Aiimititli- LailinDlii
ïoeus i
ioeus.i
Firma DE LANGE S DE IUIDNAAZ,
e Republiek San Marino
in Italië.
KELUK&N
Donderdag 24 December 1925
G8sto Juurgaug. No. 7785.
Uitgevers i N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
EMM.SXM SLA0.
mmmmmgm. a©
Zitdag Donderdags In Hotel „Vredelust".
Nemen geltan in Deposito.
Verleenen Credieten.
Reclame y.
Wat iedereen behoort te weten.
Inge. nden Stukken.
Gemengd Nieuws.
wil
SCHAGER
'M»l
COURANT.
blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder-
ten Zaterdag. Bij inzending tot 'smorgens 8 uur, worden Adver-
ién nog zooveel mogelijk in hot eerstuitkomend nummer geplaatst.
in et
POSTREKENING No. 23330. INT. TEÜïF. no. 20.
Prijs per 3 maanden fl.66. Losse nummers 8 cent. ABVERTEN-
TIöN van 1 tot 5 regels £1.10, iedere regel meer 20 cent (bewijsno.
inbegrepen). Groote letters worden naar plaatsruimte berekend.
M DIT NUMMER BESTAAT UIT 5 BLADEN.
it lig ik tegenwoordig fijn onder de DEKENS,
pas gekocht in de
eddenfabriek van M. KXfSRCQ
poorstraat 32 Hsldar-
Ik kan bijna niet uit bed komen.
;ar moet je echte Leidsche wollen dekens koopen,
geen beter en toch goedkoop adres.
Wanneer wij zeggen, dat alle Europeesche lan-
m op bet groote Rusland ma tot lid van
ti Volkenbond zullen zijn toegetreden, als ook
titschland daartoe behoort, vergissen wij ons on-
ilïekeurig. Wij" vergeten efl" tenmito-
e eon viertal, omdat wij niot demken aan Anidorra,
Ui Lichtenstein, aan Monaco en aan San Marino.
•de rij der Eurorpeesche Mogendheden teA
deze, inderdaad kl'eiiiie Staten, voor ons dik-
ert niet mee! Nu brengt het karakter van den. Voï-
anbond mede, dat Staten van dezen kiemen om-
ang voorloopig geen iid kunnen zijn. Niet, omdat
ij een deel' hunner aan het zuiver omiafhanfcelidld
rakter van hun bestaan wordt getwijfeld, maar
udat de Volkenbond voorshands naast rechten ook
rphchtingen stelt, en de kleinheid van den otm-
Riig van het grondgebied dezer Staten reden ie
aan te twijfelen of zij die verplichting kunnen/
rrullen. Temeer echter geeft die kleinheid van
ivang dezen Staten recht op dlize on verdoolde
aj»la.ng-stelling.
Welke belangstelling in het bijzonder Haar San'
ilu iarino, midden iln Italië gelegen, kan uitgaan-.
Qe, an de andere kleine Staten is meer békend, het-
oen, met uitzondering dan van; Andorra, wellicht]
,w ok hieraan valt toe te schrijven dat zij grenzen
mg an verschillende Ia/nden. Met San Marino is dit
i. iflt Aiftf mxirol TTal' ic ollrlna «li in
uit hot midden van den Raad worden aangewezen!;
de verkiezing ervan gaat op .primitieve wijze. Ver
laten de kapiteans-rogetnt hun functie, dam wordt
hum administratie gedurende drie dagen door -twee
Raadsleden gecontroleerd, en bij dezen kan ieder
burger bedenkingen tegen de wijze, waarop de
afgetreden kapitein zijn geaag heeft uitgeoefend,
inbrengen. -
Het Staatsoongrefl vormt een kleinen Raad in denl
Gfrooten Raad en beschikt alleen over een raadge
vende functie. Pe Raad van Twaalf is eigenlijk
een lichaam op uitsluitend rechterlijk gebied, en
wordt dan ook bijgestaan dootr oen juridisohen
raadsman van vreemden bodem. Tenslotte is er do
Arrengo, die in het oude statuut v,a|n Shn Marino
bijna alle macht in hamdén had. Nu is het bijeen
komen daarvan meer eén plechtigheid, die ook dient
ocm de burgers /in de gelegenheid te steEeto aan
de kapiteins-regent hum wensChen voor te brengen,
terwijl' anderzijds het feéhi *tan referendum aan
deze bijeenkomsten toebehoort. Sommigen^ aldus
leert prof. Sotille te G-enève ons, tien m San
Marino, waarin het Zwitsersohe voorbeeld valt te
onderkenhén, eén democratie; anderen daarentegen
een olichargie. Voor wie met de practijk der zaak
rekening houdt, vormt Sato Marino het juist millelu
tusschen beide in, dn een levenswaardig bestaan
van eeuwen is het beste bewijs hoezeer de
staatsvorm geslaagd is.
Ook de rechterlijke imdeeling vato San Marino ver
dient aandacht. Er zijb. niot minder dam, zeven ra
deren, die deze uitmaken. Daar is iln de eerétp
plaats da rechter met verzoenende functie» die oor
deelt over elke zaak, waarvan de beteekenis de 50
lire niet te boven gaat, en zulks in aangelegenjitei-
den, waarin een der beide partijen niet in. de re
publiek is gevestigd. De functie van gewoom rechter
m eerste instantie is toevertrouwd aan een rechts
geleerde ram .vreemden bodem, niet dan naam van
commissaris der w#b door den AJjjemeenem Raaa
benoemd; zoowel1 in civiele als in stiafiechhelijke
aangelegenheden is hij bevoegd, terwijl hij ook de
rol1 van .rechter van ïtostruotie verruit. De rech
ter van appèl' is ook ©en vreemdeling; het eigen
aardige is wel1, dat de uitspraken in eerste instantie
roorloopig en omdamks ingesteld appèl klimmen
worden ten uitvoer gelegd, zulks wanneer de wet
jpaaldelijk - -
i gekozen
gedoogt. De reeds ge-
die .uitvoering bei
noemde Raad van Twaaf vormt een rechtbank van
derde instantie, die tevens in zaken, van exequa-
VAN RIJSWIJK'S
SCHOENHANDEL-SCHOENMAiKEBU.
Vetleeren Schoenen en Laarzen.
Warme Muilen en Pantoffels.
RUIME KEUZE, LAGE PRIJZEN.
weerbare burgers van 16 tot 55 j'aar, uitgezonderd'
degenen die studeeren, worden ingeschreven voor
burgerwacht of -militie. Hiervan worden er zestig
onderscheiden; tij dragein een fraai hemelsblauw
uniform en worden in tijden van onrust opgeroepen
om over de openbare orde te waken.
Ruitendien wordt uit de ingeschreven burgers een
eeregarde gevormd, die bij de verkiezingen etn bij
de bijeenkomsten vam de Arrengo opkomt; de ge
zamenlijke sterkte d©r gardes en militie bedraagt
38 officieren ten 950 manschappen. De godsdienst
is uitsluitend Rootmsoh-Katholiek; de republiek 19
in acht parochies verdeeld, waarvan er zes onder
den bisschop van Montefeltrio en fcWee onder dien/
van Romini staato; eén. viertal' verschillende klooö-
gymnasia en lycea; er is ook eén gouvernementen-
internaat, .het z.g. Belluzti-öoilege, gevestigd in. het
oude Palazzo Begni, dat tot ver in ae omgeving be
roemd is door zijn prachtige inrichting, rijn na
tuurkundige afdeeling' en zijn rijk museum. Dan
zijn er inrichtingen van onderwijs» kunsten en we
tenschappen, ambachtsscholen en wat al' met meer.
San Manno betaalt dat alles door belastingen, die
dragelijk moeten worden genoemd. De financieel©
uitkomsten van dön Staat worden echter grooten-
deels verkregen uit de opbrengst van het monopolie
van tabak en zout, uit ook zeer lage in,directe belas
tingen, uit de opbrengst van zegelrechten ©n aaldi
van 'post, telegraaf en telefoon. Douane aan de
grenzen kent men niet, want de ihvoerreohten wor
den met de Italiaansche regeeritog verrekend'. D©
uitgaven zijn voornamelijk voor bosten van open*
bare werken, de versehiEenda, eenvoudig inge
richte rijksadministraties, het onderwijs en de ópefT
bare instellingen van liefdadigheid ja d. Neen waar
lijk, dit kleine land met zijn eigen wapen, hetwelk
een berg met drie kammen voorstelt, én waarboven
de hemelsblauw-witbe vlag d©r republiek waait,
heeft recht op het devies, dat hiet in zijn wapéni
voert: Libertas. En deze vrijheid is aan Sab Marino
wel1 heel wat waard geweest!
- Wordt vervolgd.
©schiedenis van .San Marino is oud, kan in dat
[wacht met die van de grootste lan d én van Europa
i$' redijveren. Ruim 1500 jaren geleden kwam egjn
ibn ikere Marino, geboortig uit Arbe in Dalimatië,
d ftar Rimini, waar hij trachtte als steenhouwer
anj erk te vinden bij dein aanleg der haven. Hij zocht
u l de omgeving van Rimini naar goede steenboor-
g]ü Bn onderzocht ook die van het Titaangebergte, die
opi b van goéde kwaliteit Achtte en begon daar eigen
erkzaamheden. Tegelijkertijd echter liet hij» ver-
olgd Christen, niet tna tevens het Christendom te
t j) rediken. Spoedig had hij vol© volgelingen, ander
I tj rie een adellijke dame, Felicita geheeben, aan wie
et Titaangebergte behoorde en die bom dit, vato-
©ge de daarin voorkomende steensoorten, ten ge-
a henke gaf. Marino stichtte er ©en kapel, 1'a.tor
on parochie, die zich steeds uitbreidde, en die
ït begin van de gemeenschap is geworden, die nog
ieeds de onafhankelijk© republiek Saö Marino
ormt. Marino zalf, door den bisschop v«to ïinaiiu
ot hoofd dezer gemeenschap benoemd, stond tevcaas
an het hoofd der vergaderingen., welker leden be
tonden uit gezinshoofden der parochie, en die tot
p heden, zij het ook wat gewijzigd, nog steeds
én naam Arréngo dragen.
In den loop der dertiende eeuw elbot de «repu-
Üek verdragen met de graven vam Montefeltrio
to Urbino; daaraan, dankte zij het behoud ihar©r
mafhankelij kh eidPaus Urbainus III 'nam in 1631
•ezit van het graafschap Urbino én lijfde dit bij 'd©
:erkelijke Staten in, maar de onafhankeE-jkbeid
▼an San Marino erketnde hij en hij stond aan deze
lelfs tolvrijheid toe. In 1797^ bo>odt Bonaparte aain
te repubKek aan haar
te vergroofcetii
maar het volk van San "Marino was uitstekénd
'oorbeeld zoo verstandig dit te weigeren; toen
jlapoleon later Italië reorganiseerde, weigerde hij
>an Marino onafhankelijkheid te ontnemen. Laten
tij haar bewaren als een model-republiek, zoo z©i
fle hij. Ook in 1859 en 1860 slaagde San Marino
win, in de ïtaliaalnsche aangelegenheden/ absolute
föutraliteit te bewaren, daink zij welke tiine ona±-
lankolijldieid geëerbiedigd bleef. Toen, nog niet
»o heel1 lang geleden, vreemde speculanten aan
"•an Marino groote sommen toezegden voor den
aanleg van spoorwegen, mits er een speelhui» mocht
fforden gevestigd, heeft de republiek ook dit go-
^eigerd. Zij heeft, wijselijk, elke aanleiding wil
len vermijden om in opspraak te komén en om haar 1
machtiger buurman, het Italiaansche koninkrijk, j
^nwding te geven om in haar inwenjflige aangele-
fenlieden iln te grijpen.
De politieke organisatie van Sain Marino is uiter-
fard wat ouderwetsoh en doet aan overoude tijden
denkén. Er is eerstens «en souTereine Alge- j
ieene Raad; er rijn daarnevens kapiteins-regelt
Anno 1805 Alkmaar.
Klulslnrichtlng te Alkmaar.
w ©en Staatscongres; ©r is ©én Raad van Twaalf,
•ri er is tenslotte de Volksvergadering of Arrengo.
Algemeen© Raad oefent de uitvoerende macht
nt; hij is de eigenlijke sou vertin «n de beid© kapi-
'eansrogent, di© voor een jaar worden benoemd,
F?hjk de tribuun in het oude Rome, tij'n slechts de
Uitvoerders van zijn wil1, Van de Zestig 1'eden
Vari dien Raad moetefn er veertig tot de bewoners
▼an San Marino zelf, twintig tot de voorsteden van/
?e hoofdstad der republiek behooren. Om lid van
Jen Raad te zijn, moet men d©n leeftijd van 25
[Aren bereikt hebben, gevestigd tijm binnen de re-
•v j naar den zim van het Romtinsche recht far
c-dievader tijn en ito: de volle uitoefening van, po-
Jtieke eri burgerBjke rechten. De Raad wordt dootr
gidste dea" kapiteins-regent vooraézetem; beidch
jebben stemrecht. De Raad doet zoo wat allés; hij
aardigt wetten uit, trekt ze in of wijzigt ze; hij
[Jet de benoemingen voor openbare functies; sluit
®wfcaten; benoemt dén militaire>n commandant, di-
tuur bevoegd is. D© kapittius-rege-nt maken tezamen
'een afzonderlijke rechtbank uit van revisie in za
ken, die aan dan rechter met verzoenende funtt
tie zijn opgedragen eto die dus gedeeltelijk perso
nen, ito -het buitenland woonachtig, betreffen. Ten
slotte heeft ook de Algemeene Raad rechterlijke
bevoegdheden; hij b.v. beslist over de al dan miet
bevoegdheid van den commissaris der wet, en is ook
gerechtigd tot behandeling^ van revisie in alle uit
spraken, in eerste instantie gewezen. Het open-»*
baar ministerie is toevertrouwd aan e"'" T
léerde, die den naam vain procureur-fisl
doch die niet de taak heeft om de publiek©
voor een zaak te openen. _De rechtbanken van) San!
Marino samengenomen rijn bevoegd in, alle proces
sen tusschen burgers vam den Staat en (of) paf-
tijen, die all'een ito San Mairno gevestigd zijn, pok
ai' gaat het over eenig onderwerp, die buitén de
republiek gelegen is. Züj" zijn verder bevoegd ito
allé zaken, die door vreemdelingen t0gen onderda
nen vato San Marino of daar gevestigde personwoi
worden aanhangig gemaakt. En tenslotte in zaken,
door rreem delingen aangebracht tegen andere
rreeradelingen, mits het eén contract betreft, dat
in San Marino is u gesloten. San Marino heeft dan
ook geheel' eigen recht, dat natuurlijk reei over
éénkomst vertoont met het recht rato ander© landen,
maar toch zijn speoialé kenmerken heeft. Zoo is in
San Marino het burgerlijk huwelijk nog onbekend;
;de wet van San Maritoo ^anctionneert het kerkelijk
huwelijk. Vandaar, dat veelal personén, die in tigen
l'and met zoudén kunnen huwen, tich naar San Ma
rino begeven om daar een volkomen wettig huwelijk
aan te gaan. Sato Marino k©n,t voorts nog "het rob
ïedig Romoineche recht, wat betreft de ouderlijke
lijk© macht van den vader over d© kinderen. Zelfs
kan een burger vato San Marino niet tot lid van
den Aïgemeenén Raad gekozén worden zoolang de
vader nog 1'eeft. Sterft^ de radeer, dan wordt dén
kinderen beneden veertien jaar een. voogd toego-
Nierkwalén worden vaak verkeerd begrepén, en
bijgevolg worden onuoodig veel1 last ©n pijn gele
den. Het is de taak der nieren om het bloed te fil-
treeren, en als tij hierin falen, kunnen urmeZuur
en andere vergiftige Onzuiverheden in h©t lichaam
achterblijven "en uwgestei' van streek brengen. Daar
om is het zoo gevaarlijk om de eerste verschijnselen!
te verwaarioozen, zooals urinekwalen, blaaszwakte
(vooral1 bij 'kinderen,) voortdurende of nu en dan
voorkomende rug- en léndepij'n, rheumatische aa<n
doemngeto, hoofdpijn, duizeligheid en zenuwach-
Deze verscMj'iiselien komen gewoonlijk niet ali©
tesamen voor, doch als gi) twijfelt, gebruik dan
Foster's Rugjxij'n Nieren Pillen. Riskeer niet de
ontwikkeling der rheumatiek, ischias, spit, water
zucht, nierzand of -steefu, en andere ernstige nier
kwalen. De bestanddeélén, waaruit Foster'e Pillen
zijn samengesteld, verschaffen aan de nieren juist
die hulp, welke zij noodig hebben om haar gezond
heid te herstallen en om ze gezond te houdetn.
Let op de verpakking in glazen flacon» met geel
etiket (alom verkrijgbaar), waardoor gij zeker
cijt geen verlegen buiteml'andiSch goed te ontvan
gen. Prija f 1.75 per fl'aoon.
wezen, wien ook testamentaire rechten kunnen
hoorenMeerder jarighei d bestaat voor beide seksen
gelijkelijk op 20-jarigen leeftid. Het handelsrecht
van San Maritoo berust grootend'Qiels' op het Romeinl-
sche recht, het strafrecht van San Marino op de
code Napoléon.Maar dit kléin© gebied was vrijwel
't eerste van Europa, waar, reeas in 1847, de dood
straf werd afgeschaft^ Daarentegen kent San Ma
rino nog de bevoegdheid, om door eén soort pande-
lingschap van dem schuldenaar zelf, hem diens
schulden te doen betalen. Ziedaar werkelijk reeds
©enige trekjes, die al ware ©r niets anders
San Marino belangwekkend voor de vreemdelinr
gen maken.
De klein© republiek heeft ook eén leger. Alt©
Mijnheer de Redacteur,
Met belangstelling heb ik in uw Courant van 22
December 1.1. het ingezonden stuk gelezen van den
voorzitter der Oudercommissie van Oudesluis. Schijn
baar kan 4e geachte schrijver met de plichten die aan
het Bestuur van een IJsclub, aangesloten bij den
lisbond Hollands Noorderkwartier, zijn opgedragen;
niet meegaan.
Wanneer een ijsclubbestuur haar banen opent
(baanvegers enz. enz. op het ijs plaatst), verklaart dat
bestuur het ijs betrouwbaar en is 't verantwoordelijk
en moet blijven toezien, dat het ijs niet gevaarlijk
wordt en zoo noodig dan haar banen sluit.
Dat het Bestuur der IJsclub, op een ledenvergade
ring wordt opgedragen, aan het Hoofd der School te
verzoeken de kinideren geen vrijaf te geven, daar het
ijs onbetrouwbaar is, buiten deze opdracht, is het Be
stuur zelfs verplicht dit te doen. tenminste het Hoofd
der School te verzoeken de kinderen te waarschu
wen dat het ijs onbetrouwbaar is en hen te verzoeken
cf te verbieden niet op het ijs te gaan.
Tot zoover is het IJsclubbestuur verantwoordelijk.
In elk geval is en blijft het voor een Hoofd der
School ook onverantwoordelijk de kinderen vrij af te
geven, voor dat de IJsclub haar hanen heeft geopend,
alzoo het ijs vertrouwd heeft verklaart
IJsclubs aangesloten bij! den IJ.H.N. waken en zul
len dat blijven doen, tot voorkoming van ongelukken
op hare banen.
Ouders moeten overtuigend gerust zijn dat hun kin
deren, goed en veilig zijn, op de banen van hun IJs
club en geen toevlucht behoeven te zoeken op de dik
wijls zeer gevaarlijke binnenslootjes.
Het Bestuur der IJsclub Oudesluis heeft'zijn plicht
gedaan in het groot belang van ouders en kinderen.
Mijnheer de Redacteur, U dankzeggend voor uw
plaatsruimte.
De Districts-Voorzitter van het Noorder-*
district van den IJshond Hollanids Noor
derkwartier:
H. LTMtPERS1, Wieringerwaafd,
NIE.UWBL
NIEDOGP
Kwaliteiten niet
minder
en prijzen niet
bopper dan In
de slail.
LLOYD GEORGE PEET VAN EEN ITALIAAN»
SCHEN BOERENZOON.
Lloyd George heeft Maandag te Rome vertoefd in
gezelschap van twee 'Etogelsche liberale parlements
leden en zijn secretaris. Alle pogingen van de Itali
aansche reporters om hem te interviewen waren ver-
gee-fsc'h. Hij verklaarde uitdrukkelijk niet3 van poli
tiek te willen weten en alleen naar Italië te zijn ge
komen om de zon te zoeken. Kort voor hij zijto reis
naar Sicilië zou voortzetten, werd hij' bij een bezoek
aan de St. Pieterskerk tegen wil en 'dank peet van
een boerenzoon, die juist gedoopt werd. De vader van
den zuigeling had den Engelschen staatsman, wiens
portret hij' vaak in de courant had gezien, herkend
smeekte net zoolang tot Lloyd' George zich bereid
verklaarde het peetschap te aanvaarden,
SNEEUW.
In NottinghamK DerbjA- en Limcolnshire heef t ÜéC
gisteren 20 uur aan één stuk1 gesneeuwd, en ook
Londen kreeg zijn zwaarste pak van den winter tot
dusver. In de buurtwijken lag de sneeuw gisteravond
tot 4 voet hoog. Aan de kust) van East-AInglia en Nori
folk heerscht bovendien een zware storm met ha-
gei- en regenbuien. Alleen in Noord-Schotland waa
het gisteren mooi, droog winterweer.
lELASTlNtf tó» FILMS IN NKUW ZTT» WALES.
Beide huizen van h«t parlement van Nieuw Zuid
Wales hebben de wet goedgekeurd waafbij! een be
lasting van 25 pet. wordt geheven van de bruto winst
op films, die niet in Australië gemaakt zijn.
EEN GROOTE BRAND,
Het stadje Timba, 100 mijl ten Noorden van Mel-
bourne gelegen is gisteren door een ontzaglijke
brand geteisterd en nagenoeg verwoest. Vier vijfde van
de bevolking is dakloos; de schade bedraagt naar
voorloopige scbatting Vi millioen pond.
OUDE EN NIEUWE TIJDEN.
Met Kerstmis zullen te Berlijn de door paarden
getrokken postwagens verdwijnen en geheel plaats
maken voor auto's. Voor een waardige begrafenis
zal worden gezorgd. Een stoet van 30 door paarden
getrokken en met bloemen versierde wagens, waarop
de postiljons in oude uniform gezeten, zullen zijn,
zal dan naar het rijkspostministerie rijden, waar met
de noodige redevoeringen de oud© post „begraven"
zal worden.
EEN ZONEEliLÏN» tfETEOH*.
Uit Tokio wordt gemeld, dat tusschen Jokohama en
Tokio een gevecht heeft plaats gehad tusschen twee
groepen van in totaal ongeveer 1500 arbeider» van
twee concurreerende fabrieken, die door hun werk
gevers van wapenen enalcohol waren voorzien.
Meer dan 100 arbeiders werden gedood. Tenslotte
kwam een afdeeling van 500 man politie uit Jokohama
tusschenbeide en maakte een einde aan den strijd.
DE ZELFMOORDEPIDEMIE IN BERLIJN.
iËlk jaar tegen heit eind van het jaar pleegt het
aantal zelfmoorden in Berlijn te stijgen.
Dit jaar is de stijging echter ongewoon hoog. In
de laatste zeven dagen werden niet minder dan 74
gevallen ven moord gemeld van lieden, die de hand'
aan zichzelf hadden geslagen. Een groot aantal po
gingen tot zelfpioord wordt bovendien nog voor de
politie geheim gehouden. De grootste helft van deze
zelfmoordenaars werd tot hun wanhoopsdaad gedre
ven door werkloosheid, faillissement of andere moei
lijke geldelijke omstandigheden.
In verband daarmede heeft dan ook de sociaal po
litieke commissie van den R'eichswirtschaftsraad een
aantal voorstellen gedaan, om gedurende de Kerst
dagen tenminste den ergsten nood van werklonzp.n
boven de 40 jaar en van hen, die een familie tot hun
lasj, hebben, eenigszins te lenigen.
HET ROOVERWEZEN IN CHINA.
Het stoomschip Toengstou van de Chineesche stoom
vaartmaatschappij. dat op weg was van Sjanghai
naar Tientsin, is Vrijdag in handen van zeeroovers ge
vallen.
