Hiikh Bitlis-
Mminiif- UiilHiiM
Donderdag 9 September 1926.
B98t<i Jnnrgaug. No. 7909.
llityKVurs i N.V. v.ta, TliAl'MAN Co., Scliagen.
Eerste Blad.
Gemengd Nieuws.
Feuilleton.
Geen geweten.
keg'8 thee.
Laat ook Uw wiukelboekje op elke bladzijde
spieken van KEG's THEE, in prijzen van:
48-42-39-37-32 en 30 ets. per ons.
Dit blad verschijnt viermaal por wook: Dinsdag, Woonsdag, Donder
dag ori Zutox\lag. Dij inzonding tot 's morgens 8 uur, worden Advor-
toutlftu nog zoovool nu.golijk lil hot ooretuitkoim>nd nummer gi>i»luutat.
POSTUKKKNïNG No. 2:m0. INT. TICUCF. no. 20.
Prijs por 3 muandon fl.05. Looso nummora fl cent. ADVEIITEN-
TloN vuil 1 tot 5 regels f 1.10, iodoro rogol meer 20 cent (howljsfio.
mljogropon). Crooto lot tors worden naar plaataicuimto liorokond.
DIT NUMMER BESTAAT UIT TWEE BLADEN
NOG EEN UITBRAAKPOGING YAN DEN MOOR
DENAAR SCHRöDER.
Do betaamde moordenaar Schröder, die den
boekhouder Helling te Maagdenburg van het} leven
beroofde, zit in afwachting van de openbare be
handeling der zaak, in do gevangenis te Maagden
burg. Samen met oen andoren gevangene, Schulz
genaamd, hoeft hij Zondag, zoouls reeds gemeld,
een poging tot uitbraak gedaan on daarbij een ge
vangenbewaarder levensgevaarlijk verwond. Na oen
avontuurlijke jacht over het dak der gevangenis,
werd Sciiröder weer gevat en onder verscherpte
bewaking gesteld. jj
Reeds voor geruimen tijd had Schröderv zoo wordt
nu nader gemeld, zich tegenover den bew aker mt>-
gelaten, dat hij zijn leven moe was ea\ er nog vóór
do openbare behandeling van het proces een einde
aan zou maken. Deze bekentenis werd; aan den voor
zitter van de rechtbank, die zijn proces in behande
ling beeft, dr. LöwenthaJ mc-dogodeold on op diens
ordei, werd, zooals in de, iyke gevallen meer ge
beurt, een vertrouwd gevangene in de cel van
Schröder gebracht. Zulk een „vertrouwensman"' is
steeds een gevangene, die zich door goed gedrag
heeft onderscheiden, en die tegen pogingen tot ont
vluchting of tot zelfmoord van zij n, medegevangene
heeft to waken.
In Schröder's cel had men een zekeren Schulz
ondergebracht, een dominee s .zoon, die wegens
kroegruzies een-straf had uit te booten.
Na eenigo dagen roods stond Schulz geheel on
der Schröder'e invloéd. Hij werd weerspannig en
op de vragen der gevh.ngeiu.s-beambten Schröder
tegenover hem van zemnoordplanne nliad gespro
ken, gaf hij mokkend ontwijkende antwooraen.
Zondagvoormiddag tusschen 11 en 12 uur bracht
een bewaker den buren—gevangenen hun eten. Do
beambte, opperwachtmeester Blanke, had in ölke
hand een etensnap en daar hij1, op niets kwaads ver
dacht was, had hij zijn karabijn aan een riem over
den schouder gehangen. Op het oogenblik dat
hij de nappen wilae neerzetten, sprong Sohulz
hem. op don rug, trok hem tegen den grond en
drukte hem met beide handen de kool dicht.
Schröder ontrukte den reeds bewusteloozen wacht
meester zijn karabijn on sloeg hom er vijf- of zes
maal met allo kracht mee op heb hoofd, zoodab
de man voor dood bleef liggen.
De overval' had zich in weinige seconden afge
speeld, zoodat de beambte geon enkelen kreet had
kunnen uiten. Schröder, van wien blijkbaar het
ontvluchtingsplan was uitgegaan, ontnam Sm den
gewonde zijn sleutels, zijn geid en zijn karabijn en
verliet mot Schulz ao cel'. Van Sohulz
had hy een vrij nauwkeurigen plattegrond van de
gevangenis gekregen en stoutmoedig gingen thans
beiden de trappen af en naar de groote poort. Juist
wilde Schröder deze met den sleutel1 van don
boambto openen,-toen een bewaker de vluchtelingen
ontdekte en 't geheelo gebouw alarmeerde.
Schulz. wien op het laatste oogonbük de moed
in de sonoenon zonk, liet zioh oogenblikkolyk zon
der tegenstand weer gevangen nomen. Schröder
vloog de trappen weer op, klom door een raampje
o» het dak en nam dekking achter een schoorsteen.
Toen zijn vervolgers voor net raampje verschenen,
nam hij de karabijn in aanslag en riep: „terug, of
ik schiet." Zoo hield hij dezen in bedwang.
Intusschen was de hoofdwacht van de politie ge
waarschuwd en in twee auto's snelden de agenten
den gevangenbewaarders te hulp. Langs verscnii-
lende zijden wisten ze het dak der gevangenis te
bereiken on Schröder met getrokken revolver te
naderen. Zoodra deze zulks merkte, wierp hy zijn
karabijn weg en trachtte op een nabijgelegen dak
to komen. Den drie meter hoogo gevel versperde
hom echter don weg, hij werd omsingeld en
hoewel hij nog weerstand poogde te biècjen, weldra
overmeesterd. In. zijn cel teruggebracht, word hij
geboeid, om nieuwe ontvluchtingspogingen to voor-
:omen. Toen men hom na zijn mislukt^ ontvluch-
vJ 11_— wiens
aar-
VAN RIJSWIJK'S
SCHOENHANDEL. SCHOENMAKERIJ.
UITGEBREIDE KEUZE.
PRIJZEN UITERST BILLIJK.
Roman van RE1NJHOLD ORTMANN.
Leopard was dichter naar de werktafel gegaan
cn snom met achterovergebogen hoofd op zeer op
vallende wijze.
'„Verschrikkelijk! liet is warempel geen wonder,
wanneer de klerken boven ofc> mijn bureau zich de
neus dichtknijpen. Je verpest niet dat hclscfce
brouwsel de heele woning".
Zijn verwijtende woorden klonken weliswaar zeer
grimmig; maar zij schenen intogendeel op Düring-
hoffen absoluut geen indruk te maken.
„Dat is nu weer een van uw dichterlijke overdrij
vingen, vader Leopard merkte hij onverschillig
op, „maar wacht u nu nog maar ecu oogenblikjo, ik
ben zoo klaar'.
„Klaar, om dan misschien wel met nog iets slim-
m<'is te beginnen, niet waar? Ronduit gezegd, jonge
m;tu, Jat gaat zoo niet langer!"
Düringhoffeiv dompelde zijn reageerbuisje in een
bakje met water en hield het daarna tegen het
licht. Een glimlach van tevredenheid speelde ohi
zijn lippen.
„Selutterend!" ontsnapte hem onwillekeurig.
„Maar het heeft waarachtig ook 'lang genoeg ge
duurd
De reus, die na zijn laatste ontboezeming een
w^deling door do kamer, was begonnen, bleet
W°tsding verstomd «taan.
„oohitlcrend Seg je? Wil je me soms voor
oen gek houden? Ileb ik niet 't reaht to eischen,
mijn huurder rekening houdt met onze neu
zenr Over de mijne wil ik nog niet eens spreken.
®aar myn vrouw en mijn dochter zijn er toch ook
nog en dan de menschen, die op mijn bureau komen.
~v°vendien beschouwen de meesken een deurwaarder
ais een halven duivel moeten zij in dit gelood'
nog versterkt worden door die helsohe atmosfeer,
uie mij omgeeft? Daarom 1zonder omwegen:
wanneer je deze kamer, die ik! je als een keurig
gemeubileerde salon verhuurd heb, als oeu schei-
kunxng laboratorium of zoo iets wilt gebruiken,
aankun je daar ook voor betalen. Vanaf vandaag
r/f ?e55e„ kamer hot dubbele "ziezoo, dat is mijn
jncomng.
woiÜI.,l/1ÖW)?fen den sprekor met do grootste
erbazing aan, die donkerrood geworden was
als eon gekookte kreeft.
tiiigspoging! meedeelde, dat hij den bewaker, w
Verwonding, hoewel zeer ernstig, niet lovensgev
lijk bleek, bijna had gedood, antwoordde Schrö
der in allo gerustheid: t Is me totaal' onverschillig, j
met mij wordt toch korte metten gemaakt; zijn
koelbloedigheid ia niet meer aan het wankelen te
brengen.
Zijn rekening is intusschen met een poging tot
moord en een poging tot uitbraak'verzwaard. Vol
gende, week Donaordag zal hij voor de rechtbank
van zijn geheele schiula verantwoording hebben af
te leggen.
Schröder is voorloopïg tot 28 dagen! zware kerker
straf op water en brood veroordeeld^ Hij blijft aan
handen en voeten gebonden. De toestand van den
cipier, die Schröder neergeslagen heeft, is nog
stcods ernstig. 1
De rechtbank besloot voorts den industrieel. Haas,
den chauffeur Reuter en den typograaf Fischer,
Bij kalme zee bladerde de zeeman
in de oude scheepsjournalen Bij
elke reis las hij den naam KEG
en sinds 1832 nam het aantal vervoerde
kisten KEG}s THEE steeds toe
Dat spreekt boekdeelen voor
SINDS 1832.
„Vader, Leopard dat is toch zeker maar een grap.'
„Om don drommel' niet, rio ik er soms .uit als
eeu grappenmaker? YV at jJq daar verlang, is nieta
(hui recht on billijkheid. En aangezaon je
tochoen solide jonge inau mot een vaste .positie
bont, zul het je wel niet voel uitmaken om mij deze
dubbele huur nu direct voor de volgende maand
vooruit te betalen."
Met ernstig gezicht schudde de jonge ohemiker
het hoofd.
„Daartoe ben ik helaas niet in staat. Het bedrag,
dat er van mijn maandsalaris overblijft, wanneer ik
mijn verplichtingen nagekomen ben, is daarvoor
lang niet voldoende en dan nog geheel afgezien
van het feit, dat ik dan letterlijk vier weken iang
geen sou zal bezitten."
„Zoo?" vroeg Leopard op gerokten toon. ,Jó
verplichtingen? Dat zal me wat fraais wezen!
Weet je wel, dat zooiets altijd verdacht is bij oen
jongen mart?"
„Nu, wat dat betreft kunt u zich wol geruststel
len! Mü.n verplichtingen bestaan etinvomiig Hier
in. dat ik voor do aflossing van oen oude schuld
alles aan mijn mooder mout zonden, wat ik maar
eoaigsrins missen kan. En op dezen grond, ge.ichto
heer Leopard hoe hard 't mij ook zal vahen mij
van uw gezin on deze mij lietgoworden plokjes te
scheiden voor zulk een hoog bedrag, kan ik de
kamer onmogelijk houden."
De reus mot de snorrebaardon pufte geweldig
en gedurende oenige oogenblikken verdwton hij
geheel on al achter de grijze wokken, die hij met
de longenkracht van éen iocomotiefsclioorstêen uit
zijn Ilollandsche pijp zoog.
„Mijnheer," klonk het toon eindelijk van, uit
den nevel, „denk jo dat ik do man ben om een arme
woduwo te bestelen? Als je jo geul met slechter
besteedt blijf dan in vrodesn iam maar weer voor
den ouden prijs en boderf de menschete op mijn
bureau dan ook verder maar de lacht zjpveoi ais
je wilt. Zonder dat zeg ik je: ik heb er genoeg van
meer dan genoeg
„Maar in hemelsnaam, vader Leopard wat is
u dan toch overkomen, dat u vandaag zoo geheel
uit uw humeur bent? Hebt u soms bij uw auifce-
lijke werkzaamheden dc een of andere ergernis
gehad?"
„Of ik ergernis gehad heb ik een deur
waarder? Nu, men kan toch wel zien, dat je
nog- een echte look bent, omd.it je zulk een vraag
kunt stellen. Kun je "jo voorstelen, hoe het. een
eerlijk man te-moede is, die buiten zijn schuld ge
haat en gevreesd wordt, alsof hij de slechtste en
onbarmhart.gste kerel van d& wereld was? Ik heb
als onderofficier en later als wachtmeester by
do dragondere drie oorlogen meegemaakt en toen
hub ik toch waarachtig wel wat te -«ion gokre
gen, waarbij Jo hort haast zou stiLtaan. Maar daar
gold de spreuk: leer om loer on do eeno vnand staat
daar tegenover don andore 1. Maar wat ik .nu dag
in dag uit moet. doen is duizendmaal ergor. Want
do menschen, bij wie ik met mijn aktentasoh en
mot mijn blauwe zegels in huls val als de wreedc
verstoorder van hun geluk, hebben mij nooit een
stroo breed in den weg gelegd on heb is op mijn
woord een ellendig gevoel, als je zoo de deur bin
nenkomt en olie gezichten b.eek ziet worden, alsoi
ie op den voet gevolgd wordt door een Iegor van
geesten. Als schrijver op de griffie' heb ik van dat
allee niets geweten en ik wou, dat ze me daar maar
gelaten hadden met jny'n klein jnkomen en mijn
tevreden hart. Men kan nu weli gemakkelijk zeggen,
dat du meesten van lien, die ik een bezoek breng,
heelema^l geen medelijdon verdionen, omdat het
lichtzinnige schuldenmakers zijn, die hun .onge
luk zelf bereid hebben. Maar 't is tooli hcei wat
anders, of men in zijn warme kamer achter een
kop koffie het explioic in elkaar zet, ot' dat men
do ellende van aangezicht tot aaiigozichtaamchouwt
en zijn plicht moot vervullen ondanks smeekbeden
•en tranen, ondanks wanlioop, Zjekte en nood."
„Maar vader Leopard, u. wordt bepaald
„De duivel' moge 111c halen, maar wat to veel
is, is te veel'. Ik zou je uit mijn practijk geschie
denissen kunnen vertellen, die een 6teen
zouden doen jammeren en ik liegv niet,
al.s j.k zeg. dat ik nog! geen enüel aan
genaam, uurtje heb meegemaakt in dezq vorwensohte
betrekking. Gouden bergen zou het mij opleveren.
Wapteer dat ik bij een arme Vrouw het laatste
ellendige stuk weghaal, eer enfin,, ik wil ca* ver
der n.et over praten; want ik heb van de vrouwen
hier in huis al' genoeg verwijten daarover moeten
hooren. Maar ik zeg nogmaals: Ik heb er genoeg
van en ik houd hot niet lang meer uit, als ik niet
zeil tot den bedelstaf wJ komen dom* dit z.g.
winstgevend bedrijf."
„Ja, dan moet'u wel van. de nood een deugd maken
„Vandaag is me weer zoo'n zaak overtomen
uitzetting wegens achterstallige huur; de liui^eige;
naar is een. van de allerergste, inwendig en uitwen
dig zoo taai als leer en daarbij een piepjong ventje.
Achter op een binnenplaats op de vierde verdieping
huisden de arme bewoners. Een sbeeoidrukker, die
door zijn work een borstkwaal' heeft opgeloopen en
die nauwelijks nog k in kruipen. Dtaaroij een teer,
zwak vrouwtje en tijf levendige kinderen. Ak ze
op straat gezet worden, gaan ze allemaal onherroe-
die in de zaak Helling betrokken waren, van rechts
vervolging te ontslaan. De rechtbank kende hun
het recht toe schadeloosstelling te eisonen daar zij
resp. 7i/s, 3 en 2 weken voorloopige hechtenis
hebben ondergaan.
EEN VUURBOL.
In geheel zuid-oostelijk Engeland is eergisteravond
aan den hemel een vuurbol waargenomen, die snel in
zuidelijke richting verdwenen is, maar die het land
ongeveer zes seconden in feilen gloed heeft gezet,
zoodat het leek of do zon scheen. Het observatorium
te Greenwich deelde mee, dat het een gewone
meteoorsteen is geweest, maar, van zeidon voorko
mende grootte en daardoor lichtgevend.
DE MACHT VAN EEN FAKIR.
De „Loc." geeft het volgende merkwaardige re
laas van hetgeen overkomen is aan den heer v. B. te
Semarang, toen deze. gezeten voor zijn paviljoenka-
mer in een der groote pensions van genoemde stad,
om 5 uur n.m. daar nog te werken zat.
- Hij kreeg bezoek van een Br.-Indiër.
Deze, een jonge man, van omstreeks vijf en twin
tig jaar, gekleed in zwarte jas. lichte broek en met
do roode fez op het hoofd, vroeg den tK-er <:i
hij hem de toekomst zou voorspellen. De hoer v. B.
antwoordde ontkennend en ging door met werken.
Plotseling voelde hij, aldus vertelde de heer v. B„
een lichte duizeling in het hoofd, hij legde den pen-
houdor neer en stond op. De Britsch-Indifrr koek
hem in de oogen en de-heer v. B. was geheel on
der zijn invloed gebracht en moest eenvoudig uit
voeren, wat de geheimzinnige bezoeker hem haval
te ,doen.
„Go to your room", was het eerste bevel.
De heer v. B. deed het, op den voet gevolgd door
den 'Hindoe. Deze draaide daarop den sleutel in het
slot om.
De heer v. B. voelde toen, dat de zaak niet in orde
was en maakte een beweging naar de deur welke
echter werd onderbroken door een handgebaar van
den Britsch-Indiër, die zeide: „U behoeft geen moei
te te doen, niemand kan die deur openen, noch van
binnen, noch van buiten."
Vervolgens beval de Oosterling den heer v. B. óm
zijn kast open te maken.
Weer aarzelde deze.
Doch het bevel werd herhaald, met de toevoeging:
en vlug! En de heer v. B. kon niet anders doen dan
uitvoeren wat hem gezegd werd: Hij1 heeft nog ge
tracht om hulp te roepen, doch het geluid bleef hem
in den keel steken.
Vervolgens word den heer v. B. gelast, om don
Britsch-Indiër eenig in de kast liggend gold te over
handigen, bonovens eon overhemd on een aantal das
sen. Alles ging in een taöch, welke de griezelige
gast hij zich droeg.
De Oosterling nam zelf ook een aantal voorwor
pen op op deed deze in de tasch en In de binnenzak
kon van zijn jas. Het is eigenaardig dat de heer v.
B. wel deze wegnemende beweging heeft gezien, doch
zich niet de voorwerpon kan herinneren, die werden
meegepakt. Ten slotte was de tasch vol.
Hierna ontving de heer v. B. het bevel zijn schoe
nen uit to trekken, waaraan deze gevolg gaf. De
Britsch-Indiër trok toen, dood op z'n gemak, zijn
eigen schoenen uit en paste de schoenen van den
hopr v. B., die hem echter te klein bleken, zoodat zo
niet in aanmerking kwamen....
Vervolgens voorspelde hij don heer v. B. dat deze
hem nog oonmaal zon ontmoeten, in ide straten van
Semarang en nam afscheid met de woorden: „I am
a fakir!"
Ten slotte gelas'te de Britsch-Indiër aan den heer
v. B. om, „aan don mijnheer met het baardje", een
der andere pensiongasten te gaan vragen of hij hom
de toekomst mocht voorspellen.
pelijk te gronde. Enfin, het was natuurlijk
i mijn plicht geweest dat te doen; maar ik kon het
j niet over mijn hart verkrijgen en» ik ging naar den
huiseigenaar Innick heet hij on deed eon
goud woordje voor die arme mqnBohou. Jo had
eens moeten ziqn, hoe dat kereltje me aangaapte
met zijn schelViflchoogon, alsof ik oen wonderdier
was. Toen ik zoo tegouover don' man stond, had ik-
geen andoren wonsoh - dan nog eenmaal gedurende
vierentwintig uur onderofficier to wezen en dat
I ik hem onder mijn ^commando nad als recruutl
^Weliswaar was het vontie voel te min geweest om
s keizers wapenrok te dragen. Enfin, eindelijk
liet hy zioh tot 'een edelmoedige daad overhalen.
Nog een vol etmaal wilde hij wachten en als dan
de huur betaald was met allo kosten en interesten,
dan kondon zy wat hem betreft nog tob den vol
genden termijn blijven wonen. Vijftien daalders
bedraagt de heele achterstand, als ik mijn eigen
kosten niet meereken. Maar nu vraag ik jo, waar
zal ik binnen vierentwintig uur deze vijftien daal
ders vandaan halen?"
JJ, vader Leopard?" vroeg de jonge chemikcr.
„Wilt ge dan het geld uit uw eigen zak betalen?"
De reusachtigo uitvoerder der gerechtigheid mat
den vrager met een bijna veraehtelijken blik. „Meen
je soms ,dat zo zoo maar uit den hemel ztill'en vallen
of dat de steendrukker voor morgenavond in oen
loterij zal winnen, waarin hij heelemaal geen Iet
heeftrWioandere zal het dan betaien, aas' ik 't
niet doe? De steendrukker is een eerlijk man
daarop kan ik een eed doen' en hü zal het geld
terugbetalen. Op dat punt ben ik oen menschen-
kenner.
Val'entiri Düriiighoffen glimlachte en 'fc was weer
die goedhartige, vriendelijke glimlach, die zijn' ma
ger gericht zulk een merkwaardig knappe uit
drukking gaf.
Ergens zal het n stellig terugbetaald of ten
minste aangerekend worden, vader Leopard," zeide
hij, „en hoewel ik u helaas! niet met 't voiie bedrag
kuil helpen, kan ik misschien toch een gedeelte -
„Waar denk je aan? Wil je 't aan je arme moeder
onttrekken om het aan een wildvreemde te geven?
Neen,_ neen, houd die paar groschen maar! Wan
neer je echter bereid bent mij te helpen die arme
menschen te redden, dan kun je dat misschien op
een andere manier doen. Er is hier iemand in huis,
die het gield gemakkelijk zou kunnen geven, als
hy maar wilde."
Met een beteckenisvol oogknipje en met voordch-
tig gedempte stem had hy deze toespeling gemaakt.
Düringhoffen knikte begrijpend. „Juffiouw He-
leen, meent u! Kan zy van haar verdiensten wer-