NIEUWJAARSGRGüTEI
In het land van Ster en Halve Maan.
s
50 cent
Ingezonden Stukken.
Open brief aan den Heer J. SchoorL
Reclames.
Gemengd Nieuws.
Nijpende toestand in Rusland.
Het resultaat van het drankverbod
in Amerika.
Kostbare kerkschatten gestolen.
Nieuwe gebieden voor het tourisme.
De hongersnood in China.
Aegris Batavia Suis.
i
Geachte Redactie,
Mag ik een kleine plaatsruimte verroeken om
vp eenige uitlatingen van den heer Schoort te ant
woorden? Bij voorbaat zeg ik U beleefd dank.
De heer Schoorl heeft zich, volgens Uw raads-
verslag, over mij uitgelaten op een wijze, welke ik
niet kan tolereeren. In 't kort samengevat, zegt de
heer Schoort van mij: dat ik de spreektrompet ben
van Plaats. Belang, dat ik steeds maar confereerde
met Plaats. B. over de gascorruptie en agiteerde
tegen B. en W., dat mijn betaald oordeel afwijkt
van het oordeel van iemand, die niet betaald
wordt, en dat de heeren van Plaatsel. B., waarbij ook
ik zou behooren, geen sterk moreel begrip hebben.,
De heer S. voegde daaraan toe, dat hij geen dingen
rei,-welke hij niet kon bewijzen.
Welnu, heer S., ik tart U ook maar één der ge
noemde feiten te bewijzen. Alles, wat U ten aanzien
van mij hebt gezegd, berust op grove onwaarheid.
Nimmer confereerde dk met Plaats. BeL over deze
kwestie, en nimmer agiteerde ik tegen B. en W. Als
raadsman van den directeur hield ik mijl alleen be
zig met de juridische zijde van deze zaak, en
had ik bij Plaats. Bel. niets te maken. Dat ik de
spreektrompet zou zijn geweest, is al even onzinnig
als onwaar, en lijkt ook taalkundig naar niets. Ik
ben wars van het politiek gedoe in Schagen, en heb
er mij nimmer in gemengd Als juriBt acht ik het
rapport een mislukking, wat het uit politiek
oogpunt is, laat mij koud. De toekomst zal leeren,
of het genomen raadsbesluit politiek gesanctionneerd
kan worden. In ieder geval wensch ik niet onder
eenige politieke partij geschaard te worden, daar ik
noch met P. Bel. noch met eenige andere partij iets
heb uit te staan. En nu wat betreft mijn „betaald"
oordeel. Wat weet U van de fiiiantdeele verhouding
van den heer BI. en mij af? Nietsl En wat geeft U
•het recht mij ervan te verdenken, dat mijn oordeel
anders luidt als het betaald wordt dan wan
neer het niet betaald wordt? Grove laster, welke
heel goedkoop te uiten is, omdat zij door de immu
niteit van het raadslid gedekt ia! Evenzoo uw bewe
ring, dat mijn moreel begrip niet sterk ontwikkeld
is! Hoe U nog meent dergelijke onwaarheden te
kunnen bewijzen, Is mij duister. Daartoe bent U
nimmer in staat, en ik tart U nogmaals ook maar
één dezer feiten waar te maken. Ik ben blijkbaar ia
Uw ©ogen nog corruptiever dan. mijn cliinl Voor
hem tenminste een troost, «Lat hij de «enige niet is!
Daar U mij ©ader P. B. tslt, gold die uitlating na
tuurlijk ook mij.
Ik betreur het, dat U gemeend hebt het rapport te
mloeten motiveeren op een wijze, welke aan de waar
de van het rapport afbreuk moet doen. Ik heb met
PL Bel. of eenige andere partij niets uit te staan en
wensoh daarmee niet vereenzelvigd te worden. Ik
verzoek U daarom beleefd, mij in den vervolge bui
ten Uw „politieke" beschouwingen te houden, daar
ik van lasterlijke aantijgingen niet gediend ben,
vooral niet, als ik mij niet kan verdedigen, zooals
in een raadszitting. Meent U mij te moeten aanval
len, doet U zulks dan buiten den Raad, maar dek
U niet met Uw onschendbaarheid in een raadsver
gadering. Dat is niet fair, en een politiek man, in
den e e r 1 ij k e n zin dies woords, onwaardig. Meer
zal ik er niet yan zeggen.
Met beileefden dank aan de Redactie,
Mr. BUISKOOL.
Mijnheer de Redacteur,
In mijn stukje, geplaatst in Uw blad van 22 Dec,
getiteld „de wereldberoemde Alkmaarsche kaas
markt", ia een fout geslopen. Zou U zoo goed wil
len zijn, dit even in Uw blad weer recht te zetten?
Het moet zijn: Maar inplaats dat men dan dezen1
hóogsten prijs noteert, gemaakt voor fabriekSKaas,
noteeren zijl den prijs van een bóeren-stapel, welke
1 of 2 gulden meer heeft gemaakt, eniz.
Bijl voorbaat mijn dank, Uw abonné
- R. ROOS
Hoorn, Texel. 23 Dac. 1927.
De meeste huidkwalen zijn hinderlijk, doch krab
ben verergert de kwaal. Onmiddellijke verlichting
worat echter verkregen bij aanwending van Foster's
Zalf, en bij voortgezet gebruik verdwijnt de huid
aandoening. Foster's Zalf wordt sedert jaren aan
bevolen.
Foster's Zalf is alom verkrijgbaar 1.75 -per
doos, f 1.-* per* tube.
SPECULATIE BIJ DE SOVJET.
Onder beschuldiging van speculatie zijn drie hón
derd kooplieden den laatsten tijd uit Moskou verjaagd.
De Gepoe treedt streng op tegen handelaren, die
boven de vastgestelde prijzen hun waren aan den man
trachten te brengen, maar ondanks hun drastische maat
regelen stijgen de prijzen en wordt de koopwaar zeld
zamer.
Zooals bekend, heeft de sowjet-regeering in het be
gin van dit jaar het algemeene bevel uitgegeven, dat
de prijzen der industrieproducten met 5 pet. vermin
derd moeten worden. Practisch heeft het bevel bijna
geen uitwerking gehad, de prijzen gingen haast niet
naar beneden, in vele industrieën bleven ze stijgen.
Voor diq bedrijven, waar de prijzen echter met geweld
neergedrukt werden, voornamelijk in de textielindustrie,
stelde de bedrijfsleiding zich schadeloos door de kwa
liteit te verminderen en door goedkoopere soorten duur
der te verkoopen. In het begin heeft dit tot vele klach
ten aanleiding gegeven, maar de laatste maanden is
er zoo aan alles- gebrek, in de winkels, dat het publiek
ook dit minderwaardige goed accepteert.
De Ekonomitsjeskaja Sjin heeft besloten een cam
pagne op touw te zetten tegen dien achteruitgang in
kwaliteit en brengt nu een aantal gegevens van ver
schillende harer correspondenten. Daaruit blijkt, dat
voor alle voorwerpen van algemeen gebruik de kwali
teit absoluut onvoldoende is en voortdurend minder
wordt. Dit geldt zoowel voor geweven en geverfde stof
fen als schoeisel, levensmiddelen, bouwmaterialen, hout,
glas en meubelen. De organisaties trachten de schuld
op elkaar af te wentelen, maar de verbruiker is er de
dupe van. Volgens het blad wordt de geringe prijsver
mindering meer dan te niet gedaan door de verlaging
der kwaliteit.
Zoodra dan ook het nijpend gebrek aan waren op
houdt begint het klachten te regenen. En vooral waar
Russische producten op de wereldmarkt moeten con-
curreeren is het heel slecht. Men heeft de eerste par
tijen asbest en mica, die nauwkeurig uitgezocht waren,
goed kunnen verkoopen, maar nu blijkt, dat verdere zen
dingen van absoluut minderwaardige kwaliteit zijn-.
Een professor waarschuwt er in scherpe bewoordingen
tegen, dat op die wijze de producten van Rusland op
de wereldmarkt een slechten naam krijgen en als er
wmttouwnu nrt—t, ik Aft -rftwst xnoetóffk
dat te overwinnen.
DB DREIGEND® OORLOG.
Rykoff, voorzitter van den bond van sovjet-republie
ken heeft een verklaring afgelegd, over de buitenland-
sche politiek van sovjet-Rusland. De kwestie van den
i oorlog staat momenteel in de wereldpolitiek op het
eerste plan, reide hij.
Er rijzen onophoudelijk nieuwe conflicten tusschen
de verschillende mogendheden en de bijlegging daar
van heeft weer het ontstaan van nieuwe en diepere
tegenstellingen tengevolgea Daarbij komt, dat het een
onloochenbaar feit is, dat zoowel de maritieme als de
militaire wereldstrijdkrachten geregeld toenemen en
dat van jaar tot jaar de strijd van het imperialisme
tegen de volkeren, die hun recht van zelfbestemming
trachten uit te oefenen, toeneemt.
Al deze factoren werken op beslissende wijze op de
wereldpolitiek in. Indien aan deze ontwikkeling niet op
de een of andere wijze een andere richting wordt ge-,
geven, moet zulks ongetwijfeld eindigen in een oorlog,
die in zyn verschrikkingen het conflict van 1914 nog
in de schaduw zal stellen.
De belegde ontwapeningsconferenties hebben niet tot
het beoogde doel bereikt, omdat de deelnemers er op
uit waren, hun eigen bewapening intact te houden en
de ontwapening in de eerste plaats voor hun tegenstan-
ders door te voeren.
Slechts de macht der arbeidersklasse zal in staat zijn,
i den vrede te vestigen. De deelneming der sovjet-unie
aan <je voorbereidende ontwapeningsconferentie te Ge-
nève had slechts ten doel, ook bij den huidigen stand
der zaken de kwestie der ontwapening in haar vollen
omvang aan de onie te stellen. De voorstellen door de
sovjetregeering bij deze gelegenheid gedaan hadden
hg aanneming althans dit gevolg gehad, dat de vrede
voor den eersten tijd gewaarborgd geweest ware, tot
dat men tot een definitieve oplossing had kunnen ko-
men.
j In afwachting zijn wij bereid en hebben dit reeds
l by herhaling getoond, met meerdere staten verdragen
van- neutraliteit 'en non-agressie te sluiten. Wij leggen
er echter den nadruk op, dat wij zulks willen doen met
ieder der staten apart. Deze lijn der buitenlandsche
sovjetpolitiek zal ook in de toekomst ongewijzigd blii-
ven. v v
TIJDENS DE KERSTDAGEN VELE SLACHTOFFERS
TENGEVOLGE VAN HET GEBRUIK VAN
SLECHTE ALCOHOL.
Ho. »rr h»t m.t h«t j?.h wm. dr*nkg»brulk antiN
•h hoe ilecht d« e»bruikt« drank i.lf ie, blijkt uit een
■mededeelinj in de New York HeraJd, Toleens welke
er in de 7 jaar Tan het drankverbod 15.000 menschen
meer gestorven zijn tengevolge van het gebruik van
slechten alcohol, dan het totale aantal gesneuvelde
Amerikanen in den wereld-oorlog.
Ook Kerstmis heeft in dit opzicht slachtoffers ge
vonden. In New-Yc/rk zyn op eersten Kerstdag 11, in
Pittsburgh 6 menschen gestorven door het drinken
j van vergiftigden alcohol.
(Ondanks de pogingen van de drankweerambtenaren,
die gewaarschuwd hadden, dat de verkochte alcohol on
deugdelijk moest zijn. Alle New-Yorksche ziekenhuizen
moesten menschen opnemen, die vergiftigingsverschijn
selen, vertoonden door het drinken van slechte alcohol#
INBRAAK IN DE BASILIEK VAN
ST. ANNE D'AURAY.
D* Parijsch» correspondent van de „Msb." schrijft:
By een iiibraah in het bekende Bretonsche heilig-
dom, de basiliek van St. Anna d'Auray zijn niet minder
dan 9 stulcs van het kostbaarste gewijde vaatwerk ont
vreemd, niettegenstaande de dièven gestoord zijn door
het ontwaken van één der kapelaans, die licht ontstak.
O.m. is gestolen de gouden ciborie met edelsteenen en
emails door de' pelgrims in 1875 geschonken, een waar
kunstwerk van edelsmeedkunst; de gouden kelk met
mozaieken, door Chineezen vervaardigd en door admi
raal Lafontain aan mgr. Becel geschonken; een gouden
kelk, door Z. H., Pius IX geschonken; de gouden kélk
van kardinaal .Saint Mare, bisschop van Renries, by de
consercratie der basiliek geschonken en van de vyf
wapenschilden der corisacreerende bisschoppen voor
zien.-
De politie volgt het spoor van twee mannen, die
kort te voren den kerkschat waren komen bezichtigen
en wier signalement gegeven is door den 17-jarigen
knecht van den koster.
HOTELBOUW IN DE CONGOKQLONIE.
Op 3 Januari a.s. vertrekt, naar de correspondent
van de N.R.CL te Brussel meldt, de architect Jaspar,
broeder van den Belgischen minister-president naar de
Congoprovincie Kivu waar hij, in opdracht van baron
Empain, de plannen zal ontwerpen voor den bouw van
verscheidene groote hotels. Het Kivugebied in één der
rykste en vruchtbaarste streken der heele kolonie; de
gemiddelde temperatuur bedraagt er 20 25 graden.
In de streek is veel bouwsteen en marmer voorhanden;
vermoedelijk zal de heer Jaspar, naar wat den stijl
betreft, rekening houden met de overblijfselen van Ara
bische bouwkunst, welke aldaar nog aanwezig zijn.
Naast de hotels^ zullen vliegpleinen worden aangelegd.
Baron Emplain, die ook^ groote belangen heeft in Egyp
te, blijkt van plan te zyn* na voltooiing yan.dit bouw
plan, een geregelden viiegdienst te organiseeren tus
schen Kairo en het (Kivudistrict. «De afstand zou in
vier dagen worden afgelegd, zoodal het alsdan moge
lijk zal zy'n de reis BrusselCongo in een achttal da
gen te doen.
MENSCHEN LEVEN VAN SCHORS EN KAF.
Naar uit Peking wordt gemeld, bevestigen vreemde
lingen uit Shantoeng de berichten van de organisaties
j voor hulp by hongersnood, dat 4 millioen personen op
het punt staan van honger om le komen.
In 35 districten van de 107 in de provincie is er min
der dan 10 pet. van den oogst terecht gekomen, terwijl
in 30 andere districten tusschen de 10 en 40 pet. van
1 de ogsten kon worden binnengehaald.
Een groot aantal personen leeft reeds van boom
schors en kaf.
Het hoogtepunt van den hongersnood is nog niet'be-
reikt.
I Boeren, die vroeger welvarend waren, doen hun vee
voor een appel en een ei van de hand en emigreeren.
De plaatselijke autoriteiten wyten den hongersnood
aan droogte en aan de sprinkhanenplaag, doch de
vreemdelingen verklaren, dat de ramp hoofdzakelijk
toe te schrijven is aan de burgeroorlogen, bandietery
en exorbitant hooge belastingen.
Er is geen hoop om in China voldoende financieele
hulp te vinden om groote menschenmassa's van een
vreeselijken dood te redden en hulp te bieden is hoog-
noodig.
Het bandietenwezen en het militair gedoe vererge
ren nog den toestand en -maken het onmogelijk uitge
breide hulpmaatregelen te nemen onder buitenlandsch
toezicht, zooals het Verleggen van wegen en het gra
ven van kanalen.
Soortgelijke toestanden bestaan ia ïaminflfee en
Zuid-S j&lL
In ons blad, dat ZATERDAG 31 DECEM
BER verschijnt, bestaat gelegenheid tot
het plaatsen van een NIEUWJAARS
GROET aan Begunstigers,Familievrien
den enz. tegen CONTANTE BETALING
van
(mits niet grooter dan 3 regels).
Elke regel meer 15 cent.
Opgaven s.v.pl. spoedig aan ons bureau
of aan H.H. Kantoorhouders en Boek
handelaars. De Uitgevers.
1
(Va* onze* Reiscorrespoadeat.)
Over de puinhoopen 'van hit in September 1W2
verbrandde Smyrna bereikten wij het historische
plekje Nederland, gelegen aan eertijds een -der meest
levendige straten van de hoofdstad van de Levant,
de Rue Franque (Fransche straat). Eeuwenlang was
hier het brandpunt der Nederlandscbe geestelijke en
stoffelijke belangen. Hier woei de Statenvlag, het
oranje, blanje, 'bleu en later de driekleur van het
koninkrijk. In de schaduw daarvan vond men het
consulaat, het hospitaal, de kerk en -het kerkhof.
In het consulaat vond de Nederlander den verte
genwoordiger van zijn land met wien hij: zijn belan
gen kon bespreken. In het hospitaal vond hij een
liefderijke verpleging, indien ziekte hem getroffen
had. In de kerk kon hij woorden van troost en opbeu
ring hooren, die hem de -dagelijksche zorgen des le
vens deed vergeten. Op het kerkhof vond hij zijn
laatste rustplaats, te midden van landgenooten en
Protestantsche vreemdelingen, terwijl vriendelijke
handen voor de bloemen en heesters zorgden, die aan
den doodenakker een vredig en vriendelijk aanzien
verschaften.
Hoe zou men zonder een gevoel van weemoed kun
nen aankloppen aan de groote door- het vuur ge-
sohroeide poort, die toegang geeft tot het Neder-
landsch gebied. Door deze poort zijn eeuwen lang
Nederlanders binnen gegaan, die zich ter kerke be
gaven of zijn binnengedragen zij, die een bed in het
hospitaal of een graf op hot kerkhof behoefden.
Eeuwenlang 1
Boven de poort leest men de woorden, die ik aan
het hoofd van dit artikel neerschreef en dan het jaar
tal 1675.
Dit jaartal doelt op het stichtingsjaar van het
hospitaal. Twee-en-een-halve eeuw, een eerbied
waardige leeftijd. Toch kan men vrij zeker aanne
men, dat er reeds voor dien tijd een hospitaal be
stond. Reeds voor 1598 hadden zich Nederlanders,
onder profeiten der Fransche vlag, te Smyrna geves
tigd. Pas na het sluiten der eerste Capitulatiën in
1612 door Cornelis Haga werd het den Nederlanders
toegestaan, om onder eigen vlag handel te drijven en
scheepvaart uit te oefenen. Buitendien was het den
Nederlanders toegestaan hun godsdienst te belijden
zonder gevaar te loopen, dat men dwang zou uitoefe
ren om hen tot den Islam te bekeeren. Daar moch
ten onze zendelingen wel eens aan denken, die zoo
als ik zelf zoo herhaaldelijk in het Verre Oosten ge
zien héb, elkaar concurrentie aandoen in het bijna
dwingend opdringen van het Christelijk geloof. Toen
dus de geloofsvrijheid vast stond, aarzelden de Ne
derlanders te Smyrna niet lang en stichtten hun Ne-
derduitsch Hervormde Gemeente, welke aanvanke
lijk, wijl niet beschikkende over een eigen kerkge
bouw, dienst hield in de woning van een der Ne-
derlandsche kooplieden. De benoeming van een pre
dikant deed inmiddels vrij lang op zich wachten. Pas
in de vergadering van Hoog Mogenden leden der
Staten-Generaal van 27 Maart 1660 werd tegelijk met
het benoemingsbesluit van Gerard Smits tot eersten
consul te Smyrna eene instructie voor den predikant
Thomas Coenen „gaende nae Smyrna.'t samen met
den Consul Smits" vastgesteld. Deze instructie
de Classis van Amsterdam met goedkeuring van ge
noemden consul opgesteld, bevatte de opdracht tot
het organiseeren van een Hervormde Kerk en het
stichten van een gemeente onder de te Smyrna ge
vestigde Nederlanders, het bezoeken van zieken, enz.
Het pad van den eersten predikant ging niet over
rozen. Aan den consul was opgedragen den predikant
een woonverblijf en een lokaal voor godsdienstoefe
ning te vérstrekken^ de kosten hiervan zoowel als de
bezoldiging van den dominee moest de consul be
strijden uit eene hoogere heffing van consulaats-
redhten.
Zulk een gebrekkige regeling kon bijna niet an
ders dan tot moeilijkheden leiden en die bleven
dan ook -niet ui-t. Er was voortdurend oneenigheid
tusschen consul, predikant en kolonie. Deze laatste
richtte zich in September 1660 tot de Classis van
Amsterdam en verzocht om de Directeuren van den
Levantschen Handel en de Navigatie in de Middel-
landsche Zee uit te noodigen bij de Staten-Generaal
aan'te dringen op eene betere regeling van deze aan
gelegenheid. Tot de onderteekenaren behoorden Lu-
bertus Becker en Gfjsbert van Goor, wier graven ik
onlangs op ons kerkhof aantrof.
Hoogrmogenden legden bij resolutiën van 8 Maart,
5 Juli en 22 September 1663 den consul de verplich
ting op de bezoldiging van den predikant te betalen
uit de verhoogde consulaatsrechten en bepaalden
het tractement op 500 realen van achten (f1200) per
jaar.
Deze nieuwe regeling bracht geen verbetering in
den toestand. De predikant moest de woning van den
consul verlaten en beklaagde zich, .dat zijn tracte
ment ongeregeld of heele/maal niet werd uitbetaald,
De toestand werd onhoudbaar en in de lente van
1668 werd eene enquete «n arbitrage opgedragen
aan den Resident (gezant) te Coastantinopel. Mr.
Justiaus Colyer, e* de* nieuwbenoemden consul
Ve«
te Smyrna, Jacob van Dam (1).
De beslissing der arbiters was, dat Consul Smiti
aan den predikant Coenen (moest uitbetalen' 8 jaaj
en maanden salaris, verminderd met vergoodi*
van kosten^ wegens verblijf van den predikant
de woning van den consul. Gsen van beiden ouder
wierp zich aan deze uitspraak.
Door den dood van consul Smits werd aan de»
betreurenswaardige twist een einde gemaakt.
Consul van Dam had echter ook bezwaren tegei
de verplichting op de meer genoemde wijize te voor
zien in de betaling van den predikant. Deze vei
zocht in 1669 aan de classis Amsterdam-, o<m hen
ontslag te verlee-nen, doch bleef nog tot Juni 1671
te Smyrna. Wij kennen van hem aanteekeningen
waaruit blijkt, dat hij- twee keer des Zondaju
preekte en ook Armenianen (Remonstranten) Luthe
ranen en Menmo-nieten (Doopsgezinden) onder zijn
gehoor had.
Tusschen 1670 en 1688 werden er herhaal de lij)
wijzigingen in de besluiten, betrekking hebbend
op de bezoldigd ngsqu&estie gebracht. De belangrijk
st-e is de resolutie van 7 October 1675, dus in he
stichtingsjaar van het gebouw, waarin zooals w
later zullen aden, kerk en hospitaal eendrachtigljMkezo-i
gevestigd worden, gegeven. Consul van Dam izün
jaarlijks 4000 effectieve realen f 10.000.—) van -den
handel heffen .en uit deze n.1. bestrijden: 'het logica,
onderhoud en salaris van den predikant, de kosten
van een behoorlijk lokaal tot uitoefening van den
ecredlenst, do dragomannen, Janitsaren, kassier
kanselier.
De handel en de consul lagen wegens de heffingei
jeregeld overhoop. De handel wilde liever geen lasten
Detalen, de consul moest die weTheffen, wilde hy, zoo
als hem dit by revolutie der Hoogmogende heeren wal
opgelegd, in het onderhoud van zich en al de anderen
voorzien.
De handel zal wel hel wat lasten hebben moeten op
brengen, want toen in 1675 een convooi koopvaardij
schepen, onder bevel van „Bestevaer" te Smyrna aan
kwam, moesten de kosten uit revenus van den handel
worden bestreden. Men kan allicht begrijpen, dat de
handel die op deze wijze aan, allerlei kanten geplukt
werd, weinig gesticht was over den gang van zaken,
Een koopman toch ziet ongaarne zyn winst in den vorpi
van verschillende lasten als zulke, verliezen.
De verhouding tusschen consul van Dam en .de Hol-
landsche kolonie te Smyrna werd steeds meer "gespan
nen, de kolonie, diende zelfs klachten in by den presi
dent Collyer, te Constantinopel, die echter niet in de
mogelijkheid verkeerde verandering in den toestand te
brengen.
Het eenige resultaat was, dat de predikent Edu-
arder Dancker, die in 1675 voorganger der gemeente
geworden was, er het loodje bij legde, en zijn salarii
in 1676 met f 300.verminderd zag.
Dominee Dancker repatireerde in 1680, en tot 1688
werd zyn plaats verruild door dominee Abraham Weer
den. Dancker had voor zyn vertrek in overleg met
consul en gemeente een kerkeraad, bestaande uit twei
ouderlingen, en een diaken ingesteld.
Er was dus meer vorm in de gemeente gekomen,
In 1688 aanvaardde Hendrik Francken het ambt vaJ
predikant en begon met een kerkregister aan te leg
gen, hetwelk tot opschrift droeg. „In den jare or.zer
„Heeren 1688. Kerkelyke aanteekeningen betreffende
„het beheer van deze gemeente, in schrift gesteld door
„Predikant Hendrik Francken, na de aardbeving van
„het jaar 1688."
Terwyl wjj nu, sedert 1922, een door ruw geweld en
brand verwoeste atad SniyTna kennen, werd in 1688
de stad door een natuur-evenement geteisterd. Een
geweldige aardbeving deed zich gelden, door hel
instorten van huizen ontstond brand en bijna gehi
Smyrna werd een prooi der vlainimen. Tal van do
cumenten en registers, aan consulaat en koopliedfiï
toebehoorend, gingen daarbij verloren. Ook de kei
werd verwoe8t. Dominee Francken schreef den I
Juli 1688 in het voormeld register: „Nademaal v,
beroofd zijn van onze gewone -plaats van bijeen
komst, ten gevolge van de noodlottige gebeurten
aan deze atad overkomen, zijn wij- gedwongen t
worden onze samenkomsten te schorsen."
Doch de Hollanders uit die dagen zouden spoetf
het imiddel vinden om weer samen te komen oni#
het gehoor van hun predikant.
Reeds in October van dat zelfde jaar had
eeredienst wederom plaat9 en wel in het huis
den toenmaligen consul Daniël Jean Baron
Hochèpied. wiens afstammelingen thans nog in Ttf
kije den Nederlandschen Staat met trouw en
dienen.
Ve
woud
dags
Af
De
de vi
Hi
and p.
Ne
de, r.
Kerk
J. de
en h
gen
dan
goedf
dragi
Al
Va
Nove
ld-
waai
ring
het
het 1
den
ld
waai
meei
E<
conii
Clasi
1928
H
hou-c
best»
J. v
de I
van
laan
nen
in
N
De c
in f
Jaar
f 60
volg
ven
verli
well
keu-i
wijz
ooee
achfi
gekt
ong»
slacl
heef
mee
redi
mee
wor
afge
brac
D
m V
het
van
2X
Sch
(Wordt vervolgd}.:
(1). Mejuffrouw van Dam van Isselt, afstamt
llnge van dezen Jacob van Dam, heeft, naar ikj!
herinzier, aan deze aangelegenheid, een artikel
wijd in de N-ederlandsche Historische Bijdragen.;
mijn s^ii't kan ik hier te- fïayraa
niet nazien.
den jaargsJfl
iet
V
was
lijk
met
B.
OVfi!
.B
ken
nis<
I
•VV'
Bo
ins
gee
..kir
aar
de
Ben
wai