OUD5
Fe.
Geestelijk Leven.
Groote partij Afbraak
3 Rentenierswoningen,
Engros: Fa. 1. C. DE VRIES, Schagen.
De domme Boer
De ontwikkelde Boer
G. KROUWEL Schage
Maatschappij „CÉRES",
Schager Snik
Broedmachinetxr
Tandtechniek
J. KOSTER
Binnenlandsch Nieuws.
Wie!
Advertentiën.
gevestigd te Nieuwe Niedorp.
J. B. WILKEN,
DE VRIES9 Bordeaux-,
Port-, Muskaat-, Malaga-.
Spaansche- en Samos-
Wijnen.
Speciale aanbieding
Gij behoeft niet te klagen
Wortelboer9s Kruiden of
Wortelboer9s Pillen
Doi
Spreekuur van 9to ^mai
12 en 2 tot 4 uui
W DAMES!
ei
kwam. Hij was zoo beduusd, dat hij mij confiden
ties begon te doen. Het bleek, dat hij 43 jaar tuirf-
knecht was geweest en dus onder 4 Pausen had ge
diend. lederen dag om vier uur kwam de Paus Pius
XI hier aan de op last van Leo XIII nagemaakte
grot van Lourdes bidden. Daarna ging hij naar een
ijzeren kooi, achter de kapel gelegen, om... een ge
vangen adelaar te voeren.
Het werd 'mij koud om het hart!
Deze Paus, in de kracht zijner jaren, een sports
man, groot bergbeklimmer, was gedoemd zijn verder
leven iin het Vaticaan door te brengen en zijn
lichaamsbeweging bestond in het wandelen in een
betrekkelijk klein park.
Een gekortwiekte adelaar!
Ik kon mijn oogen bijna niet van het dier afhou
den en het begon langzamerhand voor mij de ge
daante van den Paus aan te nemen.
Zooals de adleaar, heeft ook de Paus daar hoog
op de bergen van de vrijhSid van de ruwe, machtige
natuur genoten en nu is hij evenals de adelaar, ge
kluisterd aan het Vaticaan en zal het slechts ver
laten na zijn dood. De gevangene der religie, de ge
vangene van een dogma!
Vlak bij ons is het Observatorium, waar in de
heete zomermaanden van Juni tot October, de Pau
sen wonen, omdat de hitte in het Vaticaan ondraag
lijk is en het hier iets minder ongezond is.
We komen aan 't eind van 't park en bemerken
weer het stadsgewoel. Het dringt zoo vreemd tot ons
door, dat geluid van de groote stad, hier in den
eeuwenouden Pauselijken tuin.
Terugkeerend op mijn schreden, klimmen wij de
trappen op die voeren naar een terras van de ka
pel, die boven de grot van Lourdes gebouwd is en
genieten van het uitzicht. Daar onder ons ligt Rome,
verderop ziet men de Albaner bergen en aan den
anderen kant ligt de Campagne Romana.
Tusschen Rome en ons ligt de St. Pi eter, waarvan
de geweldige koepel bijna als een bedreiging van de
macht vande Roomsche kerk zich boven alles uit
verheft.
Wij dalen weer af en onze aandacht wordt getrok
ken door een veelkleurige papagaai in een kooi.
Weer een lieveling van Pius XI.
Wij wandelen thans naar den uitgang, komen
langs heel smakelooze fonteinen en fraaie brokstuk
ken van Romeinsche kunst, maar mijn hoofd is er
niet meer bij.
Ternauwernood kan ik nog mijn aandacht schen
ken aan een fraaie bronze van St. Pippin,bisschop
van Chalons, die Attila wijst op de grootheid en
heerlijkheid van het Christendom. Ik neem afscheid
van mijn kennissen en ga zitten op een der stoelen
waarop ook dikwijls de Paus'plaats neemt.
Mijne gedachten dwalen naar Castel Gandolfo,
naar 't Pauselijk paleis aldaar, uit de ramen waar
van de met sneeuw bedekte bergtoppen der Ape-
nijnen ziet Wat zou Pius XI gaarne weer die ber
gen beklimmen. Men verneemt, dat er onderhandelin
gen gevoerd worden tusschen Quirinaal en Vati
caan, om tot eene regeling te komen, die aan de
gedwongen verhouding, die sedert 20 September 1870
tusschen den Koning van Italië en den Stedehouder
van Christus bestaat, een einde te maken. Daar
zouden de Pausen zich vrijer kunnen bewegen, daar
zou Paus Pius XI bij gelegenheid weer eens naar zijn
geliefde bergen kunnen gaan.
Hij zou dan zijn vriend, de gevangen adelaar, de
vrijheid kunnen gevén en wellicht zouden zij el
kaar dan daar hoog in de bergen ontmoeten en her
kennen.
Plotseling wordt de stilte verbroken door'het dreu
nen van het kanonschot, dat het middaguur aankon
digt. Dadelijk beginnen kerkklokken te luiden, als
betwist om het middaguur te vermelden.
De adelaar is bij het schot even opgeschrikt en
gaan verzitten.
Mijn oog dwaalt naar de ramen van het Vatikaan,
waar de vertrekken van den Paus zijn en onwille
keurig gaat mijn medelijden uit naar die vertrekken,
waar de groote kerkvorst woont, en vorst verheer
lijkt door millioenen over de gansche wereld ver
spreid, maar toch m werkelijkheid slechts een ge
kortwiekte Adelaar.
Over verdraagzaamheid wil ik iets gaan zeggen.
Verdraagzaamheid is een van die vele deugden
welke gewoonlijk door de menschen- geprezen wor
den, maar... niet altijd beoefend.
Dit is 'begrijpelijk, want het i9 niet gemakkelijk
om werkelijk verdraagzaam te zijn. Daarvoor is
noodig een diep inzicht in de betrekkelijkheid aller
dingen, met name in de betrekkelijkheid der waar
heid. Slechts hij. die er sterk van doordrongen is,
dat niets is in te brengen tegen het bekende Pauli-
.inische woord „wij kennen tendeele'. zal verdraag
zaam zijn tegenover apdere meeningen en opvattin
gen dan de zijne. Want nooit zal hij' beheerscht wor
den door de gedachte dat hij de waarheid kent. Al
toos zal hij beseffen, dat hij een zoeker moet blijven.
En iedere waarachtige, ernstige waarheidszoeker, d.
w.z. ieder, 'die eerlijk poogt het leven en zijn raad
selen be doorgronden, komt onvermijdelijk tob de er
varing. dat hij toch eigenlijk xoo bitter weinig daar
van verstaat. Zou hij dan niet moeten ook komen
tot de overtuiging, dat anderen een inzicht hebben
verschillend van het zijne, maar dat even eerlijk is
verworven en dus recht heeft van bestaan? Wordt
hij-zelf niet vaak geslingerd van de ééne^naar de
andore lOjpvattin^? Ervaart hij; niet, hoe zijne meer
ningen zioh wijzaffen? Doch was de door hem. verwor
pen meening ééns z'n oprechte overtuiging. Volgt
hieruit niet. dat hij moet aannemen dat een. van
de zijne afwijkende, meening. eveneens eerlijk en op
recht kan zijn en derhalve recht van bestaan heeft?
-Hiermede is natuurlijk niet bedoeld, dat hij de b e-
t r e k k e 1 ij-k e waarheid van eigen meening aan
vaardend. daarvoor niet zou $trijden. Want dit zit
nu eenmaal in den emnschhij heeft altijd de nei
ging om die eigen meening als de ware te beschon-
wen en aan anderen aan te bevelen, pogend ande
ren daarvoor te winnen. En hier is niets tegen, als
hij maar nooit uit het oog verliest dat niet alleen
anderen, tmaar ook hijzelf zoekende menschen blijven
Wanneer wij dit alles goed bedenken, gevoelen wij
berstend waar de wortel der onverdraagzaamheid te
vinden is.
Hij schuilt in den hoogmoed van den mensch, die
niet zegt, dat hij poogt d e waarheid te benaderen,
maar dat hij' de waarheid heeft. Het is deze hoog*
moed. welken wij aantreffen zoowel bij menschen
als hij organisaties.
Bij organisaties het meest. Met name hij die ker
ken, welke een vaste en onveranderlijke geloofsbelij
denis, als de ééne en waarachtige leeren en verdedi
gen. Zij beschouwen andersdenkenden daarom als
dwalenden en ketters. Ja. zij gaan nog verder! Zij
trachten hunne aanhangers zooveel mogelijk te be
wegen om zich met. die andersdenkenden niet te be
moeien. Zij durven zich ook dn te laten met het
intiemste leven hunner belijders en waarschuwen te
gen of verbieden zelfs de zoogenaamde gemengde
huwelijken.
Nog zeer kort geleden las ik. dat in den kerke-
raad ooner streng orthodoxe gemeente in Den Haag
gesproken werd over het gevaar van huwelijken van
leden dier gemeente met andersgeloovigen. Wij we
ten, hoe de roomsche kerk met bezorgdheid de toe
neming dezer huwelijken gadeslaat en tegenwerkt.
Ik beschouw dit als heiligschennis. Ik zie hierin
een beleediging fhn de mooiste en teerste gevoelens,
welke in een imenschenhart kunnen wonen. Want
is er iets schooners en heerlijkers denkbaar dan de
liefde, welke twee jonge menschen voor elkaar kun
nen koesteren? Wordt d.or deze liefde de mensch
niet gelouterd en geadeld, gevoerd tot onbaatzuch
tigheid, tot zelfverloochening?
Maar dan wordt het ook misdadig, wanneer men
die liefde moet onderdrukken, omdat er verschil van
meening in geloofskwesties bestaat.
Er is, een oud-vaderlandsche spreuk: twee geloo-
von op éan kussen, daar slaapt de duivel tusschen.
En stellig 19 er een gevaar verbonden aan diep
gaande meeningsver,schillen, vooral in godsdienstig
opzicht, tusschen man en vrouw.
Dit gevaar bestaat echter alleen bij hen. die niet
gekomen zijn tot het inzicht dat iedere eerlijke
meening recht van bezwaren heeft.
Is men eenmaal daartoe gestegen, dan is het ge
vaar denkbeeldig, omdat men élkanders meening
eerbiedigt.
Het is wel' opmerkelijk, dat juist op het terrein van
den godsdienst zooveel onverdraagzaamheid voor
komt.
Dit is m.i. hieruit te verklaren, dat, men gewoon
lijk meer let op woorden en forminleeringen.-dan op
wat er leeft in de ziel van den mensch. Op dit laat
ste juist komt het aan.
Ik ben niet roomsch, maar kan toch groote sym
pathie gevoelen voor den roomsche. die innerlijk
vroom is. Dan denk ik alle roomsche dogma's weg,
dan vergeet ik de in mijn oog dwaze gebruiken, zoo
als het kruisteekenik voel alleen den vromen
zin. die er achter zit hij hem, die niet een geloofs
belijdenis napraat en werktuigelijk en gedachtenloos
z'n kruisje maakt, maar werkelijk gelooft en bewust
handelt. Zoo kan ik met stichting luisteren naar
een andersdenkenden protestant, die gansch andere
begrippen heeft dan ik, al9 ik achter en in zijn woor
den maar voel de waarachtige bewogenheid zijner
ziel. die dorst naar hoogere dingen .en uit wil stij
gen boven het alleen-natuurlijke leven, die verlangt
naar de harmonie met het Oneindige.
Het zou. naar mijne meening. een zeer groote ze
gen zijn en bevorderlijk voor net. besef van eenheid
der menschheid. wanneer wij altijd .meer op het hart
van onzen naaste wilden letten. Dan zouden wij ge
spaard blijven voor die 'jammerlijke verdeeldheid,
welke thans kunstmatig wordt aangekweekt dor hen
die om een dogmatische godsdienstopvatting, een
leer. een kerk te doen zegevieren, de menschen
trachten op te sluiten en af te zonderen in den engen
kring van eigen «eloofsgenooten.
Dit kweekt onverdraagzaamheid van de ergste
soort.
De echte verdraagzaamheid, waaraan de wereld in
haar droevige verscheurdheid behoefte heeft, is al
leen mogelijk bij den omgang mei allen, wat ze
ook denken en gelooven, daarbij uitgaande van de
oude onbestrijdibare meening, dat door de wrijving
der gedachten de mensch tot voortdurendeherziening
en loutering van zijn inzichten kan komen.
Wie nooit geplaatst wordt tegenover andere mee
ningen. verstart in eigen overtuiging.
'Daarom is het tevens gewenscht hij zijn lectuur
niet eenzijdig te zijn. Endaarom wordt ook van
de zijde van hen, die de menschen in een bepaalde
kerk. hij een bepaalde geloofsbelijdenis willen hou
den. zooveel moeite gedaan om toch vooral te waar
schuwen tegen het leven van anders-gekleurde bla
den.
Hierin openbaart zich feitelijk eftn gevoel
zwakheid. Elke organisatie, weiko do kennisnam
van afwijkende meeningen verbiedt 011 hare n.
schen tracht te isoleorcn, geeft daarmede blijk viT
gebrek aan vertrouwen in de absolute waarheid vi He
wat zij leert. v °r "li
Indien inderdaad b.v. een kerk ten volle ovei
tuigd was, dat zij d e waarheid predikt, dan behoef
de zij hare leden niet af te zonderen uit de geesteiDIi'
lijke wereld, dan was er geen reden om hen te ver
bieden om te gaan met andersdenkenden. Immer 7nnd
dan zou zij durven zeggen: neemt kennis van wt
er leeft in de^ groote wereld der gedachten, zoeki Ie *aal
onderzoekt en gij zult dieper overtuigd worden va *voerd
e waarheid, welke »ik u breng. "^gey
Dit durft zij niet. Dèétr ligt hare zwakheid.
Daar is nog 'n andere overweging die ons tot de
re verdraagzaamheid kan voeren. Als wij bedel
ken, dat er eeuwen vóór ons liggen, eeuwen van vol
schen, en zoeken (want dit moet de mensch doem
krachtens zijn wezen) dan worden wij bescheid»
en klein. Dan vragen wij: zou nu reeds een menrf!
den moed kunnen hebben om te zeggen, dat hij d
waarheid heeft?
En wij buigen het hoofd voor het groote leven]
mysterie en zeggen tot elkaar: laat ons samen
l en of wij misschien door de collectieve denkkrj
iets kunnen leeren begrijpen.
Hier is het geheim der verdraagzaamheid.
Deze is iets anders dan onverschilligheid. WaL
hiermede wil ik besluiten, dat ik met nadruk wij
op het verschil tusschen verdraagzaamheid en on
verschilligheid. Deze beideworden soms verward
Zij hebben evenwel niets met elkander gemeen. Dg
onverschilligheid is de qunsi-verdraagzaamheij
van den geestelijken Jan Rap, die zegt: laat ieder
denken wat hij wil en gelooven wat hij wil. als
mij maar met rust laten, d.w.z. als ze mij maar
in mijn onaandoenlijkheid, in mijn geestelijke impo
tentie laten voortleven.
Maar over deze onverschilligheid heb ik niet ver
der te schrijven, want wie de geestelijke levens leist
is daar boven uit gekomen.
ASTOR,
t het
EEN GOEDE DAG VOOR DE ARMEN.
Het 75-jarig bestaan der Alkmaarsche St. Vin-
sentius Vereeniging is 'heden, naast een indruk,
wekkende kerkelijke viering, herdacht door een uil- f101
deeling te doen plaats hebben aan de armen var
alle gezindten in de stad.
Reeds sedert vijf jaar hebben alle leden iedere
maand een bedrag in een afzonderlijke kas geston
om dat plan te verwezenlijken en zijn daarbij
laatste dagen gesteund door een voor dit doel spé
ciaal gehouden collecte.
Het gevolg van een en ander is geweest, dat van
daag 600 gezinnen tezamen 2000 personen tellend
gelukkig zijn gemaakt met drie pond vleesch, twet
pond vet, een pond boter, een pond koffie een poni
suiker, een ons thee, twee ontbijtkoeken ien sinaas
appelen, twee krentebrooden en een bon recht ge
vende op een mud eierkolen, welke thuis bezoi
zullen worden.
oor d
ondei
in h(
DIEFSTAL VAN BOOMEN.
Dezer dagen werden uit de bosschen van een land
goed te Lage Vuursche een 70-tal sparreboomen ge
stolen. Tn samenwerking met de gemeentepolitie
heeft de rijksveldwacht te Baarn de daders, een ivang r
drietal inwoners uit Huizen, opgespoord. De boo p|jCht
men zijn te Huizen in beslag genomen, terwijl de h
daders in vnorloopige hechtenis zijn gesteld. k ns
HAANTJE-DE-VOORSTE
de Hollandsche jon
gen, wakker en bij de
pinken en aan
tafel haast niet
te verzadigen.
Weet ge nog. dat
ge óók zoo eten kon?
En nu zoudt ge er
mee sukkelen? Neem
"OUDS - eiken dag
voor het eten - dan
komt ge er Vanzelf
weer bovenop 1
F.LXEN DAG VOOR HET ETEN
te koop van diverse
perceelen.
Adres: J. HABBÉ,
Baanpad Alkmaar.
TE. KOOP
volgens teekening, op mooien stand
te Schagen. Te bevragen bij M.
SCHOEN, Loet en jb. SCHILDER
Noord, Schagen.
(Opgericht 1896.
Deze Onderlinge Maatschappij verzekert alleen Rund-
en^ Wolvee, Paarden en Varkens tegen brand- en bliksem
schade, op de juiste en voordeeligste wijze.
Vraagt inlichtingen aan den Vertegenwoordiger of bij de Di
rectie der Maatschappij.
De Directeur,
VRAAGT UW LEVERANCIER
zeer oude Genever, per liter f 4.25 (de beste voor den prijs)
Aanbevolen merken:
DEVEA PORT,
Echte R* en W. Taragona Port, per ilesch f 1.25
DOUROVIN
R. en W. Port 5 Port per flesch f 1.60
DOURO SPECIAL
R. en W. Douro Port (het neusje van den zalm)
per flesch f 2.10
GRIEKSCHE MUSKAAT
SAMOS, v. h. eiland
BORDEAUX WIJN
MÉDOC SUPERIEUR
ST. CHRISTOLY MÉDOC
ST. JULIEN en ST. EMILION
HAUT SAUTERNES (W. Wijn)
Bij afname van 12 flesschen 10 CENT
per flesch KORTING.
Bij afname van een anker 20 CENT
per flesch KORTING,
Gedistilleerd en Wijnhandel.
Tel. No. 36.
f 1.25
f 1.10 en f 1.35
f 1.10
f 1.25
f 1.40
f 1.60
f2.25
Gediplomeerd Opticien,
Molenstraat C 13 - Schagen.
Speciale afd. Reparatie en
Spoedbestelling.
Electrische Slijperij.
Door het afnemen der accomodatie-
breedte heeft, practisch gesproken,
ieder na zijn 45e jaar behoefte aan
een bril. Stelt niet langer uit.
U heeft het immers al lang bespeurd.
zaaitgeen Teutonia, Ovana, iVlorln-
gia, Abe of Batavo origineeie BIETEN-
en KOOLRAAPZADEN. Die zijn hem te duur.
daarentegen wil geen andere, omdat hij weet dat
deze soorten een veel hooger beschot geven aan
massa en droge stof, geen schieters en geen zij
takken maken. Een paar eenten meer aan zaaizaad
en daarvoor tientallen Guldens meer aan opbrengst
en qualiteit.
Orders op te geven aan den Handel of Boe
renbonden of wel rechtstreeks aan den 'Im
porteur J. JOORDENS te VENLO, alwaar
beschrijvingen en verbouwers-attesten gratis
verkrijgbaar zijn.
over gal, slijm, maaglijden, trage ontlasting, slechte spijsver
tering, gebrek aan eetlust, gevatte koude, influenza, lusteloos
heid, koortsigheid, duizeligheid, hoofdpijn enz., want door 't
gebruik van de
Jacoba Maria Wortelboer van Oude Pekela
zijt gij binnen enkele dagen weer frisch en opgeknapt. Probeer
ze maar eens, en ge zult tevreden zijn over de heilzame uit
werking. Overal verkrijgbaar 60 ct.
Prima Kanaries, Papegaaien, ZangAlJ f
Siervogels, Kooien, Zaden, Gout^fc
schen, Aquariums enz., in ruime keff
Billijke prijzen a contant
Kanaries 8 dagen op proef van zaï
Opgavt
vel Dan
cretari
OOGVC
Aanva:
Constructiewerf „Nic. Witsen"
Stoel. Alkmaar.
HERSTELPLAATS
voor alles op het gebied van
MACHINE-, SMEED- en
CONSTRUCTIEWERK.
Hijvi
ivoor
TABLETTEN
VOOR OE KEE1.VOOR DE STEM
ter verfrissching van den
mond, ter voorkoming van
kwalijk riekenden adem.
I VerkrIJgb. bij Apothekers en Droglstei
35 cent per doosje.
Plantsoen
houdt alle dagen
schooi.
Om
oegela
2 jaa
ager c
Het
Schagen aar. c
Ond
Weest nooit ongerust. Vraagt oflfl
middelen ter -regeling v. de blow
omloop. Falen nooit. Vraagt
vertrouwde inlichtingen. Zegel vw
port. Spreekuur 116 uur. Zont»?
tot 2 uur. Zaterdags niet.
Mevr. BOERSMA, Deskundige,
Heerengracht 279 - Arasterdacj
Ad