n
iliintti Nitiis-
iiltlltlllii- la
r mouw niet
Firma DE LANGE 4 DE MQRAAZ,
7
n
r)
Eerste Blad.
lug i
IDE
R]
f- Bedden- en Matrassen-
II fabriek van M. KLERGQ,
tm het hart Yan Ooiland.
KE.UKEN
De „VER1TAS"
Naaimachines
Zitdag Donderdags In Hotel „Vredelusl".
Nemen gelden in Deposito.
Verleenen Credieten.
De dingen om ons heen.
Vergadering van de Langendijker
Winkeliers-, Nering- en
Vakvereeniging.
igei|
,n ui
Zaterdag 1 Mei 1926.
n kac
69ate Jaargang. No. 7836.
PU blud vorschljnt viermaal por week: Dinsdag, Woensdag, Donder
dag en Zaterdag. BIJ inzending tot 'a morgens 8 uur, wordon Advor-
icutlóu nog zoovool mogelijk in hot oorst uitkomend nummer geplaatst.
UllgevursN.V. v.h. TRAPMAN Co., Scliagcn.
POSTREKENING No. 28380. INT. TKLEF. no. 20.
Prijs por 8 manndon f 1.05. Losse nummers B conl ADVERTEN
TIE öN van 1 tot 5 rogols £1.10, iodoco Kogel moor EO cent (bewij? ,c,
inbegrepen). Gjfooto lottere wojedon naar #laatSBuimtG boBekondf»
DIT NUMMER BESTAAT ÜIT VIJF BLADEN.
zijn uitgestorven, en een ond hotel van historische
i vermaardheid or iets dergelijks. Altoos in kleine
eerei
o
voor U een bezoek gebracht
heeft aan de naar de eischen
des tijds ingerichte
SP00HSTHA4Ï 32 HtLDEtt.
Waar TJ steeds het nieuwste en beste wordt
geboden tegen den laagstee prijs.
m.
ag.
k' De Amorikaansche hotelhouders, die in zes weken
k. KBuwpa zien en een congres bijwonen, hebben zoo
Waar tijd gehad om aeht-en-twintag uur door te
t brengen in Nederland. Of één dertigste van ''den
tijd, beschikbaar voor Europa.
Aangezien vele landen in net geheel niet worden
Lbezocht' mogen wij nog dankbaar zijn, dat we
m aanmerking kwamen.
L De lieoren en dames zuilen het hier goed hebbejn
ad. Eeü feestjunoh op het Kurhaus, een diner
i de groote Amsterdamsolie hotete en hierbusschen
oolitendwnntjos, tea's, sandwiches en wat dies
zjj van allerlei vriendelijke gasthoeren.... het
waarlijk ferm. AI hebben zij dan natuurlijk bij
it o.coi en drinken allerlei storende redevoeringen
oeten „bijwonen" en al hebben zij tal van dingen
oefcon aansohouwen, die zij best gelooven. Strar
havens, openbare gebouwen, ae fjlmen vun
ederiand die. als wij ons niet vergissen, reeds
de bemoeiingen van de HollandAmerikar
lichting in alle groote oentra over het water zijn
jd dat alles hebben zij thuis ook. Maar,
het comité: één ding hebben zij niet en dat
de on verval sohte klompenloopers en klompen-
.opsters. Derhalve heeft men ettelijke prentbrioD
aarten voor hen doen herleven en de Bruiloft van
Joris en Roosje opgevoerd, in den vorm van het
uwelijksfeost van „Kees Stuyveöanfc" met „Mietje
;R<> iseveit", waabij die familie en vrienden uit Mar-
|«'ken, Volendam, Friesland en Zeeland ook tegen-
prlwoordig waren.
111 De heeron had .geen tijd de inboorlingen in hun
(natuurstaat te gaan bekijken en derhaive liet de
uuri commissie de gevulde costumes Haar Amsterdam
komen»
I Amerikanen mochten eens den indruk krijgen,
EJ dat Nederlanders een even modern ras zijn, als zij
Ijzelf. Dit mocht natuurlijk niet. Iiefa moest den
Ipchijn hebben, of alles was gebleven, zooals op
1 'den dag waarop de Pelgrim Fathers uitzeilde/ en
Peter Minuyt zijn lastbrief van de Westindische
f torapany kreeg om het fort Nieuw-Amsterdam
/n te gaan bouwen op den hoek van Pearlstreet en
f Als men dit doel had willen bereiken, had men
lil ,1 dit. gezelschap Amerikanen gedurende don_ nacht
hier binnen moeten smokkelen, zoodat Zij niets
anders te zien hadden gekregen als wat de gast-
1 heeren wenscheljjk achtten voor hen, en voor den
üaam van Nederland.
Dan was het rondrijden door modern-Den Haag
en Schevoningen op klaarlichten dag al een fout.
I Want onwillekeurig hebben nu de notelmeuschen
gezien1, dat er in Den Plaag en Amsterdam ook oen
öantal gewone Europeanen wonen. En in de winkels
waar zjj langs reden, hebben zij vermoedelijk ook
.-velé Europeesche normale dingen gezien en niet
alleen de jenever, kaas en pijpen, waarmede wij in
I het buitenland onze glorie plegen te grondvesten
i/iiui .Wanneer zal er toch eens een eind homen aan
ÏAflfdio dwaasheid, dat men een vreemdeling dergelijke
dingen laat zien, onder voorgeven, dat dit nu npr-
maal-Nederlandsch is, die klompen, kdfcpen, wijde
broeken, kleurig linnen, die kaas, jenever, lange
pijpen?
j J Marken en Vorendam zijn, toch voor den Neder:
J6I1 hinder ook curiositeiten, kijkspelletje-. Hoeveel
'mannen en vrouwen Poopen nog dagelijks in hun
daar w;iar het plaatselijk costuum
„.nog bestaat? Zelfs de Scheveningsche meisjes zijn
V of gebobd en kunnen dus de kleine kapjes niet meer
dragen, die alleen „hielden" op een dikken haar
wrong. En'de Scheveningsche mannenalleen
m den winter aan den duffel' van Grootvader zijn
zij nog te herkennen - voor de rest komen zij
jook uit den confectiewinkel, zoo goed afe hun
vrouwen en meisjes. Zelfs heb ik een Scheyeningsoh
i bruidje naar het Raadhuis zien taxi-en ia fa mo
fderu. jurkje, terwijl de bruigom in .een .soort kell-
f II a fcersbuis praalde. Alleen de wederzij dsehe familie
|Jj\|di^g nog het oude pakje van het „darp".
v\ aartoe is het in deze omstandigheden ge-
er, fflt wenschfc, dat een vreemdeling altijd naar die paar
itaris>«curiositeiten moet gaan kijken, naar plekken ais
Marken, die alleen beteekenis hebben als open-
jiucht-museuiu. Waarom moeten wij altijd. den
TJI;vreemdeling overstelpen mot antiauiteiten tot hij
w ge'ooven neen'de zekerheid krijgt, dat wij
L, J$f anffiok znn, fossielen uit een lang vervlogen
j: Wldperk, die leven ,op en van de eeuwigdurende
boenen pijpen, kaas en jenever!
Ie andere landen bestaan waarlijk ook oude klee-
iu f derdrachten, oude gebruiken, oude of vrcemdsoor-
jtige stukken stad of provincie. Maar, daar is het
—'"program van den vreeraden bezookor eerst het mo-
dorne, hot levende, waarvan kracht uitgaat. Pas/
als hij hier van op de hoogte is, waagt men heb
V bezoeker eens te polsen of hij iets workehjk
j 11 antieks, iets curieus zou willen zien ter afwisseling.
Dan komen, de kleeder dracht-in aan de beurt en
ae stokoude gebruiken, die hi- r of daar nog niet
doses, als specerij in het moderne gastmaal.
Alleen Nederland doet het andersom, is niet ge
lukkig als het er niet in is geslaagd zich voor te
doen als ware het een besjeshuis.
Of dit de juiste indruk is, die men moet maken
in het. bijzonder op Amerikanen, gelooven wij te
moeten betwijfelen.
Welke cijfers zitten er aohtor die klëederdrach-
ten'r How veel dollars? Wat brengt het bezoek aan
het Museum-Marken op? En hoeveel1 kon het op
brengen bij deugdelijke exploitatie in een- land,
waar het alleroudste drie eeuwen telt? Dit inte
resseert zakenmenschen uit het 1'and van haast en
herrie.
En of er in het Mauritshuis Rombrandfcs zijn, die
toch niet verkocht worden en die zij geen tijd
hebben om te gaan zien, is veel minder belang
rijk dan het kantoorgebouw van de Standard Oii
Cy., zoo en zooveel voet hooger dan dat van de
Royai Dutch, ha!
Vooral' zal' het hun echter hebben geïnteresseerd,
toen zij Donderdagavond; Kras verlieten om naar
bun hotefe te gaan, dat op# dat uur heel die wijk
van Amsterdam zoo dood is als esu pier. Dat m
de groote café's van het Damrak nog twee lichten
branden, de Kalverstraat volmaakt dood is en al
leen in de buurt van het Rembrandtsplein nog
wat avondloven gaande is.
Dit moet den bezoeker zeker wel_ 'd^n. indruk
geven, dat hij ergens op de hoi verzeild is of een
eeuw of wat terug heeft gedroomd.
Na Parijs, Amsterdam. Na Amsterdam, Dussel1
dorf en Berlijn en Munchen en andere steden waar
de menschen zoo sTeoht zijn, dat zij na schouwburg-
of concertbezoek nog willen eten of drinken of
praten, en waar zij een overheid hebben, even
slecht als zij zelf?> een overheid, die er niets in
vindt, dat men zijn vertier zoekt op eigen tijd.
In vrije landen, zooals Nederland, komt zop iets
niet voor en heeft men dit vertier voor halfeen te
hebben gevonden. Maar (en dit lal het l'aatste voor
deed dat -Nederland .op Amerika hoeft) men be
hoeft hier voorlloopig nog geen laagheden te doen
om een glas bier, wijn of likeur te krijgen.
Men behoeft nog niet met een veldflesch op zak
te loopen en dergelijke aardigheden.
Als de Amerikanen deze vrijheid ook maar niet
beschouwen als een antiquiteit van ons ras 'en ons
land, die alleen wordt vertoond om hun „Volatead-
1 ij dors" onaangenaam te zijn.
Het is alleen jammer, dat aj niet pon dag later
zijn gekomen om te profiteeren van de halve droog
te op Julianadag. i
Dan hadden zy geweten, dat wij niet zoo achter
lijk zijn als wij ons graag voordoen, maar wer
kelijk ook wel eenige moderne eigenschappen weten
te ontwikkelen. t A.
VAN RIJSWIJK'S
SCHOENHANDEL. SCHOENMAKERIJ.
UITGEBREIDE KEUZE.
PRIJZEN UITERST BILLIJK.
Geen waarbij niet meer gedacht, dan neerge
schreven wordt.
Heeft men zelfs niet bij ieder verdrag de moeilijk
heid der interpretatie? Het internationaal Arbeida-
statuut is er een duidelijk bewijs van.
En komt niet altoos een beroep op den geest en
du algemeene strekking te berde, zoodra de woorde
lijk© tekst niet totaal' in overeenstemming fó met
wat men gaarne zou willon doen of laten? t
0'm dezo redenen reeds- is het niet noodig 0,1 te
veel waarde ie hechten aan de plechtige verklaring,
dat er niets geheims meer achter steekt. De even
tueel© verdere afspraken behoeven volstrekt niet aan
het M-actaat zelf te worden vastgehecht Behoeven
zelfs niet officieel op schrift te staan, kunnen in een
mondelinge afspraak, 'n .particilier briefje of wat
dan ook zijn overeengekomen. Ein zelfs dit is nog
niet eens noodig.
Bovendien, al 'bestond' er niets geheims, dan zou
be- toch al erg genoog zijn.
Want deze overeenkomst werpt het geheel© denk
beeld eener Volkenbondsactie, eener actie .van allen
togen een weigerachtige natie, onderstboven. Dat de
wereld ooit het schouwspel te zien zou krijgen van
een leger uit soldaten van de ik geloof: 52
bondstaten samengesteld, oprukt tegen het 53ste land
lijkt op zich zelf «al niet zeer waarschijnlijk. Al was
het alleen maar omdat er van die 52 allicht een
paar het. excuus -hebben geen leger te bezitten of
geen man te kunnen missen in verband met bin-
ncnlandsche of koloniale onlusten, dan -wel zich ex-
cuseeren met bet beroep op stamverwantschap met
het aan te vallen 53e land.
Maar als zulk een lovóe on masso opzicbzelf al
vrijweL uitgesloten is. bestaat de 'belemmering uit
inciden-teele -overwegingen.
AJs Duitöchland, als bondslid, het pas gesloten
verdrag met 'Moskou onveranderd laat voortbestaan,
hebben wij het eerste geval waarin een lid van den
Volkenbond zich het recht voorbehoudt (bondsbesluir
ten aan eigen toetsing te onderworpen en desge-
wenscht precies het tegenovergestelde te doen van
het Bondsbesluit.
Want Duitschland verklaart uitdrukkelijk, dat
het van zijn eigen beslissing zal afhangen, of het
aan sancties van den Bond tegen Rusland wil deel
nemen. Als Rusland/volgens Duitsche op
vatting, dan niets agressiefs in den zin heeft ge
had. doet Duitschland niet mee, noch aan financieel©
noch aan economische, noch aan militaire actie.
Uit den oorlogstijd herinnert -men zich inog de
eigenaardige verschillen omtrent internationale
NIE.UW&-
NEDOBP
in alle modellen
verkrijgbaar.
Anno 1805 Alkmaar.
(Huisinrichting te Alkmaar.
De vorige week schreven wij hier een en ander
naar aanleiding van het Duitsch-Russisch verdrag.
De inhoud er van- was toen nog niet in bijzonderhe
den bekend.. Men wist alleen, dat het in hoofdzaak
en beginsel' in overeenstemming was met het be
kende tractaat van Rapallo. Ën bovendien, dat hel
een vrij"ver gaande clausule van wederzijdsche neu
traliteit bevatte.
Thans is de tekst bekendi met en benevens de
plechtige verklaring 'van Moskou en 'Berlijn, dat er
geen geheime clausulen (bij zijn.
Die mededeeling in de-ze of soortgelijke bewoordin
gen als tbans vérstrekt behoort er .zoo'n beetje bij.
Het doel waarmede men haar aflegt is feitelijk zich
zelf goedkeurend op den schouder te kloppen: „Ven
tje, wat ben jij' een aardig openhartig kereltje!"
Wan het spreekt van zelf, .dat het nooit en te nim
mer mogelijk is, dat in een verdrag alle overwegin
gen, alle casusposities, alle mogelijkheden en wen-
scheJijkheden, zijn opgenomen, die tijdens de -onder
handelingen te berde zijn, gebracht.
Als wij bijv. hooren, dat Rusland eerst een alge
meen of- en defensief verbond had gewild, waarvan
het tegenwoordig verdrag dan het besnoeid resultaat
is, spreekt het vanzelf, dat Duitschland zoo ver in de
richting van het door Rusland1 gewild verhond is
gegaan, als slechts ©enigszins mogelijk was, zonder
direct met Genève in conflict te komen
Ook kan men zich levendig voorstellen, dat alsl
Rusland zijn oorspronkelijk -plan van- zulk een jal-ge-j
meen verdrag bepleit, Duitschland er op wijst, dat;
dit niet gaat. aangezien het sinds den vrede geen
leger en geen wapens meer. mag hebben. Als Rusland j
dan zegt, ja, maar die kunnen wij bij ons maken,
als jelui maar materiaal «on ingenieurs stuurtl Kijk,
dan komt zulk een verdrag in een geheel ander
licht. Ook al zijp er geen officieel© geheime clausules j
en afspraken.
Geen overeenkomst, waarbij niet meer „gepolst"
wordt en waarbij niet meer „om eens 'n voorbeeld ,te
noemen", wordt gebruikt, dan een, die onderwor
pen is aan de eventueel© goedkeuring van derden!
plichten „wie ich sie auffasse" en de algémeene op-
vattin-gl Veel waarborg dat die opvattingen van den
Bond en die van Duitschland voortaan volmaakt
identiek zullen zijn, bestaat, er niet. We hebben
voorts, al was het maar in den Balkan, gezien hoe
gemakkelijk het is een grensgeschilletje zoo te con-
strueeren en zoo voor te stellen, dat het- kleine zwak
ke land technisch de aanvaller wordt van zijn groo-
ten machtigen buurman. Dit kunstje kent men in
Rusland in de perfectie, getuige de grenskwesties
met Polen -en Roemenië.
Het ligt bovendien nu reeds duidelijk voor de hand
dat Rusland loert op een aanleiding om aan de Roe
menen het oude Bessarabië te ontrukken, dit stuk
Oekranisch gebied, waarmede Boekarest bij den vre
de gelukkig werd gemaakt en waarin het direct aan
het „beschaven" is gegaan.
Dat Rusland deze aanspraak ndet opgeeft, blijkt al
dadelijk uit het feit, dat Moskou bereid is met alle
grenslanden 1Roemenië uitdrukkelijk uitgezonr
derd grensgarantieverdragen te sluiten in den
geest van Locarno. Hoelang zal men, als Ruslahd zijn
tijd gekomen acht, behoeven te wachten op een
vechtpartijtje van Roemeensche smokkelaars met
Russische grenswachters? Welk incident behoorlijk
geënsceneerd, onmiddellijk1 leidt tot eischen om
schadevergoeding, represailles, sancties en wat dies
meer zij. Het zoo te construeeren dat Roemenië de
technische en formeele aanvaller is, kan als kinder
werk worden beschouwd.
Wil dan de Volkenbond optreden, tegen Rusland,
dan blijft Duitschland kalm neutraal. Want Rus
land is niet aggressief „wie ich- es auffasse".
'Dat hiermede een (bres is geschoten in de eenheid
van optreden van den Volkenbond, behoeft geen
nader 'betoog. Het anastaande jongste lid neemt de
vrijheid -alles overhoop te gooien, wat gezamenlijke
actie betreft
Maarhierbij blijft het niet. Want Berlijn
neemt uitdrukkelijk op zich de rol van pleitbezorger
van Moskou te spelen, door te heioven in den Bond
steeds rekening te zullen houden' met de opvattin
gen van Rusland. Iets anders is uit art. 1 niet te
lezen., waar uitdrukkelijk staat, de twee tregeeringen
in "vriendschappelijk contact zullen blijven over alle
kwesties van politiekeri (en economischen) aard, die
de twee landen gemeenschappelijk raken,.
Zeker, dit kan- beteekenen, dat zij' elkander over
zulk een kwestie niet in het haar zullen vliegen.
Doch in een verdrag van vriendschap zou zulk een
artikel toch wel wat al te kinderachtig zijn. Het zou
to weinig beteekenis hebben om, althans .voorop, te
paradeeren.
Juist -het feit, dat over „contact" wordt gesproken
toont dikwijls aan dat het hier gaat om kwesties
waarin ook andere landen zijn gemengd, da/n wel
tussehen één der contractanten en een vreemden
staat. Waar internationale kwesties, sedert Versailles
in zekeren zin tot de competentie van den Bond ibe-
hooren ds het moeilijk in te zien, wat deze bepaling
anders kan beteekenen, dan dat Rusland zich door
dit verdrag een pleitbezorger in den Bondsraad heeft
aangeschaft, wiens stem alle Rusland minder- wel
gevallige maatregelen kan. tegenhouden,
Wij. weten -zeer goed, dat ook andere landen, In
den Bondsraad- zitting hebbend, de eenstemmigheid
kunnen verstoren als zij dit willen en wij zijn over
tuigd, dat zoolang dit het geval is van een groote
principieel© actie nooit sprake kan zijn ^naar hoe
wel de praktijk volmaakt dezelfde blijft, heeft toch
niet een dier 'Bondsraadsloden zichzelf van te voren
verplicht het principieel altoos eens te zijn, met een
zijner vrienden, die van 's morgens vroeg tot 'a avonds
laat zoo krachtig mogelijk afgeeft op den -Bond en
zijn werk, als Rusland en fijn woordvoerders ple
gen te doen.
Op zijn minst is toet sluiten van dit verdrag, zoo
kort na de mislukking van de jongste bijeenkomst
van Genève en na de onderhandelingen tussehen
Rusland en den Bond over de plaats van samen
komst der voorbereidende Ontwapeningsconferentie,
een onhandigheid! van 'Duitschland.
Onhandigheden echter zijn niet zoo heel erg ge
woonlijk, omdat zij zich meestal wreken op hem; die
ze begaat. f
Erger zou het zijn als men er een opzettelijke uit
daging aan den Bond in moest zien en illustratie
van Duitschlands andere mogelijkheden.
„Jelui wilt mij zoo graag in je Volkenbond heb
ben? Goed, maar dit zijn mijn voorwaarden. En als
die jelui niet bevallenewlnu, dan kan ik ook
anders, kijk maar!
De merkwaardige zorg, waarmede men het' te
Genève doet voorkomen alsof men dit nieuwe ver
drag heel gewoon vindt en de- wijze waarop men daar
blijkbaar de oogen wil sluiten voor de tegenstelling
met het bandsstatuut, maken waarlijk den indruk»
alsof men het dóar beschouwt ais een uitdaging.
Een. die men liefst zooveel mogelijk wenscht 'te
verdoezelen.
Bovendien heeft dit het voordeel, dat andere leden
later een antecedent hebben om zich ook door af
zonderlijke overeenkomsten te onttrekken aan on
welkome bondsplichtent
UITKIJK
Donderdagavond vergaderde de Langendijker Win
keliers-, Nering- en Vakvereeniging, in het lokaal
van den heer Kramer te Zuidscharwoude.
Aanwezig waren 24 leden.
Bijna een half uur over tijd opent de voorzitter,
de heer S. Timmerman, de vergadering met een
woord van welkom.
Het doet spreker genoegen dat zooveel leden aan
den oproep hebben gevolg gegeven. Hij hoopte, dat
de besprekingen in het voordeel van de vereeniging
zullen zijn, zakelijke besprekingen zullen worden
gehouden en geen punten besproken die niet aan
de. orde zijn.
De notulen worden gelezen en onveranderd vast
gesteld.
De heer K. Stam wijst op een tekortkoming in de
notulen en wordt door den heer D. Zeeman gesteund.
Er wordt echter geen aanvulling verlangd.
Ter tafel komt een reglement en verslag van den
Ned. Middenstandsbond met verzoek om als lid toe
te treden.
De secretaris de heer P. Berkhout deelt mee dat de
vereeniging ook vroeger lid was en zegt verder dat
de contributie fl.per lid per jaar is. Toen de
contributie lager was, werd om de kosten afgeschei
den. Het bestuur acht de kosten te hoog, vooral
ook omdat aansluiting bij het adviesbureau van de
Kamer van Koophandel heeft plaats gehad.
Op het verzoek wordt afwijzend beschikt.
Gewezen wordt op het minder goed slagen van den
lichtbeeldenavond, die tezamen met de Hanze gehou
den is. Het was oen schitterende avond, doch het
bezoek was te klein.
Van de Kamer van Koophandel is bericht ingeko-
1 men, dat voor het adviesbureau dit jaar geen
hosten verschuldigd zijn, omdat het vorig jaar 50 ct.
per lid betaald is en de bijdrage op 25 ct. per lid
is vastgesteld.
