VAN DIT EN VAN DAT te
EN VAN ALLES WAT 1
RADIO-RUBRIEK.
b
§f
AAN MIJN RADIO.
DAMRUBRIEK
M
DE WERELD IN GETALLEN
H
u
11
B
n
B
B
n
m
B
11
Si
i
n
H
n
B
fü
8
H
§j
Hf
U
B
n
si
8
ui
55
Hf
VOOR DEN TOESTELBOUWER.
De ontvangst pet raam-
en dakantenne.
Het resultaat van de jongste en
komende Radio-Tentoonstellingen.
Bijvoegsel der Schager Courant van Zaterdagj8 October 1927. No. 8131,
Ze zeggen m'n jongen, je bent maar een prul,
Die niet weet, wat de kunst soms beteekent,
Je bent maar een bastaard, een schreeuw-gramofoon,
Voor je taak op geen stuk na berekend.
Je gilt en je huilt en je doet vaak zoo raar,
je gedaas is soms niet te verduren,
je bent zoo brutaal met je sterke geluid
En een last voor de pratende buren!
Ze zeggen m'n jongen, je bent niet van stand,
En je moet je maar niet gaan verbeelden,
Dat Marconie of Philips met al hun gepruts
Door jou schreeuw-stem de wereld verdeelenl
je bent soms wel aardig, wanneer het zoo treft,
Maar je mist toch in doorsnee bekoring,
je bent niet betrouwbaar voor drie kwart per jaar
En je lijdt onrustbarend aan storing.
We laten ze praten, wij kennen elkaar,
Ook al wil men je wonder bekampen,
Als de eenzaamheid gaat door het zwijgende huis,
Zie, dan streel ik je zilveren lampen 1
Dan haal ik de wereld door jou naar me toe,
Die me zingend mezelf doet vergeten,
Die me leert, dat het leven alzijdig kan aijn
En ik houd van je, dat wil ik weten 1
Jij toovert de levende mensch om me heen,
0, ik hoor soms z'n kuch en z'n hijgen,
't Applaus in de zaal of de klank van een kerk
En ik zit maar aandachtig te zwijgen!
Jij vormt de verbinding van mij met de rest,
Met de rest der onmeet'lijke aarde,
Met de wereld, die buiten m'n horizon ligt
En juist dat is de kern van je waardel
Soms voer je me even terug naar m'n jeugd
Door een lied, door een stem, een gebeuren,
Dan weet je een oude herinnering
Zoo ontroerend naar waarheid te kleuren I
Om. dit en om alles, wat jij hebt gewrocht
Kan ik jou in m'n huis niet ontberen,
Jij blijft, wat je bent, wat een ander ook zegt,
Kameraad, die ik nooit zal kleineeren! I
(Alle rechten voorbehouden.)
October 1927.
KROES.
Onder redactie van GEO VAN DAM,
Eeemskercklaan no. 4, te Baarn.
Alle brieven, deze rubriek betreffende, gelieve men
tc zenden aan bovenstaand adres of anders via het
bureau van dit blad.
WEDSTRIJD-VRAAGSTUK No. 40,
van Dr. M. J. Belinfante, Amsterdam.
Zwart: 9.
Wit: 9.
De diagramstand in cijfers was: Zwart, 9 schijven,
op 5 9 12 14 17 20 21 22 en 34. Wit, 9 schijven, op 25
26 28 31 32 37 41 42 en 44.
Wit speelt en wint! Voor de wedstrijdvoorwaarden
ori de mooie prijzen verwijzen we naar ons vorig
nummer.
OPLOSSING PROBLEEM No. 36,
van D. Kleen, Winkel.
De diagramstand in cijfers was: Zwart, 12 schijven,
op 2 7—9 11 13 14 17—19, 26 en 36. Wit, 13 schijven,
op 22 24 27 29 30 33 34 37 38 40 43 47 en 48. Wit
speelt en wint door 34—80, 38—32, 47—41, 37—31!
34X43 en 43X1! Een «eer mooi meerslag-probleem.
OPLOSSING PROBLEEM No. 37.
van D. Kleen, Winkel.
Stand Zwart, 12 schijven, op 3 7 9 12-44 17 21 22
25 27 31 en 1 dam op 2. Wit, 12 schijven, op 20 23
24 32 34 36 38 40 45 47 en 48. Wit speelt 34—29,
48—42, 38—33, 36X18!, 23-1811, 18X16, 42X2 en
wint! Een zeer mooi en moeilijk probleem. Hoewel
zonder bepaald pysteem is toch geheel op „meerslag'
gebaseerd, evenals het vorige. Jammer is, dat er ir
jen eindstand zooveel schijven overblijven.
PUNTENLIJST.
Het tusschen haakjes geplaatste getal duidt het
aantal punten aan van ieder der deelnemers(sters)
tot en met de oplossing van probleem no. 37.
N. Plantinga (12), N. Niedorp; D. Olie Az. (7), Lan-
gereis; A. Mantel (23), Winkel; A. Aarts (9), Oudkar
spel; C. Leinse Lz. (8), 'Anna Paulowna; D. Kleen
(19), Winkel; J. v. d. Spruijt Lzn. (33-45), Etakhui-
zen; Mej. A. de Jong (36—15), Enkhuizen; P. Beerft
(18), Noordscharwoude; Jb. Blokker (14), Slais
Oudkarspel; G. Hoogschagen (14), Zaandam; W. Ga
lis (9), Wognum; J. Wiedijk (12), Barsingerhorn; L.
R Postma (9), St Maartensbrug; G. v. Loenen (19),
Noordscharwoude; H. Bregman (10), Burgerbrug; J.
Ham (19), A Wit (19), beiden te Lutjewinkel; J. v.
d. Ham(10), St Maarten; T. Grootes-(17), N. Niedorp;
Jb. Hagen (17), N. Niedorp; W. Jongsma (7), St
Maartensbrug; W. Breed (14), Schoorl; A. Kos3en
(19), Lutjewinkel; Th. KoelemeiJ (13), St. Pancras;
J. D. Slot (5), Schagen; J. Koenis (2), Dirkshorn; C.
Stamjmes Cz. (2), Bergen; A. de Pee (2), Dirkshorn;
J. P. Roep (6), chagen; G. Wit (23), Lutjewinkel;
A. Speur (2), Julianadorp; A. Heerschap (2), Wierin-
gerwaard; W. Klok (2), Schagerbrug; W. Bijl (3),
Wieringerwaard; A. Blankevoort Jz. (2), Anna Pau
lowna; Sm. Geed (3). Kdlhorn; p'ost den Helder F.
J. van Krijt (10), Doggersvaart; P. Korver (2), den
Helder; F. A. v. Kempen (2), Winkel; D. Stam (6),
Heiloo.
Slechts twee deelnemers zijn er intusschen in ge
slaagd achtereenvolgens vijftien vraagstuk
ken goed op te lossen, nl. mej. A. de Jong en de
heer J. v. d. Spruijt JLzn., beiden Havendijk 4—68,
te Enkhuizen. Den gelukkigen winnaars onze com
plimenten voor deze fraaie prestatie. De prijzen (elk
f2.50), zullen hun in den loop dezer week door de
administratie per postwissel worden toegezonden.
EEN HANDIG INSTRUMENTJE.
De meeste toestelbouwers, als zij al een raam-
ontvanger maken, zijn toch niet geheel en al vol
daan over de resultaten. Hiervan moeten wij mis
schien uitzonderen, de heel dure toestellen, gefabri
ceerd door genieën in den toestelbouw; maar over
het algemeen is do raamontvangst nog wel voor
verbetering vatbaar.
Trouwens, wanneer we in de groote steden eens
rondkijken, dan treft het ons, dat het aantal an
tennes op de daken nog ontstellend groot is. Ei* zijn
heel wat stadswijken, waar het den nieuwen luis
teraar zeer veel moeite zal kosten, voordat bij
eenigszins naar wensch geslaagd is bij het oprich
ten van zijn antenne.
De antenne is dus nog lang niet verdwenen en
zal ook vooreerst wel,niet verdwijnen. Bij! de ont
vangst van de kortegolf-stations moet bovendien
de voorkeur gegeven worden aan een één-draads,
hooggespannen antennet
Is op zichzelf het oprichten van een hooge anten
ne geen klein karweitje, wat een moeite kost het
niet, om deze geheel intact te houden. Veelal denkt
een slordige amateur „laat hangen wat, hangt".
Toch is een periodieke controle van dit uiterst be
langrijke deel,der radio-installatie van grooit belang
De isolatoren moeten t. z. t. behoorlijk .gereinigd
wórden, enz.
Bovendien is het in het geheel niet uitgesloten,
dat na eenigen tijd de antenne bij' harden wind
gaat zwiepen, erger nog, dat het spantouw breekt.
In dit laatste geval moet men toch zijn halsbreken
de daktoeren gaan verrichten, terwijl men, als de
antenne alleen maar zwiept, het vooriooplg „nog
maar even aanziet".
Je haót me moeten zegden,
dot juf eiken avond uitgaat
Dat kon ik niet Zoo gauw
ais ik er iets van zou zeggen,
zou ze me weer eiken avond- le
vertraan Vaten iimemen, had *e
gezegd-
Eten Ehgelsche fabriek bracht nu een antenne
katrol in den 'handel, die het mogelijk maakt de an
tenne, ongeveer zooals men een vlag strijkt, vanaf
den grond (in dit geval het „dak") bij te spannen
of te strijken. Halsbrekende toeren blijven hierbij
heelemaal achterwege. Eten uitkomst voor den ama
teur, die per sé een antenne moet hebben, die
veel hooger is, dan die van zijn buurman.
Een handig instrumentje, dat wel eens door le-
vensverzekeringis- en ongevallenverzekeringsmaat
schappijen als noodzakelijk kon worden voorge^
schreven,
Wat voor nieuws ls er onder de zon?
Radio-tentoonstellingen zijn aan den gang of ze
komen nog. Zoo, biji het begin van een nieuw radio-
seizoen wanneer dat nu eigenlijk precies begint,
weet niemand, doch men beseft vaag, dat het in de
laatste maanden des jaars moet liggen 1— komen
de opgespaarde nieuwe snufjes voor den dag. Alleen
insiders mochten reeds een blik. achter de schermen
werpen.
Wat is er dan voor nieuws op de Radio-markt
verschenen? Op deze vraag kunnen wij, evenals dat
het vorige jaar het geval was, niets anders ant
woorden dan: ^heel weinig werkelijk nieuwe, doch
wel. verschillende verbeteringen. Wat [misschien op
hetzelfde neerkomt als iets nieuws.
De wisselstroomtoestellen zijn dan nu definitief
op de markt gekomen. Nu zijn ze eindelijk dan „be
taalbaar". wat ze vroeger. want 'ze waren er reeds
lang niet altijd waren. Dat nu eipd'elijk de wis
selstroomontvangst werkelijkheid is geworden
boe lang heeft men er niet naar gezocht is te
danken aan het verschijnen van goede, bruikbare,
wisselstroonilampen. Nog even de kinderziekten
door en wij zijn' een belangrijke stap verder.
Gelijkrichters bestonden er al lang. Men moest
echter wel eenigszins op de hoogte zijn van de
eigenschappen van den accu, wilde men werkelijk
doeltreffend van dit nuttige en handige apparaat
gebruik kunnen maken. Te vèr ontladen is voor
den accu zeer nadeelig, maar hetzelfde kan in niet
mindere mate gezegd worden van te vèr en te lang
laden. Philips, tevens de groote promotoj* van de
wisselstroomtoestellen, heeft een gelijkricbtertje in
zakformaat samengesteld. Dit apparaatje denkt deze
firma zich ingebouwd in het ontvangtoestel. Met
behulp van een omschakelaar kan dan 'de accu om
beurten geladen, en, biji ontvangst, ontladen worden
Zooals het met de ontvangtoestellen gaat, zoo
gaat het met de hulptoestelletjes in ons apparaat
en met de onderdeelen. Men is er steeds op uit, het
bestaande te perfectioneeren. Onder de nieuwe uit
voeringen, schema's en „verbeteringen" zijn blijVers
en ook producten, die geen bestaansrecht hebben,
althans, niet voldoende gunstig ontvangen worden.
Ook onder de luidsprekers zijn weer nieuwe typen
ten merken verschenen. Het wil ons voorkomen, dat
de „hoorn" er uit gaat, langzaam maar zeker, al is
nog steeds de hoornluidspreker in de meeste geval
len voor het „gesproken woord" te prefereeren. Wij
zouden wel eens willen gissen, hoeveel merken en
typen luidsprekers er reeds op de Nederlandsche
markt geworpen zijn. Tusschen de 300 en 400 zeker.
Eten bijna hopeloos werk, om dat uit te zoeken.
Onder de nieuwste modellen ,,disk"-luidisprekers
vallen op die, met ovalen weergever. Men denkt
hiermede te bereiken, dat zpowel hooge als lage tod-
nen goed worden weergegeven. Volgens dit principe
wordt thans een nieuwe „Farrand" luidspreker uit
gevoerd. Dit is dus een combinatie van de twee af
zonderlijke weergevers in één. (de groote en de
kleine disk).
Als nieuw merk vraagt de „Celestion" een
Fransche luidspreker, de aandacht. Zelden hoor
den wij een* mooiere reproductie van muziek
zang Wij weten niet, hoe de prijsverhouding is Is
deze niet te ongunstig, dan kon deze nieuwkomer
wel eens een flink succes worden.
Natuurlijk zijn er nog meer belangrijke nieuw,
tjes. Alles bespreken, is evenwel onmogelijk. Maar
hebben ze levensvatbaarheid, dan dringen ze van.
zelf naar voren en zullen dan t. z. t. wel bespreking
in deze rubriek komen „eischen".
VERRASSINGEN IN DE STATISTIEK»
De statistiek da nu eenmaal een wetenschap, die
niet bepaald hoog staat aangeschreven bij het le
zend publiek. De oneindige reeksen van getallen en
vergelijkingen met vorige perioden maken het dan
ook niet toit een aangename lectuur voor de huiska
mer. Toch, wanneer diezelfde statistiek in wat meer
populaire woorden wordt neergeschreven, dan zullen
we merken, dat al die getallen en vergelijkingen de
waarde, die ze reeds voor de ingewijden hebben, ook
voor de oningewijden meer leven, beginnen te krijgen.
Waarmee zou dan zoo'n populair werk over de
statistiek wel beginnen? Met de aarde en met de
menschheid natuurlijk.
Aarde daar beginnen we reeds, want van de
aarde ia slechts een klein gedeelte eigenlijk „aarde".
Slechts 29 procent van den aardbol ia vast land,
slechts 146% millioen vierkante kilometers; de rest,
71 procent of 363% millioen vierkante kilometers is
water. En dat vastland ligt bovendien nog voor het
overgroote deel op het Noordelijk halfrond, namelijk
voor 39 procent, terwijl het Zuidelijk halfrond voor
slechts 19 procent uit vastland bestaat De geheele
watermassa heeft men op 110 millioen kubie
ke kilometers geschat, terwijl de diepste diepte
der zee 9400 meter bedraagt, namelijk in den Stallen
Oceaan. Hoe gering moet daartegenover staan bijvoor
beeld de Oostzee met een gemiddelde diepte van 6?
meter en een grootste diepte van 427 meter. De in-
_houd daarvan is s 1 e c h t s 29000 kubieke kilometers.
Wanneer we nagaan, dat één kubieke kilometer niet
temin 1000 millioen kubieke meter is, dan zal
de lezer de s p a t i e e r i n g van het woordje „slechts"
wel duidelijk zijn. De hoogste berg op het vastland
is de Mount Everest met 8882 meter in den Himalaja,
een bergrug In Azië. Men is geneigd te gelooven, dat
Europa daartegenover met zijn Mont-Blanc van 4810
meter, zich niet behoeft te schamen. Ook andere we-
relddeelen, Australië niet uitgesloten, hebben boven
dien nog hun hooge toppen. Zoo Noord-Amerika den
Mc Kinley met 6240, Zuid-Amerika den Aconcagua met
7040, Afrika den Kilimardsjars, (eigenlijk Kilima
Ndsjaro berg van den boozen geest) met 6010 en
Australië den Mount Victoria met 5100 meter. En dan
de groote rivieren, de Rijn, de Donau, welke nochtans
wat de lengte betreft, op de 22ste plaats staan, ter
wijl de Mississippi met een lengte van 6730 kilometer
de rij der groote rivieren opent
Sedert eenige jaren is bet begrip wereldrijk weder
in aanzien gekomen. Maar het Engelsche wereldrijk
is niet het eerste in den loop der geschiedenis. Wie
weet, of het Romeinsche wereldrijk, dat geen mede
dingers kende, niet trotscher kon zijnl
Het gansche Europa telde in de 14de eeuw niet
meer dan 100 millioen zielen, in 1920 was dit aan
tal uitgebreid tot 449 millioen. Deze groote vermeer»
w- Waarom zoo ernstig?
Op mijn kantoor «in de boe*
jen niet in orde!
Koop dan ineens nieuwe
