Persil
BRILLEN.
Alleen Gebr. Rotgans,
De dingen om ons heen.
Denken aan 3 dingen:
Ingebonden Stukken.
Binnenlandse!» Nieuws,
GEDIPLOMEERD
Spaanders Kleeding.
Gemengd Nieuws.
Kamerverkiezing.
Zaterdag 4 Juli 1925.
üösle Jaargang. No. 7666.
TWEIDI BLA1\
Het ziet er machtig naar uit, dat Caillaux' roem
gaat tanen.
Voor hij minister was, werd er door zijn vrienden
voortdurend* rondgebazuind, dat hij de man was, die
Frankrijk, zou redden van den financieelen onder
gang, die het bedreigde, en als die vrienden wat meer
algemeen© politieke ontwikkeling hadden bezeten,
dan men bij de Franscben pleegt aan te treffen, dan
zouden zij* hun Caillautx vermoedelijk hebben ge
maakt tot een Fransche editie van Colijn-zelf
'Zoover is liet evenwel niet gekomen,. Maar beroemd
is Caillaux toch. en groote dingen' werden gaarne van
hem verwacht.
Die verwachtingen zijn echter bedrogen. Want wij
weten nu waarin 's mans hooge wijsheid bestaat.
Hij, doet precies hetzelfde wat Clementel en Dr.-
Monzie een paar maanden geleden hebben gedaan en
wat hun toen, o.a. door de vrienden van Caillaux zoo
bijzonder kwalijk is genomèn.
Hij breidt de circulatie van de Bank van Frankrijk
li,it met zes plus vier mdlliard en maakt het zoo
doende mogelijk diat deze instelling aan den staat nog
ettelijke milliarden' méér kan voorschieten.
Dit is één „redmiddel" en het andere is een soort
van leening met den stok achter de deur, het ver
vangen van de Bons die Défense, schatkistbiljetten
van laag bedrag en kerf,en omlooptijd, door obliga
ties k A pet., op'd'e eeuwigheid, uitgegeven' in de goud
waarde van den franc van* heien.
Het is waarlijk de moeite waard om er ophef van
te maken'.
Zooveel jaar na het geknoei in het gelid in Duitsch
land aan te komen met hetzelfde systeem, dat daar
den ondergang onafwendbaar maakte en er dan een
gezicht bij zetten alsof het een wonder van knap-1
pigheid is. &eze avcrechtsche inflatiepolitiek zoo
prachtig na te bootsen!,
Het eenige wat er verdienstelijk aan is zij' Caillaux
is dat hij het publiek geheel heeft overrompeld en
geen tijd heeft gelaten om te speculeeren op de ge
volgen der nieuwe wetten.
Want Vrijdag na beurssluiting, kwamen de wets
voorstellen en Maandag voor de beurs opendie wa
ren zij! in alle lezingen goedgekeurd.
De franc heeft, terwijl de metaaldekking gelijk
bleef, een vermeerdering van circulatie met ongeveer
25 pet. ondergaan en is derhalve technisch 25 pet.
minder waard dan een week geleden.
Want de dekking die de Bank van den staat krijgt,
nl. schatkistpapier is natuurlijk vrijwel waardeloos
zoolang do staat in hopelooze financieele moeilijk
heden zit, overal «schuld heeft en geen kans ziet om
iets af te doen. Ja zelfs het beproefde oude middel,
het eene gat te stoppen met het andere, baat niet
meer, nu er geen nieuw geld van het publiek meer:
valt los te krijgen en vernieuwing van schuld feite
lijk de eenige methode is, om niet aanstonds vast te
loopen. i
Het crediet van Pierpont Morgan is natuurlijk
vrijwel op en -noch Amerika, noch Engeland schij
nen bereid om opnieuw bij te springen nu er met
geen woord wordt gerept van de afdoening der oude
schulden of zelfs van een» voorstel tot regeling ervan.
Goed geld naar kwaad geld gooien is de gewoonte
niet van financiers, tenzij zij de moreeie zekerheid'
hebben, dat de oude schuld zoodoende terugkomt.
Nu Frankrijk die zekerheid niet verschaft komt er j
van hulp van dien kant, natuurlijk zeer weinig. Ten-
zij tegen zeer hooge rente en onderpand. Hoe zal
Frankrijk die hooge rente moeten betalen, nu het de
gelden mist t,er dekking van zijn gewone beheersuit
gaven en nu het bedreigd wordt met een nieuwen
oorlog?
Het gerucht, dat het ontruimen van het Roerge
bied. waartoe Parijs zich plotseling bereid verklaar
de,, zou samenhangen met de behoefte aan die troe
pen in Marokko, behoeft) niet juist te zijn. Het kan
zeer wel1 tendentieus zijn.
Doch^ oip oorlog te voeren, .zelfs een' kolonialen,
oorlog, hoeft men troepen noodig en voorraden en
geld. Het laatste .het meest, omdat tenslotte in de
termen van geld de voorraden en het transport kun
nen worden uitgedrukt
•Het.spreekt van zelf, dat die voorraden niet goed
koop zijn. Dit zijn zij nooit In oorlogstijd, als een
land ze noodig heeft en' de eischen van den krijg
ma kien, dat men over alle bezwaren heen stapt.
Maar Frankrijk moet toch tengevolge van zijn fi-
n anti eden toestand, veel meer betalen voor alles
wat het uit het buitenland betrekt e\u derhalve wor
den de moeilijkheden nog extra groot.
Bovendien kostten die troepen zoolang zij zich In
.Duitschland, bevonden, geen aontant geld. Duitsch-
land moest er voor opdokken en mocht het betaaJde
dan afschrijven op do rekening.
Dit is natuurlijk uit als de Fransche troepen in
Marokko gaan strijden. Da.n moet Frankrijk zelf be
talen wat zij kosten, aan soldij en onderhoud en wat
dies meer zij. Bovendien kan een guerilla-oorlog
in Marokko zeer lang duren, terwijl do uitslag
vooral met den zwakken Spaanschen broeder naast
zich op zijn minst twijfelachtig is.
En ten slotte is de kans da men van Abd-el-
Krim zelfs op papier 'n schadeloosstelling in geval
van overwinning te pakken, kan krijgen, al zeer du
bieus.
De toestand voor Frankrijk is dus al zeer weinig
rooskleurig. Vooral nu Caillaux heeft gegrepen naar
zulle een paardenmiddel aLs de inflatie van het geld
en wel met zulk een bedrag.
Dit kan niet anders dan spaak loopen.
Tlfhns heeft hij in Kamer en Senaat zijn zin gekre
gen. doch het. is de vraag of dit zich een volgenden
koor zal horhalen.
Thans hebben do socialisten, door niet tegen te
stommen, doch zich te onthouden, het Kabinet go-
red. Zij zagen in. dat een crisis thans buitengewoon
gevaarlijk zou zijn geweest, doch uit alles bleek, dat
de regeering wankel staat.
Hetrbloc van socialisten en radicalen, waarop Her-
riot steunde en dat wel beschouwd toch ook de basis
was, waarop het kabinet van, Painlové staat, is uit
eengevallen.
liet kan alleen rekenen op de radicalen en de
steun, die het van sommige groepen van rechts zou
kunnen verkrijgen, omdat het gematigder is, weegt
niet op tegen het verlies der socialistische Kamer-
stemmen.
Vooral niet als er straks de een of andere kwestie
aan de orde komt, waarbij Painlevé of Caillaux voor
rechts te ver en* voor links niet ver genoeg gaan.
Dan duikelt de regeering en is alles in verwarring,
juist terwijl vastbeleiii meer dan ooit noodig is, om
in den chaos tusschen de klippen door te zeilen en
althans serieuze pogingen tot redding te doen.
Bezuiniging, nooddger dan ooit, is uitgesloten., zoo
lang do socialisten blijven eischen en de regoering
dan op dit, dan op dat punt moet toegeven, omdat zij
deze stemmen niet kan missen.
Als de crediteuren niet zeer lankmoedig rijn. als
de debiteuren van Frankrijk geen kans zien of lust
toonen om iets af te doen, gaat het er zeer moeilijk
uitzien. jij i
Zoowei voor Frankrijk als voor zijn frame.
Het zou zelfs de vraag rijn of terugtrekken ui*
Marokko geen overweging verdiende, wel zou een
veldtocht ter herovering, in beter dagen ondernomen,
veel kostbaarder zijn, dan thans, doch wat het
zwaarste is moet het zwaarste wegen.
Een bankroet moederland met 'n mokkende <kolo-
nie is e*rger, dan een gesaneerde staat zonder of met
minder koloniaal bezit.
Met Tunis en Algiers blijft. Frankrijk toch in rijn
waarde en heel de kwestie van Marokko draait op
bet oogenblik' om een vraag van prestige.
Een vraag, die zoo te onpas komt en waarvan de
richtige beantwoording, hoe dan ook, veel moeite
zal kosten.
Pas een wereldoorlog winnen en dan zwichten* of
het veldruimen voor inboorlingen is een hard gelag.
•Maar straks een Dawesplan noodig te hebben, on
der internationale controle te komen, iets wat onaf
wendbaar schijnt, zooals de zaken nu gaan is toch
ook een afdalen tot mogendheid van den zooveelsten
rang, iets dbt heel wat pijnlijker ia, dan het opgeven
van Marokko, zelfs nu, kan zijn.
UITKIJK.
1. Persil in koud water oplossen;
2. Het waschgoed in dat koude sop
doen
3. Het waschgoed gedurende een
kwartier eenmaal koken 1
Zoo, Dames geschiedt het was*
schen op de juiste manier I Indien
Gij dan nog grondig naspoelt, eerst
in goed warm vervolgens in koud
water, is Uw waschgoed zoo welric»
kend en helder wit als Gij nimmer
beter zoudt kunnen verlangen.
Gebruikt echter uitsluitend
Zelfwerkend Waschmiddel,
zonder eenige toevoeging van zeep of
zeeppoeder; want alleen dan bereikt
Gij een volmaakt succes en wascht
Gij inderdaad op z'n voordecligst 1
Vraagt gratis brochure De Reiniging
der Wasch" b/d. Eenige Imp.: E. Oster-
mann 6. Co. Amsterdam. Fabiikante
Henkei Cie., A. G., Düsseldorf.
Aan de Redactie der Schager Courant.
Geachte Redactie,
Beleefd verzoek ik U het onderstaande in uw blad
op te nemen, waarvoor mijn dank.
Naar aanleiding van dg ingezonden stukken in
de Schager Courant d.d. 24 Juni j.1. betreffende de
Straat en' de Zeegrasexploitatie, acht ik het thans
den tijd om te antwoorden.
Het komt mij voor, dat de inzender van het stuk
omtrent de bestrating beter had gedaan met rijn kri
tiek te wachten tot na de raadsvergadering, waarin
deze zaak ter sprake zou komen, om dnn te zien
of ik, als wethouder zou te kort schieten in een
rechtvaardig oordeel. Het geheele stuk is zoodanig
gesteld, dat een gevoel van wrevel en wantrouwen
bij mij* opkomt, die er met name in genoemd wordt.
Het is natuurlijk ondoenlijk om zich als wethouder
tegen verdachtmakingen te verdedigen.
Iki wil den inzender er echter op wijzen, dat een
gemeentebestuur eerst moe beschikken over deug
delijke gegevens alsvorens te kunnen oordeelen en
dat de inzender overtuigd kan zijn, dat ik de eer
ste zal zijn, die indien mocht blijken, dat ondeskun
digheid, grove nalatigheid of kwade trouw in het
spel mochten zijn, op een rechtvaardige wijze on in
het belang van de gemeente zal oordeelen en des
noods de scherpste maatregelen daartegen zal ne
men.
Het gaat echter niet aan om vooruit reeds een
verdachtmakend stuk in de courant te schrijven,
juist niet met het oog op het door den inzen
der geprezen optreden van denzelfdcn wethouder, op
wiens rechtvaardigheidsgevoel beroep wordt gedaan,
bij vroegere gelegenheden. Mocht de inzender twij
felen aan mijn goed© trouw, laat hij dan voor den
dag komen.
Wat het zeegras betreft, ook .deze inzender be
gint reeds mot te twijfelen aan een eerlijk beheer
door het gemeentebestuur. Daardoor woixit het moei
lijk hiertegen in verweer te komen.
Waar he echter om gaat is, dat oen raadslid of
diens tusschenpersonen een groot gedeelte van den
oogst heeft gekocht
Dit is juist, doch ook andere handelaren behooren
tot d'e gelukkigen, en is dit feit niet te schuiven op
kwade trouw in het beheer, maar alleen op de gel
dende regeling bij aankoop, dat wie eerst komt
eerst, maalt. Dat thans een raadslid! tot de eerste
bestellers behoort, is toeval. Eien vorig jaar was het
een ander. Ook onder vorige colleges van B. en W.
gold dezelfde regeling, met dezelfde bezwaren. La
ten we hopen dat door tegemoet te komen aan het
stellen van een termijn na do raadsvergadering, zoo
als de inzender aangeeft, DIT bezwaar ondervangen
is, e n laat ons vertrouwen, dat geen nieuwe moei
lijkheden bijvoorbeeld van VEHDEELING ponds
ponds gewjjze onder de koopers naar gelang der
binnen gekomen bestellingen zich voordoen bij die
nieuwe regeling.
Het lust mij niet om verder veel woorden te ver
spillen aan liet geschrijf der beide inzenders. Het
«iaat voor mij niet vast. dat do inzenders alleen
het algemeen belang op het oog hébben gehad. Dit
is naar mijn. inricht eerder geschaad, dan gediend
door hen.
D. MINNES, Wethouder.
Wieringen, 2 Juli 1925.
VERKEERSONGEVALLEN.
Gisteravond is op den straatweg tusschen Naald
wijk en Honselaarsdijk de 26-jarige werkman Schou
ten, die op een fiets reed, door de Westlandsche
stoomtram aangereden en ongeveer 20. meter mee
gesleurd. Ernstig verwond werd hij1, na in Naald
wijk voorloopig te zijn verbonden, per auto naar
Delft vervoerd, waa rhij kort na zijn aankomst is
overleden. De man was kostwinner van zijn moeder.
Dinsdagmiddag is te Deventer op de hoogte van
de Brinkpoortstmat en den verbindingsweg naar de
viaduct van het'staijon een 9-jarig dochtertje van den
heer Ten Cate Hoedemaker overreden door een auto
van dr. S. uit Almen Nocb het meisje, noch de auto
mobilist hejeft gelet op de teekens en het waarschu
wende geroep van den verkeersagent ter plaatse.
Het meisje werd Inwendig gekwetst opê*nomen en
naar het ziekenhuis vervoerd, waar het aan de ge-
I volgen is overleden. De justitie uit Zutphen heeft
een onderzoekster plaatse ingesteld.
Tel Kopaf' bij Nieuwolda (Gron.) is gisteravond
een achtjarig jongetje van J. Mulder onder een stroo-
wagen geraakt en doodgereden.
--Op den straatweg Winterswijk—Baslo is de auto
van een firma uit Winterswijk, bij het nemen van
een draai, tegen e°n boom geslingerd en in een grep
pel gestort. De chauffeur werd, evenals oen der zes
inzittenden, ernstig gewond. De auto werd zwaar be
schadigd,
PROV. STATEN VAN NOORDHOÏiLAND.
Exploitatie van de duinterreinen te Cêstricum.
In afwachting van de voltooiing dar voorgenomen
werken, waaromtrent evenals aangaandJe de Eer
dere uitvoering van het exploitatieplan geregeld over
leg zal worden gepleegd met het gemeentebestuur
van Castricum, ligt het in het voornemen van Ged.
Staten, de oprichting van dedoor hen gedachte ge
bouwen te bevorderen door oen oproeping te doen
plaats hebben van gegadigden naar de terreinen,
welke daarvoor in aanmerking komen.
Zoodra met hen overeenstemming verkregen zal
zijn omtrent den prijs en de verdere bij den uitgifte te
stellen voorwaarden, zullen den Staten daaromtrent
nadere definitieve voorstellen worden gedaan.
Thans deelen zij Prov. Staten mede, dat rnet be
houd van het natuurschoon, door de provincie tot
de exploitatie dezer terreinen behoort te worden me
degewerkt. Immars natuurruimte, geschikt tot ont
spanning voor de stedelijke bevolking vindt men in
Noordholland nog slechts in het Gooi en in de duin
streek. Waar zidh nu de gelukkige omstandigheid
voordoet, dat del provincie nabij Castricum een
duinterrein ter grootte van ruim 600 H.A. in eigen
dom heeft, ka® zij als het ware langs directen weg
zorgen, dat een belangrijk stuk natuurruimte ten
bate van het algemeen behouden blijft en daarvoor
ook zooveel mogelijk beschikbaar wordt gesteld.
Daarbij moet op den voorgrond staan, dat het eigen
lijk provinciaal landgoed zooveel mogelijk ongerept
dient te worden gelaten. Intusschen zal rekening ge
houden moeten worden met. do neiging tot vestiging
van enkele tot een badplaats behoorende inrichtingen
aan het einde van den nieuwen Zeeweg. Er is naar de
meening van Ged. Staten trouwens ook geen bezwaar
tegen, dat de diciht langs de zee gelegen gronden
voor bebouwing in aanmerking komen. Ten einde
die bebouwing mogelijk te maken, zullen langs den
duinrand en in de onmiddellijke nabijheid daarvan
enkele wegen moeten worden aangelegd, terwijl in
dien de badplaats zich sterk mocht uitbreiden, ook
verbinding «niet den straatweg in het Noorden van
het landgoed zou kunnen worden gemaakt.
Langs de zee zal een weg* moeten worden aange
legd. Voorloopig is deze al leem ten Noorden van den
zeeweg ontworpen. Langs den weg op den duinrand
stellen Ged. Staten zich voor dat een open bebouwing
van hotels of groote pensions zal zijn te verkrijgen.
Verder zullen onder meer terreinen voor sportdoel-
einden beschikbaar moeten blijven.
Om met de exploitatie» der terreinen een begin te
kunnen nemen, ligt hot naar de meening van Ged.
Staten, op den weg der provincie den aanleg van een
gedeelte ter lengte van bijv. 250 M. van den weg langs
de zee met enkele bijkomende werken te rhand te
nemen. D'd kosten daarvan zijn geraamd op f GO,000.
Voor die bedragen vragen Ged. Staten een crediet.
gen en de Daily Herald constateert het met bitter
heid. De opzegging heeft in een zooverre een inci-
dent verwekt, dat Cook, de leider der mijnwerkers,
J verzocht had den brief aan de mijnwerkersfederatie
niet te publiceeren. voor de verdere onderhandelin-
gen plaats gehad zouden hebben, zulks omdat het
!-hier voorloopig om een zaak tusschen twee partijen
I gaat. Cook is dan ook hevig veibolgen.
I Deze brief der mijneigenaars doet alreeds zien
i waarheen de mijneigenaars willen drijven, naar af-
1 schaffing van den zevenuurs werkdag of een aan-
j zienlijke loonsvermindering, zoo de zevenuurs werk
dag gehandhaafd wordt. Verder zegt de brief niet
uitdrukkelijk dat de eigenaars geen algemeene rege
ling meer willen, maar wel dat de preciese toepas
sing der beginselen daarvan in de verschillende dis
tricten naar hun individueele condities bepaald moet
worden. De eigenaars spreken wel van de noodzaak
van een „living wage" voor de laagst betaalde arbei
ders. maar maken niet duidelijk wat daarmede be
doeld wordt.. Deze categorieën worden reeds nu zoo
slecht betaald, dat zij ten hoogste niet meer dan een
„living wage" krijgen. De eigenaars achten een
zwaar offer voor de stukwerkers ten slotte nood
zakelijk. Van dezen zal gevraagd worden dat zij het
percentage opgeven dat zij in 1919 als compensatie
gekregen hebben voor de vermindering van het aan
tal werkuren. Dat percentage bedraagt gemiddeld
dertien percent. In Zuid-Wales zelfs veertien twee-
tiende.
Er wordt door sommige mannen van de arbeiders
partij over de mogelijkheid van. subsidies gesproken,
in verband met Baldwin's jongste verklaring, waar
in hij zeide over subsidies voor zwaar getroffen in
dustrieën te denken, De Morning Post wijst die mo
gelijkheid echter met den grootsten nadruk af. Aan
subsidie van de mijnindustrie is niet. te denken. Die
zou de schatkist ruineeren. Wordt zij over de ton-
nenproductie gerekend, dan zou een shilling per ton
reeds drie millioen pond vragen en een shilling per
ton is maar een druppel. Een prijsvermindering van
de kolen, aan de mijn met vijf tot zes shilling per ton
is noodig. Het is dwaasheid in het gezicht van zulke
feiten over subsidie te spreken. Uit niets blijkt nog,
dat de eigenaars begrijpen, dat tegenover den eisch
van offers der mijnwerkers hunnerzijds bewijzen hoo-
ren te staan voor het inzicht, dat de heele industrie
gereorganiseerd «behoort te worden.
Waarom zou U voor uw oogen
nirl bel beslo nemrn wnl er Is
Laat uw Brillen (ook op Dokters
voorschrift) maken door een
gediplomeerde OPTICIEN.
DAT IS HET B STE.
Molenslr. C 13, Schagen.
DRAAGT
ALKMAAR—HOORN.
ARISTOCRATIE EN DEMOCRATIE.
Te Ween en gaan geruchten, dat prinses Elisabeth,
kleindochter van keizer Frans Joseph, dochter van
prins Rudolf, en gescheiden echtgenoote van prins
Windischgraetz. in het huwelijk zal treden met
Leopold Pezneck, sociaal-democratisch lid van den
Neder-Oostenrijkschen landdag, die ook zijnerzijds
van zijn vrouw gescheiden is.
BOSCHBRANDEN IN DUITSCHLAND.
Het warme en droge weer is oorzaak, dat den laat
ste® tijd d# boschbranden weer grootere afmetingen
aannemen. Gisteren brak er in de buurt van het dorp
Neuhaus (Schwerin) een groote boschbrand uit, waar
door tusschen de 1000 en 1300 morgen bosch ver
nield zijn.
De veiligheidspolitie uit Landsberg verleende de
brandweer en den bosch arbeiders hulp om den brand
te stuiten.
Het duurde echter to tin den namiddag, voordat het
gevaar voor uitbreiding gestuit was.
WATERSNOOD IN POLEN.
Uit Warschau wondt gemeld, dat de overstroomin
gen in Galicië het hoogtepunt overschreden schijnen
te hebben. In Weet-Galicië bedraagt volgens offi
cieel e médedeelingen de aangerichte schade 20.000.000
zloty; 21 800 morgen bezaaid land zijn vernield; 40000
menschen zijn dakloos.
Volgens een ander bericht is Przeihysl overstroomd.
In Drohobyez zijn verscheidene huizen ingestort en
bruggen weggespoeld.
De geteisterde plaatsen zijn zonder licht, daar de
gasinstallaties eveneens weggespoeld zijn.
ZEVEN PERSONEN DOODGEVROREN.
In Boven-Stiermarken werden sinds Dinsdag der
tien touristen uit Weenen, Graz en Linz vermist, die
Zondag bergtochten hadden ondernomen. Gisteren
heeft men de lijken van zeven van hen gevonden. Zij
waren ten gevolge© van de koude omgekomen. Som-
mi gen bevonden zich op den Hochtor, anderen op de
Planspitze. De overge zes waren nog in leven, doch
Volkomen uitgeput.
MIJNONGELUK.
In de kolenmijn van Sacre Madame te Damprémy
braken gisteren de kabels van een lift. Twee Belgi
sche arbeiders werden gedoog
DE ENGIH.SCHE MIJN NIJVERHEID.
De Londensche correspondent der N. R. Ct. meldt:
Gisteren dus is de overeenkomst tusschen mijneige
naars en mijnwerkers door de eersten opgezegd. Het
verdient opmerking, dat toen eenige maanden gele
den sprake was van opzegging door de mijnwerkers,
de heele conservatieve pers tegen de mijnwerkers te
velde trok. Niets daarvan, nu de eigenaars opzeg-
Bij de toewijzing dor zetels Is gebleken, dat de wij
ziging van art. 100 der Kieswet, welke een dezer dó.
gen is afgekomen van grooten invloed is geweest op
de verdeeling. Tengevolge van deze wijziging komen
voor het toekennen van de plaatsen, nadat de eerste
plaats is bezet, niet in aanmerking lijsten, die na
toekenning eener plaats een gemiddeld aantal stem
men van minder dan 75 pet. van den kiesdeeler per
toegekende plaats zouden aanwijzen
Van deze wijziging nu zijn de dupe geworden de
Plattelandersbond (Braat), do Vrijheidsbond (ldjst
Staalman-Ter Hall) en die R. K. Volkspartij. Immers
zou bij de werking der oude wet aan deze drie par
tijen een ovorschotzetel zijn toegewezen, terwijl
thans de drie overschotzotels volgens het stelsel der
gemiddelden (Hagenbach-Bischoff, d'Hondt) zijn toe
gewezen aan de S.D.A-P., de Chr. Historische Unie en
de R.K. Staatspartij.
De toewijzing is als volgt geschiedt: de kiesdeeler
heeft bedragen, zooals reeds is gemeld, 30868, 75 pet.
van den kiesdeeler was dus 23145. De Middenstands
partij, die verzuimd heeft, haar in den kieskring
Haarlem ingediende lijst met de overige lijsten in
het land te verbinden, bleef, doordat zij in die ove-
ige kieskringen slechts 21677 stemmen heeft verkre
gen, beneden de vereischte 75 pet. Ware haar lijst
van Haarlem met de andere lijsten verbonden, dari
zou haar totaal juist boven de 75 pet. zijn uitgeko
men. Het verzuim, door deze partij gepleegd, komt
haar dus duur te staan.
Bij de eerste verbinding der zetels werd toegewe»-
zen aan Communistische Partij één zetel fMu» een
overschot van 5928 stemmen; aan de S D.A.P. 22 ze
tels plus een* overschot van 27441 stemmen; aan de
Chr. Historische Unie 9 zetels plus een overschot \*an
27841 stemmen,; aan den Plattelandersbond (Braat)
een zetel plus een overschot van 13.111 stemmen; aan
den Vrijz. Democratischen Bond 6 zetels plus een
overschol van 2011 stemmen, aan de R.K. Staatspar
tij 28 zetels plus een overschot van 19326 stemmen,
aan de R.K. Volkspartij een zetel plus een overschot
van 9257 stemmen, aan de» Vrijheidsbond (lijsten
Staalman-Ter Hall) 1 zetel plus 12243 stemmen, aan
den Vrijheidsbond 7 zetels plus 10428 stemmen; aan
de Anii-Revol. Partij 12 zetels plus 7119 stemmen en
aan de Staatk. Gereformeerde Partij 2 zotels plus 756
stemmen. De Her. Gerei. Staatspartij verkreeg bij de
eerste toewijzing geen zetel, maar behield een over
schot van 30276 stemmen, dat is meer dan. 75 pet.
van den kiesdeeler.
Onmiddellijk kon nu van de partijen die volgen-s
de laatste wijziging der Kieswet, zooals hierboven
vermeld, de Communistische Partij, de Plattelan
dersbond Braat. de R.K. Volkspartij, de Vrijheids-
hond Staal man-Ter Hall en* de Staatkundig Geref.
Tart,ij van de lijst afgevoerd worden, omdat bij toe
wijzing van een overschotzetel het op deze partijen
uitgebracht gemiddeld aantal stemmen por toegeken
de plaats minder dan 75 pet. ,van den kiesdeeler zou
bedragen.
Voor de restzetels kwamen dan ook in aanmer
king. nadat bij de eerste verdeeling reeds 90 zetels
aan diverse partijen waren toegewezen, de Horv. Ge
reformeerde Staatspartij met een overschot van
30.276 stemmen, de S.D.A.P. mot een overschot van
27.441 stemmen, de Chr. Historische Unie met
een overschot van 27.841 stemmen, de R.K. Staats
partij met een overschot van 19.326 stommen, de Vrij
heidsbond met een overschot van 10,428 stemmen,
de Anti Rev. Partij met een overschot van 7119 stem
men en de Vrijz. Democratische Bond met een over
schot van 2011 stemmen. Er waren nu 97 zeiels ver
deeld en liet merkwaardige geval deed zich voor,
hetwelk bij de wijziging van de Kieswet in 1923 in
de richting van het .etelselJHageiibach-Bischoff
(d'Hondt) zelfs de wetgever niet verwacht heeft. Het
stelsel der gemiddelden moest thans worden toege
past en het bleek dat de S.D.A.P., de R.K. Staats
partij en Chr. Historische Unie. na toewijzing van
nog een zetel, het grootste gemiddelde aanwees, zoo
dat aan deze partijen rechtens de drie nog te ver-
deelen zetels moesten worden toegewezen.
De bovenstaande uiteengezette wijze van verdee-
lng komt aldus de N.R.Crt, in. het kort hier op neer,
dat nu volgens do nieuwe bepalingen do groote par
tijen bij de verdeeling van de oversohotzetels eenigs-
zins in het voordeel rijn, tegenover de kleine. Ware
de kieswet onveranderd gebleven, dan zouden de
Christelijk-Historischen, de S.D.A.P. en de R.K.
Staatspartij een zetel minder hebben verkregen, en
de Plattelanderebond-Braat, de lijst Staalman-Ter
