PISSEBEDDEN EN SLAKKEN.
De Plantenziektenk-andlge medewerker van Flora-
I lia, de heer P. J. Schenk, voor vele tlezers geen onbe.
I kende, schrijft ln rijn blad-
„Dit jaar klaagde iemand mij zijn nood over scha-
|ce, door pissebedden of kelderzeugen toegebracht aan
i viooltjes, die voor de zandwinning worden geteeld.
Ik raadde hem eens te pnoboeren welk resultaat kon
j wondon bereikt met zemelen en Parljsch 'groen-. Hij
i.voerde dezen raad uit en bcrichtto mij dezer dagen,'
dat hij de doode pissebedden ln de greppels bij han
den vol kon oprapen.
Dezo proefnemer sprak een anderen teler, die plo, I
sebedden ln een bak had. Ook deze gebruikte de ver- ij
gtitigde zemelen met succes, maar hij bereikte nogg
meer. want hij vond in den bak, naast vele doode!
pissebedden ook een zeer gnoot aantal doodo grijze!
slakjes.
Tot zoover de heer Schenk. Een officieels proef zal^
nu door mil genomen worden bij de heeren J. Bun- I
schoten te Boemster en P. Jong. Lutjebroek.
BESTRIJDrNG VAN „DE RTJP" IN AARDBEIEN.
In 1918 en 1919 zijn. in do omgeving van Costricum j
proeven gonbmen ter bestrijding van de verschillen
de rupssoorten, die de aardbeien zoo kunnen teiste
ren. Nu wordt mij naar de bestrijding van deze in
secten gevraagd door enkele Castricummer kwee
kers. Daarover het volgende:
De proef bestond in:
1. Het wegzoeken van de oihoopjes der vlinders
op de bladeren.
2. Het afmaaien van het aardbeiloof na den oogst
op zoodanig tijdstip, dat de overgroote meerderheid
der vlinders haar eieren heeft gelegd, maar dat de
eieren nog niet zijn uitgekomen.
Daar wotivig eihoopjes niet gezien werden, gaf weg
zoeken weinig resultaat,
Het resultaat van het afmaaien1 k\yain tot uiting in
•den oogst, die als volgt was per vierkante roede.
I. Wijk aan Duin: Gemaaid 24 Kg., niet gemaaid
16 Kg.
II. Heemekerk: Gemaaid 18 Kg., niet gemaald
13 Kg.
III. Heemskerk: Gemaald 12 Kg., niet gemaaid
6 Kg.
IV. Heiloo 12 Kg., niet gemaaid 11 Kg.
Op bijna alle proefvelden was dus het verschil be
langrijk in het voordeel der gemaaide bedden.
De verschillen im opbrengst komen op rekening
der verschillend toegepaste bemesting.
De corftroleur b. d Plantenz. Dienst te Hoorn,
K. VAN KEULEN.
Bmnenlaridsc'b Nieuws
PLANTENZTEKTBSTLEER.
124.
(Vragen en medodeertingen^ dezo rubriek betreffen
de, in te zenden aan den heer K. vacn Keulen, Vee-
ncnlaan 88, Hoorn, Zoo noodig goed verpakt mate
riaal mede in te zenden. Eiken Zaterdag zitting in
'het Parkhotel.)
EMELTEN TN KOOLBAK.
Ben paar weken geleden maakte ik melding van
een proef, die te Grootebroek zou genomen worden
ter bestrijding van emelten, die zich in een koolbak
bevonden en daar alle jonge planten af vraten. Thans
bericht de proefnemer, de heer N. de Boer, mij het
volgende:
„Ik kam1 u berichten dat de uitslag van do proef
tegen emelten'schitterend is. Een week nadat ik de
zemelen gestrooid h<fl>, ben lk eens gaan kijken,
maar wat lagen er een partij doode emelten! Een
«heb ik er nog levend gevonden, dus dat is wel schit
terend."
Wij danken den heer De Boer voor zijn schrijven.
Ik neem deze gelegenheid te baat ora er op te wij
zen, dat, wil men zalf emelten bestrijden, men er
Ze zijn er! Dat ia de juichkreet, die in gansch Ne
derland is opgegaan. Onze vliegers zijn te Batavia
in goeden welstand aangekomen. Prachtig, heerlijk!!
Uit. Medan wordt gemeld, dat zij Zaterdag vandaar
zijn vertrokken naar Muntok, 's morgens 7 uur.
Onder enorme belangstelling cirkelden do vliegers
boven Tandjong Balei, en werden door de verza
melde menigte met vlaggedoek toegewuifd.
Later kwam het bericht dat zij te Muntok behou
den waren aangekomen.
Maandag was het de groote dag te Batavia. Het
was heerlijk zonneweder. Heel Batavia was op de
been, er heerschte op heel Java een nerveuze siein-
ming.
Maandagochtend zijn de vliegers te Muntok. ge-
i start. Na dit bericht wordt in- Batavin* allerwagr ac
vlag uitgestoken. Stoomfluiten gillen, sirenen loeien,
i De handelshuizen en de scholen worden gesloten.
De electrische tram, ook die te Soerabaja, vlaggen.
Een oneindige file auto's is op weg naar het lan
dingsterrein Tjililitan. De verbindingsweg was,
dank zij het droge weer van de laatste twee dagen,
goed borljdbaar, terwijl in opdracht van den Land
voogd op het einde der vorige week 15 compagnieën
militairen aan het werk waren gezet voor verbete
ring van den weg en een uitmuntend resultaat was
bereikt. Een escadron militaire vliegtuigen met jour
nalisten steeg tegen negen uur op. ter ontmoeting
van de F VII en cirkelde boven Weltevreden. Dt
interlocale telefooncentrales en ook de postduiven
verspreidden het nieuw» over geheel Java, dat de
opstijging te Muntok om acht uur geschiedde.
Allerlei autoriteiten, aan welks hoofd: de Land
voogd, zijn ter begroeting aanwezig.
Ongeveer 1 uur 20 min. had de landing plaats.
:Toen de vliegers tien minuten voor 1 gesignaleerd
werden, stroomden alle woningen leeg. De F VII
beschreef, omgeven door de eskadrilles, fraaie cir
kels boven Tandjong Priok en Weltevreden, laag
vliegend. Boven het vliegveld Tjililitan werden
eveneens cirkels beschreven, op 50 M. hoogte. De
muziek ving aan te spelen, terwijl uit de zeer dich
te menschenmassa een reusachtig, gejuich opsteeg.
Bij do daling weerklonken fanfares en hoerageroep.
De F VII rolde na de landing tot op 100 M. van
de tribune van den Landvoogd. De vliegers liepen
onder een donderend gejuich naar deze tribune. De
Landvoogd, Mr. Fock, sprak de vliegers toe. ver
klarend. dat de Indische regeering en H. M. de Ko
ningin verheugd zijn over de aankomst en met groo
te belangstelling den tocht hebben gevolgd. Spr.
stond uitvoerig stil bij de groote beteekenis van dit
pionierswerk.
De vliegers hebben koninklijke onderscheidingen
ontvangen.
Tot officier in de Oranje Nassau Orde is benoemd
A. N. J. Thomassen ii Theusink van der Hoop, vlie
ger bij de K.L.M. voor Nederland en Koloniën; tot
ridder in de Oranje Nassau orde met de zwaarden
H. van Weerden Poelman, 1ste luit.-vlieger aan de
luchtvaartafdeeling van het Nederlandsche leper.. De
eere-medaille in goud verbonden aan de Oranje
Nassau Orde is verleend aan P. A. van den Broeke,
werktuigkundig© bij de KX.M., voor Nederland en
Koloniën.
En van allo kanten, niet het minst uit Neder
land, zijn onze dappere Jongens telegrammen van
gelukwonsch en hulde gezonden. En niet waar. de
tijding van hun aankomst is een dubbele blijde tij
ding, vooral na den tegenspoed. Onze vlieger?, heb
ben kranig werk geleverd en het is een heerlijk ge
voel van satisfactie voor allen die er aan hebben
meegewerkt dat nu het doel is bereikt.
Er zal menige lezer zijn, zoo schrijft de N.R.Cti,
die zich afvraagt, wat nu, afgescheiden van haar
beteekenis als sportieve manifestatie, do nuutige
waarde van deze luchtreis is. Den lsten October ls
zij te Amsterdam aanvaard. Don 3den October had
de noodlanding in Bulgarije plaats. Eerst op 2 No
vember is de F VII weer van Plovdiv kunnen op
stijgen. Vandaag heeft zij haar bestemming bereikt.
Niet minder dan 54 dagen heeft derhalve de tocht
geduurd, waaronder het oponthoud van 30 dagen in
Bulgarije en nog eenige rustdagen. Ook al zou men
er do pauze ten gevolge van het motordefect aftrek
ken, zoo blijft toch nog altijd een reisduur over. die
ongeveer gelijk i9 aan die per trein naar Marseille
en verder per mailstoomer.
Is er dan alleen reden tot scepticisme met betrok-
.king tot het nut van deze onderneming?
Neen, er zijn lichtpunten, die 0113- perspectieven
openen, waarbij wij een ootronblik willen stil staan.
Deze drie kranige Hollandschè vliegers waren neg
slechts de pioniers, de verkenners, .zooal» Cornelis
Houtman dat eens is geweest voor een z ew
Indië. Overeenkomstig den meer wetenschappe'.ijken
inslag van onzen tijd zou men het een studiereis
