Almieti Bitlis-
Mmttltlt- üiünillll
Knip- en Naaicursus N. Niedorp.
SUBIACO.
AUPING-
T. Dekker-Pijper, Gedipi. Leerares, N. Niedorp.
Vergrootingen
Zaterdag 5 Juni 1929.
69ste Jaargang. No; 7854.
Uitgevers i N.V. v.h. TRAPMAN Co., Scltagen.
Eerste Blad.
Pracht Vloer-, Divan- en Tafel-
kleeden, nergens zoo voordeellg.
naar oude en verbleekte
portretten in ieder formaat
Atelier Niestadt, Schagen.
Glastra's Schoenen
Molenstraat C 9.
Binnenlandsch Nieuws.
Dit blad verschijnt viermaal por woelt: Dinsdag, Woonadag, Donder
dag on Zatordag. Bij inzonding tot 's morgens 8 uur, wordon Advor-
tontiön nog zooveel raogolijlc la hot oocatultlcomond nummor geplaatst.
POSTREKENING No. 23880.
INT. TEUÏF. no. EO.
Prijs per 8 moandon 11,85. Loaso nummore 8 cent. ADVHIITIIN.
TI8N van 1 tot 5 rogols 11.10, lodoro rogol moor EO cont (bowlj.uo,
lnliogTopon). Groots lottors wordon ncnr plsaltrnlmlo boiokond.
DIT NUMMER BESTAAT UIT VIJF BLADEN.
MATBASSEN in alle malen.
tegen concurreerende prijzen
vindt U steeds in de
Bedden- en Matrassenfa-
briek van M. KLERCQ
Spoorslraal 32 Helder.
De vroegere naam is Sublaqueum, of do lage me
ren, en niemand minder dan Nero had deze plek
eens uitgekozen voor zomerverblijf. Een villa had hij
er laten bouwen, zooals de Romeinsche villa's wa
ren, geweldig zwaar van constructie met galerijen,
vele trappen naar terrassen, koepels, tempels en vij
vers met eilandjes en paviljoenen. Van al deze
pracht is niets meer over dan groote steenblokken
en stukken muur, den omvang eenigszins aange
vend.
Vreemd dat daar tusschen twee hooge bergwanden
deze villa ingebouwd heeft gestaan, alsof Nero de
natuurlijke beschutting noodig had om zich veilig
te voelen; als een roofdier moet hij daar in die
kloof gezeten hebben, omgeven van al de sierlijke
bouwwerken, ter zijner eere en genoegen tot stand
gebracht; alleen waar de reusachtige vijvers of
kunstmatige meren lagen, was wat meer ruimte en
uitzicht. Maar als men buiten dat gebied komt is er
oen rijkdom van natuurschoon, die maakt dat men
medelijden krijgt met Nero, die in zijn steenen pa
leis zich wel nooit vrij en luchtig heeft kunnen voe
len- Een villa: wij stellen ons voor wat we tegen
woordig zien, een lief buitenverblijf van vrooüjke
roode baksteentjes of wit gepleisterd, ook wel met
een geel of roze sausje overgoten, versierd met bal-
connetjes, overdekte verandah's of torentjes, ook
wel stemmig schuilend onder een rieten dak. Villa
beteekent echter stad, of verblijfplaats op zich zelf.
Wij zouden dat nu eene heerlijkheid noemen, met
kerk, gemeentehuis, school annex, met badinrich
ting, turuterreinen, feesthallen, moestuin, theater
(in de open lucht).
De meren werden gevoed door het water uit de
Anio, eene liefelijke, heldere rivier die hier en daar
kleine watervallen heeft. Er waren toen reeds slui
zen, om het te veel aan watertoevoer te regelen of
ververachen- De Anio voorziet nu Rome grooten-
deels van water. (Vroeger waren er 17 waterleidin
gen, welke aan alle kanten Rome van water voor
zagen, nu vier en nog stroomt het water over alle
reservoirs heen).
Per auto naar Subiaco is een flinke tocht, vooral
als de chauffeur den weg niet precies weet en geen
der inzittenden ooit dien kant uit geweest is. Meer
en meer stijgen we, naar het Oosten in de Sabijn-
6che bergen, nu links een dal, dan verder op rechts
overal jong groen, geurende heesters, bloeiende
struiken, klaprozen, wilde cyclamen, trossen klim-
roozen en brem, vooral brem op hooge rotspieken
tusschen steenblokken en spleten.
En het klateren van beekjes. Grootscher wordt
dan de natuur en de Abruzzen kijken over de Sa-
bijnen heen, met hunne sneeuwtoppen. Hier en
daar tronen kloosters, vooruit geschoven op een la
gen berg, steil naar beneden gaand in het liefelijk
dal. Ieder oogenblik denken we: dat is dan nu het
doel van onzen tocht. Maar nauwelijks is de auto
moeizaam, met veel beleid on soms met vaart den
steilen kronkelweg afgewerkt, of er wordt ons be
duid dat we te ver door gereden zijn. Dan achte»-
uit rijden of voorzichtig keeren en weer hoopvol
naar een volgend gehucht wat daar om zoo'n be
schuttend en all,es beheerschend klooster heen ge
schaard ligt, tegen hellingen aan. Maar daar wor
den wo plotseling tegemoet geloopen door opgewon
den mannen, die de handen in de hoogte houden.
Dus blijft de auto op een hellenden weg staan, vóór
ons een muur, links een laag walletje, waarop on
telbare paren schoenen en laarzen, kinderschoen
tjes en muilen. Het leek wel of er verkooping was.
We hooren muziek en stappen uit, want in de auto
zitten blijven lijkt ons bij het keeren geen pretje.
Maar zoo iets liefelijk-eenvoudigs van landelijkheid
en onnoozele geloofs-blijheid wacht ons, dat had ik
heusch nooit willen missen, dan maar liever nog
eens flink gedwaald. Want in dit oord: Gennazano
is eene Maria-huldiging in de open lucht. Op het
vierkante plein staat de geheele bevolking ge-
schaard om een mozaiëk, wat van bloemblaadjes, i
aarde, meel en blauwsel gestrooid is. We hebben1
geen oogen genoeg om te kijken. Groot on klein in
schilderachtige volksdrachten, gele, roode, hard-
groen-s'atijtnen blouses, waarover zwartfluweelen
corsetten, dikke bloedkoralen om den hals, gebloem
de wijdgeplooide rokken staan de vrouwen met uit
gespreide handen, die kussens dragen, waarop lelies,
of 4 A 5 lange waskaarsen, met kleurige linten bij
eengebonden, manden sinaasappelen, eieren, ham
men. De kindertjes dragen kroontjes van bloemen of
goudpapier, de jonge meisjes zijn in 't wit en heb
ben kransjes op het hoofd. Alle mannen in 's Zon
dagspakken, maar het mooiste zijn de groepen dicht
bij het althar dat er is opgeslagen. Maria staat
van hout, met een prachtig oud-brokaat kleed aan,
een kroon van metaalbloemen en kristallen op het
hoofd. Om haar heen bloemen en brandende kan
delabers, aan hare voeten gras, hooi, korenschoven,
vóór haar een orkest van acht man dat er flink op
los blaast: een langzaam, steeds terugkeerend mo
tief, hetwelk door de omstanders in woorden wordt
herhaald, vele jonge meisjes en mannen zijn de
voorzangers. Een priester in geel zijden gewaad, den
mijter op het hoofd, de handen gevouwen, ligt op
een zijden kussen geknield en houdt de handep
omhoog naar Maria. Twee geestelijken staan naast
hem. Eindelijk is de lange lofzang ten einde, de
menigte knielt en de stoet van priesters, koorkna
pen, feestkoor, beweegt zich over het middenpad
van lichtgrijs zand door het mozaiëk, met het Ma
riabeeld voorop. Steeds zingend gaan de jongelieden
achter de priesters langzaam voort, de vrouwen
staan op en komen met hunne gaven mee, drommen
mannen met zijden overkleederen worden nu tege
moet gehuppeld door hunne kindertjes die aldaar
vrij en vroolijk door de mozaïek-paadjes getrippeld
hebben. Onder het voorbijgaan worden de schoenen
aangetrokken en allen klimmen zingend de trappen
op van de oude kerk, om de gaven te leggen aan de
voeten der H. Maagd, welke zoo trouw de plaats
weer beschermd heeft tot in deze aan haar gewijde
Meimaand. Santa Maria del buon Consiglio heet
hunne Maagd, en zij is den menschen steeds eene
goede raadgeefster gebleken. De kerk is eene bede
vaartskerk. De familie Colonna heeft hier ook nog
een oude burcht, welke men bouwde van steen
klompen en zuilen van het oude paleis "of Villa Ge-
nucia, waar de naam Genazzano van stamt.
We stappen weer in ons vlugge voertuig en dit
heeft, na informatie, nu heusch den directen weg
naar Subiaco ingeslagen. We zien het Volksgeberg
te, waar de wildste stam leefde die zich het langst
verzette tegen Rome's oppermacht, en die tot voor
kort nog afstammelingen bezat welke voor den toe
rist gevaar opleverden.
De Anio schuimt tegen de rotsen. Boven ligt op
een hoogen heuvel nog een klooster, maar we we
ten: dat is ons doel niet, daar is wel San Benedic-
tus heen gevlucht omdat hij', na de vergiftigingspo
gingen zijner medebroeders, zich in het origineele
klooster niet meer veilig voelde, maar de bakermat
der Benedictijners is 'tnog met.
Hier, op het plateau van San Cosimato heeft Jo-
hannes VII eens de Saracenen verslagen; een kegel
vormige rots er tegenover heet Saracinesco, deze is
eens door Saracenen ingenomen geweest en hier
wonen zeer donkere typen met dik, krullend haar.
Namen zijn hier nog die herinneren aan deze Ara
bische voorouders: Mastorre, Marocco, Marcasse; de
kleederdracht is ook meer Oostersch. Eindelijk zien
we het kardinaalsslot, vroeger veelal zomerpaleis
der Pausen; nu komen er de kardinalen, wanneer zij
eens uit Rome weg willen gedurende den warmen
tijd. In 1068 liet kardinaal Johannes V dit bouwen
en Pius VI moderniseerde het. Twee kloosters lig
gen er tegenover, mjen loopt door een grooten tuin
van het eene in het andere. In 530 n. Chr. is het
eerste gesticht. Er waren in Egypte en het Oosten
monnikenorden, maar daar ging het zoo buitenspo
rig toe, dat men deze in Italië niet wilde toelaten en
zelf ertoe overging op louter geestelijke basis een
verblijf te gronden waar mannen die moe waren
van het onophoudelijke strijden, konden uitrusten,
hunne laatste jaren slijten, zich ontwikkelen of ver
plegen en onderwijlzen. Door harden, belangeloozen
arbeid zou men zijn leven veredelen.
Wordt vervolgd.
Ondergeleekende bericht hiermede hel begin van een nieuwen KNIP-
en NAAICURSUS op Donderdag 17 Jnnl. Prijs 14.00 per maand.
Aangiile lol deelname moet geschieden vóór 14 Juni.
BELEEFD AANBBVELEND.
van rijswijk's
schoenhandel. schoenmakerij.
uitgebreide keuze.
prijzen uiterst billijk.
op 20 M. werd stil gezet Nadien werd van de zijde
der „grijzen" nog gepoogd den bestuurder als dron
ken voor te stellen, ofschoon een der getuigen, de ge
meenteontvanger, onder eede het tegendeel ver
klaarde, welke verklaring door den Duitschen dokter,
die den zwaargewonde behandelde, werd bevestigd.
De man had overigens om dien arts te halen uur
per rijwiel moeten trappen en had den dokter, die
per auto arriveerde, per fiets bijgehouden!
Naar aanleiding van de vele, publieke klachten,
door autoriteiten zelf geuit, zijn we eens door het land
van Vlodrop binnen ettelijke jaren wellicht een
mijngebied gaan dwalen om eens te ervaren, wat
daar gistte. Bovengenoemd ernstig feit heeft natuur
lijk de maat doen overloopen, doch de verbittering èn
op Nederlandsch èn op Duitsch gebied gaat over een
toestand. Heel dit grensgebied, dun bevolkt en met
weinig industrie, wordt bewoond door een vreedzame
bevolking. Groote overtredingèn vallen dus niet voor,
doch aangezien er naast gemeentepolitie, douane en
marechaussée ook nog militaire politie is gestation-
neerd van laatstgenoemd corps hangt al sinds lang
de opheffing in de lucht 1 is er niet voldoende werk
en moet vooral laatstgenoemde, nogal sterke groep
ervoor zorgen, dat staten van dienst kunnen worden
overgelegd. Ei* ontstaat dus vanzelf de neiging om
overtredingen te zoejten en de gebeurtenissen in on-
gunstigen zin te interpreteeeen.
geschikt voor eiken voet.
Schoenhandel- Schoenmakerij
ERNSTIGE KLACHTEN OVER DE MILITAIRE
POLITIE.
Een Limburgsch correspondent schrijdt het vol
gende in „De Maasbode":
Et gist sinds maanden iets in het land van Vlodrop.
Ge hoort maren over .grijze terreur" en in de pro
vinciale pers zien we in den laatsten tijd een „vaste
rubriek" geopend: .Russische toestanden" betiteld.
De burgemeester van Vlodrop en twee aangrenzende
gemeenten heeft een verklaring gepubliceerd, waarin
hij zegt: „Het wordi waarlijk hoog tijd, dat aan dien
toestand een eind wordt gemaakt." Naar ons ter oóre
kwam, hebben eenige burgemeesters der erbij be
trokken Duitsche grensgemeenten eveneens klachten
ingediend.
Wat valt er nu in den laatsten tijd voor in het
vreedzame heideland tusschen Roermond en de Duit
sche grenzen? Kr gaan ernstige klachten op over 't
optreden der zg. grijze militaire politie, een corps in
oorlogstijd opgericht tot het verrichten van politie
diensten onder militairen, doch dat na de mobilisa
tie toch bleef voortbestaan en zijn noodzakelijkheid
poogde te bewijzen, al werd ook in de Kamer op op
heffing van dit alleen voor mobilisatie bedoelde wa
pen aangedrongen. Het roekeloos neerschieten van
een oppassend huisvader, waardoor deze sindsdien in
zorgwekkenden toestand in het Louisehospitaal te
Roermond moet worden verpleegd, heeft de maat doen
overloopen.
Zierhier.de lezing van het feit volgens verklaring
van getuigen:
Vier menschen rijden met de auto van den heer
J. C. uit Herkenbosch in de richting van de grens
naar Rothenbach. Deze, die zelf chauffeerde, ziet
plotseling vóór de auto een rood. licht zwaaien, om
te stoppen. Hij zet onmiddellijk de rem aan en de au
to vermindert zijn vaart. Schijnbaar niet genoeg naar
't oordeel van „den grijze" want 'n oogenblik later
knalt het schot uit zijn karabijn en de kogel door
boort den achterwand van den auto en gaat dwars
door 't lichaam van, gelukkig, maar één der inzit
tenden.
Op" de vraag van den heer C. aan den heetgeba-
kerden wachter, waarom hij zoo ondoordacht han
delde, gaf deze het antwoord: „Die auto kon wel ge
stolen zijn geweest 1"
Bij nader onderzoek is nog gebleken, dat het schot
viel nadat de au-to, waarvan de remmen al in wer
king waren, <4 meter verder was, terwijl de wagen
Ombrengen van over de grens komende Duitschers
is dan ook aan de orde van den dag. Een conducteur
van een Duitschen trein, die even op Nederl. gebied
aan een halte van zijn trein afstapte om een pakje
tabak te koopen, werd opgebracht en vastgehouden
tot zijn trein was vertrokken. Een Duitsche dokter,
jaren in de streek bekend, en huisdokter van een der
op Nederlandsch gebied gelegen kloosters, die 's
nachts op weg was naar een zwaar ziek kind, wordt
opgebracht, zonder motief vastgehouden, en eersi los
gelaten nadat hij de politie aansprakelijk had gesteld
voor de gevolgen. Bij zijn" terugkomst werd hij even
wel opnieuw opgebracht. Een tweetal manschappen
der grijzen' gaan dronken op Duitsch gebied, krijgen
er ruzie en pogen met begrijpelijke bedoeling
hun tegenstanders op Nederlandsch gebied te lokken.
We hoorden met naam en datum aangeduide geval
len van brutalisaties, langdurige vrijheidsberooving
en mishandeling en eindelooze klachten over het
„zoeken" van kleine overtredingen van een aard
waarvoor de militaire politie niet werd in het léven
geroepen, als jachtdelicten. bekeuringen wegens ont
brekende rijwielplaatjes en margarinebordjes, enz.
De verhouding tusschen burgerlijke overheden en
zelfs tot de plaatselijke marechaussee moet ook zeer
gespannen wezen.
Van de zijde der zeer verbolgen bevolking, met
het 'burgerlijk gezag aan het hoofd, zal een „bevrij-
dings-actie" worden ondernomen. Ze zullen zich wen
den tot Regeering en Kamer. Een nader onderzoek
kan dus niet uitblijven, redenen waarom we ons be
perkt'hebben itot het weergeven van enkele feiten, en
klachten, doch hun aantal is legio. Speciaal het niet
terstond .straffen of schorsen van den roekeloozen
schutter, bleek ernstig tegen het rechtsgevoel der be
volking in te gaan.
LANGENDIJK,
Hét jaarverslag over 1925 van den Keuringsdienst
der gemeenten Broek op Langendijk. Zuid- en Noord-
scharwoude, Oudkarspel en Harenkarspel wijst uit,
dat voor de vleeschkeuring zijn aangeboden 1568
stuks vee, nl.: 279 runderen, 7 graskalveren, 461
nuchtere kalveren, 728 varkens, 63 paarden, 90 gei
ten en 40 schapen.
De totaal ontvangsten bedroegen i f 4349.45, de to
taal uitgavèn f 4094.32, alzoo een batig saldo van
f 255.12.
Vaccinatie en leerplichtwet.
Voor den kantonrechter te Hoorn, werd een zaak
betreffende overtreding der leerplichtwet behandeld,
waarvan in onderwijskringen met belangstelling zal
worden kennis genomen.
Een inwoner van Enkhuizen, zekere P. B„ had niet
voldaan aan de wettelijke verplichting, zijn 9-jarig
dochtertje te doen inschrijven aan een school voor
L. O., zulks op grond van gemoedsbezwaren tegen
de vaccinatie. De inspecteur van het L. O. had het
kind ambtshalve doen inschrijven op de Christelijke
school te Enkhuizen en tegen den vader proces-ver
baal doen opmaken.
Verdachte zeide principieel tegen vaccinatie te
zijn. Na verkregen inlichtingen acht hij zich gerech
tigd, krachtens art. 7 sub. 6 hetwelk de ouders vrij
stelt van de verplichting hunne kinderen naar school
te zenden indien een wettelijk voorschrift het ver
biedt. De ouders kunnen dus op vrijstelling aan
spraak maken, mits voldaan wordt aan art. 9 dat
telken jare voor 1 Februari ten gemeentehuize een
schriftelijke verklaring wordt ingezonden. Verdachte
heeft aan die verplichting voldaan. Vaccinatie acht
hij gevaarlijk voor het leven en de gezondheid van
zijn kind. Voor de verstandelijke ontwikkeling van
het kind zorgt hij zelf. Hij is voor de toekomst voor
nemens, dit zoodanig te regelen, dRt het kind geen
schade ondervindt.'
De inspecteur bij het L. O. verklaarde het kind,
na informatie aan welke school de ouders eventueel
op grond van haar gezondheid de voorkeur zouden
gegeven hebben, ambtshalve te hebben doen inschrij
ven op de Chr. school, zulks omdat getuige twij
felde, of in dit geval de bezwaren voldoende ge
grond waren, en de wettelijke bepalingen van het
vaccineeren, waarvan verdachte spreekt, te gering
om het kind de voordeelen van het klasse-onder wij a
te onthouden. De godsdienstige gronden blijken niet
voldoende.
De ambtenaar van het O. M. verklaarde zich hier
geplaatst te zien voor een nieuw geval inzake de
leerplichtwet. Verdachte heeft inderdaad voldaan
aan de formeelo eischen der wet De godsdienstige
bezwaren blijken voldoende uit het feit dat de com
missie den inspecteur adviseerde, het kind op de
Chr. school te doen inschrijven. Hier blijkt een maas
in de wet, waarvan de kinderen de dupe zouden
worden, indien door ouders getracht werd, daarvan
gebruik te maken. Evenwel, de godsdienstige be
zwaren moeten wel zeer overtuigend blijken om te
slagen in dien opzet In dit geval zijn de bezwaren
eerlijk en oprecht, aan de formeele eischen is vol
daan. Op grond hiervan vraagt spr. ontslag van
rechtsvervolging.
De kantonrechter vereenigde zich' met dit requisi
toir, dat het kind ten onrechte is ingeschreven, en
ontsloeg den vader van rechtsvervolging.
DE MELKPRIJS VAN M™-
De melkfabriek Hollandia te Purmerend, betaalde
voor de melk uit Hollands Noorden ontvangen in de
Meimaand, f 8.15 per 100 Kg. uit,
DE WOLPRUS.
Volgens het vakblad „De Vee- en Vleeshhandel"
was de prijs van de scheerwol op 28 Mei jl. te Amster
dam: Texèlsche scheerwol 1 1.25, Hollandache
scheerwol f 1.15 per KG.
VERDRONKEN.
Een 21-jarige havenarbeider uit Barendrecht was
werkzaam aan boord van een stoomschip, liggende in
de binnenhaven te Rotterdam. Hij gleed van een ijze
ren plaat en geraakte te water om niet meer boven
te komen. Enkele uren later werd zijn lijk door de
rivierpolitie opgedregd.
ONDER MOEDERS OOGEN OVERREDEN.
Op den Nieuw Crooswijkscheweg te Rotterdam, wan
delde een vrouw met baar anderhalfjarig kind. De
moeder liet het- ventje een oogenblik los; de kleine
maakte van de gelegenheid gebruik om de straat over
te steken. I-lij geraakte onder een passeerenden
groentewagen en was onmiddellijk dood.
ZIJPE.
De heer A. van der Wal, vele jaren kommies in de
Zijpe. thans deurwaarder bij de belastingen te
IJmuiden, wordt bij den visitatiedienst aan het grens
station Eisden geplaatst,
OUDKARSPEL.
Bij den heer W. de Vet alhier iseen postduif ko
men aanvliegen met de volgende merken: Gummi-
ring 8039, Alluminiumring P.T.G, 447.
LANGENDUK
In de tweede week van Juni. begint bier en in den
omtrek, waarbeen de tuinbouw zich heeft uitgebreid,
gewoonlijk de, drukte van het uitplanten van de ver
schillende koolsoorten, die den oogst moeten leve
ren voor de stapelgroenten van den a.s. winter. Dit
jaar zal het wel wat later worden, daar, door het on
gunstige weer, het plantgoed zeer laat is niet alleen,
doch dat het er verschillende plantenbanen zijn mis
lukt en opnieuw gezaaid zal moeten worden. Ook is
door de vlooien heel wat vernield. We vernemen dan
ook dat 't plantgoed nu reeds duur wordt verhandeld.
VEENHUTZEN.
In de jl. gehouden vergadering van de Rederijkers
kamer alhier, is 'besloten om ter gelegenheid van de
kermis -weder een uitvoering te geven. In studie is
genomen het leuke blijspel in drie bedrijven van Os
car Walther en Leo Stem, getiteld1: „Het Offerlam".
HEERBUG OW AARD»
De vereeniging ter bevordering van getrouw school
bezoek mag weer met voldoening terug zien op het
feest, dat zij de leerlingen onzer openbare scholen
heeft mogen aanbieden. Zoo'n rijtoer met zoovele rij
tuigen op zichzelf is natuurlijk al 'n genot en groot
vermaak gaven voorts duin en strand. Gelukkig irof
men een pracht weertje voor zoo'n feest.
HEERHUGOWAARB.
Aon den oproep van sollicitanten voor de betrek
king van secretaris van onzen polder hebben niet
minder dan 43 gegadigden gehoor gegeven. Eir bestaat
dus nog al animo voor*
HE ERHUGOWAARD.
In eene vergadering van heit subcomité alhier ter
bevordering der stichting van het Neutraal Zieken
huis in de Cadettenschool te Alkmaar, werd verslag
uitgebracht der te Alkmaar gehouden vergadering
van het Hoofdcomité, waarna van gedachten werd
gewisseld over de wijze, waarop ook in onze gemeente