Courant In het land van Ster en Halve Maan. lov. d Derde Blad. e?Jrieven uit Rome. oninf kil mbet :nd Vei HET BINNENLAND IN. verwondinq dadelijk Conserveeren van groenvoeder. Reclames. Nierkwalen maken U spoedig oud. en elndti >88 12 i heerD.J Zaterdag 5 November 1927. 70ste Jaargang. No. 8147. en erf t Over eenige dagen zal feestelijk herdacht worden, tt bet vijf jaar geleden is, dat de opmarsch der v i ^rüieniden naar Rome, een eind maakte aan den IlinU istand van verwarring, hopelooze slapte en ver- üng voo die Italië tot volsterkte ondergang scheen eelen reroordeelen. Vijf jaar slechts is de fascistische nnimiii zeering hier aan het bewind en het schijnt niet uDuWl eer hetzelfde Italië van „na-den-oorlog", zooveel is in dien korten tijd hier gewerkt door den onver- n oeiden en energieken „Duce" die vertrouwt- dat hij te Dlrt »t door zijn vijanden ten onder zal gebracht wor- amen P n vóór hij zijn taak heeft afgewerkt: Italië te .A. aken tot een goed georganiseerd bloeiend land, gr een gedisciplineerd volk eendrachtig aan den beid ist 'ENI* Nov. des Bt WO' :afi f.n 'Ui fi boedel e \yat zijn initiatief, -zijn taai volhouden vermag, C. SWÏ 0nt de tentoonstelling van het graan, die de apo- eose schijnt van het fascistische regime, van 't jaal dat gesymboliseerd is in het teeken dat het iandel dier fascisten versierd: den vast aaneen ge- oerden bundel! („Fascis"), Een eenig, onderling uw verbonden Italië moet het worden, en op deze [toonstelling zien we hoe alle provincie's van dit tgestrekte land door den zelfden arbeidsgeest be v jield, getracht hebben de aarde zoo vruchtbaar m-o rdei >lijk te maken, opdat deze weer mettertijd koren overvloed zal opleveren voor al hare kinderen. fielCf Bit moeten en dit kunnen wij bereiken", heeft uswlini gezegd in de kernachtige rede, waarmede dize tentoonstelling opende, die in het groote pa- schoone kunsten gehouden wordt. Waar deze expositie maakt hier een weldadiger indruk roo menige schilderijenuitstalling, werk van veel halve artiesten, die beter zouden doen den te hanteeren en het vruchtbare zaad in den te strooien! Welk een eerbied voor het werk den landman krijgen we hier, loopend door di ze zalen vol wuivende bundels koren, die in va- en kruiken van den meest verschillende^ vorm kleur geëxposeerd zijn om den bezoeker een derzicht te geven van de ontwikkeling van de •3|fcii-cultuur in de verschillende provincies van konïnkdijk. ie muren zijn versierd met landschappen of voor- gen, waar mannen en vrouwen op het land ken, spittend, zaaiend, wiedend, 'oogstend; urechilderingen, die heel Italië van Lombardijs aan Sicilië voor ons in beeld brengen; ze zijn om- imd door hooge bundels korenaren en honderden mrd gi ^en nie* £°u'rïen graankorrels staan daartus- nflnf Heel verschillende zijn die schotels en heel dat 111C Inwerk. larrara stuurde zijin producten in schalen van azend marmer, die uit Umbrie en Toskane zijn kleurige ceramiek. Het bergvolk uit de Abruz- «i zond primitief aardewerk van gebakken klei, fnff Md;n,ë en Cicilë mooi gewerkte bonte zakken en wuift ons het koren vriendelijk en zegen- ind tegemoet. Hoe verschillend in kleur zijn die halmen, welk een studieveld voor al- HpcüI^0 ^>e^ailg stellen in die techniek van dien land- 14 iw en hier zich overtuigen van het betere re- eelen,! dat verkregen wordt door een doelmatiger aesting en verzorging vap den grond. innnin| Zon en water, arbeid en wetenschap zulle.ji on- ig- oude moederaarde hier weer zóó vruchtbaar ma nhuis i n, dat wij niet meer te worstelen hebben met de del raomische moeilijkheden, die ons nu nog zooveel Ier koo gen baren, maar toch: de crisis isvoorbij!" sbruikl ia Mussolini in zijn openingswoord en hij gaf 'n JANS slijk exposé van den finantieelen toestand en klaarde dat de lire niet meer zou dalen en hier verstri de ontzaggelijke offers van de natie zouden ien ^en gevergd die de Duitsche kapitalisten bij baar i Km*en ruineerden. %ee jaar geleden stelde Mussolini de „Battaglia 'grano" in, en werden groote premies uitgeloofd degene, die op een hectare het meeste koren het beste gehalte verbouwd had; deze wed- 1 droeg dadelijk goede vruchten eni hoewel dit .zeer ongunstig was voor 'den landbouwer laai ide statistiek zien, dat er een groote vooruitgang bedrijf is te constateeren. Van 1920—'27 wer- jWim per hectare 400 kilogram graan meer ge muteerd dan van 1910—1919 en in de laatste twee WH zijn duizenden bunders in Italië vruchtbaar Naakt. Om Rome wordt het eene veld na het an- n 0Dtgonnen; wuivende graanvelden bedekken J uiten stuk grond dat korte maanden geleden kaal l onvruchtbaar scheen. 'e tentoonstelling van het graan is kosteloos te ïichtigen; de spoorwegdirectie gaf groote reduc- op de reis naar Rome en van heinde en ver ko- landman en techïnici om zich te overtuigen 1 er door vlijt en wetenschap van dezen bodem halen is, als ook zon en water op bun tijd een boerd koo] Y0 d; rspel, Dij op$ het „Dfl egen „De Bgen sn bel Kerk an de het DordzW den ML, uidzijd' lossen percei |j uvaaró jppenn verstri aden VELVA tje willen meewerken. e de warme hulde, die Mussolini in zijn ope gsrede aan den landbouwer bracht, van wiens lkniaaz ejd we hier de vruchten zien, een arbeid die on3 nemew de grootste eerbied voor dit in zijn aard zoo ~"«ii ie bedrijf vervult, noemde hiji hem: de beste, Bt onontbeerlijke zijner soldaten, woorden die e porei een daverend applaus en met de kreet: „Leve Bolinil" begroet werden. Is de „Duce" maar geen oorlogszuchtige bedoe- 8Q heeft!" hoort men in ons kleine landje zeg- iOf men leest zoo iets dergelijks tusschen de re in de buitenlandsche bladen, die wijzelijk zwij- over de onderzeeërs, vliegmachines en ver- •ge gassen, die door hun gouvernement 'besteld hen! Wel onverantwoordelijk zou het van Mus- J,"jn als hij niet zorgde dat het land, dat hij Bntbaar wil maken, ook een sterk leger kreeg om te verdedigen. We zijn hier te dicht bij het steeds jeelende balkan-gespuis om niet. te weten,, dat «en afzienbaren tijd daar de oorloksfakkel ont- jen zal worden en wee de buurman, die dan goed gedisciplineerd leger heeft om zich te la- eerbiedigen, een militaire macht die de „solda den den landbouw" kunnen beschermen. E. F. i]W 60,Tube 80ct. Bij Apoth. en Drogisten. Van onzeni Reiscorreepondent) Wij reden naar de Konak, het gouvernements gebouw, opdat 4k aan den Vali (Gouverneur-Gene raal) van het Vdllayet Smyrna zou worden voor gesteld. Ik had! mij1 eigenlijk een beetje een 'Oos~ tersche Janboel voorgesteld irnet overal dn gangen en op trappen een soort 'lanterfanters, maar niets van dien aard!. Het was overal keurig, netjes en zeer zindelijk. Na even in de antichambre gewacht te hebben, werden wiji binnengeroepen en bad de voorstelling plaats. De Vali, Kiazdim Paoha, ontving ons alleraar digst en al spoedig hadden wij contact. Kiazim Pacha is oud-generaaL heeft een flinke forsche gestalte en men zou hem Indien men hem in Parijs ontmoette, zeker niet voor een Turk hou den. Hij, spreekt Fransch en is erg op een bon mot gesteld. Zloodra hij' bemerkte, hoezeer Ik mij voor Turkije interesseerde, en hoe objectief ik alles beoordeelde, bood hij mij' aan om naar het Binnenland te gaan en wel naar het Zuiden, naar gebied, buiten zijn gebied gelegen. Hij zou voor alles zorgen, de auto riteiten per telegram mijn bezoek aa-ntekondigen en in zouBey als gezelschap en tolk meekrijgen. Moet ik geen speciale vergunning bij -mij hebben? Zeker, wacht maar even! Er werd- opgebeld en ge sproken, ik verstond alleen mijn naam en de namen der plaatsen, die ik zou bezoeken en vernam even later dat de Prefect van Politie ons beneden wacht te, ten einde onze speciale pas in orde te maken. Kort daarop hadden wij' afscheid van den Vali genomen en zat ik beneden in de cour van de Konak voor de lens van een der vele paspoorfotografen Men moet nl. weten, dat geen mensch mag reizen zonder verlof. Dat is eigenlijk heel goed in een jonge Staat als de Republiek Turkije, waar men pas aan het flink civiliseeren begonnen is. Waar schijnlijk kom ik -hier nog wel eens nader en uit voeriger op terug, maar laat ik alleen dit zeggen, hoe wil een inbreker met zijn buit er van door gaan, wanneer hij eerst een pas moet halen om zich te mogen verwijderen? Alleen reeds ter bevordering -der veiligheid is deze maatregel zoo goed gezien, dat men moet hulde brengen aan het inzicht der Re- publikednsche regeering in Turkije. De Prefect van Politie ontving ons keurig.. We troffen buiten juist -twee Hollandsche artisten. die huistoe wilden gaan en een visum voor zich en een permissie om hen naar boord te brengen voor &n Hoilandschen makker moesten hebben. Ik sprak met den prefect en kort daarop hadden wij allemaal de documenten die wij noodig hadden. Den volgenden ochtend om 7.50 ging onze trein. Onze Turksche gids zou aan het eerstvolgende sta tion bij on9 komen, maarBey was er niet. Dat was wat moois, wij die geen woord Turksch spra ken. het binnenland in zonder gids. Wij werden ech ter gerustgesteld1 door Professor Keil, de Oostenrijk- sche archeoloog, die de directie heeft over de opgra vingen van Ephasus eni biji ons zat. De trein blijft hier 20 minuten staan. Bey zal dus tegen den ver trektijd komen, en jawel dlaar kwam hij aan. Het was een interessante reis. Men zag. zoo goed, hoe Smyrna zich om de baai uitstrekte. Wij. zagen ruïnes van een oude aquaduct en van oude vesting werken. hoo® boven op de bergen. De passenco-ntrole begon, er stond zeker bij' ons iets bijzonders op, want de gendarme was uiterst be leefd. De wagons waren niet onaangenaam, het zijn wagons met een doorloop in het midden tusschen de banken. Een en ander behoort aan een Engeleche maatschappij, de Ottoman Aidün Spoorweg-Maat schappij. die sedert 1856 rijdt. Er gaat per dag maar een trein uit en een) naar Smyrna, naar Aidin en verderop, men kan begrij pen hoe vol zulk een trein dan js. Maandags gaat er een sneltrein, maar daar wij' Donderdags reisden, boemelden wij1 er lustig op af. Wij kregen een sta tion met langer oponthoud, 'dtnonken pikziwarte Turksche koffie en onze gendarme der passen ging druiven voor ons koopen. Professor Keil wees ons later eer oud landgoed van den Sultan aan, thans staatseigendom. Hier in de buurt hadden de Hollanders van Heemstra en van Lennep hunne landgoederen van elk circa 6000 Hectaren. Alles thans verkocht. De grootheid der Hollanders in en om Smyrna is wel sedert de cata- strophe van 1922 getoond. We passeerden de Kleine Meander, die een lager gedeelte van de vallei waar door heen hij stroomt onder water zet Hier heescht veel malaria, maar naar ik vernam, slibt 't waterbekken geleidelijk aan zoodat men hoopt dat de natuur het ten slotte zal doen droogvallen. Even later een tunnel en we na deren het station Ayasolonk. het station waar Pro fessor Keil ons gaat verlaten, want hier. ligt bet voormalige Ep'hisus 1). We komen nu in de vlakte van de Groote Meander, een oppervlak van 200.000 hectaren beslaande. 'De Grieken doopten deze rivier Meandler of Kronkelaar en bet aantal 'bochten is dan ook ontelbaar. Wij' volgen de voet der bergen, welke aain deze zijld'e- de vlakte begrenzen en hebben een prachtig uitzicht naar de bergen aan de overzijde. Wat is Anatolië een mooi land en hoe rijk'. Steeds sporen we door rijke boomgaarden van vijgeboomeni de vijgen van deze streek zijn beroemd. Wijngaarden katoenakkers, maïsvelden, rijstsawahs van alles is hier te zien. Onze gids vertelt ons 'hoe alles nog veel meer zal kunnen opleveren, indien de groote Wer ken, die men op het oog heeft, uitgevoerd zullen zijn. Ten slotte Aidin. Wij verlaten den trein en gaan naar een hotel. Wij krijgen een kamer voor ons beiden. Er staan twee ijzeren bedden met een matras en een dieken en groot rond! hoofdkussen erop. We denken al aan onzen insectenpoeder, toen even later de dekens en kussens met schoone sloopen en de ■matrassen met schoone lakens overtrokken werden. Enfin., schoone sloopen en lakens behoeden niet te gen animalen, die er onder huizen. Moed houdeml We zuilen] gaan eten beneden in het restaurant. Er wordJt vleesch- besteld. Ik neem een stuk en zoo gauw ik imdjn hand aan den mond' heb. ligt het weer op mdjni bord. Knoflook! Ik heb verder mijir maal gedaan met rillst en brood'. Knoflook, brrrrl We gaan van alles zien. Allereerst brengen we een bezoek aan den Vali van het Villayet Aidln. Deze Vali sprak niets dan Turksch. Onze Bey was onze tolk. We gingen weg onder den indruk, dat hij niet erg op ons gesteld was Hoe .kan men zich toch vergissen, wanneer men een taal niet spreekt Het tegendeel was immers waar, hij had' afgesproken om ons den volgenden dag te Nazili te_ ontmoeten en daar van uit een tocht door de vallei te imaken. Vervolgens ging het naar den burgemeester van .Aidttn. Weer niets dan Turksch'. Elen onweer brak ios, wiji konden niet weg en ik viel om van slaap. Wat mij' hier evenals bij andere autoriteiten opviel, was de m-ilitahistische democratie, die op de regee- ringsbureax heerscht. Iedereen liep maar maar kalm binnen-, maar wanneer de vali of burgemeester belde, dan verscheen een goedgedri-ldle gendarme, die de hielen'tegen elkaar klapta Voor ons werd aldus koffie besteld. Voor mij is in Turkije een last. dat ik niet rook. Iets weigeren is zoo onbeleefd in Turkije. Ik accepteer dus overal de aangeboden sigarette, steek die aan. en laat het dling opbranden. Steeds weer kwam er een raadslid binnen, ging zitten, kreeg koffie en een sigaret en praatte met burgemeester of collega's. Jammer, dat ik geen Turksch verstond. We dronken dien avond „rakee" op onze kamer met onzen gids en een vriend en kregen kip te eten. Ik had' tevoren kip laten bestellen: kip zonder knoflook! Wie hadden onze eigen tfakee meegebracht die zeer gewaardeerd werd. Het was -dan ook ge smokkelde rakee, geen regeerings-monopolie-rakee! Wat is rakee? Een soort absinthl Een uit druiven, een soort groen en anijs bereide drank, die met een beetje water aangemengd, genuttigd wordt en bij grootero hoeveelheden geweldig naar het hoofd stijgt. Den volgenden dag probeerden wij harde eieren voor ons ontbijt te krijgen. Onze gids was uit, de eieren bleven ondanks allerlei wanhopige uitleggings- pogingen onzerzijds, zacht. Na het ontbijt gingen we naar de rivier en bekeken zwakke pogingen om deze hier en daar te beteugelen. We kwamen nog over een stuk Romeinsche dijk. Toen we dienzelfden weg terug wilden nemen, zagen we in de verte kameelen op den dijk efr reden nu onder langs (holder de bolder door de vlakte. Het is zeer te ontraden met kameelen in botsing te komen. Je be hoeft ze inaar aan te zien die schepen van den woestijn en je weet meteen, dat een automobiel en automobilist geen kans bij hen heeft. Zooals een ka meel voor een en ander zijn neus optrekt, spreekt boekdeelen. Ik moet er niet aan denken wat gebeuren zou indien een Ford met een kameel in botsing kwam. Wit reden nog wel in een Ford. We kwamen later langs een stilstaande karavaan kameelen en ik trok onwillekeurig mijn voet wat meer naar mij toe. Ik heb geen gevoelige voeten, maar de aanraking met een kameel voet lijkt mij toch fataal. We gingen naar Nazili en zaten daar 's middags in het gebouw der Volkspartij (de regeeringspartijop den aankomst van den Vali. Het duurde lang. We zaten met den Ka- maikan (gouverneur van het district), den voor zitter van de Volkspartij te Nazili, den commandant der gendarmerie en onzen gids. Niemand, behalve onze gids, sprak een vreemde taal, wij dronken koffie, rookten sigaretten en verveelden ons. We keken naar. de kameelkaravanen, altijd weer 6 kameelen met voorop en ezel, waarop een man. De achterste kameel met een 'bel. Hoort de man de 'bel niet meer, dan weet hij dat er onraad is. De ezel is bet intelligentste van het achttal. Laat ik dat bewijzen. De ezel weet precies waar het heen gaat, wijkt uit waar noodig, slaat 'n weg in waar nooddg. al slaapt zijn berijder den slaap des rechtvaardigen kameeldriivers. Van den winter kwam een karavaan Smyrna bin nen. Het was koud en de drijver zat dik ingepakt als een baal katoen op zijn ezel. De ezel ging zijns weegs, de zes kameelen volgden, de bel tjingelde, alles was in orde! De ezel wandelde naar de caravanserail, waarheen hij' altijd1 ging. liep binnen, de kameelen volgden, hij stopte. De kameeldrijver al's baal katoen vermomd, viel als een 'blok het ezeltje af en bleef als een werkelijke baal katoen liggen. Omstanders gingen naar hem toe. de man was al uren lang dood, hartverlamming. Enfin, niets overstuur, de lading was terecht, het ezeltje was intelligent. Wilt ge iemand), die dom is, uitschelden, zeg dan nooit: jij ezel maar altijd: jij- domme ezel. want er zijn na tuurlijk ook domme ezels net zoo goed als domme menschen, misschien echter minder. De Vali kwam! Omgeven door een stoet van amb tenaren. Het werd' een keurige -ontmoeting. Even later reden we in auto's naar die rivier en naar een- kanaal, dat men aan -het graven was en waarover men mijne meening wilde weten. 'Wijl kw-amenj langs tabak- en katoenveldien, reden over stoppels va-n «mis, en over het weelderige on kruid. waarvan de wortels biji ons als zoethout be kend zil'n. We naderden het kanaal, hier was de grond niet in cultuur, de voortdurende overstroo mingen maakten dit onmogelijk, vandaar dat men dit kanaal ten behoeve een er hetere afwatering con strueerde. Overal riet. biezen en zoethout waar wit doorre den. Men had het grootste gedeelte ervan verbrand' ten einde de wildle dieren te verdrijven en de be werking van den rijken bodem voor te bereiden. De wilde varkens waren dan ook verdwenen, maar de jakhalzen niet. Bij het kanaal kon ik den Vali gelukkig van dienst zijn en we reden zeer tevredlen met elkaar weer te rug. Opeens wees de Vali mij een jakhals, die vlak bij de auto in het riet verdween. We kwamen in Nazili terug en gingen naar onzr kamer. Een boodschap van de Vali noodigde ons uit den avond met hem te passceren. We troffen den Vali met wel 10 officieren en ambtenaren. Elr werd nu een soort hors d'oeuvre genuttigd. Mien noemt dat hier mezee. Allerlei schoteltjes werden gebracht Harde eieren in olie, vischkuit, stukjes visch. en vleesch en groenten, brood, enz. Alles naar mijn smaak even griezelig, behalve het brood en dat was nog zuur. Ieder kreeg twee glazen voor zich en een klein karaf je, waarin een stof, die veel op water lijkt. Op tafel stonden 4 groote karaffen met water. Het op water gelijkende goed was doeziko of raki. Men vult nu eerst het groote glas met water uit de karaf eni het kleine glas deels met de raki, deels met water uit het groote glas. De merkwaardigheid' is dat men niet water uit de karaf maar -uit het groote glas gebruikt. Het is veel moeilijker niet te morsen ien feitelijk onratione.el, maar het schijnt mode, te zijn 'biji de Turken, want -overall waar ik1 met Turken mezee gebruikte, was het de zelfde aardig heid. Deze raki was monopool, dus Staatsraki er niet te drinken, ik werd er zoo wee van. dat ik. toen ik bemerkte, dat we nog te dineeren gevraagd waren, ook, gedurende het opbrengen van het maal' even een beetje whisky ging drinken, om op mijh ver haal te komen We kregen als hoofdschotel kip. Het geval met de knoflook was reeds aan den Vali gemeld en dus was knoflook taboe. De beleefdheid en gastvrijheid der Turken is werkelijk iets bijzonders. Zij aten van allemaal, oen diner werkelijk op ons ingericht, of schoon zij' natuurlijk veel meer van hun schotels houden. Ze wisten, dat wij van kip hielden, dus was er lekkere kip. Behalve prachtige druiven, kwamen er stukken meloen als nagerecht. Die meloen was zoo bijzonder lekker, dat wiji er wat tegen elkaar in het Hollandsch. over zeiden. De Vali begreep dati zeker, gaf een order en even 'later stonden er nog eenige stukken meloen voor ons. De meloen kwam uit Tchivriil, een plaatsje in de bergen, benoorden Nazili en bekend door haar prachtige meloenen. Het feest was afgeloopenj, we gingen allen naar de bioscoop en daarna naar bed'. We namen afscheid van den Vali, die den volgenden ochtend heel vroeg naar Aidlin terugkeerde. Wat hadden w-e dien braven) tmian aanvankelijk ver keerd1 beoordeeld'. Toen wij hem te Aidin in de Ko nak bezochten en niets van zijne conversatie met onzen gids verstonden, waren wij' beiden onder den zelfden indruk gekomen, n.L dat deze Turk ons niet welgezind was. Het tegendeel was waar geweest. Zoo ziet inen weer, hoe noodig het is om de taal te spreken van het land waar men1 reist en hoe spoedig er een misverstand' onstaat, indien men elkaar niet verstaan, dus niet begrijpen kan. Het bleek den volgenden ochtend nog tweemaal, hoe jammer het was dat we geen Turksch spraken. We wilde weer harde eieren hebben1. De man be greep ons niet en vroeg twee woorden: Het eene woord klonk mij als Pisuis-se in de ooren. Ik zei ja. Pisuisse, dat is een geschikte vent, dus we nemen dat! We kregen nu gekookte eieren, maar niet hard gekookt. Na herhaalde vruchtelooze pogingen om ze hard gekookt te krijgen, gaven we het geval als ho peloos op. Het tweede geval deed zich aan het sta tion voor. We hadden een nieuwen gids gekregen, een jonge Turk, die uitstekend Ehgelsch sprak, onze andere vriend) was ongesteld geworden; iki denk van de zware Hollandsche sigaren, die mijn vriend hem steeds aanbood. Op onzen jongen gids kwam een heel aardig Turksch meisje met prachtge oogen af. Ik moest maar naar de mooie oogen kijken en hield hee'le verhandelingen tegien haar in het Hol landsch en zij! begon in het Turksch. We verstonden elkaar wel niet maar we begrepen elkaar. Even voor het vertrek van den trein zei ik tegen den jon gen' Turk: „Zeg haar hoe ik ben, dat ik geen Turkschi ken, maar dat, indien ik terugkom zal zorgen Turksch te spreken, Nb kan ik mij in mijne conver satie slechts bedienen van de taal der oogen, waar van bet groote voordeel' is, d!at zijl slechts tusschen mannen en vrouwen gesproken kan worden." Mijn woorden werden vertaald en daarna 'baar antwoord, dat luidde: „Maar bij.' Allah, die man spreekt die taai uitnemendJl We hadden natuurlijk de grootste pret. Toen de trein eindelijk wegging, en we nog de hand druk/ten van den commandant der gendarme rie en den -president van de 'Volkspartij^ die ons nog waren! komen vaarwel zeggen, stond het meisje aan het eind van het perron te wulven en sprak nog even de taai der oogen: Ze sprak die goed, Allah 11 Allah! 1). Daar ik binnenkort; met Professor Keil Ephisua zal bezoeken, hoop ik U daarover later uitvoerig te schrijven EEN NIEUWE METHODE. In vroeger tijden, schrijft men aan de N. R. Ct, toen men in het landbouwbedrijf nog niet de nood zakelijkheid voelde, de niet direct aan het licht tre dende verliezen in het bedrijf na te gaan (zooals ook nu nog in streken imet extensief bedrijf niet ge schiedt), werd er aan het achteruitgaan in voedings waarde van verschillende plantaardige voedermidde- led gedurende den tijd van het bewaren tot het ver voederen miet veel aandacht gewijd. Met de stijging van de bevolkingsdichtheid en de noodzakelijkheid van intensiever en vooral rationee- ler cultuur, ging men meer en meer naar methoden zoëken om ook in deze richting de sindsdien gebleken verliezen te voorkomen. En deze verliezen zijn inderdaad zeer belangrijk. Zelfs bij een goede hooiwinning b.v. kan men vol gens Stutzer-Godesherg op een verlies van 20—25 pet. droge stof van het oogsten af tot aan het vervoederen rekenen. Bij slechte omstandigheden kan dit verlies wel 50 pet. bedragen. De klimatologische omstandigheden hebben, vooral in die streken, waar regen het hooiwinnen vaak be moeilijkte, den mensch naar middelen doen zoeken, op een minder onzekere manier het voer voor de win terperiode te bewaren. Men meende deze gevonden te 'hebben in het persen en etnsileeren of in kunstmatige droging. Het conserveeren door ensileering geschiedt door het voeder in silo's te persen, waar het geconserveerd wordt onder invloed van melkzuurgisting. Het groen voeder wordt in een toestand van meer of -minder verwelking in de silo (dikwijls een steenen toren) ge bracht, waar het door zelfverhitting al zeer spoedig )p een temperatuur van 50 C. komt. Daar azijnzuur- en boterzuur-hacteriën reeds bij 45 C. niet meer werk zaam zijn, treedt dus geen „verzuring" in en het voe der wordt behouden door de werking van de melk zuur-bacteriën. De lucht wordt er dan uitgeperst om verder verliezen te voorkomen; de temperatuur wordt weer normaal. Intusschen heeft ook deze methode -haar 'bezwaren en gaat het voeder ook hierbij in waarde achteruit. De verliezen, welke 'bij het bewaren van -groenvoe der worden geleden, 'hebben in hoofdzaak twee oorza ken. In de eerste plaats ademen de afgesneden plan- tendeelen nog voort, tot dat het watergehalte tot on geveer een derde is gedaald. Er ontstaat dus een voed- selv-erlies door verbranding van organische stof, dat niet aangevuld kan worden, omdat er geen voedsel meer wordt opgenomen. In de tweede plaats zijn het gistingsprocessen, die oorzaak zijn voor verliezen. Het ontstaan van melkzuur wordt verkregen ten koste van lichtverteerbare koolhydraten. De conserveering -ge schiedt dus ten koste van in het groenvoer aanwezige voedingstoffen. In de Deutsche Landwirtschaftliche Presse (Jrg. 54, no. 38) geven prof. dr. Kleemann en Oekonomierat Stadelmann nu een verslag van onderzoekingen door hen gedaan om deze verliezen te voorkomen. Hiertoe moesten, zooals het uit bovenstaande volgt, dus de ademhaling van het groenvoeder en de gisting ■worden tegengegaan. Luchtgebrek zet natuurlijk de ademhaling stop, waardoor de ontstane verliezen iin voedingswaarde ook zullen verdwijnen. Gistingspro cessen hebben geen behoefte aan lucht, daar hier anaerobe bacteriën een rol spelen. Kleemann en Sta- delman schakelen deze gistingsprocessen uit door toe voeging van een, bacteriën-doodende stof, welke zij niet noemen. Ze pompten de lucht af, tot er een druk van nog slechts- 3 mM. kwik was bereikt, waardoor de adem haling wordt tegeengiegaan,en ook schimmel vorming niet plaats vindt Door toevoeging van een bacteriëndoodend middel dat ook in betrekkelijk sterke verdunning werkzaam was, verhinderen zij de gistingsprocessen. Toen ze bij deze onderzoekingen in het laboratorium goede uitkomsten kregen, werkten ze deze op grooter schaal uit en kregen in een daarvoor ingerichte silo van 33 kub. meter zeer -goede resultaten. Naast het op peil houden van de voedende stoffen heeft deze methoude wellicht nog een andere waar de. Alle silo-voeder blijft n.1. niet altijd na bewaring goed verteerbaar en kan zelfs aanleiding geven tot ziekteverschijnselen. Het door deze methode verkregen voeder wordt door de dieren gaarne gegeten en goed verteerd. Indien deze methode blijkt ook in het groot zonder grootere kosten te kunnen worden, toegepast, is men weer een stapje verder op den weg, de volle waarde van alles wat in het bedrijf omgaat, te verkrijgen. Vooral in streken, waar men silo's gebruikt, kan deze manier van ensileeren bij gebleken practische ge schiktheid van groot belang blijken te zijn. Het komt in den middelbaren leeftijd en daarna maar al te vaak voor, dat men last krijgt van rug pijn, duizeligheid, zenuwpijnen en urinekwalen. Dit is gewoonlijk een gevolg van overspanning der nie ren het zijn waarschuwingen van de nieren, dat zij sinds lang hulp behoeven. Want gedurende uw heele leven, dag en nacht, werken de nieren om de veigiften uit uw bloed te filtreeren. Als zij hierin falen, kunnen ernstige en diepgaande kwalen zich ontwikkelen. Urinezuur-zouten hoopen zich dan in het bloed op, en vormen de kristallen, die zenuwpijnen en rheu- matiek veroorzaken; of wel wordt een onvoldoende hoeveelheid water aan het bloed onttrokken, waar door zich waterzuchtige zwellingen kunnen vormen. Ook kunnen ontstaan blaasstoornissen, niersteen, niergruis, blaasontsteking, ischias, spit, vermagering, zenuwachtigheid en gebrek aan energie. Vermijd de ontwikkeling dezer verschijnselen. Wek de nieren op en versterk ze met Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Dit specifieke niermiddel werkt recht streeks op de oorzaak van uw kwaal, reinigt en vei> sterkt de nieren, lenigt de urinekanalen en regelt de werking der blaas. Zoowel mannen als vrouwen kunnen baat vinden fr' het gebruik van Foster's Rugpijn Nieren Pillen. Verkrijgbaar (in glasverpakking met geel etiket let hier vooral op) bij apotheken en drogisten él f 1.75 per flacon.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Schager Courant | 1927 | | pagina 9