DAMRUBRIEK
iH
m
H
K
iH
W,
11
18
m
m
iH
m
WA
m
11
Hl
m
Bermuda, het Koraalland
contacten moeten deugdelijk zijn. 5o. Er moet zoo
weinig mogelijk isolatiemateriaal gebruikt zijn, 60.
De as van den condensator moet stevig zijn. 7o. Eén-
gats-montage verdient de voorkeur.
Vaste condensatoren: Het zijn deze, voor een goe
de ontvangst zoo noodzakelijke onderdeelen, waar
op het volgens de opvatting van velen minder aan
komt. Maar juist minderwaardige condensatoren
kunnen de werking van het toestel geheel onvol
doende maken. Kies daarom een goed merk. Het
prijsverschil is ten slotte te gering.
Heeft men in zijn toestel een blok condensator,
die men niet vertrouwt, dan kan die op de volgende
wijze onderzocht worden. Men sluit den condensator
aan op een spanningsbron met een hooge spanning.
Daarvoor kan gebruikt worden het plaatspannings-
apparaat of de anode-batterij. De beide plaatgroepen
worden zoodoende dus geladen. Vervolgens verbreekt
met het contact en wel plotseling, waarop, na eenige
minuten wachtens, de beide contacten van den con
densator kortgesloten worden. Kan men bij dit kort
sluiten vonkjes trekken, dan bewijst dat, dat de
condensator nog geladen was, met andere woorden,
de isolatie is voldoende. Was de condensator lek,
dan zou de ontlading inwendig plaats hebben kun
nen vinden.
Gloeidraadweerstanden behooren voor
Miniwattlampen een weerstand van 30 Ohm te heb
ben. Het weerstandsdraad moet roestvrij zijn, de
contactveer moet stevig op het draad gedrukt wor
den.
Lekweer standen. Voor dezen geldt het
zelfde als voor de vaste condensatoren. Neem goe
de! Vooral is het van belang, dat de weerstand zich
niet of althans zoo min mogelijk wijzigt.
Er moet gehandeld worden
Smvf nu, wat ik u al twee uur
heb uiteengezet: de tijd der
r-devoeringen is voorbij!
onder redactie van GEO VAN DAM,
Heemskercklaan no. ite Baarn.
Alle brieven, deze rubriek betreffende, gelieve men
rechtstreeks te zenden naar bovenstaand adres of
anders via het bureau van dit blad.
WEDSTRIJD-PROBLEEM No. 22.
van A. C. van Aart, Roosendaal
Zwart: 6.
1
5
6
m
10
11
gff
15
16
HP
20
21
«f
25
26
30
31
35
36
m
40
41
45
46
PP
50
Wit: 7.
De diagramstand in cijfers moet zijn: Zwart, 6
schijven, op: 8 18 22 23 28 en 38. Wit, 7 schijven, op:
27 32 34 37 43 47 en 49. Wit speelt en wint! Voor de
wedstrijdvoorwaarden en de mooie prijzen zie men
onze vorige rubriek.
DE NATUURLIJKE HISTORIE VAN HET
DAMSPEL.
(Den schoolmeester naverteld.)
I.
Inleiding.
Als U de ware historie van het damspel leest,
Dan bemerkt U, dat er nooit een is geweest,
Om U dus iets nieuws van dat spel te verhalen,
Moet ik, met lange vingers, mij tot zekere schrijvers
bepalen.
Verwijt me dus niet: ,,'t Is uit je duim gezogen",
Want het is eerlijk andere schrijvers nagelogen.
En dit is nu inderdaad het laken,
Waarvan ik een rok voor het damspel wil maken.
Het bord is ontstaan bij den timmerman,
Als het krom is, dan neem je '<t eenvoudig niet èn.
Van te voren dient U wel te besluiten,
Dat het moet bestaan uit honderd ruiten
Want een ruit te veel, is niet goed voor het spel,
Vermoedelijk weet dat de timmerman wel!
De Bchijven zijn gedraaid, met een kring in het hart,
Twintig zijn er wit en twintig zijn er zwart.
Maar wie dat moeilijke spel heeft uitgebroed,
Was zeker niet goed, onder zijn hoedl
Volgens Battefeld en de groote de Haas,
Was hij geen eigenwerk-maker of baas,
Ook was hij geen ware Bataaf,
Doch een armoedige, Egyptische slaaf,
Die, als hij geen pyramiden had te bouwen,
De steenen op het dambord ging versjouwen!
Verder had die goede man van dammen geen
verstand,
Daarom kwam; Ephraïm van Embden in ons land,
Die ons den lof van het spel heeft bezongen,
En een partij remise heeft opgedrongen.
Wordt vervolgd.
HET GEHEIM VAN DE TELEVISIE
OF HET OP VERREN AFSTAND ZIEN.
Een blik over den Atlantischen Oceaan.
Met een nagenoeg ongehoord tempo schrijdt de
moderne techniek voorwaarts. Wat gisteren alleen
nog maar in de verbeelding: bestond, wat ondoor-
zichtbaar, phantastisch scheen, wat hoofdschudden,
en vele bedenkingen opwierp, is vandaag werkelijk
heid en als-van-zelfsprekend geworden. Wij kunnen
ons thans draadloos vanuit Londen met New 'iork
onderhouden, als waren wij dat hooit anders gewend
geweest. Spoedig zal deze draadlooze telefoonienst
ook tot het vasteland van Europa uitgebreid worden.
In weinige weken reeds zullen, volgens een verkla
ring van Marconi, draadlooze telefoongesprekken
tusschen Londen en Australië, Zuid-Afrika en Bra
zilië mogelijk zijn. Het probleem van de draadlooze
fotografie (telefotografie) is volkomen opgelost en
vraagt alleen nog maar om practische toepassing.
Men kan op het oogenblik reeds een brief of een foto
in een nauwkeurige nabootsing draadloos tot in de
verste deelen van de-aarde verzenden. Ook het
vraagstuk met betrekking tot het vèr-zien (tele
visie), zal, zegt Marconi, binnen korten tijd opge
lost zijn. Een inrichting op dit gebied in Washing
ton heeft dezer dagen het vèr-zien nog eens gede
monstreerd om er nog meer bekendheid aan te ge
ven. Voor dit doel begaf zich de staatssecretaris
Hoover in een daartoe ingerichte ruimte en op het
zelfde oogenblik was zijn beeltenis op het witte doek
te New-York te zien. Maar nog veel verder dan de
plannen van de Mell Company gaan die van den
Amerikaanschen ingenieur Alexanderson van de Ge
neral Electric Company en de Radio Corporation van
Amerika. Alexanderson heeft onlangs een vèr-zicht-
apparaat beschreven, waarmee het mogelijk zal zijn,
tot over den Oceaan te zien. Zijn doel is het draad
loos telefoneeren over den Oceaan, verbonden met
een gelijktijdig draadloos vèr-zien der sprekers. Wan
neer dus later in New-York de telefoniste's de
„halloh-girls" zooals ze daar genoemd worden,
de spreekverbinding tusschen New-York en Londen
tot stand brengen, zullen zij gelijktijdig de vèr-ziener
inschakelen, die het elkaar-zien tusschen de heide
sprekers mogelijk maakt.
Wanneer men nu het ontwerp-Alexanderson wat
nader beschouwd, dan zal ieder toch verbaasd moeten
staan over de vermetelheid van dit idee. Terwijl alle
andee vakkundigen op het gebied van draadloos zien
met de foto-electrische cel, de vacuumbuis, den ver
sterker en slechts één zender werken, wil Alexander
son zeven zenders tegelijk gebruiken om daarmee
de verhoogde snelheden en verhoogde lichtsterkten te
bereiken. Elke zender heeft dientengevolge een ze
vende deel van de vereischte arbeid te verrichten. Op
den hoofdzender worden de zeven door deze zenders
uitgezonden golven gemoduleerd, worden dus de
verschillende toonaarden tot één vereenigd, waardoor
de gemoduleerde draaggolf ontstaat. Op het ontvang
station wordt door een ingenieus geconstrueerd toe
stel de golvenbundel weer gezeefd.
Alexanderson heeft in Amerika naam gemaakt door
zijn hoogfrequent-wisselstroom-machine, die in hoo
ge mate tot het goede resultaat van de radio-telefo-
nie hébben bijgedragen. De vèr-zicht-apparaten, welke
tot nu toe werden gemaakt, beperkten zich tot de
weergave van een bewegenloos be8ld, een eenvoudige
fotografie. De verzending over den Atlantischen
Oceaan nam 2 tot 20 minuten in beslag. Alexander
son wil nu de bewegende beelden, zooals de kine-
matographie ze geeft, draadloos overbrengen. Om
deze beweging, die met een snelheid van zes tien
den van een seconde werkt, te bereiken, moet het
apparaat 20000 maal zoo snel werken als 't eenvoudi
ge vèrzichtapparaat.Alexanderson bedient zich hierbij,
van de korte golflengte van 20 tot 21 meter. Hij wil
echter de beelden tót in al hun details zien over
gebracht, waarom hij' wil bereiken, dat het beeld
met 40000 eenheden per seconde inplaats van met
?OftTE>itT,
Hoe het oude volksspel, het touwtrekken, werd uitgevond
WETENSWAARDIGHEDEN.
dat van de 50 inwoners van het
Fransche gehucht Aumone, er 20
zijn, die 80 jaar of ouder zijn?
dat Denver, Colorado, de zonnig
ste plek ter wereld is?
dat hier de zon 356 dagen van
de 365 in een jaar schijnt?
dat Mevrouw Suzuki, een Ja-
pansche, sedert 1905 (den dood van
h8ar echtgenoot) zijn zaken over
nam en in de afgeloopen 20 jaar
een fortuin bijeen heeft gebracht
van f500 millioen?
dat zij op 13-jarigen leeftijd met
een man huwde, die een kleine
suikerraffinaderij1 begon?.
300.000 op het ontvangstation wordt gereproduceerd,
en dit is aanleiding, dat hij niet één maar zeven zen
ders gebruikt. De snelheids-arbeid wordt dus nu
door zeven zenders gedragen en elk der zeven
stroomkringen heeft nu voor 40.000 beeldeenheden te
zorgen. Dat is ongeveer de gewone kortegolf-snel-
heid'. Practisch komt de vinding op het volgende
neer: Men gaat b.v. te New-York een zeer sterk
verlicht vertrek binDen en neemt plaats voor het ont
vangapparaat, dus de foto-electrische cel. Deze cel
fotografeert den betreffenden persoon, ontleedt dan
het gereproduceerde beeld in 300.000 beeldpunten,
(deze punten herkennen we ook in de rasterpunten
van een afgedrukt cliché in de courant), die daarna
in electrische stroomsterkten worden omgezet. Dit
eerste gedeelte duurt slechts enkele seconden. De
stroomsterkten worden dan door zeven zenders ge
stuurd, dus geleid naar de ontvangapparaten aan de
overzijde van den Oceaan. Deze ontvang-apparaten
vangen de electrische stroomen op, om ze daarna
weer in lichtsterkten om te zetten. Vier en twintig
spiegels werpen dan het thans tot een mozaik sa
mengestelde „levende beeld" op een wit doek; op
deze wijze ziet en spreekt men gelijktijdig, terwijl
men duizenden kilometers van elkaar verwijderd is.
Op het oogenblik mag, zooals reeds gezegd, ons dit
wonderlijke ontwerp nog rijkelijk fantastisch en wat
duister schijnen, morgen echter, wanneer het wer
kelijkheid geworden is, zullen wij het als iets van
zelfsprekends beschouwen, precies als wij indertijd
gedaan hebben met de wonderlijke techniek van db
radio zelf.
De Bermuda^- of Somers-8ilanden zijn een groep
eilanden in den Atlantischen Oceaan, die voor een
zeer groot gedeelte uit hooge klippen bestaan en,
ofschoon door een Spanjaard ontdekt, thans aan En
geland behooren.
Dat de Spaansche vlag nu niet meer op de koraal
rotsen van de Bermuda's wappert, hebben den Span
jaarden enkel en alleen te danken aan de bijgeloo-
vigheid van hun voorvaderen uit de 15de eeuw.
Juan de Bennudez, een Spaansche zeevaarder, is de
ontdekker der eilandengroep, en naar hem zijn ze
dan later ook vernoemd geworden. Maar reeds kort
na de ontdekking gingen matrozensprookjes van
mond tot mond, die de Bermuda's als het „Isla de
Demonios", het „diui v els e i land" schilderden.
„Zwarte geesten van den nacht" zouden daar hun
woonplaats gekozen hebben, en de eilanden volko
men behekst hebben. Sedertdien werden geen ont
dekkingsreizigers meer gevonden, die den moed had
den, in de woesternijen tusschen de hooge rotsen
door te dringen, en dus bleven de Bermuda's onbe
woond tot aan het jaar 1612. In Juni van het jaar
1609 leed den Engeflschman Sir George»
Somers, die er met een expeditie op uitgetrokken
was, om de noodlijdende Engelsche kolonisten in
Virginië te hulp te komen, schipbreuk op de klip
pen van de Bermuda-eilanden, Sir George overtuigde
zich met eigen oogen, dat de eilanden geen booze
geesten herbergde maar de verblijfplaats scheen te
zijn van bontgekleurde vogels, die, onbevreesd voor
duivel en heksen, zich blijkbaar een veilig en won-
derschoone schuilplaats verzekerd hadden. Na den
terugkeer van Sir George gingen diens landgenooten
het belang van de eilandengroep Inzien, en allengs
begon zich er een levendige kolonisatie te ontwikke
len, trots het zwakke protest van Spanje, waar men
zich in Londen weinig van aantrok. Op het oogen
blik is Bermuda het strategische centrum van het
Britsche Imperialisme in de Noord-Amerikaansche
en West-Indische wateren.
Zooals deze eilanden, wel een honderdvijftig in aan
tal, wanneer men ook de kleinere meetelt, uit de
Oceaandiepte zijn geboren, is een geschiedenis op
zich zelf in de natuurlijke historie. Hun gemeen
schappelijk fundament is een ongeveer vijfduizend
meter hoog; gebergte van vulkanischen oorsprong,
dat uit den zeebodem1 opstijgt, maar niet geheel on
al de oppervlakte van het water bereikt. Een enkele
uitzondering hierop maakt een der drie toppen, welks
kammen boven den zeespiegel uitsteken, vermoede
lijk eerst geruimen tijd nadat de vulkaan uitgedoofd
was. Op deze kammen nu voltrok zich het drama
tische schouwspel, dat gedurende duizendtallen van
jaren in prae-historische perioden verliep. Miriaden
van koraaldiertjes hechtten zich aan de rotsen vast,
en door hun speekselafscheiding en het later verval
van hun weefsel werd de onderhouw geschapen,
waarop zich door het spel en tegenspel van eb en
vloed allengs zandduinen konden vormen, Zoo ont
stonden heuvelen en dalen en weldra was het zand
der mosselenschalen mot behulp van het regenwater
in een vaste weerstandbiedende massa veranderd
Het volgende chemische proces voerde tot ophooping
der roode moederaarde, die tot een vruchtharen bo
dera werd voor het zaad, dat wind en golven en trek
vogels aanbrachten. Zelfs nu nog laat zich de boven
staande ontwikkeling aan de kusten der eilanden
en speciaal aan de er voor gelegen koraalriffen, be
merken. Het groote werk i9 echter volbracht en mid
den in den Oceaan, Is een paradijs ontstaan, waar
in het wonder van de A'tlantis (fabelachtig, groot
ei)and, door den Oceaan verzwolgen) tot een nieuw
loven is ontwaakt.
Maar iets mankeert er, en dat is versch water. Geen
enkele bron, geen beek, geen stroom is op 't eiland,
Daarvoor hebben de koralen niet kunnen zorgen.
Maar de Bermudiancn weten zich te helpen. Elk
hunner huizen, ja zelfs de kleinste hutten, zijn zoo
gebouwd, dat zij als verzamelbakken voor het regen
water kunnen dienen. Sneeuwwit zijn alle daken
geschilderd, om het kostbare hemelwater zooveel
mogelijk zuiver op te vangen, waarna het door kun
stig aangelegde huizen naar urnen en andere hou
ders afloopt, om het vandaar uit in de waterleidin
gen der huizen te pompen. Groote hotels en zaken-
huizen hebben op gelijke wijze heele heuvels ge
bouwd, die dan denzelfden dienst doen als de dakpn
der huizen, Een gevolg van dit systeem is, dat de
smaak van het water er sterk van afhangt of de
waterhouder goed schoon en gesloten, wordt gehou
den, of dat er door onachtzaamheid allerlei onzuivere
ingrediënten in kunnen komen. Op deze wijze heeft
dus elke burger zijn eigen waterwerk.
De witte huizen van Bermuda maken op iederen
bezoeker een sterken indruk. Vanuit de verte, wan
neer de boot in de richting van de haven vaart, zou
men meenen aan de kust van Marokko te zijn. De
daken, die voor een deel, gelijk aan de Afrikaansche
kusten, in lage neerhangende koepels eindigen, doe
men met hun verblindend wit scherp op tegen den
donkeren achtergrond der verre cederbosschen en de
diepblauwe zee, die hier en daar ver in het eilanden
rijk doordringt. Het landschap levert op verren af
stand een vrij nuchteren aanblik op en zijn bekoring
krijgt het eerst bij een stille wandeling door de stra
ten der kleine dorpen, die over het heele eilandenrijk
verspreid liggen.
Hamilton is de hoofdstad, de zetel van het parle
ment en den Engelschen gouverneur en tevens de
haven voor de groote zeeschepen. Doch er ontbreken
alle kenteekenen van de groote wereldstad en dit is
wel een van de oorzaken, dat het een oord is waar
zich de bloesempracht van zijn altijd voortdurende
lente zich ten volle kan ontplooien. „Het land van
de leliën en rozen" is Bermuda eens gedoopt gewor
den. Oleanderboomen bloeien het gansche jaar door
en al die door de zon beschenen helwitte huisjes
staan temidden van heerlijke tuinen, die overscha
duwd worden door palmen en bananenboomen. Al
leen de grootste omliggende eilanden zijn door brug
gen met St. George verbonden en dezen met elkaar
zijn alleen noemenswaard bewoond. Het bevolkings
aantal zal ongeveer 25000 zijn, waarvan tweederde
deel uit negers bestaat, de afstammelingen van voor-
malige slaven.
Een eerste plaats onder de voortreffelijkheden van
Bermuda neemt ook het feit in, dat er geen
automobielen, geen trammen en zelfs geen spoorwe
gen zijn. Antieke paardenkoetsjes en fietsen zijn de
eenige verkeersmiddelen, die de 25000 Bermudianen
ter beschikking staan en daarbij nog twee verkeers
agenten, die echter alleen daarop hebben te letten,
dat na zes uur 's avonds alle voertuigen van licht zijn
voorzien. Voor eenige jaren terug heeft men voor
korten tijd een proef met automobielen genomen.
Maar de publieke meening was kort en bondig. In
vier uren kan men de eilanden van het eene naar
het andere einde met paard en wagen doorkruisen.
Waarom dus die kilometervretende benzinemonsters?
Derhalve hoort anen over de velden der Bermuda's
nog altijd het melodische klingelen der fietsbellen
weerklinken, inplaats van het schrille geluid der
autamobielhorens.
Hoe lang echter deze auto-loosheid zal aanhouden,
zal wel in de toekomst blijken. Een feit is, dat bin
nenkort een smalspoor zich over de gansche eilanden
groep zal uitstrekken, en de stap van een locomotief
tot een benzinemotor is maar zeer klein. Op het
oogenblik kan men echter nog in de schaduw der
palmen en ceders wandelen en over heuvels en door
dalen trekken, 'die diep vervuld zijn van de geur der
lelies en rozen, alsmede langs de tuinen, om welks
poorten zich de jasmin en de passiebloemen slin
geren, zonder dat dichte stofwolken ons den vrijen
adem benemen en motorlawaai de diepe stilte ver
stoort
In de rijke Amerikanen vinden de Bermuda-eilan
den trouwe bezoekers, speciaal onder de golfspelers.
Het mooie weer, dat er het gansche jaar door
heerscht, maakt, dat ze, waar het golfspel buiten ge
speeld wordt, nooit teleurgesteld wordt
Maar niet alleen bij de golfspelers, ook bij de too-
neelspelers en speciaal die van de film hebben de
eilanden een wit voetje. Een tropisch oerwoud met
een warnet van lianen en vele druipsteengrotten ma
ken het voor filmopnamen zeer geschikt Vooral in
de druipsteengrotten, waar in de azuurblauwe onder-
aardsche zeeën zich de dunne steenen pilaren weer
spiegelen en in de stille inhammen van de zee, waar
duizenden 'bontgekleurde visschen in het kristalhel
dere water rondzwemmen, vinden de filmsterren
dankbare plaatsen om hun rol van waternimfen en
zeemeerminnen uit te spelen, zonder zich door haaien
bedreigd te zien. Wie wat nader kennis wil maken
met dit schoone plekje natuur, laat zich naar „de
tuinen der zee" roeien. In roeibooten, waarin in
plaats van een houten bodem zich een glazen bodem
bevindt, worden de vreemdelingen naar de riffen ge
varen. Koraalvisschers hebben de leiding. De boo
ten glijden zeer langzaam over het water, zoodat de
inzittenden, die boven den glazen bodem gezeten, al
les op hun gemak kunnen gadeslaan. Voor het grij
pen schijnt de zeebodem, zoo helder is net water.
Zeetuinen! De grootste aquaria zijn slechts armza
lige copieën, vergeleken bij deze schitterende na
tuurtaferelen. Alleen het water in zijn diepe hemel
blauwe kleur vormt reeds een wonder op zich zelf.
Witglinsterende koralen hechten zich aan de dichte
bosschen van olijfgroen zeegras. Prachtig gekleurde
visschen schieten door het water en het lichtende
blauw van hun schubben steekt scherp af tegen het
grauwe zand van den bodem. Een mengsel van pur
per, rood en violet wiegelt zich als 't ware zacht in
den vloed, tusschen zeegras en mosselen. En daar-
tusschen hangen donkergele, grijze en roode zwam
men, ineengevlochten in de teerwitte takken der ko
ralen. Zoo nu en dan een zeester of een zwarte zee
egel, in alle mogelijke afmetingen.
Maar het schilderachtigste van alle natuurwonde
ren op de Bermuda's is de ondergaande zon over de
slapende eilanden en de bruischende Oceaangolven,
die op de koraalriffen uiteen spatten. Dan verbrei
den zich purperen strepen over den horizon en de
ceders staan daar als donkere silhouetten in de wijde
ruimte en de witte daken spiegelen zich spookachtig
af in den kristalhelderen vloed. Heel veraf glijdt
een wit zeil langzaam voorbij. Een ster flikkert op
en de eerste zilveren stralen van de maan spelen
schuilvinkje met de wegzinkende schaduwen. Geen
geluid verbreekt meer de stilte en een groote plech
tigheid valt over het uitgestrekte landschap.
Zoo moet eens Atlantis geweest zijn, het eiland,
dat duizenden en duizenden jaren geleden in de
diepte verdween.
