chager Courant
Dinsdag 31 Augustus 1926.
69ste Jaargang. No. 7903.
Tweede Blad.
Binnenlandsch Nieuws.
-tie
Raad Wieringcn.
Vergadering van den Raad der gemeente Wie-
igen, op Zaterdag 23 Augustus, dos namiddags
ee uur.
afwezig de heer M. Koon Pz.
Voorzitter de heer L. Cn. Kolff, burgemeester,
rotari-s do heer Van Duin.
Voorzitter heet de aanwezigen welkom en opent
vergadering, waarna de notulen worden gelezen
oncler dankzegging aan de secretaris onveran-
■d worden goedgekeurd.
Wededeelingen en .ingekomen stukken
Van don lieer S. Koorn Ja., is/een schrijven in
gooien, waarin hij zijn benoeming als lid in het
lege van Armbestuur aanneemt.
Van het bestuur van de- vereeniging voor getrouw
joolbczoek is een dankzegging ingekomen voor
[toegestane subsidie.
Van Ged. Staten is goedkeuring ontvangen op do
ordening tot verdeeiing van de winst op de zee-
s^iogst over 1926.
Van Ged. Staten ter wijziging in de redactie
ug ontvangen het raadsbesluit tot het aangaan
een golctleeiüng- groot f 8500, alsmede goed-
jing ontvangen op ttf- en ovei'sclrrüvingen,
ast1926.
Vordt aangeboden do maandstaat over Juli van
Zeegras-ex ploitatie, waaruit blijkt dat 200 pak-1
verkocht zijn.
an do gezondheidscommissie te Schagen is het
slag over 1925 ingekomen.
VI deze stukken worden voor kennisgevang aange
nen. -
Algemeen \Vordt goedgevonden het voorstel van
en W. om op de begrooting van 1927 een post 1
te trekken ad f33 voor de Malariabestrijding, j
gekend tegen één cent per inwoner.
Mie rekening en verantwoording van do gezond-
Idsc-OniniLssio, gezeteld te Schagen, wordt alge-
pen goedgekeurd.
De gemeente niet safe genoeg?
[Volgt do -voordracht tot het vaststellen
ni een gewijzigde redactie van het
dsbcsluifc tot het aangaan èencr geldleeuing. liet
poft hier de leening van 18500, waarvoor aan de
srenleenbank, waar de 1'eening geplaatst zou
eden, geen machtiging werd gegeven door de
itrale Bank te Utrecht.
)o heer Lub vraagt of hij hieruit moet conclu-
ron, dat de gemeente niet meer safe is. I
Voorzitter zegt, dat de Centrale Bank te Utrecht
n redenen heeft opgegeven, waarom zij haar
chtiging aan de aanvraag heeft onthouden. Spr. j
agt of do heeren Hermans en Biakker daar
is op kunnen antwoorden, maar dezen zeggen,
dat er nooit bij verteld wordt. Zij gelooven,
het wel verband zal houden met de nieuwe
ding der statuten.
L)e heer Oden vraagt waar de leening nu on-
gebrapht zal^ worden, waarop voorzitter aut
orit, dat pogingen zullen worden aangewend om
i nieuwe geldschieter te vinden.
De rekening over 1925.
Vol-H de vo >rlmpige vaststelTing der gemeente-
fening, dienst 1925, waaruit blijkt, dat ae gewone
euing sluit met een nadoelig saldo van Ï2S50.64
mtvangst en uitgaaf op f 91845.38' en f94196.02"1,
vijl de kapitealsdiensfc met een voordeelig saldo
t van f 1970.73, in ontvangst en uitgaaf op
0013.16 en f 28042.43.
)e heer Lub merkt op, dat dit do eerste maal
dat 'er een nadeelig saldo is.
"oorzi torzegt, dat Zoolang hij hier is, dit nog
eerder is voorgekomen.^
Jaarna volgt de voorloopigo vaststelling ven de
ening en balans dar Zeegras-exploitatie, dienst
5—1926.
De commissie belast met het nazien dezer beide
reningen, en bestaande uit de heeren Bakker,
I Krviij on J. K>oy, wiarvan de heer MKcwaj
rl iiuLrd was bij het nazien tegenwoordig te zijn,
)ft alles in orde bevonden en adviseert tot
orloopige vaststelling, heigeen algemeen wordt
ïdgevonden.
Voorzitter dankt de heeren Bakker en Kooy voor
,e verrichte werkzaamheden.
Volgt do aanbieding van do gemoentobogrootang,
Mist 1927, a'smode de begrooting van do Ze©°ra>-
bloitatie,dienst 19261927, van welke beide
©mngen aan do raadsleden afschriften zullen
fden toegezonden.
do rondvraag vraagt de heer Lub in hoeverre
a reeds gevorderd is met het onderzoek, naar
leiding van hot verzoek van do D.E.T.V. om een
ent haven.
Voorzitter zegt, dat dit onderzoek nog niet is
olued.
De ibetering aan don Mekkon-
tuinweg cn dure grond.
De heer Oden vraagt, hoo of het zit. mot de
betering van> den Mekkonstuinwog tor hoogte
n den hoer Timmerman, Spr. «egt, dit do too-
«1 da;r langer niet houdbaar is on dat hot tijd
at. dat do zaak wordt aangepakt, gezien het
eluk, dat don doktor weer kort geleden mot
i auto ovorko- cn is.
yOorzitter zegt-, dat B. en W. een onderzoek
plaatso hobbelt ingesteld, maar hot hun geblo-
ïfl dat er niets an don weg godaan kon worden,
ngmon er geen grond was. Wol waron zij met
yJnarcn van den grond, gelogon aan do lin-
®Üao m overleg getreden over aankoop door
6" senioonto, maar deze vroegen zulko hoogo prij-
P' dat-B. on W. gemeend liobben, daarop niet to
tonen ingaan.
l-rOeer Lub golooft wol, dat vorbrooding nood-
fcli 1^2' G,n Sin- vraa-8Tt» of, indion hot blykt dat
lp algemeen belang is, en do eigenaren on-
uig zjjn, er dan geen andere maatregelen kunnen
16 genomen.'
neor Kaan dacht, dat hot gevaar niet Zoo
Ij. wot was on men elkaar best kon zien aan kom on.
j->e neer Oden is het daarmee niet eens en yindt
f" rifruleteT,ml°?t gebeuron, hol kost wat 't kost.
r> i5 i^Tr: Ja» er moot zoo veel' gebeuren!
neer Oden: Maar het is in hot algemeen
^Wter gelooft, dat het onteigenen n'eb
^eniaidccrjjk zal gaan, van te weini<g belang
i Tw i r Staten zal' worden geacht.
J hiS uv°r 0don kan 221011 mefc voorstellen, dat
cVOOr -,z^!1 sroml f7 por vier-
^acllfc' dat h°fc lund daar
v- zooyeel waarde had.
n r toeende, dat het land door verbetering
Tem JlUSt mocr waartle kroeg a's bjaw-
De hoor Bosker golooft niet. dat do hoor Timmer
man het zal afstaan, terwijl de heer Kooij het niet
noodig vindt om er Zooveel geld voor uit te geven.
De heer Minnes voert nog aan, dat de grond
van den heor Timmerman, wannoor er een stuk
van afgaat, zijn waarde als bouwtorroin zal verlie
zen, aangezien het daarvoor dan niet diep genoeg
meer Zal' zijn, en op grond daarvan acht spr. de
oischen van den heer Timmerman nog niet zoo
onbillijk.
Na nog eenig heen en weer praten, waarbij ook
do grond aan den anderen kant, van den heer
Boersen, ter sprake wordt gebracht, geeft de heer
Oden in overweging, het nog eens te probeeren.
Misschien da.t de heer Timmerman wat toeschiete
lijker is geworden'
Voorzitter vraagt den heer Oden, ook zijn in
vloed eens aan te wenden, en zegt toe, dat B. en
W. eveneens hun gedachten nog eens over de zaak
zullen laten gaan.
T)e heer Oden brengt daarna een verzoek van de
bewoners van Den Oever over, om do keibestrating
okla tr te vervangen door een steenbestrating.
De heer Bakker dacht, dat de straten daar toch
aardig vlak waren, doch dn heer Oden wijst er op
dat door hot zware verkeer de steonon naar boven
komen.
Voorzitter zegt toe, een onderzoek te zullen
instellen. Hierna sluiting.'
kaaswei.
Bij het yeevoederbureau van Hollands Noorder
kwartier kwam een vraag binnen, omtrent de voe
derwaarde van wei. Bepaalde personen voeren aan
hun melkkoeien wei. Zij zijn ook in de gelegenheid
(leze wei tegen 80 cent per 100 L. te verkoopen. Wat
is nu voordeeliger, de wei voeren of verkoopen. Ten
einde nu deze vraag te beantwoorden, dient berekent
te worden of de voedende bestanddeelen welke de
wei bevat, duurder komen dan b.v. bij aankoop van
krachtvoedormiddelen. Onze berekeningen, basee-
rende op de samenstelling der wei, zooals deze aan
vele N.H. kaasfabrieken voorkomt, dan kost de een
heid van voederwaarde (do z.g. zetmeelwaarde) in wei
14 cent. in mais ruim 10. in gerst 13, in Am. lijnmeel
bijna 16 (het eiwitrijk lijnmeel zal steeds iets duur
der zijn), in inl. cocosmeel op ruim 11 cent, in inl.
palmpitmeel 10 cent. Wat voederwaarde betreft, zou
het dus aanbeveling kunnen verdienen om bij een
prijs van 80 cent per 100 L. de wei. te verkoopen.
Echter wordt hierbij nog een opmerking gemaakt.
De bestanddeelen van de wei hebben een zeer groote
waarde voor het dier en is het wel mogelijk, dat deze
grooto waarde in de prijs per voedereonheid niet vol
doende tot uiting komt. Met deze factor wordt door
de veehouders bij voeding van kalveren en varkons
wel degelijk rekening gehouden. Hebben de bestand
deelen voor volwassen vee ook die waarde, dan is
dus het prijsverschil tusschen wei en andere niet
eiwitrijke voedermiddelen zoo klein, dat verkoop
daarom niet te verkiezen is boven het voeren aan het
vee.
Het Veevoederbureau v. Noordholland.
ZUIDSCHARWOUDE.
De burgemeester heeft de bijzondere politiemaat
regelen in verband met de opheffing der staking,
ingetrokken.
Te Broek op Langendijk is hetzelfde geschied.
noordscharwoude.
Marktoverzicht. Als we een overzicht nemen
van de prijzen der afgelfoopen_ week, kunnen we
niet zeggen, dat er een eemgszms belangrijke ver
betering gekomen is. Er komt voor de koolproductie
vooral, geen cent terec-ht. Wat Ze opbrengt wordt
aan arbeidsloonen uitbetaald. De meststoffen die
veelnl gekocht worden op voorwaarden van bè
ta.! en bij ontvangst der producten-opbrengst- blijven
onbetaald en die geen klein spaarpotje apart heeft,
cn' ho: greluk h i.d een goede aardappolopbrengst te
hobben in de eerste -weken, moet voor aa huishou
ding geld opnemen.
Meermalen wordt de .opmerking gemaakt: beter
de vroege kool niets waard, dan de lrate. De op
timist treedt hier naar voren, doch a.L is al te veel
pessimisme niet goed, we weten van de late kool
natuurlijk nog niet, wat we van de vroege wel weten
Ook het vorig jaar waren de prijzen van de vroege
kool laag. AI waren zo dan ook niet zoo laag als
nu, toch werd toen ook veel voor 40 tot 70 ets. p?r
100 Kg. verkocht. De winterprijzen stonden veel
hooger, doch maakten in doorsnee niet^ goed, wat
het vroege product te weinig opbracht.
Ernstig wordt dan ook door meerdere tuinders
er aan gedacht, om de bakens te verzetten en de
vroege kool! door iets anders te vervangen. ITot Zom
ons dan ook niet verwonderen, of heb volgend jaar
zal het kwantum vroege kool1 veel kleiner zijn.
Het vorig jaar noteerde de roode kool in deze
zeilde ,we;-k f 0.50— 3 70. de witte ko>i f 0.802. 0
en de gelo kooi f 0.203.20. Men ziet dus, de
hoogste noteeririgen w;wren hooger, doch de laag
ste waren vrijwoT evetl slecht.
Do lage prijzen hebben ala vanzelfsprekend in
vloed oi> den aanvoer. Er is veel, dat niet eens
van het land afkomt. Meer afwijkende kwaliteiten
worden op het land stukgeslagen, omdat ze toch
niets opbrengen en door het langer staan dan moe
dig is, gaat de kaalbarsten en wordt daardoor
geheel1 waardeloos. De kool-aanvoer was' daardoor
ongeveer nog eens zoo laag dan dezelfde week
van het vorige jaar. t 1
De prijzen der aardappelen zijn sinds de laatste
dagen dor vorige week oven omhoog gegaan. De
Schotten benaderden nu de zes gulden, mét als
laagste bijna vijf, de duken gingen soms boven do
f 34)0, do oigonhoimors bovon do f 4, schoolmeesters*
-brachten oveneons Soms bij do f4 op. Do gewone
bl.uiwo daildon in prijs ont kwamen maar onkolo
malon boven do f 3. do drielingen waron vrij gelijk
aan do vorige wook.
Wat do roode kool botrefb, kwamon prijzon van
20 on 80 ots. deze week niot voor en ook do hoogste
noteeringen waron .iets beter. Wo hobben nu, althans
onkolo partijtjes zion vorkoopon voor omstreeks
f 2.50. Do hoogste, notooringon begonnen üu mot
f 1.80 tegen do vorige wook mot f 1.20, zoodat dit
wol op vorbetering wijst.
Ook do witto kool was iots boter in prijs. Wel
hobbon wo zo nog zien vorkoopon voor 80 ets per 100
Ivg., dooh do doorsneoprijs was hooger. Do hoogsto
notooringon dio de vorigo wook soms 80 ets. waron,
waron deze weok alle flink boven don guldön.
Do gale kool bracht ovoneons oen iets' boteren i>rijs
op. In prooonton uitgedrukt, was do prijs flink wat
hooger. Prijzon van 20 on 80 ots. kwamon nu 'niet.
voor;60 cta. was nu'do laagsto notooring. Do mooi
ste soorten, dio do vorigo wook tot hoogstens f 1.50
kwamon, benaderden nu de f 2.50.
Do sporcioboonon, waarvan do aanvoer sterk af
neemt, braohton in doorsnee oon vrij golijkon prijs
op; snijboonon wordon niot aangovoord, rammonaa
slechts oon enkele maal, voor eon prijs van om-
etrooks 8 guldon.
Mot don prijs van to zilvoruion, waarvan do
aanvoer stork vormindort, was hot trourig gesteld.
Bijna dagelijks liep do. prijs tusschen 80 en 60 ots.
rl00 Kg., do driolingon brachten meestal" van
ets. Jtot f 1.30 op. Waar deze prijzen tamelijk
lager zjjn dan do. vorige week, is hot. wel eigenaar
dig, dat de nep in prijs omhoog ging. Deze vari
eerde büna steeds tusschen de i5 on do f' 8.50» ter
wijl zo ao vorigo weck niot boven do f 7.60 kwamen.
Do golo pion stonden ook nu flink wat hoogor
in prijs, hoewol ni do vorige week de prijs lager
geworden is. De laatste dagen was de hoag^te priis
ongovcor f 3.50 en was do laagste notooring iets
boven do f2.50. Do drielingon braohten in liet
begin der wook nog tot f 5 op, doch bleven do Iaat-
ète dagen beneden do f 4.
De gelo nep, die do laatste weken steeds hooger 1
stond dan de zilvernep, daalde nu daarbeneden;
ze brachten de laatste dagen ongeveer.van f uo.oo
op, terwijl Maandag de hoogste notooring nog f 8.40
was. Met de boswortelen is het weer iets beter go-
worden. Een onköie maal kwamen zo do ven de vijf
gulden, terwijl ze Dondordag, toen de markt extra
noogstond, zelfs voor 1' 6.20 verkocht zijn.
De bloemkool prijs was flink wat beter dan J
de beide laatste dagen der vjorige week. 'Was toen I
do hoogste noteering f 8.90, jqju brachten zo b.v.
Woensdag en.Vrijdag als hoogste f 14.20 op. De
laagste noteering van deze dagen was de hoogstel
noteering van de beide laatste dagen der vorige
week. Donderdag was voor deze week wel een bui
tengewone dag. De noteering was toen f 15.90
f 22.60. Ter illustratie van het verschil, dat de
èene dag op den anderen kan, geven, cliene dat de-
zelfde aanvoerder Donderdag ruim 22 gulden en
Vrijdag ruim f 11 voor zijn bloemkool1 ontving. De
tweede soort bracht de laatste dagen omstreeks 2
gulden per 100 stuks op. Alk is do prijs van de
bloemkool, oogensdhünlyk goed, toch is de op
brengst niet hoog, daar veel bloemkool van rotte
struiken to lijden, heeft en daardoor, hoe klein
het rotplekje ook is, als minderwaardig wordt uit-
gechoteïi. Veel bloemkool wordt daardoor reeds
op het land stukgeslagen.
De totaal-aanvoer was 30 wagons aardappelen,
18 wagons roode kool', 25 wagons witte kool en 6
wagons gele kool', 20 wagons gele en 8 wagons
zilVeruien, 70000 stuks bloemkool, 10000 bos worte
len en een kleine aanvoer van sperciéboonen en
enkele andere producten.
EEN VREEMDE iGAST.
In een havenstad zijn vreemde gasten over het al
gemeen niet iets zeldzaams, zoo schrijft do N.R.Crt..
Integendeel. Maar een enkele keer is er ondér do
vreemde gdsten toch wel eens een, die zoo buitenis
sig is, dat hij meer dan de gewone belangstelling ver
dient.
Zoo ligt op het oogenblik in de» Rotterdamsche ha
ven een Noorsche walvischvaarder, om kolen, te la
den en het is nog niet zoo zeer de omstandigheid), dat
hier een walvischvaarder op bezoek koant al zijn
het ook wel niet zoo heel dikwijls komende gasten
in onze haven die het schip een extra vermelding
waard -maken dan wel het feil, dat dit schip in zijn
soort ook al weer tot zekere hoogte een .bijzonder
heid is.
Het begrip walvischvaarder roept in den regel
de min of meer, romantische voorstelling op, van een
betrekkelijk klein vaartuig, dat voorzien is met een
stevige, sloep, die op het jachtterrein bemand wordt
•met eenige stoere zeelieden en den harpoenier. Na
een goed schot volgt dan een wilde jacht achter den
vluchtenden zee-reus, soms ook een verwoede strijd
mét het getroffen dier en dan tot slot het triom
fantelijk aan- boord van den walvischvaarder bren
gen van den buit. x
Maar de immer voortschrijdende techniek heeft al
zooveel romantiek gedood. Spoorwegen verdrongen de
diligences, motoren vervingen wiekende wind-mo
lens, tanks vervullen de rol van Trojaansche paar
d-en en Bredasche turfschepen waarom zou de tech
niek de walvischvaart ongerept laten? Moet niet
alles zich gaan aanpassen aan de eischen van-weten
schap, economie en efficiency?
't Is waar, de romantische wijze van walvisschen j
vangen is nog vrij1 algemeen. Maar de techniek zon j
op een betere methode, minder gevaarlijk voor den
mensch, onvoordeeliger voor den walvisch, in zoo
verre, dat het dier de kan3 benomen wordt, zijn j
levensdagen te slijten met een harpoen waaraan een
gebroken lijn hangt, in het lichaam. De nieuwe me* I
thode is meer afdoend.
En men kreeg schepen zooals de Peder Bogen, de
Onveil beide hier gebouwd en de Lancing.1
Zoo heeft dan het vorige jaar de Lancing, ex Fiack
well, ex Calanda, ex Omsk, ex Rio Tiete, ex Knight
Erram het schip, een omgebouwde vrachtboot da
teert a! van 1898 zee gekozen met de toegepaste
beste resultaten van reeksen van onderzoekingen en
proefnemingen in zich veroenigd. Op die eerste reis is
haast het geheeJe zuidelijk halfrond bevaren, werden
40.000 zeemijlen afgelegd-, 17000 ton kolen verstookt,
en 7000 ton traan gewonnen, een succes, dat van dien
aard was dat dit jaar een tweede reis ondernomen i
werd.
Van Larvik is het schip vertrokken, met bestemming
naar do Zuidzee Het schip is het eerst naar hier ge- j
komen, om kolen in te nemen. Voorloopig wordt vast
9000 ton meegenomen.
In zijn ruime, doeltreffend ingerichte hut wie]
had een schrijfmachine, een electrische schemerlamp
en een keurig schrijfbureau gezocht aan boord van
een walvischvaarder? heeft kapitein S. Scheldssoe
ons oen en ander van zijn schip, van zijn reis en 1
van do wijze "waarop de walvisschen verschalkt zul
len worden verteld.
'De Lancing dan meet 12000 ton. de lengte over alles
is 470 voet, de groo:ste breedte tusschen de spanten
is 57 voet, de diepte 34 en de holte 26 voet. De be
manning bestaat uit 180 koppen.
Hei systeem van den vangst komt hierop neer:
De Lancing op zich zelf is eigenlijk een soort van
moederschip. Vier kleine stoombooten, jagers, ver
gezellen het schip bij de jacht. De walvisschen wor
den door deze jagers gevaage* en de buit wordt aan
de Lancing afgeleverd. Aan boord van laatstgenoemd
schip worden de walvisschen schoongemaakt, 't spek
bereid, de traan gezuiverd en gekookt en verder alle
werkzaamheden verricht, die. aan walvisschen dan
nog te verrichten zijn.
Deze -methode heeft al dadelijk dit voordeel, dat de
schepen, die eenige walvisschen gevangen^ hebben,
niet eerst weer terug naar den wal moeten, om de
dieren af te levecen, maar nu geregeld aan het van-
.gen kunnen blijven. 'Bovendien kan de reis nu ook
over eon veel grooteren afstand gaan. De bij de Lan
cing behooronde jagers, opereeren uitsluitend in open
zee, waarvoor zij geen vergunning behoeven. De an
dere walvischvaarders visschen nog al eens veel in
territoriaal terrein. Zij- hebben hier een speciale ver-!
gunning voor noodig maar hebbon het voordeel, dat1
zij, om don vangst af te gaan leveren en om op het
jachtgebied terug to komen, slechts korte afstanden
hobbon af te leggen.
Deze heen- en weerreizen zijn bij- het moederschip-
systeem niot noodig.
Voor op den boeg van zulk een jager staaf
een harpoen-lanceer-kanon. Zulk oen harpoen is eon
ijzoren staaf mot twee weerhaken aan hot eeno ein
de. Voor hot afschieten zijn deze weerhaken dicht ge-|
klapt, -tegen do staaf aan. Aan hot ander© einde van
de s'aaf is 'n lijn bovostig-d die .ongeveer 330 vadem
oon vadem is 6 voet. (1.60 meter) lang is. Het
eerste deel van deze ltin ligt opgeschoten achter
het lanceerkanon. De rest zit om do spil' van
oen midscheeps staande wich. Als de harpoen afge
schoten wordt loopt de lijn in razendo vaart af. Om
het brek-on te voorkomen vaart de jager tegelijkertijd
full speod vooruit. Hoeft de harpoon dool getroffen,
dan wordt do winch geremd en met behulp van deze
winch do lijn weer ingepalmd. Vroeger gebeurde het
nog al eens, dat do lijn bij dit inpalnjen brak, door
het slingeron of stampen van den jager. Daarom is
nu aan den voormast een katrol aangebracht, waar
over do lijn loopt. Door eon automatische inrichting
schuift dezo katrol langs don mast op en neer. zoo
danig. dat de lijn altijd strak gespannon blijft. Voor
op don harpoon is, evonals bij' de granaatkartetsen
eon dop geschroefd, die gevuld is met 'kruit en die
een automatische inrichting bevat, dio hot kruit 6
seconden na het afgaan van het schot doet ontbran
den. Bijna onmiddellijk nadat de walvisch getroffen
is. heeft, de ontploffing plaats en het gebeurt maar
heel zelden dat het dier dan niet op slag gedood is.
Mot het schieten wordt altijd gewacht tot het oogen
blik, dat do walvisch ondor zal duiken. Hot voorste
stuk van den romp komt dan even bloot en men
richt dan in don oksel onder de borstvin.
Bij het binnenhalen van don harpoen klappen de
weerhaken open cn zi| vooricomon, dat de "harpoen los
zou schieten.
Zoodra een jager een walvisch bui; gemaakt heeft,
stoomt de Lancing dichterbij en neemt het dier over.
Bij goed' weer en een kalme zee wordt het dier
langszij' genomen. Onder -minder gunstige omstan
digheden wordt de walvisch achter het. achterschip
gesleept. Dit heeft eon heel bijzondero inrichting, die
de bemanning in -staat stelt, ook bij het slechtste
waer den walvisch aan dek te krijgen.
In den achtersteven is nl. even boven do waterlijn
een groot vierkant gat, ruim genoeg om een walvisch
door ie laten. Van het dek van het achterschip loopt
een wijde koker naar deze opening.
Met behulp van een winch wordt de wal
visch nu. eenvoudig' door dezen koker aan boord en
<op het bovendek gesleept.
Zoodra het dier aan boord is, wordt het in
stukken gesneden. Aan bakboord lbopt een tra.n.^
'porbband, waarop liet spek gegooid wordt. Deze
band brengt het spek naar het voorschip. Dadelijk
onder het ppperdek staan dostoomporsen opge-
steldj dio het spek samenpersen, nadat de stooniz.iag
het in do juiste afmetingen gesneden heeft.
De traan blijft voorloopig in het achterschip.
Op het ^sholterdek staan 20 ketels, waarin do traan
gedurende 24 uur gekookt^ wordt. Voorts staan hier
electrisok gedreven centrifuges, waarin de traan
gezuiverd wordt TenTslotte komt ze in een groote
vergaarbak, waarna ze door een wijdvertakt buizen-
stel in de tanks gepompt wordt. Deze tanks kunnen
bij elkaar 9000 ton traan bevatten.
De bemanning van een jager krijgt be'i tl 'O do
gewone gage een belboning voor ieaeren gevangen
walvisch. De opvarenden van de Lancing krijgen
behalvfc do gage een vast bedrag por vat trian.
Een walvisch levert in den regel 80 a 90 vaten traan
op. Er zijn wel van 120 vaten en op de ifcrigo
reis is er zelfs een 'van 250 vaten buitgemaakt. e
vaten traan wegen ongeveer 1000kilogram, i c
langste buitgemaakte walvisch was 94 voet.
De harpoenen zQh, als zijn eenmaal' afgeschoten
zijn, danig misvormd. Aan boord, van de Lancing
zijn twee smeden, die in oen keurig toegeruste sme
derij .de harpoenen herstellen. Er is 6 ton kruit
aan boord, o.m nieuwe ladingen voor de explosies
te makon. De Lancing is het eerste schip, dat op
deze wijze toegerust is. Na de geslaagde proefne
ming van verleden jaar zjjn nog twee* schepen van
een dergelijke grootte in de vaart gebracht.
Kapitein Scheldssoe heeft ons daarop over zijn t
schip rondgeleid. Van 't achterschip met den eigen
aardig gevormden koker én de traankokery iring
het langs de machinekamer, waar een enorme triple-
cxpansïe-machine krachten voor de verre reis te ver
zamelen stond en langs de kombuis, waar drie koks
het eten stonden te bereiden op Stoomfornuizen,
naar het voorschip met z'ijn spekbereidingsinrich-
ting, de 6 enorme traan-tanks, ae smederij, do tim
mermanswerkplaats want alles wordt aan boord
in eigen beheer gerepareerd en het volkslogies.
Natuurlijk is er een dokter aan boord en "deze
vertelde ons niet zonder trots, d .t hy de beschik
king heeft over een keurig hospitaal met 6 vaste
bedden. Maar hy hoopt een heel gemakkelijke rei-*
te hebben.
De Lancing, die in.de Waalhaven ligt, vertrekt
van hier naar Montevideo, waar de vier jagers op
gelegd liggen, sedert de vorige reis. Vandaar gaat
hot flottielje gezamenlijk naar de Hawaïan-ei!anden
en dan zal daarna de* reis naar het jachtgebied aan
gevangen worden. Do Lancing zal ditmaal' een
reis van tien maanden ondernemen.
door een trein gegrepen.
Men meldt uit Apeldoorn:
Gisterenvoormiddag had een botsing plaats tus
schen een auto met den trein 513 van den locaal-
spoorweg Het. LooIlattem, welke om 5.13 uur van
het station liet Loo vertrekt.
De afsluitboomen waren niet gesloten. De eigenaar
chauffeur van den auto, de heer Bossink, te Apel
doorn, zag toen hij halfweg den overweg was geko
men, den naderenden trein en stopte, dóch kon niet
gauw terug rijden, liij sprong uit den auto cn dankte
hieraan het behoud van zijn leven. De inzittende
dame, mevr. Verwijn—Woltorbeek uit Doetinchem,
kreeg door de botsing een bevigen schok, waardoor
zij verwond wérd aan een arm en een onderbeen.
Terwijl het voorgedeelte van den auto totaal versplin
terd was en zij toevallig rechts op de achterbank had
j-laats genomen, heeft zij het er met den schrik oh
de genoemde verwondingen afgebracht-
Wanneer men de ruïne van den auto ziet, ver
baast men er zich over. dat er onder deze omstandig
heden geen menschenlevens zijn te betreuren.
Dr. Noyon, toevallig op hot station Tiet Loo aan
wezig, verleende de eerste geneeskundige hulp,
waarna mevr. Verwijn ter verdere behandeling naar
het ziekenhuis werd overgebracht.
Te oorzaak van h'et niet tijdig sluiten der afsluit-
hoornen wordt door de marechaussee onderzocht.
Msb.
onder den trein.
Lergistermiddag ;egen zes uur speelde een tienjarig
zoontje van den heer Sineenk te Gaanderen tussphen
de rails, toen de heer Kok zog, dat uit de richting
Doetinchem de trein naar Terborg naderde. Hij snel
de toe om het kind weg te trekken, maar kwam net
to laat, met het ongelukkig gevolg, dat beiden door
do locomotief werden gegrepen. Het kind was ter
stond dood. De heer Kok, wien beide voeten werden
afgereden, stierf kort daarna. HIJ was ruim 30 jaar
en ongehuwd.
vergiftiging.
Te Edam had een echtpaar zijn 40-jarige echt ver
eeniging op feestelijke wijze herdacht. Een paar da
gen kiter wilde de man zich nog eens te goed doen
aan de overgebleven port. Toen hij later ongesteld
werd bleek, dat hij gedronken had uit een flesch
inhoudende een vergiftig waschmiddel voor scha
pen. De rnan is aan de gevolgen overleden.
De justitie stelt een onderzoek in.
Ambtelijke onbegrijpelijkheden.
Een stadgenoot, aldus het Hdbld., had behoefte aan
een afschrift-geboorteakte, vraagt dus het document,
aan ter gemeente-secretarie iri zijn geboorteplaats.
Mot beknmen spoed antwoordt de ambtenaar van den
burgerlijken stand daar ter plaatse een belang
rijke provincie-hoofdplaats dat toezending van
het gevraagde zal volgen na ontvangst van een be
drag van 35 cent bijv. aan postzegels.
De laatste worden terstond toegezonden: één post
zegel van 25 cent en één van een drbbeltjo.
Het verwachte afschrift volgt echter niet!
De newuste ambtenaar benut den tiencentspostze-
gol omaanvrager to melden dat postzegels van
een kwartje niet in betaling worden aangenomen! De
kwartjeszegel wordt daarom geretourneerd..En
postzegels van tien en vijf cent worden gezonden.
Ziedaar hot resumé van dit ambtelijk drama!
Wij vragen ons af wat een drukte cn vele post
stukken verzendende gemeente-secretarie heeft tegen
postzegels van een kwartje: een antipathie, zoo
sterk dat deze zegels als onbruikbaar en vnn on
waarde worden geweigerd. Den overlast voor den be
trokken „particulier" laten wij maar buiten bespre
king. doch het geheim van dit voor ons niouwo
bureaucratische standpunt zouden wij toch wol eens
ontsluierd willen zion.
t zand.
Zondag 29 Augustus had alhier een harddraverij
plaats, uitgeschreven door de Harddraverijvereeni-
ging ..De Tqekomst".
De uitslag was: le prijs f50.Martin van den heer
•L Brak, 't. Zand; 2e prijs f25.Nora vari den heer
P Kwak Ie St. Maartensbrug; 8e prils f 15. Omer
Watch. van den beer K. Hart to Medemhlik: 4o prijs
w"' ^°^or van den-heer K. Nottolmnn to Petten.
Er waren 10 deelnemers. Er is mooi gedraafd, ter
wijl er veel publiek was.
