BRIEVEN OVER ENGELAND.
RADIO-
Plaatselijk Nieuws.
ft
r 3 programma voor
morgen.
BEHANGSELPAPIER
Nog betrekkelijk korten tijd geleden werd er in
Nederland geen behangselpapier vervaardigd, hoe
wol toch de behoefte daaraan in ons land in verhou
ding grooter is dan in andere landen, en do smaak
bovendien anders dan b.v. in Engeland en in Duitsch-
land, waar belangrijke bohangselpapiorfabrieken ge
vestigd zijn.
Er I» ml*achlon gooti andere branche, dlo oen arti
kel In *00 groote vortcholdonhold op do markt brengt
als Juist du bohangsolpaplorfubrlcago. Zelfs in do
goodkoopste soorten bestaat er een zoo uitgebreide
keuze in patronen, en kleuren, dat wie een nieuw
bohangetjo moot uitzoeken, er tureluursch van wordt.
Dat do behoefte in ons land, waar do 'bevolking in
het algemeen meer dan elders aandacht besteedt
aan de woning, zeer groot is, blijkt o.m. hieruit, dat
in 1920 niet minder dan 5.869.674 bruto KG. aan be
hangselpapier werd ingevoerd, ter waarde van
f4.630.926. Deze cijfers daalden in 1921 tot 2.763.145
KG. en f 1.605.956, maar liepen in 1922 weer op tot
4.816.808 KG. en f2.148.901. In 1923 waren zij 4.303.771
K.G. en f 1.706.711.
Eenige jaren geleden vestigden buitenlanders bin
nen onze grenzen oen behangselpapierfabriek, maar
zij kenden den smaak van het Nederlandsche publiek
niet en de poging mislukte De N.V. Rath en Doode-
heefver's Behangselpapierhandel stelde daarna, van
1 Jan. 1926 af te Schiebroek de Eerste Nederlandsche
Behangselpapierfabriek in bedrijf.
De behangselpapierfabricatie is betrekkelijk een
voudig, maar stelt niettemin bijzondere eischen,
waaraan voor een deel hier te lande niet of nog niet
voldaan kan worden.
iHet papier wordt voor de fabriek te Schieboek
hier te lande betrokken en hetzelfde is het geval met
de verfstoffen en de aardappellijm. De walsen ech
ter, noodig voor het drukken der patronen, worden
in ons land niat vervaardigd. Naar verluidt zouden
er echter plannen bestaan, zulk een bedrijf te Maas
tricht te vestigen.
Dan zijn er de arbeidskrachten. De fabriek heeft
twee Nederlanders een half jaar in Leipzig tot druk
ker laten opleiden, en op hun beurt leiden zij thans
te Schiebroek nieuwe krachten op. Het vak van
mengmeester kende men hier niet. Te Schiebroek is
do mengmeester dan ook een Duitscher. Deze man
moet in zijn vak een soort kunstenaar zijn, en het
mengen van do verven is ook van belang, omdat het
zelfde behangselpapier niet in tint verschillen mag.
Het cene stuk mag niet lichter zijn dan een andere
rol.
In de fabriek te Schiebroek. die nog bescheiden in
omvang is, maar waarvan volgens de belanghebben
den gebleken is, dat zij toekomst beeft, en die dan
ook vermoedelijk uitgebreid zal worden, staan een
Engelsche en drie Duitscho machines. 'Het papier
loopt daarin over de walsen. Voor elke kleur van het
patroon is een wals noodig. Men kan er ten hoogste
acht kleuren drukken, hetgeen niet wil zeggen, dat
er geen machines zijn, waarop het drukken van meer
kleuren mogelijk is. In Duitschland heeft men juist
kort geleden een machine vervaardigd, die 24 kleuren
drukt.
Als het de machine verlaat, komt het dan bedrukte
papier in lange windingen te hangen aan oen steeds
licht bewegende en zioh voortbewegende baan, boven
do pijpen, die do temperatuur doen stijgen tot 29°
Celsius. Gedroogd, wordt het opgerold om in een
andore afdceling op do snijmachines in rollen van
de vere.ischte lengte gesneden te worden.
De fabriek maakt van 20.000 tot 25.000 rollen pa
pier van 7.5 meter por dag, on wel wat hier gepro
duceerd wordt, is in hoofdzaak bestemd voor Neder
land en Nederlandscb-Indië.
Do vennootschap, waarvan het hoofdkantoor te
Amsterdam is gevestigd, verkoopt alleen aan den
handel. Nederland heeft ongeveer 15.000 behangers
zaken.
De walsen worden in België of in Duitschland ge
maakt. Dit is een van de belangwekkendste onder
dooien van hot 'bedrijf, en wie zulk een wals nauw
keurig bekijkt, begrijpt eerst, hoeveel vaardigheid en
vakkennis en hoeveel arbeid er dikwijls noodig zijn
om hot papier met een eenvoudig patroontje te be
drukken.
Trouwens, oppervlakkig beken, ziet behangsel
papier er in den regel niet naar uit, dat er uit kunst
zinnig oogpunt voel werk van gemaakt wordt. En
toch is dit wel degelijk het geval. Tot hen die voor
de fabriek ontwerpen maken, behooren sierkunste
naars als Jaap Gidding, Alb. Klijn, J. van Kuyk, Alb.
M. Lejoune, S. van Praag, Mach. Wilmink; de kunstr
schilders Frans Oerder en A. J. J. de Winter, de archi
tecten A. Grinimon, Ant. Hamaker, J. H. Mulder, W.
Retera en G. J. Rutgers, en zelfs ontbreken niet de
namen van Lanoy on dr. Berlage. Van den laat
ste toonde men ons ontworpen naar gestyleerde bloe
men.
Bespanningen e.d. hebben in ons land de behoefte
aan behangselpapier niet doen afnemen. Bovendien is
den laatsten tijd het behangen van plafonds sterk
toegenomen.
Deze voor Nederland nieuwe industrie levert het
artikel belangrijk goedkooper dan wanneer het uit
het buitenland moet worden betrokken. Aan haar
nuttigheid paart zij do gelegenheid, welke zij kunste
naars biedt, op dit bij uitstek huiselijk gebied hun
kunnen te toon en, den smaak van het Nederlandsche
publiek te verhoogen en het besef te verlevendigen,
dat een kamer niet ie een kist die beplakt wordt
BOTSING TÜSSCHEN TRAM EN AUTO.
Uit Nijmegen, -17 Augustus. Gistermiddagdrie
uur, is, aldus de Tel., de tram van den Maas-Buurt
spoorweg bij de Hamert, tusschen Arcen en Venlo,
gereden op een zich op de rails bevindend Duit-
schen meubeltransport-auto. De machine en de post
wagens van de tram ontspoorden. De machinist werd
licht aan de hand gewond. De auto werd vernield.
Nader meldt de correspondent te Venlo, dat de
goederentrein der Maas-Buurtspoor, die te ruim drie
uur te Venlo aankomt, een verhuiswagen, geladen
met meubelen, van den heer E. Lasset uit Dusseldorf,
komende uit Den Haag, heeft gegrepen. De wagen
had een defect aan den motor en stond te dicht bij de
rails dèr spoorbaan. Bovendien maakt de baan ter
plaatse een scherpe bocht, terwijl boomtakken het
uitzicht belemmeren. De machinist remde uit alle
macht, doch een .botsing was niet meer te voorkomen,
mede door den druk van de zes goederenwagens en
drie personenrijtuigen. De locomotief viel om en
kwam dwars over de rails te liggen. De eerste wa
gen schoof over de locomotief. Van den tweeden wa
gen werd de kap ingedrukt.
De auto werd een eind verder geduwd, reed een
paal en een boom omver en sloeg toen om. De ma
chinist sprong nog bijtijds van de locomotief en be
kwam .geen letsel. De postambtenaar, die zich in het
eerste rijtuig bevond, werd tegen den wand geslin
gerd, doch bleef ongedeerd, evenals de reizigers, die
allen met den schrik vrij kwamen. Het verkeer tus
schen Nijmegen en Venlo is geheel gestremd. Met
de opruiming is onmiddellijk een aanvang gemaakt.
De reizigers moesten overstappen in een trein, die
extra van Venlo was gezonden.
BRANDKAST OPGEGRAVEN BIJ VOORTHUIZEN.
In tegenwoordigheid van het parket uit, Utrecht,
den burgemeester van Barnevekl, eénige politieman
nen en een arrestant, is op aanwijzing van laatstge
noemde in een boschje achter Voorthuizen een ver
moedelijk elders gestolen brandkast opgegraven.
WEESP'S GESCHORSCHTE GASDIRECTEUR
Naar wij vernemen, zegt de Telogr., is een com
missie uit den raad van Weesp benoemld, bestaan
de uit de heeren D. J. Reitsma, J. Ruarus, P. van
Boeren en G. A.. Vader, welke onder voorzitterschap
van den burgemeester, den heer M. Dotinga, een na
der onderzoek zal instellen naar de handelingen van
den geschorsten directeur der gasfabriek. Daartoe
werden jl. Zaterdag alle boeken uit de kantoren der
gasfabriek weggehaald en overgebracht naar de bur
gemeesterskamers ten stadhui re.
Naar ons ter ooro kwam, kwamen in de langdu
rige geheime raadsvergadering, welko in verband
niet deze aangelegenheid gehouden werd. o.a. factu
ren tor tafel over leverantie* aan do gasfabriek, da-
teertmdu otmlgw maanden geleden, Daaruit bleek, dat
van hot fuctuurbodrag 10 afgetrokken was, zoodat
de „provlslo" toen aan do gemeente ten goodo kwam.
Uit een voortgezet onderzoek bleek echter, dat do
rekeningen over de jaren vóór 1927 geen aftrek van
10 vertoonden.. Waar die gelden toenmaals te
recht zijn gökomen, is uit de verklaringen van den
directeur ter raadszitting voldoende duidelijk ge
bleken.
Wij herinneren er aan, dat de heer Van der Stel
reeds eenige maanden de vereeniging van gasdirec-
teuren gedreigd had alles openbaar te zullen maken,
indien de gedane beloften van anderhalf jaar gele
den niet werden nagekomen.
Nog kunnen wij mededeelen, dat de heer Van der
Stel in de geheimo raadszitting ook verklaard heeft,
dat het afgekeurde systeem van het verstrekken
van provisie aan de directeuren, zich niet alleen
beperkte tot de gasfabrieken, doch dat dit stelsel in
alle andere gemeentebedrijven gehuldigd werd.
Naar aanleiding dezer verklaring werden ver
schillende hoofden van bedrijven in deze gemeente
uitgenoodigd ten stadhuize te komen, waar de bur
gemeester hun de vraag voorlegde, of ook zij In den
zelfden geest gehandeld hadden. Allen hebben op de
gestelde vragen ontkennend geantwoord.
NA DEN INVAL BIJ DE IND. STUDENTEN.
Uit Leiden, 17 Augustus. Kort na den inval,
welke de justitie op 10 Juni j.1. bij de Indonesische
studenten alhier heeft gedaan, hebben wij gemeld,
dat de justitie ook beslag bad gelegd op de hun per
post toegezonden correspondentie.
Wij vernemen thans, dat deze censuur nog steeds
niet is opgeheven en dat de studenten hun brieven
e.d. nog steeds ontvangen, voorzien van het kenmerk
dat zij op rechterlijk bevel geopend zijn. Tel.
HET ANTI SEMITISME OP SCHEVENINGEN.
In verband met het gebeurde in de strandtent De
Bijenkorf op Scheveningen, waar Israëlietische bezoe
kers onheusch werden bejegend, deelt het gemeente
raadslid E. Viskoper Szn., die zijn tusschenkomst ten
deze heeft verleend om de kwestie te beëindigen,
mee, dat de eigenaar van die lunchroom een verkla
ring heeft onderteekend, dat alle onaangenaamheden
den Joodschen bezoekers aangedaan, buiten zijn wil
en medeweten zijn geschied, dat hij het voorgevallene
ten zeerste betreurt en dat hij uitgebreide maatrege
len neemt om herhalingen, van welken aard ook, te
voorkomen.
Ook de directeur der Mij. Zeebad Scheveningen
heeft alle medewerking toegezegd om dergelijke inci
denten, nu en in de toekomst, tegen te gaan.
VERKEERSVERBETERING.
Bij de behandeling van de begrooting van het We
genfonds in de Tweede Kamer heeft de minister
van waterstaat mededeeling gedaan van een door
hom ontworpen vijfjarig werkplan, dat beoogt de
rijkswegen in dien tijd in een behoorlijken toestand
to brengen.
Daar de verschillende vereenigingen van wegge
bruikers, belanghebbende corporaties e.d. bij de sa
menstelling van dit voor haar belangrijke stuk niet
door den Min. waren gehoord hebben de dagelijksche
besturen van den A. N. W. B. en de K. N. A. C. in
oen gezamenlijk adres- verzocht alsnog van het opge
maakte werkplan kennis te mogen nemen, teneinde
dit in studie te kunnen nemen en eventueele opmer
kingen of bezwaren tijdig onder de aandacht van den
minister te kunnen brengen.
Op dit adres heeft de minister van waterstaat de
■besturen geantwoord „dat het voornemen bestaat,
binnenkort van regeeringswege nadere mededeel.in-
gon over het vijfjarige werkplan te doen, waarvan zij
alzoo spoedig zullen kunnen kennis nemen".
DE GLEUFHOED.
Dezer dagen deed in de pers l\et verhaal de ronde,
dat oen Gereformeerd predikant, ds. Vreugdenhil van
Bruinisse, door den kerkeraad der Geref. gemeente te
Rijssen niet geaccepteerd zou zijn om aldaar op te
treden aangezien dominee een gleufhoed in plaats
van een hoogen hoed droeg.
De Rotterdammer is op onderzoek uitgegaan en
het volgende is gebleken:
Ds. J. Vreugdenhil was op Maandag 25 Juli in
Wierden, waar hij bezocht werd door een afgevaar
digde van den kerkeraad van Rijssen, die hem uit-
noodigde voor een beurt op Dinsdagavond 26 Juli en
tevens om er den H. Doop te bedienen. Hij verzocht
hem niet met zijn gleufhoed, maar met een hoogen
hoed te komen.
Ds. Vreugdenhil, in Rijssen komende, bleek zich
over laatstbedoeld verzoek niet bekommerd te hebben
Toen daarop aanmerking gemlaakt werd moet ds.
Vreugdenhill ronduit gezegd hebben dat hij 't huiche
larij achtte om in Rijssen een ander hoofddeksel te dra
gen dan in zijn eigen gemeente. Wilde inen liever om
den hoed, dat hij niet zou optreden, dan had men
het maar te zeggen: hij zou dan regelrecht naar het
station gaan om te vertrekken., 't Beste werd geoor
deeld. dan maar niet te preeken. Aan de gemeente
werd meegedeeld, dat de dienst niet zou doorgaan.
Intusschen -heeft de kerkeraad met ds. Vreugdenhil
over het voorgevallene gecorrespondeerd en is tus
schen beide partijen een schikking getroffen, waarbij
ds. Vreugdenhil beloofd heeft bij een volgende gele
genheid te komen mèt hoogen hoed.
HAARLEMSCHE H. B. SCHOLIEREN NAAR
KEULEN.
Een Wolff-telegram uit Keulen d.d. 17 Aug. meldt:
De leerlingen eener hoogere burgerschool te Haar
lem zijn sinds drie dagen de gast der stad Keulen,
als dank dat de leider der school, de heer Hubert
Roemgens, in de jaren toen Duitschland gebrek
leed, de huisvesting van Duitsche, maar vooral Keul-
sche kinderen in Nederland organiseerde en op alle
mogelijke wijze bevorderde.
Voor de HaarlemSche jongelui is een boottocht
naar het Zevengebergte op touw gezet.
WINKEL.
Woensdagmiddag had de timmerman J. S. het on
geluk van het dak van een in aanbouw zijnd huis
te vallen. Klagend over veel pijn is hij opgenomen
en bij de buren binnengebracht. Onmiddellijk inge
roepen geneeskundige hulp achtte onmiddellijke
overbrenging naar het ziekenhuis te Alkmaar noo
dig.
WINKEL.
Politie. Gevonden een zilveren dameshorloge
met armband. Inlichtingen verkrijgbaar ter gemeen
te-secretarie.
OUDKARSPEL.
Vooral door de groote kampioen- en voorwedstrij-
den van den Noordhollandschen Athletiekbond, wel
ke worden gehouden, in verband met de komende
Olympiade in 1928, beloven de feestdagen, uitge
schreven door de V.V.V.V.V. op de kermisdagen, zeer
belangrijk te worden.
Vooral de eerste dag, die geheel voor den N.H.A.B.
is, zal een schitterende en gelangrijke dag zijn.
Door 33 vereenigingen met in totaal 181 ingeschre
venen, zal aan de diverse wedstrijden deelgenomen
worden. Daar door elke vereeniging uit den aard
der zaak de beste leden naar voren worden gebracht,
zullen het wedstrijden worden die op het gebied van
athletiek op een zeer hoog peil staan. De wedstrijden
zullen bestaan in polsstokhoogspringen, hoogsprin
gen met aanloop, hardloopen, speerwerpen, versprin
gen, koppelwedstrijd en estafette.
Wo vernemen, dat voor deze wedstrijden een 50-tal
prijzen beschikbaar zijn gesteld door verschillende
vereenigingen en particulieren geschonken.
Maandag hebben wedstrijden plaats voor de school
kinderen en kinderen tot 14 jaren, terwijl Maandag
avond de toonuelclub „Jong Leven" een blijspel ln
drie bedrijven zal opvoeren.
Dinsdag hebben wedstrijden in volksoefeningon
plaats, welke bestaan uit evenwichtsoefeningen, ven-
•Ursnrlngon, rutterwedloop, estafette «n wielrljdon
met uinderntstHm. Er staat du» voor de komende
feestdagen wol wat op hot programma.
OUDKARSPEL.
Voor den bondswedstrijd, welke half September te
Lopik gehouden wordt, heeft de kolfclub „Volhar-
harding" na een onderlingen wedstrijd als korpsspe
lers aangewezen de heeren C. Paarlberg, P. Gelder
en S. Ton en als plaatsvervangers de heeren C.
Vlug, H. Aarts en P. Kat.
13 Augustus 1927.
Ik vrees, dat het met het jaar ten slotte zal gaan als
met den dag. Voor veel menschen telt de dag al te
weinig uren. Vier en twintig is een aantal, dat
minstens verdubbeld moest worden, om hen in
staat te stellen klaar te komen met de zee van werk
zaamheden, die ze zich hadden voorgenomen in het
volgende etmaal te verrichten.
En het jaar? Op 'het oogenblik gaat het nog, al zijn
we aardig op weg. Vroeger hadden we alleen Nieuw
jaarsdag, Sinterklaas, Kerstmis en nog enkele andere.
Van de 365 schoten er zeker minstens 350 over, die
geen bijzondere bestemming hadden.
Maar de laatste jaren, hebben we bloompjesdagen
gekregen. Ik weet niet, of daar eeu statistiek van is,
maar iik geloof, dat hun aantal schrikbarend is. In
Amsterdam zal het niet lang meer duren, of we zeg
gen tegen elkaar: „Hé, worden er vandaag voor geen
enkel goed doel bloemetjes verkocht?" Enkele dagen
geleden kwam ik bij iemand, die den muur van zijn
kamer versierd had met een uitgebreide collectie van
bloempjes en vlaggetjes, teekenen van zijn offervaar
digheid.
Dergelijke dagen kent Engeland ook, zeker zoo
veel als wij. Maar om het 365-tal wat gauwer vol te
maken, is men daar ook begonnen met dagen, die
gewijd zijn aan een zekere slachting. Niet een slach
ting van portemonnaies, waar de bloemetjesdagen
voor dienen, maar van dieren, van musschen, van
muizen, van ratten.
De jaarlijksche rattenslachtingsdag valt in de laat
ste week van October. Op die dag rust op ieder de
plicht eflke rat, die zich in zijn buurt bevindt, en die
hij kan bereiken, om zeep te brengen. Voor de ratten
niet bepaald een feestdag, maar van het standpunt
van ons menschen bezien, geen kwaad denkbeeld.
Persoonlijk voel ik er meer voor dan voor bloempjes-
dagen.
De rat is ongetwijfeld een groote vijand van den
mensch. Er is niet veel, dat hij niet vreet. Alles, wat
op de boerderij wordt voortgebracht, ds van zijn ga
ding. Wat een mensch lust, lust een rat ook, en voor
versterking gebruikt hij er met pleizier nog dergelijke
dingen als hout of wollen dekens bij.
De statistieken over de schade, die de rat aan
richt, doen je haren te berge rijzen. Engeland geeft
aarlijks ruim 200 millioen gulden uit aan het onder-
ïoud van alle ratten, die het Vereenigd Koninkrijk
op zijn grondgebied herbergt. De eene helft van die
som dient om de beestjes te voeren, de andere om
te herstellen, wat ze bij ongeluk hebben stuk ge
maakt.
Per slot van rekening is dat alleen nog maar een
gefldkwestie, en met een paar oorlogsschepen ben je
ook gauw een aardig sommetje kwijt, en kun je nog
heel wat meer vernielen dan de meest energieke rat-
tenfamilie. Maar ratten doen meer dan vernielen en
eten. Ze brengen ziekten over, de pest, zooals wa
weten, en misschien zijn ze ook niet onschuldig aan
verbreiding van mond- en klauwzeer.
Het is eeuwen lang onbekend geweest, dat de rat
ten verantwoordelijk waren voor het overbrengen van
pest en andere ziekten. Rudyard Kipling vertelt in
een vani zijn verhalen hoe een zekere Gerard, een
kruidenzoeker en sterrenwichelaar, in de middel
eeuwen een door pest geteisterde streek bij toeval van
de plaag verloste. Hij zag de menschen wezenloos
en versuft neerzitten en den dood afwachten. Volgens
Gerard was het eerste, wat noodig was, als de heele
bevolking niet aan pest wilde sterven, werkzaamheid
en vroolijkheid. 'tWas een inspiratie, die hem aan
ratten deed denken. Ratten telde de streek bij hon
derden. Als hij de bevolking er eens toe kon bren
gen. gezamenlijk op de rattenvangst te gaan.
Zijn plan vond bijval. Jong en oud, man en vrouw
trok uit op de rattenkruistocht. Er werd geloopen, ge
rend, gelachen en gedood. De pest verdween. Door
de werkzaamheid en vroolijkheid, dacht Gerard. De
ratten wisten beter.
De ratten schijnen geweldig in aantal toegenomen
te zün in Engeland in de laatste jaren. Er zijn boer
derijen, voornamelijk in Berkshire, Westelijk van
Londen, waar het graan meer aan gedecimeerd wordt
door de ratten. Verscheidene huizen zijn er alles be
halve prettige woonplaatsen geworden.
En de reden? Eenvoudig deze: geldgebrek. Er is
geld noodig om ratten te verdelgen, zooals er geld
noodig is, om slooten te graven of heggen dn orde te
houden. Maar op vele boerderijen wordt het een
noch het ander gedaan, en de ratten -varen er wel bij.
Daarbij komt nog een andere reden. De rat heeft
meer vijanden dan den mensch alleen. Maar de
mensch is meermalen opgetrodon als do vriend en
büBchormer van do rat. Tegen zijn wil on zonder het
to wetou, natuurlijk, maar met ovon treurige gevol
gen. In do boekon van eon landgoed in Engoland
staat opgotoekend, dat er tachtig jaar gelodon heel
voel 'hormoliJnen on wozol» werden godood, ook nog
enkele bunzing», dlo daar thans geheel ontbroken.
Ratten worden ook godood, doch in geringer aantal
clan hormolljnon on wezels. Hot resultaat was, dat
de ratten zich geweldig vermenigvuldigden.
Tegenwoordig ziet mon deze dingen boter in. Er
zijn thans landeigenaars in Engeland, die even zorg
vuldig de wezels op hun landgoed beschermen, als
de patrijzen. Maar er is veel bedorven door onwetend
heid. Haviken zijn zóó zeldzaam geworden, dat ze als
rattenverdelgers niet meer meetellen. Bunzings zijn
ra verscheidene streken uitgestorven. Om de ratten
plaag te beperken, moet thans de mensc'h optreden,
-en een rattendag organiseeren. Alsof een rattendag
in vergelijking zou kunnen komen met de onophoude
lijke vernietiging door wezels, bunzings en hermelij
nen uitgeoefend.
Een Australisch natuurkundige is met een plan
voor den dag gekomen, cxm de ratten systematisch
te verdelgen. Eerst vangen, en dan onderzoeken, wat
je gevangen hebt, mannetjes of wijfjes. Zijn het man
netjes, dan vrij laten loopen. Zijn het wijfjes, onver
biddelijk dooden.
Op het eerste gezicht zouden we zeggen: Natuurlijk
is het heel geschikt om de wijfjes te dooden, maar
waarom ook niet de mannetjes, als je ze toch een
maal in handen hebt? Omdat gebleken is; dat geen
middel zoo goed werkt om vermeerdering onder der
gelijk ongedierte tegen te gaan, dan te zorgen voor
een groot surplus van mannetjes boven wijfjes. Is
het omgekeerde het geval, dan is de vermeerdering
juist zeer sterk.
Een andere proefneming heeft men gedaan op
boerderijen in de buurt van Londen. De oorlog had
daartoe aanleiding gegeven. Immers, een van de vele
dingen, waarvan de soldaten in de loopgraven te lij
den hadden ,was een rattenplaag. Maar men had gift-
gassen voor den vijand, waarom dan ook geen giftgas
getrakteerd 'aan de ratten? Het middel bleek pro
baat. Op de bovengenoemde boerderijen werkte het
al even uitstekend, terwijl het gas voor het graan
niet schadellijk bleek te zijn. Trouwens, ratten schij
nen erg gevoelig te zijn voor een vies luchtje. Het
is gebleken, dat de uitlaatgassen van een auto even
doodelijk werken als welk ander giftgas ook.
Eén ding blijkt zeer duidelijk.Men is niet van plan
in Engeland zich door de ratten te laten opeten. De
bestrijding wordt met kracht ter hand genomen, en
men zal wel niet rusten, voor aan de rattenplaag paal
en perk is gesteld. Ondertusschen wordt de boeren
op het hart gedrukt het binnengehaalde graan onver
wijld te dorschen. Daar waar het koren lang opgesta
peld blijft liggen, verzamelen zich de ratten. Ook in
hun maatschappij geldt: de gelegenheid maakt den
dief.
trvusicu!
bud 21
Overl
hooto v
Verlo
DE A-S. WINKELWEEK.
Hoewel uiterlijk weinig merkbaar, is toch de
Feestcommissie voortdurend bezig te werken aan da
voorbereiding van met de Winkelweek te houden
feesten en attracties.
Bedriegen de voorteekenen niet,' dan staat Scha
gen dit jaar weder een winkelweek te wachten die
klinkt als een klok.
De Electriciteitstentoonstelling en de Bakkerijten
toonstelling beloven, gezien de grondige voorberei
ding, iets voor Schagen zeer bijzonders te worden en
zullen dan ook zeker gedurende de winkelweek een
groot, aantal bezoekers tot zich trekken.
Voorts heeft, naar wij vernemen, de Feestcommis
sie besloten op den in den winkelweek vallenden
Zondag, dat is 25 September, aan de Gedempte
Gracht wielrennen voor amateurs te houden. Be
reids mocht de commissie van eerste klasse ama>-
teurs reeds voorloopige toezegging tot deelname ont
vangen.
In overleg met het Bestuur van den Bond voor
Amateurwielrijders zal deze zaak verder worden uit
gewerkt, zoodat ongetwijfeld de organisatie van de
zen wedstrijd niets te wenschen zal laten.
Wij achten wielrennen voor Holl. Noorderkwartier
een evenement en zijn er dan ook van overtuigd, dat
dezo in het zoo gezellige centrum van Schagen te
houden1 rennen een maximum aantal bezoekers zal
trekken.
BRAND.
Hedennacht te ongeveer 3 uur brak er brand uit
in de boerenplaats, bewoond door den heer J. Jonk
aan de Nes, tegenover den Burenweg. De oorzaak
wordt geacht te zijn, het omvallen van een petro
leumstel. De boerenplaats is tot den grond toe af
gebrand Verzekering dekt de schade. De brand
spuit, die zeer spoedig ter plaatse was, behoefde bij
na niet te werken, daar de brand reeds aan het
minderen was.
Het oude huis behoorde aan den heer P. Mole
naar te Winkel.
GEMEENTE SCHAGEN.
Geboren: Anna Maria, dochter van Jacob Heddes
en Catharina Molenaar. Jacobus Jozef Albert, zoon
van Wilhelmus Arnoldus Maria van Leuven au Oa*-
tharina Antonia Maria Josephina van Aarsen.
Ondertrouwd: Jacob Ieme Hovenier, oud 30 jaren,
Juliani
nam.
Schage
Callan
Held
Dirksh
Oudka
Wierir
Kolhoi
Nieuw
Burgei
Oudes:
Schag'
St. Mf
Barsic
Heerh
Veenh
Den C
Winkt
Barsii
Nieuw
Scha?
Grij
Nai
Breez
Anna
Nar
SCE
10 i
dekoe
50 ka
nucht
202 la
varke
0.67,
nen f
eh
Aai
eïorei
li ep i
tot f
De
AL
Ap]
f 51
T
taiajte
per 1
per
f 3.7i
boom
dubb
NC
Sol
f
6 f
f 1-
fc f
if 3.6
<k f
soori
3100(
Kg.
kool
W
Sc
f 6,^
blar
le s
100
d f
t 0.;
Voor Vrijdag 19 Aug.
10.50 PARIJS (radio 1/50 M.) Inliohtingan en
koersen. 10 minuten muziek.
11.20 PRAAG 349 M.) Orkostcancert.
12.00 HILVERSUM (1060 M.) Politieberioht.
J-2.15 FRANKFURT (429 M.) Klokkenspel van bot
Darmstadter Slot.
12.20 DAVENTRY (1600 M.) Davontry-kwartat tan
Meetaa Murray, sopraan.
12.35 HILVERSUM Lunchmuriok van bat be
kende trio.
12.50 ZURICH (588 M.) Orkestconoert
PARIJS (radio 1750 M.) Gonoart door bet
orkest Gavina.
1.20 DAVENTRY (1600 M.) Tijdsein Big Ben.
Lunohmuziok van bet Metropole hotel.
1.30 LANGENBERG (469 M. Concert door de
Iseglio kapel.
3.20 BRUSSEL (509 M.) Klassiek concert in da
Kurzaal van Ostendo, o. 1. v. Pr. Rasso.
3.20 DAVENTRY Daventry-strijkk war tet mat
4.20 BERN (411 M.) Orkestocracert.
4.35 STUTTGART (380 M.) Orkestcomoert.
5.00 HILVERSUM Vooravondooncarb (Anro)
o. 1. v. Nioo Treep. Solist Sal Dwinger, viool-
5.05 PARIJS (radio 1/50 M.) Dansmuziek.
5.20 BERN (411 M.) Orkestoonoert.
PRAAG (349 M.) Orkestoonoert.
5.50 LANGENBERG (469 M.) Oanöert dioor de
7.05 D^ENtSy Licht orkeetconwrfc en
mcenschappedijk zingen.
6.20
7.00
1.45
8.10
8.20
8.40
8.50
8.20
8.30
8.50
9.20
9.40
10.00
10.25
10.50
HAMBURG (395 MO Geneert.
HILVERSUM Lozing ent muziekuitvoe
ring. 1. Lezing. Onderwerp: Recht op Go-
luk, door prof. Dr. M. O. van Hourikr
Broekman, Breda. 2. Bach cyclus.
HILVERSUM Politiebericht.
HILVERSUM Kurhaus-symphomacorii
eert te Scheveningen. onder leiding van
prof. Georg Solrneo voigt.
BRUSSEL (509 MO Concert door het radio
orkest.
HAMBURG (395 M.) Meoklenburgsohe avonid
Daarna muziek in café Wallhotf Hamburg.
LANGENBERG (469 M.) Lezing, daarna
oomedie met muziek, daarna concert in de
Kaiserhof Munster.
BERN (411 M.) öouoert van bót hotel La
Metropole.
DAVENTRY La Roheme door Puocmi.
KöNIGWUSTERHAUSEN (1250 M.) Sym-
phonieorkest. x
PARIJS (radio. 1750 M.) Ooinoerfc, georgani
seerd door Pliilipfa radio.
ZURIOH (588 M.)V Meyöbiëëi'concert.
ZURIJOH (588 M-) Orkest Gilbtjrt.
BERN (411 M.) Orkestoonoert.
PRAAG (349 M.) Conoort; daarna populaire
muziek.
been' (4X1 MA Orterticxmoerti Kuraaal-
KöNIGWÜSTEEJECAÜ&HN, (1250 MA) Or-
fcast Kommera.
DAVENTRY (16» MA V«n«tA
5 f
aarc
1050
bloe
H'
At
62—
BI
BI
rood
f 5.'
iing
f i7.
toimii
scbe
edge
alles
kool
1230i
vern
Kg.
AJ
O]
258
3e t
f 10
kw.
2e
alle?
FF
KEL
Ar
oalb<
~39;
nen
pont
f40-
ber
HE
De
teer-:
ziek-
laten
a.s.,
meer köpvuxw
