Mrattitlt- luüinIM
KEUKEN
I
69ete Jaargang. No. 7T69.
Uitgevers N.V. v.h.
TRAPMAN Co., Schagen.
EERSTE BLAB
Onze internalionde
positie in 1925.
Met plezier,
draagt U onze Kleeding,
Het past U netjes, zit gemak
kelijk, en is prima afgewerkt.
Be kwallleilen zijn soliede en dc prijs Is Isay
B. H. LENG H AUS
TE WINKEL
WINTERJASSEN - JEKKERS
SPAANDER Co.
Flaatselijk Nieuws.
REJMI
Dit blad verschijnt viermaal per week: Di9dag, W®sdag, Donder
dag en Zaterdag. Bij inzending tot 's morgns 8 uutworden Adver-
tontien nog zooveel mogelijk in het eerstuitbmcnd nfimer geplaatst.
POfTREKENING No. 23330.
INT. TELEF. no. 20.
Prijs per 3 maanden f 1.65. Losse nummers 8 cent. ADVERTEN-
TIöN van 1 tot 5 regels f 1.10, iedere rogol moer 20 cent (bowi]9uc.
inbegrepen). Grooto lettors wordon naar plaatsruimte berekend.
DIT NUMWER BESTAJLT UI* TWEE BBUOEN.
is. JBr is oon bekeffid! spotpctmtje in twee taferee
len: m het eerst© ziet de Frajnschiman lachend toe
-dat de Marokkaan ,n het Roergebied dea Duit-
s-öher .een "schop geeft; in bet tweede krijgt de
Franschman lm Maivkko zelf die schop
Do weroktaarlog heeft verschillende ptpblemi
aan de orde gésteM, die voor ons laind ils baf
de Is- i-n koloniale staat van beteckenis zijn, al sta.'
wij kJte kleine natie vaak maolitehjos ook yr teg
over; de stand van de voornaamste dezer prob
men in het afgeloopen jaar wordt hier in let k<
c-chet-r. opdat de lezer zioh een oordee ku5
vannen, onder welke auspiciën wij ©oonomsch f
staatkundig 1926 ingaan.
Tegonov r de staatkundige verzoeninlgepoKt
van Volkenbond en Looarno bracht 1925 onsi
dc eerste plaats een verscherping van. de econo
soh© tegenstelling dor volkeren mqt als gevolg y.
pfroteqbLonistiLSche handelspolitiek in Engeland, fc
traditioneel© ;bohv,-rk van den vrijhandel, helm
van niet te dnd.ersc'natten belang* is. Immers inn
ln*otoetionisme herleeft !.ot. op .de spits gedrtfi
nationalisme. Het woru i,i» zijn nieuwste vtl
door prof. Spann te Weénen, een economa
schrijver van groot gezag, verdedigd met n
|>eroeP op de vq©l grootere productieve kn-
ren die or op 'dén: duur van een op zelfverzen*#
ingelichte, inzichzelf gefundeerde nationale h-
houding uitgaat, aan va» een weir*
huishouding*, die op internationale v©b-
biig van arbeid berust.. Edn wereld#-
houding, zoo zegt Spanin, die slechts eert «i-
leerend, auto o pden duur (dn da.a.rop komt heb
de productieve krachten ondermijtoend infcertinto-
liusrne ten gevolge hebben zou al zou daardoocr J-
sobion ook oogenblikkelijlc fa©t totaal der gp-
duooerde goederen vergroot wordpn. Ook tvij te
opvatting is er nog wel' 0©n kloin plaatsje. <n
voor Ijogrippcn als wereldhandel cn werol<r-
kpcr. maar .meer ook niet; voor den proteotiéfc
zijn deze van tweede rang, voorop staat bij heil©
nooit volprezen zelfgenoegzame nationale hui si-
ding van het eigen I'anfcL De protectionist it
vooral op de onzekerheid der tijden en het gaur
y vnn oorlog door hot eigenbelang dor stabenht
moflobrengt dat .ook gesloten, verdragen alsij
schaael'ijkk worden, verbroken kninnen warden, ie-
mand zal' ontkterrnen dat in zoo'h geval als ht
voor wapen» -wijkt ©n eootnamisohe strijdmiddin.
oon groot, gewicht in dc schaal leggen, het ©<i>
zelfgenoegzaam land ©r het best aan toe Enl
het het langst kan uithoude». Maar de proteotiist
vergeet dat. dit een noodtoestand is als ioder Ik
noodgedwongen alléén op zichzelf is aangewezen
hot is juist zijn groote fout, dab hij don ïii-
toestand voor den normalen! houdt, waardoor jn
.denken i;n oen yicietiso cirkel is gevangen, daaiij
niet: ziet dat juist iïirijto stelsel de kiemeni in:
oen hieuw en oomtg rijn. golfogen dat alleen
rade is peaCe and goodwill aanong pation^. In
wat zijn zoo schoonschijnend argument van
auetiovc kracht betreft," ié het niet veeleer eèrie-
wijs van innerlijke zwakte als men van meeninjs
fi? nationaliteit door haar kunstmat.grtf-
sluiting van het buitenland alleen regen buh-
landscne mvloedeto Je kunjien beschermen?
Jlaar deze protectionistische theorie, waarin jet
open vizier e©n frontaanlval op den vrijhaiet'
wordt ondernomen .en die dan ook principieel ilfc
te weerleggen is niet gevaarlijk voor ons land itn
overtuigde amjhandelaren; hot is liet zoogonaa&è
praotiseh protectionisme, dat hij' ons zijn »-
mn^orp tolt, de monaAen iie mot oon beroep 0
bijzondere omstandiffliedrtiv voor tijdolijka prtbï
ge zijn. Deze blijven ziA principdedl vrijbaiJi
liLara.noemen omdat zij de mentaliteit van ons vol
op dJtstak genoegzaam komien en zij trachten n»
A. w? i_" TaJ? WdeEikhoid d„ besoher™
de handelspolitiek als het Trojaansehe paard l
nen de grenzen van ons land te smokkelen. Daar#
de Memmdn voor toogen&ajnde rett
d.Tt^re^enrarepre&,afr..t-?gïn het fmitenlal
die koeio hoofden gonvikkolijk verhitten door p
het nationaal gevoel to speeuleeieta en. leiden ka
non tot overhaaste xpenmente*; Zeer gevaarlk
hot dnze prootenideels p
V f J iïwesteld, zoodat wij oiterst kwetsbar
/ij.i voor meerdere wraaktaneven van hot bzila,.
4P&JP twh hot. ondorsl
delven moeten. Gelnkkig kan oriza .indlistrie tt
dusverre ovor hot algemeen nog. vrij goed ooinot-
h?r°h^j ^^1 rbuitenlhndsdto hindoniis*
!!"5, b"ie"- i, 'vtr .fT ..Ofinomisch »Ty«r-
dringend noodzakelijk on h.t mag oen vil
T,™ri<?^ï wenK*en T°or hot nieuiro j'air zijn.
.bon ander probleem waarvoor de woreddoorir
den m ia 1925 de ordo vin
don dag was, is do verrassend snelle toeneming i»r
koren' nn W^osfe'Meid van di vreemde ol'.
Keren van Afrika en. Azie tegenorer de kalm-
seerqnde Europonsche moBtfuffiSn in het bijzSnt'r
Qit is n .reohtsfcreeksoh uitvioeisél vin don worjld;
oorlog, waarin die vreemde vSteron dAoT dTT
lsgvoorondon hun strijd betrokkei rijn on tal
•k'ttö overwiclitsfaetoren zijn gowoirleu hAtown
psychologisidi van onlooehonbarr-n indood g(Jw®st
Koopl daarom Uw Klerdlnti bij
Het is -eenvoudig de onbetwistbare „psycholo
gische dwang!' die ei van de» Europeaan, de meer
dere in -commerciee* en technisch kunnen, op don
vreemdeling uitging e» die generaties lang de
heerschappij van _d*ze over gene heeft bevestig,
die aan het verminderen is, langzaam! maar zeker,
Dit ligt ten grondslag aan. het Marokkaaneohe
avontuur van* Kri-rn) aain het zich militair en, eco-
nomisöh wolkomen .p.ain Europeeschen invloed ont
trekkende Turkije, ^.ateens de zieke man genoemd
werd ,en thans i» zake Mosoel' 'houding durft aan
nemeüT, arbitrage da Volkenbond ten spijt, tenslotte
aan hét Ohineesöha conflict dat ernstig voor de
heefe wereld is.
Da-ar komt nog bij, dat in de koloniale .politiek
eenheid niet te vinden is; het schijnt dat juist hier
afgunst en chauvinisme e©n oorsprong nemen; men*
leze eens do berichten uit Bngebohe' bron .over
Frankrijks optred^i iln Syrië en Marokko en die uit
Frankriik over Engeland in China l
Wat «1925 ons .wol' gebracht heeft op dit gebied is
liet gelukkig meer ou meer doordringénde besef
dat de vemndoriing i|u de mentaliteit van den
^eemdeling to onzem optzichfca nu eenmaal een
feit is, waarmede wi] rékemng moeten 4 houden, of
.wij 'het prettig vinden of 'niet en dat vdj ons daar
aan moeten aanpassen, ais wij het bolsjewisme met
rijn nihilistisolie teudtinzen niet in de kaart willen/
spelen. Met die veranderde mentaliteit gaafc ge
paard een tot dusver ongekend zellbeediikkingSstre-
ven, een wil' ontwaakt tot zelfontwikkeling en be
schaving, <Iio ten slotte piet te étuiten is en grtx>-
tere massa's in bewoging brepgen kan dan met
vruciht nog to bevechten rijm.
Dit probléem yoor Europa is het ouzo voor Ne
derland ook hier kuninen wij niet meedoen in hot
BEN GOED ADBES
LAftGQSTHAAT
ALKMAAR.
a i.n den e canomischen wederopbouw to noodzaken.
En dan moet eerlijk wordöa toegegeven dat het
gebrek aan .goede wil1 om tot overeenstemming fbe
omen. niet alleen aan da zijde van Rusland Jigt.
Moge 1926 in de eerste plaats aanschouwen intca*-
luitionalé samenwerking op economisch gebied op-
V.at de menscliheid die in haar geheel' nog steedsi,
dc gevolgen der verarming tengevolge van den we-
•iJdoorlog ondervindt, alle beschikbare krachten
"•ndraohtig aan ka» wenden .tot beperking van het,
i i verband met de talrijkheid der bcvolkiiigCop veel
rootere productie berekend) onevenredig groote
elvaartetekocrt.
Mr. M. V. POLAK
THEATER ROYAL
De directie zet het nieuwe jaar uitstekend' in, één
>;fter mooie film als déze week wordt gegeven.
Het is „Butterfly", een groot Chineesch drama in 5
••eten, dat ditmaal geheel in natuurlijke kleuren
wordt gegeven en daarom bijzonder aantrekkelijks
i -eze film ia gemaakt naar de bekende opera van
uccini. Het is werkelijk een eerste klas film met
j geen andere film te vergelijken en Tuschinsky te iAim
sterdam liep dagenlag staand vol.
j Er bestaat een Chineesche legende, die «preekt van
j w schoonheid on de verraderlijkheid van de zee;
1 een overlevering, die zegt, d'at de zee voor iedere
De Fabrikanten van SUNLIGHT ZEEP,
LUX, RINSO. VIM, TWINK en COMFORT
ZEEP, w^nschen allen, verbruiksters een
gelukkig en voorspoedig Nieuwjaar.
VLAAROINGEN. 1 Jan. 1926.
NI-
van. de zoo f-* en kijkt uit naar een schip haar
schip....
Inmiddels heeft het voorwerp harer liefdevolle ge
dachten de kleine Lotusbloem vergeten voor een
nieuwe liefde, een Amerikaansch .meisje, dat hij
reeds sedert zijn kinderjaren gekend heeft
De boomen dragen opnieuw boesemsen opnieuw
maar de mail brengt Lotusbloem geen nieuws. Om
gebabbel te voorkomen doet zij, alsof zij herhaalde
lijk brieven van Allen ontvangt, waaruit zij haar
vriendinnen gedeelten voorleest Maar de laster weet
wel beter. Men fluistert, dat zij die brieven zelf
schrijft, wat haar bedienden verraden,, hebben. Ook
haar zoontje, dat* zij naar zijn vader genoemd, heeft
leest zij verscheidene brieven voor, die zij! -«egt." dat
zijn vader hem geschreven heeft. Eh het hart doet
haar pijn, terwijl zij, in deze sfeer van zelfbegocöhe-
ling leeft
^rvxjQPcacp/pgm zrimacj
concert van groote mogendheden, maar toch wordt
er in ons Ihdië in stilte geboden voor Krim, voor i
den Qiinceechéa opstand geld verzameld ©n voor
Sovjet-Rusland zelfs openlijk geagiteerd.
Wij strijden mee d©n strijd va» ijzeren of fhiwee- i
len handschoen, van Serrait of do .Touveneltalrtiek. I
Het aantal1 diergenen die zelfs1 dé bloota vrienden!-
hand aan heb Indische 'volk willen toesteken groeit j
met den dag; de r©de van dein oud-gouverneur van i
Limburg Stmim in het afgelbopen jaar voor do
Leidsciho .studenten gehouden, gaf 'duidelijk blijk
van zeer modern© denkbeelden. Maar ook hierin
schuilfejgevaar, evenals in iedere overhaasting en het
rijn juist die uitersten di© onze positie zoo moei
lijk maken, de gelijkheidsapostelen evengoed als
de vertegenwoordigers van net ancien regime'',
waarvan nog onlangs weer een oud-Indisch' ambte
na-ar blijk gaf door openlijk de toepassing van de
rotanstaf op den inlander te verdedigen.
Tenslotte nog iets over twee andere nieuwe pro
blemen, die ook nog4 iln het oude j'aar niet werden
opgelost, en waarbij wij ook weer zijn betrok
ken, te wéten '4© verléggiln'g van' het économisch
zwaartepunt naar Noord-Amerika en dg gedeelte
lij"ke uitschakeling van Sovj'et-Ruslaind uit het we
reldverkofiT.
Wat het eerste betreft schijnt het w©r niet meer
te voorkomen, dat Europa voorshands aan Noord
'Amerika schatplichtig is. (de val der Fransoh©
franc is er het duidelijkste bewijs van). Maar daar
tegenover rijst de vraag of aan de overzijde van
den Oceaan do eóohoaniscthe barometer niet zoo hoog
gestegen is, dat het tij'd wordt haar in 1926 wat
te temporen; de economie kelnt met betrekking'
tot den bodem «en wet va» verminderende
opbrengst ©n eén der directeuren van dé Standard
Oii heeft oidangs iln eön interview verklaard dat
ernstige mannen daar miot ongerustheid het oogen-
blik tegemoet zien waarop- Amerika voor petrole
um, venals thans b.v. voor rubber, van rreemdta
gebieden zal afhankelijk worden. Toöh schuilt hier
in voor ons groote hoop, dat ook do V.S. zullen ge
dwongen worde» in te zien dat "rij op een wereld-
liuishouding rijn aalngewezen, waarin de Monroe-
1'eer niet op zijn plaats is met rij» consequenties
van afzijdigheid, protectionisme, immigratiewefctou
en -wat dies meer zij.
In nauw verbalnd hiermede staaf heb vraagstuk
van Rusland, dat, hoe me» over het bolsjewisme
denken moge, ito. die wereldhuishouding, waarin heb
economisch evenwicht tuss'chen voortbrenging en
verbruik hersteld moet worden, niet goca gemist
ka.n worden. Het Russioh-Turksch verdrag schijnt
echter wat dit punt betreft, het oude jaar niet
hoopvol to hebben uitgeluid. Maar voor wie .tus-
schen do regels der Russische oomlmentaren door
leest is het duidelijk dat dit alles wordt ge
daan om Europa en Amerika tot medewerkitog
vreugde, die zij den mensch schenkt, het dubbele
aan leed cn wanhoop terugeischt.
De zee legde een vreemde gift aan de voeten van
Lotusbloem, het Chineesche meisje uit Hong Kong.
Een jonge man uit het 'Westen wordt door de golven
'bewusteloos aan land- gespoeld. Met behulp van Lo
tusbloem kr/igt biji zijn bewustzijn en langzamerhand
zijn kracht- weer.
„Pas op voor dien- vreemdeling!" waarschuwt een
oude wijze Chinees Lotusbloem. „I^ zee is bedrie-j
gelijkt"
NIE.UWE.
NIEDOCP
Kwaliteiten niet
minder
en «rijzen liet
heeoer dan ia
de stad.
1
Lotusbloem roept de zee aan een nieuwe hoop j
en tevens vrees in het hart. „Laat mij deze gift
behouden, o zee en neem er al het. andere voor
terug!"
Zij bevalt den jongeman. Allen Carver, en hij blijft
in haar nabijheid. „Zou je graag naar Amerika gaan,!
Lotusbloem?" vraagt hij, Lotusbloem is verrukt en
let op waarschuwing noch kwaadsprekerij van haar
1 vriendinnen
i Carver krijgt een telegram van zijn ouders; met',
verzoek terug te keeren. Lotusbloem, de trotsche be
zitster van een oud modeboek, dat zij van haar
grootmoeder geërfd heeft, maakt zich een kleed,
waarin zij denkt er als een moderne Amerikaansche
vrouw uit te zien. Dan komt de slagAls zij voor
Allen verschijnt in haar ccstuum 1850. hoort zij, dat
hij haar niet kan meenemen „nu niet".
,.0. als je niet terugkomt zal mijn hart sterven!"
roept zij uit» De zomer ziet een eenzaam figuurtje.,
dat' de zee aanroept. Winter en een nieuw zieltje
staat op den drempel va» de werMiLotusbloem
bréngt haar dagen door aan den rotsachtigen oever
Dan komt Allen lenig met zijn vrouw. Zij zijn
öp hun huwelijksreis. Barbara Carve weet van hot
jonge meisje, zoekt haar op, on vertelt haar de heolo
waarheid. „Ben je da» niet werkelijk mijn man
roept Lotusbloem uit. Allen verzekert haar: „Mijn
vrouw, weet alles, Lotusbloem en ook zij vraagt
vergiffenis voor me!" Met een gebroken hart tracht
Lotusbloem haar ware gevoelens achter een glimlach
te verbergen. Zij noodigt ben uit, thee bij haar te
drinken, en terwijl zij in den tui» zitten komt de
kleine AUcn naar hen toeloopen. Lotusbloem ver
bergt de waarheid: „Hij is een zoontje van de Ame*'
rikaansche familie hiernaast", legt zij uit
Maar Barbara! heeft sympathie voor 'Lotusbloem
opgevat, en komt later zonder AJlen bij haar terug,
en dan vertelt Lotusbloem haaT alles. ,,Ik heb hem
gezegend met den naam van zijn vader", zegt zij.
„AJlen Carver. Neemt U hem asjeblieft mee naar
Amerika." Barbara neemt het aanbed aan. „Lotus
bloem was maar een Chineesch kindermeisje, totdat
de echte lieve mama uit Amerika kwam!" vertelt zij
den jongen. Maar hij stribbelt tegen, wil niet met
Barbara mee, en het kost heel wat moeite hem tot
bedaren ie brengen, en in het vertrek te doen toe
stemmen. Als Barbara met bet kind weg .is loopt
Lotusbloem ze achterna...... Maar het is te laat....
Aan den voet van don tuin wacht dé rusteloozo
zee„O zee", snikt. Lotusbloem, „Nu het leven zoo
leeg geworden is, kom ik je mijn groote schuld be
talen.
HET TEEK EN DES KRUISES.
Dit wereldberoemd tooneelspel zal door Het Groot
Tooneel" onder leiding van Joh Langenaken en
Joh. Lemaire in het The?Uer .Royal op 8 Januari
worden opgevoerd. Wij hebben tal van recensies
voor ons die allen veel goeds van dit tooneelwerk
zeggen.
De Alkmaarsche Courant va» 23 Nov. jl. schrijft:
Het „(Groot Tooneel" onder leiding van Langena
ken en Lemaire, gaf gisteravond voor een goed be
zette Harmoniezaal een opvoering van het bekende
stuk van W. Baret/t: „Het Teeken des Kruises", een.
voorstelling, die hedenavond herhaald wordt
in vier bedrijven, waarvan het tweede, derde en
vierde verdeeld zijn in drie tafereelen, speelt zich de
geschiedenis van Marcus Superbus, den prefect va»
Rome en Mercia, het christenmeisje af." Marcus
wordt op de reine Mercia verliefd. Zijn vijanden sla--'
pen echter niet en zoo wol de jaloersche Bérénice als
Tigellinus en Licinius trachten Marcus bij Nero en
Poppea in ongenade te brengen
Nero wil Mercia alleen het leven redden, als. zij.
op'enlijk haar geloof afzweert. Zij weigert en de twee
geliefden gaan samen den dood in, hot nieuwe licht'
tegemoet. ,.r
Aan de uiterlijke verzorging was veel z-org besteed.
De tooneelen en de aankleeding derspelenden viel
zeer te roemen. De heer Spree had zijn volledig
materiaal afgestaan. Een groot aantal medewerken
den traden in het stuk op. Een luid applaus na elk'
der tafereelen bewees hoezeer stuk en spel het pu*
bliek boeiden, r
i
Het Noordbrabantsche Dagblad van 23 Oct. Jl.
schrijft over „Hei Teeken des Kruises":
Dit molo-drama verlevendigt de Godsidée en is
eene verheerlijking van de grootschheid van Chris
tus' 'Kerk, over het Romeinsche heidendom zegevie
rend in en door den glorierijken marteldood der
christenen. Van dit stuk zou de Fransche bekeerling
en tooneelschrijver Henri Ghéon moeten getuigen,
dat het de christelijke gedachte, waarvoor in het mo
derne tooneel schijnbaar geen plaats is, op de plan
ken brengt
Dit is o.a. de groote verdienste van Baret's werk.
Ons tooneel dat dreigt te ontaarden, ja zelfs voor een
deel reeds ontaard is. heeft behoefte aan dergelijke
stukken van 'veredelende strekking.
Dit stuk weet te boeien, er zit veel actie in. Blijk
baar viel het zeer in den- smaak van het publiek.
Het volgde althans het gebeuren ten tooneel e met
onverdeelde aandacht en geestdriftig was het ap
plaus, dat na ieder tafereel, enkele malen zelfs bij
open doek losbarstte.
Het over 't. algemeen goede en vlotte spel der exe
cutanten zal hiertoe wel het zijne hebben bijgedragen.
BESTUUR WEESHUIS.
Tot lid yan het Ooilege van Regenten van het
Hervormde Weeshuis alhier is gekozen, de heer
P. de Roer.
