Speciale Aanbieding,
I KEUKEN
en,
M. S. Godschalk,
Zaterdag 13 Februari 1926.
69ate Jaargang» No. 7793.
Uitgevers: N.V. v.h. TRAPMAN Co., Schagen.
I&SX! IS LAB.
De dingen om ons heen.
RECLAME BEDSTEL.
Matrassen 2 stuks f 3.58
Wollen- en Gestikte Dekens,
,koopjes, vanaf f 4.69
2-persoous Ledikant f 6.69
Staatsloterij.
Bitinenlandsch Nieuws.
I NIE.UWE.
Veert-
be-
door
Lwer-
eren
uitg.
den
Dit blad verschijnt viermaal per week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. Dij inzending tot 's morgens 8 uur, worden Advor-
tcntiöu nog zooveel mogelijk in hot ecrstuitkomend nummer geplaatst.
POSTREKENING No. 23330.
INT. TELEF. no. 20.
Prijs per 3 maanden tl.05. Losse nummers 8 cent. ADVERTEN-
TIöN van 1 tot 5 regels fl.10, iedere regel moer 20 cent (bowijsuo,
inbegrepen). Groote lettors wordon naar plaatsruimte berokond.
DIT NUMMER BESTAAT UIT 5 BLADEN.
00.-
50.,
00.-
00.-
50.
75.-
00.-
50.
Onze ooren hebben nu toch waarlijk lang genoeg
getuit van het gepraat over den „geest van Lo-
carno". Het wordt tijd het ding te verdoopen in
het „Spook van Looarno".
Of wat nog beter is: heelemaal niet meer te rep
pen van deze triestige mystificatie.
Hen der gevolgen van Looarno was de serie
veilighei/dspacten ter versterking van het al'ge-
meene dito, waarin men blijkbaar zoo weinig ver
trouwen stelde, dat het noodig was dat men de
heeron liet beloven te zullen houden wat zij beloofd
hadden, f bij gebreke waaraan nien om des lieven
vred es wille gezamenlijk den beloftebreker een ge-
iducht pak slaag toezegde.
Wat overigens in Versailles ook al was beloofd
en toegezegd.
Maar Looarno zou nog veel meer. Het spook dan!
Eet zou ook de ontwapening brengen,
f Dit was een bljjder tijding, want de ergste ruzie
zoeker moet zich koest li nden, als hij geen veoht-
middelen heeft, zoodat, al: .r algemeen ontwapend
13, er ook geen vrees meer behoeft te bestaan voor
oorlog. v
Toch was .deze tijding alleen blij voor degenen,
die de gewoonte, hebben, al luisterend naar frasen,
do oogen te sluiten voor de feiten.
Iedereen weet, dat algemeene ontwapening j.n
dien zin, dat ieder Land de wapens neerlegt, in de
zen tüd onmogelijk is
Zoolang er overal' ontevredenheid heersoht, zoowel
in den boezem der volken, als in de geannexeerde
streken, als bij de landen, die te Versailles onrecht
vaardig werden behandeld, als in de koloniën en be
zittingen, die het juk van het stiefmoederiand wil
len afschudden, zijn de regeeringen verplicht de
wapens in do hand te houden. Nu kan men zeggen,
dat do legers en vloten, die men ter handhaving der
thans bestaande orde en landkaarten noodig heeft,
geen eigenlijke militaire beteekonis hebben. Slechts
politiedienst doen.
Doch het is duidelijk, dat ook dit een-frase is.
Het verschil tusschen een politieleder en een ge-
vwu leger ligt in den naam veel meer dan in de
'I numerieke sterkte.
In den grooten oorlog- heeft Engeland met zijn
zeer kLein slaand leger laten zien hoe betrekkelijk
weinig .tijd er noodig is om een zeer groot leger
tq vormen. Zulk een politioleger is dan feitelijk
niets anders dan een kaderdepot en Zeker zoolang
er nog zooveel mannen zijn, die in den oorlog mee
vochten, zeg zoolang de in 1895 geborenen nog niet
„onbruikbaar voor den dienst" zijn geworden, is liet
een zeer klein kunstje om een „polibieleger" van
geringen omvang bijna op J3lag tot een sterke
armee te maken.
Politiel'egers zün camouflage van volkslegers, die
men in reserve houdt. Zeker zoolang ieder leger
bestuur zijn opgelegde voorraden heeft van klee-
ding. wapens, munitie, enz.
Alleen als dit alles consciëntieus zou worden ver
nietigd, zooals dit bij de centrale mogendheden ge
schiedde en met de overtollige oorlogsvaartuigen
na het verdrag van Washington, zou men iets
vorder zijn. In dien zin dan, dat een levée-en-
masso met knuppels en hooivorken tegenwoordig
weinig meer befceeicent, nu oorlog uit de verte pleegt
te worden gevoerd. Zoolang er evenwel' tal van fa
brieken en geheele industrieën zijn, die binnen zeer
korten tijd voor de oorlogsproductie kunnen wor
den gereorganiseerd, kan men niet gerust zijn, als
alle regeeringen plechtig beloven, zich te zul-
<len bepalen tot politielegers.
_.Die politielegers wij zagen het reeds zijn
tiifc velerlei hoofde thans nog niet te missen.
Gesteld het buitengewoon onwaarschijnlijk geval,
dat Frankrijk zou will'en ontwapenen, hoe moot
het dan den oorlog in Marokko voortzetten? Hoe
moet het de Dragen tot rede brengen en eventueel
die streken, na onderwerping, in bedwang honden?
Met een gewoon 'politielëger een eenigszins
sterke gendarmerie! gaat dit niet. En als het
er .behalve die gendarmerie ook nog een koloniale
vechtmacht op na kan. houden, lieert het ten allen
tijde een zeer goede en wel getrainde reserve be
schikbaar, voor een EuropeeSoh conflict.
Hetzelfde geldt voor Groob-Brittanië en voor ons
land. Hoewel1 natuurlijk het transport uit Indië
van troepen naar West-Europa oneindig bezwaar
lijker is, dan het oversteken van de Middelland-
söhe Zee en die troepen, ter versterking yan de
Engelsche of Nederl'andsohe politielegers bij een
Europeesch conflict dus te laat zouden kbmen.
n Trouwens, het is reeds een hersenschim op zich
zelf, dat de vastelandsche mogendheden ooit zouden
toestemmen in een ontwapening, die hun slechts een
politielëger liet, zoolang het Russische dreigement
[blijft bestaan, Noch Polên, noeh Roemenië, noch
Finland, noch Ozeohosl'owakije, kan de wapens uit
jde hand leggen, en het met gendarmes afdoen, Zoo-
lang de divisies van het Roode leger overal de
grenzen kunnen bedreigen.
En dit, in naam van het Bolsjewisme, voortdu
rend doen. Als Oost-Europa derhalve gewapend
blijft yral moeilijk anders kan is niet te
verwachten, dat Midden-Europa zonder meer een
toestand van weerloosheid zal'_ aanvaarden. En,
volgens dén gewonen 1'opp der dingen kan dan het
Westen op zijn beurt zich zélf ook niet weerloos
maken. Waarna Engeland van meening moet zijn,
dat eenige zekerheid om 'n ooup-de-raain af te
weren noodzakelijk is en dus ook niet ontwapent.
Het eenige, dat van deze ontwapeningsveldtocht
is te verwachten te dan ook een procentueele ver
mindering der militaire budgetten en der getal
sterkte van de legers.
Wie oog heeft voor de werkelijkheid, ziet. dat hier
enkel en alleen een economisch voordeel wordt
bereikt. ITet land, dat 100 millioen voor zin weer
macht besteedde, zal voortaan met 50 iniilioen por
Jaar volstaan. Waar vroeger 100.000 werden gelicht,
3
i, k
b
tor<
zullen liet er nu 60.000 of 40.000 por jaar zijn.
In onzen tijd van „algemeene ontwikkeling" weet
iedereen de getallen onder de 100 te deelen. Ieder
een weet dus dat als A een leger heeft van 100 een
heden, terwijl B, O en D resp. 50, 30 en 20 een
heden hebben (allé vier even goed technisch toege
rust) zoodat dus deze groepen tegen elkander
opwegen, het geheele geval het zelfde zou blijven
als men A tob'50 en B, O en D tot 25. 15» em
verlaagde. Ja zelfs als A slechts 5 eenheden, B, C
en JL> 2Va, P/a en 1 eenheid behielden Dan Zou
alles nog gelijk blijven, terwijl het overloopen van
D naar A aan deze nieuwe groepeering een over
macht vAn- 8 tegen 4 fciou geven.
Het oonige voordeel zou zijn, dat in aEe vier
die landen de militaire uitgaven zouden kunnen
dalen tot theoretisch 5 (waarschijnlijk 10 pet.) van
voorheen.
Dit voordeel voor den belastingbetaler onder
isc-hatten wij geenszins, doch men zegge niet, dat
•dit eenig pacifistisch belang heeft, een oorlog on
mogelijk maakt of wat dan ook.
Bovendien is zulk een ontwapening op algemeene
basis volmaakt uitgestoten. Ieder land heeft een
eigen excuus, eigen argument voor afwijking van
rden norm, dien Genève zon willen stellen: inland-
sche onrast, gevaar op de grenzen, koloniale moei
lijkheden.
Men ziet overigens n'en déplaise Looarno en
zijn geest hoeveel, moeite het kost een commissie
van voorbereiding tér voorbereiding van een voor-
loopige conferentie tot bestudeering van het vraag
stuk bijeen te krijgen en hoe ieder oogenblik weer
een ander met bezwaren en motieven tot uitstel
aankomt.
En dit in de volle wetenschap, dat allés wat mis
schien zal kunnen worden bereikt, neerdraait op
proportioneele ontwapening!
UITKIJK.
bestaande uit: Bed, Peluw, twee Kussens,
22.50 24.50 26.50 32.50
alles gevuld met prima Java-Kapok.
Koningstraat 52-54 Helder.
Trekking yan Donderdag 11 Febr.
5e Klasse. 16e Lijst.
No. 2531 1 31.000.
Nos. 3417 en 8015 elk f 1000.
Nos. 992 4156 5776 6667 7309 12021 13221 en 16049
elk f (400.
Nos. 1954 4231 5451 9553 11123 en 12222 elk f 200.
Nos. 303 2349 3528 6138 8952 15994 18171 18607 18677
19994 20546 en 20847 elk f 100.
Prezen yan f 70.
57 292 449 477 546 721 740
870 900 916 948 956 1198 1250
1408 1476 1501 1561 '1577 1608 1806
1840 1911 1925 2018 2068 2086 2092
1 2304 2459 2460 2463 2514 2585 2803
2855 2933 3057 3077 3147 3340 3456
3507 3524 3532 3541 3569 3729 3779
3799 4011 4217 4225 4329 4334 4514
4606 4704 4721 4826 4855 4865 5109
5221 5232 5246 5298 5347 5433 5445
5560 5638 5750 5914 5955 6174 6196
6313 6369 6446 6458 6494 6526 6658
6762 7021 7053 7136 7156 7182 7186
7197 7269 7383 756.3 7618 7707 7714
7742 7862 7878 7931 8019 8028 8050
8200 8219 '8263 8268 8449 8616 8644
8720 8758 8769 8798 8890 8991 9222
9252 9346 .9387 9400 9665 9688 9751
9777 9831 983.8 9977 40009 10055 10086
10154 10158 10235 10327 10401 10644 10820
10907 10978 10984 11147 11280 11357 11383
11415 11462 11533 11635 11981 U989
12132 12286 12334 12336 12342 12398 12570
12644 12649 12744 13097 13202 13299 1330-1
13366 "13386 13388 13461 13486 T35G3 13573
13766 13967 13982 13994 14058 14408 14570
14734 15057 15291 15333 15456 15489 13500
15660 15663 15732 15764 16012 16180 16244
16338 16379 16385 16564 16798 16916 16922
17041 17046 17123 17169 17231 17240 17278
17368 17371 17502 17582 17842 17956 18134
ïte 18356 18437 18509 18510 18517 18548'
18590 18595 18621 18813 19022 19077 19000
19220 19238 19470 19706 1984.3 19848 19951
19981 19990 20131 20265 20455 20460 20511
20535 20563 20715 20840 20910 20947
DE ARRESTATIE VAN DE MARKELOSCHE
BOEREN.
Op <de vragen van het Kamerlid den heer Van der
Sluis, betreffende de arrestatie van 16 Markelosche
boeren op 5 Januari 1926 en het i nvoorarrest houden
van twee hunner, antwoordde de minister! van
Justitie:
Inderdaad zijn op 5 Jan. IJ; 16 'Markelosche hoeren
aangehouden, echter niet in het Markelosche Broek
(gem. Markelo), doch in de gemeente Laren, alwaar
ze gezamenlijk en in vereeniging bezig waren aan
het weggraven van een dam, welke aldaar was aan
gebracht voor keering van het opkomende water,
teneinde overstrooming van het Larensche Broek te
voorkomen en derhalve op heeterdaad werden be
trapt op hot plegen van' het zeer ernstige misdrijf,
genoemd in art. 161 van het Wetboek van Straf
recht.
De aangehoi^enen zijn in het belang van het on
derzoek p. autobus naar Zutphen overgebracht, al
waar de verhooren een groot gedeelte van den nacht
zijn voortgezet.
Dat zij doornat waren ,is niet vastgesteld. Mocht
dit zoo zijn geweest, dan zal dit wel aan henzelf te
wijten zijn geweest, daar zij er nog in geslaagd zijn
een 20 30 meter van den dam weg te graven,
waardoor het, water met geweld het tot nog toe droog
gehouden land overstroomde.
Op 6 Jan. zijn de aangehoudenen op twee na weder
om in vrijheid gesteld.
De aanhouding der hoeren had plaats door amb
tenaren der Koninklijke marechaussée van de bri
gade Hengelo, die het plegen der feitelijkheden op
heeterdaad ontdekten, terkvijl de inverzekeringstel
ling en overbrenging geschiedden op bevel van den
betrokken hulpofficier van justitie bij dat wapen.
Het niet aanhouden en in verzekering stellen van
de verdachten zou naar het oordeel van dien hulp
officier gevaar hebben opgeleverd voor herhaling
vainj het feit, waarvan, behalve overstrooming van
een groot gedeelte der gemeente Laren, het gevolg
zou zijn geweest, dat hevige vechtpartijen met de
bewakers der waterkeeringen zouden hebben plaats
gegrepen.
Voor overweging in anderen zin was onder die
omstandigheden ook naar het oordeel van den mi
nister geen enkele reden.
Tegen 2 van de 16 aangehouden boeren, ten aan
zien van wie de last tot inverzekeringstelling door
den officier van justitie te Zutphen was verlengd,
werd op 9 Jan. 1926 door den rechter-commissaris
een hevel tot bewaring verleend, daar deze twee als
de aanvoerders werden 'beschouwd en de vrees voor
herhaling dus te hunnen aanzien te meer klemde.
Beide verdachten zijn op 15 Jan., toen de termijn
van het bevel van bewaring was veratreken, in vrij
heid gesteld, daar de arrondissementsrechtbank Ite
Zutphen geen termen aanwezig vond om een bevel
van gevangenhouding uit te vaardigen, daar. inmid
dels het water was gevallen en toet gevaar voor toerr
-ha'Ung als geweken kon worden beschouwd.
MACHINALE KAASBEREIDING.
De' commissie voor machinale kaasbereiding, inge
steld door den bond van coöperatieve zuivelfabrie
ken in Friesland, heeft rapport uitgebracht, over
haar arbeid. Zij is tot de conclusies gekomen:
1. Met de nieuwste constructies van de' in ge
bruik zijnde systemen van kaasmachines kam een
wrongelverdeeling verkregen worden, welke hiji goe
de uitvoering der bereiding vrijwel gelijk gesteld
kan worden met die bij handbewerking.
2. Wat de gelijkmatigheid van de bereide kazen
uit verschillendie hakken betreft, hebben we geien
verschil t.en voordeele van het eene systeem van ma
chinale kaasbereiding boven het andere, noch van'
de machines boven de handbekverking kunnen waar
nemen.
3. Bij goed uitgevoerde bereiding mag men ver
wachten, dat de verliezen aan eiwit en vet in de wei
hij machinale en handbewerking der wrongel gejijk
zijn. De machines geven waarschijnlijk eerder aan
leiding tot eenige verhoóging dan tot, verlaging.
4 Dat'de kwaliteit van de kaas door machinale
bereiding wordt bevorderd, is ons niet gebleken.
Hoogere kaasopbrengsten kunnen aan de machinale
kaasberefiding nië| worden toegeschreven.
NIEDOBP
Kwaliteiten niel
minder
en prijzen niel
boooer dan in
de Blad.
5. Biji middelmatig groote tot groote fabrieken kan
jpin de kaasafdeeling ten hoogste met 2 tot 3personen
minder worden volstaan. Bij een deel der werkzaam
heden (het snijden en roeren der wrongel en het
roeren van de kaasmelk) kan de handenarbeid door
machinalen arbeid worden vervangen, 'hetgeen het
werk voor het personeel in de kaasmakerij minder
zwaar maakt.
6 De werkverdeeling in de kaasafdeeling wordt,
vooral in de drukke periode, eenvoudiger bij; machi
naal bedrijf. Voor de werkzaamheden buiten het be
werken der wrongel om kunnen de leden van het
personeel meer gespecialiseerd worden. De werke
lijke bereiding der kaas kan meer hij' één. persoon
(den lsten kaasmake en bij1 afwezigheid den 2deh
kaasmaker) berusten.
7. Ieder der systemen heeft zijn eigen voor- en
nadeelen zoowel uit zuivel-technisch als constructief
oogpunt.
8. De inhoud der bakken zal volgens onze mee
ning niet grooter dan 3500 L. moeten zijn. Verdeeling
en verdere* behandeling der wrongel moeten in
denzelfden bak plaats vinden. Het pompen van de
wrongel is af te raden.
9. Rente, afschrijving en onderhoud van een in
stallatie voor> machinale kaasbereiding zullen jaar
lijks op ten minste 20 pet. van do aanschaffingskosten
gesteld moeten worden. Met het opzetten van een
rentabiliteitsberekening beeft men (hiermede re kei
ning te houden.
IR. DAMME WENSCHTE GEEN RUST.
Uit 's-Gravenhage, 11 Febr. Wij* zijn thans, al
dus de Tel. in staat eenige nadere mededeelingen te
doen over de kwestie-Damme en het aan hem ver
leende „verlof'.
Op 29 Januari j.1. heeft n.1. de heer Damme de me-
dedeeling ontvangen, dat. hem met ingang van 1
Februari voor één maand verl.of was verleend, op
grond van .de omstandigheid, dat zijn zenuwgestel
rast noodig had. De heer Damme liet den minister
toen weten, dat hij geen behoefte aan rast had en
hij derhalve geen verlof wenschte.
Dit heeft geleid tot een korte gedachtenwisseling
tusschen de heeren Bongaerts en Damme, waarbij'
de minister den Directeur-Generaal mededeeling
deed van eenige feiten, waarop de minister den in
druk grondde, dat de zenuwtoestand vani idfen heer
Damme rast noodig maakt. Dat diens zenuwgestW"*
geschokt zou zijn, zou naar het oordeel van den mi
nister uit de wijze van behandeling v.an zaken ge
bleken zijn. Overigen sis den heer Damme officieel
niets bekend van het hem tegen zijn zin verleende
verlof. Hiji deelde ons mede, dat hij1 geen behoefte
gevoelt om rast te nemen, daar men hem niet door
een geneesheer heeft laten onderzoeken en hij* zich-
derhalve niet kan neerleggen bij het hem opgedron
gen „verlof".
Over het met den minister bestaande verschil van
inzicht in zake dienstopvattingen, wenschte de heer
Damme bich niet uit te laten. Als ambtenaar achtte
hiji zich niet gerechtigd daarover mededeelingen to
doen.
Naar wij vernemen ral het gedwongen verlof van
den directeur-generaal der P. T. T., den heer ir.
Damme. dat totnogtoe een zaak was van den Mi
nister van Waterstaat alleen, binnenkort ook een
onderwerp van bespreking uitmaken in den Minister
raad.
VOOR HOEVEEL TE DEVENTER VERNIELD
WERD.
1 De directeur van Gemeentewerken, ir. L. van
Gendt, berekent de schade, door den jongsten Waters
nood aangericht aan onder het beheer van genoemr
'den dienst staande werken, op circa f130.000. Daar
onder is het belangrijk bedrag toegrepen, besteed aan
arbeidsloonen, materialen en vervoer daarvan ten
behoeve van het tijdelijk versterken der waterkeerin
gen tijdens den hoogen vloed. 'Eveneens valt daaron-
der het bedrag, noodig om de bestaande dijken te
verzwaren, een deel van het fabrieksterrein „het
Hartenaasje" watervrij te maken en de capaciteit van
het pompgemaal op den Bergweidepo-lder le vergroo-
tcn. Voor afdoende verbetering der bemaling zal nog
f20 000 noodig zijn. zoodat hét geheele herstel van
den waterstaatstoestand te Deventer voor de fa-
brieks- en woonwijken, die door het water worden
bedreigd, f150.000 zal kosten.
EEN JEUGDIGE DIEVENBENDE.
Men schrijft aan de ,L. K":
Het klinkt bijna ongelooflijk en toch is het een
droevige waarheid. Een vijftal jongens, waarvan de
oudste 14 en de jongste 8 jaar oud, zijn het, die een
geheele streek onveilig maakten door brutale dief
stallen te Nieuwenhagen, N Groenstraat, Waubach,
Rirnhurg, Heerlen en Brunssum.
De jongens maakten gebruik van vracht- en be
stelauto's waar zij, tijdens den rit opsprongen en die
zij verlieten in de plaats waar zij dachten hun slag.
te slaan.
Nu eens stalen zij worat van een slagerafiets, dah
weer brood em koek. uit bakkerswagens een sleu
tel om deze te openen was steeds in hun bezit hior
doosjes sigaretten, daar weer oen ham. enz.
Vooral 'bestelauto's waarvan'de bestuurder even af
wezig was, ontglipten niet aan hun oog Zelfs een
petroieumtank-auto moest het ontgelden. Fluks draai-,
den de jongens tijdens het. rijden de kraan open,
zoodat. later de geheele inhoud) verdwenen 'bleek*
Zoo duurde dit spelltje voort, tot voor enkele dagen.
Het stelen van een kistje sigaren uit een auto, waar
van uitlekte dat het clubje hieraan niet' onschuldig
was, leidde tot een uitgebreid onderzoek door po
litie en maréchaussée. Het onderzoek bracht een
twintigtal diefstallen en andere strafbare feiten aan
het licht.
AUTOBUS-ONGELUK.
Een autobus is gisternamiddag bij 'Horst in de
buurt, van Venlo, doordat de stuurinrichting defect
raakte tegen een boom gereden. De chauffeur werd
door de voorruit geworpen, doch bekwam overigens
geen letsel. Vier van de dertig passagier-s werden
vrij ernstig gewond in. het Antoniusgesticht te Horst
ter verpleging opgenomen. Levensgevaar is niet voor
handen. Een aantal passagiers werd door glasscher
ven gewond.