TWEEDE BLAD.
Leliaard en Clauwaard.
Sinnenlandscbi Nkuws.
Woensdag 25 Maart 1925.
68ste Jaargang. Mo. 7610.
XIV.
Hot oogenMik, toen Napoleon fco Fontiunebleuu
afstand deed van den troon, een volmaakte afstand,
want de overwinnaars Wilden zelfs het zwakke
kuiken van den Adelaar, den Roi do ltomo, geen
kans geven om do voetstappen van zijn vader tol
drukken, was een gewichtig oogenblik voor Hol
land en België.
Aanvanko.dk wilden do Belgen weer hnn Hafosl
burgers terug hebben, wildon Zijl' weer ondor do
OostenrijksCho dynastie, doch het stond anders go
schreven in de boeken der diplomaten.
Terwijl in België de meerderheid aan Oostenrijk1
dacht en don minderheid van officieren en ambte
naren aan Frankrijk, had Prins Willem van Oranje
(de latere Kening Willem I) gezorgd voor de be
zetting van geheel .Zeeuw,sch-Vlaanderen door
Holiandsche troepen en was bij1 het verdrag van
Parijs 30 Mei 1814, de grens van -Holland zeer
gunstig voor dit land vastgelegd.
Bij liet vredesprotocol van 23 Juni 1814 werden
Holland en België bijeengevoegd onder Prins Wil
lem van Oranje als „Souvereine Vorst.
Aldus werd .ingeluid een nieuw tijdperk voor de
Nederlanden, een tijdperk, dat tot groote zegen
had kunnen strekken voor beide saamgevoegde dee-
len. 11 September 1814 deed Willem zijn intrede
binnen Gent en bevestigde de graven d'Hane en'
Lens in hun ambt respectievelijk van intendant)
van het departement der Scihelde en burgemeester
van Gent. Het was een interessante tijd vooryGent,
het wemelde van verschillende troepen der geal
lieerde Mogendheden, die uit Frank rijk •terugkeer- j
flen en trokken Fngelscihe. Pruisische,Oosfcenrijksch- j
ïïongaarséhe, Hoïïandsöne en -Belgische soldaten
door 'Gent. terwijl een gedeelte, ongeveer 7COO man,
in garnizoen bleef. Op 29 Juni 1814 had Alexander
I. Keizer aller Russen, Gent bezocht, terwijl later
Cent 'het rondes vous was voor de onderhandelaars
uit Amerika en Engeland omtrent een definitieve
soheidingsovereenkomst tusschen de nieuwe repu
bliek der Vereenigde Staten van Amerika en het
Vereenigd Koninkrijk. De onafhankelijkheid van
de Vereenigde Stilten werd door het verdrag van
Gent; gesloten 24 December 1814, bevestigd en
erkend. Wanneer wij' de kroniekschrijvers dier da
gen. mogen vertrouwen, waren de Amerikaansche
gedelegeerden J. Quiney Adams, Russell en ande
ren, bijzonder populair, daar zij groote belangsteT
hng 'toonden in het leven en bedrijf van Gent. j
In (het begin van 1815 werd door het congres te i
Weenen het Koninkrijk^ der Nederlanden^ gecro-
eerd en het is opmerkelijk, dat toen de Prins van I
Oranje, de latere Koning Willem II, op 25 Februari,
1815 een voorstelling in .het theater te Gent bij1
woonde, hij door een groote- volksmenigte toege
juicht werd. Zijn vader, Willem I, was eveneens
populair en zoowel Vlaanderen als Gent haastten
zich om deputaties naar den Haag te zenden, ten
einde 'aan den nieuwen vorst de verzekering te
-even van verknochtheid en trouw.
Terwijl die deputaties nog in den Haag waren,
[verspreidde zich de mare, dat de adelaar -uit het
nest El ba was weggevlogen, bij1 Cannes was neer
gestreken en een triomftocht naar Parijs volbracht.
Terwij'l alles op zijn kop stond, maakte Willem
van Oranje van de verwarring gebruik, om zich
zelf tot koning te proclameeren, hetgeen overal
ook in de Zuidelijke Nederlanden met instemming
begroet, en in Gent door een Te Deum en een
parade gevierd werd.
Inmiddels had Lodewijk XVIII, het raadzaam
gechat. troon, kroon en land int den steek te laten
en het veege 1'ijf te bergen, hij voelde niet den
minsten lust Napoleon te ontmoeten en vluchtte
naar Ostende, met de bedoeling zioh naar Engeland
in te schepen. In Ostende werd hij" opgewacht door
een deputatie uit Gent, die hem hospitaliteit aan
bood. De- Fransche koning nam dit aanbod aan en
zoo zien wik hoe de dikke, onbêduidendè, doch zeer
streng Katholieke Bourbon, de „Honderd Dagen"
binnen Gent, althans in Vlaanderen, gesleten heelt.
Hij bezocht nl. ook Brugge; Gent was.echter zijn
domicilie en daar kreeg hij! van de bevolking den
bijnaam: notro Père de Gand."
Het werden voor Gent interessante dagen. De
hertog van Berrv, was, achtervolgd door een paar
honderd Fransche 1'anoiers, reeds tevorën binnen
Gent gevlucht, ministers en. andere hoog© Fransche
functionarissen kwamen naar Gent. omdat hnn
koning er was. Eerste Minister in Frankrijk was
Fiorre Sauveur, die tot markies de Barthélémy ver
heven werd, mijn vriend, die thans den titel' van
zijn oudoom draagt, vertelde mij vroeger eens,
dat volgens de overlevering de dikke Lodewijk
XVIII óf aan tafel at of in de kerk bad, indien hij
althans niet sliep, een bezigheid, waarmede hij' een
deel der 100 dagen aangenaam heeft bekort.
Nu ik het toch over eten heb. wil' ik even ver-
meiden-dat de groote schrijver Chateaubriand ook te
Gent vertoefde. Wie weet niet wat een „Chateau
briand" is? Welnu, de Belgische en de Fransche
koks betwisten elkaar thans het auteursrecht^ van
dit vriendelijke biefstukje. Volgens de Belgische
koks werd het door een Belg tijdens de „Honderd
Dagen'- ontdekt in Jhet Hoter de Flandre te Gent,
waar Chateaubriand logeerde.
Wat mij' betreft, ik wensch niet persoonlijk ge-
eerd te worden in de taal der epicuristen en voel
mij altijd reeds persoonlijk gevleid bij het lezen
van een menu met de woorden: sauoe hollandaiso.
Niet waar, lezeressen en lezers: een kinderhand
is gauw gevuld.
Niet alle Fransehen bleven in Gent, verscheidene
hunner kwamen slechts hun Koning „hommage"
brengen en vertrokken daarna naar Aalist.
Dc Prins van Oranje kwam 20 Mei .een bezoek
brengen aan Lodewijk XVTII, die o.a. Monsieur
'de latere Karei X en de hertogin d'Angou-
lème, in. zijn omgeving had._
Gent werd een. klein Parij's, er werd zelfs pen
Monuteur Universal uitgegeven, doch na 20 num
mers succonibcerde dit blad.
Het Hof, het Corps Dipl'omatique, hoofd- en
vlagofficieren van het Koninkrijk» alles kwam
naar Gent.
Doch niet alleen Fransche refugiés kwamen naar
Gent, maar de hertog van Wellington, bevelhebber
der Eneelsche troepen, vertoefde bannen de muren
der stad. zoowel als de Engelsche troepen zelf.
Lodewijk XVTII was in tusschen populair gewor
den, omdat hij goedig en vroom was, maar veel'
respect had men voor den dikken vreetzak niet; het
volk had spoedig bemerkt, dat de Fransche Koning
at tot hij het er warm van kreeg en wanneer hij
langs kwam, dan brulde het volk: Vivat, Louis,
die zweet.
Trouwens, de Franschen lieten zich van een
weinig ernstigen kant kennen en leefden oen heo-
ren leventje, zoodat het goud stroomde en de Gen
tenaren profiteerden. Maar... daar was de slag van
Waterïoo begonnen. De berichten kwamen binnen,
de kansen van Napoleon sohenen steeds gunstiger,
dstar komt zelfs het Tterfdht van de overwinning van
den Keizer. Alles wat Bourbon heet of yan Jöour-!
bon leeft, siddert, alles wordt gereed gemaakt om!
naar Ostende te vertrekken en vandaar naar Enge
land de wijk te nemen, doch juist op tijd, op 19
Juni, 's nachts om één uur, kwam de koerier van
Wellington met het bericht, dat de veldslag van
Waterïoo door de Geallieerden was gewonnen.
De Gentsche burgerij' riep: Vive le Roi, en juich
ten den vorst bij rim vertrek op 22 Juni naar Parijs
Mde toe. Op 8 Juli deed Lodewijk zijn intrede in
Parijs. Het is .mij altijd moeilijk om over een
lafaard te schrijven; de Gentenaren waren wel heel
lief tegenover dezen weinig heldhaftigen vorst ge-
Bij Qua.tr© Bras en Waterlioo hadden Hollanders
en Belgen schouder aan sohouder gestreden en het
had allen schijn, dat de strijd tegen den gemeen-
sohappelijken vijand de Heden, die thans de be
volking van ihet Koninkrijk der Nederlanden zouden
uitmaken, meer tot elkaar had gebracht.
Dat was inderdaad ook zoo on men was in de
Zuidelijke Nederlanden aanvankelijk ook niet go
kant tegen de fundamentele wetten, die door Ko
ning Willem I werden voorgesteld en commissoriaal
waren' gemaakt.
Doch nu kwam weer, als 200 jaar vroeger, een
element naar voren, zoo krachtig, dat do popula
riteit van een koning en zolfs van diens zoon niet
voldoende zou blijken, om ook maar oenigszlns
die macht te neutralisoeren, opdat de rede don
doorslag zou kunnen geven voor hét afbakenen van
de toekomst.
Dat element was de Roomsoh Katholieke geeste
lijkheid. Zooals België in de dagen van Philips II
als Zuidelijke, later Spaansche Nederlanden be-
heerscht werd, door de Roomsohe geestelijkheid en
men dan ook een verrader uit die dagen, >een prins
de Ohimay, gouverneur van Brugge, nooit mag
beoordeelen zonder te bedenken, dat hij devoot
Katholiek was, zoo werd dat zelfde België, werden
die zelfde Zuidelijke Nederlanden in 1815 door de
Roomsohe geesteHjkhoid beheersoht.
Het KatilioJicisme heeft eon macht zoo- groot, dat
in de geschiedenis jder Volken niets en niemand zulk
een groote rol' gespeeld heeft als het Roomsoh Ka
tholieke geloof en de Roomsohe geestelijkheid.
Wanneer gij! in Brugge het Seminaire bezoekt,
dan val't U in de corridor oen schilderij! op, voor
stellend een brandend klooster en er staat onder,
dat het neergehrand is door Willem van Oranje.
Dit klooster werd door de Water- of Boschgeuzen
in brand (gestoken en het is bij!na zeker n-i e t op last
van Willem den Zwijger, laat $taan in diens 'tegen
woordigheid gedaan. Toen ik dat schilderij' zag,
dacht ik onwillekeurig: zoo schrijft men geschiede
nis. Het gaat met de geschiedenis afe met de effeo-
tennbeurs, men praat iets met de zelfde arguenten
gunstig of ongunstig, willig of flauw, terwijl het
de goe gemeente is, die altijd het gelag betaalt,
hetzij met ;bloed, hetzij met goed.
Men kan het dus de Roomsohe geestelijkheid niet
kwalijk nemen, dat zij in de Oranje's altijd de
Ketters bij uitnemendheid" zien, want dat nuch
tere, lóelijke schilderij is slechts één klein voorbeeld
hoe men in Roomsohe kringen over Willem den
Zwijger dacht en denkt. Toch zou wellicht de Room
sohe geestelijkheid in België zich niet tegen den
Protestantschen Heersoher, tegen een nazaat van
Willem van Oranje hebben verzet, indien er niet
éen leider gekomen was" voor een anti-Oranje bei-
weging. Die leider mas de bisschop van Gent, de
Prins de Broglie. Napoleon wist altijd wel goed
de gevaarlijke .elementen er uit te pikken en heeft
zeker goed gezien, dat een Fransen edelman van
het Ancien Régime, die bisschop .was een .niet te
onderschatten Vijand Ibeteekonde. Napoleon had hem
dus veiligheidshalve naar Vincennes doen .tran©-
porteeren en gevangen gezet, toen de bisschop
trachtte Napol'eon's gezag te ondermijnen. Nadat
Napoleon echter naar Elba was vertrokken, open
den zich de gevangenispoorten van Vincenües
en op 2ö Mei 1814 keerde Prins Maurice de Broglie.
bisschop van Gent, na een gedwongen afwezigheid
van drie jaar, in deze stad terug. In .plaats dat de
prelaat zich nu met de geestelijke aangelegenheden
der Belgen bezig hield, wierp hij'zich weer op het
staatkundige terrein en het is inderdaad te be
treuren. dat men niet dadelijk heeft ingezien, hoe
gevaarlijk deze Franschman, deze echte Leliaard,
was. Hij stak zijn voorkeur voor den Bourbon voor
Lodewijk XVIII niet onder stoelen of banken en
wellicht had men in die allereerste dagen, mis
schien zelfs wel dadelijk na Waterïoo dezen
Ffansohman mee kunnen sturen in het gevolg van
den dikken gastronoom Lodewijk XVTII. Wellicht
zou dan de geschiedenis der Nederlanden en van
vele andere landen, geheel anders te boek zijn
gesteld. Maurice He Broglie betreurde als echte
Franschman het zeer, dat zijn bisdom niet meer bij
Frankrijk behnoorde en betreuren beteekende voor
hem intrigeeren tegen bestaande toestanden, ten
einde te bereiken, hetgeen hij' betreurde, dat niet
•bestond.
De Broglie schaamde zioh niet aan den ^koning
schriftelijk zijne onderworpenheid te betuigen en
tegel'ijkortijd een p istoraJe instructie doen^ circu-
1'eeren, waarin hij' de notabelen uitdrukkelijk ver
bood trouw te zweren aan de wetten des 1'ancLs, om
dat die vrijheid van godsdienst en gelijke rechten
voor alle gezindten ben els An. Tiet gevolg was dan
ook, dat in Oost-Vlaanderen de Grondwet verworL
pen werd met 168 tegen 67 stemmen, de Koning trok
zich van die verwerping niets aan en op 24 Augus
tus 1815 deed hij de nieuwe Constitutie uitroepen,
do Koning hield er namelijk zijn eigen manier yan
stemmen-calculatie op na. Dit Zette natuurlijk
kwaad bloed en de Roomsche geestelijkheid had
daardoor weer een wapen meer in de handen om
het gezag van het Koninkrijk der Nederlanden te
ondermijnen. Het ging echter alles in het geniep
en verhinderde niet, dat toen Koning Willem I en
zijne gemalin op 5, September 181d, hun intocht
binnen Gent deden, het inderdaad een „joyeuse
entrée" was. Het vorstenpaar werd met groot en
thousiasme door de geheefe bevolking begroet.
Jonkheer de Goninck werd tot Gouverneur (Com
missaris des Konings) benoemd en de Graaf de
Lens als burgemeester herbenoemd, terwijl Hertog
Beraamd van Saksen Weimar, tot militair gou
verneur van Vlaanderen werd aangesteld, Bdj het
schrijven van 'den naam Bernard van Saksen Wei-
mar moet ik mijue geduldige lezeressen en lezers
.verontschuldigen mij! zeker wel even afdwalen.
Hertog Bernard van Saksen Weimar heeft een rol'
in Nederland en Nederlandsoh-Indië gespeeld en is
daarom dan ook door een monument in den Haag
op het Korte Voorhout helaas afschuwelijk lee-
lijk en waarschijnlijk op een koopje gemaakt
gehuldigd.
Hertog Bernard was een type. Wij Hollanders,
wij woten allemaal wel, hoe „deftig" wij rijn en
hoe zelfs in de meest democratische omgeving ieder
een „haar" of „zijn'''plaats heeft. Er zijn hoei wat
huiselijke scènes, ook in de meest democratische
kringen, geweest, omda;tt „vrouwlief' haar „man
lief' verweten heeft, dat de vrouw van „zus en zoo"
een paar plaatsen „nooger" :Sat dan rij, terwijl haar
manlief toch dit en dat was en -„zé" de andere
juffrouw, een man had, die „maar'' dat en dit was,
doch haar manlief was ook altijd bereid zich in een
hoek te laten dringen en... rich niets aan te trekken
vooral wanneer het Zijn „bloedeigen vrouw" betrof.
Enfin, we hebben allemaal gehoord van Xantippe
en Socrates, ik noem hier met voordacht Xantippe
eerst, omdat ik dat voor oen „onbegrepen vrouw"
houd on een slachtoffer van het door een huwelijks
band gekoppeld zijn aan een geleerden droogstopel.
Ik vind, dat alle vrouwen gelijk hebben, zelfs som
tijds, maar gelukkig heel zelden, .mijn eigen vrouw.
Hertog Bernard van Saksen Weimar was Opper
bevelhebber in Nederlandsch Indië. .Bij feestelijke
gelegQnbvdcB, beeft de Oppefberelhgbber ran de
Lanamaoht in Nederlandsen Indië natuurlijk een
rangnummer en zijn" plaat». Het ie gemakkelijk
om (rOuverneupGeneraal te zijn, want dan kan Je
je nooit Vergissen, 'want dan is je piaate onaanvecht
baar: nummer Eén. Hertog Bernard, bevelhebber
van ZSjne .Majesteits Landrotten in Nederlandsch
OoötTndië, ging eens naar een fee-jt, zijn adjudant
bemerkte tot rijn welgemeende en zeer juiste ont-
stei'ling, dat do plaats waar Hertog Bernard als
Opperbevelhebber enz. enz., moest zitten bezet was
en er sléchts „lagere" plaatsen tor beschikking war
ren. Hertog Bernard ziet onbezette.stoelen on wan
delt er op af. Juist als hiT wil gaan zitten, zegt zijn
adjudant: Hoogheid, indien. LT hier gaat .zitten,
rit Uwe Hoogheid niet op zyh plaats, de plaats van
den Operbeveihebber is hoog er op.
De hertog draait rioh om naar zijn adjudant en
zegt: „de hertog van Saksen "Weimar is altijd
op Zijn plaats" en gaat op de eerste de beste stoel
zitten.
Of Hertog Bernard al's militair gouverneur van
Vlaanderen veel gedaan hoeft, is mij niet bekend
On is te betwijfelen. De krijgsman vond daar geen
aanleiding tot optreden, het gezag des Konings
werd wel aangevallen, idoch niet met open vizier. Do
bisschop do Broglie zorgde voor moeilijkheden ter
gelegenheid der eerste zitting der Frovinoiale Sta
ten van Vlaanderen. De adel en de geestelijklicid
beweerden rich niet met de Grondwet te kunnen
voreonigen en vroegen om herstel hunner rechten.
Het was een publiek geheim, dat de bisschop er
achter zat en net lekte ook weldra uit, dat hij aan
al' degenen, die trouw aan de Grondwet zouden
zweren, eeuwige verdoemenis beloofde. De Broglie
stond inmiddels niet alleen in Zijn verzet, de bis
schop van Namen had een brochure tegen de
Grondwet geschreven, zoo heftig van taal' en - toon,
dat er nergens een drukker voor het stuk te vin
den was, behalve ten slotte in Gent.
Op 14 Maart 1816, tergelegenheid van het
Paaschfeest, zorgde bisschop de Broglie voor een
nieuwe inscructie aan zijn geestelijkheid, nl. om
absolutie to weigeren aan personen, die ambten
bekleedden onder de nieuwe Grondwet. Men kan
zich allicht begrijpen, wat een gruwelijke moei
lijkheden hierdoor rezen en hoe moeilijk het de
regeering door-dit alles gemaakt werd.
Do 'bisschop was nog nief tevreden, hij' weigerde
in 1817 gewoonweg absolutie aan hoogleeraren, leer
aren en onderwijzers verbonden aan staatsinstel
lingen. De regeering was ten einde raad en nam
een zeer bruuks besluit. Zij besloot den bisschqp
de Broglie uit het land te bannen. De bisschqp
wachtte af, doch nam de wijk naar Frankrijk,
waar (hij enkele jaren later, op 23 Juli 1821, stierf.
Het (zaad, hetwelk hy in België gestrooid had, teel-
de-na Zijn vertrek voort, 't was door den wind overal
'heen gestoven en had 'gaaf zoo veel plaatsen wortel
geschoten, dat de gevolgen niet konden uitblijven.
Daarbij kwam, dat de Koning en rijn raadgevers
een fout begingen. Inplaats yan in 1815 den bis
schop te verwijderen, zoodra rijn herderlijken brief
omtrent verzet legen de Grondwet bekend was
geworden, traden zij' nu feller op dan noodzakelijk
en wel op grond van dien daad 2 jaar geleden be
gaan. (Zij lieten zelfs door den beul op pen schavot,
,waar twee gewone misdadigers te .pronk stonden,
het vonnis "begon. den bisschop de Broglie geveld,
voorlezen. Men beleedigde aldus de Katholieken
in hun geloof en onwillekeurig zullen de Room-
schen, die de schilderijen met door de Geüzen
verbrande kerken en kloosters passeerden, wel even
stil' gestaan en gedacht hebben: eon Willem van
Oranje. Natuurlijk (had de bisschop do Broglie onge
lijk, doch voor een vroom Katholieke bevolking, <üs
dio van Vlaanderen, was een bisschop nü toch altijd
een kerkvorst, een vertegenwoordiger van het aller
hoogste geestelijke gezag en zij zagen dus in die
vertooning op het schavot een onnoodige wraakne
ming Pp een Roomschen bishop.
Buitendien, de bisschop had vurige aanhangers
onder de geestelijkheid met name kannunik de
Volder en de vicarissen de Meulenaere en Goethals.
De gouverneur baron van Kevelsberg, liet op 20
Mei 1818. den Vicaris Generaal' Lesure een
Franschman van geboorte en een echte Leliaard
verbannen, doch net kwaad hield aan. De gouver
neur wist foen r lotte de geestelijkheid te bewegen
om een soort concordaat aan te gaan en dat duurde
zoo tott 1829. De geestelijkheid predikte echter in
net geheim tegen „den Duivel' van het Noorden".
Het was aléof de schilderijen met de brandende
kiéosters en kerken er op, een nieuw vernisje
kregen.
Willem van Oranje uit het einde der 16e eeuw
zoowel kis zijn nazaat Willem van Oranje uit het
begin der 19e eeuw. waren nu toch eenmaal ketters,
aartsketters, en in de oogen der Vlaamsche geeste
lijkheid was er niets veranderd. De mentaliteit der
Katholieke geestelijkheid in Vlaanderen was in die
21/2 eeuw niet gewijzigd en in de oogen van die
geestelijkheid was en bleef een Willem van Oranje:
de Duivel van het Noorden.
ST. PANCRAS.
Maandagavond vergaderde de afdeeling St. Pan-
cras van den Bond' voor Staatspensioen ten locale
van den heer Gerritsen, onder voorzitterschp van dien
heer J. v. Kampen. Notulen worden goedgekeurd,
waarna jaarverslag van den secretaris, wegens on
gesteldheid van deze, gelezen door den voorzitter.
Voorzitter brengt voor dit keurig jaarverslag een
woord van dank aan den samensteller. Volgens
het jaarverslag telt de afdeeling thans 106 leden.
Besloten wordt, een afgevaardigde naar de alge-
meene vergadering af te vaardigen, waarvoor de
heer J. v. Kampen wordt benoemd en dit aanneemt.
Getracht zal worden van den bond f 10 van het be
drag, voor den afgevaardigde uitgetrokken, geresti
tueerd te krijgen, daar momenteel slechts f 8.75 in'
kas is. Een der leden is van oordeel, dat men zioh
spoedig als noodlijdend kan opgeven, ook andere af-
deelingen, waarbij één die zelfs meer kasgeld heeft
als deze afdeeling, ontvangen dit.
Ter alg. vergadering zal de afgevaardigde het
voorstel, het vorige jaar in vergadering genomen,
om de afdeelingen ieder jaar beslist een spreker te
zenden, en kosten proportioneel te vereffenen, we
derom naar voren brengen. Tevens zal door hem op
wekeliiksche uitkeering der ouderdomsrente worden
aangedrongen, alsmede zijn stem voor steunen der
Tweede Kamerleden, die voor staatspensioen op den
bres staan, uitbrengen. Ten aanzien van1 andere pun
ten van d enbeschrijvingsbrief werd den afgevaar
digde vrij mandaat verleend', op voorwaarde dat hij
rekening met den geest der afdeeling zal houden.
Verder werd' besloten, dat met de komende Tweede
Kamerverkiezing iemand bij bet gemeentehuis de
oudjes die niet in staat zijn hun stemplicht naar be-
hooren te vervullen, en hun' stem ten gunste van
staatspensioen voorstanders willen uitbrengen, terzij',
de zal staan.
In de rondvraag bepleit de heer P. Wijn de wen_
schelijkheid dat van gehouden vergaderingen ver
slag in de bondscourant wordt uitgebracht, hetgeen
wordt toegezegd. Na een wensch van spoedige ge
zondheid van den secretaris, volgt sluiting.
WINKEL.
Uitslag grasverpachting op 23 Maart 1925.
Grasgewas:
Perc. 1, de weg van Winkel tot Lutjewinkel, niet
verpacht,
Perc. 2, de weg van Lutjewinkel tot de Weere, aa^n
J. van Raalte, voor f 1750
Perc. 3, de Leekerweg. aan P. Wardenaar voor f0.50.
Perc. 4, de weg vanaf de Weere brug tot aan het
H oogstijl, niet verhuurd.
Perc. 5, de Langereisweg, aan K. Schermer, voor
f 2250.
Psre. 0, de Limmsrschouwerweg, saao 7. d« Icrnfh
voor f 20.
Perc. 7, het paadje bij P. Nieman, niet verhuurd.
Perc. 8, het Veldwachterspaadje, aan Jn. Dekker
voor f 15.
Perc. 9. de Zuidkade aan D. Otsen Jr„ voor f 32.
Perc. 10, de Muilekade, aan H .de Wit, voor J 22.
Perc, 11, de Bootskade, aan Jb. Smak Lz., v. f160.
Perc. 12. de Zoutkaagkade vanaf de Bcotskade-tot
san de uitwatering van den Zoutkaagmolen, aan P.
Wardenaar voor f 20.
Perc. 13, de Zoutkaagkade vanaf de uitwatering
van den Zoutkaagmolen tot de Sluiskade, aan- P.
Warden aar voor t 81.
Perc. 14, de Sluiskade, aan P. Wardenaar v. f 131.
Perc. 15, de Niedorperweg. aan H. Smit voor f 31.
Perc. 10, het Achterom, niet verpacht.
Perc. 17. de weg vanaf J. Zeilemaker tot aan den
Weslfrieschendijk, niet verpacht.
Perc. 18, de Scheidersweg. niet verpacht
Perc. 19, de Nieuweweg, niet verpacht.
Rietgewas:
Perc. 1, de Nieuweweg, niet verpacht
Perc. 2, de Zuidkade, niet verpacht.
Perc. 3, de Muilekade, niet verpacht
Perc. 4, de Bootskade, aan A. Mul Pz. voor f 5.50
Perc. 5, de Zoutkaagkade tot aan de uitwatering
van den Zoutkaagmolen, niet verpacht.
Perc. 6. de Zoutkaagkade vanaf de uitwatering van
den Zoutkaagmolen tot de Sluiskade, niet verpacht
BROEK OP LANGENDIJK.
Alweer een beste week achter den rug. -De prijzen
hebben zich ongeveer op hetzelfde peil als dat van
de vorige week gehandhaafd. Wie ach nog herin1-
nert, wat. we toen omtrent de bestede prijzen zeiden
zal begrijpen, dat de bouwers ook nu weer over d'e
afgeloopen week te spreken zijn. De aanvoer was zöo
buitengewoon groot voor dezen tijd, dat nog nooit
zoo'n hoeveelheid stapelgroenten is aangevoerd' ge
worden. Ongeveer 220 spoorwagens van 1000 Kg., on
gerekend wat nog per schuit is vervoerd, het is een
hoeveelheid die do stoutste verwachtingen voor de
2e helft van Maart moeten overtroffen. E,n, trots dien
grooten aanvoer hielden, de prijzen vrijwel stand',
een bewijs voor de gezondheid van de markt. Zoo zal
intusschen de voorraad toch wel spoedig uitgeput
•raken, maar 't is of er veel meer kool zit, dan bij de
inventarisatie is gebleken. Dit zal nu in de volgende
14 dagen wel uitkomen, en 't is dan ook te verwach
ten, dat er de volgende 2 weken niet meer die hoe
veelheden zullen worden- aangevoerd als in d'e af-
geloopene. Met Noordscharwoude mee zullen er wel
meer dan 500 wagons van Langendijk zijn verkocht.
Gaan we nu het verloop der prijzen even na,
Maandag, toen er 128500 Kg. rood© kool werd aange
voerd, was de prijs tot f 12.80 voor de meest gewilde
soort en qualiteit. Zaterdag was deze zelfs f 13.30,
f 13.80 is de hoogste prijs geweest, dien men be
steedde. Voor tweede soort was de prijs Maandag
met f 7.60 het hoogst. Zaterdag met f 8. f 8.80 was
de hoogste noteering, die we voor die soort aantrof
fen. Bijna 50 wagons werden- in 't geheel van de
laadplaats verzonden.
Gele kool is nog steeds de ipeest gewilde. Maandag
als hoogste prijs met f 13.40, voor eerste soort be
gonnen, noteerden we Zaterdag f 16.40. Er schijnen
nog enkele partijtjes voor f 17 verkocht te zijn. Twee
de soort bracht het Maandag tot f 11, Zaterdag tot
f 11.30. Ongeveer 66 wagons maakte den uitvoer uit
'Met de Deensche witte-koolprijzen zijn d© bouwers
niet onverdeeld tevreden. Zij wijken onevenredig af
met die der andere soo-rten, vooral met de gele,;
vergeleken in qualiteiten is een prijs voor de gele
van twee en een half maal dien der witte te uiteen*
loopend'. Maandag werd f 5.10 als hoogste noteering
gemeld. Zaterdag was dit f 6.40, voor de le soort
Tweed© gold tot f 4.30 op Maandag én tot f 4.50 op
Zaterdag. De heele week door draaide het om die
prijzen. We vernamen, dat een grootere aanvraag uit
Scandinavië voor deze koolsoort oorzaak was, dat
de vraag kon voldoen aan het aanbod en de prijzen
zich vrijwel op peil konden houden. Toch blijft het
afzetgebied te klein. Een aanvoer van ongeveer 9
spoorwagons is voor ééne veiling al een aanmerke
lijke hoeveelheid.
De aanvoer van uien vermindert steeds, de prijs
bleef desniettegenstaande dezelfde met kleine fluc
tuaties: f 125Q—f 14.
Wortelen- waren iets beter in prijs dan de vorige
week. Meermalen* overschreden ze de f 2, f 2.40 is
r og enkele keeren besteed.
Bovendien werden nog wat bieten aangevoerd,,
in 't geheel ongeveer een spoorwagon. De prijzen wa
ren niet schitterend; Vrijdag werd van f 1 tot f 1.90
besteed. Maandag werd als hoogsten prijs f 2.80 ge
haald.
Nog enkele weken en de wintercampagne zal ach
ter den rug zijn. We twijfelen niet, of, alles bij el
kaar genomen, de Langendijker tuinbouwer zal nog
ojf een vrij gunstig resultaat kunnen roemen.
DE VALSCHE MUNTER.
De winkelier in Tusschen-d-ijken, wiens activiteit
geleid heeft tot de aanhouding van M. M. uit de Ha-
ringpakkerstraat komt in aanmerking voor
de belooning van f 500. die de justitie heeft
uitgeloofd' voor hem, die aanwijzingen zou geven,
leidende tot de arrestatie van den vervaardiger van
de valache guldens met het jaartal 1923. Reeds is
hem een gedeelte van d© som uitbetaald.
De arrestatie is niet gemakkelijk geweest. M. M.,
heeft drie keer een poging gdaan om te ontvluchten.
Slechts met de grootste moeite heeft men hem bij
de overbrenging in bedwang kunnen houGen. Hi}
heeft gedreigd, als hij tot een zware straf veroor
deeld wordt, zijn uitvinding aan tientallen men-
schen bekend te zullen maken, zoodat er nog veel
meer valsch geld in omloop zou worden gebracht.
Voorts beweert hij, een procédé te kennen voor het
namaken van bankbiljetten, die niet van de echte
te onderscheiden zijn. Ook dit zou hij door anderen
laten toepassen, als hij een naar zijn oordeel te
zware straf zou moeten ondergaan.
EEN AAP IN STAD.
Een mensch weet tegenwoordig niet meer wat hij
op stxaat kan tegenkomen. Zeehonden rijn voor een
Rotterdammer dieren, die wel eens in zijn paling
vijver rondzwemmen en het is er niet bij gebleven.
Gistermorgen werden de wandelaars op de Hoog
straat te Rotterdam opgeschrikt door een aap, die in
wilde vlucht een zeer bekend' magazijn kwam uit
stormen, achtervolgd door gichelende winkeljuffer-
ij es. en lawaaierige winkelmannetjes. Behulpzame
mensohen poogden het beest tegen te houden, maar
het was vlugger dan allen; 't smeerde hem de Wee-
zenstraat in, huppelde naar de Keizorsbrug en ging
daar op de steenen brugleuning zitten schalksch kij
kend' naar het op hem afkomende jachtgezelschap.
Toen de eerste zijn hand naar hem uitstak, sloeg
de tropenbewoner een kuitenflikker en dook met
een plons het Steiger in. Onder het ge krijt der op
sensatie belusten spartelde de aap doodkalm naar
een riool, waarin het beest zich nestelde en bang gb-
maakt door de zich ongeveer als dwazen aanstellen
de menschen, van wie hij niets goeds scheen te ver
wachten, wegkroop, om zich niet meer te laten zien
dan heel even. om het hoekje.
Men is begonnen te probeeren het dier te vangen.
Het is gistermorgen ontsnapt, toen het deel uit
maakte van een contingent, dat in de étalage der
firma Brenninkmeijer op de Hoogstraat in -de daar
geplaatste kooi moest worden ondergebracht in
plaats van een grooteren collega, die zich in zijn
oenzaamheid een beetje begon ie vervelen en van de
nieuwsgierigheid der boeren, burgers en buitenlui
genoeg had.
AMERIKANEN'NAAR ONS LAND.
Begin Juli zal een groep Zuid-Amerikaansche ge
zondheidsambtenaren, die onder de auspiciën van den
volkenbond en Rockenfellerstichting een rondreis
n^aken door Amerika en Europa, ons land bezoeken.
