Evolutie of Revolutie. LICHT OP! Gemengd Nieuws» Burgerlijke Stand. booohufcto hen tegen neervallend puiin. Ouloto irob fcoeto ventos urbisquo ruinniu oTfugi inoiomi» iuHnp«i mensa donum. M. G.'' (Door de rust onder mijn dak ben ik ongedeerd ontkomen „aan de winden en de inetortlng- van do stad. Ontvang, gij tafel, een geschenk). In bot oyoloomnusoum nil p.in. een plaat» wor den ingeruimd voor Jiefc haantje van don. toren van do ,Ned. Hecrv. Kerk, woik voorworp over 60 meter afstand word weggeslingerd en terecht lcwaiji in 't bed van den gemeentesecretaris Poule, die in hotel Weggeiaar woonde. Do raad s. oden van Boroulo worden door den burgemeester uitgonoodigd tot bet heggen van den eersten steen voor verschillende nieuw te bouwen huizen, in welke deze steenlegging zat worden ver meid. GEMOEDSBEZWAREN KIESRECHT. De ,heer Duymaer van Twist beeft tot de Minister van justitie en van Bininenf. Zaken en Landbouw de volgende vragen gericht: •lo. Is het juist, dat een vrouw uit de .gemeente Thoien op IJ October 1.1. naar Breda is overge bracht, om een hcchtenisstraf van drie dagen te ondergaan, wegens het niet uitbefenen van bet kiesrecht en dat nog meer vrouwen een zelfde tot wacht? 8 2o. Zoo ja, zijn de Minsters van oordeel, dat op deze wijze met vrouwen, die gemoedsbezwaren té gen uitoefening van het kiesrecht heobea, mag wor den voortgegaan P - 3o. Wordt vraag 2o. ontkennend beantwoord, is dan de regeering bereid, zoo haar geen andere mid delen ten dienste staan, zoo< nocdig, voorstellen aan* hangig te maken tot wijziging der Kieswet? NIEUWE NIEDORP. Dinsdag 3 Nov. jl. werd in de zaal van den heer C. Groot alhier vanwege de afd. N. Niedorp der S.D.AP. een kunstavond gehouden. De zaal was flink bezet en kondigde aan het optreden van den zoo gunsiig bekenden declamator J. Sternheim. Daarnaast zou een propagandistisch woord van par tijgenoot Westerhof klinken, die echter verhinderd is en in wien9 plaats de heer Van der Val zal optre den. A De declamator J. Sternheim wees er op, dat een jaar geleden de zoo begaafde schrijver Herman Heijermans is overleden, waarom spr. met voorbe dachten rade o.a. uit werken van diens hand heden avond wil voordragen. Heijermans heeft voorzeker een eerste plaats ingenomen onder hen. die zich zelf zijn op letterkundig gebied. Na een boeiende be schouwing door den heer Sternheim over Heijer mans en diens letterkundigen arbeid, trad de heer Van der 'Val als spr. op, die een flinke rede hield, die hartelijk werd toegejuicht. Vervolgens was het weder de zoo hoogbegaafde declamator Sternheim, die het ruime tooneel betrad en met het behandelen van pennevruchten van Heijermans en anderen de aanwezigen hoog kunst genot heeft doen smaken. De heer Sternheim heeft bet ver gebracht in de kunst van declameeren en het was een uitstekend geslaagde avond. De heer Gaijaard sprak een kernachtig slotwoord en daarna konden de vele opgekomenen voldaan huiswaarts trekken. WINKEL. Maandagavond opende het dep. Winkel der Maat schappij tot Nut van 't Algemeen zijn winterbijeen- komsten met het optreden van mej. N. Ménagé Chal- la met de voordracht van Eva Bonheur, een stuk in 3 bedrijven, van Heijermans. De zaal was flink be zet en geen wonder, want het optreden van mej. Ménagé Challa had ook reeds in andere plaatsen succes gehad en waar zij voor dit departement ook geen vreemdelinge is, waren heel wat bezoekers op gekomen. De wijze waarop door haar dit tooneelstuk wem vertolkt, en de verschillende daarin voorkomende personen werden uitgebeeld, verdient alle lof, geen wonder dat er genoten werd. Als gevolg van het verdwijnen van „Het Wapen van Winkel" is thans de zetel van het departement overgebracht naar het café van den heer R. Laan. VERPLETTERD ONDER EEN ZANDGRIJPER. bit Diemen, 3 Nov. Bij de verbreedingswerken aan den MuiderstraatSveg alhier is hedenmiddag een ernstig ongeluk gebeurd. De ongeveer 35-jarige arbei der I. de Haan, wonende Stammerdijk, alhier, werkte aan een der zandschuiten, welke zand lossen. Hij! bevond zich op een gegeven oogenblik te dicht bij den grijper, en, het dreigende gevaar ziende aan komen, trachtte hij snel uit te wijken. De ongelukkige kwam echter te vallen en kreeg het werktuig, dat on geveer 800 K.G. weegt, op zich. Zwaar inwendig gekneusd werd de ongelukkige naar een schuur overgebracht, waar hij, na nog ongeveer 20 minuten geleefd te hebben, even vóór aankomst van zijn. in allerijl gewaarschuwde echtgenoote aan kwam. is overleden. Het lijk. is naar het. Binnengast huis te Amsterdam vervoerd. Het slachtoffer laat een vrouw en acht kinderen achter. Tel. WINKEL Dinsdagavond werd in het lokaal van den heer R. Laan alhier een Ouderavond gehouden voor de school te Winkel. Met inbegrip van het onderwijzend personeel waren 18 personen aanwezig. Nadat de voorzitter, het'Hoofd der school, met een woord van welkom de vergadering heeft geopend, worden de notulen van den vorigen ouderavond gelezen en goedgekeurd, met een woord van dank aan de secretaresse. Daarna wordt verslag uitgebracht door de ouder commissie over hare werkzaamheden gedurende het afgeloopen tweejarig tijdvak, waaruit we -aantee- kenen: dat in de samenstelling der commissie geen ver andering kwam;, dat pogingen om een projectielantaarn aan te schaffen,, voor het gevon van lichtbeelden om fi- nancieele redenon moesten worden opgeheven; dat voor gelijkstelling der verschillende uurwer ken in de gemeentetorens werd geijverd; dat in verband met een verzoek van het gemeen tebestuur propaganda word gemaakt voor het krip gen van leerlingen voor de school voor uitgebreid lager onderwijs; dat eveneens door het doen van huisbezoek leerlin gen werden geworven voor het onderwijs aan school vrije jeugd; dat met invoering der zomertijdregeling getracht werd een schoolregeling te krijgen in aansluiting aan het huisgezin, waarbij de moeilijkheid bleef dat niet allen eenzelfden tijd gaan. Aan de actie tegen verslechtering van het onder» wijs, werd een werkzaam deel genomen. Maatregelen werden getroffen om de tusschen den middag overblijvende leerlingen onder dak te bren- 8eD- Geadresseerd werd aan de gemeente om het on derwijs aan schoolvrije jeugd op 96 uur te brengen en vroeger te doen aanvangen. De voorzitter wijst er op, dat do oudercommissie door ernstig te werken, succes heeft te boeken en verschillende bemoeiingen tot goed resultaat heb ben geleid. I Voor het uitbrengen van het verslag wordt <3© se-; cretaresse een woord van dank gebracht. j Aangezien de commissie om de twee jaar aftreedt. en dit tijdvak verstreken is, wordt tot stemming overgegaan, met het resultaat, dat worden herbe noemd bij acclamatie de zittende leden, de dames K. R. de- Ridder-de Zeeuw, T. Smak-Groet en de hee- ren J. Bijhouwer, P. Iloningh, C. Nieuwboer en J. Vethman. Als nieuw lid in de plaats van den heer P. Bart. die de verelschte rechten hèeft verloren om Üd te kunnen zijn, wordt benoemd de heer K. Zeile- innker Kzn. Dan is het v^ord aan de i voorz'tter om to sproken over „Het rookeiï door schoolkinderen. Uitvoerig wordt uifceengwet de nadeoligo gevojfc-en welke door to vroeg rooken kunnen worden ver oorzaakt. Hoe do ouden roods van do geboorte van hot kind pf, allo zorgen gevon <wn voor het wol zijn hunner kinderen to waken, du» ook zullen, waken voor nadooligo gevolgen, veroorzaakt door het nadeollge roolcen op don vroegen loof tijd. Deze uiteenzetting is bedoeld als oon wijzen op oon kwaad, dat zich niet plaatselijk, dooh in hot algüinoen voordoet. Ka wnar dit meestal gobeurd in het geheim is do bestrijding zooveel' moeiliikor. Er is oenter de vinger orelogd op oen kwaad, dat door samenwerking tussonen ouders en onderwijzers oq- het oogr dient fco worden gezien en waartegen dp strijd pioet worden aangebonden. Statistieken in gesteld omtrent dit euvel hebben uitgewezen, dat een groot percentage schoolkinderen rookt en ais gevolg daarvan worden gerekend, verschillende ge vallen van achterlijkheid enz. Nadat eenige oogenblikken is gepauseerd, wordt door den voorzitter voorgedragen een fragment uit het schoolleven. Een geval waarin 3 leerlingen zich hebben schuldig gemaakt aan het stelen van sinaasappelen, de onderwijzer die de ontdekking doet en zich piet kan indenken, dat irv rijn klas leerlingen rijn, *&ie naast het schoolleven een bbefjesleven leiden. De ontknooping van het geval en de toegepaste straf. Het geheel' is onderhou dend geschreven -en peer g-escnikt het gehoor to boeien en aandachtig te luisteren. Aan het einde der vergadering wenschte een, der oudera tc spreken over iets dat ton opzichte van een zijner kinderen op de school is voorgevallen, doch wordt te dien opziohte verwezen, niet daarvoor den ouderavond te gebruiken, doch zich op een gesohik- ten tijd, niet onder de shooluren> daarvoor to wenden tot den betrokken onderwijzer of het hoofd der school, waar hij dan «eer zeker oen willig oor zal vinden. Nadat de heer Nieuweboer het hoofd der school en den heer Bulten -heeft bedankt voor de aange name en leerzame reis met de leerlingen der U. L.O.-school naar Gelderland, wordt deze geani meerde bijeenkomst met een woord van dank voor de belangstelling gesloten. OUDE SLUIS. Zondag j.1. had BOSKO. I bezoek van Anna Pau- lowna I. Om even over 2 uur stelden beide elftallen zich op, onder de correcte leiding van den heer Vlam. D. heeft 3 invallers, terwijl A. P. volledig is. Voor de rust is A. P. iets in de meerderheid, en weet door haar rechtsbuiten onhoudbaar de leiding te nemen. Aan de andere zijde weet D. met haar uitvallen, welke meestal werden geleid door den rechtsbuiten, de A.P. achterhoede eenige benauwde oogenblikken te bezor gen, maar daar blijft het bij. Rust 10. voor A.P. Na de rust gaat het spej gelijk op. de D. voorhoede wordt echter goed door de A P. achterhoede, (waar Timmer weer goed op dreef is), in bedwang gehou den, terwijl aan de andere zijde, de doelpunten ook uitblijven, deels door slecht schieten der A.P. voor hoede, deels door schitterend verdedigen van de D.- achterhoede. De laatste 5 min. komt D. flink opzetten, doch de stand blijft 1—0 voor A.P., wat goed de ver houding weergeeft. Jammer was het voor D. dat zij haar drie beste voorspelers miste, want alhoewel do invallers best voldaan hebben, was de voorhoede toch zwaar gehandicapt. De wedstrijd werd in de beste verstandhouding ge speeld en werd door veel publiek bijgewoond. oud 88 jaren, weduwnaar van Maria Bruin. Ondertrouwd: Maarten BobaldIJk, oud Jaren, te Nieuwe Niedorp en Jannotje Kulpor, oud 26 juron te Hoogwoud. 'Getrouwd: Dezelfden. GEMEENTE HOOGWOUD, Vertrokken on Ingekomen pereonon van 1 tot on met 31 October 1926: Pieter Jeroen Meulenbrook, N.H., van Aartswoud Dljkerbuurt F 13, naar MJddelie; Jannetje Kuiper, N.H.. van Kerkelaan C 15 naar Renkum, Paasch- bergscheweg 10; Cornells Hoogvorst, N.H.., van Schoorl naar Kerkelaan C 43. Rijkie Koning. R.K., van Alkmaar naar Weere K 31; Albertu^ Schippe- j rijn, R.K., van Oudendijk naar Zuidend D 44; Cor- üelis Bakker, N.H., van Twisk naar Pade B 16. GEMEENTE OUDE NIEDORP. Ingeschreven gnriurendo «le maand October lflto Geboren: ElisAboth, dochter van J. L»ogwatw E. de Leeuw. Mario, dochtor van J. Meerebow A. de Boer. Jacob, zoon van D, van dor Fluit tin Beemeterboor. Wilhelmus M'arla, zoon van Jb. Be hout en J. Twisk. Ondertrouwd en Getrouwd: Geene. Overleden: Geene. Voor rijwielen en motorrijtuigen moet Woensó 4 November om 4.54 uur het licht op, Andere rij- en voertuigen een half uur later. in. HET FRANSCHE KABINET. Painlevó heelt zijn nieuw ministerie aan de Kamer gepresenteerd en heeft zijn regèeringsverklaring af gelegd. De regeering verklaart alles te willen doen om zoo spoedig mogelijk tot een krachtig en alge- meen herstel te komen. I Daar het vraagstuk der financiën van vitaal be- lang is, moest de chef van het kabinet den meest i gevaarlijken post voor zijn rekening nemen, aangezien Frankrijk, in weerwil van de vorderingen, die reeds gemaakt zijn wat betreft het in evenwicht brengen van werkelijke uitgaven en permanente inkomsten, niet kan volharden bij' zijn economische instabiliteit. Men behoelt den ernst van den toestand niet te over drijven. Het geldelijk offer echter, dat de verdediging van de publieke financiën oplegt, moet een aan vaarde verplichting zijn. Het is noodig de schulden te verminderen door een krachtige amortisatie, door -een buitengewoon, onmiddellijk vast te stellen offer, waar aan al le vormen van rijkdom zullen hij dragen. De al dus verkregen opbrengst zal worden gestort in een autonome, zelfstandige amortisatiekas, die over haar eigen middelen beschikt, De regeering is voornemens om ter verwezenlijking van haar program de stabili seering van het geldwezen te .verzekeren. Verder lezen wij .nog het een en ander over Marokko en Syrië, enz. De voorlezing had plaats onder ijzige stilte en al leen wat zwak applaus van de radicalen. De interpellaties die volgden, bepaalden zich tot den algemeenen politieken toestand. Painlevé antwoordde maar kort >en het slot was dat de nieuwe regeering een votum van vertrouwen kreeg met tegen 189 stemmen. GEMEENTE NIEUWE NIEDORP. Geboren: Reindert, zoon van Antje Blanken. Anna Catharina, dochter van Johamiis M&rtlnus Jansen en Geertje Dekker. Ondertrouwd: Geene. Getrouwd: Johannes Christiaan Slijkhuis, oud 21 jaren en Catharina Adriana Sepers, oud 26 jaar. Overleden: Grietje Raven, oud 79 jaren, echtgenoote van (Kaspor Mul. Antje Bouwen, oud 49 jaren, wed. van Pieter Wit. Jan Sprenkeling, oud 88 jaren, wedn. van Jansje Keizer. GEMEENTE NOORDS CHARWOUDE. Ingeschreven gedurende de maand October. Geboren: Petrus, ,zoon van Johanlnes Hink en Geortruida Rléeker. Johannes Petrus, zoon van Willem Glas on Aafje Sohuffelen. Pieter, zoon van Johannes Panmekeet en Guurtie Kramer. Trijnj tje, dochter van Klaas van Dijk en Aaltje Nol Pover. Cornelia, dochter van Pieter Swagor en Jantje Kiïngelaar. Huwelijksaangiften en huwelijksafkondigitogen* Heuse Gerard Slot, oud 38 jaren, en Neeltje Marie Opperdoes, oud 22 jaren. Overleden: Arie Hendrik Boot. oud 1 jaar, zoon van Klaas Boot en Sophia Lijn Wh. Boefje Kop-- pen, oud 79 jaren, weduwe van Hermanua Bar ten. GEMEENTE ST. MAARTEN. Ingeschreven gedurende de maand October 1925. Geboren: Maartje Anthonia, dochter van Cornells Wijngaard en Teuntje Blokker. Ondertrouwd: Geene. Getrouwd: Pieter de Kraker en Neeltje Ootjers. Overleden: Elisabeth Kos, oud 78 jaren, weduwe van Simon Groet. Trijntje Nol, oud 52 jaren, weduwe van Cornelis Kok. Dieuwertje Boon, oud 80 Jaren, weduwe van Klaas Smit. GEMEENTE HOOGWOUD. Geboren: Hillegonda, dochter van Johannes de Boér en van Geertruida Dam. Maria, dochter van Herma- nus Schouten en van Meinoutje Bijman. Anna Catha rina, dochter van Hermanus Niele en van Agnes Mar ti na Jol. Anna Theresia, dochter van Johannes van Piepen en van Baria Buis. Jacobus Petrus, zoon van Johannes de Jong en van Catharina Schaper. Johan nes Petrus Frederikus, zoon van Godefriedus Kuy- pers en van Maria Aiida Francisca Galesloot. Overleden: Cornelis Vluar, oud 22 jaren, zoon van Lourens Vlaar en van Grietje Tromp. Cornelis Vlaar, Achttien jaar had Napoleon III geregeerd en niet zonder meer wat betreft de materieele prosperiteit van Frankrijk. Frankrijk was een rijk land, met enorme eigen hulpbronnen, zoodat er dikwijls in die dagen van gezegd werd: men kan een muur rondom Frankrijk bouwen, niets uitvoeren, niets invoeren en toch za.1 Frankrijk in staat zijn iederen inwoner goed te voe den en aan*iedereen een goed bestaan te verschaf fen. Inmiddels had Napoleon zich wel in eenige avonturen gevoegd. Van 1964—1856 werd, tezamen met Engeland, oorlog gevoerd tegen Rusland, dat Conistantinopel van de Turken eischte, den z.g.n. Krimoorlog. Daarna volgde in 1859 de oorlog tegen Oostenrijk, ten behoeve van een door Victor Emahuel van Sar-1 dinie en diens bekwamen minister Cavour gewaagde poging om van zijn éigen Koninkrijk, dat Sardinë, Piemont, Savoye en 'het graafschap Ndce omvatte en het koninkrijk Napels, den kerkelijken staat en Tos cane één, veeenigd Italië te vormen. Het gelukte, de Franschen ontvingen van Victor; Emanuel weliswaar Savoye en Nice, maar de Franr ache openbare meening was, dat dit te duur ge kocht was met Fransch bloed en de gecreëerde een-1 heid van Italië, welk land daardoor een gevaar- '.ijke buur en mededinger in de Middellandsche Zee voor Frankrijk werd. Buitendien hadden de Oosten rijkers Lombardije aan Napoleon moeien afstaan, die het weer afstond aan Victor Emanuel. Deze laat- ste deed naar ieders oordeel de beste zaak. In 1860 trad Napoleon in Syrië op als de bescher- *ner der Christenen, waaraan de Franschen het te Versailles verkregen ijdelheidsmandaat over Syrië en den huidigen oorlog der Drusen te danken heb-, ben. In het Verre Oosten veroverden de Franschen Annam en stichtten daar hun bloeiende kolonie Cochinchina (IndoChina). In 1862 sloegen Franschen, Engelschen en Span-1 jaarden do handen ineen om de Mexicanen te tuch tigen. Als gevolg werd Mexico door den Franschen Generaal Forey veroverd, waarna Napoleon een Kei- j zerrijk Mexico stichtte met den Aartshertog Maxi- miliaan van Oostenrijk als Keizer. Zoolang maar- schalk Bazaine met de Fransche troepen orde hield, ging alles'schijnbaar goed, doch het terugtrek ken der Fransche troepen, kostte troon en leven aan Maximiliaan, die gefusileerd werd door zijn i insurgente onderdanen. Het Mexicaansche avontuur kostte Frankrijk 360 millioen francs en 10000 man en had verstrekkende i slechte gevolgen voor Frankrijk, waarvan Bismarck, I de Pruisische staatsman, spoedig partij zou weten te j trekken. Wanneer men Frankrijk's geschiedenis met die van Duitschiand vergelijkt, dan ziet men, dat Frankrijk reeds in de middeleeuwen tot bloei en macht kwam, omdat het een eenheid onder één staatshoofd vorm- de, en wel een staatshoofd, dat de macht van zijn voorganger erfde, terwijl in Duitschiand wel één staatshoofd, een keizer, in naam regeerde, maar af- hankelijk was van degenen (keurvorsten), die hem verkozen hadden. Inderdaad was Duitschiand ver- deeld in 500 staatjes met 500 hoofden en evenveel z inner* 1 Vreeselijke oorlogen en pestilentie hebben Duitsch land geteisterd, en ontvolkt en in de eerste helft van I de 19e eeuw was Frankrijk welvarend en Duitsch iand arm. Geen enkele staat domineerde toen nog in Duitschiand, Pruisen en Beieren, de twee grootste staten hielden elkaar in bedwang en balans. Totdat in Oostr-Pruissen een jonker geboren werd, Otto von j Bismarck, die onvermoeid ijverde aan een staatkundig plan^ dat als einddoel beoogde, de eenheid van j Duitschiand onder één centraal gezag. Bismarck j wilde, dat dat Centrale Gezag in Pruisen gevestigd zou- zijn, met den Koning van Pruisen als hoofd en wel door het instellen van een erfelijk Duitsch Keizerrijk ten behoeve van het huis Hohenzollern. Aüleseerst moest dan echter Pruisen in Duitschiand domineeren en Habsburg's gezag vernietigd worden, want de Habshurgers waren nog steeds heerschers in Duitschiand, al was hun gezag over de Duitsche staten vriji problematisch. Eerst moesten de Denen het ontgelden, tezamen met de .Habsburgera trokken de HohenzoUerns op Sleeswijk Holstein aan, dat aan Pruisen werd toege voegd. Bismarck had dat keurig voor elkaar gezet en wist nu meteen hoe hijzondeRaterk het door von Moltke gedrilde en uitmuntend' aangevoerde Pruisische le ger was en hoe zwak en onbeteekenend het leger der Habshurgers. Nu dus oorlog verklaard aan Weonen. Een gedeelte der Duitsche staten trok partijl voor de Habshurgers, anderen voor de Hohenzollern's, het einde was een zegevieren der Hohenzollern's De slag van Sadowa in 1866 was beslissend. Annexatie op grooten schaal begon, de vorsten van Hannover en Hessen-Nassau, werden onttroond, omdat rij de Habs hurgers trouw waren gebleven, (hun rijiken hij Pruisen ingelijfd, de vrienden werden beloond en één vijand, Beieren, ontzien. Bismarck Wist daardoor Beieren en vooral het trotsche Huis der Wittels- bachers voor zich te winnen en eene militaire Duit sche eenheid zonder Oostenrijk te vormen. Nu kon Pruisen, meende Bismarck, met gerustheid den strijd met Frankrijk aanbinden, de Koning van Prui sen aarzelde, hij was tevreden met de machtspositie, welke hiji dank zij rijn minister Bismarck, en zijp veldheer von Moltke, verkregen had. Bismarck zorgde voor het conflict, aanleiding werd gevonden in^ een quaestie van troonsopvolging in Spanje, Bismarck school n.1. een neef van Koning Wilhelm, een Hohenzollern—Sigmaranger, naar vo ren, waartegen de Franschen zich verzetten, die eischten, dat Pruisen zich zou Verplichten die can- didatuur niet te steunen. Het eigenaardige was, dat Napoleon III evenmin den oorlog wenschte als Wilhelm. Maar Bismarck, de minister van den laatste, wilde profiteeron van de schitterende conditie, waarin het 'Pruisische leger, na twee glorieuse oorlogen, verkeerde en van de groote waarschijnlijkheid, dat alle Duitsche rijken, ook het Beiersche, de Pruisen zouden bijstaan. Bismarck werd in de hand gespeeld' door een oor logspartij in 'Frankrijk, aan het hoofd waaryan- men de keizerin Eugenie vermoedde. Terwijl in Pruisen alles eereed was voor den oorlog, na het Mexico avontuur, het Fransche leger in verval, slecht ge- j disciplineerd, slecht toegerust, de bewapening, o.a. i de geweren, verouderd. Aan zelfingenomenheid ont- brak het den Franschen officieren echter 'geenszins en j men riep elkander reeds toe: Berlin! De koning van Pruisen deed einde Juli 1870, een kuur te Ems. Tengevolge van een, naar men zegt, door Bismarck vervalscht telegram, vielen er woordetn tusschen den koning-, en den Franschen gezant Bene- detta, terwijl zij' stonden in den wandelgang van de1 Pits F.mser Trinkhalle. (Men kon enkele jaren geleden, vermoedelijk thans nog deze historische plek makkelijk terugvinden, daar tegels met waren aangebracht.) De oorlog was onvermiji Men brulde in Parijs: Berlin, terwijl do Beiej Pruisen reeds over de grens trokken, om al s| (4 Augustus) nabij Weissenburg het eerste succt boeken. Keizer Napoleon gaf het regentschap van zijn in handen zijner/gemalin Keizerin Eugenie ei gaf zich naar Métz om het opperbevel van het heele Fransche leger op zich te nemen. De koi van Pruisen was eveneens naar het front gegaan, i liet de algemeene leiding over aan von Moltke, den geheelen aanval dirigeerde. Op 6 Augustus wordt Mac Mahon hij; Wörth den Elzas verslagen en is gedwongen terug te ti De Duitschers waren zoowel mumeriek als uitrusting betreft, verre de meerderen van de schen. Deze laatsten toonden groote heldhaftfgiJjirE' in den slag bij Wörth. Beroemd is o.a. de chai rv, der Fransche ku-rassiers, op de Beiersche arUllei ozes die bij Morsbronn opgesteld was. (Steeds weer n do den de Fransche ruiters tegen de hoogte op, maar Beiersche batterijen maaiden de aanvallers n Tot de dappere ruiteraanvoerders behoorde kola I® Marguéritte, vader van de schrijvers Paul en Vic I? Marguéritte. De zoons hebben in een standaarde wt, „le Débacle", de geschiedenis van den Frans Duitschen oorlog in romanvorm te boek gesteld.! gaat mij steeds aan het hart, dat Victor na* den d»1W van Paul een schrijver van „bes setters" is gewi den en in zijn cyclus: la Gargonne, le Compapon fe?' le Couple. waarschijnlijk om lezers te trekken, pornographie zijn toevlucht heeft genomen. Er veel goeds in die boeken* waarin dan onnood J vuiligheid is vermeld. p De Fransche ruiters offerden zich op ten einde rest van het leger te redden, maar konden krijgskans niet doen keeren. Terwijl het leger Mac Mahon op Chalons en Nancy terugtrok, i zich te reorganiseeren, stroomden de Duitschors d Elzas verder binnen en sloegen het beleg v« 1UV Straatsburg. wr Tegelijkertijd dat zij den Tlzas moesten ontruim werden de Franschen in Lotharingen bij Fori« ^verslagen. öv'e Het Ministerie Ollivier viel en de nieuwe minla j van oorlog, Cousin Montauban, trachtte zijn laniii t redden door het vormen van twee groote leger» heden, het leger van Metz onder maarschalk Bus ne en dat van Chalons onder Mac Mahon. De, gen van Borny, Rézonville, Gravelotte en Saint; vat drongen Bazaine op Metz terug, waar. hij zijn 120000 man door de Franschen ingesloten Mac Mahon trachtte Bazaine te ontzetten, werd bij Beaumont verslagen en naar Sedan gedrongen. Bazaine bewoog zich steeds nietj kwam zijn makker MacMahon niet ter hulp.i die ernstig gewond was, moest het commando; geven. De keizer bezwoer Bazaine om toch i 120.000 man een doorbraak te forceeren, verroerde zich niet. De Duitschers trokken nauwer op Sedan aan, hun artillerie bestreek! dan, de Franschonc apituleerden. 86000 man g«|II zich over. Tot degenon die den degen aan de ora. winnaars moesten overhandigen, behoorde Ktiü uJ Napoleon III. Het was een trotsch oogenblik voor Bismarck, b de calèche, waarin Napoleon zich bevond, de plifl waar Moltke en hij naast hun koninklijken meeïii jj, stonden, naderde. NapoJeon werd naar Wilhelms höhe t>ij Cassel geleid en de zegevierende kouit van Pruissen trok Frankrijk verder hfnnen op P mS rijs aan. Ik herinner mij nog levendig hoe elk jaar i 0] Duitschiand den Sedandag, 2 September, geviiï Ja werd. Op school moesten wij allen in de Aula v« id schijnen, de leeraren, die reserve-officier wan ïd verschenen in groot tenu. Er werd een toesprsi ts gehouden, het orgel liet de vaderlandsche lieden Di hooren en daarna hadden wij vrij. Wij Holland?! fl- gingen hier drinken, hetgeen, evenals rooken r' straat, nadrukkelijk aan scholieren verboden was. Sedandag eindigde voor ons Hollanders bi;: steeds met onaangenaamheden, omdat we gesna werden, dat we een glaasje bier dronken. Het geve was, dat we het heel stiekum gingen doen en is j" uit baloorigheid wel eens meer dan één of glazen dronken. Verbiedt een Hollander iets en t krijgt den kolder. Terwijl men op 2 September 1870 te Berlijn juicö was te Parijs de reactie op al de misère gewelf Inplaats van„A Berlin", riep men nu: „nous sco mes trahis", men schold de regeering en haaratf V hang voor verraders en op 4 September brak rijs de revolutie uit J De Keizerin-Regentes vluchtte naar Engeland* de afgevaardigden (Kamerleden) namen het In^ tie.f, toen het volk getoond had beu te zijn vau^ keizerrijk, om een voorloopige regeering te Q& tueeren onder den naam van „Gouvernement** Défense nationale" Tot de op den voorgrond# dende personen telde men Jules Favre, Jules lij S en Gambetta. Dat waren wel zeer vooru-itsfrofl® lieden, doch heelemaal geen extremisten of inlari- j tionalen. Het waren brave Fransche burgers, di®138 c alles het vaderland wilden verdedigen tegen göhaten „Prussien". Het woord- „Boche" kende men toen nog niet'34'. Is ze burgers vertrouwden dan ook aan den genera" Trochu het presidentschap toe: het vaderland verdedigd en gered worden: Vive la France! Zoo begon de derde Fransche revolutie. Gema'^ den hadden, evenals de beide vorige keeren, vankelijk het heft in handen. De oorlog duurde voort, de Duitschers trokKjc i Frankrijk verder binnen, lieten Bazaine met «j 120.000 man, omsingeld en wel. kalm achter zich4- 1 sloegen op 19 September 1870 het beleg voor Peg 1 Gambetta wist per luchtballon toon natunrg tc iets bijzonders uit Parijs te ontkomen om te Tö,lt met drie reeds aanwezige regeeringspersonen d® r® i geering te vormen en het gewapend verzet te orj i niseeren. De Franschen waren dadelijk bereid w hun vaderland te. strijden, doch de nieuwe tl waren ongeoefend, zonder voldoende aanvoering zonder voldoende munitie en- verdere uitrusting, geregelde troepen waren deels gesneuveld, deel®, vangen, deels met Bazaine in Metz opgesloten, zaine deed nog steeds niets. Toul gaf zich op 23 tember over, Straatsburg volgde dit voorbeeld dagen later. Weer een maand later, op 27 Oct' geeft Bazaine zich met zijn 120.000 man, over Prins Friedrich Karl. die met de -nu vrijgesj Pruisische troepen onmiddellijk naar Parijs V teneinde de insluiting van die ongelukkige stad meer volkomen te maken. Wordt vervol st

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1925 | | pagina 6